|
2007
|
|
|
Jenden ongi etorriak, herabea izan gatik,
|
bazuen
ere beste arrazoin bat: karrosaz ibiltzen zen famili hartan bazen emazte zahar bat, Maritza deitua eta famatua iragarkile edo azti bezala.
|
|
|
Auzoko biztanle guziek uste zuten akiturik, nekaturik eta gorputzez arras higaturik zagola han. Batere, gure aitonak geldirik ezin egona zuen, eta noiz nahi
|
bazuen
zerbait egiteko. Ikusten zen ardura zare edo saski batzuen egiten, hurtze kimaz txirikordatzen, edo berdin ganibeta eskuan arto xuritzeko xiri lantzen edo arrestelu hortzen bermoldatzen, berdin ere ilezko lepoko edo galtzerdi pare baten trikotatzen, hau ez bazen ere gune hauetako gizonen ohizko ekitate bat, begiak erdi hetsirik puntuen aldarrikatzeko ez baitzuen ikusi beharrik, ezpainak murmurikan nehork sekulan jakin gabean otoitzez ala sakreka ari zen.
|
|
|
Oi zortea! Ordu arte
|
bazuen
ba zer eginik, eta kontent zen bere buruari ez baitzuen erraiten ahal" hau edo hori egiten ahal huken eta ez duk egin", bainan ez, bere buruaz arras satifos zen, pipa hartu zuen eta supazterrean jarri asebetetako eran.
|
|
|
Luzaz egon zen bakarrik eta jendekin ez sobera nahasiz, han hemenka lan ttipi zonbait eginez laborari etxetan mutil bezala, bainan ardura lekuz aldatuz, zeren eta neke baitzitzaion beti leku berean egoitea eta nagusi beraren xerbitxatzea. Bestalde, eta lekukoek ziotenez," ez zen ez hanbat elekaria, beti ixilik eta aurpegi hotzekoa, idurita zerbait gordetzekorik
|
bazuen
...". Halere, xerbitxu ainhitz egiten zuen gauza guzietaz erdi jakinean baitzen, bai kanpoko lanetaz, bai ta ere edozoin xintxuketa moldetan abila ere.
|
|
|
Auziko txostena irakurtuz, ohartzen gira Olatek berak xehetasun gutti eman zuela, dudarik gabe beldurrez horregatik irriskuak hartzen zituela, bainan aitortu zuen, egia edo ez," ez nuen nahi nik hortaratu, Maddik nau enganatu", eta" zertako ez duzu errefusatu" galdegin ziolarik jujeak," ez nakien zertan nintzen eta nun nintzen.." errantzun omen zuen. Bainan, beherago, eiherazainaren lekukotasuna agertzen da berriz eta harek dio" Olatek du Maddi enganatu, hori ez
|
bazuen
egiten, berak ere etxe hartarik kanpoa zuken, eta norat joanen zen?". Gutienez, dudak baziren beraz jakiteko nor zen lan horren gomendazalea eta egilea, edo berdin biak batean.
|
|
|
Eta hori zuen, bere ustez, sar arazi nahi etxeko kasko gogorrenean, Xantianaren buruan. Egia erran, alde hortarik
|
bazuen
ene arrebak zer egin amaren urguluaren heinera heltzeko, sekulan nahi izan balu ere. Bainan, ez dut uste hala izan zenik egundaino.
|
|
|
" Ez milesker" erran ondoan, aintzinean zuen inguma bat iruditzen zitzaion emazte hura agurtu zuen eta etxerateko bidea tuntik atera gabe egin ginuen, sekulan ez baitut jakin zer pentsamendu modutan kurritzen zen bere gogoa. Bakarrik orhoitzen naiz aurpegia goibeltsu zuela bainan, despitatua baldin bazen ere,
|
bazuen
aski urgulu bere sendimenduen ez agertzeko. Harro pixka bat ere, behar bada, nork daki.
|
|
|
Ez ninduen behin ere ene izenetik deitzen. Halabeharrez nahi balin
|
bazuen
jakin non edo zertan nabilen, amari erraiten zion beti: " non da haurra?" edo" zer deabru ari dun hire semea?", horrela naiz azkenean beraz futitu, beraz eta gaineratikoez.
|
|
|
Zer arraio! Beste seme bat
|
bazuen
eta... ene izen bera emana zitzaion! Ordaindua ninduen... deabruak sar balekio...!!!!
|
|
2008
|
|
|
Basabere horien haizatzeko gure aitak
|
bazuen
joko pollit bat pentsatua. Dupa erraiten dioten zurezko ontzia, mahats irakinarazteko egina zen bat, erosi zuen.
|
|
|
Dupa, Iturxilo baino beheraxagoko haritz ondo batek geldiarazia zuen. Aitak berriz bere lekuan ezarri
|
bazuen
ere, gauazko egoilierrik ez zitzaion gehiago etorri.
|
|
|
Balitzandar gizonaz hau sala dezadan: Karga ekartzea du andreari eman Berak ekar zezala nahi
|
bazuen
jan!
|
|
|
Atekarat heldu ondoan, gaizki moldatu ziren gauzak: burua errazki pasa
|
bazuen
, espaldek nekezia gehiago izan zuten, tripak, aldiz, janariz hantua, ez zuelarik aski leku atekan iragaiteko.
|
|
|
Behin batez, egun osoa ehizen pasaturik, Gorrail etxerat zoan eskuak hutsik. Goseak kitzikatzen
|
bazuen
, etxekoei deus ez ekartzeak dolumin handiagoa ematen zion, zeren eta ez bazen adiskideekin ongi gobernatzen, senar eta aita gisa edonor balio zuen.
|
|
|
Gehiagokorik gabe, eskaini zioten apairu mehea jan zuen eta, burua apal, buztana zangartean, Sasigaitzeko jauregira itzuli zen. Baina, ez zen sekulan galtze edo afrontu baten peko gelditzen Gorrail eta truka bat baino gehiago
|
bazuen
bere zakuan.
|
|
|
Tarrotuak ziren ordukotz eta zorigaitzez, jadanik gaiztakerian sartuak ere. Adargaitz eta Sasitraukarentzat ez
|
bazuen
edozer egiten ahal, bere Errobel gaztearen hobekienik altxatzea zuen eginbidea, eta ondotik jinen zizkion umeak ere, era berean.
|
|
2009
|
|
|
Jakinik ere arrats hartan mutil harentzat ez nintzela plazer piska bat hartzeko manera bertzerik, nahiagoa izango nuen ez haren abotik hori aditzea. Ez
|
bazuen
deus erran, atxikitzen nuen bederen apantzi obesioko bat nere lehen gizonetik. Ez zian nere ameretsa inuxenta zikinduko.
|
|
|
Eta Luziak ere nahi ez: zaldian ibili nahi zuen; oinez joan behar
|
bazuen
Altzaraino, etxean geldituko zela! eta gero monjak etorri ziren eta haiek urtebetekoz eraman.
|
|
|
" Mendian ura bilatzeko lanetan, harkaitza eta beste zulatu behar bazen, Timok goardia zibilen baimena
|
bazuen
, depositoan erosteko lehergailuak. Antza, baimen hori zuela, Gardainen zela Luziari salatu baitzion, haren lehengusu Migelengana heldu zen eta..."
|
|
2010
|
|
|
Hastean, liburuaren alde esoterikoaz mesfidatuz, arreta handiz irakurri nuen. Gero, ene baitan deliberatu nuen liburuari sinesgarritasun osoa emanen niola Maria* zerbait gisaz aipatzen
|
bazuen
. 382 orrialdea igurikatu nuen lehen aipamenaren kausitzeko:
|
|
2012
|
|
|
Donibane Lohizuneko aitaren gazaita mariñelak basez bete uharteak kondatzen zizkigun ere, urtean behin egiten zen bisitaldian. Gerla untzietan egon zenak indar eta ziurtasunaren seinale zen itsas kainoiaren burrunba handiaz
|
bazuen
oraindik emozio handia. Itsasoak egun batez gure eskualde guzia estaliko zuela eta suntsituko zeukan sinisteak denak ikaran jartzen gintuen.
|
|
|
ardo zerbait nahi zuela eta Tokay hitza erabili zuen haro handi baten erdian... To Kai,
|
bazuen
Orienteko oihartzunik... Ikusia ote duzu Marguerite Duras-en Son nom de Venise dans Calcutta desert?
|
|
|
Urkoiko etxe bat, mende hastapeneko elizaren eskola bat, erre zena behin, Bigarren Gerla aitzin, bainan partez bakarrik eta ene alokairutan hartu zutena 1947an. Ixtripu horren gatik
|
bazuen
beraz" barne errea" izeneko bazter ilun, hits, ezezagun eta piska bat beldurgarri bat. Eskola bat zelakotz, aski haundia zen, estaia batekin eta gainean selaurua.
|
|
|
Parisera joan zen behin, geroztik han hila da. Orroit naiz,
|
bazuen
bizikleta eder bat eta harekin harritzen gintuen, kurtsakoa zela uste ginuen, fiurikan ibiltzen baitzen. Denbora horietan Tour de Franzaren arrakasta gaitza zen eta denek gogoan ginuen urte hura, uste dut 48an zela, Bartali, Coppi eta beste batzu gure herritik pasatu ziren hura.
|
|
|
Halako buata zerbait taulazkoa, sahetsean manivela batekin. Gainean
|
bazuen
halako metalezko tronpeta aho bat bezala, arras pollita, adar baten itxurakoa, punta finetik goiti gero eta handiago eta idekiagoa zena. Mutur ttipi hortan bazen orratz bat bezala, jartzen zuena gauza beltz pizu baten erdi erdian eta manivela itzularazi ondoan gauza erronda hori itzulikatzen hasten zen eta entzuten zen halako gizon boz bat, kantari, elizako xantrea bezalatsu, boz ozen gizen batekin.
|
|
|
Ideia horietan oso konfortatuak ginen; historiak nonbait laguntzen gintuen egiatan ari ginela sinesteko. Alde batetik iraultza sobietarrak irabazi
|
bazuen
1917an, iraultza komunista egina izan bazen metropolietan, Hirugarren Munduan ere kolonia askok independentzia lortu zuen eta kolonia horien artean asko, hain zuzen, independentzia lortu zuten alderdi komunistek gidatuta ere. Gerrillak non nahi ziren; gerrillarien ideologien artean kristianismoak itzal handia zuen, Erdialdeko Amerikan eta, gaur egunean duen bezalaxe, baina, hala eta guztiz ere askapenaren teologiako kristauek onartzen zuten ikuspegi komunista, marxista, egokiena zela gizartea analizatzeko.
|
|
|
Aipatutako beste modeloak, modelo demokratikoa edo, nahi bada, modelo nazionalista hutsa ez zaizkigu gustatzen, baina hala eta guztiz ere gaur gure problema plazaratu daiteke lotsarik gabe, eta pena da gure" gobernilloak" ez duela horrelako ausardiarik izan. Duela urte bete bat44 Euskal Herriko independentzia proklamatu izan
|
bazuen
, Gasteizen tankeak ez ziren sartuko, independentzia ez zen obratuko ere, baina proklamazioa hor geldituko zen sinbolo gisa, aurrekari gisa, munduarentzat, guretzat, gure haurrentzat. Ez dira ausartak ezta holako gauza erraz bat egiteko ere.
|
|
|
89 Downing Street eko akordioan (1993an) Bretainia Handiko gobernuak proposatu zuen Sinn Fein bake solasetan sartzea, IRAk su etena ematen baldin
|
bazuen
. 1994an IRAk aldarrikatu zuen su etena, gero hamasei hilabete iraun zuena.
|
|
|
33 HASI," Herriko Alderdi Sozialista Iraultzailea" 1977an sortu zen; KAS erakundeko eta Herri Batasunaren partaide izan zen. Marxista zen, eta hasieran ETAren laguntzaile fidel gisa jokatu
|
bazuen
ere (Urberuagako Biltzar Nagusia, 1978), militante batzuek ondu zuten gero beren alderdi marxista iraultzailea buru ezartzeko proposamena, erakunde militarraren ordez; 1987 hondatu zen proposamen hori: ehun bat militante kanporatuak izan ziren, nonbait tendentzia berriaren burua zena, Txomin Ziluaga, barne.
|
|
|
119 2000ean bertan behera gelditu zen EHk Euskal Legebiltzarrean EAJ EAkin zeukan lankidetza akordioa. ETAk Fernando Buesa PSEko legebiltzarkidea hil ondoren, Juan Jose Ibarretxek berak adierazi zuen indargabetutzat ematen zuela akordio hori EHk ETAren jarduera gaitzesten ez
|
bazuen
. Handik bi hilabetera, Arnaldo Otegi EHko bozeramaile parlamentarioak erantzuna eman zion:
|
|
|
Fernando Savater zen bozeramailea. ETA eta kale borrokaren biktimen sostengua helburu nagusia
|
bazuen
ere, handik eta orain arte irtenbide negoziatuaren aurka eta mendekuaren alde jokatu dute.
|
|
|
Alternatiba horren negoziatzeko eskaintza egin zuen ETAk. Gobernuak ez zion erantzun; Ajuria Eneko mahaiak, berriz, mintzatzeko posibilitatea aipatu zuen, ETAk Ortega Lara, bahitua zuen kartzela funtzionarioa, askatzen
|
bazuen
.
|
|
|
Begira, adibidez, komikietan bada 1984 komiki bat, beste liburu bat bazen Sobiet Batasuna 1984an desagertuko zela dioena7, eta abar. Data horrek
|
bazuen
holako esanahi zabalagoa. Etorkizun latz baten aurrean, etorkizun autoritario baten aurrean, estatutuaren autoritarismoa ikertzerakoan eta, 1984 etortzen zaizu berehala burura.
|
|
|
Erantzuna.Algerren ETAk
|
bazuen
indar militar aski balantzaren alde batean jartzeko eta zerbait lortzeko. Baina ez zen deus lortu, eta horrek eztabaida handia sortu zuen ezker abertzalearen baitan.
|
|
|
Erantzuna.Ezker Abertzalea... izendapen historiko bat da. Une batean
|
bazuen
zentzu osoa, abertzaletasunari ezkerreko edukia eman ziolako. Nazio zanpatuen askatasuna lotua izan zen iraultza sozialarekin.
|
|
|
Nazio zanpatuen askatasuna lotua izan zen iraultza sozialarekin. Une haietan ezker abertzale izendapenak
|
bazuen
zentzua. Gero hori galdu egin da.
|
|
|
horri deitzen zaio hain zuzen terrorismoa, estatuak amore eman dezan herria presionatzea. Haustura horren justifikatzeko bazen, behar bada, behar tekniko edo militar bat, ikusirik ezin zela gehiago borroka zuzenaren bidez ezer lortu, baina nik galdetzen dut, talde militarrak ezin
|
bazuen
iraun etsaiaren kontrako borroka garbi batean, iraun behar zuen. Nik uste azkenean talde baten hautua izan zela terrorismoa praktikatzea boterean irauteko, eta hori lehen ETArekiko desbideratze handia da.
|
|
|
206" Qui prodest?", Txillardegiren ildotik: Estatuak ETAren borroka baliatzen
|
bazuen
bere onurako, zergatik ez pentsatu ETA manipulatzen zuela. Teoria horren egiaztatzeko ez da frogarik, baina haren aipatze soilak erakusten du jende abertzalearen etsipena.
|
|
|
Urtea
|
bazuen
, hurbil hurbila, izakiaren altzo basean eremana ginuela bizia. Guhauren eskuz egindako etxoletan laket zizaigun bizitzea eta nahi ginuen gure taulazko bizitegiez baliatu herrian berean bizitzeko ere.
|
|
|
Erabaki ginuen untziz egitea itsasoaren trebeskatzea. Vanderoof eko tren geltokian bakoitxarentzat erosi txartel bakarrak
|
bazuen
trein eta itsas untzi bidaien
|
|
|
Aratsaldeko bietan, BurnsLake eko tren geltokian sartu zen. Jeutsi eta ordu bat beha egon nindaikion, astea
|
bazuen
horren babesean kurrituak nituela bost mila kilometro.
|
|
|
Miguel Aguirrek
|
bazuen
bere zurketako garraiolaria, 35 tonakoa. Hau ere urrun zoan, zenbait aldiz, ipar aldetikako zur garraioan.
|
|
|
bi euskaldunak, Rene Etcheverry eta Mathieu Indaburu eta Bernard Andre," Bernard ttipia" deitzen ginuena, Vendee tarra eta beren zaldi zuria, Gerry deitua. Gure bikoteak
|
bazuen
emendioa: Jaques Normandiarrak, Paulette bere emaztea eta Michel bere seme ttipia hor zituen berekin, eta gure zaldi beltza, Bijoux, deitua.
|
|
|
Horren etxolarako bidea ez ginuen ezagutzen, alabainan! Rene Etcheverry k
|
bazuen
bere autoa eta holaxet ginuen Jo segitu oihan artetako bide zilokatuetan gaindi Mathieu Indaburu eta hiruak harrituak nun mirakulu bizi ote zen, gure gizona, oihan trinko, beltz hunen erdian. Argal gune batera heltzean ikusi ginuen Jo k bere eskuez egin kafia!
|
|
|
Ciryl ekin ez ginituen azken hitzak erran ahal ukan elgarri. Bainan, Elie, Saintonge tiarrak, ene auzo on eta gerlari zaharrak
|
bazuen
jadanik holako bat jasanik eta bere eskua ene sorbalda hegian zapatzen zuela albiste hau eman zaukun: Galerna aro txarren ondotik egun hobeak ezagutuko dituzue, hortaz segur nauk, egia azalduko den eguna etorriko delakotz. Bazterrak inarrosten dituen beste berri bat ere entzun diat oraintxet irratian, Ameriketako Kennedy lehendakaria hil dutela!
|
|
|
1973eko uztaila zen. Bere gain ari zen langileriak ere
|
bazuen
haurrendako gizarte segurantza nasaiagoa. Zurgintza lana nasai zen Girondan.
|
|
|
Urrundu zen gizon hori! Jantzi urdinak zituen, lepokoa ere
|
bazuen
bainan oinekoak ez zituen nik baino hobeak. Hala ere, egiaz mintzo zen!
|
|
|
Ingurumenari behako bat emaitean hunkigarri da gesal sasoina, maizenik apirilean, elurrak urtu arau izakiaren zapartadura miresgarria. Denborarte lasaikor horrek ere
|
bazuen
, garai hartan, bere kirats eskualdea: bideek salbe azala dutela, ez gudronstatuak eta zilokatuak, gesaldura iztilak lodi dira lekuka eta sistuliak miliarka.
|
|
|
Bernat Etchart, ene nagusiak
|
bazuen
, bere zurgin lantegiaz bestalde, oihan segeria aldakor horietarik bat, burdin erroden gainean aldatzen zena. Nagusiak segalari bezala ere har arazten ninduen zenbait aldiz.
|
|
|
Hamalau aldiz gertatuko naiz kasu berean; airekora hurbiltzean eta sartzean, gero airean ere. Bainan kanpo alde jauzi egitean, haizeak hatsa kentzen
|
bazuen
ere, daldarak ahanztziz, lasaiduraz hantua, trebaketan ongi ikasia. Lau ehun metro gora izan harren, baginakien zer egin jauzgailua idekia zela ikustearekin...
|
|
|
Aita Erramunek
|
bazuen
bertsutarako jitea, gustagarriak kantatzen zituen aldi batzuez, irri eginarazteko josta gogo batean. Beste anaiek ere bai.
|
|
2013
|
|
|
Itzuli zen pixkanaka eta ikusi zuen, atearen erdian, gizon mozorrotu bat. Pistola
|
bazuen
eskuan eta Aldapeka altxatu zituen eskuak. Ez zen bihoztuna eta ezarri zuen eskuineko eskua bihotzean.
|
|
|
Gorka jautsi zen ibilgailutik,
|
bazuen
maleta bat eskuan. Zubiko bidea hartu zuen eta hurbildu zen ateari.
|
|
|
Ez zuen bere begitartea ikusten baina, aski azkar iruditzen zitzaion eta eskuetan karabina bat
|
bazuen
. Igaiten zen eta maiz burua itzultzen zen bere atzekaldeak segurtatzeko.
|
|
|
Felixek, supituki ohartu zuen mugikorra bazuela poltsikoan eta piztua zela. Norbeitek deitzen
|
bazuen
Etxehori, tirritan hasiko zen eta orduan aurkitua izanen litzateke.
|
|
|
Momentu hortan Etxehorik bazekien lan ona egin zuela Ostemuturrek, aski burutsu izan zela sare hedatuari itzurtzeko. Parada bat oraino
|
bazuen
askatasuna berreskuratzeko. Itxaron behar zuen, jasankor izan. Goazemak, erabaki zuen Lorek.
|
|
|
Etxehorik begietsi zuen Gorka, Ihintzarekin egin zuen bezala. Gorkak
|
bazuen
itxura atsegin bat, begitarteaz akitua agertzen balitz ere. Akidura hori agertzen zen bere begietan; begi zorrotzak zeuzkan baina, halere, irribarre gozo bat zegoen bere ezpainetan.
|
|
|
Egiazko pestalier! Baina momentu horietan jende guziak irriñoa
|
bazuen
ezpainetan. Musika, aire epela, kolore biziak, denak alegeratzen zuen giroa.
|
|
|
Zuberoako argazkiak nahas mahas agertzen zitzaizkion buruan, oihanak, urzoen sareak mendietan, eperren ihizia, xafla bat gasna eta baso bat arno, pilota, errugbia, mendizaleak, pastoralak udan. Hori oro
|
bazuen
Etxehorik buruan Mauleko bidean. Azkenean kontent zen hara joatean.
|
|
|
Etxehorik aitzina
|
bazuen
eta goaitatu zuen gizonaren adiskidea.
|
|
|
Artzaina ez zen lodia baina potzoloa, indartsua, gogorra eta gain gainetik, erne ageri zaien. Artzain zakurra
|
bazuen
berekin, Labrit arrazakoa, ileantza zuri kizkurtuarekin. Egun on jauna, polizierak gara eta ikerketa bat badaramagu, hasi zen Frantxoa. Ah, eta zer dut ikusteko lan horretan. Murmurikatu zuen artzainak. Gauza gutti baina badakizu bahiketa bat gertatu dela zoko honetan, Mauleko mediku bat. Hemen berean, ez nekien.
|
|
|
Hogei metro. Leizorrak emekitu zuen abiadura; hamabortz metro oraino, leizorra jautsi zen lurreratu nahi
|
bazuen
bezala. Josepek altxatu zuen pistola eta bizpahiru tiro askatu zituen airekorantz, alferrik.
|
|
|
Urrin bat senditzen zuen, iratze zangopilatuaren urrina. Norbeit iragana zen iraztor hartan, hori ageri zen argiki, baina Lorek ez zion kasu eman xehetasun horri, presa
|
bazuen
eta kasik lasterka aurreratzen zen. Altzairua dirdiratzen zen iguzkiaren pean, etorri zelarik harroinaren ondoan eta iritsi zen bi bideseinale aitzinean, kereta metaliko baten kontra lotuak.
|
|
|
Emakumeak begiratu zuen erroitzaren zola. Izigarriko barnetasuna
|
bazuen
eta zola zolan Oladubiko erreka ikusten zen, tipia, hertsia. Haren ondoan zegoen oihan bat eta zaldainetik ikusiz, zuhaitzen puntak agertzen ziren bakarrik.
|
|
|
Minutu horretan Lorek hartu zuen erabakia. Datorren aldian, segi lezake senarra hitzordua
|
bazuen
, Pauen, gauaz. Nornahi topatzen bazuen ere, egia jakinen luke.
|
|
|
Datorren aldian, segi lezake senarra hitzordua bazuen, Pauen, gauaz. Nornahi topatzen
|
bazuen
ere, egia jakinen luke. Berria hain mingarria izanik ere hobe zitzaion egia jakitea.
|
|
|
Frantxoak so egiten zion Ivanen begitarteari eta mina agertzen zitzaion, sukarra
|
bazuen
, izerdiaren xortak perlatzen ziren haren kopetan. Begiak zorrotzen ari zitzaizkion.
|
|
|
Bai, hor zegoen Itxaropen, beti ber lekuan, beti ber aulkian, beti bere zakurrarekin oinetan. Hurbildu zitzaion Etxehori,
|
bazuen
bere pilota eta punparazten zuen. Hor zara. Iduriz, hemen, beti. Ikusi zaitut eta heldu naiz.
|
|
2014
|
|
|
Hori ere Bascansen sinestea zen. Congarren 3 liburuan paper bat
|
bazuen
notaz beterik. Hona bat" P.
|
|
|
Jean Suhigaraitxipi, Pelot kortzario famatua, L’Entreprenante ontziaren kapitain izan zen 1731an. Ontzi horrek baimen ofiziala
|
bazuen
beltzen trafikua egiteko Afrika eta Martinika, San Domingo eta Cayenne artean. Ontzi hau frangotan aipu da trafiku mota horretan.
|
|
|
Beste bat hautatzen du. Hiriart Urrutik
|
bazuen
nota bat ikaragarria: Euskalduna zen!
|
|
|
Honek 30 herritan bildu zituen ordu arte ematen ziren 400 bat kantika. Lafittek bere aldetik 240 kantikarekilako bilduma
|
bazuen
prestatua 1941ean9 Bien artean bazituzten 554 Horien artean bereizketa bat egin zuten Iratzederrek hitzentzat eta Lertxundik aireentzat. 183 joan ziren zakar untzirat edo musika zein zen ez zekitelakotz edo hitz edo musikek balio handirik ez zutelakotz.
|
|
2015
|
|
|
Ea
|
bazuen
gizaki lasai bat asmatzeko ausardia.
|
|
2016
|
|
|
Igande batez jin zitzaidan Baionako koinata, arreba zaharrenaren senarra, bera Española. Gaitzeko saltegia
|
bazuen
Baionan, Espainiako karrikan. Bazituen lau langile.
|
|
|
Horietan Erdoiz. Deklata
|
bazuen
zango aztalean eta aztala hezurreradino usteldua zuen. Gazterik hil zen.
|
|
|
Pika bezain ergela zen gizon hura. Kuraia
|
bazuen
bai, bainan harrapatu baitzuten! Phentsa zazu ori, puttiko hunak alemanak tira bidean emanez geroz. Zuhaur kolpatua izan zara?
|
|
|
Bazen lana bai, eta euskalduna langilea baitzen. Horrengaitik zituzten nahi. Logela
|
bazuen
–Emaztea han zuen gerran?
|
|
|
Ospitalerat eraman zuten. Eklata bat mehe mehea
|
bazuen
izterretik pasatua aldean beste. Bihurtua, iduri zuen tirabuzona.
|
|
|
Ospitalerat eraman zuten. Eklata bat mehe mehea
|
bazuen
ixterretik pasatua aldian beste. Bihurtua, iduri zuen tirabuxuna.
|
|
|
Begia sendatu ta sartu zen. Ordukotzat
|
bazuen
urte bat baino gehiago sartua zela. Kolpatu ta jin zen alderat hura. Ba. Amede Ahotzekoa ere kolpatua izan zen.
|
|
|
Bankako muthiko bat desertatu zen permisionia finitu eta. behar genuela herri txiki batetarat joan. Etxerat joateko on zenak, nahi
|
bazuen
hautatu, hamar egun gehiago pausu. Nik hasteko hautatu nuen etxerat.
|
|
|
Lakoko Beñadin: hark
|
bazuen
eklata bihotzean. Ez omen zitakeen kendu.
|
|
|
Gizon hori giristino berria ote zen, beraz beste erlijio batetik konbertituak? Auriol horrek bigarren ezaugarri bat
|
bazuen
: " donatus" zen.
|
|
|
Aldiz arrebak etxeko amodioa
|
bazuen
, laborari batekin esposatua zen eta haur bat bazuten. Xermenen aita amek ondorengoa alaba eta alabatxo sortu berriaren eskuetan utzia zuten, semearen bizia segurtatuz etxean kontratu bidez. Arazoa zein zen orduan?
|
|
|
Prairial hilabeteak maiatzaren 20 edo 21etik, ekainaren 18 edo 19 arte irauten zuen. Arreba bat
|
bazuen
: Marie Jatsalde Seigarren Urteko Germinaleko 7an jaioa (1799).
|
|
|
Hori onartu baldin
|
bazuen
erosleak erran nahi du ez zuela beste ahalik bizitegi baten lortzeko Baigorrin. Deia erran dugu bezala ez zen lurrik eskuratzen ahal edo etxe berririk eraikitzen ahal, noblek aldiz eremu zabalak zituzten eskuetan.
|
|
2017
|
|
|
Pentsa, nor hurbiltzen zitzaion presidentari? Bat ala bestea
|
bazuen
beti eleketari ala aholkulari, baina bizkarrean zituen hainbat zaindari, berehala gibeletik zenbait laborarien buruzagi dena ttattar eta irri zuri... Eta beste hainbat zaindari, bizkarrez ibilbideari, begiak denetan gure mendietako harrapariak iduri.
|
|
|
Negu eztia egin du eta gereziak
|
bazuen
lorea nasai?
|
|
|
Ostegun gaueko lotarik ez da iratzartu! Zuraideko harrobian arizana zen urte andana batez langile, eta dozena bat urte
|
bazuen
Etxartean zagola laborari, Ezpeletako biper landarekin hor baiginaukan uda eta negu. Erran gabe doa arras laketua zela Basaburun, eta ondoko egunetan familiakoek bezala auzokoek ere sendituko dugula gizon gozo, jendekin eta patxadatsuaren hutsa!
|
|
|
Itsasuko lurretan, eremu ordokiak etxegintzarako doazen une minbera huntan, udazkeneko San Martin asteburu euritsu hortan,
|
bazuen
lurraren gaiak oihartzun berezia. Lehen, laborari asko etxetiar ziren gure eskualdetan, eta san martinak zituzten aldairako egunak.
|
|
|
Negua luzea izaten da baratzezainentzat, lurrak hotz eta heze egoiten baitira. Aurtengoan udaberriak ere
|
bazuen
negu itxura, bustiaren aldetik. Aroa kausitu behar lurra gostura apailatzeko, eta tartea atxeman behar landatzen aritzeko.
|
|
|
Iraileko lehen astean, Kanboko Beyrie familia genuen zorigaitzean. Hiru urte
|
bazuen
mingaistoak hunkia zuela Jackie. Hilabete batzu besteak baino hobeak edo txarragoak zituela, ihardoki dio berriki arte gaitzari.
|
|
|
Ardiei hoberena ere kentzen zutelarik menturaz batzuetan. Itxura guzien arabera,
|
bazuen
pottokak nunbait bere merkatua, zerbaitetarako baitziren hango eta hemengo feriak.
|
|
|
Azken urte hautan estimu gutti, arras gutti, du pottokak merkatuan. Diru laguntza pollita
|
bazuen
aldiz aspaldixkan. Eta galdu egin du naski oraikoan dirutza horren mentura ere.
|
|
|
Gibelean buztan luze bat herrestan. Buztanaren pean
|
bazuen
bigarren aurpegia, ipurdiaren inguruan marraztua. Gorputza biluzirik zeukan.
|
|
|
Ondotik zebilen apezpikua egiazko jantziarekin beztitua. Eskuan
|
bazuen
makil luze bat ahari buruarekin eta batzuetan altxatzen zuen jendea xaxatzeko, musikaren erritmoa jarraikiz, sustengatuz. Altxatzen zuelarik, emazte guziak jauzika ari ziren eta gizonek esku zarta ederrak jotzen zituzten.
|
|
|
Gizon handi bat, bizardun, mozorro sinple batekin begitartean, begiak bakarrik kukutzeko. Eskuan
|
bazuen
azotea eta klakarazten zuen airean. Batzuetan zafratzen zuen hurbilegi zegoen jendea.
|
|
|
Inguruan bai, baina ez zen aski, erdian behar zuen sartu, ez zekien nola egin. Maider salbatu nahi
|
bazuen
xehetasun gehiago jakin behar zituen. Xehetasun horietan zen konponbidea.
|
|
|
So egin zuen Andoniri eta gogoeta bat etorri zitzaion" zer du buru gibelean gizon honek?". Fisikoki eta psikologikoki bilkari punta agertu arren,
|
bazuen
dirdira bitxi bat begietan eta Etxehoriri ez zitzaion biziki gustatzen. Jarraitu zuen eleketa: Baina nork manatzen zaitu?
|
|
|
Operazioa bukatua zen. Baina Ostemuturrek azken galdera
|
bazuen
: Nahi nuke bertze pundu bat argitu. Entzuten zaitut Ostemutur jauna. Eta deabrua nor zen. Kirurgilea, baita ere Baionako Albergearen medikua. Eta serora. Serora, gizona zen. Mediku bereizitu bat.
|