|
2023
|
|
|
Lege organiko hori Konstituzioarekin bat datorrela esan du Konstituzio Auzitegiak ekainaren 23ko 118/ 2016 emandako epaian; baina, edu berean, adierazpen horren esparrua eta mugak finkatu ditu: " Mugatu ere, batetik, Konstituzio Auzitegiaren bosgarren xedapen gehigarri berriak Konstituzio Auzitegiak egin beharreko kontrolaren objektua mugatu da Batzar Nagusiek emandako foru arauei begira; ez ditu foru arau guztiak kontrolatuko, ezpada foru arau mota zehatz batekoak, hots, izaera fiskalekoak soilik, eta
|
horien artean
, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 41.2.a) artikuluak aitortutako eskumenak erabilita eman izan diren foru arauak, hau da, euren lurraldean tributu araubidea mantendu, ezarri eta arautzeko foru arauak Estatuko zergen antolaketa orokorra aintzat hartuta (3 ZO)" 2.
|
|
|
Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak eman ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere eman ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau
|
horiek
garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
|
|
|
Toki zergen kasuan, egoera bi azalarazten dira: a) toki erakundeentzat tributuaren ezarpena hautazkoa denean, ordenantzak tributuaren oinarrizko osagaiak xedatu behar ditu, baina Toki Ogasunaren Legearen edo Foru Arauaren mugen barruan; b) tributuak derrigorrak izanik, toki erakundeek
|
horien
zenbatekoa aldarazteko aukera dutenean, ordenantzak tributuaren zenbatekoa kalkulatzeko osagaiak arautuko ditu, baldin eta toki erakundeek ahalmen hori erabili nahi badute.
|
|
|
Tributu administrazioak ezarritako administrazio doktrina hori loteslea da Administrazioarentzat soilik, ez ordea, organo judizialentzat ezta tributu betebeharpekoentzat. Hala ere, administratuarentzat interesgarria da oso arauaren zalantzazko interpretazioaren kasuan Administrazioaren irizpidea ezagutu daitekeelako;
|
horiek
horrela, betebeharpekoak bere jarrera Administrazioaren irizpidera egokituz gero, lasaitasun apurra izango du bere egintzen ondorioei begira. Horregatik, administrazio doktrina argitaratu behar da eta Zuzenbideko iturrien antzeko zabalkundea izan behar du.
|
|
|
Beste alde batetik, administrazio aurre kasua (administrazio organoak bere erabakian aplikatutako irizpidea) eta Administrazioaren eginerak ditugu.
|
Horiek
ere ez dira Zuzenbidearen iturri, baina oso eragingarriak izan daitezke zergadunaren berme gisa.
|
|
|
Aurrerago esan bezala, horiek guztiak ez dira Zuzenbidearen iturri eta alderdiei begira bakarrik dira lotesleak, hots, betebeharpekoei begira eta Tributu administrazioari begira, ebazpena edo kontsulta ukitzen duen organoari begira, zehatz esateko. Administrazio auzitegi
|
horien
ebazpenak nahiz kontsultei emaniko erantzunak, bi biak, aldizka argitaratzen dira guztiok horien berri izan dezagun, Tributu administrazioaren webgunean. Nolanahi den ere, ebazpen nahiz erantzunok badute zelanbaiteko balio juridikoa, Ogasun publikoak legea nola interpretatzen duen erakusten baitute.
|
|
|
Aurrerago esan bezala, horiek guztiak ez dira Zuzenbidearen iturri eta alderdiei begira bakarrik dira lotesleak, hots, betebeharpekoei begira eta Tributu administrazioari begira, ebazpena edo kontsulta ukitzen duen organoari begira, zehatz esateko. Administrazio auzitegi horien ebazpenak nahiz kontsultei emaniko erantzunak, bi biak, aldizka argitaratzen dira guztiok
|
horien
berri izan dezagun, Tributu administrazioaren webgunean. Nolanahi den ere, ebazpen nahiz erantzunok badute zelanbaiteko balio juridikoa, Ogasun publikoak legea nola interpretatzen duen erakusten baitute.
|
|
|
Zirkularren edo jarraibideen bitartez administrazio egintzak ematen dira. Egintza
|
horiek
, barruko arauak izanik, Administrazioaren organoentzat izango dira lotesleak eta bertan hierarkiari begira mendeko langileei ezarritako jokabideak arautu daitezke edota arau juridikoaren interpretazioa egin daiteke araua hobeto aplikatzeko. Agindu interpretatzailearekin gertatu bezala, ez dira lotesleak partikularrentzat baina halakoak ezagutzea ezinbestekoa da.
|
|
|
Tributu sistemaren azterketa juridikoa ezin egin daiteke printzipio eragingarri
|
horiek
kontuan hartu gabe.
|
|
|
Tributuen arloko printzipioetarik batzuek konstituzio lerruna dute, Konstituzioak beren beregi aipatzen dituelako (EKren 31 art.), edo doktrinak eta jurisprudentziak horrela deritzelako. Printzipio
|
horiek
benetako aginduak dira tributu legegilearentzat. Konstituzioaz landa badira beste irizpide antolatzaile batzuk ere, baina horiek konstituzio sisteman integratzeko modukoak izan behar dira.
|
|
|
Printzipio horiek benetako aginduak dira tributu legegilearentzat. Konstituzioaz landa badira beste irizpide antolatzaile batzuk ere, baina
|
horiek
konstituzio sisteman integratzeko modukoak izan behar dira.
|
|
|
Gipuzkoak, bere aldetik, ez du halako tresnarik erabili.
|
Horien lekuan
, agindu interpretatzaileak eman ditu Foru agindu formarekin, esaterako, apirilaren 28ko 179/ 2023 Foru agindua, eratorritako ondare izaeraren erregela interpretatzeko irizpideak onetsiz, subholding egituretan Sozietateen gaineko Zergan eta Ondarearen gaineko Zergan aplikatzeko. Modu horretara, jarraibideak baino segurtasun juridiko handiagoa ematen dute aldizkari ofizialean argitaratzen direlako. tributu zama ekitatez banatzea, eta justizia printzipioak.
|
|
|
Lehenik eta behin, bada, Konstituzioan jasotako printzipio
|
horiek
aztertuko ditugu (ekonomia ahalbidea, orokortasuna, berdintasuna, progresibitatea, konfiskaezintasuna, lege erreserba, justizia), gerogarrenean Europar Batasunaren printzipioak jorratzeko.
|
|
|
Laburbilduz, tributuak ezartzean legegileak ekonomia ahalbidea azalarazten duen inguruabarra hartu behar du kontuan (errenta edo diru sarreren bat jasotzea, ondarea edukitzea, ondasunak eskuratzea...), eta tributu betebeharpeko bakoitzaren tributu zama ahalbide horren arabera moldatu behar du.
|
Horiek
horrela, Konstituzio Auzitegiak Hiri Lurren Balio gehikuntzaren gaineko Zerga Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi zuen, ekonomia ahalbiderik ez zegoenean ere zerga kobratzen zelako (26/ 2017, 37/ 2017 eta 59/ 2017 KAE), eta gero berriro adierazi zuen Konstituzioaren aurkakoa zela tributu zorra zehazteko sistema ez zetorrelako bat zergadunaren benetako ekonomia ahalbidearekin (182/ 2021 KAE).
|
|
|
Badirudi ekonomia ahalbidearen printzipioa bakarrik zergei aplikatzen zaiela, baina horrek ez du esan nahi tasak eta kontribuzio bereziak Konstituzioaren aurkakoak direnik. Esanahi horretan, baliokidetasun printzipioan oinarritutako tributu batzuk zerbitzu publikoaren kostea estaltzeko bestekoak dira;
|
horiei
zerbitzu zatigarri deritze. Edu berean, beste zerbitzu publiko batzuk zergen bitartez baino ezin dira finantzatu eta zerbitzu zatiezin deritze.
|
|
|
3) Ahalbide printzipioak desbideraketak izan ditzake ez baita printzipio absolutua, baina norabide bakarreko desbideraketak izan daitezke, hain zuzen, ahalbidea duenak berari dagokiona baino gutxiago ordaintzea (salbuespen eta hobariak). Kasu
|
horietan
, tributua helburu estrafiskalak lortzeko erabiltzen da eta, tributu hori bidezkoa izan dadin, Konstituzioarekin bat etorri behar da gainerako aldeetan. Alderantzizko desbideraketa, ordea, ez da onartzen, alegia, ezin daiteke zergaduna behartu berari dagokiona baino gehiago ordaintzera, azken finean hori konfiskazioa izango litzatekeelako.
|
|
|
guztiok ordaindu behar ditugu zergak, baina bakoitzak ahal duen neurrian, hots, subjektu pasiboaren ekonomia ahalbidea kontuan hartuta. " Guztiok" adierazmolde horretara Estatuko eta atzerriko zergadunak biltzen dira, zergadun
|
horiek
pertsona fisiko zein juridikoak izan, egoiliarrak izan ala ez.
|
|
|
Orokortasun printzipioa ez da absolutua, hau da, beste printzipio edo interes batzuek lehentasuna izan dezakete horren gain. Esan dugunez, ekonomia ahalbidearen printzipioa eta berdintasun printzipioa dira
|
horietako
batzuk. Bestela, onura fiskalak edo salbuespenak orokortasun printzipioaren aurkakoak izango lirateke, eta horrenbestez, Konstituzioaren aurkakoak.
|
|
|
Bestela, onura fiskalak edo salbuespenak orokortasun printzipioaren aurkakoak izango lirateke, eta horrenbestez, Konstituzioaren aurkakoak. Salbuespena dago zenbait kasutan legearen aginduz tributu betebeharra ordaindu ordez ez da zergarik ordainduko kasu
|
horietan
(salbuespen objektiboa) edo pertsona horien kasuan (salbuespen subjektiboa). Beste horrenbeste esan daiteke kenkari eta gainerako onura fiskalen kasuan.
|
|
|
Bestela, onura fiskalak edo salbuespenak orokortasun printzipioaren aurkakoak izango lirateke, eta horrenbestez, Konstituzioaren aurkakoak. Salbuespena dago zenbait kasutan legearen aginduz tributu betebeharra ordaindu ordez ez da zergarik ordainduko kasu horietan (salbuespen objektiboa) edo pertsona
|
horien
kasuan (salbuespen subjektiboa). Beste horrenbeste esan daiteke kenkari eta gainerako onura fiskalen kasuan.
|
|
|
Bigarrenari helduta," Espainiarrak legearen arabera berdinak dira, eta ezin da inolako bereizkeriarik egin, jaiotza, arraza, sexu, erlijio, iritzi nahiz bestelako inguruabar edo egoera pertsonal zein sozialak aintzat hartuta". Bi artikulu
|
horietan
berdintasuna printzipio orokor gisa agertzen da, alegia, antolamendu juridikoaren edozein arlotan aplikatu beharreko printzipio gisa. Tributuen arloaz denaz bezainbatean, 31 artikuluak jaso du printzipio hori:
|
|
|
Artikulu
|
horietan
aipaturiko berdintasunaren arabera, berdinak direnek tributu kuota bera ordaindu behar dute eta desberdinek, aldiz, kuota desberdina. Orokortasunaren kasuan gertatzen zen moduan, berdina izateak ere zuzeneko zerikusia dauka ekonomia ahalbidearekin.
|
|
|
Gaur egun, Espainiako tributu sisteman progresibitatea aplikatzen da, errenta osoaren gaineko zergetan edo ondare osoaren gainekoetan (oinordetzen gainekoa barne); zerga
|
horiek
progresibitatea galduko balute, Konstituzioaren aurkakoak izango lirateke.
|
|
|
Ondore praktikoei begira, beraz, esan daiteke bost lurralde fiskal daudela: lurralde erkidea, Bizkaia, Araba eta Gipuzkoa (azken hiru
|
horietan
Ekonomia Itunak eraentzen du), eta Nafarroa (bere Ekonomia Hitzarmenarekin).
|
|
|
Lege
|
horien
izaera juridikoari dagokionez, ituna zein hitzarmena lege arruntak ez ezik, itundutako legeak ere badira, hots, lege horiek aldatzeko, prozedura berezia behar da. Ildo bertsutik, alderdi guztien adostasuna behar beharrezkoa da Ituna edo Hitzarmena eraldatzeko, hau da, alderdietarik batek ezin ditu bere kabuz legeok aldarazi.
|
|
|
Lege horien izaera juridikoari dagokionez, ituna zein hitzarmena lege arruntak ez ezik, itundutako legeak ere badira, hots, lege
|
horiek
aldatzeko, prozedura berezia behar da. Ildo bertsutik, alderdi guztien adostasuna behar beharrezkoa da Ituna edo Hitzarmena eraldatzeko, hau da, alderdietarik batek ezin ditu bere kabuz legeok aldarazi.
|
|
|
lege organikoak eta lege arruntak.
|
Horien arteko
bereizketa ezartzen da bakoitzak arau dezakeen gai esparruaren arabera. Jakina denez, lege organikoaren bitartez arautu behar dira oinarrizko eskubide eta askatasun publikoen garapena, autonomia estatutuak eta hauteskunde araubide orokorra (EKren 81.1 artikulua).
|
|
|
Jakina denez, lege organikoaren bitartez arautu behar dira oinarrizko eskubide eta askatasun publikoen garapena, autonomia estatutuak eta hauteskunde araubide orokorra (EKren 81.1 artikulua). Tributuak ez direnez aipatzen artikulu horretan,
|
horiek
lege arrunten bidez arautu behar dira. Nolanahi den ere, EKren 81.1 artikuluko klausula orokorrera bildutako lege organikoek zeharkako eragina izan dezakete tributuen alorrean (esate baterako, autonomia estatutuek tributuei buruzko aipamenak jaso ditzakete, baita Ogasun publikoaren kontrako delituak edo kontrabando delitua arautzen dituzten zigor legeek ere).
|
|
|
Urte horretako uztailean, Gobernuak atzeraeraginez aldatu zuen PFEZren tarifa, lege dekretu batean horren igoera ezarrita; 1997 urteko epai horretan, Konstituzio Auzitegiak deuseztatu egin du lege dekretu hori, kasu horretan modu nabarian ukitzen zelako Konstituzioaren I. tituluan ezarritako betebehar baten edukia, hain zuzen ere, gastu publikoei aurre egiteko betebeharrarena. Era berean, uztailaren 1eko 78/ 2020 epaian, Sozietateen gaineko Zergaren zatikako ordainketei buruz, ordainketa
|
horiek
kalkulatzeko era, horien ehuneko aplikagarria eta kopurua zehazteko modua lege dekretuz aldatzea Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi du tributu zorra nabarmen igo zelako. Aldaketa hori irailaren 30eko 2/ 2016 Errege Lege dekretuak egin zuen, eta, Auzitegiaren aburuz, tributu zama zehazterakoan, gastu publikoei aurre egiteko tributuak ordaintzeko beharraren oinarrizko edukia nabarmen eragiten zuen.
|
|
|
Urte horretako uztailean, Gobernuak atzeraeraginez aldatu zuen PFEZren tarifa, lege dekretu batean horren igoera ezarrita; 1997 urteko epai horretan, Konstituzio Auzitegiak deuseztatu egin du lege dekretu hori, kasu horretan modu nabarian ukitzen zelako Konstituzioaren I. tituluan ezarritako betebehar baten edukia, hain zuzen ere, gastu publikoei aurre egiteko betebeharrarena. Era berean, uztailaren 1eko 78/ 2020 epaian, Sozietateen gaineko Zergaren zatikako ordainketei buruz, ordainketa horiek kalkulatzeko era,
|
horien
ehuneko aplikagarria eta kopurua zehazteko modua lege dekretuz aldatzea Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi du tributu zorra nabarmen igo zelako. Aldaketa hori irailaren 30eko 2/ 2016 Errege Lege dekretuak egin zuen, eta, Auzitegiaren aburuz, tributu zama zehazterakoan, gastu publikoei aurre egiteko tributuak ordaintzeko beharraren oinarrizko edukia nabarmen eragiten zuen.
|
|
|
Foru arau fiskalen bidez, beraz, arautu dira araugintza autonomoko zerga itunduak eta araugintza erkideko zerga itunduak Ekonomia Itunak horrela ezarri duenean. Foru arauak Estatuaren legeen parekoak dira eta,
|
horien bidez
, zerga eta prozedurak arautzen dira, baita Tributuen Foru Arau Orokorra ere, lurralde erkideko Tributuen Lege Orokorraren parekoa dena. Araban Tributuen Arau Orokorra onetsi zen otsailaren 28ko 6/ 2005 Foru Arauaren bidez; Gipuzkoan, martxoaren 8ko 2/ 2005 Foru Arauaren bidez; eta Bizkaian, martxoaren 10eko 2/ 2005 Foru Arauaren bidez. Lurralde erkidean bezala, Foru Arau Orokorra garatu da hainbat erregelamenduekin:
|
|
|
alde batetik, batzar nagusiek onetsi behar dituzte arauok eta, dakigunez, batzar nagusiak herriaren subiranotasunaren ordezkariak dira; hortaz, Parlamentuak legeak onetsi behar dituen bezala, batzar nagusiek foru arauak onesten dituzte.
|
Horiek
horrela, tributuak arautzen dituzten arauak ez dira Eusko Legebiltzarreko legeak, ezpada Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako batzar nagusiek emandako arauak. Gaiaren edo materiaren aldetik, ostera, foru arauak Estatuko legeen eginkizuna betetzen dutela baiezta daiteke.
|
|
|
Gaiaren edo materiaren aldetik, ostera, foru arauak Estatuko legeen eginkizuna betetzen dutela baiezta daiteke. Konstituzioak aldarrikatutako legezkotasun printzipioa aplikatzeko, Estatuko legeekin egin behar da; foru arauen kasuan, arau
|
horiek
dira halako printzipioa betetzen dutenak, edukiari begiratuta legeen zeregina betetzen dutelako.
|
|
|
Bestalde, foru arauak Administrazioarekiko auzien jurisdikzioan aurkaratzen ziren, erregelamendu lerrunekoak baitziren, nahiz eta
|
horien
edukia ikusita Estatuko legeen parekoak izan eta azken horiek Konstituzio Auzitegiaren aurrean soilik aurkara zitezkeen. Bada, otsailaren 19ko 1/ 2010 Lege Organikoa onetsi zenetik, Konstituzio Auzitegiaren Lege Organikoa, Botere Judizialaren Lege Organikoa eta Administrazioarekiko Auzien Jurisdikzioaren Legea aldatu dira.
|
|
|
Bestalde, foru arauak Administrazioarekiko auzien jurisdikzioan aurkaratzen ziren, erregelamendu lerrunekoak baitziren, nahiz eta horien edukia ikusita Estatuko legeen parekoak izan eta azken
|
horiek
Konstituzio Auzitegiaren aurrean soilik aurkara zitezkeen. Bada, otsailaren 19ko 1/ 2010 Lege Organikoa onetsi zenetik, Konstituzio Auzitegiaren Lege Organikoa, Botere Judizialaren Lege Organikoa eta Administrazioarekiko Auzien Jurisdikzioaren Legea aldatu dira.
|
|
|
Konfiskaezintasun printzipoak balio ideologikoa edo politikoa du, balio juridikoaren gainetik. PALAO TABOADAk eta beste autore batzuek esan dutenez, printzipio hori berdin aplikatu litzateke Konstituzioaren 31 artikuluan egongo ez balitz ere, baldin eta legeak ezarritako tributuak ondore konfiskagarriak sortuko balitu edo jabetzarako eskubidea ezabatuko balu, kasu
|
horietan
33 artikuluaren aurkakoa izango bailitzateke. (Ikusi, edu berean, urriaren 4ko 150/ 1990 Konstituzio Auzitegiaren Epaia4).
|
|
|
konfiskatzearen debekuak dakar zentzuzko beste eskakizun bat sortzea, zergak ordaintzeko aitzakiarekin zergapetzeko aberastasuna ez agortzeko behartzen duelako, hori baita zergapetzearen oinarria edo funtsa.
|
Horiek
horrela, zergapetzearen gehieneko muga, Konstituzioak ezarritako muga behintzat, zergapetzearen ondorio konfiskagarria debekatzea da".
|
|
|
6
|
Horiek
horrela, urriaren 31ko 126/ 2019 epaian Konstituzio Auzitegiak adierazi duenez, Hiri lurreko Balio Gehikuntzaren gaineko Zergaren tributu kuotak lurra eskualdatzean benetan lortutako irabazia gainditzen badu, zerga hori bidegabea da ekonomia ahalbidearen eta konfiskaezintasunaren printzipioen aurkakoa delako, hots, ez dagoen errenta baten gainean ezartzen delako. Bi printzipio horiek, hurrenez hurren, tributuaren legitimazio eta muga bezala jardun behar dute edozein kasutan.
|
|
|
6 Horiek horrela, urriaren 31ko 126/ 2019 epaian Konstituzio Auzitegiak adierazi duenez, Hiri lurreko Balio Gehikuntzaren gaineko Zergaren tributu kuotak lurra eskualdatzean benetan lortutako irabazia gainditzen badu, zerga hori bidegabea da ekonomia ahalbidearen eta konfiskaezintasunaren printzipioen aurkakoa delako, hots, ez dagoen errenta baten gainean ezartzen delako. Bi printzipio
|
horiek
, hurrenez hurren, tributuaren legitimazio eta muga bezala jardun behar dute edozein kasutan.
|
|
|
|
Horiek
horrela, tributuak sortzeko orduan legeak muga batzuk errespetatu behar ditu. Konstituzioak 87.3 artikuluan beren beregi baztertu du tributu legeak herriaren ekimenez aldatzeko aukera.
|
|
|
Artikulu horrek dionez," Herri ekimena ez da bidezkoa izango, lege organikoei dagozkien gaietan, zerga kontuetan edo nazioartekoetan, ezta grazia pribilegioari buruzkoetan ere". Bestalde, aurrekontuetako legeen bidez uki daitezke tributuak, baina lege
|
horien
edukia mugatuta dago 134.7 artikuluan. Horren ariora," Aurrekontuen legeak ezin dezake tributurik sor.
|
|
|
Egungo egunean, dena den, aurrekontu legeek ez dituzte aldatzen lan, gizarte, administrazionahiz tributu arauak; horretarako laguntza lege deritzenak erabili izan dira. Lege
|
horiek
urtero onetsi izan dira aurrekontuekin batera eta bertan jaso dira esparru horietako aldaketa guztiak. Dena den, 2004tik aurrera Gobernu zentralak ez ditu erabili, bai ostera autonomia erkidegoetako gobernuek.
|
|
|
Egungo egunean, dena den, aurrekontu legeek ez dituzte aldatzen lan, gizarte, administrazionahiz tributu arauak; horretarako laguntza lege deritzenak erabili izan dira. Lege horiek urtero onetsi izan dira aurrekontuekin batera eta bertan jaso dira esparru
|
horietako
aldaketa guztiak. Dena den, 2004tik aurrera Gobernu zentralak ez ditu erabili, bai ostera autonomia erkidegoetako gobernuek.
|
|
|
Zehatz esateko, foru arauak ezarri behar ditu tributua ordaintzeko eginbeharra sortzen duten kasuak (zerga egitatea), tributuak nork ordaindu behar dituen (subjektu pasiboak) eta zenbat ordaindu behar den (oinarria, karga tasa eta kuota).
|
Horiez gain
, preskripzioeta iraungitze epea ere oinarrizko osagaia da. Edu berean, foru arauz onartu behar dira zergadunak bere estatutuan Administrazioari begira dituen eskubide, berme eta betebeharrak (eskubideok mugatzeko erregelak, batez ere).
|
|
|
Zerga egitatea, beraz, arauak finkatutako egitezko kasua zen, eta, berori burutzean, tributu betebeharra sortzen zen. Ildo horretatik, likidazio egintzak ondorio berriak zekartzan aurreko egoera juridikoari begira, baina ondorio
|
horiek
zerga egitatetik sortutako betebeharra eskatzeko moduko betebehar bihurtzen dute, alegia, likidazio egintzak izaera adierazlea baino ez dauka.
|
|
|
Azken urteotan, bada, tributuaren ordainketa aurreratzeko tresna berriak sortu dira, atxikipenak eta zatikako ordainketak batik bat, eta, horren ondorioz, zerga egitatea ez da tributuaren egituraren ardatza. Hau da, ondare prestazio guztiak ez dira zerga egitatea gauzatzeagatik sortzen, ezpada prestazio
|
horiek
egitezko beste kasu batzuk gauzatzeagatik sor daitezke.
|
|
|
Aldi berean, zerga egitateak garrantzi handiagoa hartzen du, tributua legitimatzen duen egitezko kasua delako. Horrenbestez, zerga egitateak barneratu behar ditu ekonomia ahalbidearen zein justiziaren irizpideak; irizpide
|
horiei esker
, legegileak prestazioa ezar dezake, norbanakoak egitatea gauzatu duenean. Tributua da legean oinarritutako betebehar edo eginbeharra, azken horrek ordaintze ahalbidearen printzipioa errespetatu behar duela; hortik, ordea, ezin ondoriozta daiteke ekonomia ahalbidea zerga egitatearen karia denik.
|
|
|
Horixe bera ulertu zuen Konstituzio Auzitegiak martxoaren 26ko 37/ 1987 epaian, Andaluzian Gutxi Erabilitako Lurren gaineko Zerga aztertu zuenean. Jakina da Ondarearen gaineko Zergak lurren titulartasuna kargatzen duela, eta lur
|
horien
etekinak Errentaren gaineko
|
|
|
Auzitegiak aztertu du ea zerga hori bateragarria den ala ez Ondasun Higiezinen gaineko Zergarekin. Bi zerga
|
horien
zerga egitatea ezberdina denez Kataluniako zerga Konstituzioarekin bat dator. Ondorio horretara heltzeko, ez da nahikoa zerga egitatea hutsa aztertzearekin, zerga egitatearen beste alderdi batzuk ere aztertu behar dira, hala nola, zergapetik kanpoko kasuak, subjektu pasiboa edota osagai kuantitatiboak, baita helburu estrafiskalak zerga biltzeko helburuarekin batera izatea ere maila handiagoan ala txikiagoan.
|
|
|
Ondorio horretara heltzeko, ez da nahikoa zerga egitatea hutsa aztertzearekin, zerga egitatearen beste alderdi batzuk ere aztertu behar dira, hala nola, zergapetik kanpoko kasuak, subjektu pasiboa edota osagai kuantitatiboak, baita helburu estrafiskalak zerga biltzeko helburuarekin batera izatea ere maila handiagoan ala txikiagoan.
|
Horiek
horrela, Kataluniako zergan eta Ondasun Higiezinen gaineko Zergan kargapeko aberastasuna eta gai ezargarria bera bada ere, bi zerga egitate ezberdinak dira Kataluniako zergan helburu estrafiskal bezala jabetzaren gizarte eginkizuna nagusitzen delako, eta toki zergan, ostera, dirua biltzeko helburua nagusi delako.
|
|
|
Ezaugarri hori ageri agerian geratzen da zergaren legeak bere irizpide bereziak erabiltzen dituenean osagai subjektiboa zehazteko, Zuzenbide pribatu edota substantiboaren irizpideak bazter utzita. Ulerbidez, PFEZren kasuan, zergadunak etekin batzuk lortzearen ondorioz, zerga ordaindu behar duela ezartzen du lege fiskalak, nahiz eta Zuzenbide pribatuaren ikuspegitik etekin
|
horiek
lortu ez; horrela gertatzen da gardentasun fiskalpeko sozietateen mozkinekin, sozietatearen bazkideen urteko errentari egozten baitzaizkio mozkinak, horiek banatu ala ez.
|
|
|
Ezaugarri hori ageri agerian geratzen da zergaren legeak bere irizpide bereziak erabiltzen dituenean osagai subjektiboa zehazteko, Zuzenbide pribatu edota substantiboaren irizpideak bazter utzita. Ulerbidez, PFEZren kasuan, zergadunak etekin batzuk lortzearen ondorioz, zerga ordaindu behar duela ezartzen du lege fiskalak, nahiz eta Zuzenbide pribatuaren ikuspegitik etekin horiek lortu ez; horrela gertatzen da gardentasun fiskalpeko sozietateen mozkinekin, sozietatearen bazkideen urteko errentari egozten baitzaizkio mozkinak,
|
horiek
banatu ala ez.
|
|
|
Aldizkako tributuen zerga egitatea, ostera, denboran zehar luzatzen da, batzuetan, jarraian gauzatu, eta besteetan berriro gauzatzeko joera duelako (ondarearen titulartasuna, errentak lortzea, ur homidura...). Kasu
|
horietan
, ez dago zerga egitatea gauzatu dela zehazteko une jakinik, etengabe gauzatzen ari delako zerga egitatea. Legeak jarraitasun hori zatitzen du denboraldietan (gehienetan, legeak zehazten ditu hasierako unea eta amaierakoa).
|
|
|
Legeak jarraitasun hori zatitzen du denboraldietan (gehienetan, legeak zehazten ditu hasierako unea eta amaierakoa). Une
|
horietan
zerga egitatea gauzatutzat jotzen da, eta orduan ere tributuaren sortzapena gertatzen da; tributuak horregatik deitzen dira aldizkako tributuak. Zergaldiak denborazko aspektua osatzen du, zerga egitatearen oinarrizko osagai bihurtuz.
|
|
|
zuzenean, zerga egitatearen esparruan zenbait kasu bereizten dituztelako; eta zeharka, kuotaren hobari eta kenkarien bidez, zerga egitate berberak ondorio ezberdinak ekar liratekeelako. TFAOek bi aukera
|
horiek
aipatzen dituzte tributu betebehar nagusia osorik ala zati batean salbuetsi daitekeela esatean.
|
|
|
Batzuetan, ordea, nahiz eta pertsona fisikoak kostu bidez errenta lortu, ez du zergarik ordaintzen.
|
Horiek
dira salbuespenak (langilea kaleratzean emandako kalte ordainak kopuru batzuetaraino, kasu). Azkenik, beste irabazi batzuk zergapetik kanpo daude, pertsona fisikoek lortzen ez dituztelako (pertsona juridikoek lortzen dituzte), kostu bidezko irabaziak ez direlako (dohain bidezkoak baizik) edota egoiliarrek lortzen ez dituztelako (ez egoiliarrek lortzen dituzte).
|
|
|
Amaitzeko, iraupen etengabea duten aldizkako tributuen kasuan, eztabaidatu ohi da salbuespenak zergaldi guztietarako balio duen (salbuespen iraunkorra) edo zergaldi jakin batzuetan bakarrik aplika daitekeen (aldi baterako salbuespena). Kasu
|
horietan
, zergaldi bakoitzerako salbuespenaren sortzapena burutzen da zerga egitatea, salbuetsitako modalitatean, zergaldi horretan gauzatzen bada. Behin salbuespena sortu eta gero, ezin da ulertu hurrengo zergaldi guztietarako balio duenik, honexegatik:
|
|
|
Arean bere, etorkizuneko zergaldietako salbuespenen sortzapena ez da oraindik gertatu; hortaz, ezin daiteke eskuratutako eskubideez hitz egin. Beste hitz batzuez esateko, ez da egon salbuespen
|
horiek
erabiltzeko eskubiderik eta, horren ondorioz, ez dira salbuespenak galdu, inoiz eskuratu ez direlako. Edozein modutara ere, segurtasun juridikoaren printzipioa eta Konstituzioaren beste printzipio batzuk (atzeraeragineza) ere gogoan izan behar dira, araua aldatu aurretik sortutako egoeretan salbuespenari eustea justifikatzeko.
|
|
|
Zergapetik kanpoko kasuak, beraz, ez daude zerga egitatea zehazteko arauaren barne. Kasu
|
horietan
, ez da zerga egitaterik gauzatzen. Legeak zergapetik kanpokoak aipatzen ditu, zerga egitatearen norainokoa argitzeko, TFAOen (eta TLOren) 20.2 artikuluak dionez; horrenbestez, aipamen horrek ez du inolako agindu juridikorik, hots, legeak aipatzen duen kasua gauzatzeak ez dakar ezelako ondoriorik.
|
|
|
Legeak zergapetik kanpokoak aipatzen ditu, zerga egitatearen norainokoa argitzeko, TFAOen (eta TLOren) 20.2 artikuluak dionez; horrenbestez, aipamen horrek ez du inolako agindu juridikorik, hots, legeak aipatzen duen kasua gauzatzeak ez dakar ezelako ondoriorik. Manu
|
horiek
, bada, irakasteko edo azaltzeko helburua bakarrik dute, arauaren interpretazio autentikoa dakartela. Horregatik, zergapetik kanpokoen arauak ez du benetako izaera juridikorik.
|
|
|
Lehenengo begirada batean, badirudi xedapen hori ez duela garrantzirik, baina bizi aseguruetatik jasotako kopuruen gainean ordaindu behar den zerga zehazteko ezinbesteko araua da.
|
Horiek
horrela, kontratugilea ez den hirugarrenak aseguruaren prestazioak jasoz gero, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergaren menpe daude; bestela, Pertsona Fisikoaren Errentaren gaineko Zergaren menpe.
|
|
|
zergak ezartzeko ahalmenaren titularra den erakunde publikoa da, ahalmen horren barruan tributua kudeatu eta eskatzeko administrazio ahalmenak sartzen direlarik. Beste abiaburu batetik helduta, finantza eskumenak izateagatik tributuak aplikatzen dituen erakundea da subjektu aktiboa,
|
horien artean
TFAOen (eta TLOren) 5 artikuluko erakundeak sartuta.
|
|
|
|
Horiek
horrela, tributu betebeharpekoen zerrenda egin da, zerrenda itxia ez dena. Zerrendak, ordea, betebeharpekoen motak jaso ordez, betebehar mota ezberdinak jaso ditu.
|
|
|
Lehenengo kolpean," subjektu pasibo" adierazmoldea erabiltzen da legearen aginduz eginbeharrak dituzten subjektuak adierazteko (eginbehar
|
horiek
diruzkoak izan zein ez). Tributu eta administrazio ahalmenek dakarten menpekotasunaren status juridikoa eginbehar horiek osatzen dute.
|
|
|
Lehenengo kolpean," subjektu pasibo" adierazmoldea erabiltzen da legearen aginduz eginbeharrak dituzten subjektuak adierazteko (eginbehar horiek diruzkoak izan zein ez). Tributu eta administrazio ahalmenek dakarten menpekotasunaren status juridikoa eginbehar
|
horiek
osatzen dute. Subjektu pasiboa betebeharraren zordunarekin parekatu zen, Administrazio hartzekodunari begira.
|
|
|
Beste urrats bat aurrera eginda, betebeharra zerga egitatea burutzeak sortzen duenez, subjektu pasiboa zerga egitatea gauzatu duen subjektua izateaz gain, egitateak agertarazi eta tributuak kargatzen duen ekonomia ahalbidearen titularra ere izango litzateke. Subjektu
|
horiei
zergadun deritze.
|
|
|
Tributu sistemak garatu diren heinean, legeek beste egoera subjektibo batzuk sortu dituzte, tributuak dakartzan eginbehar guztiak edo batzuk eratxikiz subjektu pasiboei, nahiz eta subjektu
|
horiek
zerga egitatea gauzatu ez.
|
|
|
zergaduna edo ordezkoa izan daiteke. Tributuaren aplikazioan beste pertsona batzuek parte hartzen badute ere (batzuetan betebeharra ordainduz),
|
horiek
ez dira tributuaren subjektu pasiboak. Argiago esateko, gerta daiteke tributu betebeharraren zorduna subjektu pasibo ez izatea.
|
|
|
Argiago esateko, gerta daiteke tributu betebeharraren zorduna subjektu pasibo ez izatea. Azken
|
horiek
betebeharra bera bakarrik hartzen dute euren gain; ez, ordea, subjektu pasiboari dagozkion eta eranskin kutsua duten gainerako prestazioak.
|
|
|
Azken hori da zergaduna. Horrexegatik, tributua nori jasanarazi eta subjektu horrek ez du jasan behar interesik, zehapenik edo kuota bera ez den beste prestazio osagarririk ere, legez eska daitezkeen errekarguak kenduta; kopuru
|
horiek
harreman juridiko tributarioen inguruabarretatik sortuko lirateke eta zerga jasan duenak ez du harreman horiekin zerikusirik.
|
|
|
Azken hori da zergaduna. Horrexegatik, tributua nori jasanarazi eta subjektu horrek ez du jasan behar interesik, zehapenik edo kuota bera ez den beste prestazio osagarririk ere, legez eska daitezkeen errekarguak kenduta; kopuru horiek harreman juridiko tributarioen inguruabarretatik sortuko lirateke eta zerga jasan duenak ez du harreman
|
horiekin
zerikusirik.
|
|
|
Indarreko tributu sisteman, ordea, ez dago ordezpenik, errentaren gaineko zergek atxikipen eta konturako sarreren tresnak erabiltzen dituztelako. Antzekoak izan arren, tresna bi
|
horiek
ez dira ordezpen kasuak. Atxikitzaileak ere ordezkoaren hiru eginbehar hauek ditu:
|
|
|
Atxikipen edo konturako sarrerarekin, alabaina, zergaduna ez da tributu harremanetatik aldentzen; azken horren eta Administrazioaren arteko loturak aurrera dirau, zergadunak autolikidazioa egin eta, hala denean, tributu betebeharrari dagokion kopurua sartu behar duelako. Hartara, zergadunarekiko harremanak ezabatu eta ordeztu beharrean, atxikipen eta konturako sarreren kasuan, zergadunarekin harremanek indarrean diraute eta,
|
horiez gain
, beste harreman batzuk sortzen dira ordaintzailearekin. Azken horien objektua konturako sarrera edo atxikipenaren zenbatekoa da, eta zenbateko hori zergadunarekiko harremanetatik kanpo gelditzen da.
|
|
|
Hartara, zergadunarekiko harremanak ezabatu eta ordeztu beharrean, atxikipen eta konturako sarreren kasuan, zergadunarekin harremanek indarrean diraute eta, horiez gain, beste harreman batzuk sortzen dira ordaintzailearekin. Azken
|
horien
objektua konturako sarrera edo atxikipenaren zenbatekoa da, eta zenbateko hori zergadunarekiko harremanetatik kanpo gelditzen da. Beraz, harreman bi horiek indarrean diraute, objektu eta betebeharpeko ezberdinarekin, eta harreman biek elkarrekin osatzen duten tributu berberari begira.
|
|
|
Azken horien objektua konturako sarrera edo atxikipenaren zenbatekoa da, eta zenbateko hori zergadunarekiko harremanetatik kanpo gelditzen da. Beraz, harreman bi
|
horiek
indarrean diraute, objektu eta betebeharpeko ezberdinarekin, eta harreman biek elkarrekin osatzen duten tributu berberari begira.
|
|
|
Ondare bananduak tributuei begira dakartzan ondorioen alorrean, ondorio
|
horiek
edozein subjektu pasibori begira sor daitezkeenak dira; horrela, erakundeak berak gauzatzen du zerga egitatea eta, beraz, erakundeak tributu prestazioak bete behar ditu. Beste modu batera esateko, harreman juridiko tributario bakarra dago erakunde eta Administrazioaren artean, hots, tributu betebehar bakarra.
|
|
|
Bukatzeko, zeharkako zergetan, nortasun juridikorik gabeko erakundeak orokorrean subjektu pasibo gisa ezarri direla adieraz dezakegu, baina ondorio hori ezin dakieke aplikatu zuzeneko zergei,
|
horietan
kargaren pertsonalizazioa bilatzen baita, salbuespenak salbuespen.
|
|
|
Beste alde batetik, Lurralde administrazioen nortasun juridiko bakarra hautsi egin da, lurralde erakunde publiko baten menpe nortasun juridiko lokabea duten erakunde publiko ezberdinak sortu dira eta. Administrazioak bere menpeko erakunde lokabeak hirugarrenak izango bailiran tratatzen ditu,
|
horiekin
harreman independenteak izanez. Harremanotako batzuk tributu harremanak izan daitezke.
|
|
|
Harremanotako batzuk tributu harremanak izan daitezke. Gainera, azken urteotan erakunde publikoek Zuzenbide pribatuko jarduera eta kudeaketa moduak erabili dituzte; kasu
|
horietan
erakundeak norbanakoen maila juridiko berean daude, inolako pribilejio edo administrazio ahalmenik gabe. Badirudi, beraz, kasu horietan guztietan erakunde publikoak Administrazioak ezarritako tributuen subjektu pasiboak izan daitezkeela, nahiz eta Administrazio horren menpeko erakundeak izan.
|
|
|
Dakigunez, tributuaren oinarria Estatuak duen subiranotasunean datza, eta ez dirudi Estatuak bere menpeko Administrazio baten tributuak ordaindu behar dituenik. Hala ere, gaur egun ideia
|
horiek
aldatu egin dira; tributua justizia materialeko printzipio eta irizpideetan oinarritzen da, subiranotasunean baizik. Horrela, Estatuaren subiranotasun esklusibo hori Estatu antolamendu juridikoari bakarrik dagokio, ez, ordea, Estatu pertsonari.
|
|
|
Estatuak, pertsona moduan, beti dihardu Zuzenbidearen menpe. Horregatik, Sozietateen gaineko Zergaren eta zenbait toki tributuren kasuan, antolamendu juridikoak tributuen menpe jarri ditu Estatua, autonomia erkidegoak, toki ogasunak, Espainiako Bankua, organismo autonomoak. nahiz eta kasu
|
horietarik
gehienak tribututik salbuetsita egon. Nolanahi den ere, salbuetsita egoteko, subjektu pasiboa izan behar da.
|
|
|
Pilatze hori konpontzeko, Arabako TFAOren 35.7 artikuluak, Gipuzkoako TFAOren 35.5 artikuluak, Bizkaiko TFAOren 34.5 artikuluak (eta TLOren 35.7 artikuluak) honako hau dio: betebehar baten egitezko kasuan betebeharpeko bi edo gehiago pilatzean direnean,
|
horiek
modu solidarioan daude behartuta prestazio guztiak betetzera Tributu administrazioari begira, foru arauak (edo legeak) aurkakorik xedatu ezean. Solidaritatearen araubidea zerga egitate bakarrak eratortzen duenez, tributu betebehar bakarra dago, baita Administrazioarekin tributu harreman juridiko bakarrak ere.
|
|
|
Administrazioak titular bat baino ez badu ezagutzen, likidazio osoa titular horri jakinaraziko dio eta horrek ordaindu behar du, salbu eta titularrak zatiketa eskatu duenean eta gainerako titularkideen datu pertsonalak, helbideak eta
|
horietako
bakoitzari dagokion kuota zehaztu duenean.
|
|
|
Esan dugunez, erantzulea solidario edo subsidiarioa izan daiteke; eta, legeek kontrakorik xedatu ezean, erantzukizun subsidiarioa dagoela uste da. Erantzule mota
|
horien artean
badago ezberdintasunik euren araubide juridikoari begira. Nolanahi den ere, erantzuleak beti erantzun behar du subjektu pasiboarekin batera tributuaren ordainketaz, azken hori tributu betebeharretik askatuz; batzuetan, subjektuak erantzun ez duelako (subsidiaritatea), eta, beste batzuetan, subjektuaren maila juridiko berean jartzen delako (solidaritatea).
|
|
|
Horrela, TFAOen 256 artikuluko kasuarekin batera (Ogasun publikoaren aurkako delituari buruzkoa), Arabako eta Gipuzkoako TFAOen (eta TLOren) 42 artikuluak, eta Bizkaiko TFAOren 41 artikuluak, erantzukizun solidarioa hurrengo kasuak ezarri ditu: a) Erantzule solidario dira arau haustearen kausatzaile direnak edota arau hausteak gauzatzean modu aktiboan lagundu dutenak; kasu horretan, erantzuleak zordun nagusiaren zehapenaren gaineko erantzukizuna ere badu. b) Erantzule solidario dira delitu fiskala eragindako egintzen kausatzaile direnak eta egintza
|
horietan
elkarlanean biziki aritu direnak, baldin eta salatutako delitua dela-eta hasitako prozesu penalean ikertuak edo egotziak badaude edo prozesu hori dela-eta kondenatuak izan badira. Modu horretara, parekatzen dira arau haustea gauzatzeko elkarlanean ari dena eta delitu fiskala gauzatzeko elkarlanean ari dena.
|
|
|
Aurretiazko errekerimenduak26 kudeaketa organoek zein ikuskapen organoek egin ditzakete, eta subjektu pasiboek modu formalean
|
horien
berri izan behar dute. Tributu betebeharpekoari bere tributu egoera erregularizatzeko edota egiaztatzeko jarduketak hasiko direla komunikatzeko errekerimendua jakinaraziz gero, ezin da onartu tributuzko arau haustea gauzatzearen ziozko erantzukizunetik askatu denik.
|
|
|
TLOren kasuan, alabaina, sailkapenaren irizpidea ez da ezarriko den zehapena, ezpada hautsi den eginbeharra:
|
horiek
horrela, gerta daiteke arau hauste astunaren kasuan ezarri den isuna arau hauste arinaren kasuan ezarritakoa baino txikiagoa izatea.
|
|
|
26 Aurretiazko errekerimendutzat hartuko dira tributu betebeharpekoen tributu zorra aitortzeko, erregularizatzeko, egiaztatzeko, ikuskatzeko, ziurtatzeko edo likidatzeko egiten diren administrazio jarduketa guztiak, modu formalean tributu betebeharpekoari
|
horien
berri emanez gero.
|
|
|
Pertsona zehatzei ezar dakizkiekeen diruz besteko zehapenei begira, halakoak ezarriko dira agintariek edo lanbide ofizialetan diharduten pertsonek modu espezifikoan burutu dituzten jokabideengatik. Pertsona
|
horiek
dira, besteak beste, jabetzako edo merkataritzako erregistratzaileak, notarioak eta eginkizun publikoetan diharduten beste pertsona guztiak Administrazioarengandik zuzenean ordainsaririk jaso ez badute. Arau haustearen tipoa Ogasun publikoari laguntzeko eginbeharra ez betetzea da euren eginkizuna egikaritzean, hots, tributuetarako garrantzikoa den informazioa ez emateagatik.
|
|
|
29
|
Horiek
dira, hain zuzen, Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 195, 196 eta 197 artikuluetan jasotakoak, eta Bizkaiko TFAOren 196, 197 eta 198 artikuluetan jasotakoak.
|
|
|
Graduazio irizpide hau ez da aplikatuko urratzaileak bere aitorpenean tributu zorra zehazteko behar diren osagai guztiak jaso baditu. Ezta datu aitortuak bat datozenean kontabilitateko liburuetako datuekin ala derrigorrezko erregistro fiskaletako datuekin ere, baldin eta liburu eta erregistro
|
horiek
funtsezko akatsak badituzte beste graduazio irizpide bat aplikatzen delako, eta tributu zorra txikiagoa bada tributu arauketa txarto aplikatzeagatik.
|
|
|
Tarteko pertsona edo erakundea erabili dela ulertuko da baldin eta urratzaileak, bere nortasuna ezkutatzeko asmoarekin, hirugarren baten izenean jarri badu ondasunen edo eskubideen titulartasuna, errentak edo ondare irabazien lorpena edota tributuetarako garrantzizkoak diren eragiketak gauzatzea, hirugarrenaren baimenarekin ala baimenik gabe. Eragiketa, errenta edo titulartasun
|
horietatik
tributu betebeharra eratorriko da eta zehatu nahi den arau haustea gertatuko da betebehar hori ez betetzeagatik.
|
|
|
Baldintza
|
horiek
gertatuz gero, gutxieneko zehapena handituko da 25etik 100era arteko portzentajezko puntuetan, Zehapenen Erregelamenduan ezarritako moduan, jokabide bakoitzeko kontabilitateko anomaliak, faltsukeria eta tarteko pertsona. Jokabide bakoitza banan banan antzeman behar da, gehikuntza bakoitza banan banan zehaztu behar da, eta gehikuntza guztien batuketak ezin dezake 100 puntu gainditu. d) Ikuskatze jarduketetan interesdunak erakutsitako laguntza zintzoa.
|
|
|
Kudeaketa prozeduretan, adostasuna ematea berariaz eskatu ezik, adostasuna dagoela uste da baldin eta betebeharpekoak ez badu likidazioaren edo zehapenaren aurkako errekurtsorik edo erreklamaziorik jarri, tributu zorra eta zehapena borondatezko epealdian ordaindu badu, edota zorra geroratzea edo zatikatzea eskatu eta onartu badiote. Prozedura
|
horietatik
eratorritako jarduketen barruan, errekurtsoa edo erreklamazioa jartzeko epea oraindik igaro ez bada, zehapena murriztuko da, baina zenbateko murriztua berriro eskatuko da gero errekurtsoa ala erreklamazioa jarri bada, jarraian adieraziko dugun moduan.
|
|
|
Behin ordaintzeko konpromisodun adostasun akta sinatu eta gero, eta izapide gehiagorik gabe egiaztapen laburtuko prozeduretan, aktaren edo txostenaren ondoriozko zehapena eta likidazioa ezartzeko administrazio egintzak emango dira, hurrenez hurren. Egintza
|
horien aurka
egiteko, bakarrik erabil daitezke erabateko deuseztasuna adierazteko prozedura (BTFAOren 225 artikulua) edota administrazioarekiko auzi errekurtsoa, bide judizialean.
|
|
|
Aurrekoaz gain, eta ordaintzeagatiko murrizketaren izenpean, 193 artikuluak ere diruzko zehapenak murriztea arautu du, 203.etik 213.era arteko artikuluen zehapenetarako. Zehapena %30ean murriztuko da, beti ere zehapenaren zenbateko osoa borondatezko epean ordaintzen bada, baita tributu zor osoa ere halakorik bada, edota ordainketa geroratzea nahiz zatikatzea onartu bada, eta
|
horien aurka
errekurtsorik edo erreklamaziorik jarri ez bada.
|
|
|
|
Horiek
horrela, Lurralde honetan murrizketa aplikatzeko ez da zorra ordaindu behar, ez baita ordainketa borondatezko epean egiteko beharra aipatzen, ezta geroratzea nahiz zatikatzea lortzeko aipamenik ere ez; gure ustez, horiek guztiak zerga bilketaren prozedurarako uzten dira. Haatik, adostasuna dagoelako presuntzioa jaso da kudeaketaeta ikuskapen organoek likidazioa eta zehapena jakinaraztean, baldin eta ez bataren ez bestearen aurka errekurtsorik jarri ez bada; errekurtsorik jarriz gero, ostera, murrizketaren zenbatekoa eskatuko da interesdunari horrela jakinarazita, besterik gabe.
|
|
|
2.3 TFAOen arau hausteak eta
|
horien
zehapenak
|
|
|
2.3.1 Kalte ekonomikoa dakarten arau hausteak eta
|
horien
zehapenak
|
|
|
Nolanahi den ere, zorra garaiz ordaintzen ez den kasu guztietan ez da zehapenik ezarriko. ...harpekoak bere tributu egoera erregularizatzen badu zorra ordainduz Tributu administrazioarenaurretiazkoerrekerimendurikjasobainolehen; ez dagoarau hausterik prozedura betearazlean ere Administrazioak luzatutako likidazioa ez bada ordaindu, ezta behar bezala egindako autolikidazioa betebeharpekoak aurkeztu badu ere zorra ordaindu gabe eta aurretiazko errekerimendua jaso baino lehen31 Azken bi kasu
|
horietan
ez da arau haustearen tipoa bete: lehen kasuan ez da autolikidazio baten zorra, eta bigarrenean, autolikidazioa ez da faltsua, zehaztugabea ala osatugabea.
|