2008
|
|
lehenik eta behin, lurralde horretako auzitegi eta epaile guztiek aplikatu behar dute lege hori, antolamendu juridikoaren beste osagai bat izanik; bigarrenik, lege hori, antolamendu juridikoan sartutakoan, kontuan hartu behar da edozein xedapenen interpretazioa egiterakoan. Gure kasuan, garrantzi handikoak dira Euskal Herriko Ekonomi Ituna eta Nafarroako Ekonomi Hitzarmena, arau
|
horietan
tributuak banatzeko lotuneak ezartzen direlako, baita autonomia erkidegoko erakunde eskudunek esparru honetan emaniko arauak ere.
|
|
Zergaldian zehar, enpresario zein profesionalek euren jardueratik lortutako etekinen zati bat aldizka sartu behar dute Herri Ogasunean. Ordainketa
|
horiek
tributuaren likidazio osoaren kontura egiten dira.
|
|
Betebehar horien sorrera ez da zerga egitatea. Doktrinak aurreratutako ordainketak deritze, betebehar
|
horiek
tributu zor nagusitik lokabeak baitira (hau da, zerga egitatetik sortzen den kuotatik lokabeak baitira).
|
|
Laburbilduz, tributu arauak erabiltzen dituen terminoak horien esangura tekniko juridiko tributarioan ulertu behar dira, kontrako jarrera zentzugabea izango bailitzateke. Hortaz, arau fiskalak termino batzuk erabiltzen dituenean (hala nola, zerga egitatea, sortzapena, kuota edo zerga tipoa), ez dirudi zentzuzkoa termino
|
horiek
Tributu zuzenbideak ematen ez dien esanguraren bat izan dezaketenik pentsatzea.
|
|
Mila bederatziehun eta hirurogeita hamargarren hamarkadatik aurrera, ostera, beste planteamendu bat agertu da doktrinaren barruan, Zuzenbide publikoaren kontzeptuetara hurreratuz (batik bat, prozedura kontzeptura). Autore
|
horiek
tributu arauen edukia azaldu nahi izan dute Zuzenbide publikoaren kontzeptu edo kategorien bitartez. Lehenago zegoen ikusmolde subjektibista gainditzeko asmoarekin, tributu arauak bete behar dituzten interes publikoak nabarmendu nahi dituzte autoreek.
|
|
Tributuaren kontzeptu juridikoa, beraz, bestelako iturrietan bilatu behar dugu. Konstituzioak izaera publikoko ondare prestazioak aipatzen ditu,
|
horien artean
tributua sartuz. Hori dela eta, tributuak oinarrizko bi baldintza bete behar ditu:
|
|
Tributuen Lege Orokorraren 2.2.a) letrari ekinez, tasak tributuak dira, eta horien zerga egitatea bi modutakoa izan daiteke: batetik, herri jabariaren bakarreko erabilpena edo aprobetxamendu berezia gauzatzea; bestetik, Zuzenbide publikoko eraentzaren menpeko jardun edo zerbitzua ematea, baldin eta jardun edo zerbitzu
|
horiek
tributu betebeharpekoari badagozkio, betebeharpekoa ukitzen badute edo horri onurak ekartzen badizkiote. Gainera, jardun eta zerbitzu horiek hurrengo baldintza biotatik edozein bete behar dute:
|
|
Erantzukizun penala salbuetsita dago, iruzurgileak tributu zorra bere borondatez ordaintzen duenean, epez kanpo izan arren. Salbuespenaren barruan, kontabilitate irregulartasunak edo bestelako faltsutze instrumentalak ere sartzen dira, baldin eta
|
horiek
tributu zorrari lotuta badaude. Kasu horretan, erregularizazioa gertatu behar da Administrazioak egiaztatze jarduketak iruzurgileari jakinarazi aurretik, edo, jakinarazpenik egin ezean, kereila zein salaketa jarri aurretik.
|
|
Hori dela eta, kudeaketa terminoa maiz sarri likidazioaren parekotzat erabili ohi da, hitz horrek izan ditzakeen adierarik murrizgarrienean. Horrela gertatzen da tributu legeen kasuan; lege
|
horiek
tributuaren kudeaketa aipatzen dutenean, likidazio hutsa aipatzen dute (egiaztapen eta zerga bilketarako arau orokorretara igorpena eginez).
|
2023
|
|
Tarteko pertsona edo erakundea erabili dela ulertuko da baldin eta urratzaileak, bere nortasuna ezkutatzeko asmoarekin, hirugarren baten izenean jarri badu ondasunen edo eskubideen titulartasuna, errentak edo ondare irabazien lorpena edota tributuetarako garrantzizkoak diren eragiketak gauzatzea, hirugarrenaren baimenarekin ala baimenik gabe. Eragiketa, errenta edo titulartasun
|
horietatik
tributu betebeharra eratorriko da eta zehatu nahi den arau haustea gertatuko da betebehar hori ez betetzeagatik.
|
|
Bizkaiko arauketan, ostera, 1.500 euroko gutxieneko hori 250 eurokoa da. Bizkaian ere, agirien aurkezpena edo erantzuna euskarri elektroniko, informatiko edo telematikoz nahitaez egin behar da arauketak horrela ezarri duenean, baita Tributu administrazioak eskatzen duenean ere baldin eta betebeharpekoak euskarri
|
horiek
tributu informazioa sortzeko edo gordetzeko erabiltzen baditu.
|
|
Azaroaren 23ko 10/ 1995 Lege Organikoak Zigor Kodea onetsi zuen. Kodearen II. Liburuko XIV. Tituluak delitu batzuk jaso ditu" Herri Ogasunaren eta Gizarte Segurantzaren aurkako delituak" izenarekin,
|
horien artean
tributuen arlokoak daudela: tributu iruzurraren delitua (305 eta 305.bis. artikuluak) eta kontabilitateko delitua (310 artikulua).
|
|
Kudeaketa, ikuskapeneta bilketa organoen arteko bereizketak badu oinarri historikoa esan bezala, organo
|
horiek
tributuen aplikazioan sartzen diren hiru administrazio jarduerak gauzatzeko ardura dute. Egun gaindituta dagoen sistema batean, tributu prozedura aitorpenaren bidez hasi ohi zen, eta zorra likidatzeko eginkizuna kudeaketa organoena zen; tributua egiaztatzeko eginkizunak, ikuskaritzarenak; eta zorrak kobratzekoak, organo zerga biltzaileenak, aurreko jarduketatik lokabe.
|
|
39 FALCON Y TELLAk aurreko jarduketekin batera Estatu laguntzak berreskuratzeko jarduketak gehitu ditu eta zergak biltzeko jarduketen artean, erantzukizun zibila eskatzeko administrazio jarduketak eta delitu fiskalaren araberako isunak bereizten ditu. eginkizunei dagokienez, eginkizun
|
horiek
tributuak aplikatzeko eginkizunetatik bereizten dira. Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 234 artikuluaren esanetan, eta Bizkaiko TFAOren 235 artikuluaren esanetan (eta TLOren 228.1 artikuluaren esanetan), organo ekonomiko administratiboek modu independentean jardungo dute euren eskumenak erabilita.
|
|
Betebeharpekoek Administrazioari eska diezaiokete, tributu bakoitzari buruzko foru arauketak hala aurreikusten duenean (Sozietateen gaineko Zergan alderdi lotuen arteko eragiketetan, kasu), aurretiaz eman dezala tributu zorra eragin duten errenten, produktuen, ondasunen, gastuen eta tributuaren likidaziorako garrantzitsuak diren gainerako elementuen balioespena. Akordio
|
horiek
tributua aplikatu baino lehenagokoak izan behar dira beti eta lotesleak dira hiru urteko epean, gehienez, Administrazioarentzat. Akordioen aurkako errekurtsorik ezin da jarri, bai ordea, akordioa aplikatzearen ondoriozko egintzen aurka.
|
|
Jarduketa
|
horiek
Tributu administrazioari tributuetarako garrantzizko informazioa emateko betebeharraren esparruan koka daitezke, informazio hori aitorpenen bidez modu orokor eta aldizkakoan eman behar ez denean (hornidura bidez).
|
|
lehenik eta behin, lurralde horretako auzitegi eta epaile guztiek aplikatu behar dute lege hori, antolamendu juridikoaren beste osagai bat izanik; bigarrenik, lege hori, antolamendu juridikoan sartutakoan, kontuan hartu behar da edozein xedapenen interpretazioa egiterakoan. Gure kasuan, arauen lurralde eragingarritasuna garrantzi handikoa dira Euskadiko Ekonomia Itunari eta Nafarroako Ekonomia Hitzarmenari begira, arau
|
horietan
tributuak banatzeko lotuneak ezartzen direlako, baita autonomia erkidegoko erakunde eskudunek esparru honetan emaniko arauak ere, arauok alega daitezkeelako eta bete beharrekoak direlako Estatuko administrazio organoentzat berrikuspen prozeduretan edota arauok interpretatu eta aplikatu behar dituzten organo jurisdikzionalentzat, horien lurralde eskumena gorabehera.
|
|
Laburbilduz, tributu arauak erabiltzen dituen terminoak horien esangura tekniko juridiko tributarioan ulertu behar dira, kontrako jarrera zentzugabea izango bailitzateke. Hortaz, arau fiskalak termino batzuk erabiltzen dituenean (hala nola, zerga egitatea, sortzapena, kuota edo karga tasa), ez dirudi zentzuzkoa termino
|
horiek
Tributu zuzenbideak ematen ez dien esanguraren bat izan dezaketenik pentsatzea.
|
|
Mila bederatziehun eta hirurogeita hamargarren hamarkadatik aurrera, ostera, beste planteamendu bat agertu da doktrinaren barruan, Zuzenbide publikoaren kontzeptuetara hurreratuz (batik bat, prozeduraren kontzeptura). Autore
|
horiek
tributu arauen edukia azaldu nahi izan dute Zuzenbide publikoaren kontzeptu edo kategorien bitartez. Lehenago zegoen ikusmolde subjektibista gainditzeko asmoarekin, tributu arauak bete behar dituzten interes publikoak nabarmendu nahi dituzte autoreek.
|
|
Tributuaren kontzeptu juridikoa, beraz, bestelako iturrietan bilatu behar dugu. Konstituzioak izaera publikoko ondare prestazioak aipatzen ditu,
|
horien artean
tributua sartuz. Hori dela-eta, tributuak oinarrizko bi baldintza bete behar ditu:
|
|
Aurrekoez gain, badira aipatu ez ditugun beste zerga batzuk ere tributu sistemaren ikuspegi orokorra gaindituko litzatekeelako. Zerga
|
horiek
Tributu zuzenbidearen zati berezian jorratuko dira, besteak beste, Aseguru primen gaineko Zerga, Loteria eta Apustu batzuen Sarien gaineko Zerga Berezia, Berotegi efektuko Gas Fluordunen gainekoa, finantza transakzioen gainekoa, zerbitzu digitalen gainekoa, eta abar.
|
|
TFAOen 16.2.a) letrari (eta TLOren 2.2.a) letrari) ekinez, tasak tributuak dira, eta horien zerga egitatea bi modutakoa izan daiteke: a) Herri jabariaren bakarreko erabilpena edo aprobetxamendu berezia gauzatzea; b) Zuzenbide publikoko araubidearen menpeko jarduketa edo zerbitzua ematea, baldin eta jarduketa edo zerbitzu
|
horiek
tributu betebeharpekoari badagozkio, betebeharpekoa ukitzen badute edo horri onurak ekartzen badizkiote. Gainera, jarduketa eta zerbitzu horiek hurrengo baldintza biotatik edozein bete behar dute:
|
|
Eztabaida daiteke figura
|
horien bidez
tributu betebeharraren egitura aldatzen den ala ez, subjektu berriak sortzen diren ala ez, baita tributu horietan betebeharraren sortzapena aldatzen den ala ez ere. Hiru tresna arautu dira:
|
|
Zergaldian zehar, enpresari zein profesionalek euren jardueratik lortutako etekinen zati bat aldizka sartu behar dute Ogasun publikoan. Ordainketa
|
horiek
tributuaren likidazio osoaren kontura egiten dira. c) Konturako sarrerak. Konturako sarrerak gauzatan eginiko ordainketetan egin behar dira.
|
|
Hori ulertu daiteke EKren 142 artikulutik, baina artikuluak aipatzen dituen baliabideen inguruan honakoa zehaztu daiteke: a.) EKk aipatzen dituen bi baliabide horiek funtsezko bezala edo oinarrizko bezala adierazten ditu, baina horrek ez du esan nahi baliabide bakarrak direnik. b.) Artikuluak aipatzen dituen baliabide
|
horiek
tributu izaera izango dute, hau da, zuzenbide publikoko baliabideen artean tributu izaerakoak izango dira oinarrizkoak.
|