2009
|
|
Bai.
|
Esaten
dute oso arriskutsua dela eta tokiz mugitu nahi dute. Umeak eskulturara igotzen dira, eta ematen du bertatik lurrera jausi daitezkeela.
|
|
Hala ere, iruditzen zaigu hemen eskuratzen ditugun aukerak baliatuz arkitektura interesgarria egin daitekeela. Eta egitearekin
|
esan
nahi dugu arkitektura gauzatu beharra dagoela, paperetik harago joan beharra dagoela. Arkitektura ez da marrazkia, edo hasierako proiektuaren egitasmoa, azkenean egikaritzen dena baizik.
|
|
Miguel Garaik transmititzen zuen bezala,
|
esan
nahi duzu. Bide batez, Miguel lagundu egin zenuen proiekturen batean, ezta?
|
|
Kar kar kar! Ba egia
|
esan
ez dut horretan inoiz pentsatu. Hurrengo batean erantzungo dizut.
|
|
Beno, lan artistikoak beti izango du sintesi baten beharra, eta agian sintetizazio lan horren gabezia gure lanaren ezaugarria izan daiteke. Erakusketa bat egiten duzunean, sintesi ariketa hori egin behar izan genuen, baina gure lanak zerbait adierazgarri izatekotan, gauza txiki askoren metaketa izan dela
|
esango
nuke. Ez dago hori berez defendatzen, baina horrela suertatu da.
|
|
Laburbiltzeko, kearen fenomenoa jasotzen den tokietara jo genuela
|
esan
dezakegu. Donostiako Egia auzoan bideo moduko bat grabatu genuen, Donibane gaua, Zeanuriko jaia?
|
|
Proiektu horietako bat Madrilgo diru-laguntza programa batera aurkeztu genuen, Madrid Procesos. Eman egin ziguten, eta
|
esan
genezake hor hasi zela nahaste borraste hau.
|
|
Gure Artea, Eusko Jaurlaritzak orain dela 26 urte asmatutako tresna bat da euskal artistak ezagutarazteko. Artearen munduan, arkitekturan bezala, kritiko eta komisarioek
|
esan
behar diete hiritarrei, antza, zer den ona eta zer den txarra.
|
|
Honen harira,
|
esan
genezake bai bezeroak bai enkarguak lortzea dela arkitekto estudio batentzako lanik zailena. Enpresa tradizionalean, salerosketa sailak eta enpresa saltzeko bereziki kontratatutako langileak izaten dira lan horren arduradunak.
|
|
Arazoa, arkitektoak ingeniariekin konparatzen direnean sortzen da batetik, eta bestetik, arkitektura titulu espainiarra, Europako beste herrialdekoekin alderatzen danean. Titulu espainiarrarekin lortzen diren eskumen eta erantzukizunek izaera askoz teknikoagoa dute,
|
esaterako
Frantziako arkitektoenak baino. Arkitektoak historikoki duen irudi goren hori, gutxiagotu egiten da Europako mailarekin alderatuz gero.
|
|
Eskuratuko ote ditu hala aritzeko beharrezko jakintza nahikoak? Baina, egun
|
esan
bezala, zenbat arkitekto titulatu berrik dihardu horrela?
|
|
–Estudio tradizionala bukatu egin da, zaharkituta dago erabat?
|
dio
Caicoyak,, nahiz eta beste lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik guztiz aldentzen ari da?. Bere bulegoan gaude, alde batetan Deustu, bestera etengabe lanean diharduen taldea, eta beste bi aldeetan, apaletatik mutu begiratzen diguten liburuz beteriko bi horma.
|
|
Gipuzkoako arkitekto estudio hasiberri horiek Yoana Urralburu, Rulot estudioa, Isuuru, Josean Medina, Pablo García Astrain eta Toki izan ziren. Mahai inguruan, euren lanaren berezitasunak azaldu zituzten, bezeroak zeintzuk eta nolakoak diren
|
esanez
eta lana nola antolatzen duten.
|
|
Norberaren berezitasunetan sartu gabe, Carlos Rulot ek eginiko metafora aipatu nahiko nuke. Hark
|
zioen
nola ozeanoetako oparotasunean barboak gizentzeko aukerak nola izan dituen,
|
|
eta arraintxo txikiak, zorrotz eta argi ibili beharra zeukan bizirik irauteko. Ozeanoetako oparotasuna galdurik, gaurko krisi garaian bezala,
|
esaten
zuen nola barboak putzu txiki eta lohitsu batean lozorroan geratu diren, ozeanoaren oparotasunaren zain. Eta arraintxo txikiak, lehengo moduan, ur txikietan bizirautera egokitzen dira.
|
|
Bere aukera nagusia, soldatapean, arkitektura azpiegitura batentzat lan egitea izaten da. Gai horri jarraiki,
|
esan
beharra dago, 1970ean sorrera izaten hasi ziren Ingeniaritza eta Arkitektura taldeak (IDOM, LKS, eta beste) gaur egun tamaina handiko taldeak direla, eta bertan arkitekto ugarik topatzen duela bere lanpostua. Beste aukeretako bat, administrazioak eta berari atxikitako enpresak puzten eta ugaritzen joan diren heinean, eurentzako lan egitea da.
|
|
Finean, hausnartu daitekeen aldaketa nagusia azkeneko 40 urte hauetan, arkitektura ikasketarako izan diren erraztasunak erakarrita, lanbide liberalaren izaera galtzea izan daiteke, eta arkitektoa organigrama batzuetan lan egitera bideratu dela
|
esan
daiteke.
|
|
autoak, aisialdia? Eta zorrak ordain ezin dituzten pertsona eta enpresen kopuruak etengabe gora egiten jarraituko balu, horrek hauxe
|
esan
nahiko luke: hasieran kalitate txarreko edo arrisku handikoak ez ziren bestelako finantza produktu batzuek ziur asko ezin izango luketela inbertitutako kapitala berreskuratu, eta arriskua eta mesfidantza oraindik handiagoak izatea.
|
|
Zaila da
|
esatea
krisialdiaren norainokoa, zenbaterainokoa eta noiz artekoa zein izango den. Krisialdiak berak aktibitate ekonomikoa gutxitzea eta, hortaz, eskaria ere gutxitzea eta, hari jarraiturik, inflazioaren gorakada gelditzea ekarri du.
|
|
Baliteke, horregatik, tipo ofizialak jaitsi arren, hipoteken kostua ez jaistea eta merkatuak behera jarraitzea. Nazioarteko Diru Funtsak egin dituen analisi eta hausnarketek
|
diotenez
, egokitzapen prozesua ziur asko luzea izango da, gutxienez 2010 amaiera artekoa edo gehiagokoa. Ordura arte, arkitektoek hobe izango duzue etxebizitzara dedikatu beharrean, dirua inbertituko duen gobernuak bultzatutako azpiegitura obretan lana bilatzea, etxebizitzen eraikuntzak ez duelako lan askorik emango.
|
|
edo. Andre?
|
diogunean
,, burujabe?,, buruaski?,, libre, eta oinarrizko duintasunaren edukitzaile ulertu behar dugu:
|
|
Eraikina bukatzear dagoen honetan,
|
esango
genuke prozesu konplikatua izan dela, aurrekontu estua zegoelako eta hortaz, lan hau gain hartuko zuen kontratista bat aurkitzea zaila izan delako. Proiektuak bidean elementu esanguratsu bat galdu du, KORTINA alegia, aurrekontuaren estutasunagatik.
|
|
Segur aski horrek garrantzia handia izan du proiektatzeko orduan eta auzi desberdinen lehentasuna erabakitzeko orduan. Behin eraikuntza martxan jarri delarik, hau makina edo tresna moduan ulertuz, zuzen geundela
|
esan
dezakegu, eta talde guztiek, bai Eskandinaviatik etorritakoek bai bidasoarrek ondo ulertu dute aretoaren funtzionamendua eta eroso sentitu dira bertan, beren estilo edo ideologia musikala dena delarik. Bestalde, elkarteko jendea tokiarekin erabat identifikatua sentitzen dela iruditzen zait.
|
|
Musikaren munduan erabiltzen diren hitzekin deskribatu behar izango banu, RULOT Indie kutsua duen arkitektura zigilu txiki bat dela
|
esango
nuke, tirada txikiko grabaketa finak argitaratzen dituzten horietakoak, aurkitu izanaz arro sentiarazten zaituzten horietakoak?
|
|
Ponpaketa estazio berriak, Allison eta Peter Smithsonek
|
esango
luketen moduan, obraren eta bezeroaren arteko elkarrizketa sortzeko gaitasunaz hitz egiten digu, agian hor dago zuk aipatzen duzun diseinu grafiko horrekin lotura. –Ahate?
|
|
Arketa itxura duen ponpaketa estazio bat, hanburgesa itxura duen hanburgesa postu bat bezala. Beste ikuspuntu batetik,, erabateko proiektua, ren gaia, Loos ek
|
esango
lukeen moduan, eguneroko erabilera duen objektua arte aplikatuarenaren ondoan jartzen duena, fatxadako zulaketen erabileran agertzen zaigu. Zulaketa hauek, fatxada poroz beteriko epidermis bihurtzen dute, ingeniariek proposatzen zituzten aireztatze tximinien kalkuluei kontrajarriaz, hauek, arketa?
|
|
Beste garaiekin dagoen desberdintasun nabarmenena da asko garela, eta arkitekturaren munduan beste bide batzuk aurkitu ditugu. RULOT gertuko etorkizunean?, zaila da
|
esatea
, espero dut laurok elkarrekin jarraitzea, zoriontsu eta, estudioan diogun bezala, sudurra dakarten betaurrekoak ez ditzagun jarri behar, baina, zeinek daki.
|
|
Beste garaiekin dagoen desberdintasun nabarmenena da asko garela, eta arkitekturaren munduan beste bide batzuk aurkitu ditugu. RULOT gertuko etorkizunean?, zaila da esatea, espero dut laurok elkarrekin jarraitzea, zoriontsu eta, estudioan
|
diogun bezala
, sudurra dakarten betaurrekoak ez ditzagun jarri behar, baina, zeinek daki.
|
2010
|
|
Arkitektura estudio honetako hiru bazkideak bat datoz etxebizitza arkitekturaren oso atal garrantzitsua delako ideiarekin. . Etxebizitza babeslekua da?,
|
dioskute
. Hirukote bilbotarrak hasieratik egin izan du sustapen publikoko etxebizitzen (eta, oro har, arkitekturaren) aldeko apustua.
|
|
Ez arkitektura egiteari uztearen ondorio, alegia. . Ez da publiko/ pribatu arazo bat, kalitate arazo bat baizik?,
|
diote
. Ez dute arkitektura egin nahi izan duen sustatzailerik aurkitu, egon badaudela onartzen badute ere.
|
|
–Hemen modu tradizionalean eraikitzen zen momentu batean arkitektoen betebeharra zen sistema eta kontzeptu berriak sartzea beren proiektuetan, funtzionatzen zutela frogatzeko eta ordutik aurrera erabiltzen hasteko. Gaur egun VISESAk nahitaez eskatzen dituen gauza asko, orduan norberaren ekimenez egin behar ziren, garaian garaiko sustatzaile publikoa konbentzitzeko asmoz?,
|
diote
. IMBk lehen etxebizitza promozioa egiteko aukera izan zuenean, ez zuten ezbairik izan fatxada aireztatuaren sistema aukeratzeko
|
|
–Bazenekien etxebizitza bat eraikitzeko metro karratuak zenbat balio zuen. Zure esku zegoen diru kopuru horren banaketa?,
|
diote
. Horregatik, fatxada aireztatua erabiltzearen erabakia, eta hortaz, fatxadan diru portzentaje handia gastatzearena, ondo hausnartutako erabakia zen.
|
|
Beti ondo ebazten ez diren puntuak dira hauek. . Sekulako fatxada ona izan dezakezu, eta puntu honen ebazpena ondo egiten ez baduzu, ez du ezertarako balio?,
|
diote
. Euri ura sartzea ekiditen duen txapa tolestuzko pieza bakar batekin ebazten da motxeta.
|
|
Ez zen gainera, garai hartan ohi bezala, inolako material isolatzailerik tartekatu. Hotza nahiz aurrezpenarekikoak munta txikiko auziak ziren nonbait, zer
|
esanik
ez beroarekikoak. Petroleoaren lehen krisia, 1973koa, iristekoa zen artean, eta ez
|
|
etxean lan egiteko bateragarritasuna, intimitaterako betebehar ezberdinak, eta, batez ere, epe ertain laburrean etorkizunerako dagoen ezjakintasuna lan esparruan eta norberaren eremuan. Ohiko fa milia motak aspaldi murriztu direla esateaz gain,
|
esango
genuke seme alabak dituen familia nuklear honek ez diela gaur egun harreman eta elkarbizitzako ohiko eskemei jarraitzen. Hau da, familia mota honek ere etxebizitza tipologia berriak behar ditu.
|
|
ezkondu eta gurasoen etxe tik irten urte askotarako lan batekin, estabilitate eta bizi ziur tasuna ematen zuena. Gaur egun (belaunaldi haietako jendea barne) ezin dugu hemendik bi urtera lan, hiri edota pertsona berdinekin egongo garen
|
esan
.
|
|
Testuinguru ilun horretan infraetxea ugaritu zen, harik eta enpresari eta teoriko ezkertiar batzuek egoera latzaz jabetu eta irtenbideen bila hasi arte. Sozialismo utopikoa
|
esan
zaio hemeretzigarren mendeko industrializazio kapitalistaren
|
|
Bi hilabetean zehar edo, abokatuak, ekonomialariak, politikariak eta lantzean behin arkitektoren bat agertu ziren, hiri kudeaketa deritzon alkimia misteriotsu horren gorabeherak azaldu nahian. Sistemaren erraiak, beste era batera
|
esanda
.
|
|
Etxebeltz Izarra aipatu, eta Xabierrek eskuak burura eramaten ditu, proiektuaren inguruan igarotako atsekabe eta tirabiren isla. . Egun eraikitze prozesuan diren etxebizitzak erortzea besterik ez dugu falta!?,
|
dio
Xabierrek. Izan ere, Azpeitiko A.I.U.20 Plan Partziala hirigintza mailan gerta daitezkeen istripu guztien iturri izan da.
|
|
Ingurumen Sailak gure lurzorua 500 urtetan uholde gainazala dela
|
esanez
txosten bat atera zuen, eta eraikitzeko lurzoruaren azalera irrigarria zehazten zuen. Hori bakarrik falta genuen!
|
|
% 25ko diru aurrerapena eskatu dutenean. Udaletik, proiek tuaren aurka dagoen taldeak, gehiengoa suposatzen duenak, BOE en jabeei aurrerapenik ez ordaintzeko
|
esan
die, guk egindako Plan Partziala epaitegian delako, burokraziaren tramitazio akats bat dela-eta, erraz zuzentzekoa bestaldetik. Proiektua geldiarazteko aitzakia besterik ez da.
|
2012
|
|
–Ez dira betiko garai onenak?. Hertzainak taldeak
|
zioen bezala
, egungo egoera inoiz baino hobeto islatzen duen esaldia dugu hori. Aldaketa klimatikoak, krisi ekonomikoak, sistemaren eraberritze posibleek eta krisi existentzialak itotzen gaituztelarik, guk aukera berriak ikusi behar ditugu.
|
|
% 4koa, Fullerren arabera. Horrek
|
esan
nahi du 2008ko biztanleria 6.700 milioikoa zela kontuan hartuz:
|
|
Esklabotza amaitu bazen ere, etikatik haratagoko arrazoi pragmatikoagoa iradoki zuen Fullerrek. Garbiki
|
esanda
: zer zentzu du 12 orduz lan egiteko gai den morroia izateak, 24 orduz eta edozein baldintzapetan lan egiten duten 38 energia morroi ukan baditzakezu?
|
|
Energia nondik atera, ordea, arazoaren alde bat besterik ez da. Beste alderdi bat, askoz garrantzitsuagoa, energia zertarako eta nola erabili
|
esaten
diguna da. Hor baitago, nonbait, energiaren ziklo biziatu honen ihesbidea.
|
|
Hiri hazkuntza eta demografia energia sareen garapenari hertsiki daude lotuak. Europak, egun, 200.000 MW-eko berriztapen energetiko bati egin behar
|
dio
aurre. Hainbat adituren arabera, Valclav Smil kanadarra kasu, gizarte aurreindustrial batean, eta biomasaz hornitutako energia sare batekin, hirietan metatu daitekeen biztanleria portzentajerik handiena% 10 da, beste% 90 landa-guneetan sakabanatu behar dira, gizarte horrek iraun behar badu, bederen.
|
|
Kalte hauek ekiditea edo gutxienez gutxitzea beharrezkoa izango da, errekurtsoen agortzeak etorkizuneko hazkundea kolokan jar baitezake. Beste era batera
|
esanda
, ez dakigu noiz arte jarraitu dugun orain arteko etengabeko hazkundea. Ingurumena gero eta gehiago zaintzeko eraikuntza teknika berriak erabili dira, eraikinen bizitzaren zikloa era egokiagoan ixteko eta zergatik ez, eragindako kalteak gutxinaka konpontzen joateko.
|
|
Balorazio ekonomikoak egiteko orduan beraz, orain arte kontuan hartzen ez ziren faktoreak aintzakotzat hartzen hasi gara,
|
esaterako
proiektatze fasearen kostu gehigarria, eraikinaren exekuzio fasearen kostua, eraikinak erabilgarria den garaian dituen mantenu eta bestelako kostuak (soluzio desberdinen arteko aldeak konparatzea da komenigarriena, kostu energetikoei dagokienez batez ere), eta bizitza amaieraren kudeaketaren kostua, edo zergatik ez, irabaziak, erabilitako materialak optimizatzen badira birziklatuz edo beste eginb...
|
|
Energia kontsumoa murrizteko eta ingurumenari kalte gutxien egiteko modurik eraginkorrena zaharkitutako eraikinak birgaitzea da. Horrek eraikina bota behar ez izatea
|
esan
nahi du, eta birgaitzea era egokian aurrera eramanez gero, eraikina bota eta berri bat eraikitzearekin dagoen aldea nabarmena
|
|
Eraikin bat osatzen duten elementuak banan banan, beraien propietate mekanikoak bere horretan mantenduta jasotzeari
|
esaten
diogu desmuntatzea. Horrela, elementu horiek beste leku batean erabili ahal izango dira berriak ekoitzi beharrik gabe.
|
|
Altzairua lehen aldiz ekoizten denean labe garaietan egin ohi da. Urtu eta bigarren aldiz ekoiztean (edo n garren aldiz,
|
esan
bezala ziklo hau amaigabea baita), arku elektrikoko labe baten bidez egiten da. Bi sistemek energia kontsumoari dagokionez duten desberdintasuna nabarmena da hurrengo irudian ikus daitekeen moduan:
|
|
Hormigoia ez da birziklatzeko material erraza. Koxkor txikitan birrindu eta berriro hormigoia egiteko erabiltzea da birziklatzeko era bakarra, eta azken urteetan hobekuntzak egin diren arren, hau aurrera eramateko teknika ez dago gehiegi garatuta gaur egun. Azken azterketen arabera,% 20 inguruko hormigoi birziklatuaren kantitate batek ez
|
dio
hormigoiari kalterik eragiten, hau da, haren ezaugarri mekanikoek bere horretan jarraitzen dute, alegia.
|
|
Hala ere,
|
esan
beharra dago, nahiz eta eraikuntza lanetarako ez erabili asko, birrindutako hormigoi ia guztia erabiltzen dela betelanetarako edo bestelako lanetarako. Tamainaren arabera sailkatu ohi da birrindutako hormigoi guztia, eta behar adina aldiz birrindu daiteke lortutako harri koxkorrak handiegiak badira.
|
|
Birziklatzen den beira tona bakoitzeko 1,2 tona lehengairen ustiapena aurrezten da, beraz, beira birziklatzeak merezi du, inolako dudarik gabe. Zabortegietan alperrik galtzea da beira erabiliari gertatu behar ez zaiona, baina beiraren birziklapena herrialde aurreratuetan nahiko garatuta dagoela
|
esan
daiteke, eta hau normalean behintzat ez da gertatzen. Bere birziklagarritasuna eta bizitza ziklo amaigabea aprobetxatu beharra daukagu.
|
|
naturaren baliabide mugatuak dira, eta haien kontsumoa ezin da gaur egungo mailan betiko mantendu. Izan ere, nazioarteko agentzien estatistikek
|
esaten
digute petrolio konbentzionalaren mundu mailako ekoizpenak gailurra jo zuela 2006an, eguneko 70 milioi upeletan.
|
|
Beste alde batetik, komunitate zientifikoan adostasun zabala dago
|
esateko
ezen, ukaezina den klima aldaketaren atzean, erregai fosilak kontsumitzean isuritako CO2-a dagoela, neurri handi batean. Horregatik, baldin eta ondorio katastrofikoak izango dituen klima aldaketa larri bat saihestu nahi badugu, funtsezkoa da planetako tenperatura globala 2 ºC baino gehiago ez igotzea, industriaurreko mailaren gainetik.
|
|
Berokuntzan eta klimatizazioan murrizketei aurre egiteko gakoa, berriz, eraikinen e, zientzia termikoa nabarmen hobetzea izango da, isolamendu termikoak eta diseinu bikainak erabiliz. Egia
|
esateko
, erakinen e, zientzia termikoaren arloan tarte handiak daude, oraindik, hobekuntza nabarmenak lortzeko. Errezetak ez dira falta (Harvey, 2006).
|
|
Aplikatuko den ondoriozko errezeta, kontrolarena da, eta kirola hiriko erabilera bat gehiago dela ulertzen denez, harentzat propio diren tokietan jardutera mugatuko du. Horrela, batzuen ustez, azpikultura hauek adierazteko eragozpenak baino ez dira sortzen, hala ere, erabilera zehatzeko kirolgune hauek teknika eta modalitateen garapenerako erabilgarriak direla
|
dioenik
ere badago.
|
|
antzemateko. Entzumenaren bidez ere distantziak eta materialen ezaugarriak neurtuko dituztela
|
esan
daiteke, haien praktikan oztopo edo laguntza izan daitekeen hurrengo elementua identifikatzeko. Faktore horiek denak sumatzeko gai direla uste du parkourlariak, eta hala, beren berezko hiri espazioaren irakurketa fenomenologikoa egiten dute, gorputza bere osotasunean darabilena.
|
|
Nolabait, eraikinak espazio publiko bihurtu nahian edo. Beste batek
|
esango
luke propaganda itzela egiten diola hain zabaldua eta ikusgarria den kirol honek BIGen arkitekturari.
|
|
Zenbaitzuek
|
diote
parkourraren jatorri eta esentziaren aurka doala parke horien eraikuntza, alegia, espazio irekian zehar doan mugimendu aske eta intuitiboa, gorputza dela medio. Desplazamendu mugagabea espazioko dimentsioei dagokienez, goraka nahiz beheraka dabiltza?, baita muga arautuei dagokienez ere; izan ere, maiz pribatuaren eta publikoaren arteko oztopo fisikoak gailentzeko gai baitira.
|
|
David Harveyk
|
esan
zuen espazioaren nolakotasunez arduratu beharrean, gizakiak espazioa kontzeptualizatzeko duen ahalmenaz konturatu beharra genuela. Harveyren lehenengo begiradaren barnean, hiriak era modernoan ulertzen dira, alegia, erabilera sailkatuen bilduma gisa; bakoitza dagokion tokian behar bezala kokatuta, eraikia, erregulatua.
|
|
Pilota jokoak bi mende baino gehiagoko historia duela
|
dio
gunean, zer jokotaz hitz egiten ari garen ba al dakigu. Joko zuzenak ez al dira, bada, euskal pilotaren aitzindariak?
|
|
1892 urtean Antonio Peña y Goñik La pelota y los pelotaris liburuan aipatzen zuen, Madrilgo Ateneon Alejandro San Martin mediku nafarrak kirolen onurei buruzko hitzaldia eman zuela pilota joko zuzenaren onurei buruz, eta nola Joko ez zuzenaren gorakadak zuen kalteari buruz,
|
esanez
–zeharkako jokoa (blé deituraz ezaguna), narrasa, ankerra eta kaltegarria, zela.
|
|
Ekologo baten ekarpena diziplina arteko agertokiak sortzeko gaitasuna dela
|
esango
nuke. Adituek euren jakintza espezifikoa gehitu dute gero, baina joko zelai integral bat izatea beharrezkoa da, egiten den guztia koherentea izan dadin bermatuko duena.
|
|
«Zenbakiak»
|
diozunean
, zeri buruz ari zara?
|
|
Lurralde zehatz bateko pertsona kopuruaz ari naiz. Zera
|
esan
zidaten behin Galizian, kongresu batean: «gu beti bizi izan gara gure minifundioan, gure etxetxoan, gure ortu eta gure behiekin».
|
|
Jose Fariña hirigintza katedradunak «los inventos del TBO»
|
esaten
die (3).
|
|
Hein batean bai. Hein batean baietz
|
diot
, korrika eta presaka egin diren hainbat gune badaudelako, Espainiako kostan bereziki, non estrategia bakarra diru azkarra irabazi eta ospa egitea izan den. Gune horien kalitatea hain da eskasa, ezen objektu obsoletu bihurtuko direla laster.
|
|
Erakunde zibilen eta GKEen ustez ongizatea sortzeko modu berriak aurkitu behar dira, herrialde garatu izenekoetan kontsumismoan oinarritutako hazkundearekin lotuta zertan egon ez dutenak. Horrek
|
esan
nahi du baliabideak berdin banatu behar direla, ekonomia berde batera iritsi nahi bada. Ekoizteko eta kontsumitzeko modu jasanezinak aldatu egin behar dira, eta modu jasangarriei heldu, bai eta bioaniztasunaren kontserbazioa eta natura baliabideen birsorkuntza sustatu ere.
|
|
Iraunkortasunerako prozesuan, gazteen zeregina da partaidetza garrantzitsuenetako bat. Ban Ki moonek
|
dio
gazteen ahotsa entzun behar dela, etorkizuna izateaz gainera oraina ere badirelako. Haren hitzetan:
|
|
Belaunaldi berriak, gizonak nahiz emakumeak, planetaren etorkizun iraunkorraren gakoa dira, eta aurreko belaunaldiekin alderatuz gero, desberdinak dira, duten prestakuntzagatik, komunikazio gaitasunagatik eta metodologia berriak eta gizartesareak erabiltzen dituztelako. Iraunkortasunera iragateko, gazteen integrazioa funtsezkoa da; «I am not speaking about 2020, but about 2012»
|
esan
du Nazio Batuen idazkari orokorrak.
|
|
Egia da, Gasteiz inguratzen duten Salburua, Armentia, Olarizu eta Zabalganako basoak eta Zadorra ingurunea babesteari eta hauen inguruan korridore bat sortzeari esker indartu dela naturarekiko lotura eta hobetu dela hiriaren bizi kalitatea.
|
Esan
dezagun ere, hiritik gertu dugun ingurune natural hau gaur arte iritsi izana, batez ere, mendeetan zehar babesten jakin duten gure arbasoei zor diegula. Ahaztu gabe, azken bi hamarkadetan golf zelaiak, urbanizazioak, merkataritza guneak eta espekulazioa mehatxu errealak gertu gertu izan ditugula, eta zorionez gizarte presioek eta ingurumen teknikarien jarrera irmoak inguru hau zapuztea ekidin dutela.
|
|
Hasieran
|
esan
dugu Gasteiz ingurumen arloan, oro har, ondo kokatuta dagoela Espainiako estatuko gainerako hiriburuekin alderatuta. Hiri berdearen argiak onartu behar dira, baina aurten han hemenka eta behin eta berriz errepikatzen ari direnez, guk begirada kritikoarekin jarraituz, gutxi aipatzen diren alde ilunei erreparatu nahi diegu jarraian.
|
|
Oro har, lehen
|
esan
dugun bezala autokritikoak izaten jarraitu behar dugu, asko baitago hobetzeko arlo gehienetan. Adibide aproposa hondakin eta zaborren kudeaketa izan daiteke.
|
|
Baina benetan jauzi kualitatiboa eman nahi bada, ezinbestekoa da ingurumen arloko oinarriak, edukiak, filosofia eta praktikak udal osora zabaltzea era integralean eta zeharlerrotasunez, gainerako sailak zipriztintzeko eta aldioro koherentziaz jokatzeko. Edo beste modu batean
|
esanda
, beti hankamotz geldituko gara ingurumen arloan ideiak eta irizpideak oso garbi, eta teknikari oso onak baditugu baina beste sailetan, eta batez ere hirigintzan, irizpide horiek ezagutu edo kontuan hartzen ez badira.
|
|
Bestalde, lehen
|
esan
bezala, eraztun berdea izan da azken hamarkadetan, eta gaur egun ere, Gasteizen berdetasunaren ikurra. Gasteiz marka saldu nahi izan denean aipatu den erabaki estrategikoa.
|
|
Tunel, zubi eta lur mugimenduekin gizakiaren neurrira egindako topografia artifiziala eraiki dezakegulako. Horrek
|
esan
nahi du gizakia parasito bat bezala ari dela planetan bizitzen, mendeetan zehar eraikitako natura aberatsetik elikatuz eta hura suntsituz, trukean ezer eskaini gabe, beste norbaiten bizkarretik bizi da alegia (Serres, 2004: 66). Epe luzean eraikitakoaren gainean, epe laburrean eragile suntsitzaile bihurtu gara planetarentzat.
|
|
Hirigintza, botere administratiboaren tresna bihurturik, epe laburrera begira egiten da, planetaren bizitza kontuan hartzen baldin badugu bederen. Hiriak, edo hobeki
|
esanda
lurraldeak, esku hartze eraginkorren premia du, errutinaren segurtasunetik salto eginaz, ausardiaz.
|
|
James Corner ek, kontzeptu honen oinarriak landu dituen teorikoa Mohsen Mostafavi eta Alex Krieger ekin batera?
|
dio
diziplina berriaren ekarpen nagusia objektuan oinarritutako gerturatzearen ordez prozesuan errotutako hurbilketa aldarrikatzea dela (Corner, 1999: 153).
|
|
Bilketa sistema guztiak, normalean, defizitarioak dira. Gipuzkoako kasuan, egun indarrean dauden sistema tradizionalak eta Atez Atekoak lortutako emaitzek hala
|
diote
behintzat. Zarauzko kasuan, adibidez, egun indarrean dagoen sistemaren defizita% 20,30ekoa da (Zarauzko Udalak eskainitako datuaren arabera).
|
|
Bilbok oraindik ondare landatar garrantzitsua gordetzen duela
|
esan
daiteke, zenbait momentu historiko gainjartzearen emaitza. Buia, Seberetxe, Pagasarri bidea eta San Justi, landazabal atlantikoa deritzon pasaia mota mantentzen duten auzoak dira.
|
|
Anbiguotasun horrek, zer den gehiago mahaia edo lorategia, ikusleek espazioaren gain ezartzen dituzten esanahiak askotarikoak izatea dakar ondorio. Venturik
|
zioen
bezalaxe (2), hau ala bestearen artean aukeratu beharrean, hau eta bestea izatea aberasgarriagoa da, nork bere interpretazioa egiteko aukerak iradokitzea konplexutasunaren bidea baita.
|
2013
|
|
Prozesu ugari eskuz egiten badira ere, sukalde altzarigintzaren ekoiztea nahiko sektore automatizatua dela
|
esan
daiteke. Automatizazioarekin honako hau esan nahi da:
|
|
Prozesu ugari eskuz egiten badira ere, sukalde altzarigintzaren ekoiztea nahiko sektore automatizatua dela esan daiteke. Automatizazioarekin honako hau
|
esan
nahi da: neurriak modu azkarrean hartzea, diseinatzeko patroi eta moduluak erabiltzea, elementuen ekoizpen automatikoa bideratzea, eta muntaketa erraza bezain azkarra izatea.
|
|
Modulua, nolabaiteko kaxa da, eta ateekin, tiraderekin edo irekia izan daiteke. Hortaz,
|
esan
daiteke sukaldearen neurriak estandarizatuak direla. Lurreko modulu mota zabalduenak 60 x 60 x 90 cm-ko neurria izaten du.
|
|
Aurretik
|
esandakoagatik
, esan daiteke nolabait, masiboki ekoitzitako elementuak pertsonalizatu egiten direla soluzio bereziak lortzeko. Mass customization delakoaren eredutzat har al daiteke sukalde altzarigintza?
|
|
Aurretik esandakoagatik,
|
esan
daiteke nolabait, masiboki ekoitzitako elementuak pertsonalizatu egiten direla soluzio bereziak lortzeko. Mass customization delakoaren eredutzat har al daiteke sukalde altzarigintza?
|
|
Bestetik, erabateko customizazioa lortzea mugatua dagoela
|
esan
daiteke. Altzarigintzan, softwarea oso zabaldua dago, eta oso erabilerrazak direla esan daiteke.
|
|
Bestetik, erabateko customizazioa lortzea mugatua dagoela esan daiteke. Altzarigintzan, softwarea oso zabaldua dago, eta oso erabilerrazak direla
|
esan
daiteke. Kasu batzuetan, bezeroak berak diseina dezake sukaldea bera.
|
|
Gaia gure testuinguruan aztertu nahi bada, laburbilduz hurrengoa
|
esan
daiteke. Sukalde egile talde handiak daude EHn.
|
|
Hasiera batean, eredu ona izan daiteke arkitektoentzat. Baina
|
esan
daiteke oraingoz ofizioa ez dagoela erabat prestatua modu horretan jokatzeko. Edo behintzat, gure testuinguruan, aldaketa batzuk egin lirateke.
|
|
«Nekazarien lurra, lasaia eta emankorra». Hondartzari dagokionez, ordea, zera
|
zioen
: «Ondoen duen hondartzak ez du herriaren izaeran akzidente huts moduan baino eragiten».
|
|
Ezin daiteke baieztatu, Gipuzkoako bainuetxe guztietan estilo arkitektoniko bakarra jarraitu zenik, baina estilo historizista eta arkitekto bakoitzak modu pertsonal batean erabilitako eklektizismoa nagusitu zirela
|
esan
daiteke. Horri Frantziatik zetorren Art déco diseinu estiloa ere gehitu behar zaio.
|
|
Bartzelona jendetza turismoak gogor astindutako hiria da. Hiriko BPGaren% 15 turismoari dagokiola
|
dio
udalak. Kezkatzekoa da horren pisu handia duen jarduera inongo oreka eta lurralde plangintzarik gabe garatu izana.
|
|
Paisaia, gizakiaren begiradatik sortzen den eraikuntza mentala dela
|
esan
ohi da (1), edota beste definizio batek dioen bezala, paisaia naturaren gain giza aktibitatea gainjartzearen ondorioa da (2). Paisaiaren kontzeptuan gizakiak naturaren gain duen menderatzaile jarrera somatu daiteke.
|
|
Paisaia, gizakiaren begiradatik sortzen den eraikuntza mentala dela esan ohi da (1), edota beste definizio batek
|
dioen bezala
, paisaia naturaren gain giza aktibitatea gainjartzearen ondorioa da (2). Paisaiaren kontzeptuan gizakiak naturaren gain duen menderatzaile jarrera somatu daiteke.
|
|
elementu kulturala. Edo beste era batera
|
esanda
, gizakiak bere eboluzioarekin batera naturan utzitako aztarna. Aztarna horiek era askotakoak izan daitezke, leize zuloetako margolanak, Vatikanoko Done Petriren katedrala, Guggenheim museoa, Segoviako akueduktoa edo pinu landaketa bat edo errepide bat, adibidez.
|
|
Bigarrena bat dator arestiko paragrafoan Manuren ikuspegiarekin, eta lehenengoak, berriz, oso era zuzenean aldarrikatzen du pertzeptzioaren existentzia. Esaerak
|
dioen bezala
, zenbat buru hainbat aburu. Errealitate objektiboaren aurrean (existituko balitz?) pertsonak pertzeptzio bat edo jarrera bat aurkeztu ohi du eta berarentzat, gehienetan, horixe da errealitatea.
|
|
M.M.: Arestian
|
esandakoari
jarraituz, nire ustez heziketan dago gakoa. Egia da hasiera batean, larregi pentsatu barik, sinetsi daitekeela kontrako esangura daukatela ingurumen eta turismo berbek.
|