|
2004
|
|
|
Nazioaren ideiak begirune osoa zor
|
dio
lurralde bakoitzak Euzkadi horren barruan izan behar duen nortasunari. Era berean, nazio berri horrek hizkuntza berritua behar du, eta, hartara, euskara bera, Sabinoren ustez, antzal
|
|
2005
|
|
|
1140an, Aymeric Picaud k
|
dio
lurralde hauetatik iragaitea arriskugarria dela, lurrak menditsuak direla, ibilbide funtsezkorik ez dela, hizkuntza ulertezina dela, eta kultura arkaikoa.
|
|
2009
|
|
|
Asier Gipuzkoako Foru Aldundiaren Mendietako eta Natura Inguruneko Zuzendaria da eta Iñaki aipatu departamenduko ingeniaria. Asier Arresek Gipuzkoa osoari buruzko aipamenak egin zituen,
|
esanez
lurraldearen %65 basoa dela; %80 pribatua eta beste %20a publikoa. Aldundiak gune pribatuei betebeharreko arauak jartzeaz gain pizgarriak ematen dizkie mendi horiek behar den bezala zaindu ahal izateko.
|
|
2010
|
|
|
Aldi berean, Arazo Publiko Amerikar Israeldarren Batzordea, hau da, AEBetan den presio talde israeldarzale nagusia, Obamaren kontra altxa da, Israelgo Gobernuaren kontra jarri dela
|
esanez
lurralde okupatuetako kolonien arazoan.
|
|
2011
|
|
|
Hor ere, lehen auzoak kontu handiz ibili behar du, norbait gonbidatzea ahazten bazaio baztertua izan denak ez baitu sekula ahantziko. " Luzakor baina ez anazkor",
|
dio
lurraldeko esaera zahar batek. Otordua bukatutakoan, lehen auzoak hildakoa gizonezkoa bada gizonak eta emakumezkoa bada emazteak, bazkaltiarrak isilarazi eta gero, otoitz egitera deituko ditu otordukideak.
|
|
2012
|
|
|
2 Hezkuntzak lagundu egin behar
|
dio
lurraldeko hizkuntza
|
|
|
Erreparatu diezaiogun lurraldearen kontzeptu politikoak estatuarekin duenlotura nahitaezkoari. Egia da «lurralde» terminoa zentzu politikoan erabiltzen dela, baita ere, estatua ez diren beste instantzia politiko batzuez aritzean (halaxe, esatebaterako, indarreko legeriak hitzez
|
hitz
dio lurraldea udalerriaren osagaietariko batdela). Halakoetan, alabaina, lurraldearen kontzeptu politiko ez osoa edo ez beteginadarabilgula esan dezakegu.
|
|
|
Kontuan hartu beharreko beste faktore bat jabetzak tokian duen legezko estatusarekin lotuta dago. Grezian ere (14.880 kilometro kostatuko herrialdea), bere Konstituzioak
|
dio
lurralde nazionaleko kosta eta hondartza guztietarako sarrera librea dela. Horrek jabetza pribatuari muga garrantzitsu bat dakarkio, sakon ezagutu dena.
|
|
|
Hirigintza, botere administratiboaren tresna bihurturik, epe laburrera begira egiten da, planetaren bizitza kontuan hartzen baldin badugu bederen. Hiriak, edo hobeki
|
esanda
lurraldeak, esku hartze eraginkorren premia du, errutinaren segurtasunetik salto eginaz, ausardiaz.
|
|
2014
|
|
|
|
Esandako
lurralde, hirigintzaeta hizkuntza erlazio hirukoitza Barojak berak azaldu zuen 1949an, antropologiaren ikuspuntutik (2000: 46), eta, soziolinguistaren batek azken hamarkadotan berriro aipatu badu ere (Etxegoien, 2001:
|
|
|
Bereiz dezagun berriro bilakabide historikoan, nola sortu omen diren Nazio Estatuak monarkien inguruan, eta nola sortu den monarkaren absolutismoa, Frantzian adibidez (Ingalaterran, esaterako, gisa horretako absolutismorik ez baita sortu, aitoren semeek eta hiriek eutsi egin diotelako euren botereari erregeen anbizioaren aurka). Erromako administrazioaren egitura deseginda, etniko sozial hutsa geratu da, eta okupazio germaniarreko taldeek ere ez
|
diote
lurralde konkistatuari baino begiratu, diferentzia etnikoei ez diete erreparatu. Baina, dio Renanek, nazio edo nazionalitateak egon bazeuden, eta berehala hasi dira burua jasotzen.
|
|
2015
|
|
|
etxebizitza kopurua, babes ofizialekoetxebizitzen kopurua, kosta eta mendien mugak, ondare kulturala, uholdeak izateko dauden hainbatirizpide leku batzuek uholdeak izateko arriskua daukatelako eta beste batzuek ez, berdeguneak, errepideak, trenbideak... Azpeitiko udalbatzak berak bakarrik errepidea non hasi eta non bukatukoden erabaki ezin duela ulertzen da, beste zeharkako edo sektoreko organismo batzuk daude urabotako
|
diotena
lurralde planeamendu horri, goiko begirada batetik aldundi, jaurlaritza, erakundeautonomo esango dutela. Azpeitiarrak gaizki ari zarete antolatzen zen trenbideak hortik joan behardu, errepidea hortik, hainbeste BOE behar dira...?. Eta Azpeitiko udalbatzak lurralde antolamenduhori egin behar duenean, informatu eta erakunde horiei duten iritzia eskatu behar die:
|
|
|
Foro honetan, ingurumena, lurralde antolamendu... diskurtsoak ekartzen gabiltza, baina kontrako noranzkoan oraindik dezentekolana dago. Eta bukatu
|
esaten
Lurralde eta Hizkuntza III. jardunaldietarako beharra eta gogoa badagoela. Hizkuntza ekologista, motibazioz, jende talde diskurtso erakargarri bat izandaitekeela uste dut.
|
|
|
Hiriburuetan hainbeste bulego erosteak zentzu ekonomikorik ez bazuen, zer
|
esan
lurraldetako gainerako herrietan egindako hedapen eroaz. Bizkaian, herri handi gehienetan sartu zen Nafarroako Kutxa:
|
|
2016
|
|
|
Horiek hola, utzirik Xinatarren ziminokeriak eta doi bat urrunduz ihauteriak ekartzen duen burrunba handi hortarik, beste gai bat aipa dezagun geroari buruz munta handikoa ditakeena: aurtengo udaberrian, Ipar Euskal Herriko hautesiek dute garbiki erran zer
|
dioten
lurralde egitura bakar horren xutik ezartzeaz. Jadanikan, gehiengo bat alde agertua da.
|
|
2017
|
|
|
Eta martxo hasieran programa bat ipiniko dugu martxan egoerari aurre egiteko. Baina ez aterpe arazoa konpontzeko soilik.Nork erantzun behar
|
dio
lurralde batzuek euren karga arintzeko egin duten eskaera horri. Espainiako Gobernuak?
|
|
2018
|
|
|
Berriki, Euskal Elkargoak Garapen Kontseiluari galdatua
|
baitio
Lurralde proiektu bati buruz proposamendu batzuen egitea, azken hunek jakin nahi ukan du elkarte bazkideen iritzia. Ondorioz, biharko Euskal Herria gogoan, Hemen eta Herrikoa batasunetako ordezkariek elgarrekin egin gogoeta batzu helarazi dizkiote Garapen Kontseiluari.
|
|
|
Geure errealitateak ezberdinak diren arren, testuinguru eta egoerak komunak dira. Azken finean kapitalak norbanakoen bizitzak antolatzen dihardu, lanaren prekarizazioaren eta bizitza zein naturaren merkantilizazioaren bidez. Lanaren prekarizazioa
|
diodanean
lurraldeen okupazioaz, behartutako desplazamenduez eta bizitzeko bitartekarien suntsiketaz ere banabil hizketan. Bizitzaren prekarizazio prozesu orokorra ari gara pairatzen, eta honek izaera heteropatriarkal eta arrazista nabarmena dauka.
|
|
|
Lurraldetasuna eta burujabetza hertsiki lotuta daude, Ansell eta Di Palmaren20 arabera. Wilsonek21
|
dio
lurraldearen, identitatearen eta burujabetzaren artean harreman estua dagoela. Muga irmoen nozioa ez zen agertu XIII. mendera arte; ordura arte, mugaren kontzeptua lausoa zen, eta gehiago aipatzen ziren trantsizio guneak.22 Denborarekin, espazioaren antolaketa aldatu zen, eta lurraldeak elkarrengandik bereizi ziren.
|
|
|
Gobernuak kontrolpean daukan lurraldean jartzen ditu bere legeak.26 Carre de Malbergek27
|
dio
lurralde batean bizi diren herritarrei inposatzen zaizkien arau multzo bat baizik ez dela zuzenbidea, eta hori da Estatu batek duen autoritatea. Adibidez, 1861ean Italia batu zenean, nahiz eta lurraldearen mugak eta hizkuntzarenak bat zetozen, herritarren artean ez zegoen oraino batasun sentimendurik.
|
|
|
Ahaldun eta txapeldun bidezko dueluak probintzien arteko argudioendako baliaturik ziren bereziki. Bearnoko bizkondearen eta Zuberoako Juntaren arteko hitzarmen batek
|
dio
lurralde gaskoian egin ebaste edo hilketa batez akusaturik ziren zuberotarrek parada ukanen zutela salaketa xuritzeko, zin edo dueluaren bidez, hautuan. Ebanjelioaren edo erlikia santuen kutxa baten gainean eskua pausaturik egin behar zen zinaren beldur ziren menditarrak, beren sineskeriarengatik.
|
|
2020
|
|
|
Genevan (Suitza) duen etxeko konfinamendutik hitz egin du BERRIArekin. «Nire arbasoak nafarrak izanda, estimu handia
|
diot
lurralde horri, eta ilusio berezia egin zidan hango gizarteari elkartasun mezu bat helarazteak, egoera zail honetan».
|
|
2021
|
|
|
Oari ez
|
diote
lurralde debekua kendu, eta familiatik banatua segituko du
|
|
|
Enpresen Elkarteak adierazi du jarduera ekonomikoaren murrizketek zuzenean eragiten dieten sektore eta enpresei lagundu behar zaiela: " Guztion artean eutsi behar
|
diogu
lurraldeko ekoizpen sareari, Gipuzkoan lan egiten duten pertsonen% 85i ematen baitie lana". Bestetik, diputatu nagusiak adierazi du" susperraldi ekonomikoa" eta" pandemia ondoko eszenarioaren eraikuntza" lehenesten dituela, Aldundiaren proiektu estrategikoen eskutik.
|
|
2022
|
|
|
Kherson, Zaporizhia, Donetsk eta Luhansk eskualdeak. Kremlinek esaten du probintzia horiek ez dituela «inoiz» galduko; Kievek, berriz,
|
dio
lurralde okupatu guztiak berreskuratu arte borrokatuko dela.
|
|
2023
|
|
|
Emaitza horien ondorioetatik bat, urtero jende kopuru berria (3.000ko bat) Ipar Euskal Herrira bizitzera etortzen dela. Populazio berri horri erakutsi behar
|
diogu
lurralde huntan kultura, hizkuntza eta ohidura bereziak direla, ez direla edozein lurraldetan bizi baina bai Euskal Herrian. Hori ahalbidetzeko, elkarte, Herriko Etxe ala Euskal Elkargo denek batera eraman duten gogoeta, ez bakarrik kanpainak edo (ta) gertakariak antolatuz, baina sakonki euskararen geroaz neurri politikoak eta linguistikoak plantan jarriz.
|
|
|
Meatzarien hizkera ez zela batere ulerterraza, baina haiek eskuarki ongi ulertzen zutela frantsesa, azkar eta solturaz hitz eginez gero. Vincentek
|
zioen
lurralde horretako jendea sinplea eta ona zela, eta ez Brabanteko jendea bezalakoa.
|
|
|
Gipuzkoa gurean baino hamaika bider jatorragoa, gogorragoa, benetan abertzalea nondik nahi ikusita, egiazko harrobia. Hortaz, inbidia bizi bizia
|
diogu
lurralde honi gu bezalako gazte abertzale epelok.
|