|
2000
|
|
|
Badaude hitzak betidanik zentzu peioratiboa izan dutenak. Eta hitz
|
horien artean
badaude hainbat, denborak aurrera egin ahala, gero eta esanahi itsusiagoz kutsatzen direnak. Hitz horietatik batzuek gora-beherak ezagutzen dituzte eta inoiz itxuraldatzen hasten dira eta zentzu garbi eta aldekoagoa ezagutzen.
|
|
|
Zuberoako industriaren ekoizpenen kalitatearen maila goratzeko asmoa landu du ere eta emaitza esanguratsuak lortu dagoeneko, ISO 9000 izena duen agiria eta saria jaso baitu enpresa zenbaitek. Enpresa
|
horien artean
daude: Emac, Emeca, Etche Securite, Hastoy, Serrano, Alkar eta Fromagerie des chaumes.
|
|
|
Enpresetan erabiltzen diren gai edo substantzia toxikoek 8.500 langileren heriotza eragiten dute urtero Espainian, osagai horiekin edukitako kontaktuak eta horiekiko esposizioak dakartzan gaixotasunen ondorioz, Comisiones Obreras (CCOO) sindikatuak aurkeztu eta Ingurugiroko Agentzia Europarrak (AEMAk) jasotako datuen arabera.Produktu kimiko arriskutsuen erabilerak (eta kanpora askatzeak) badu eraginik baita langileen ugaltzeko gaitasunean ere. Kalkuluen arabera, 70eko hamarkadatik hona gizonezko langileen esperma mililitroko espermatozoideen kopurua ia milioi batean gutxitu da, eta Espainian gauzak horrela jarraituz gero, horrek ia erabateko antzutasuna ekarriko luke berrogeita hamar urte barru.Dena den, jende arruntarentzat-eta
|
horien artean
gutariko gehienak sartzen gara-, arrisku toxikoa, mende amaiera honek uzten duen herentziarik okerrenetako bat, ia ezezaguna da. Merkatu europarrean 70.000 gai toxiko komertzializatzen dira, eta gehienetan, gizaki eta gainerako organismo bizidunentzat-landare eta animalientzat-dituzten eragin kaltegarriak ez dakizkigu zein diren.
|
|
|
Gallina Blanca Purinak adibidez, hamar hizkuntza erabiltzen ditu pentsuen osagaiak eta elikagarritasun balioak adierazteko. Lantegia Bartzelonan dago, baina hamar hizkuntza
|
horien artean
ez dago ez katalana, ez euskara ezta galiziera ere. Berdin gertatzen da Carioca errotuladoreekin eta Educa Sallent-eko puzzleekin, biak Bartzelonakoak.
|
|
|
Eta gero bada beste multzo handi bat, beste leku batean; askoz ere berriagoak dira, 300.000 urte dituztenak. Bi
|
horien artean
500.000 urte daude. Garai hartako hainbeste hezur inon ez da oraindik azaldu.
|
|
|
Saioaren atal ezberdinei gatza eta piperra ematearren, eskarmentuko gidoilari taldea hartu dute,
|
horien artean
Andoni Egaña, Anjel Lertxundi eta Inaxio Mujika direla. Dena den," Festaburu" ren bereizgarria Anabel Arraiza eta Iñaki Beraetxek hartuko duten jokamoldea da, aurkezleen ohiko estilotik urrun samar azalduko dira-eta, beren agerraldiak joko bihurtuz eta beren ukitu pertsonalarekin antzeztuz.
|
|
|
MCCren harira, aipa dezagun bailarak dituen 65.000 biztanleen artean heren batek diharduela lanean, 20.000 inguru alegia. Bada,
|
horien artean
erdia baino gehiago MCCn, 12.000 lagun gutxi gorabehera. Plazaolak dioenez," momentuz ez gaude MCCn sartuta.
|
|
|
AZKEN bi urteetan Jose Luis Zumetak egin dituen lanak-
|
horien artean
" Gernika"-eta zaharragoak diren beste hainbat Donostiako San Martingo azokan izango dira ikusgai urriaren 21era arte. Zumetak neurri handiko margolanekin erakusketa bat zuen helburu eta aukeran zituen lekuen artean ezohiko azoka hau aukeratu zuen, dirudienez, irizpide estetikoei jarraiki.
|
|
|
Eraikin adimendun honetan 185 lagun arituko dira lanean,
|
horien artean
1999 urtearen amaieran ere bertan zeuden 38 bekadun. Azken bost urteotan Inasmet 139 langile izatetik 185 izatera pasatu da, bekadunak barne (%33ko igoera).
|
|
|
Jarduera hauek burutzeko, lau gune
|
horien artean
, 3.000 milioi pezetatik gorako kopurua erabiliko dute baliabideen zuzeneko inbertsioetan. Eta, gainera, horri Europako eta Ameriketako unibertsitateetan eta zentroetan trebatu beharreko ikerlarien prestakuntza gehitu behar zaio.
|
|
|
Karlos Rodriguez eta Aurkene Astibiak Bateginez aurkeztu zuten; Patxi Zabaletak eta Josu Gulinak Aralar; Joseba Ibarburuk eta Karmel Etxebarriak Piztu Euskal Herria; Jose Iriarte' Bikila' k Arragoa eta Koldo Barrosek Igitaia eta Mailua. Orain, azaroa eta abenduan zehar, herriko batzarretan eztabaidatuko dira txostenak eta azkenean bi oinarrizko ponentzia geratuko dira bakarrik; eztabaidetan parte hartzen ari direnek bi
|
horien artean
hautatu beharko dute.
|
|
|
Azkenik, bat-egitea onartu behar duen Espainiako Gobernuak eragiketa honen inguruan erantzun beharreko galdera bat hauxe da: bi enpresa horien arteko bat-egitea gauzatzen denean, zer gertatuko da Administrazioak, sektorearen liberalizazioaren konpentsazio gisa, enpresa elektrikoei joan den urtean" opari emandako" bilioi eta erdi pezetarekin, kontuan izanik kopuru horren ia hiru laurdenak bi enpresa
|
horien artean
banatu zirela. Bat-egitea gauzatzen bada, zentzuzkoa litzateke Iberdrolari eta Endesari egokitu zitzaien kopurua altxortegi publikora itzultzea berriro.
|
|
|
eta gero horietatik zenbat dabiltza kazetaritza munduan? Eta
|
horien artean
zenbat dira on samarrak. Neurri berean gertatuko da idazketa tailerrekin ere.
|
|
|
30 inguru argitaratu ditu,
|
horien artean
Leturiaren egunkari ezkutua (1956), Peru Leartzako (1960), Huntaz eta Hartaz saiakera bilduma (1965), Hizkuntza eta Pentsakera (1966), Elsa Scheelen nobela (1968), Euskal Herritik erdal herrietara (1978), Euskal gramatika (1978), Euskal Fonologia, Euskal azentuaz tesia, Exkixu (1988), Antigua 1900 (1992), Putzu eleberria (1999).
|
|
|
Pentsuak hainbat animaliaren hondakinekin sortzen dira eta noski,
|
horien artean
" Scrapie" delakoa jasaten zuten hainbat ardi ere izango zen. Gaitzak espezien arteko hesia igarotzea lortu zuen eta 1985ean Eskoziako eta Ingalaterrako zenbait etxaldetan behien artean gaixotasun berria antzeman zen.
|
|
|
Ingurumena ederki zaindu du haran honek. Barreiatutako auzune
|
horien artean
erdigunea berriz, Ibarra dugu. Bertako baserri ederren artean (bailara osoan bezalakoak), San Bizente Goikoetxeakoaren omenezko monumentua eta San Martin parrokia nabarmentzen dira.
|
|
|
Han izanik hona naiz (Elkar, Donostia, 1992) narrazio eta bestelako testu epigramatikoak tartekatuz eginiko liburu bat da genero hibrido honetan sailkatzeko zioa ematen duelarik. Aipamen edo kritika gutxi jaso ditu,
|
horien artean
, Gerardo Markuleta(" Deserriko eruditoen jolas berriak", Zabalik, Diario Vasco, 1993-1-6) eta Manu Lopez Gaseni-rena(" Joseba Sarrionandiaren Han izanik hona naiz (Elkar 1992)", Egan, 1993 -1, Donostia, 251 or.)
|
|
|
" Haurtzaro eta gaztaroko lagun honi ateak irekitzera bultzatu duten arrazoiak adostasunetik edo elkartasunetik urrun daude. Alvaroren beraren baitan daude, estu-estu lotuta bere porrotei." (Deia 1998-I-9) Alegia, barne sentipenek bideratuko dituzte pertsonaiaren ekintzak, eta sentipen
|
horien artean
sarritan galtzailearen sentipenak aginduko du. Are gehiago, Alvaro sentimendu horri aurre egin nahian dabil.
|
|
|
Edozelan ere, halakoak ez dira soilik gure artean gertatzen. Edozein herrialdetako liburu salduenen zerrenda begiratzea aski da konturatzeko
|
horien artean
literatura ona salbuespena dela. Gil Berak esan duen bezala (Ostiela 9, 23 orr.)" edozein literaturan gehiena zaborra da", baina gure literatur-mundu nimiñoan ez dugu literatura ona, ez hain ona eta kaskarra desberdintzeko ohiturarik, ez horretarako tresna ikonografikorik (bilduma ezberdinak, adibidez).
|
|
|
Izan ere, lehen aipatu dugunez, hemenbertan egin eta argitaratzen diren egunkarien ondoan, badira beste pare bat, Madrilenateratzen direnak, honako hainbat orrialde berezi gehituz. Edizio bereziak dituztenegunkari
|
horien artean
EL MUNDO DEL PAIS VASCO da arrakasta handiena duena (21.697, OJD -1998); gainera, lau herrialdeetan saltzen da. EL PAIS DEL PAISVASCOri dagokionez, Baskongadeei begira dago eginda eta bertan 13.193 bat alesaltzen ditu egunero (OJD -1998).
|
|
|
DEIA egunkaria bi multzo
|
horien artean
kokatzen da. Izan ere, bere printzipioengatik Euskal Herri osorako egunkaria izan nahi luke, baina bere egiturak Bizkai, Arabaeta Gipuzkoara mugatzen du (Nafarroan eta Iparraldean erredakziorik ez baitu).
|
|
|
3 taulan azpimarragarria da, lehen-lehenik, herrialde bakoitzean gertatutakoakislatzeko garaian bi egunkari
|
horien artean
dagoen antzekotasuna. Izan ere, osoberdinak baitira portzentajeak batean eta bestean.
|
|
|
Hartara, berriro errepikatzen da, aurreko taulan ikusi dugun joera. Argitu behar da, bestalde, taula bi
|
horien artean
agertzen den alde bat: oro har, herrialdeetan eragina duten gertaerak gutxiago dira herrialdeetan gertatzen direnak baino.
|
|
|
...ternationale irratiek eta InstitutNationale de l. Audiovisuel (INA) eta ARTE-France aparteko sozietate publikoekosatuko dute8 France Television eta Radio France korporazioak dira sistema publikohonen funtsa9 eta legeak Estatu-mailako lurrazaleko zenbait kate hornitu eta gestionatzeko betebeharra ezarri die, betiere zerbitzu publikoaren betekizunen pean10.Legearen azken eraldaketarekin, betekizun
|
horien artean
, halaber, programa-eskaintzaosatu edo aberastuko luketen zerbitzu eta programa berriak eta horiek ekoitzi etaemateko teknika berriak garatzeko agindua ere ezarri zaie. Alegia, teknologia digitalaerabiliz lurrazalez, kablez zein satelitez emitituko diren kanalak eta zerbitzu elektroniko berriak garatzeko betekizuna ere badu sistema publikoak, ez hortaz, bakarrik, lurrazaleko zerbitzu analogikoak?, eta horretarako filial berriak sortzeko baimenaeman zaio France Televisioni11 Horretarako, sistema publikoak betiere lehentasunaizango duela zehaztu da, hala behar izanez gero, frekuentzien edo baliabide irrati-elektrikoaren esleipenean, modu analogiko zein digitalean.
|
|
|
Arloaren gaineko lege funtsezkoenak irrati-telebista autonomikoak sortzekolegeak dira, dudarik gabe53 Horietako bakoitzean, betebehar berezituak ezartzenzaizkio korporazio publiko sortu berriari, eta
|
horien artean
hizkuntz normalizaziorakoprozesuetan laguntzea nabarmentzen da hizkuntza berezitua duten Erkidegoetan; honekin batera, hiritarren parte-hartzea sustatu eta nazioaren edo, dagokionean, erregioarenkultur identitatea suspertzea ere aipatzen dira kasu gehienetan, irrati-telebista autonomikoaren misio gisa. Euskadiko Autonomia Erkidegoa ez da horretan salbuespena 54.
|
|
|
Euskaraz diharduten protagonista apur
|
horien artean
, bestalde, kultura-mundukoaketa euskara-mundukoak aurkitzen ditugu modu nabarmenean.
|
|
|
ia orok onartua da euskal identitate kulturala existitu egiten dela etaidentitate hori euskararen herriaren gainean osatua dela, alegia Euskal AutonomiaErkidegoaren, Nafarroako Foru Komunitatearen eta Pirinio Atlantikoen Departamentuaren gainean; baina horra hor kontraesana, ez dago kontsentsurik lurralde soziokultural horrek izan behar duen edukiontzi administratiboari buruz erabakitzeko. Esannahi baita, euskal herritar eta lider politiko gehienek fakto linguistiko-kulturalaklurralde zabal bat (mugez gaindi) besarkatzen duela onartzen duten arren, herritar etalider
|
horien artean
ez dago kontsentsurik, lurralde linguistiko-kulturalak izan beharduen ezarpen administratiboari buruz.
|
|
|
Horretara, EAEren mugak berak ere lausoturik agertzen dira begienaurrean. Grafikoki, EAEren lurraldea irudikatzean, etxekoek bezainbeste garrantziadute kanpokoek; baina kanpoko
|
horien artean
, Espainiakoak dira nagusi; toponimobakarra da penintsulatik kanpokoa: Biarritz.
|
|
|
Nazionalismoari egotzi zaizkion basakerietako batzuk direla medio (arrazakeria, genozidioak...) autozentsura-maila bat ezarri da, demokraziak nekez konpondezakeen arazoetako baten gainean. Nolabait azaltzearren, botere-erlazioetan eraginzuzena duten injustizien konponezina(
|
horien artean
, batzuk aipatzearren, historikoak, belikoak, kulturalak, ekonomikoak...). Horien barne-nazionalismoak eragindakoak, noski.
|
|
|
Gaur egun, herri anitzetako askapen-mugimenduek borrokan dihardute, inperialismoaren aurkako frontea osatuz. Eta herrien aurkako gerra daramaten Estatu-Nazioek osatzen dute inperialismoaren aldeko frontea; eta
|
horien artean
artikulazio hierarkikoa osatu dute. Artikulazio horren gailurrean Estatu Batuetako inperialismoa dugu.
|
|
|
1921ean sexologiaren lehenengo nazioartekokongresua egin zen eta handik Sexu-Erreformarako Mundu-Liga sortu zen.Erakunde honek bere ordezkaritza izan zuen Espainia errepublikarrean OinarriZientifikoen arabera eraturiko Sexu-Erreformarako Espainar-Ligan. Hemen goi-mailako zientzialariek eta profesionalek parte hartu zuten,
|
horien artean
GregorioMarañon-ek. Aipagarriak dira Gregorio Marañon-en lanak mugimendu horrensorreran:
|
|
|
Esan bezala, beraz, eta euskalduntzearen prozesu gorabeheratsuan hasiberriginenoi, eredugarri aurkezten zitzaizkigunen artean, hau da, euskara nagusitan ikasizutenen, vidas ejemplares?
|
horien artean
, Txillar zegoen, eta bertan egin nuen topolehenengoz berarekin.
|
|
|
Horretandatza bere bigarren mailako edo erdipurdiko sasilider baten itxura,, segundon? antza.Berak bi mutur
|
horien artean
zegoen errealitateari heldu zion: euskara atzerakazihoala-eta, bost euskalkien azterketa egin; boteretik sasihistoria zabaltzen zutela-eta, Nafarroako Erresumarena azaldu, euskaldunen batasun politikoa izan zena; gizartearenerretratua marraztu zuen, bestalde, egiazko Euskal Herrian existitzen ziren arazoak etagatazkak gogoratuz:
|
|
|
Baina hau ere ez duguTxillardegiren zinezko lehen izkribua. Etxaide finak, Oargui-ren estreinako deialdiari (1954) hainbat idazle gaztek erantzun diola jakinarazi baitigu, eta
|
horien artean
, nahizepaimahaiak saritu ez izan, berak bere aldetik bereziki hiru zoriontzen baititu pozezbeterik: Txillardegi, Aialde eta Julio Ugarte apaiz jauna, euskaldun berriak direlako.Horien lanen izenbururik ez digu ematen, ordea.
|
|
|
Hasierako sintetizagailuek, formakin sintetizagailuek, ahots-ekoizpenarenereduak erabiltzen zituzten, aho-barrunbearen portaera simulatzeko (Holmes, 1964) (Klatt, 1980). Era honetara egiten den ahots-sintesia arau bidezko sintesi moduanezagutzen da, ahots-ekoizpenaren prozesuan arauak baino ez direlako erabiltzen.Haatik, sistema hauen kalitatea oso mugatuada eta apurka-apurka baztertu egin dira; horienordez aldez aurretik grabatutako segmentuakerabiltzen dituzten sintesi-sistemak erabiltzendira, horrez gain
|
horien artean
PSOLAmetodoa erabiltzen dutenak (Moulines, 1990). Metodo honek (Pitch-Synchronous OverLapand Add) seinalearen gainean distortsio minimoak sartuz aldaketa prosodikoak egitea ahalbidetzen du; distortsio horiek seinalea oinarrizko segmentutan deskonposatuz eta nahidiren iraupen, oinarrizko maiztasun eta energia-aldaketekin konposatuz lortzen dira (1.irudia). Halatan, gaur egungo kalitate handikosintetizagailuen ezaugarririk garrantzitsuenakhonako hauek dira:
|
|
|
Nazio edo etnia-identitatea kidetasun-andana konplexua dela onartzen badugu, aise ulertuko dugu Txillardegiren mezua. Kidetasun-elementu
|
horien artean
, euskalduntasunaren adierazlerik markatzaileena hizkuntza den neurrian, euskara galtzen denlekuetan beste naziotasun-sentimen bat nagusituko da nortasun-alienazioaren buruan.Honek ez du, haatik, Ipar Euskal Herriko eta beste hainbat tokitako fenomeno hauukatzen: hizkuntza nagusia euskara izanagatik (euskaldun peto-petoa edo euskaldunelebiduna, adibidez) nazio-kidetasunaz espainol edo frantses sentitzea, alegia.Zoritxarreko, kari?
|
|
|
Ezaguna da Estatu frantsesak irrati publikoaren alorrean daukan eta eduki duen eskaintza paregabea; Francisco J. Montes-ek (1990) dioskun bezala, munduan lehenbiziko postua eduki du eskaintza programatiko publikoari dagokionez, bere atzetik britainiarren irrati publikoa doalarik. Gogora dezagun irrati publiko frantsesean, Radio France International delakoaren programez gain, zerbitzu estatalak sei kanal dituela; eta kanal
|
horien artean
, bata, informazioan oinarritzen dena eta arrakasta handikoa dena hain zuzen, eredutzat hartua izan da: France Info.
|
|
|
Nahiz eta aspaldidanik esan duten espezializazioaren moda estatubatuarra irrati orokorrari zeharo nagusituko zitzaiola, egia esan, joera horren geldotasuna ezin ukatuzkoa da, berezitasun programatikoa iragartzen duten zenbait faktore ageri diren arren. Faktore
|
horien artean
, eskaintzaren aniztasuna eta teknologiaren bilakaera aipa daitezke.
|
|
|
Deschampsia flexuosa eta Pseudarrhenatherum longifolium gramineoak, Melampyrum pratense, Veronica officinalis eta Teucrium scorodonia dira horietako batzuk. Ohianpe hauetan hainbat narrasti bizi dira, suge leuna
|
horien artean
. Ingurune itzaltsuenetan, berriz, orbel eta goroldioen artean, uhandre palmatua, baso-igel gorria, apo arrunta eta beste zenbait anfibio ere agertzen dira.
|
|
|
Ezaugarri
|
horien artean
, Breully-k kultur identitatearena azpimarratuko du; Estatuak erabakiko du zer den garrantzitsua eta nola erabil daitekeen hori nortasun nazionala ezartzeko; eta berak badaki, beharrezkoak dituen batasunak eta egonkortasunak neurri handian orokorra den kultur batasunean dutela oinarria. Zentzu horretan, garbi antzeman daiteke kulturak, orain Estatu-Nazioari dagokionez?
|
|
|
Eskaera
|
horien artean
(nazionalismoarentzako baldintza egokietan, jakina), kulturarenak kolokan jar dezake Estatu monolitikoa, eta hori, Esteva-k dioen moduan, Estatuak garbi asko dakien zerbait da:
|
|
|
Osaba Joanikot ongi mintzatzen zen latinez, eta buruz zekizkien halako erran batzuk... eta ongi bai ongi entseiatu zen niri ere erran hura buruan sartzerat! Hartaraz gero, neure studioetan eta neure prestakuntzan aitzina egiten nuela, ehundaka ikasi behar izan ditut, milaka ere bai, erranen nuke, baina haietarik guti ditut bereziki bereiziak, guti
|
horien artean
arestian aipatua.
|
|
|
Alferrak alfer eta lotsagabeak lotsagabe iraun zuen gero ere. Alalabaina, ez dakit zer kimika mota berezi sortu zen bi izaki barne nahiz kanpo hain ezberdin
|
horien artean
, ez baitzuten denbora luzerik behar izan adiskidetasunaren lihoak elkarren artean ehuntzen hasteko. Jelosturik, bertze bi lagunok neketan onartu genuen berrikuntza, Ximurrak bereziki, Charlyrekin kalapita izana baitzuen lehenago.
|
|
|
Arestian erran dut: kimika berezia izan zen, beti, bi
|
horien artean
, larruz eta barruz hain diferenteak izan arren.
|
|
|
Ezpain sagartsu
|
horien artean
haren mihiak kuku egin zidan. Bi aste lehenago haren etxeko salan bezala, izerdi tantak bildu zitzaizkidan kopetan eta lepo gibelean, baina eguraldiaren aitzakiarik gabe, oraingo aldian.
|
|
|
Nola ekarriak izan ginen, zer jukutria eta azpijoko erabili zituzten, aspaldian utzi nituen esanda. Bere kabuz, diruaren akuiluz, etorriko zenik ere izango zen apika; ez naiz ni
|
horien artean
zenbatzekoa, Jainkoak ongi daki hori-edo jakingo luke, aspaldian hila ez balitz-; era berean, dagoeneko ohartuta egongo da irakurlea Oinazeak orduak luze ditu programa ez zela programa arrunt denborapasako bat; zerbait izatez gerotan, gehiago zela epai bat, non gonbidatuak-eta irakurleak jakin behar luke gonbidatu hitz horri zein zentzu eman-ez baitzuen defentsarako aukerarik txikiena ere, nir... Baina epai bat zenik ere ez nuen bete-betean uste; beste errezelo batzuk egiteko ere ikusten bainituen han-hemenka arrazoiak, oraindik adierazi ezin dizkizudanak bestalde, baina denboraren joanak egia bihurtu zituenak nire begien argitan.
|
|
|
bata J. K. Molineroren poema liburua, eta bestea K. L. idazle gaztearen ipuin-bilduma. Halakoetan ohi bezala, aretoa bete-bete dago; ez, gainera, entzule arrunt edo xumeez, oso jende ilustreez baizik; ez dira
|
horien artean
falta idazle, kazetari, apaiz, irakasle, literatur kritikoak.
|
|
|
Bada, noski, halakorik bere kabuz egiten duenik, bere burua, erakusleihoa edo ganadua bailitzan, gustura erakusten duenik, propaganda edo fama edo nik ahal dakit zeren bila. Ez nago ni
|
horien artean
, Jainkoak daki. Baina bizitza gauza hagitz aldrebesa da, eta ezuste asko gordetzen du bere baitan, eta ez dago esaterik-esperientziaren ahotsa da mintzo-iturri horretara sekula arrimatu ez zarenik edo aizkora horrek zure burua noizbait gogoko izango ez duenik.
|
|
|
Hori guztia oroitu dut hilerri aire bat duen Petrified Forest-en barrena, bakar-bakarrik ibili bitartean, izan ere Ruben ez baitzait hurbildu ere egin. Parke horretan, denbora luzeak, milaka urtek harrizko bihurtu dituen enbor
|
horien artean
ibiltzean, oroitzapenak tximeleten antzera altxatu zaizkit eta, horrekin batera, pentsarazi didate orain arteko nire bizitza gero eta harrizkoagoa izan dela, malgutasunik gabea eta, denboraren eragin begi bistakoak gorabehera, aski beti-bat...
|
|
|
Azken horren testuak ere, eskuragai eta irakurgarri, Aita Villasanteren babespean. Zabalaren sermoi trinko
|
horien artean
, galburu ederretan, hamaika pasadizo, kontakizun, esamolde jator eta jarraibide zehatz.
|
|
|
Ez zuen, hortaz, inoren uzkia musukatzen ibili beharrik. Bestaldetik, diplomaziarako trebetasuna ez zen On Migelen bertuterik nabarmenena, eta horrek maiz orduko botere faktiko nagusien etsaigoak erakarri zizkion,
|
horien artean
Primo de Rivera jeneralarena edo Espainiako erregearena berarena. Beraz ez zait bidezkoa iruditzen Unamunori" eguzkia nora zapiak hara" delako etiketa leporatu nahi izatea.
|
|
|
izan ere, dirua sobera daukazu baina kultura falta duzu", eta hori guztiori lege zaharreko gizarte probintzial hartan plazaratu zuen, emakumeari zor zitzaion errespetua ezin eztabaida zitekeen deduzko puntutzat zeukatenen artean. Jakina, espero izatekoa zenez, mintzaldi hark purga batek baino eragin lazgarriagoak ekarri zituen eta berehala askok bilbotar alditsu haren jarrera kritikatu zuten haserrez,
|
horien artean
, gorago aipatu dugun Sabino Aranak berak1.
|
|
|
silababakarrak (txinera edo vietnamera, adibidez), eranska riak (esaterako, euskara, hungariera, georgiera edo kitxua) eta malgukariak (indoeuroparrak eta semitarrak). Garai honetan uste zen, tolesgabeki, hiru mota hauek mintzamenaren aurrerabidearen hiru mailari zegozkiola, hau da, aipaturiko talde
|
horien artean
bazela behetik gorako eskala bat, silababakarrak atzeratuenak eta malgukariak garatuenak eta osamaituenak izanik.
|
|
|
Orixe zapaldu handi bat da, ezin du malenkonian aterbetu, atzean uzten duena herri baten suntsimendua izan da, eta urteetako alferrikako lan bat, maila pertsonalean. Bi polo
|
horien artean
," Amerikako pampetan" eta" Amate baten itzalpean" poemek hartzen duten mende erdi horretan eta biek ere ordezkatzen duten jarrera guztiz kontrajarri horien artean kokatzen da, nolabait, exilioko poesia.
|
|
|
Orixe zapaldu handi bat da, ezin du malenkonian aterbetu, atzean uzten duena herri baten suntsimendua izan da, eta urteetako alferrikako lan bat, maila pertsonalean. Bi polo horien artean," Amerikako pampetan" eta" Amate baten itzalpean" poemek hartzen duten mende erdi horretan eta biek ere ordezkatzen duten jarrera guztiz kontrajarri
|
horien artean
kokatzen da, nolabait, exilioko poesia.
|
|
|
Halaber, euskal nazionalismoak aztergai izaten segitzen du, azkenaldian argitaratutako obrek argi uzten dutenez. Azpimarra dezagun,
|
horien artean
, S. de Pablo, L. Mees eta J.A. Rodriguez Ranzek ikuspegi orokor batetik egindakoa (El pendulo patriotico. Historia del Partido Nacionalista Vasco.
|
|
|
1936 eta 1937 urteetan Frantziako Gobernupean zeuden lurraldeetara 120.000 euskal errefuxiatu heldu zirela kalkulatu da. Jakina denez,
|
horien artean
militarrek begi onez ikusten ez zituzten intelektual eta artista asko zeuden, besteak beste, Pio Baroja, Rafael Picavea, Isidoro de Fagoaga edo Jose Miguel de Barandiaranen mailako pertsonalitateak. Horrelako kolektiboen garrantzia azaltzeko, esan daiteke, ihes egiten zutenen artean hainbeste kazetari zeudenez, 1939 urtean Donibane-Lohizuneko Argizabal-baitan ospe handia lortuko zuen" kazetarien errepublika" deritzona sortu zela, hau da, hedabideekin lotura zuzena zeukaten zenbait pertsonek antolatutakoa.
|
|
|
Horiek ere, orduko egoera larria kontuan hartuta, ezin ziren izan kalitate handikoak. Azken
|
horien artean
, 1940tik 1945era euskal milizianoen komunikabide bezala argitaratu zenGu da ri-ren kasua dugu, hain zuzen. Gudari hilabetero atera zen, makinaz idatzita eta multikopien bidez. Haren helburua, euskal erresistentziaren moralari eustea ez ezik, jarraitu behar ziren lerro estrategikoak eta politikoak ere ezartzea zen.
|
|
|
Ez da beharrezkoa, haatik, aurreko arreta gehiegizkoak jartzea. Gure artean izan diren arestiko legeak, gai horiek direla eta, larregikoak dira, onura politikoa, morala adina, bi mutur
|
horien artean
aurkitzen baita.
|
|
|
Ezkontzaren izate, ezaugarri eta xedea ezagutzen direnean, ahalegin handirik gabe idoro daitezke norbanako batek ezkontza ontzeko izan ditzakeen oztopoak; halaber, oztopo
|
horien artean
, zein diren lege positiboak eratorriak eta zein izadiak berak ezarriak. Izadiarenak tartean du adin nagusiaren gabezia.
|
|
|
1924az geroztik, ostegunero, Schlickek, gehitzen ari ziren partaide berriekin batera biltzen zuen ‘Historiaurreko Zirkulua’ Partaide
|
horien artean
zeuden Gustav Bergmann —matematikaria—, Kurt Godel —matematikaria—, Viktor Kraft —filosofoa—, Felix Kaufmann —zuzenbidearen filosofoa—, Karl Menger —matematikaria—, Bela von Juhos —filosofoa—, Olga Hahn-Neurath —filosofoa, Hans Hahnen alaba eta Otto Neurathen emaztea—, Herbert Feigl eta Friedrich Waismann ikasleak eta, nola ez... Azken hau 1926an Jenatik Vienara aldatu zen, hemen irakasle izendatu baitzuten.
|
|
|
Carnapen ustez, epistemologiak ezagutzaren baliozkotasunari buruzko galderak erantzuten dituen ezagutzaren teoria gura du izan. Baina erantzun
|
horien artean
-ismo onartezin gehiegi agertzen dira, adibidez: errealismoa, idealismoa, solipsismoa, etab. Egia esanda, epistemologia eta metafisika antzekoak ziren Zirkulukoen begi aurrean eta, zentzu horretan, hura ere errefusatu behar izan zuten.
|
|
|
Haien artean, Carnapen jarrera irekia esanahiaren osagai desberdin batzuk bereizi behar zirela onartzear zegoen. Eta osagai
|
horien artean
, nola ez, esanahi teorikoa edo kognitiboa agertzen zen. Beraz, tesi batek esanahia duen ala ez adierazterakoan, zer motatako esanahiari buruz ari garen zehaztu behar dugu.
|
|
|
Russellek Fregeren logizismoan aurkituriko paradoxa askori emandako erantzuna izan zen Principia Mathematica;
|
horien artean
‘klaseen paradoxa’ da ezagunena. Paradoxa horiek logizismoaren ideala jarri zuten kolokan.
|
|
|
Objektuak eraikitzeko oinarri hau, Machen ustez, subjektu batek, gizabanako batek esate baterako, hautematen dituen elementu sentikorrek osatzen dute. Kontuan izan behar dugu elementu hauek neutroak direla, hots, ez fisikoak ezta psikikoak ere; soilik interpretatu behar ditugun datuak dira, eta interpretazio horrek modu ugari izan ditzake,
|
horien artean
fisikoa nahiz psikologikoa ere. Oinarriztapen fenomenalista honen azken helburua zientzien batasuna zen, psikologia eta fisikarena batik bat, garai hartan bata bestetik oso urrun zeudela baitzirudien.
|
|
|
|
horien artean
|
|
|
Jan eta gero ere luzaz geratu ginen han, ikusmira ederraz gozatzen. Auzo eta mendi asko ikusten zen handik, Orexa
|
horien artean
, baina Leitzako parke eolikoko aerosorgailuek ernetu zuten Lauaxetaren arreta. Urrun eta txiki ikusten ziren eta neuk azaldu arte ez zuen jakin zer ziren.
|
|
|
Pozgarria zen niretzat Realak irabazi egin zuela jakitea, eta, antzeko gisan, pozgarria zen HBk hauteskundeetan gora egin zuela jakitea ere. Ez zegoen alde handirik bi poz
|
horien artean
. Nire bizitzarekin zerikusi zuzenik ez zuten errealitate urrun eta ukiezinak ziren biak ala biak.
|
|
|
– Bai, bai, nobela ederra egin liteke teoria horretatik abiatuta –esan zuen Jakobek– Edo baita film bat ere. Lorcari buruz mila nobela, film, saiakera, antzezlan eta perfomance egin da, baita kantak eta diskoak ere, haren alderdi ugari aztertuz, eta
|
horien artean
homosexualitatea nahikoa sarri. Euskaldunok, aldiz, alferrik galtzen uzten ditugu geure pertsonaia interesgarri guztiak.
|
|
|
Bizirik zen artean Lauaxetaren arreba eta baita haren hainbat ahaide, adiskide eta burkide ere, pertsona aski ezagunak
|
horien artean
: Augustin Zubikarai, Basarri, Polixene Trabudua, Sorne Unzueta Utarsus, Gonzalo Nardiz, Elias Etxeberria...
|
|
2001
|
|
|
Eleberrigile eta kazetari izanda ere, batik bat ipuin idazle oparoa dugu Maupassant. Hamabost ipuin bilduma idatzi zituen, fantasiazkoak
|
horien artean
. Hiru ipuin mota bereizi ohi dira ipuin hauen artean:
|
|
|
ESPERO ez genuen bezalako potentzialak harritu gaitu gehien antolatzaileok, eta
|
horien artean
nabarmen gelditu dira Arte Ederren ikasketen gabeziak gaur egungo arte produkzio aldakorrei aurre egiterakoan.
|
|
|
" Liburutegi eta dokumentazio zentroetan euskaraz aritzeko beharra eta eskubidea daukagulako, euskara normalizatzea nahi duen talde bat gara". Alor honetan euskarak dituen gabeziei irtenbidea bilatu nahian, hainbat tresna eta egitura behar zutela ondorioztatu zuten eta
|
horien artean
funtsezko irizten diote Liburutegi Nazionalari.
|
|
|
Aktore zerrenda luzea da hortaz: Teresa Calo, Edi Naudo, Martxelo Rubio, Klara Badiola, Idoia Sagarzazu, Aitor Gabilondo eta Aitzpea Goenaga
|
horien artean
. Argia itzali da.
|
|
|
Hotza eta elurra nagusi izan ziren lehen Korrika horretan eta hala ere" Nafarroako arduradunek esan zigutenez, giroa bero dago han(...). Dagoenekoz, herri pila bateko parlamentari, alkate, kontzejal, apaiz, maixu, mediku etabarrek eman dute hitza dagokien kilometroa egiteko;
|
horien artean
Jesus Bueno eta Rikardo Gonzalez parlamentariek, Kaseda, Zarrakastelu eta Melidako alkateek, Andosillako apaizak..."
|
|
|
Ez gaude, ez, hitzaren zerbitzuan. Ez gaude, eztare, gure tresna egoki hau edozein eratan erabiltzen duten
|
horien artean
. Tresna, orduan eta hobea, orduan eta nereago, landuago, lanerakoago.
|
|
|
Hauek diotenez, erreforma hori" aditu" guztiek aldarrikatzen dutenaren aurkako bidetik doa. Aditu
|
horien artean
daude Espainiako Bankua eta bertako arduradunak, hain zuzen ere, ideologikoki botere ekonomiko-finantzario horietatik edaten dutenak.
|
|
|
Bere historia eta kokapena direla-eta, Abusuko erakarpenik handiena Ibaizabal ibaiaren meandroa eta bere inguruan zabaldu berri dituzten bi parke handi eta ederrak dira, bata Bilboko lurretan eta bestea Arrigorriagakoetan. Hala ere, bada besteen artean historikoki eta arkitektonikoki nabarmentzen den eraikinik, eta
|
horien artean
garrantzitsuena seguru aski Abusu Ikastolak berak egoitza gisa aukeratu duena dugu.
|
|
|
Datu horiek uraren tenperatura eta pigmentu fotosintetikoen kontzentrazioa adierazten dute, eta horrek batzuetan hegaluzearen kontzentrazioa adieraz dezake. Baliabide horien bitartez hainbat espezie pelagikoren bankuak aurki daitezke,
|
horien artean
hegaluzearenak. Horretarako, AZTIk mapa batzuk eratzen ditu eta baxurako itsasontzietara bidaltzen ditu denbora errealean.
|
|
|
Azken bi urteetan burujabetzaren inguruan eramandako hausnarketa politikoa ere egokitzat jo da, baina erritmo azkarregia hartu dela uste da eta helburu horretan bat datozenekiko aliantza lotu beharra azpimarratu da. Zabaldutako hausnarketak hari ugari ditu zintzilik aurrera begira, eta
|
horien artean
borroka armatuaren ingurukoa izan daiteke arantzatsu eta esanguratsuena. Egiten bada behintzat.
|
|
|
Gaur egun gutxi gora behera 600 lagun bizi dira Toloño mendikatearen azpiko ingurune horretan. Bizilagun
|
horien artean
, gero eta gehiago dira euskaldunak. Bertako ume eta gazte asko, gainera, Gasteizko ikastolara joaten dira egunero.
|
|
|
Hiru urteko kanpaina honen baitan, aurtengoa energia jorratzeko urtea zen. Hori dela-eta energi berriztagarriak aukeratu zituzten, eta
|
horien artean
eguzki energia. Greenpeacek Eguzki Eskolen Sarea proiektua zuen, eguzki energia ustiatuko duen ikastetxe sarea osatzea helburu izanik, eta horri jarriki, sareari konektaturiko instalakuntza fotovoltaikoa ezarri zuten.
|
|
|
Adibidetxo bat jarriko dizuet, nahiko lokala bada ere, nire herrian gertatutakoa baita, uste dut orokorrean instituzioek antzerkiarekiko erakusten duten jarreraren seinale dela. Nire herriko Niessen fabrika zaharreko eraikinean hainbat kultur jardun egiten ziren, antzerkia
|
horien artean
, baldintza eskasetan baino okerrago, baina bide interesgarriak erakutsiz. Antzerki talde batzuk egoitza gisa erabiltzen zuten eraikin hori, euren lanak prestatzeko besteak beste.
|
|
|
Oriok arraunlari, patroi eta entrenatzaile handiak eman ditu. Lizarraldetarrak nabarmendu dira
|
horien artean
: «altxerritarrak».
|
|
|
Oskar automobilez etortzen da Donostiatik Oriora egunero entrenamendua egitera. Hain zuzen, ibilgailu hori izan da, automobila, historia horretako punturik beltzena, oriotarrei hainbat arraunlari kendu diena;
|
horien artean
, izan duten patroirik handienetakoa: «Txiki».
|
|
|
IKER: Europan 10 -15 profesional egongo dira,
|
horien artean
Eneko. Kepa, berriz, erdi profesionala da.
|
|
|
" Hasieratik bertsio honengan konfiantza zuela adierazi zigun". Ikuskizunean agertzen diren hainbat bideo zatitan parte hartzea ere onartu zuen idazleak, beste pertsonaia ezagun batzuekin batera (Alex de la Iglesia, Santiago Segura eta Alex Angulo
|
horien artean
).
|
|
|
Biologikoak, berriz, munduko gizaki guztiongan komunak dira. Emozio biologikoak gutxi batzuk dira, sei bat nire iritziz, eta
|
horien artean
leudeke errabia, tristura, beldurra... Pailazoek azken hauekin egiten dugu lan.
|
|
|
Zenbait teknika bereziki arriskutsuak dira, eta
|
horien artean
«ripper»ra azpimarratuko nuke. Hau «buldozer» bati eransten zaion hiru hortzeko golde antzekoa da, basoa moztu ondoren motzondoak lurretik ateratzeko erabiltzen da.
|
|
|
Iberiaren hegazkin kopurua ere eraginda gertatuko da planaren ondorioz. Konpainiak atzeratu egin du 19 airbus sartzeko zuen asmoa, eta beste 16 hegazkinek ere utzi egingo diote beren jarduerari;
|
horien artean
Air Europako seiak eta Air Atlantako biak, eta horiei dagokiena Iberiaren baliabidez estaliko da.
|
|
|
Mundu guztiko ehun enpresa inguruk, eta
|
horien artean
Iberdrola euskal enpresak, joan den uztailean gutun ireki bat helarazi zioten hainbat Administraziori, non energia nuklearraren aldeko jarrera nabarmentzen zuten. Aldi berean udako itzalaldi batzuen kezka ohartarazten zuten, penintsulako sistema elektrikoa behar baino indar gutxiagorekin zebilela eta dagoen elektrizitate eskariari erantzuteko gaitasunik ez zuela adierazi nahian.
|
|
|
Autonomien Estatuaren hasieran hainbat ekoizpen burutu ziren. Imanol Uriberen" El proceso de Burgos" (1979) nabarmendu behar da
|
horien artean
. 1981a arte itxaron behar da Eusko Jaurlaritza gazteak fondo galduetara emandako laguntzekin, ekoizpena anima dadin.
|
|
|
Baina diferentziak hor daudela onartzen badugu ere, badira loturak idazle
|
horien artean
, zehazkiago hitz eginda" novísimo" en eta Atxagaren artean. Eta desberdintasunetariko bat zinema da.
|
|
|
urtean, hogei herrialdek,
|
horien artean
Europako Batasunakoek, Basa-fauna eta-floraren Galzoriko Espezieen Nazioarteko Merkataritzari buruzko Hitzarmena (CITES) sinatu zuten.
|
|
|
Alderdi
|
horien artean
, adibidez, soldata, hurbiltasuna eta lan-giroa baldin badaude, irizpide horiei erantzuten dieten enpresak izango dira zerrendan.
|
|
|
Sei testu errealak ziren, horietako biitzulpenak; eta gainerakoak eskolak emateko sortuak izan arren, inolako gidoirikgabeko solasaldi naturalak ziren. Testu
|
horien artean
apur bat denetarik dago: Euskaldunon Egunkarian agertutako artikulua, Bizkaia irratiko erreportaiatxoa, komiki bat, langile batzuen lagunarteko narrazioak, gutun formal bat...
|
|
|
Gidatzenikastean bezala gertatuko zaigu kontu honetan ere: lehenengo egunetan hamaikaetengailu, pedal, palanka eta erdiko gauza biribil
|
horien artean
esertzeko lekurikaurkitu ezinean gabiltzan arren, hilabete eskas baten buruan gai gara edozeinerrepidetatik lasai gidatzeko, eta aldi berean zigarroa piztu, kaseteri buelta eman, eta baita aurreko, dortoka, horri ikasi berri dugun Kamioilari onaren irainenhiztegia, a?-tik, z?-ra errezitatzeko ere.
|
|
|
Programazioari dagokionez, irakasle bakoitzak bere programazio propioazeraman; horrela, ariketa ugari sortu genuen, baina filosofia berberaren barruan.Azken batean, ezin dezakegu ahantz gure gainetik (irakasleon gainetik) euskaltegiadagoela, eta euskaltegiaren gainetik HABE. Horrela, hiru kurrikulu dauzkagu; bainahiru
|
horien artean
adostasuna, edo koherentzia, behintzat, ezinbestekoa da.
|
|
|
Nafarroari dagokionez, arestian aipatutako zenbait despopulamendu?
|
horien artean
Aizpe, Argiroz, Askoz eta Puio, elizaz horniturik zeuden.
|
|
|
Beste despopulamendu batzuk ez ziren induskatu,
|
horien artean
Aldunate, Artieda, Grez, Nardues Aldunate, Nardues Andurra, Ripodas, Sansoain, San Vicente eta Tabar. Hauei buruzkoberriak agiri idatzien bitartez izanik, datuak erregistro arkeologikoaren osagarritzat erabili dituzte.
|