2002
|
|
Oso eztabaidagarria da nik ezarri dudan mugarri hori, baina, bestalde, ez da hain zaila intelektual hauen iritzietan hori hautematea. Alegia, batzuek kultur alorrari ematen diote lehentasuna eta
|
horiek
euskal kultura eta identitatearen sorkuntzan, Euskal Herriaren eraikuntzan autonomia kulturala lehenesten dute nolabait. Ez dute politikarako marko bat arbuiatzen, baina, kulturari ez dagokiola berez marko politiko bat pentsatzen dute, nolabaiteko egitura politiko bat, alegia.
|
2009
|
|
Nago itxaropenerako bigarren gune eta une bat egon daitekeelakoan. Hain zuzen XIX. mendeko azken hamarkada berebizikoa izan zen Donibane Lohizunen, urte
|
horietan
euskal kultura distiratsu agertu baitzen bertan, hiru biltzar eder eta arranditsu antolatu zirelarik. Martin Guilbeau eta Albert Goienetxe izan ziren loraldi horren bultzatzaile nagusiak.
|
2011
|
|
Eta hori dena xede zabalago batekin: zer dioskute izendatze praktika
|
horiek
euskal kultura eta identitateaz?
|
2012
|
|
Euskal Herriaren kasuan kultura desberdinen arteko bizikidetza desorekatuaren kasuan geundeke,
|
horien artean
euskal kultura delarik kultura gutxitua, alde batetik kultura transnazionalaren eta beste aldetik Estatuen kultura nagusigoaren presioa jasan behar duena. Zentzu horretan Zallok (2005) uste du kultura gutxituek, estatu kulturekin alderatuz gero, ez dutela erreprodukzio kulturalerako berezko ahalmenik, bai diglosia arrazoiengatik, bai zentroarekiko mendekotasun mediatikoagatik edota marko politikoagatik.
|
2022
|
|
Hizkuntzarekin batera, balio demokratikoak, naturarekiko harreman orekatua eta gizarte digital bat izango dira ezaugarri garrantzitsuetako batzuk, Deustuko irakaslearen arabera.
|
Horiei
euskal kultura eta lurrarekiko lotura gehitu dizkie Bidegainek: «Gertuko politika, kontsumoa, ekonomia, garraio antolaketa...».
|
2023
|
|
tamalez, kutsura hurbilduz; eta, hirugarrenik, herri komunitate baten kultura adierazpidetzat kokatzen da, eta, adibideak arretaz begiratuz gero, baita adibideen hurrenkerari erreparaturik ere, zeharka kultura aurreirieuskaldunok maizago jotzen dugu erdazrazko kultura ekoizpenetara tzi hauek islatzen direla ohartzen gara: Mendebaldeko kultura kokatzen da erdigunean; euskal kultura herri gaiekin lotzen da, eta jardun gutxitu modura irudikatzen da(" euskaldunok ez dugu[...] kultura berezirik"); eta azken adibide horren ondoren herri kultura eta kultura jasoa bereiztean, kultura mailakatze horretan indar egiten da, eta Mendebaldeko kultura logika
|
horietan
euskal kultura ez berezitzat, ez aipagarritzat jo. kultura hizkuntza, kultura hizkuntza iz. Kultura ikasiaren adierazpide den hizkuntza arautua. Gaztelania edo frantsesa zen, oro har, garaiko klase eskolatuen kultura hizkuntza.
|
|
Francoren altxamenduak eta Bigarren Mundu Gerrak Euskal Herrian sorrarazitako arrakala eta eten kulturaren ondoren, mende hasierako oihartzun, jardun eta zedarriak birpentsatzetik eta garatzetik etorri ziren 1950eko eta 1960ko hamarkadetako ikastolen hezkuntza proiektu berriak, baita biziberritze kulturalak ere. Hamarkada zurrunbilotsu
|
horietan
euskal kultura izendatzeko eta egituratzeko askotariko ekimenak egin ziren, prentsa bide berrietatik (Euzko Gogoa, Zeruko Argia ren bigarren aldia, Anaitasuna...), euskararen batasunaren diskurtsoetatik, literaturaren historiografiatik, antzerkigintzaren jardunetik (Euskal Iztundea, Jarrai...), eta abar. Salbu eta udal ekimen batzuetan, garaiko kultura politika ofizialetatik at kokatu zen euskal kulturaren izendapen hitzarmena bera.
|
|
Naroa Jauregizuriak, AHIZE AEK ko aholkulariak, #Damolat irakaskuntza unitatea diseinatu zuen gazteekin eta gazteengan euskal kulturarekiko atxikimendua sustatzeko. Barakaldo aldeko gazteekin elkarrizketa prozesu bat abiatu zuen, eta gazteekin eginiko saioetan ohartu zen euskaraz ikasita ere euskal kulturaren inguruko ezezagutza handia zela, eta, bestetik, gazte
|
horientzat
euskal kultura haurtzaroarekin eta haur imajinarioarekin lotuta zegoela (Elustondo 2021). Gogoeta horiek aintzat hartuta, badirudi hezkuntza testuinguruek eta testuinguru sozialek euskal kulturaren hainbat alderdi haurren sozializazioan txertatzea lortu dutela, baina, adin tarte batean
|