|
2000
|
|
|
Jon Bergaretxe). Komunikabideak erakundeen gatibu. 81 zk. (1994), 21 (Itz.: Juan Mari Mendizabal). Hizkuntz hedapena eta arriskuan dauden
|
hizkuntzetarako
hizkuntz politika. 48 zk. (1988), 5 (Itz.:
|
|
|
BASTARRIKA, Iñaki Eberkera eredu... 3 zk. (1957), 147 Hizkuntz hedapena eta arriskuan dauden
|
hizkuntzetarako
hizkuntz politika. 48 zk. (1988), 5 (Itz.:
|
|
2002
|
|
|
Programa eta ezagutza linguistikoa nahasten zituzten sistema primitiboak ohikoak ziren duela gutxi arte. Azken urteetan, aldiz, arlo honetan egindako lanak ugaritu egin dira, beste
|
hizkuntzetarako
sistema automatikoen garapenak indarra hartu baitu eta, horrez gain, corpusetan oinarritutako analisiek erraztasun handiak ekarri baitituzte.
|
|
|
Aurretik ikusitako ereduak, morfotaktikaren aldetik nahiko ahaltsuak baziren ere, aldaketa morfofonologikoetarako pobreak ziren. Horren arrazoia aplikazio hizkuntzen ezaugarrietan aurki daiteke, normalean oso flexio urri eta aldaketa erregular gutxi duten ingelesa bezalako
|
hizkuntzetarako
egiten baitziren prozesadore morfologikoak.
|
|
|
konpilazio garaian forma guztiak lortzen dira; beraz, analisia zerrenda baten bilaketa baino ez da. Honek analisi abiadura handia dakar (hashtauletan19 oinarritutako teknikak erabiltzen dira), baina mugatua da euskara bezalako flexio handiko
|
hizkuntzetarako
, forma gehiegi edo infinitu sor baitaitezke halako hizkuntzatan.
|
|
|
Azken urteetan, aldiz, arlo honetan egindako lanak ugaritu egin dira hainbat arrazoi direla medio: beste
|
hizkuntzetarako
sistema automatikoen garapena, corpusetan oinarritutako analisi linguistikorako morfologiak eskaintzen duen abantaila, Interneteko informazioa indexatzeko eta hobeto bilatzeko eskaintzen duten aukera,...
|
|
2003
|
|
|
Kanpo
|
hizkuntzetarako
gerora erakutsiko zuen zaletasuna Parisgo egotaldian bizitu zela pentsa daiteke. Jatorriz euskalduna izan eta hainbat urte Gaztelan igaro ondoren, hizkuntzetarako sentiberatasun berezia zuen gaztetarik.
|
|
|
Kanpo hizkuntzetarako gerora erakutsiko zuen zaletasuna Parisgo egotaldian bizitu zela pentsa daiteke. Jatorriz euskalduna izan eta hainbat urte Gaztelan igaro ondoren,
|
hizkuntzetarako
sentiberatasun berezia zuen gaztetarik. Nolanahi ere, frantsesa izan zen ikasi zuen lehen kanpo hizkuntza, nahiz gerora ingeles hizkuntza eta zibilizazioaren mirespena askoz handiagoa gertatuko zaion.
|
|
|
Goyhenetchek Leizarragaren atzean ikusten duen obra kolektibo izaera, ikerketa berriak berretsi dute, non argi ikusten den nafar errege erreginen bultzadaz egin zirela herri
|
hizkuntzetarako
itzulpenak (ikus P. Urquizu 2000: 142, bertan erreferentzia gehiago aurkituko dira)
|
|
|
• Epe laburrean, jende askoren aldeko jarrera desaktibatzea, besteak beste, Aeredua (elebidunak erdiesteko aski ez dena baina bai oso garrantzizkoa jarrera positiboa zehazteko orduan) hautatzen zutenena, irakaskuntzan ingelesa ezartzeko planaren bitartez oso egoera korapilatsua suertatzen ari baita,
|
hizkuntzetarako
(gaztelania, euskara, ingelesa) ordu kopurua neurririk gabe areagotzean. Halaber baliogabetu dira Administrazioan hiritarrei zerbitzua euskaraz eman liezaieketen langileak prestatzeko plan ahalketsuak.
|
|
|
Alderantzizko prozesuan, hau da, euskaratik beste
|
hizkuntzetarako
itzulpenaren alorrean, University of Nevada Renon kokaturik dagoen Basque Studies Center ek eta EHU UPVk sinatu berri duten akordioa dugu. Azaldu dutenaren arabera, urtero bi nobela gutxienez eta beste zenbait lan itzuliko dira euskaratik ingelesera, euskal literaturari mundu anglosaxoniarrerako leihoa zabalduz.
|
|
2004
|
|
|
Mitxelenak elkarrizketa egin zion gure aitari eta Egan aldizkarian publikatu zuen, hizkuntz gaien inguruan. Mediterraniar on bat zen aldetik,
|
hizkuntzetarako
erraztasuna eduki zuen gure aitak. Adibidez, lehenengo oposizioetarako italiera ikasi zuen denbora errekorrean, soilik zenbait argitalpen irakurtzeko.
|
|
2005
|
|
|
Euskaratik beste
|
hizkuntzetarako
literatur itzulpengintza sustatzeko asmoz, aurten itzulpen lantegia antolatu du Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkarteak (EIZIE) bigarrengoz. Urriaren 3tik 6ra Jokin Muñozen Hausturak narrazioa itzuliko dute alemanera (Gabi Schwab), italierara (Roberta Gozzi), katalanera (Daniel Lujan) eta polonierara (Adam Zawiszewski), elgetako Espaloia kafe antzokian.
|
|
2006
|
|
|
Triestekook belarri ona diagu
|
hizkuntzetarako
! Beste erremediorik, hainbat herritako gorotzen bidegurutze honetan!
|
|
2008
|
|
|
Robert H. Scales jeneralak honela definitu du bilatzen duten jendearen perfila: " Behar ditugu' scout' globalak, ondo ikasiak,
|
hizkuntzetarako
gaitasunarekin eta urrutiko parajeetan eroso sentituko direnak". Eta Montgomery McFatek:
|
|
|
Horrela, galeserarako hizketa ezagutzeko garatuta zeukaten teknologia Sri Lankako eta Indiako
|
hizkuntzetarako
egokitu dute, hango itsuentzat baliagarriak diren tresnak egiteko
|
|
|
Orduan lau irakasle baino ez ginen eta konturatu ginen gure orduko indarrekin askoz zentzuzkoagoa zela ez egitea itzulpen sistema oso mugatu bat, jostailuzko lexikoia eta gramatikak izango zituena, baizik eta gure indar guztiak oinarri sendoak eraikitzen inbertitzea. Euskararen morfologia hain diferentea bazen, beste
|
hizkuntzetarako
produktuak gurera egokitzeko arazo larriak aurkituko behar bagenitu beti, hoberena zen morfologiaren azterketari lehenbailehen sakonki ekitea. Beraz, itzulpen kontuak gerora utzi eta lexikoa eta morfologiari ekin genien modu sakonean; tresna horiek geroago itzulpenerako erabili ahal izango ziren... baita beste hainbat aplikaziotarako ere!
|
|
|
Baina horrelako aplikazio guztiak ingelesez erabili ahal badira ere, beste
|
hizkuntzetarako
ezin da berdin esan, kuantitatiboki eta kualitatiboki. Ondoko 1 taulan ikus daiteke zenbat produktu jaso diren zenbait hizkuntzarentzat, hizkuntza teknologiako produktuen berri ematen duten hiru gunetan.
|
|
|
LDC elkarteko datuetan itzela da diferentzia, berau Amerikako Estatu Batuetako elkartea delako agian. ELRA (Europako Batzordearen babesa dute) eta NLSR (Alemaniako DFKI ikerketa taldearena) biltegietan beste
|
hizkuntzetarako
produktu gehiago jasota daude, baina horietan ere ingelesa da nagusia. Beste hizkuntza nagusiek azken urteetan hainbat baliabide garatu dute eta gertutik jarraitzen diote ingelesari.
|
|
|
Argi dago hizkuntzaren industria honetan ingeleserako produktuen merkatua oso handia dela. Baina guk uste dugu produktu horiek ez direla zabaldu modu egokian beste
|
hizkuntzetarako
, badagoela espazio eta zeregin, ikerketan eta produktuen mailan ere bai, gure ekarpenak bideratu ahal izateko. Guk euskaldunok, eta orokorrean europarrok, ohituta gaude eleaniztasunean bizi izaten.
|
|
|
Aurreko taulak ez du bere horretan beste
|
hizkuntzetarako
balio, batez ere aldien arteko mugak ez direlako garai horietan gertatu, edo hizkuntza batzuetan urrats batzuk hasi ere ez direlako egin. Dena den, corpusgintzaren historian eragin handia izan du ingelesak (aitzindari, gehienetan), eta bilakabidearen eta joeren eskema orokortzat har genezakeela uste dugu.
|
|
|
Sistema hauen kalitatea ez da erabatekoa izango, baina prezioa edo presa direla eta, itzulpen profesionala erabiltzen ez duenak erabiltzen ahal dituzte. Aurreko ezaugarria oso interesgarria da baliabide eta hiztun gutxi dituzten
|
hizkuntzetarako
.
|
|
|
Hala ere, azken urteetan SMTn oinarritutako sistemak izan dira gehien aurreratu dutenak eta komunitate zientifikorako NIST erakundearen bitartez antolatuta sasi txapelketetan emaitza onenak lortu dituztenak (emaitzak oso eztabaidagarriak izan diren arren) 8 Googlek apustu argia egin du sistema hauen alde, eta irabazle izan da lehiaketa horietan. Bere guneetan ere hasi da mota honetako sistemak eskaintzen9 Edozein kasutan, kontuan hartu behar da hedadura handiko
|
hizkuntzetarako
(itzulpen bolumen handiko hizkuntza bikoteetarako zehatz mehatz esanda) bakarrik lortzen direla emaitza onak, konpetitibo izateko itzulpenen oso bolumen handia behar da (lehiaketa horietan NBEren itzulpenak erabiltzen dira gehienbat).
|
|
|
Kalitateko itzulpen automatikoa lortuko bada, ezinbestekoak dira inplikatutako
|
hizkuntzetarako
oinarrizko eta kalitatezko tresnak. Beraz, derrigorrezko baldintza da egitasmo hauek testuinguru zabalago batean kokatzea. anbiguotasuna (elementu bera modu desberdinetan ulertzeko/ analizatzeko aukera) dela, baina ez da arazo bakarra.
|
|
|
1 Itzulpen automatikoa oso eginkizun konplexua da, ingeniaritzaproiektu erraldoia, hizkuntzalariekin eta itzultzaileekin lankidetza estua eskatzen duena. Kalitateko itzulpen automatikoa lortuko bada, ezinbestekoak dira inplikatutako
|
hizkuntzetarako
oinarrizko eta kalitatezko tresnak. Beraz, derrigorrezko baldintza da egitasmo hauek testuinguru zabalago batean kokatzea.
|
|
|
mikrofono bidez esandakoa testu bihurtzeko aplikazioak. Oraindik ez dago garaturik hiztunarekiko askea den eta hiztegi handia (50.000 hitzetik gorakoa) baliatzen duen sistemarik, ezta atzerriko
|
hizkuntzetarako
ere; izan ere, errore tasa onargarria izateko, hiztunen ahotsera egokiturik egon behar dute sistemek. Hiztegi ertain edo txikiko sistemak egiteko, aldiz, prest dago euskarazko teknologia.
|
|
|
1) Espainiartasuna gainerako hizkuntza horiekin positiboki lotzen den bezala, 2) Euskalduntasuna negatiboki lotzen da. Agian (ikertzeko hipotesi moduan behintzat), euskararen egoera ahula ezagututa, beste
|
hizkuntzetarako
leku txikia uzten dela adieraz lezake horrek —kezkagarria gure testuinguruan—.
|
|
|
Hango jendearekin egon zen eta informazio guztia jasotzen joan zen. Gainera,
|
hizkuntzetarako
erraztasun handia zuen, eta, horregatik, historialariek uste dute indigenekin izan zituzten harremanak haren bitartez izan zituztela. Munduari bira emanez itzuli ziren Europara, baina litekeena da Moluketan zegoen bitartean Urdanetak eskarmentua eta informazioa lortu izana hurrengo batean Ozeano Barean atzera nabigatzeko.
|
|
|
Izan ere, hizkuntza baten lexikoan edo fonologian egiten diren aurrerapenek eragin garbia dute beste hizkuntzen eremuan. Hizkuntza batean ikasitako komunikazio trebetasun askok beste
|
hizkuntzetarako
balio dute.
|
|
|
Esaldien konplexutasuna azpiatalean, euskarazko bertsioko 37 itemek 0,95eko alpha eman dute. 4.41 taulan testaren beste
|
hizkuntzetarako
egokitzapen batzuetako emaitzak eta gureak konparatzen dira. Ikus daitekeenez, euskararako egokitzapenak gainerako bertsioek adinako fidagarritasuna erakusten du.
|
|
|
Testaren beste
|
hizkuntzetarako
egokitzapen batzuetako emaitzak eta euskararako egokitzapenarenak 4.44 taulan konparatzen dira. Ikus daitekeenez, euskararako egokitzapenaren bidez lortutako puntuazioek gainerako bertsioek adinako egonkortasuna erakusten dute.
|
|
|
berba/ hitzetik abiatzen naiz, beraz, ez" littera"/ letratik. Gure eurotribuko beste
|
hizkuntzetarako
beude verbatura, verbature eta abarrak).
|
|
2009
|
|
|
FISHMAN, Joshua: " Hizkuntz hedapena eta arriskuan dauden
|
hizkuntzetarako
hizkuntz politika", Jakin, 1988, 48 zk, 5 orr.
|
|
|
12 adituk osatutako epai-mahaiak blog onena aukeratuko du. Guztira, Europako 10 hizkuntza hedatuenen ordezkariak izango dira bertan, baita euskararen ordezkari bat eta beste
|
hizkuntzetarako
ordezkari bat ere.
|
|
|
Guztira, 12 adituk Europako blogik hoberena aukeratzeko helburuarekin botoak eman behar dituzte lehiaketa honetan. Europako 10 hizkuntza hedatuenen ordezkariak izango dira bertan, baita euskararen ordezkari bat, eta beste
|
hizkuntzetarako
ordezkari bat ere.
|
|
|
Jakina, ez zekien euskaraz tutik ere, koittaduak. Hoteleko langile isil eta zuhurra zen,
|
hizkuntzetarako
dohainarekin, hori bai. Bere ingeles apur bat ortopedikoan azaldu zidan nire, gabon!!?
|
|
|
Orain, “ñ”, “ç”, “à”, “ä”, “? ” edo “? ” bezalako karaktereekin erregistra daitezke izenak, “.eu” azpian. EBko herritarrek eta enpresek latinotik kanpoko alfabetoetan erregistra ditzakete domeinu izenak, eta hori funtsezkoa da grekoaren eta bulgariarraren gisako
|
hizkuntzetarako
. “Normala da europarrek aukeratutako domeinu izenak Europa bera bezain desberdinak izatea; beraz, erabaki dugu “.eu” eskuragarri egon behar dela estatu kideetan erabiltzen diren alfabetoetan eta EBko 23 hizkuntza ofizialetako karaktere guztiekin”, nabarmendu zuen, ekainean arau berriak onartu zirenean, Redane Viviing Informazioaren Gizartearen komisario arduradunak.
|
|
2010
|
|
|
Frantsesa eta Frantziako
|
hizkuntzetarako
ordezkaritza orokorra
|
|
|
1989an sortua, kulturaren ministeritzari lotu den erakunde arin horrek, 30 langile baino gutiago dauzka aurrekontu txiki batekin, Frantses hizkuntzarako ordezkaritza izena zuen. 2001ean Frantsesa eta Frantziako
|
hizkuntzetarako
ordezkaritza orokorra (Délégation générale à la langue française et aux langues de France) bilakatua da," estatuak gure herriko aniztasun linguistikoaren onarpena marka dezala" (www.dglf.culture.gouv.fr/). baina bere jarduera nagusia frantsesaren alde doa. urtero, irailaren 15eko, 1994ko Frantsesaren erabilerari buruzko legea aplikatuz, erakundeak frantsesaren erabilerari buruzko ... 72). halere, murgiltze eredua gutxien garatu den eredua da irakaskuntza pribatuan izanez. irakaskuntza publikoaren parekotasuneko elebidun eredua gehiago garatu da baina oztopoak ez zaizkio faltatzen ere (Coyos, Bat 70:
|
|
|
Hizkuntzetako bakoitzean Gobernuak lortu nahi duen maila zein den ez badakigu, neurri bat zein beste ezarri, berdin antzean da; denak izan daitezke baliagarriak. Hiru
|
hizkuntzetarako
gutxieneko ordu kopuru berbera ezarri izana, helburuen zehaztasun faltaren ondorio zuzena da; ezin daiteke ulertu bestela euskaraz ikasteko orduen %20a ezarri izana gutxienez, gaztelaniaz ikasteko edo ingelesez ikasteko bestekoa, alegia.
|
|
2011
|
|
|
Are gehiago, kontrako prebentzioa ere izan dugu. Batetik hizkuntzen nahasketa sortu zezakeenaren beldurrez itzulpenak saihesten zirelako; eta bestetik, ikasleen erdararako joerak euskara utzi eta erdara joko zuten uste edo beldurrez. ez dut uste froga asko egin denik, eta egoera berezietarako, eta behar bada euskara ez den beste
|
hizkuntzetarako
, material elebidunak ikertu beharreko aukerak dirudite. Adibide interesgarri horietako bat ematen digute gagnon eta deschoux (2008) ikerlariek.
|
|
|
Ez da, jakina, auzi makala, nahiz eta ulergarriago gerta daitekeen kontuan izanez gero, azken buruan, argitaletxeak enpresak direla, etekinak (edo diru asko ez galtzea) lortzeko sortuak, eta egilearen eskubideak (diruzkoak eta moralak) bigarren edo hirugarren mailako gauzak izaten direla haietako batzuentzat. Eta egoera areagotzen da beste
|
hizkuntzetarako
itzulpenei dagokienez, batez ere, zertan esanik ez, handien ustez, itzulpena txikia den hizkuntza batean argitaratu behar duen argitaletxe txiker bati eskubideak saltzea tartean dela.
|
|
|
Montxo Armendariz hurrengo kapituluko protagonistak bezala, euskarari lotutako kritikak jaso zituen Uribek, Segoviako ihesa n bi hizkuntzak nahasten dituelako, dena euskara hutsean filmatu beharrean. . Nire aitak euskaraz oso ondo hitz egiten zuen, baina inoiz ez zigun irakatsi eta Euskal Herrian Burgosko prozesua rekin lur hartu nuenean 29 urte nituen, berandu zen ikasteko, ez dut
|
hizkuntzetarako
erraztasunik. Zentzu horretan, euskal zinema zer den definitzeko eztabaida luzeak genituen garai hartan, nik ez nuen dilemarik:
|
|
|
Hona ama hizkuntzaren ezaugarri batzuk Ulises Moulinesen eskutik: . Hizkuntza tresna huts bat baino gehiago ez dela hertsiki pentsatzeak balio duke, agian, helduaroan ikasitako
|
hizkuntzetarako
; baina ama hizkuntza, gure aurreneko urteetan inkontzienteki ikasten duguna, ezer izatekotan, emozio eta munduaren ikuskera bat adierazteko modua da?. Manifestu nazionalista, are separatista ere esango nioke, estutuz gero, 2008, Txalaparta, 86 or.
|
|
|
Erakunde publikoen zein haien menpe dauden enpresen hizkuntza erabilerak arautzean, tokiko egoera soziolinguistikotik eratorri ez, eta autonomia estatutuak jasotako berezkotasun printzipiora zuzen jotzea aitzinpauso potentziala da, euskaldun gutxiagoko udalerrietan euskara hutsezko edota euskararendako lehentasunezko erabilera esparruak funtsatzea ahalbide lezake-eta. Nolanahi ere, sailburuordeak muzin egin dio horri guztiari, eta gutxiagoturiko
|
hizkuntzetarako
erabilera esparru esklusiboak nahiz lehentasunezkoak oinarritzeko Espainiako hizkuntza legedian zabalduriko zirrikitu bakarra itxi egin du berezkotasuna honako hona murrizturik: " Euskararen Legean hizkuntza propiotzat euskara hartzearekin adierazi nahi den gauza bakarra da hizkuntza hori dela Euskal Autonomia Erkidegoko gizarteak berak bakarrik —Nafarroako eta Iparraldeko gizarteekin partekatuta, noski— eta beste inork ez duen identitateeta identifikazio zeinua, eta lokarri historikoa" (152 or.). Berezkotasunaren ikuskera folkloriko hori Espainiako Konstituzio Auzitegiak berak onarturiko helmenetik beheiti dago.
|
|
2012
|
|
|
legeria, bereziki Frantziako Konstituzioan hizkuntza gutxituak Frantziako altxor gisa aipatzea 75.1 artikuluan?; estatuaren eta tokiko erakundeen eginkizuna; hedabideen eta gizarte eragileen funtzioa, hizkuntza bizi publikoan kokatu eta suspertzerakoan. Topaketa horretan ospe handiko hizlariek hartu zuten parte, horien artean Xabier North frantseserako eta Frantziako
|
hizkuntzetarako
ordezkariak eta Guy Carcassonne lege adituak. Zer zioten orduan eta zer aldatu da?
|
|
|
Eta ordurako Eusko Legebiltzarra eta Jaurlaritza aldatzen badira? Familiek eskaria egiten dute
|
hizkuntzetarako
, hezkuntzak hizkuntzekiko bokazioa du, eta ez da erraza izango sistema funtsean aldatzea beste esku politiko batzuetan egon arren. Egungo ereduek bete dute beren fasea:
|
|
|
Itzulpenok Idazlea itzultzaileen lantegian egitasmoaren emaitza dira, EIZIE Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkarteak 2012ko urrian, Etxepare Euskal Institutuaren babesarekin eta Paueko UPPA unibertsitatearekin lankidetzan antolatua. Euskaratik beste
|
hizkuntzetarako
literatur itzulpengintza sustatzeko asmoz antolatu ohi dute urtero Idazlea itzultzaileen lantegian egitasmoa. Ipuinaren jatorrizko bertsioa, euskarazkoa, izenburu bereko liburutik hartua da (Elkar, 2010).
|
|
|
Ondorio hauek atera dira, besteak beste: ikastetxeen arteko inplikazio handiagoa, hizkuntzen irakaskuntza egiaztatzeko irizpide komunak defendatzea, azterketa erabakigarrietan (selektibitatea, irakasleen hizkuntzak indartzea eta atzerriko
|
hizkuntzetarako
baliabideak gehitzea) ahozko probak ugaritu beharra. Bernadette Maguire British Council eko Azterketa Saileko aholkulariak adierazi zuenez, “garrantzitsuena hizkuntza politikaren eta egiaztapenerako esparru bateratu estandarizatu eta arrazionala sortzeko aurrera egiteko borondatea da, eta are gehiago nazioartekotze unean”.
|
|
|
Espainia da aztertutako Europako 18 herrialdetatik, era guztietako
|
hizkuntzetarako
ikaskuntza goiztiarra eskaintzen duen herrialde bakarra, eta, Danimarkarekin eta Suitzarekin batera, haur oso txikiei beren jatorrizko hizkuntzak eta kulturak mantendu eta garatzeko prestakuntza ematen die, British Councilek Cervantes Institutuaren eta Antonio Nebrija Unibertsitatearen lankidetzarekin egindako “Hizkuntzak, Europako aberastasuna” txostenak erakusten duenez. Aurkezpenean, Europako Batzordeak Madrilen duen egoitzan, Marta Genis Nebrijako Unibertsitateko Hizkuntza Aplikatuen Departamentuko zuzendariak azpimarratu zuen oso garrantzitsua dela etorkinek beren hizkuntza eta kultura gordetzea, eta esan zuen “Espainiak modu azkarrean eta bide onetik egiten duela lan”, batez ere atzerriko hizkuntzen eta berezko hizkuntzen integrazioari dagokionez.
|
|
|
1942tik 1967ra hamabi nobela eta hamarka ipuin argitaratu zituen Argentinan sustraitutako idazleak. Horietako batzuek berrargitalpen dezente izan zituzten eta baita beste
|
hizkuntzetarako
itzulpen bertsioak ere. Horien artean, titulu ezagunenak, besteak beste, Campos de hierros (1951), El ventisquero (1956), Tres mujeres (1956) eta Kilometro 25 (1959) izan ziren.11 Baina guztien gainetik ezagunena Lago Argentino eleberria dugu.
|
|
2013
|
|
|
Despentsari kordobarrak lehenago ere agertua zuen
|
hizkuntzetarako
bere moztasuna, eta La Soberana ko itsasoko nahiz gerlako jendeen artean andaluziarrak, murtziarrak eta italiarrak ziren nagusi. Arrainak kapitain eta ofizialen gosea piztua izanen zuen.
|
|
|
Abbadiek aleman irakasle izatea eskatu zion, ordu arteko aleman irakasleak lana utzi zuenean. Hiriart Urrutik
|
hizkuntzetarako
erraztasuna erakutsia zuen Baionako seminarioan zen bitartean, gaztelaniako sariak eskuratu baitzituen, eta Abbadie horretaz gogoratzen baitzen. Alemana ere irakatsi zuen beraz, Hiriart Urrutik.
|
|
2014
|
|
|
Sinplifikatu aurretik testua eta esaldiak konplexuak direnjakin behar dugu.Beste
|
hizkuntzetarako
lanetan oinarrituz (Siddharthan, 2006; Aluisio et al., 2008) gure hasierako lanetan esaldi luzeak, aposizioak, erlatibozko perpausak eta perpausadberbialak konplexutzat jo genituen. Egun, irizpide horiei eusten diegu baina horiezgain konplexutasunaren azterketa egiteko teknika sofistikatuagoak erabiltzen ditugu.
|
|
|
Hasiera batean aditz jokatua duten perpausak aztertzen bagenituen ere, azken hilabeteetan aditz jokatugabeak dituzten perpausak sinplifikatzeko erregelaproposamenak idazten ari gara. Sinplifikazio erregelak proposatzeko eta idaztekobeste
|
hizkuntzetarako
proposatu dituzten erregelak kontuan izaten ditugu.
|
|
|
Testuen sinplifikazio automatikoan lan gehienak ingeleserako egin diren arren, azken urteotan beste
|
hizkuntzetarako
ere sistemak sortzen hasi dira, hala nolaBrasilgo portugeserako, arabierarako, suedierarako, gaztelaniarako, frantseserako,
|
|
|
Synset ak semantika kontzeptual etaerlazio lexikalen bidez lotuta daude, esanahi loturak dituzten hitz eta kontzeptuensarea eratuz (Miller et al., 1990). Hasiera batean ingeleserako eraiki zen baliabidea; aurrerago, beste
|
hizkuntzetarako
ere garatu zen, hala nola euskararako (Pociello etal., 2010). Hitzek synset ak partekatzen dituzte hizkuntza desberdinetan eta, beraz, automatikoki baliokidetzak erauztea posible da, pseudo hiztegi bat lortuz.
|
|
|
Hizkuntzak: Ama hizkuntza adierazi, eta gainerako
|
hizkuntzetarako
, Europako Erreferentzia Esparruko sailkapenaren araberako ezagutzak azaldu. Baldin badaude (eta hala nahi bada), titulazio ofizialak sartu, adibidez, Cambridgeko Unibertsitatea edo TOEFL. Beste ezagutza eta esperientzia batzuk:
|
|
|
Horrela, hitz edo esaldi baten interpretazioa ezagutzean emaitza bat baino gehiago ager daitezke. Latinez besteko
|
hizkuntzetarako
, erromanizazio ezaugarri bat du, eta txinatarra edo japoniarra latindar formatuko hizkuntzetan sartzea ahalbidetzen du. Gainera, itzulpenak posta elektronikoz edo SMS bidez bidal daitezke, edo Facebook eta Twitter bezalako sare sozialetan partekatu.
|
|
|
Hiztegitxoak.eu webguneak euskaratik beste 35
|
hizkuntzetarako
noranzkoan, eta alderantziz, oinarrizko hiztegiak lortzeko aukera eskaintzen du.
|
|
|
Euskaltzaleen Topaguneak hiztegitxoak.eu webgunea martxan jarri du. Bertan, euskaratik 35
|
hizkuntzetarako
noranzkoan, eta alderantziz, oinarrizko hiztegiak lortzeko aukera eskaintzen du. Honela, egunerokotasunean hizkuntza ezberdinetako hiztunen artean “zubi hizkuntza” euskara izatea bultzatu nahi da.Munduan 6.500 hizkuntza baino gehiago hitz egiten dira.
|
|
|
—Gure semeak ondo daki ingelesez —erantzun zion Estebanek— Gaixotu baino lehen akademia batean ibili zen, eta ez da bere aita naizelako, baina berealdiko erraztasuna dauka
|
hizkuntzetarako
. Suerte bat izan da, ze Texas alde hartan inork ez daki kanpoko hizkuntzarik.
|
|
2015
|
|
|
ni neu edo Aiora bezain bertakoa zen Aisha, eta lagunarte euskalduna izan zuen txikitatik, eskolan eta. Aitak
|
hizkuntzetarako
zuen zaletasunarekin, gainera.
|
|
|
Juan Mari altzairuzko hodiak egiten zituen enpresa batean kontulari hasi zenean, bere neurrira egindako lanpostua bilatu zuela pentsatu nuen, baina aitortu behar dut gaitasun handiko langilea zela eta,
|
hizkuntzetarako
erraztasuna zuenez, laster pasa zuten kanpo salmentako sailera. Nik haurrentzako arropa dendan jarraitzen nuen lanean, egoera bitxia nirea, ama berriei aholkuak ematen ibiltzea, guk ez baitugu haurrik izan.
|
|
|
Filologia ingelesa ikasten ari zela uda partea Ingalaterran pasatzen zuen, urtean zehar hemen ikasitako hizkuntza hobetzen; halako batean mutil ipar irlandar bat ezagutu zuen, Seamus McCartney izenekoa, Londresen lanean zebilena: handi, zintzo eta langilea, aitona Joxemari zelta baten antzera, eta hura bezala bereaz beste
|
hizkuntzetarako
belarri txarrekoa, El Ruso goitizenik ez du entzun baina.
|
|
|
FISHMAN, Joshua: . Hizkuntz hedapena eta arriskuan dauden
|
hizkuntzetarako
hizkuntz politika?, in Jakin aldizkaria, 48 zenbakia, 1988b (euskaratzaileak: Xixa Gardner eta Mikel Zalbide), 5 or.
|
|
|
2.2.1 Bilaketa Interneten egin behar badugu, gako hitzak, antzeko esanahia dutenak, beste
|
hizkuntzetarako
|
|
|
Ikasketa automatikoko sistemak errazago moldatzen dira beste
|
hizkuntzetarako
, baita garatuak izan ezdirenetarako ere. Hala nabarmendu zen CoNLL 2011 Shared Task eta CoNLL 2012 Shared task atazetan, non, Uryupina eta Moschitti autoreek (2013) dioten moduan, erregelatan oinarritutako sistemek portaera okerragoaizan zuten ingelesetik arabierara edo txinerara egokitzean.
|
|
|
Hala ere, azken urteetan ingelesaz gain beste hizkuntza batzuetarako sortuak izan diren sistemak ere baditugu. Adibidez, SemEval Task 1 atazan katalana, nederlandera, alemana eta italiera bezalako
|
hizkuntzetarako
sistemakaurkeztu ziren (Recasens et al., 2010). Lehen esan bezala, CoNLL 2012 Shared Task atazan txinera etaarabiera gehitu ziren.
|
|
|
Lehen esan bezala, CoNLL 2012 Shared Task atazan txinera etaarabiera gehitu ziren. Hizkuntza gutxituei dagokienez, hasi dira korreferentzia ebazpenerako sistemak agertzen.Azken urteotako lanetan ikus dezakegu, hungariera (Mihaltz, 2008), poloniera (Ogrodniczuk eta Kopec, 2011), txekiera (Ngiry et al., 2009) edo hindi
|
hizkuntzetarako
(Sobha et al., 2011) sistemak garatu direla.
|
|
|
...aren prozesamenduan murgiltzea da, denbora egiturak erazagutzen, lehenik eta behin; gero, euren arteko erlazioak automatikoki sortzen eta, azkenik, gertaerak denboran kokatzen eta ordenatzen.Horretarako, eskuragarri dauden baliabide eta tresnak gure ikerketan nola erabili aztertuko dugu, zuzenean aplikatu edo beharrezko moldaketak egiteko, eta bai IXA taldean euskararako egindako tresnak, baibeste
|
hizkuntzetarako
sortutakoak izango ditugu kontuan.
|
|
|
Teknika hauetako asko erabiltzen ditugu
|
hizkuntzetarako
baina beste batzuk ez, eta agian baliagarriak izan daitezke.
|
|
2016
|
|
|
Hezkuntza ona izateko, irakasleak ere onak izan behar dute, eta Jersey-n eta Guernesey-n hizkuntza irakasteko metodo egokirik gabe, ez da hobekuntzarik egongo. Manxerako irakasle batzuek Skye uharteko (Eskozia) Sabhal Mòr Ostaig eskolara joan ziren, han egiten baitira Eskoziako gaelikoa irakasteko prestakuntzak.10 Ez daude antzeko prestakuntza eskolarik normandiera edo antzeko
|
hizkuntzetarako
, baina aukera bat da Kanadan Akadiako frantsesa edo Louisianan cajun frantsesa ikasteko murgiltze programetara joatea, bi horiek Kanaleko uharteetako normandieraren antzekoak baitira. Dena den, kontuz ibili behar da Kanaleko uharteetan frantsesarenganako konbergentzia ekiditeko, izan ere, dagoeneko arazo larria da irakasleen prestakuntza ezagatik eta" zuzentasunaren" ideologia diglosikoa zabalduta dagoelako.
|
|
|
2.2.1 Bilaketa Interneten egin behar badugu, gako hitzak, antzeko esanahia dutenak, beste
|
hizkuntzetarako
itzulpenak arakatuko ditugu. Horretarako, baliabide hauek erabil daitezke:
|
|
2017
|
|
|
Hortxe hasten da lanaren, lanbide eta karrera desberdinen mundu serioa; mundu horretantxe pasatzen dute herritar gehienek bere bizialdi gehieneko denbora gehiena?. Joshua A. Fishman,. Hizkuntza hedapena eta arriskuan dauden
|
hizkuntzetarako
hizkuntza politika?, Jakin, 1988, 48 zenbakia, 15
|
|
|
425 Joshua A. Fishman,. Hizkuntza hedapena eta arriskuan dauden
|
hizkuntzetarako
hizkuntza politika?, Jakin, 1988, 48 zenbakia, 14.
|
|
|
420 Joshua A. Fishman,. Hizkuntza hedapena eta arriskuan dauden
|
hizkuntzetarako
hizkuntza politika?, Jakin, 1988, 48 zenbakia, 15.
|
|
2018
|
|
|
Osasunzientzietako kontzeptuak deskribatzeko euskarazko terminoak nahi baditugu, dagoeneko beste
|
hizkuntzetarako
sortutako sistema terminologiko bat oinarri hartzea iruditu zaigu egokiena. kararen erabilera ezagutu nahi genuen eta, osasun txostenei dagokienez, txostenak edozein hizkuntzatan idazten dituztenean zein zailtasun topatzen dituzten ezagutu nahi genuen; eta txostenak euskaraz idazteko aukera izanez gero, tresnak zein behar ase lituzkeen zerrendatu nahi genuen (ortografia zuzentzailea, osasun arlok...
|
|
|
Osasun zientzietako kontzeptuak deskribatzeko euskarazko terminoak nahi baditugu, dagoeneko beste
|
hizkuntzetarako
sortutako sistema terminologiko bat oinarri hartzea iruditu zaigu egokiena. Sistema horien errepaso bat egin ondoren, Systematized Nomenclature Of Medicine — Clinical Terms edo SNOMED CT estandar klinikoa euskarara ekartzea erabaki genuen.
|
|
|
SNOMED CT sare semantikoa euskaratzeko garatu dugun sistema da eta lau urratsetako algoritmo bat dauka oinarrian. Algoritmo horrek jatorri helburu
|
hizkuntzetarako
eskura dauden baliabide lexiko elebidunak berrerabiltzen ditu eta horien hutsuneak betetzeko baliabide berriak sortzen ditu.
|
|
|
EuSnomed, SNOMED CT sare semantikoa euskaratzeko garatu dugun sistema da eta lau urratsetako algoritmo bat dauka oinarrian. Algoritmo horrek jatorri helburu
|
hizkuntzetarako
eskura dauden baliabide lexiko elebidunak berrerabiltzen ditu eta horien hutsuneak betetzeko baliabide berriak sortzen ditu. Ordainak modu inkrementalean lortzen ditugu, lortutako ordain berriak berrerabiliz.
|
|
2019
|
|
|
Ondare hizkuntzak ez bezala, hizkuntza indartsuak bilatzea erraza da. orokorrean t (oparo) eta V (bizi) kategorietako
|
hizkuntzetarako
bilioika (mila milioi) hitz topa ditzakegu, egunero milioika hitz berrirekin. Igoera digitalaren azken muturrean oparo motako hizkuntza bat L1 zein L2 komunitateetako hiztunek erabiltzen dute.
|
|
|
Bizi (V) kategoria eskuz osatu dugu zalantzarik gabe egoera horretan dauden 84 hizkuntza hautatuz. horien artean, zoriz, 40 osagaiko bi hazimultzo eskuratu dira, V0 eta V1 horien artean hizkuntza hauek ditugu: banjar (bjn), eslovakiera (slk), guarania (gug), assamera (asm), bielorrusiera (bel), kirgizera (kir), chichewa (nya), armeniera (hye), hausa (hau), eta letoniera (lvs). h0 hazia ezartzeko ondare
|
hizkuntzetarako
, zalantzarik gabe egoera horretan dauden hizkuntza multzo txiki bat hautatu da eskuz: aramera (arc), antzinako eliza eslaviera (chu), koptoa (cop), manxera (glv), antzinako hebreera (hbo), txinera klasikoa (lzh), sanskritoa (san), and asiriera (syc). h1 hazi alternatibo gisa beste hauek aukeratu dira:
|
|
|
akreditazio ofiziala duen estandarren garapenerako erakunderik ez da egon, orain arte, hizkuntza eta arreta soziosanitarioa uztartzen dituzten estandarrak egin dituenik, ez ISok (International organization for Standardization) ez CeNek (european Committee for Standardization). Izan dira, izan, eremu urriko
|
hizkuntzetarako
zenbait ebaluazio gida sortu dituztenak, hala nola healthcare Improvement Scotland egeak edo osasunerako munduko erakundeak (ome), baina ez beren beregizko estandarrik. ameriketako CLaS (Culturally and linguistically adecuate services) estandarrek, beste aldetik, kultura bere osotasunean lantzen dute; arraza, jatorria, erlijioa, sinesmenak... baina ez hizkuntza beren beregi. gauzak horrela, orain...
|
|
|
Ikerketa horretan Iktek Okzitanieran, estatu Batuetako hungarieran eta Greziatik at hitz egindako grezieran izandako eragina aztertu zuen. eta honako ondorio hauek adierazi zituen (Châteaureynaud, 2014, 2.or): " ziberespazioa hizkuntza nagusien menpe dago, baina badaude beste kultura nahiz
|
hizkuntzetarako
tarteak bertan. (...) Aztertutako 3 kasuetan IKTak hizkuntzen garapenerako aukera direla ikusi da".
|
|
|
Itzulpenaren ukaziora heldu gabe, egun, sistemen apartekotasunari heltzen dio, hain zuzen, Bernardo Atxagak, Asun Garikanorekin batera urte luzetan izandako esperientzia kontuan: , itzulpena, euskaratik beste
|
hizkuntzetarako
norabidean bereziki, oso zaila da, eginkizun latza.
|
|
|
Ingelesa ez den beste
|
hizkuntzetarako
ere neurona sareetan oinarritutako korreferentzia ebazpenerako sistemakhasi dira garatzen. Clark eta Manning (2016) artikuluan txinerarako sistema aurkezten da, Park et al. (2016) laneankorearrerakoa eta Niton et al. (2018) lanean polonierarakoa.
|
|
2020
|
|
|
Nolabaiteko pagotxa!... Ez, ingelesez ez naiz moldatzen,
|
hizkuntzetarako
ez naiz batere trebea, baina jada jakinarazi digute ingelesez" amnesy" hitza ez dela existitu ere egiten, berez Lady Amnesia behar lukeela. Guri, bost.
|
|
2021
|
|
|
9 Bestelako deitura batzuk erabili izan dira halako
|
hizkuntzetarako
tipologia kontuetan: urrunera joan gabe, aipagarriena da ziur aski hizkuntza aktiboak izeneko deitura.
|
|
|
Perpaus jokatuari erantsita ageri diren (e) n, (e) la, baitdira nagusiak (§ 30.6). Beste
|
hizkuntzetarako
proposatu izan diren konplementatzaileen pareko direla onartzen da: [InflS [KonpS [InflS bihar jai egingo dute] (e) la] erabaki dute].
|
|
|
• Berezko nazio eta
|
hizkuntzetarako
Europako Komisario arduraduna izendatzea
|
|
|
2019tik 2021era, galera nabari da DBH2ko ikasleek egindako azterketetan:
|
hizkuntzetarako
konpetentziari dagokionez, euskaran zazpi puntu egin dute behera —241etik 234ra—, gazteleran ere zazpi puntu apaldu dira emaitzak —251tik 244ra—, eta bost ingelesean —244tik 239ra— Matematikako emaitzek ere joera txarra erakusten dute: 246 puntutik 239ra jaitsi dira.
|
|
2022
|
|
|
Arazoa izan zen, ez duzulako ondo ikasten. Baina
|
hizkuntzetarako
nahiko erraztasuna eduki dut, eta ez dut gogorapen txarrik. Guk ez genituen jaso beste batzuek kontatzen dituzten zigorrak.
|
|
|
Euskaratik beste
|
hizkuntzetarako
literatur itzulpengintza sustatzeko Idazlea Itzultzaileen Lantegian egitasmoan parte hartu zuen 2014 urtean, Danele Sarriugarteren Erraiak liburuaren lehen atala gaztelaniaz jartzeko. Halaber, EIZIE Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen elkarteko Zuzendaritza Batzordean jardun zen 2013 eta 2014 urteetan.
|
|
|
tbaztanga edo t baztanga eta mpox. Nolanahi ere, adi egongo da gainerako
|
hizkuntzetarako
hartzen dituzten erabakiei, eta euskarazko terminoen erabileraren bilakaerari.
|
|
|
Bi hizkuntza, hor ere... Nahiz eta onartzen dudan Txekhoven kasuan tranpa egitea dela pixka bat, oso greko ikasle txarra izan zelako, antza denez;
|
hizkuntzetarako
nahiko traketsa omen zen gizona...
|
|
2023
|
|
|
Lehenengo multzoko eskola partikularrak dira nagusi, esaterako, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan: « [Eskola partikularretarako erabilitako diruaren] %61
|
hizkuntzetarako
izaten da». Errefortzura edo berreskuratzera doazen ikasleen ehunekoa, ordea, «oso txikia» da.
|
|
|
Zer mekanismo ditu burmuinak
|
hizkuntzetarako
–
|
|
|
Eta ez gaude, neurri batean, Ixa taldea hor egon delako hasieratik ikertzen eta tresnak sortzen. Beste
|
hizkuntzetarako
egin diren aurrerapenak euskarara ekarri ditugu, eta horrek ekarri du euskara maila onean egotea. Ez dut esango beste hizkuntza batzuen mailan daudenik, ezta gutxiago ere.
|
|
|
Iruzur hirukoitza gertatzen dela: hasteko, hezkuntza sistemak ez du legea betetzen, ikasleei ez dizkie bi
|
hizkuntzetarako
beharrezko konpetentziak ematen, edo ez behintzat euskararen kasuan; jarraitzeko, lanpostu edo kontratazio publikoetarako hizkuntza eskakizunak eskatzen dizkie administrazioak, legez, alegia hezkuntza sistemak bermatu ez dien hizkuntza maila jakin bat egiaztatzera behartzen ditu; eta, amaitzeko, horri eman nahi zaion irtenbidea da hizkuntza eskakizunak ezabatzea, eta horrek hizkuntza eskubideen u... Horiek dira 1982ko Euskararen legeak ezarri zituen kontsentsu politikoak, eta besterik esaten ez bada, horiek daude indarrean.
|