|
2002
|
|
|
Kontuan izan, meneko hizkuntza batek beharrezkoa dituela bere aldeko aldarrikapena eta ageriko legitimazioa, bestela gizartean meneratzailea den
|
hizkuntzak
leku osoa hartzen diolako. Hau da, etenik gabe eratzen ari diren enpresa, erakunde, zerbitzu, elkarte eta gizarteguneberri guztietan meneko hizkuntzaren aldeko aldarrikapenik egin ezean, harreman hizkuntza erdara izango da, eta alferrik arituko gara familian eta ikastetxeetan neska mutikoak euskalduntzen.
|
|
2003
|
|
|
Hainbestetaraino non, XX. mendean, Vatikanoko II. Kontzilioak erabakiko duelarik herri
|
hizkuntzei
leku egitea, Trentokoak egin ez zuen bezala, zaila izanen baita asko tokitan erabaki horren betetzea. Eta ez hala latinarengatik, nola kolonialismoaren eraginez, Europako, Ameriketako edo Txinako hizkuntza indartsuei eman ohi zaien lehentasunarengatik elizaren erakunde eta elkarteetan beretan.
|
|
2008
|
|
|
1) Espainiartasuna gainerako hizkuntza horiekin positiboki lotzen den bezala, 2) Euskalduntasuna negatiboki lotzen da. Agian (ikertzeko hipotesi moduan behintzat), euskararen egoera ahula ezagututa, beste
|
hizkuntzetarako
leku txikia uzten dela adieraz lezake horrek —kezkagarria gure testuinguruan—.
|
|
|
Eta nondik etorri daiteke orduan hasperen hori? Ikusirik leherkariak testuinguru horretan mantendu egin direla (otana> ogi, > repide, > retpide> rege, > rdi, > ra> rgi, > e.a.) > ez zaigu beste bide rik geratzen aspirazioari aitzin
|
hizkuntzan
lekua egitea baino. Bestalde, bihi ren era torria den bikain> hitzak, batetik, eta mihi rena den mingain> hitzak, bestetik, ezin hobeto erakusten dute zegozkien aitzin formak pare minimoak zirela:
|
|
2009
|
|
|
Pedagogia eremuan, eskolari etekin handiagoa ateratzeko, Europako Erreferentzi Markoa hartzeaz gain, metodologiak barne hartu beharra du hizkuntzaren ikaskuntza elkarrekintzan oinarritzea honek erabilpena bultzatzen duelako bai ekintza bidean eta bai harremanetan. Eskolak ezin du bete
|
hizkuntzaren
lekua sozializazio prozesuetan beharrezkoa da euskara gaitasuna lortzeaz gain euskara gizarte bizitzarekin lotzea.
|
|
|
Eskolak ezin du bete
|
hizkuntzaren
lekua sozializazio prozesuetan beharrezkoa da euskara gaitasuna lortzeaz gain euskara gizarte bizitzarekin lotzea.
|
|
|
Belaunaldiz belaunaldi transmititu den
|
hizkuntzaren
lekua beste hizkuntza batek hartzen du zenbaitetan. Gurean, gehienean, euskararen lekua erdarek hartu dute.
|
|
|
Ahuldu gabe eutsi litzaioke, hiru edo lau eleko hezkuntza sistema berrira egin beharreko egokitzapenak eginda ere. Euskarak, gaur egun oraindik gizartean duen ahulezia kontuan harturik, beharrezkoa du hezkuntza sisteman duen presentziari eta erabilerari eustea, salbu, jakina, ereduan, non hirugarren
|
hizkuntzari
lekua egin dionez, euskarazko irakastorduak nahitaez murriztuko diren.
|
|
2010
|
|
|
Paradigma berria eleaniztasunaren kudeaketa demokratiko eta iraunkorrarena da, nire iritzian bederen. gainditu beharra dago hizkuntza ordezpenaren ikuspegia, alegia, ez dugula euskararen etorkizuna eraikiko gaztelania ordezten —are gutxiago baztertzen— saiatuz, baizik eta euskarari beste
|
hizkuntzen artean
lekua eginez (gaztelaniaren ondoan Hego Euskal Herrian, frantsesaren ondoan ipar Euskal Herrian, ingelesaren ondoan han eta hemen). ko gaztelania ordezten —are gutxiago baztertzen— saiatuz, baizik eta euskarari beste hizkuntzen artean lekua eginez (gaztelaniaren ondoan hego euskal herrian, frantsesaren ondoan ipar euskal herrian, ingelesaren ondoan han eta hemen), Mitxelenak esan zuen m... eta, gainera, onargarria al da bizikidetzaren ikuspegitik?
|
|
|
...ren ikuspegia, alegia, ez dugula euskararen etorkizuna eraikiko gaztelania ordezten —are gutxiago baztertzen— saiatuz, baizik eta euskarari beste hizkuntzen artean lekua eginez (gaztelaniaren ondoan Hego Euskal Herrian, frantsesaren ondoan ipar Euskal Herrian, ingelesaren ondoan han eta hemen). ko gaztelania ordezten —are gutxiago baztertzen— saiatuz, baizik eta euskarari beste
|
hizkuntzen artean
lekua eginez (gaztelaniaren ondoan hego euskal herrian, frantsesaren ondoan ipar euskal herrian, ingelesaren ondoan han eta hemen), Mitxelenak esan zuen modura," iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia" eginez. bizikidetzaren interesekoa da euskara erdararekin" konpainia noblean" bizitzeko lekua eraikitzea, bai noski; baina lehenik eta behin euskararen beraren ... eta, gainera, onargarria al da bizikidetzaren ikuspegitik?
|
|
|
Gero eskolara hastean euskara batua ere ikasten joan nintzen.
|
Hizkuntzak
leku handia hartzen du nire bizitzan, edozein gauzatarako behar duzulako(...) ahal bada nirea den euskara erabiltzen saiatzen naiz, askoz seguruago ikusten dudalako neure burua, eta errezago ateratzen zaidalako.
|
|
|
|
hizkuntzaren
leku bat,
|
|
|
Pegenauteren garaian hasi zen soziolinguistika ohikoa ez den modu batean erabiltzen. Erabilera horren arabera, gutxiengo batek erabiltzen duen
|
hizkuntzari
lekua ematen bazaio estatuaren instantzietan, gehiengoa diskriminatzen ari gara. Analisi soziolinguistiko horiek erabiltzen ari dira orain euskararen balioa jaisteko oposaketetan, eta ikuspuntu hori gizartean zabaltzen ari da.
|
|
|
Espiritua da, hain zuzen, ama hizkuntzaren baitan energeia bezala eratzen dena. Ama
|
hizkuntza
leku jakin bat da, non espiritua —modu markatu eta iraunkor batean— giza bizitzaren barruraino sartzen den. Ama hizkuntza bakoitza espiritu objektibo aktibo bat da eta, horrela, baita komunitatearen bizitzan diharduen printzipio antolatzaile bat ere.
|
|
2011
|
|
|
Paula Kasares – Diglosiaren purgatorioaz iruzkin kritikoa hizkuntza funtzioen irudikapen dikotomikoa arazotsua gertatzen zaizkit orain eta hemen euskarak ezinbertzez behar dituenak zehazteko. diglosiak gizarte berean hitz egiten diren
|
hizkuntzen
lekuak bertikalki antolatutako erabilera esparruen banaketa gisa azaltzen du, behetik goiti metatzen den jardun guneen segida, Low/ High dikotomiaz adierazi dena: erabilera esparru informaletatik hasi eta formalidade handiagokoetara doan hurrenkera soziofuntzionala.
|
|
|
psikosfera, soziosfera eta noosfera; hau da, eskema ideologikoen eta kontzeptualen eremua; esate baterako: mundua adierazteko kodea. esan beharra dago hizkuntzalariak urte askoan aritu direla horri buruz eztabaidan. zein da
|
hizkuntzaren
lekua, locusa. Nagusiki Saussurek garatutako dimentsio soziala?
|
|
|
Hizkuntzen arteko konparazioa baliatu: lehen puntuan aipatu dugu ikasle etorkinak etxetik dakarren
|
hizkuntzari
lekua egin behar zaiola eskolan, nahiz eta ez den eskolan ikasi beharreko hizkuntzetako bat. Helburu hori lortzeko beste modu bat izan daiteke eskolan ikasi beharreko hizkuntzen eta etorkinen jatorrizko hizkuntzen arteko antzekotasun eta ezberdintasunak baliatzea.
|
|
|
Txinan egiten den cun hizkuntza, horren adibide da. Mandarinera hedatu izanak cun
|
hizkuntzari
lekua jan dio, eta eskolan osagarri modura bakarrik erabiltzen da, helburu nagusia mandarineraren ikaskuntza denez gero. Pentsa liteke, noski, halako egoeran dauden hizkuntzak ez direla, inolaz ere, munduko hizkuntza nagusiak, baizik eta hizkuntza gutxituak.
|
|
|
Elebitasun gehitzailearen kontzeptua haurrak etxean ikasitako hizkuntzari eskolaren bidez beste bat gehitzean lortzen den elebitasuna azaltzeko erabili izan da. Eskolaren bidez ikasitako hizkuntzak ez dio haurrak etxean ikasitako
|
hizkuntzari
lekua kentzen, baizik eta haurrak lehendik zekarrenari beste bat gehitzen dio. Elebitasun kentzailea justu kontrakoa da.
|
|
|
entzungo zaion leku bat eta ezagutuko duen leku bat da bestea.
|
Hizkuntzaren
lekua da bestea: hizlariarengandik at eta hizlariaren barnean dago aldi berean hizkuntza.
|
|
2012
|
|
|
Gaur egun datu ugari ditugu Tomlinson en analisiari eusteko. XVIII. mendearenamaierako iraultzaile frantziarrek nazio batasunarentzako oztopotzat jotzen bazutenlurralde batzuetan frantses
|
hizkuntzak
lekurik ez izateak, nola baloratu behar dugugaur AEBn etxean ingelesa ez den hizkuntza bat erabiltzen dutenen kopurua% 11tik% 20ra igo izana azken hogeita hamar urteetan (USA Census, 2010). Edotaherrialde horretako etorkinen artean etxeko hizkuntzari eusteko joera indartu izana (Siegel, Martin eta Bruno, 2000)?
|
|
2013
|
|
|
Euskara konpartitzeak ez du esan nahi norberaren jatorrizko
|
hizkuntzek
lekurik ez dutenik. Teknologiak aukera ematen du mundu osoarekin harremanak izateko, eta ahal den heinean, laguntza eman behar zaie ama hizkuntza garatu nahi duten pertsonei, ekimenaren arabera.
|
|
|
|
Hizkuntzen
lekua
|
|
|
Euskara konpartitzeak ez du esan nahi norberaren jatorrizko
|
hizkuntzak
lekurik ez duenik. Teknologiak aukera ematen du mundu osoarekin harremanak izateko, eta ahal den heinean, laguntza eman behar zaie ama hizkuntza garatu nahi duten pertsonei, ekimenaren arabera.
|
|
|
Hegemonien trama asimetriko horretan, gainera, ingelesa bezalako zibilizazio hizkuntza baten presentzia hazkorra eta etorkin
|
hizkuntzen
lekua ere hor izango dira, beren hegemonia gune propio eta guzti kasu batzuetan.
|
|
2015
|
|
|
|
hizkuntzaren
leku bat,
|
|
|
–(...) bi
|
hizkuntza
leku berean, herri berean?, aldi berean eta hiztun berberetan ukituan egotea da elebitasuna. Besterik ez da:
|
|
2016
|
|
|
Denbora berean, postuak hesten dituzte, eta irakasle gazte bat igortzen dute 25 ikasleren parean, jakinez erdientzat baino gehiagorentzat ez dela beren ama hizkuntza. Zer izanen da baldintza horietan
|
hizkuntzaren
lekua. Nork nahiko du baldintza horietan euskaraz irakatsi?».
|
|
|
Hain justu, ezker abertzalea da, eta EH Bildu koalizioa orain? Eusko Legebiltzarrerako hauteskunde programetan
|
hizkuntzari
leku handiena egiten diona: %18 inguru.
|
|
|
Euskara da hizkuntza nagusia komunikazioan, espazioan bertan nahiz sare sozial, kartel eta abarren bidez. Dena dela, Gernika Lumon hitz egiten diren gainontzeko
|
hizkuntzei
leku gehiago egin nahi genieke herriaren eta Astraren arteko zubia da. Herritarrei harrera egiten die, zalantzak argitzen ditu, Astrako harreman sareak zaintzen ditu, interes komunak dituzten talde eta pertsonak harremanetan jartzen ditu eta baliabide komunak zaindu eta erabiltzen laguntzen du.
|
|
2017
|
|
|
" Hemen jaio naizelako [sentitzen naiz euskaldun], hizkuntza erabiltzen dotelako euskera, gaztelera bebai baina ohiturengatik eta" (H5) beraz, identitatearen mugaketan
|
hizkuntzak
leku zentrala hartzen badu ere (Joly eta uranga, 2010), euskal herriko errealitate soziolinguistiko konplexuak arazoak sortzen ditu hizkuntza nortasunean. ikasleek euskararen ezagutza eta erabilera hautu izatera subordinatu dituzte eta identitatea hizkuntzarekin lotu baino, sentimenduarekin lotu dute. ildo honetan, zapatak (2007) honakoa dio: " egoera gutxiagotuan dagoen talde etnokulturalaren kasuan hizkuntzak duen funtzio sinbolikoa ezagutzatik hara
|
|
|
Azkenean, ukipenean dauden hizkuntzen arteko dialektika sozial gatazkatsua aintzat hartuta, gomendio honekin bukatzen du: . Bi
|
hizkuntzen
leku sozialaz eta egitekoaz gogoeta orokor bat egiteko garaia heldu zaigu, eta ez soilik termino afektiboetan, baita pragmatikoetan ere? 394.
|
|
|
Adibidez, formakuntza Akademiaren egin beharretan ez bada sartzen ere, obra pedagogikoen hizkuntza kalitatea bere egin bidea du, irakaskuntza egituretan euskarak duen lekuak arranguratzen du, bai eta ere formakuntzetan euskararen erabilerari eta kalitateari buruzko emaitzek. Beste molde batez, aldiz, mendia EHGKko lan ardatza baldin bada, Leader programan mendi artzaintzari buruzko egitasmo bat aurkeztu zuen Euskaltzaindiak eta ez zen onartua izan, agian Euskaltzaindiaren proposamenak hizkuntza hunkitzen baitzuen ekonomia hutsa baino, ez da dudarik alor horretan jarraikiko garela
|
hizkuntzaren
lekua azpimarratuz. Eta uste dugu adibidetzat ematen dugun proiektu horren bere pertinentzia ez duela galdu.
|
|
|
Alegia, hizkuntz aniztasuna errealitate bat da eta, hala ere, posible da elkar ulertzea. Posible da elkar ulertzea hizkuntza hegemonikorik hegemonikoki erabili gabe eta hegemoniko ez diren
|
hizkuntzei
leku hegemonikoa emanez. Posible da elkar ulertzea euskaratik pasatuz.
|
|
2018
|
|
|
Harreman globalizatuetan lingua franca funtzioa betetzen duten
|
hizkuntzek
leku garrantzitsua dute egungo gizartean, eta horren eraginez eleaniztasunaren paradigma erabat indartu eta zabaldu da.
|
|
|
Harreman globalizatuetan lingua franca funtzioko
|
hizkuntzek
leku garrantzitsua dute, eta horren eraginez eleaniztasunaren paradigma erabat indartu eta zabaldu da.
|
|
2019
|
|
|
Azken batean, gure bizimodua digitalizatu den heinean, hizkuntzek trantsizio bera jasan dute. hasieran, internet ingelesaren beste koloniatzat jo zitekeen, informatikaren hasieratik hura izan delako hizkuntza nagusia alorrean. Baina, denbora pasa ahala, beste
|
hizkuntzek
lekua lortu dute sarean eta aipatutako hizkuntzen digitalizazioa jazo da. kontua da digitalizazio hori ez dela berdina izan hizkuntza guztietan, eta, lan honetan, hizkuntza gutxituek jasandakoa izango da aztergai. Badaude Iktak hizkuntza gutxituentzat kaltegarriak direla dioten ikerketak, baina badaude ere kontrakoa dioten lanak.
|
|
|
Baina izen emate hori, filosofoak (2001: 196) esan bezala, ez da sailkatze hutsa, izakiahizkuntzan osotasunean onartzea baino, izakiari
|
hizkuntzan
leku egitea. Izan ere, Heideggerrentzat, deiegitea honakoa da:
|
|
2020
|
|
|
Bestalde, garapen helburu guztietan frogatu izan da tokian tokiko
|
hizkuntzari
leku propioa emanez gero, emaitza hobeak lortzen direla, komunitatearen sentiberatzea handitzen dela, komunitatearen ahalmentzea sustatuz, norberaren hizkuntzak duintasuna, kontzientzia, erabakitzeko ahalmena ematen baitu." (Uranga, 2013: 29)
|
|
2021
|
|
|
Errealista al da gisa horretako erreforma bat planteatzea? Egingarria al litzateke Frantziak bere berdintasun printzipioa erreformatzea tokiko
|
hizkuntzei
leku gehiago aitortzeko?
|
|
|
Etorkizunean,
|
hizkuntzaren
lekua bermatzea da helburua, zeregin bizia eta eraginkorra izan dezan, ez testigantzazkoa.
|
|
2022
|
|
|
• Euskara beste
|
hizkuntzen aldean
lekua galtzen ari da.
|
|
|
Birtualitateak gure bizitza baldintzatu duen azken hilabeteotan, agerikoa izan da mintzaira baten indargune nagusia berdinen artean sortzen den elkarbanatze linguistikoa dela. Balio lezakete noski literaturak, teknologiaren anparoan eraikitako sareek edo ikusezina zaigun mundu horren barrunbeetan
|
hizkuntzari
lekua emateak euskarari ikusgarritasuna ziurtatuko diete zenbait plataformatan itzulitako ikus entzunezko produktuek, baina komunitatean sentimenduak, pentsaerak partekatzeak egiten du benetan norbanakoa ahaldun. Izan ere, kofrean giltzapetuta tentuz gorde beharreko ondasunak badiren arren estatiko eta bizirik gabeak gehienak, hizkuntza bat ez da kutxa batean gotortuta izateko bitxi preziatua, beharrezkoak ditu kalea eta hiztunen pausoa.
|
|
|
Hogeita bost urte daramatela erresistentzia prozesuak bultzatzen, eta orain, berriki (bizpahiru urte) hasi direla ohartzen hizkuntza maia horretarako tresna bikaina dela. Indignacion kolektiboan
|
hizkuntza
leku pixka bat irabazten hasi da, eta etorkizunean lan ildo garrantzitsu moduan landu nahi dute. " Herramienta" kontzeptua aipatzen dute, behin eta berriz.
|
|
|
Populazioak uler dezakeen
|
hizkuntzari
lekua egitea justizia sozialerako beharrezko baldintza da. Ez nahikoa, baina bai beharrezkoa.
|
|
|
" Giza begiek inoiz ikusi duten lur ederrena" omen zen. Denbora gutxian desagerrarazi zituzten bertako herriak, emandako tratuen eta gaixotasunen bidez. Desagertutako haien
|
hizkuntzan
leku menditsua esan nahi omen zuen Haiti izendapenak.
|
|
2023
|
|
|
(beste
|
hizkuntzaren
lekua edota funtzioak betetzeko) (Mackey 1976) bideratuko dutela, azken batean, hizkuntzaren berreskurapena edo galera.
|