|
2000
|
|
|
Baina hori ez da, ez, neutralki modernizatze-prozesuari erantzuteko eraginkortasuna bilatzen zuen neurri hutsa272; Hobsbawn-ek273 egiten duen analisi orokorraren arabera, hauxe esatera iritsiko ginateke: Estatua eta honen kontrolpean dagoen lurraldeko populazioa finkatzea dugu helburua; Estatu espainiarrak espainiarrak omen ziren herritarrekin harreman erregularra sortzen zuen bere ordezkarien bidez (postaria, soldaduak, polizia, irakaslea,...), eta harreman hori eta harremanean sortzen zen komunikazioa,
|
hizkuntzaren bidez
-gaztelaniaren bidezizango zen nahitatez. Eman dezagun hemen arrazoi operatiboak jokatzen duela, baina operatiboa izanik ere, ezin da ukatu Estatuaren eta populazioaren arteko lokarria dagoela; eta, esango genuke, bi instantzien arteko identifikazioa ere sortzen dela, espainiarrak omen diren herritarren artean batasun-ezaugarria sortzen baita, kolektibitate-sentimendu bat.
|
|
|
Frazerri egindako kritika hortik dator. Bai Tractatus-ean, bai etikari buruzko hitzaldian, etikari buruzko liburu bat idaztearen arazoa ikusi dugu, hau da, nola adierazi balioen mundua gertakarien
|
hizkuntzaren bidez
. Hots, nola elkartu balioak eta zientzia, nola bildu mistika eta arrazoia, nola batu isiltasuna eta hizkuntza eztanda etiko batean. Etikari buruzko liburu bat idaztearen arazoa aztertzeko, Wittgensteinek 1931tik aurrera The Golden Bough (Urrezko abarra) aukeratu zuen zehazki.
|
|
2002
|
|
|
1 GAITASUNA eta ERABILERA: Hizkuntza ikasteko helburuz erabiltzeakzera esan nahi du, alegia,
|
hizkuntzaren bidez
ekintzak egitea.
|
|
|
«gelako jarduerak antolatzeko, hurrenkeran jartzeko eta egiteko modua» (Peris, 1996). Bai, Kurrikuluaren definizioan gelan egin daitezkeen eragiketabatzuk aipatzen dira, eragiketa horiek
|
hizkuntzaren bidez
egingo dira eta ikasleakdakiten guztiaz baliatuko dira, mugarik gabe. Bigarrenean gelako antolamenduarierreparatzen diote, ikasleek egin behar dituzten jarduera horiei lotura ematen diehurrenkera logikoak sortuz.
|
|
|
Erabilera:
|
hizkuntzaren bidez
gauzak egiteko. Outputaren bidez ikasleekhizkuntzaren funtzionamenduari buruzko hipotesiak egiteko aukera izango dute.
|
|
|
Giza komunikazioetan,
|
hizkuntzaren bidez
–mota desberdineko hizkuntzek bermaturik, hitzek era guztietako objektuak ordezkatzen dituzte, bai eta funtzioak eta imajinazioak ere.
|
|
|
Komunikazio-egintzetan, berebat, elkarreragina dugu giltzetariko bat. Alegia, inorekin harremanetan jartzerakoan, baita
|
hizkuntzaren bidez
ere, harengandik zerbait espero dugu: erantzunen bat edo konpromisoren bat, baina zerbait; gutxitan mintzatzen gatzaizkio hormari.
|
|
|
euren identitate sozialak sortzen dituzte, eta identitate horiek nola historikoak hala unean unekoak dira. Kulturaren ertz honetan ditugu, bai estaturik gabeko herriak historiaren joanetorrian euren kultura propioa garatu dutenak?
|
hizkuntzaren bidez
, lan-ohituren bidez, etxegintza propioaren bidez, gastronomiaren bidez eta mundu magiko berezituaren bidez, eta bai mugimendu migratorio modernoak direla bide auzo eta ghettoetan elkartu diren etorkin-kolektiboak ere, jatorri batekoak nahiz bestekoak.
|
|
2003
|
|
|
hizkuntza eta ohitura garbi" primitiboak", zaharrenak eta nobleenak dituen baserritar elkartea. Astarloa edo Errorentzat, esaterako, ezinezkoa da hasierako gizadia basati egoeran bizi izan zela pentsatzea; aitzitik, mundu primitiboak goi mailako zibilizazio-egoera iritsi zuen, eta jatorrizko
|
hizkuntzaren bidez
baino âeuskararen bidez berazâ ez dago zibilizazio-egoera hori berreraikitzerik edo berreskuratzerik.
|
|
2004
|
|
|
Gugandik at mintzaira ez da deus, filologoendako denbora-pasa baizik ez. Gu
|
hizkuntzaren bidez
garatzen gara. Hortaz, hizkuntzaren bidez gu gara.
|
|
|
Gu hizkuntzaren bidez garatzen gara. Hortaz,
|
hizkuntzaren bidez
gu gara. Euskara gu gara.
|
|
|
Gugandik at mintzaira ez da deus, filologoendako denbora-pasa baizik ez. Gu
|
hizkuntzaren bidez
garatzen gara. Hortaz, hizkuntzaren bidez gu gara.
|
|
|
Gu hizkuntzaren bidez garatzen gara. Hortaz,
|
hizkuntzaren bidez
gu gara. Euskara gu gara.
|
|
|
–Hizkuntzaren ekologiaren eginkizuna edo helburu nagusia, hitzak inguruari (gizarte-inguruari batetik eta inguru fisikoari bestetik) nola egokitu zaizkion eta egokitzen zaizkion aztertzea litzateke. Hau da, gizatalde batek bere ingurua nola izendatzen eta interpretatzen du
|
hizkuntzaren bidez
–Inguruan, gizartean, giza harremanetan gertatzen diren aldaketetara nola egokitzen da hizkuntza?
|
|
|
hain justu, tokian tokiko prentsa euskaldunaren fenomenoa ez da isilik gordetzekoa. Herrian herriko informazioaren euskal kazetaritza molde hau agian ez da izango euskal kultura irakurriaren ispilurik onena.391 Gauza garrantzitsuen berri jakiteko, badakigu, erdarazko prentsara jotzen du gehienbat euskaldunak, herri edo eskualde mailakoak bigarren graduko
|
hizkuntzaren bidez
jasotzen dituen bitartean. Hizkuntza-ohitura diglosikoaren isla dugu, batez bestekoan, euskaldun elebidunaren kultura-jardun hori.
|
|
|
Ez dago
|
hizkuntzaren bidez
eraikitzen ez den pentsamendu eta kulturarik.536 Alabaina, eta hortxe dago gure zorigaiztoaren auzia, gaur gure herrian euskaraz jarduteak ez du esan nahi besterik gabe jarduera komunikatibo horretan pentsamendurik eta sentimendurik eraikitzen dugunik. Lan hori bi erdaren esku dago gaur egun. Bi horietan hizkuntzaren eta pentsamenduaren arteko harremanak sormenezkoak direnez, Vigotski-k zioen moduan pentsamenduaren sorrera hizkuntzaren eginkizun delako, Euskal Herriko pentsamenduaren eta kulturaren oinarri eta iturri bi erdarak dira.
|
|
|
Begi elektriko bati esker, irudi garbiak ikus daitezke
|
hizkuntzaren bidez
|
|
|
Kanadako, Danimarkako eta Estatu Batuetako zientzialariek 144 pixeleko ikusmen-gaitasuna duen begi elektriko bat garatu dute. Begi horrek,
|
hizkuntzaren bidez
, T letrako irudi garbiak hainbat posiziotan hautemateko aukera ematen du, eta hori, epe laburrean, Braille alfabetoaren ordezko sistema izan liteke. Mekanismo berriak garuneko eremuak aktiba ditzake, normalean ikusizko informazioan gordetzen direnak eta sortzetiko itsutasuna izanez gero erabiltzen ez direnak.
|
|
|
Cassirer’ek hori uste du ere: " Ez dugu xoilki mundua
|
hizkuntzaren bidez
konprenitzen eta pentsatzen. Baiñan are gehiago ere:
|
|
|
Miguel de Unamuno eta Pio Parojak proposaturiko asimilazio bidea ez dugu hartuko. Unibertsalitateari egin diezaiokegun aportazioa geure
|
hizkuntzaren bidez
eginen diogu. Euskal literaturaren instituzionalizazioaren aldekoa ere ez da gure jarduna, gauzak dauden legez normalizazio faltsu bat litzatekeelako, halako eskaparate huts bat hornitzea(...)
|
|
|
Giza-ezagueraren adierazpide, molde eta ezagut-bide den
|
hizkuntzaren bidez
ezin ezagut dezaket gauza bere baitan. Horixe erakutsi eta fermuki azpimarratua zuen Kantek, enpirismo eta razionalismoaren arteko eztabaida luze nekagarria gaindituz.
|
|
|
izate den heineko izatea-ren (to on he on) zientziaren eraikuntzan porrot egina baitzuen Aristotelesek, halabeharrez eta ezinbestez. Porrot ohoregarria bezain ekidinezina, ordea; bera baitugu inor baino lehenago eta sakonago horretan saiatu zen filosofoa, batetik, eta, bestetik, izate den heineko izatearen zientzia egin nahi izatea, hizkuntzaren forma logikoa
|
hizkuntzaren bidez
adierazi nahi izatea bezain ezinezkoa baita. Platonek itxuren mundutik haratagoko hodeiertz batean kokatzen zuen ideien (eidon) errealitatea.
|
|
|
Mistiko dena ez da mundua nola den jakitea, zer den baizik (6.44; 6.522). Wittgensteinen ustez
|
hizkuntzaren bidez
mundua nola den adieraz dezakegu bakarrik. Eta ez edozein hizkuntzaren bidez, hizkuntza logiko-zientifikoaren bidez soil-soilik, baldin eta zentzuz eta egiaz zerbait adieraziko badugu.
|
|
|
Wittgensteinen ustez hizkuntzaren bidez mundua nola den adieraz dezakegu bakarrik. Eta ez edozein
|
hizkuntzaren bidez
, hizkuntza logiko-zientifikoaren bidez soil-soilik, baldin eta zentzuz eta egiaz zerbait adieraziko badugu. Baina mundua zer den ezin adieraz daiteke, are gutxiago hizkuntza logiko-zientifikoaz.
|
|
|
Mundua, errealitatea ezagutzeko berorren berri eman beharrean gaude, eta errealitatearen berri emateko, hura irudikatu beharrean gaude ezinbestean,
|
hizkuntzaren bidez
irudikatu ere ororen gainetik. Gogoan izan dezagun hizkuntza dela artea bera ahalbidetzen duena.
|
|
|
Ez zuen arrazoi falta, ezen errealitatearen berri ematerakoan hizkuntzarekin egiten baitugu topo ezinbestean, gogoz nahiz gogoz kontra. Nola eman errealitatearen berri
|
hizkuntzaren bidez
ez bada, perpausen bidez ez bada. Dakigunez, hizkuntza, edozein hizkuntza, perpausetan banatzen da, perpausen osagai nagusiak izenak eta aditzak direlarik.
|
|
|
Ezagumenaren beraren ahaltasun-baldintza. Mundua ezin daiteke mundu bezala ezagutu
|
hizkuntzaren bidez
ez bada. Hizkuntzarik ez balego mundua ez litzateke mundu izango, anabasa baizik, kaos hutsa alegia, Leibniz, Kant eta Hegelek maisuki azpimarratu zutenez.
|
|
|
‘zer ezagut dezakegu? ’ honako hau bilakatzen da Wittgensteinen gogoan: ‘zer esan dezakegu? ’, edota, berehala ikusiko dugunez, ‘zer irudika dezakegu? ’ Ezagutzeak esatea —edota
|
hizkuntzaren bidez
irudikatzea— inplikatzen baitu, isilean edo mentalki egingo bada ere. Wittgensteinentzat Kanten ezagumenaren ahaltasun-baldintzak hizkuntzaren ahaltasun-baldintzekin nahasten dira.
|
|
|
Hartara, ezaguera oro errealitatearen proiekzio bat da. Ezagutzea proiektatzea da; eta proiektatze hori gogamenaren bidez,
|
hizkuntzaren bidez
egiten da ezinbestean, ahoz nahiz izkribuz, mentalki zein ozenki. Hartara, perpausa errealitatearen proiekzio bat da, irudi bat.
|
|
|
Gizakiaren kontzientzia eta inkontzientea hizkuntzak egituratzen ditu. Ezin gaitezke hizkuntzatik atera, edo zehatzago mintzatuz,"
|
hizkuntzaren bidez
ezin naiz hizkuntzatik atera!", Wittgensteinek idatzi zuen bezala (Philosophische Bemerkungen, 54). Filosofoa hizkuntzaren sareetan harrapaturik dago, ongi harrapaturik ere, arraina uraren sareetan bezalaxe. j) Izendapen oro perpaus baten bidez egiten da, perpaus kopulatibo edo atributibo baten bidez funtsean, perpauseko hainbat elementu eliptikoak izan daitezkeelarik.
|
|
2005
|
|
|
Esate baterako, egon daitezela interposizioa saihestuko duten materialak. Hau da, beste kulturetara irits gaitezela gure
|
hizkuntzaren bidez
. Katalana-euskara, katalana-finlandiera, katalana-hungariera... hiztegiak baditugu eta horiei esker, zuzenean jartzen zara harremanetan beste hizkuntzekin inolako galbaherik pasa gabe. Adibidetxo bat besterik ez da, baina nire ustez garrantzitsua.
|
|
|
Oinarrizkohiztegian hamaikahitzdarabilgu gaztelaniaz zeineuskaraz: pilota, patata, kotxea, autobusa, polizia, esatebaterako, euskaraz, etaikastola, aitita, zirimiri, ertzaina, perretxiko, gaztelaniaz.Haur elebidunek halakohitzak zein
|
hizkuntzaren bidez
ikasi dituzten erabakitzeakzaila dirudi. Lexikoaren arazoa, beraz, beste maila batekoa da, jabekuntza-garapenari dagokionez behintzat.
|
|
2006
|
|
|
Laburbilduz, Habermas-ek hizkuntzaren zentraltasuna azpimarratzen du,
|
hizkuntzaren bidez
subjektuek lortzen duten elkar ulertzearen ondorioa baita gizartea. Elkar ulertzeko prozesuak bizitzaren munduan gertatzen dira:
|
|
|
Gobernu erakundeak, otoitzak eta zeremoniak, esaera zaharrak, ipuin tradizionalak, hezkuntza, agurrak, bedeinkapenak, biraoak, txantxak, literatura... Horiek guztiek osatzen dute kultura bat, eta horiek guztiak ematen dira
|
hizkuntzaren bidez
(eta hizkuntza horren bidez soilik).
|
|
2007
|
|
|
4. Kultura guztietako aro guztietan sortu dira molde, kolore eta forma ugariko kultur adierazpenak. Batzuk
|
hizkuntzaren bidez
sortutakoak (literatura, bertsolaritza, antzerkia, abestiak,..) eta besteak hizkuntzaren presentziarik ez dutenak (irudiak, musika bidez emandakoak, pintura, eskultura, sinfoniak,...).
|
|
|
Tradiziora itzuliz. Ikus dadin, Humboldt-ek (eta harekin batera Herder, Goethe, etab., Alemanian) hizkuntzaren, eta
|
hizkuntzaren bidez
literaturaren, oro har kulturaren karaktere nazionalaren kapituluan inolako etenik ez duela ekarri, nahiz eta antzaldaketa eta berritasuna bai, filosofikoki batik bat?, Condillac berrartuko dugu. Ez, literatura frantsesean bera egundalakoa delako.
|
|
|
Gure gaianago sartzeko, herritasunean fundamentala hizkuntzaren balioa da. Herder luterotarrari, batzuek sinetsarazi nahi izaten digutenaren aurka, norbanakoa interesatzen zaio, pertsona, gizabanakoa bere kontzientzia intimoan409 Pertsona
|
hizkuntzaren bidez
eta hizkuntzan iristen da bere baitaren kontzientziara; eta hori ez da bestela agitzen, besteen baitaratuz baizik une berean: gizabanakoa komunitate batean bakarrik da banako, komunitatean bilakatzen da norbera, identitate baten barruan da diferentea.
|
|
|
Nolanahi ere, kultur eta arteerreferentzia oro hizkuntza jakin batean edo bestean pentsatua eta hezurmamituadagoenez, inspirazio-iturri eta sormen -gaiak ez dira hizkuntzaz haraindiko gertakari sozialak, testuinguru historiko eta kultural baten altzoan txertatuak daudelako.Hizkuntzak estetika artistikoaren alor batzuetan ez du bere itxura nabarmenikutziko agerian, baina horrek ez du esan nahi hizkuntzaren bitartekotzarik ezdagoenik halako arte-produktuen sorkuntzan. Mundu sinboliko orokorraren mugarriak
|
hizkuntzaren bidez
eraikiak dauden neurrian, kultura-eta arte-adierazpideakoro mugarri horien barnean mamitzen dira, arte-hizkera eta estetika-kode berezienautonomia erlatiboa gorabehera. Hizkuntza, definizioz, gizarte-ekintza denez, gizarte eta giza jardun guztietan dago presente aldez edo moldez.
|
|
|
Giza bizitzaren existentzia-baldintza bera bihurtzen zaiguhizkuntzaren gunetasuna: ezin gara munduratu, ezin gara gizaki bihurtu, ezin garagizarte-bizitzan murgildu,
|
hizkuntzaren bidez
ez baldin bada. Horra hor euskararenmuintasuna:
|
|
|
Hitzokin laburtzen du gure filosofariak bere kezkarik nagusiena, bere Egunkari pertsonalean 1915eko urtarrilaren 22an jadanik izkiriatu zuenez. Gogamena hizkuntzan gauzatzen da, besteak beste; eta gogoetak
|
hizkuntzaren bidez
ematen dira aditzera, hots perpausen bitartez adierazten dira.
|
|
|
Tradiziora itzuliz. Ikus dadin, Humboldt-ek (eta harekin batera Herder-ek, Goethe-k, etab., Alemanian) hizkuntzaren, eta
|
hizkuntzaren bidez
literatura, oro har kulturaren karaktere nazionalaren kapituluan inolako etenik ez duela ekarri, nahiz eta antzaldaketa eta berritasuna bai, filosofikoki batik bat?, Condillac berrartuko dugu. Ez, literatura frantsesean bera egundalakoa delako.
|
|
|
Leibniz-en monadak bezala, hizkuntza guztiak guztiekin harremanduta daude, guztiak guztiengan eragiten eta eraginak izaten ari direla, zuzenean ala artekotuki. Itsasoak nola, hizkuntzak ere hala egiten baitu, herriak banatu eta aldi berean elkartu247; ezerk ez du gizadia gehiago eta sakonkiago batzen, banatzen duen hizkuntza berak baino248 Gizadia dagoenez gero, talde, adin, sexu, herri, nazio guztiak
|
hizkuntzaren bidez
elkarri eragiten ari zaizkio, gizatasunaren mundu ideal komun bat denen artean eraikitzen.
|
|
|
Euskal Herria musika eta
|
hizkuntzaren bidez
eraikitzen
|
|
|
Lehen ere esan dugu orain dela urte bi etorkinentzat egindako eskuko hiztegiaren jarraipena dela argitalpen hau. Arrakasta handia izan zuen hiztegi horrek etorkinek eguneroko bizimoduan erabiltzeko oinarri-oinarrizko 200 berba batzen zituen, egunero entzuten dituzten berbak euren
|
hizkuntzaren bidez
identifikatu ahal izateko, esaterako, zenbakiak, agurrak (egun on, agur...). Gida berri hauek, bada, erabili nahi dira, aurreko lanaren jarraipena izateaz gainera, udalerriotan talde hauei harrera egiteko, laguntzeko eta gizarteratzeko.
|
|
|
Testuinguru honetan, eta arestian aipatutako Ortega y Gasseten hitzak komentatzerakoan, zera dio Chamizok: " Gizakiak
|
hizkuntzaren bidez
jasotzen dituen sozializazioa eta hominizazioa, ez ditu hizkuntza abstraktuaren bidez jasotzen baizik eta ama-hizkuntzaren bidez" 146 Hori osatuz esan dezakegu, ondoren, enkulturazioa ere —gizabanakoak bizitza-forma kultural jakin batzuk eskuratzeko jarraitu beharreko prozesua— hizkuntza ren beharrean dagoela. Gogoratzekoa da, horren haritik, gizakia hizkuntzari esker dela" animalia kulturala", alegia," hizkuntzaren artikulazio sinbolikoari esker" —honela Ortiz-Oses— ahal duela gizakiak" mundu kultural" bat eduki, zeinak egiaz berarentzat" bigarren natura bat adierazten duen" 147 Hizkuntzaren esanahi eta zeregin berezi horren lekuko dira, ere, Deweyren honako hitzak:
|
|
2008
|
|
|
Egin-eginean ere, bata (hizkuntza) bestearen (zuzenbidearen) eramailea da, aldian aldiko sistema juridikoek
|
hizkuntzaren bidez
kanporatzen baitituzte euren aginduak eta manuak. Ingurune horretan kokatuta, berebiziko erakustaldia da Axular-ena, XVII. mendeko mundu juridikoaren printzak euskaraz ematean.
|
|
|
Garapen lexikoaren gaineko ikerkuntza:
|
hizkuntzaren bidez
komunikatzen hasten denean, hitzak erabiltzen hasten da haurra. Hasieran, oinarrizko hiztegia bakarrik izaten du (jakien izenak, familiako kideen izenak, jostailuak, eta halakoak) bai ulermen zein ekoizpen mailan.
|
|
|
Markori toka mintzo zaio («Zortzi urte iraunen duen basamortua iragan beharko duk», 26 or.), Aloadini zuka («Aloadin, ene printze eta jabea, bortz eguneko zabaltasuna duen probintzia bat iraganik, Karaanera helduko zara[?]», 29 or.), ondotik Kogatra pertsonaia femeninoa bera mintzo da («Duela sei urte, Kubilai Khan Handiak deitu ninduen[?]», 31 or.), bere erranetan Kubilai Khanen solasa diskurtso zuzenean tartekatuz, Marko Polo mintzatzerat utzi aitzin lehen pertsonan, berarekilako lehen elkarretaratzea konta dezan, Kogatrak berak orduantxe kontatu duelarik modu kasik berdinean, abantzu hitzez hitz. Nabari da Le Devisement du Monde honela parodiatuz, A. Arkotxa anitz jostatzen dela, idazteko mekanismoak desmuntatuz, adibidez tresneria narratiboak (ahots narratiboak, istorioaren ganoragabeko iragaitea, ametsa eta delako «errealitatearen» nahasketarengatik) eta ipuinen ohiko gaiak (bidaia, bat-bateko maitemintzea, miresgarritasuna). Bere palinpsestoa liburu egin idazkera ekoizpen bat bezala aurkeztuz («nehoiz ahoskatua», 25 or.), jatorrizko testua errespetatzen ez duena, eta Marko Polo gizon erreala fikziozko pertsonaia bilakaraziz, A. Arkotxak joko liluragarritzat erakusterat ematen digu gizakiaren saiakera naturala errealitatea
|
hizkuntzaren bidez
islatzeko: testuak, beti dado gisa jaurtikia errealitatearen zentzua sorrarazteko esperantza liluragarrian, errealitate hori bera beti arbitrarioki Fikzioaren menpeko ezarriko du.
|
|
|
Soilki isiltasuna, hitzetik harat den itsasoaren beraren errealitatea; azken buru-buztan, ez, ez da idatzi beharrik (hau da Mallarmé-ren galderaren bigarren ihardespena). A. Arkotxak erakusterat ematen du nola gizonak, liluratuz, errealitatea bereganatzen saiatzen diren, hitzetan finkatuz, haien ustez, beren bilaketa existenziala (metaforikoki itsasoari lotua) «Septentrio»ari buruz bideratuz; baina ez du sinesten errealitatea «Liburu» batean bururatuko denik, harrapa daitekeela
|
hizkuntzaren bidez
, eta bere bilduma amiltzen du, Mundua bere mututasunari eta etengabeko ihesari uztea onartuz.
|
|
|
Jostailuen katalogo eta iragarki asko eta askotan, parekidetasunean hezteko eskubidea urratzen da, eta eduki diskriminatzaileak igortzen zaizkie haurrei. Koloreen bereizketaren, estiloaren nahiz erabilitako
|
hizkuntzaren bidez
, rol eta funtzio ezberdinak garatzen dituzte neska edo mutil izan. Esaterako, neskentzako iragarkietan, estilo goxoa erabiltzen da, eta samurtasun adierazpenak nagusitzen dira.
|
|
|
[...] etorkinak ez du
|
hizkuntzaren bidez
jakingo hizkuntza propioa duen lurralde batean kokatua dagoela. Horrelako informazioa egitura gainlinguistikoetatik, batez ere politikaren eremutik, etor lekioke.
|
|
2009
|
|
|
Erosteko ingelesa eta txinera behar edo beharko ditugu eta saltzeko tokian tokiko hizkuntza. Bi enpresek prezio berean eta baldintza beretan eskaini badiogu produktua edo zerbitzua erosleari,
|
hizkuntzaren bidez
hurbiltzea plusa izango da beti. Hizkuntza kudeaketak garrantzia du eta euskaldunok, nahiz eta gure ahuleziez asko hitz egiten dugun, horretaz zerbait erakutsi dezakegu".
|
|
|
Eskaini dezaketen atxikimendua aukera izan daiteke jendartearen konplexutasuna eragiten ari den zentzuaren galerari aurre egiteko. Areago, mintzaira hegemonikoen aurrean talde hauek beren
|
hizkuntzaren bidez
errealitatea modu propioan izendatzeko duten ahalmena, Melucciren arabera, abantaila handia da etorkizunari aurre egiteko.
|
|
|
–Hezteko helburuak zuzendu behar ditu eskolako momentu, jarduera eta egoera guztiak?. Legeak helburutzat ditu haurrek autonomia lortzea, ingurua ezagutzea eta
|
hizkuntzaren bidez
komunikatzea-baita ingelesean hastea ere-.
|
|
|
Eskultorea izanagatik ere, hizkuntza baliatu behar galderok formulatzeko. Eta Txillidaren eskulturak ikusterakoan bururatzen zaizkigun galderak ere
|
hizkuntzaren bidez
formulatzen ditugu.
|
|
|
[36] Euskal nortasunaren eraikuntzaren gaia sakonago aztertzeko, hau da, nortasun hori
|
hizkuntzaren bidez
sinbolikoki nola mugatu zen, eta garaiko elite kulturalaren zati bat, gaztelaniazalea?, nagusitasun politikoa eskuratzearren, nortasun hori desagerrarazten nola saiatu zen hobeto ulertzeko, oso gomendagarria da hermeneutika linguistikoari buruzko Mikel Azurmediren saiakaera hau: Nombrar, embrujar, Alberdania, Irun, 1993.
|
|
|
Gure kantetan, kontakizuna ez ezik hura antolatzeko erabilitako hizkuntza bera izango da aztergai. Gure ustez, ustezko identitate nazional baten benetako nortasuna ezagutarazteko adierazlerik preziatuenetako bat
|
hizkuntzaren bidez
eransten diren ohitura mentalak eta erretorikoak dira, batetik. Bestetik, Herrialde Katalanak edo Euskal Herria, adibidez, esparru politiko edo kultural berezko gisa izatea gogoan, izaera politikoa duten hitzak erabiltzea, eta espazio geografikoak mugatzea, herrialde, nazio, Espainia, Espainiar Estatua kategoriak bezala?, hau da, gertaerak aurkako bi politika eta identitate guneren artean kokatuz kontatzea, eta horren inguruan diskurtso totalizatzailea antolatzea.
|
|
|
Kantaren hitzetan, muga sinboliko argia eraikitzen da
|
hizkuntzaren bidez
. Kanpotarraren edo atzerritarraren (katalanez," forà") kontzeptuaren erabilerak argi uzten du" Tio Canya"-ren herriak berezko hizkuntza bakarra duela.
|
|
|
Hizkuntzak ez duela egiaz hitz egiten, metaforen bidez eraikitzen ditugun perspektibak ematen dizkigu gehienez. Hitzek egiten dutena mundua kontzeptualizatzea da,
|
hizkuntzaren bidez
errealitatea istant batean gelditzea, izoztea. Baina errealitatea ez da geldia, kontzeptuari eskapatu egiten zaio.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntzaren bidez herriko ikasleek beren erroak aurkitu nahi dituzte, eta kultura sakondu, nor diren ulertzeko. Aldiz ikasle etorkinek Euskal Herrian integratzea bilatzen dute,
|
hizkuntzaren bidez
eta neurri ahulagoan euskal kultura landuz.
|
|
|
Linguistika eta hizkuntzaren pragmatika dira idazlan honetan lehenik aipatuko ditugunak: zientzia horiek espresuki aztertzen dute hizkuntza, bai bere ezaugarri enpirikoetan bai bere erabilera gizatiarrean, eta zentzu horretan euren ekarpenak funtsezkoak dira
|
hizkuntzaren bidez
hezi nahi duen pedagogiarentzat. Finean, gizakiaren errealitate linguistikoa, honela Menze, ez da eranskin huts bat:
|
|
|
Horrenbestez, eta sarrera honekin amaitzeko, zera berretsi eta azpimarratu nahi dugu: Hizkuntzaren zientziak hizkuntzaren pedagogian izenburuko idazlan honek, egiaz, zientzia ezberdinek hizkuntzaz esaten dutena bildu nahi du, bai, baina esaten duten hori
|
hizkuntzaren bidez
hezteko helburua duen pedagogiarentzat garrantzitsua den heinean. Zentzu horretan, ez dugu ahaztu behar" hizkuntzak", honela Krausser," anthropologikum" bikaina osatzen duela, zeini esker bakarrik posible den gizakiak bere loturak eraikitzea, bai naturarekin bai kulturarekin bai beste gizakiekin8 Horregatik, eta gure" hizkuntzaren pedagogia" ez delako soilik" hizkuntz irakaskuntza", ikuspuntu antropologiko eta humanizatzailetik kontsideratuko ditugu hizkuntzaren zientzia ezberdinen ekarpenak.
|
|
|
Hizkuntza-teoriak berezko beharra du, sistema linguistikoaz gain, hizkuntzaren atzean dauden gizakia eta gizartea —bai eta
|
hizkuntzaren bidez
garatutako giza ezagutzen multzo guztia ere— barne hartzeko13.
|
|
|
Eta horrek, nola ez, eragin zuzena izango du hizkuntz irakaskuntza bera antolatzeko eta diseinatzeko moduan, ze horrek ez dio hemendik aurrera hainbeste jarraituko eredu linguistiko-formal bati, baizik eta batez ere eredu funtzional-komunikatibo bati. Horrenbestez esan dezakegu, bada, egungo hizkuntzalaritza eta pragmatika —gizakiaren ekintza linguistikoari eta berorren testuinguruari erreparatzen dioten heinean— funtsezko zientziak direla
|
hizkuntzaren bidez
hezi nahi duen pedagogia linguistikoarentzat.
|
|
|
Das Menschheitsgesetz der Sprache als Grundlage der Sprachwissenschaft. Giza jarduera
|
hizkuntzaren bidez
gauzatzen den bezala, egiaz, giza bizitza bera ere hizkuntzaren baldintzapean aurkitzen da —horixe da Humboldten irakaskuntzetako bat—, eta horregatik bilatzen du Weisgerberren hizkuntzalaritzak abiapuntu antropologikoa. Egia da, bai," gizakia-hizkuntza" binomioa ezin dela guztiz deszifratu —gogora dezagun biak daudela etengabeko elkarreraginean eta biak direla fenomeno aldakorrak—, baina horrek ez du esan nahi fenomeno bikoitz horrenganako nolabaiteko hurbilketa posible izango ez denik.
|
|
|
Hor sortzen da hasiera batek jarraipen egokia izango duelako itxaropena eta, horrekin, hainbat zereginetan lanean jarraitzeko konfiantza, nahiz eta jakin lan horiek gizabanako baten bizitza indibidualaren posibilitateak gainditzen dituztela. Horrela, bada, hizkuntza-komunitateak, bere zentzu betean, leku jakin bat osatzen du, non gizakiaren helburuek —" gizakiak
|
hizkuntzaren bidez
lortu ahal dituen helburuek" — euren sorrerarako denbora, eraketarako zuzentasuna eta eraginkortasunerako iraupena eskura ditzaketen.
|
|
|
1027. Hiztuna mintzo da
|
hizkuntzaren bidez
. Hala ere, osa daiteke hizkuntza maila abstraktuan beste ikuspegia hartuz. Ez dute motiborik gabe esan lengoaiaren filosofo batzuek, hizkuntza dela hiztunen bidez mintzatzen dena.
|
|
|
Gizakiaren pentsamendua eta kontzientzia
|
hizkuntzaren bidez
garatzen zela erakutsi zuten XIX. mendeko filosofo alemanek. Arthur Schopenhauerrek esplikatu zuenez, berriz, idazkera da bidea.
|
|
2011
|
|
|
bere eguneroko mintzajarduna osatzen duten erabilera-gune nagusietan, bertako harreman-sare eta mintzamoldeetan, hiztunik gabe gelditzea eta, horren ondorioz, hiztun-elkartearen belaunez belauneko jarraipen naturala kolapsatzea. hots, orixek bere Euskaldunak poeman, ez beldur-puntarik gabe, aipatzen duen" herri bat izan zen" hartan bukatzea. hori da erabateko infernua. kursaaleko jauregian, nazio arteko zinemaldian, euskarak arras leku xume-testimoniala izatea, testamentupaperak gaztelaniaz edo frantsesez idatzirik egotea ia beti, edota produktu elektroniko gehien-gehienek erdal (normalean ingelesez eta mundu zabaleko beste lauzpabost hizkuntza handitan idatzitako) argibide teknikoak izatea ez da noski euskararen mesedegarri: ...e bat edo beste aukera dezaketenek, ahal dutelarik nondik nora jotzen duten ikusita h esparruko gune gehienak debeku izateak ezer gutxi du zerutiar hutsetik. huts-gabezia horiek ez dira ordea, urrundik ere, goraxeago azaldu dugun kolapsozko infernuaren pareko. ehunka urtean bizirik jarraitu dute ehunka (agian milaka) hizkuntzak, kasuan kasuko hiztun-elkartearen rol-harreman sorta osoa nork bere
|
hizkuntzaren bidez
garatu ez izan arren. Jardun-gune, rol-harreman, adierazbide eta situazio guztietan hizkuntza bat bere hiztun-elkartearen mintzamolde bakar ez izatea gauza bat da (hizkuntzen historia
|
|
|
Eta Euskal Herria existitzen ez dela dioten miope kulturalei erakusteko froga definitiboa. Herri oso bat ikusten duzu lasterka, pozik, kantari, izugarrizko rollo onean, eskutik eskura pasatzen den
|
hizkuntzaren bidez
lurraldea pausoz pauso konkistatuz. Eta sekula gelditu gabe.
|
|
|
Izan ere, Errusiak duela 60 urte okupatu zuenean, Estonian errusiar populazioa% 3koa besterik ez zen, eta, egun,% 30eraino ere iristen da. Gure helburu nagusia da errusiarrak integratzea, estoniar identitatea beren identitate ere bihur dadila, kasu honetan
|
hizkuntzaren bidez
. Batez ere, non bizi diren eta zein diren jakinaraztea, asko ez baitira estoniar sentitzen? .
|
|
|
Skutnabb-Kangasek (ibid.) honela ematen dio buelta aniztasunaren aurkako argudio honi: komunikazioa baldin bada gizakiak
|
hizkuntzaren bidez
lortzen duen gauza garrantzitsuenetakoa, orduan, hizkuntzen bidezko komunikazioa babestea eta bultzatzea bestelako komunikazio mota batzuk babestea baino merkeagoa da. Izan ere, komunikazio fisikoaren kostua (materialena, pertsonena) askoz handiagoa da hizkuntza bidezko komunikazioaren kostua baino.
|
|
|
Haurrari utziko dioten bakoizte-maila gurasoek beraiek lortu zutena izango da. Mugako patologia bizi duten guraso eta haurrak ez dira
|
hizkuntzaren bidez
komunikatuko, ekintzen bidez baizik. Inguruneak ez dio haurrari batere lagundu emozioak erregulatzen.
|
|
|
90eko hamarkadaren hasierako elikaduraren lehen piramidetik, beste interpretazio zehatzago eta zehatzago batzuetara egin da aurrera. Piramideek elikadura konfiguratzen laguntzen dute, elikagai-maiztasunak eta-errazioak ikus-
|
hizkuntzaren bidez
zehazten baitituzte. Horixe da “maia” piramidearen kasua, hiru dimentsiotan.
|
|
|
Osotasunaren zentzutik urruntzean, gizakiak emozioen bidez mugatzen du mundua, eta mundu hori unibertso linguistiko-sinboliko batean hedatzen da, baina, paradoxikoki, adierazteko unean zentzu hertsi batean ixten. Hala, gizateriaren bideak zentzu hori komunikazio sinbolikoan finkatu du, batik bat
|
hizkuntzaren bidez
; beste era batera esanda, konbentzio bat erabaki du: uler daitekeenaren edo hizkuntzaren gainean baino ez daiteke eraiki erreala dena.
|
|
|
Erantzuna aldez aurretik emana dago, galera baino lehenagokoa da eta: hori ezin da
|
hizkuntzaren bidez
bildu, dio ulermenaren gainean bermatzen den munduak.
|
|
|
Pentsamenduaren historian, errealitatearen ezagutza nola eskuratzen eta komunikatzen dugun jorratzerakoan, Kant arte (eta, haren kasuan, teorikoki baino ez), benetan badenaren aurreiritzia zalantzan jarri gabe jokatu da; modu dogmatikoan onartu da errealitate beregaina eta irmoa den zerbait, halako moldez non jakintza mundua den moduan ezagutzea baino ez baita, betiere adostasun edo korrespondentzia gisa. Pentsamolde metafisikoak sinetsarazi digu errealitatea
|
hizkuntzaren bidez
geureganatzen dugula, eta, beraz, komunikazioa hizkuntza deskribatzaile batean prozesaturiko eduki batzuk ematera mugatzen da (proposizio egiaztagarrien bidez, nahi bada), edukiez aparte dauden igorle baten eta hartzaile baten artean, eta igorle-hartzaile horiek eduki haietan izan dezaketen eragina alde batera utzita.
|
|
|
Alabaina, gure hautemateak eta giza eginbide ohikoak lilura bultzatzen eta indartzen badu, izatea behaketan gauzatzen bada, giza paradoxa da izatea adierazi ezina, zeren izate hori, esatearen eta ezagutzearen aurrean, tolestu egiten baita, eta aldi berean pentsarazten baitigu
|
hizkuntzaren bidez
erabat adierazirik agertzen dela.
|
|
|
Idazleak, lehen zertzelada arriskatzeko zorian dagoen margolaria bezala, bat egiten du enpatiaz, M (shu), zuhaitzarekin, eta egurra lore bihurtzen da
|
hizkuntzaren bidez
marraz marra. Idazkerak natura imitatzen du, landarez mozorrotzen da, eta olerkariak egiten ditu sorgin lanak.
|
|
2012
|
|
|
Hizkuntzaren bidez bizi gara, bizi da gure kultura. Kultura guztiak ahozkoak izan ditugu,
|
hizkuntzaren bidez
transmititu dira. Hizkuntza batean edo bestean egin transmisioa, esanahi ezberdina du, guztiz.
|
|
|
Bereziki iradokitzailea gertatzen zait aribidean funtsatutako identitate modu hori. Ikusmolde horretan hizkuntza baliabidea da eta
|
hizkuntzaren bidez
subjektuek beren burua agertu eta komunitatearen barnean kokatzen dute.
|
|
|
Eta astean egun bat isiltasun osoan igarotzen zuen. Meditatzen, pentsamenduari atseden ematen zion, hartara jendearekin hitz egiteko, mezuak
|
hizkuntzaren bidez
egituratzeko energia berreskuratzen zuelarik.
|
|
|
Y ello, cuando recibimos un lengüetazo de nuestro peludo amigo, nos incluye a nosotros. Txakurrak bere
|
hizkuntzaren bidez
ere ezagutzen gaitu Animaliak maite dituztenek beti jakin izan dute. Baina, orain, badirudi zientziak defendatzen duela txakurra pertsonen lagunik onena dela.
|
|
2013
|
|
|
Nola kanta edo konta daiteke izugarrikeria? Hurbildu gatzaizkioke izuaren alderdiari
|
hizkuntzaren bidez
–Nola liteke?
|
|
|
Lertxundik esaten duen bezala, alde batetik paisaia geldiaren, margotzea? nola egiten duen nabarmentzen da Lizardiren poeman, eta bestetik, estatismo horri kontrajarriz,
|
hizkuntzaren bidez
birsortzen den trenaren abiadura nola iradokitzen den. Bi espazio-denbora horien artean, paisaiaren gelditasunaren eta trenaren abiaduraren artean, poeta, edo hobe, ni poetikoa?
|
|
2014
|
|
|
Hainbat ikastetxek parte hartu du saio horretan, EAEko Hezkuntza Sailak jarririko baldintzen arabera. Baldintza horietako bat zen irakaskuntza hiru
|
hizkuntzaren bidez
garatu beharra, hizkuntza bakoitzari gutienez eskola-orduen %20 emanez. Ebaluazioan neurtu dira hizkuntza-komunikaziorako gaitasunak hiru hizkuntzatan (euskara, gaztelania eta ingelesa), eta baita beste konpetentzia batzuetan ere (Matematikarako konpetentzian eta Zientzia-kulturarako konpetentzian).
|
|
|
Komunikazio-gaitasunaz ari garenean, gizakion arteko harremanez ari garafuntsean, bi pertsonak edo gehiagok
|
hizkuntzaren bidez
elkarrekin partekatzendutenaz. Hala, hizkuntza menderatzen duenak tresna egokia du bere buruaezagutzeko, bestearekin negoziatzeko, inguruarekin harreman egokiak ezartzeko, bizikidetza-arauak finkatzeko, taldean lana egiteko, iritzia adierazteko edota mundua
|
|
|
Eskolaurreko umeek imitazio atzeratuaren, jolas sinbolikoaren eta
|
hizkuntzaren bidez
erakusten dute funtzio sinbolikoa. Imitazio atzeratua indartsuagoa da 18 hilabeteren ondoren, eta ikusitako ekintza bat buru-irudikapen gisa mantentzean oinarritzen da; adibidez, Ikerrek bere arrebari errieta egitea, aitak pizza-banatzaileari pizza ekartzea kostatu zitzaiolako esan zizkion hitz berak erabiliz.
|
|
|
AGNHa dutenek zailtasunak dituzte argibideei jarraitzeko eta arauak betetzeko. Portaera ezin dute inhibitu; kostatu egiten zaie barne-
|
hizkuntzaren bidez
portaera kontrolatzea. Gizakia animalietatik bereizten duena hau da:
|
|
|
Pertsona batek autoinstrukzioen bidez alda dezake bere portaera; haurrari ere autoinstrukzioak erabiltzeak lagundu diezaioke bere portaera aldatzen, horrek autokontrola ematen baitio. Arreta-gabezia eta hiperaktibitatearen nahastea duenak arazoak ditu autoinstrukzioen eta barne-
|
hizkuntzaren bidez
bere portaera kontrolatzeko. Haur hiperaktiboek bakarka hitz egiten dute gehiago; haien autohizkuntza heldugabeagoa da, eta planifikazio gutxiago agertzen dute (Copeland, 1979).
|
|
|
Nolanahi ere, euskal nazionalismoaren planteamendu politikoa behatuz, 1960ko eta 1970eko hamarkadetan zehar aldaketa handia gertatu zen naziotasuna definitzerakoan. Hasieran etnia eta
|
hizkuntzaren bidez
, baina praktikan aktibismo politikoaren eta euskal nazionalismoarekiko atxikimenduaren bidez, abertzaletasunak espainiar immigrazioarekiko mugimendu uzkurra izateari utzi, eta bere lehentasunen artean immigranteak mugimendura erakartzea jarri zuen. Ikuspegi horretan garrantzitsua izan zen marxismoaren eragina (euskal herri langilea bezalako kategoriek erakusten duten moduan), baina euskal nazionalismo osoak bat egin zuen immigrazioarekiko diskurtso horrekin.
|
|
|
Baina grabeena ez da hori. Jendarte bat xutik egoten da arautzen duen eskubidearen
|
hizkuntzaren bidez
. Horregatik dugu ofizialtasuna eskatzen. Artedrama bat bere teoriaren hizkuntzan da oinarritzen.
|
|
2015
|
|
|
Hizkuntzek gizartean eduki behar duten prestijea kulturdunek erabilten duten
|
hizkuntzaren bidez
egiten dela Philologiak derraku; hartakotz kulturdunentzako hizkuntza egin ezpadezagu, ezin dezakegu gure hizkuntzaren prestijea handiago. (...) Euskararen batarzuna eratzekotz, gehien irasten den hizkalkia onhartu behar dugu, ez gehien mintzatzen datekena, literatura hizkuntza batuak, lehenez irakhurtzekotz baitira.
|
|
|
Programazio neurolinguistikoak aztergai du gizakiok zer hautematen dugun zentzumenen bitartez eta nola antolatzen eta iragazten ditugun pertzepzioak garunean. Horrez gain, munduaz dugun ikuskera
|
hizkuntzaren bidez
transmititzeko prozesuak ere ikertzen ditu.
|
|
|
Arrazoia? Txakurrek ezin dute gizakiak bezala sentitzen eta
|
hizkuntzaren bidez
hozten. Horregatik da hain garrantzitsua jakitea nola babestu behar diren horiek estazio horretan:
|
|
|
Espezialistek iradokitzen dute morderra komunikatzeko modu bat dela, zer aldarte-egoera dagoen adierazteko modu bat. Frustrazioa, nerbioak, adorea edo asaldura dira sarritan hozkada bat, hein batean, haurrak bere sentimenduak adierazteko modurik errazena baita, oraindik ere
|
hizkuntzaren bidez
adierazi ezin dituenean. Mutikoak helduen arreta erakarri du, eta kendu dioten jostailua berreskuratzea lortu du edo beste eraso baten alde egin du.
|
|
2016
|
|
|
Baina, nola aztertu iraganeko egunerokotasuna
|
hizkuntzaren bidez
–Nola aztertu iraganean bizi izan zirenen hizkuntza, hauek esan zituztenak aspaldi ihes egin bazuten?
|
|
|
Haurra bere inguruneko pertsonen emozioez eta egoera afektiboez galdetzen eta eztabaidatzen hasten da, batez ere bere jokabidea kudeatu ahal izateko. Halaber, haurra konturatzen da
|
hizkuntzaren bidez
bere inguruneko pertsonen erantzun emozionaletan eragiten duela: besteak kontsolatzeko edo dibertitzeko gaitasuna du, eta ingurukoekin harreman estuagoak izan ditzake.
|
|
2017
|
|
|
Kontua zera da – esan zuen Humpty Dumpty-karuemailea nor den, horixe da dena.5 humpty dumptyk adierazten duen bezala, gakoa arauemailea nor den jakitea da. beste hitz batzuekin esanda, kontua zera da: ...ez zeharkatuta dago eta, gainera, oso aldagai berezia da kultura baten barruan hedapen elementu delako eta, era berean, ispilu gisa funtzionatzen duelako. hizkuntza egitate konplexua da, eta bere bitartez botere sinbolikoa ezartzen da. hizkuntzen erabileraren bidez, beraz, botere-harremanak ezartzen dira, eta sortzen diren hierarkia horietan generoa garrantzitsua da. hau da, gizonek eta emakumeek
|
hizkuntzaren bidez
lortu dezaketen kapital sinbolikoa6 ezberdina da eta desberdinkeriak sortzen ditu. baina, era berean, sozializazio prozesua zeharkatzen duen genero-eraikuntzak subjektuen hizkuntza-praktika ezberdinduak sortzen ditu. hau
|
|
|
Azken urteetako feminismoaren identitatea osatzeko prozesuaren inguruko planteamendu berritzaileak iradokitzaileak dira
|
hizkuntzaren bidez
osatzen dugun identitate prozesua ulertzeko. suna, apaltasuna, lotsa, umiltasuna, sedukziorako gaitasuna... ezberdintasun horiek garai eta tokiaren arabera ñabarduraz betetzen dira, baina oinarrian dauden sailkapen dikotomikoaren ezaugarriak bizirik mantentzen dira. era berean, azken urteetako feminismoaren identitatea osatzeko prozesuaren inguruko planteamendu berritzaileak iradokitzaileak dira... Judith buttler-en ustez, ekiteak eraikitzen gaitu, ez dago ezer zehatzik aurretik osatzen gaituenik. generoa etengabe jokatzen (performatzen) dugunez, generoa ez da identitatea, errituala baizik. identitatearen osaketan, beraz, izateari baino ekiteari begiratu behar zaio, etengabea den prozesua dela kontutan hartuta (buttler, 1990: 198).
|