|
2000
|
|
|
Asiarrak, arrain kontsumitzailerik
|
handienak
, konturatu ziren haztegien potentzialaz. 50eko hamarkadan hasi ziren, eta gaur egun munduko akuikultura produkzioaren% 80ren jabe dira.
|
|
|
Igoera
|
handienak
1985 eta 1995 bitartean gertatu ziren; hamar urte horietan produkzioa bikoiztu zen, 21.000 tonatik 42.000 ingurura igaroz, muskuilua kontuan hartu gabe. Urraburua, lupina, erreboiloa eta izokina dira protagonista nagusiak.
|
|
|
Hala espero dut. ETA desagertzen den unetik etorriko zaizkio aukera
|
handienak
Euskal Herriari: euskal abertzaleok zentzuzko gauzak elkarrekin egiten hasten garen unetik, gizarteari bere interesak hobekien defenditzen ditugunak gu garela erakusten diogun unetik...
|
|
|
Taula berriak murriztu egiten ditu atxikipenak, batez ere errenta altuenak eta baxuenak eskuratzen dituztenenak. Nolanahi ere, taula berriak errentaren arabera bost punturainoko murrizteak aurreikusten dituen arren, 17 milioi pezetatik gorako errendimenduetan gertatzen dira beherapenik
|
handienak
, beti ere aurreikusitako sailen arabera.
|
|
|
Dena dela, eta fenomeno horretan parte hartzen duten mekanismo guztiak erabat argitu ez diren arren, begi bistakoa zera da: Estatu Batuetako biztanleen artean obesitate tasek izan dituzten transformaziorik
|
handienak
(eta zoritxarrez, ez bertakoen osasunaren mesederako) 90eko hamarkadan gertatu direla, telebista neska mutikoen eta helduen denbora librearen zati handi bat bereganatzera iritsi denean, hain zuzen ere
|
|
|
Pio XIIko sarrera eta irteerek sortzen dituzte trafiko arazorik
|
handienak
Donostian. Eguerdiko hamabi eta erdiak eta ordubiak bitartean eta arratsaldeko seiak eta zortzi eta erdiak bitartean gertatzen dira kotxe ilara handienak.
|
|
|
Pio XIIko sarrera eta irteerek sortzen dituzte trafiko arazorik handienak Donostian. Eguerdiko hamabi eta erdiak eta ordubiak bitartean eta arratsaldeko seiak eta zortzi eta erdiak bitartean gertatzen dira kotxe ilara
|
handienak
. Udaletxeko Trafiko Ataletik diotenez, norbanakoaren kotxearen erabilera zentzugabeak eragiten ditu honelakoak.
|
|
|
Artean, Jose Miguel Etxeberria `Naparra' 1980ko ekainean desagertu izan zen. ETA eta Komando Autonomoen arteko desadostasun
|
handienak
1984ko otsailean jalgi ziren. Autonomoek PSOEko Enrique Casas hil zuten; ZEN planaren arduradunetakotzat jo zuten.
|
|
|
Lan bat egitean gerta litekeen gauzarik txarrena da zuk egindakoa lehendabizi zuri txarra iruditzea da. Inoiz egin ditut ahaleginak, poema batzuk idatzi eta ni konturatu arren" ez dituk onak... baina bada ezpada ere..." nirekin oso kritiko jokatzen dakiten pertsonei pasatzen (lagun
|
handienak
askotan minik handiena ematen dizutenak baldin badira ere). Eta lagunak farrez hasten badira, gaizki habil, adiskide!
|
|
|
Lurraldetasun espirituala da inportanteena eta gaur guztiz ahaztuta dugun kontua da. Zertarako odolaren gainean eta kirtenkeria etiko
|
handienak
zurituz eraiki nahi den lurraldetasun bat. Nik, behintzat, euskararen lurraldetasuna defenditzen dut beste gauza guztien gainetik.
|
|
|
1997an egunkari akitaniar honen ordainduriko hedapena 341.329 aletara iritsizen15, egunkariaren barneratze tasarik
|
handienak
dituztenak Landes ko departamendua, Gironda eta Euskal Herria izanik. Ipar Euskal Herrian egiten den egunkari honen inprimaketa 40.000 alekoa da; hots, 100 etxetatik 36 baino gehiagotan irakurtzen da, beraz, argitalpen hau Ipar Euskal Herriko zabalduena bilakatuz.
|
|
|
Gure emaitzak Sofres A.M. (1999) bezalakoarekin konparatuz gero, alderik
|
handienak
generoensailkapenarekin lotuta daudela pentsa daiteke. Esate baterako, guk Haur/ Gazteentzako programazioagenero modura definitu ditugun arren, Sofres ek Fikzioan sailkatzen ditu marrazki bizidunak, gazteentzakotelesailak eta antzekoak.
|
|
|
Gainera, gatazka hori Espainia eta Frantziarekin dugu. Beraz, borroka honetan, Espainia etaFrantzia etsairik
|
handienak
zaizkigu soziologikoki de facto gaur. Beste gauza bat da eaespainiar frantziar euskaldunok gaur de facto ditugun burubide (mentalitate) historikoak, neuronak eta geneak zuzenak ala okerrak diren, ea nazio arazoarengatik baiespainiarrek bai frantziarrek bai euskaldunok borrokan aritzeak merezi duen ala ez, eaborrokagaia txoroa den eta ea denok, euskaldunak, frantziarrak eta espainiarrak, erotuta gauden.
|
|
|
Espezie nagusia intsinis pinua da, birlandatutako azaleraren ia %90 estaliz. Haranean sakabanatuta azalera txikiko pinudiak aurki badaitezke ere, landaketa
|
handienak
Armañon, Escrita, Ribacoba, Cotobasero eta Ordunteko mendi hegaletan daude. Gaur egun, landaketak sastrakadiak eta otadiak ordezkatuz burutzen dira, batez ere.
|
|
|
Ordunteko pagadi
|
handienak
El Risco mendikoa, Balgerrikoa eta Pedranzokoa dira. Balgerrikoak, 250 Ha-ko azalera estaltzen du eta, pagoez gainera, zuhaitz eta zuhaixka anitzez laguntzen da, hala nola, haritz kanduduna, haritz kandugabea, gaztainondoa, hostazuria, otsalizarra, urkia, haltza, lizarra, hagina, hurritza eta elorri zuria.
|
|
|
Vanitas vanitatum et omnia vanitas. Zeren, nola denboraren seme alabak garen, eta hitzak, orobat, gure seme alabak diren, hala, denboraren bilobak dira haiek —eta denboraren menekoak, beraz, gu bezalaxe—, baita hitzik handiusteenak eta ustez
|
handienak
ere; eta nola, bertzalde, gorputz orok bere baitan duen ereinik denboraren harra, denborarekin indartzen eta bortizten dena, kementzen eta adoretzen, halako suertez, non, lehenago edo berantago, gorputza bera ere guztiz jaten duen eta itxura kanpo ederra ezabatzen, hala, berdin gerta liteke hitzekin. Zeren eta hitz bakoitzak ere bere gorputza baitu, bere baitan eta bere gerizpean har ttipi ikustezin bat aterbetzen duena, eta handituz eta handituz joan daitekeena, baldin hitzak, hanpatzearen hanpatzeaz eta erabiltzearen erabiltzeaz, higatzerat eta galtzerat egiten badu.
|
|
|
Eta jakizu, bertzetik, ezen, Potosirat joan gabe ere, badirela Santo Tomáseko asentamenduaren ondoan etxaldeak edo haziendak, batik bat behi aziendaren hazkuntzari emanak eta zureak bezalako beso indartsuen beharrean daudenak, beren ondasunen begiratzeko eta ordenaren ezartzeko, eta nagusi haietarik bati eskain diezazkiokezula zeure zerbitzuak eta endrezuak... Izan ere, nagusien arteko harremanak ez dira beti onak izaiten, eta hala nahi izaiten ditu bakoitzak bere alde eta fabore, beren arteko ahakarren eta liskarren orduan, armarik onenak, zeren giristinoen arteko gudurik
|
handienak
eta gogorrenak ez baitira kastitatearen guduak, nola batzuek sinestarazi nahi baitigute, baina poltsikoarenak eta diruaren ingurukoak, eta gudu haietan armarik onenak dituenarena izan ohi baita garaitia —eta, pausa labur baten ondotik, gaineratu zuen—: Eta jakizu, azkenik, ezen, nehoiz damu bazina ere, beti egon zintezkeela gibela egiteko puntuan eta Indietarat ekarri zaituen ametsaren berratxikitzeko moduan, Potosirako bidean jarriz...
|
|
|
Eta halatsu ibili nintzen denbora batez, eta halatsu jokatu nuen, denbora hartan sortuz joan zitzaizkidan bertze ezbai guztiekin ere. Zeren eta ez bainuen ulertzen, konparazione, nola obrarik gabeko fedeak zerurako bidean jar gintzakeen, nola erraiten baitzuten protestantek, nahiz eta osaba Joanikotek erraiten zidan ezen obren bidetik obratu zituztela katolikoek bekaturik
|
handienak
, eta obrarik ez egitea zela, halatan, obra zezaketen obrarik jainkozkoena, hobe zelako, ororen buruan, alfer egoitea ezen ez gaizki egitea; baina ez nuen ulertzen, halaber, nola aita sainduak erabaki zezakeen Erromako eliztarren sinestea eta pentsua goitik behera, nola erraiten eta afirmatzen baitzuten katolikoek, nahiz eta jaun Marcelek erraiten zidan ezen artalde batek artzain bat behar zuela, ... Eta batean baten alde egiten nuen, bertzean bertzearen.
|
|
|
Eta zeren haren urruntasun hura urtu nahi bainuen jada neure bihotzaren arragoan, nola urtu ahal izan bainuen istant labur hartan, eta zeren neure mundurat ekarri nahi bainuen mundurat ekarri ninduena... Ordea, nola erakarriko nuen nik ama hotz eta urrun hura neure mundurat, baldin hura egur junt eta hezea bezalakoa bazen, su
|
handienak
ere nekez eragin ziezaiokeena, eta baldin nik ezin eskain baniezaiokeen neure bihotzeko su tipia baizen?
|
|
|
Baina, halakoetan ere, ezinezkoaren aitzinean etsitzerat jo gabe, garbi izan da ene hautua: ...e, zeren, alde batetik, noiz eta hitz eta behako haiek erabili izan baititut, tentuz eta zentzuz erabili baititut —baita ahalik eta zuzentkien eta onestkien ere—, aromaren berreraikitzeko balio zezaketen neurrian, ahalik eta molderik fidelenean; eta zeren, bertzetik, gaitzagoa baitzitekeen hutsuneak bere horretan uztea, ukitu gabe, hutsuneak gerta zitezkeelako, hain zuzen ere, maskararik
|
handienak
, gertakiaren zinezko aromaren estalgarri... Edo ez al da egia, halaber, ezen Historia, eta gure egunorozko historiak, berdin faltsu daitezkeela nola alferrik erantsiarekin hala ahantziarekin, edo berariaz isilduarekin ere?
|
|
|
Eta oroitzen dut, halaber, neure lehen itsasaldi hura, zeinean Alessandro de Novara kapitainak erran baitzidan, ezen, Suedia, Ternua eta iparreko bertze herri batzuetako itsasoetan, izotz puskak ediren zitezkeela, katedralik
|
handienak
baino handiagoak izan zitezkeenak, eta begietarat puska tipi bat baizik erakusten ez zutenak, zeren ura izotza baino trinkoagoa den, eta zamauntzi eta gerlauntzi bat baino gehiago hondatu eta hondoratu izan zela, ezkutuko zatia ez ikusteagatik eta harekin behaztopa egiteagatik. Eta zer da, bada, gure gorputza, jaun André, igeri doan untzi bat baizik, itxurazko gaiztasunen eta zailtasunen saihesteko gai dena, baina ez azal barnekoen eta hondarrekoen...?
|
|
|
—Ai, Joanes! —erran zidan, kexu— Ez al dakizu, bada, ezen etsairik
|
handienak
nork bere odolekoak dituela... Eta jaun Joanes... edo, Joanikot, hobeki, zeren eta aspaldi utzi baitzion zure osabak jaun izaiteari, horietarik duzu.
|
|
|
Banuen, halarik ere, aitzinetik, Elbirarekin bizi izan nuen esperientzia, adierazten zidana ezen lurrean bizi zitezkeen eta zerurako bidean jar gintzaketen mementurik ederrenak ere euli farfailen hegoak eta haien hegaldiak bezain hauskorrak izan zitezkeela eta noiznahi den jar gintzaketela haiek, berriro ere, lurrerako bidean, nola gertatu baitzitzaidan niri neure lehen amorio harekin; haatik, badakizu nolakoa den amorioa, jaun André: hartarik libratzen garenean, uste izaiten dugu ezen ez garela berriro eroriko, zeren, zentzua berreskuraturik, ezinezkoa iduritzen zaigun; baina, noiz eta ustekabean berriro harrapatzen baikaitu, galtzen dugu bertze behin zentzua eta, zuriezina zuritu nahian, asmatzen ditugu zentzurik gabeko zentzugabekeriarik
|
handienak
, halako moldez, non bailirudike ezen zentzua galtzeari irizten diogula zentzuzkoen. Eta hala galduko nuen berant baino lehen, tenpesta izugarri baten erdian, ezker oineko behatza, nola jakinaraziko baitizut xeheroago hemendik orri guti batzuetarat, eta hala eginen nuen aitzina, halarik ere, mutilazionearen ondoko lehen abiaduran eta apoderan itsasoaren aurka senti nezakeen gorrotoari bertze amorio suerte bat zerraiola...
|
|
|
Nonbait. Maisuei, eta edozein tamainako agintaritza dutenei, gehiago atsegin zaie beren gibelean astakeria
|
handienak
gertatzea, aurrean duten egoera estuan euli bat mugitzea baino. Gerora ikasi dut hori, ordea.
|
|
|
a) Goizaldeko laurak aldean eta, Bostonen bezala, gelara Adela eta Esther etorri beharrean, Adela bakarrik etorri da, baina ez guztiz bakarrik, haren lehengusu Luisekin baizik. Alabaina, komunera sartu arren, Bostonen ez bezala, nire begi erdi itxiekin Luisek atea erdi irekia uzten zuela ikusi dut, eta haien larrualdiaren hots ttikienak eta biraorik
|
handienak
ezin garbiago en  tzutean deseroso sentitu naiz, deseroso eta estrainio. Eta lehengusuen arteko harreman misteriotsuaz pentsatzen hasi naizelarik, oraingoan ere gogoa Gasteizeraino hegaldatu zait:
|
|
|
Interneten garapenak bibliografia eta erreferentziazko informazioaren zerbitzuetan ekarri ditu ondorio
|
handienak
gure lanbidean, liburutegiak sarean jartzeko abiapuntua izan direlako bereziki.
|
|
|
Horkheimerrentzat, ezagutza behakuntza kontzeptuan oinarritzea azaleko kontu bat besterik ez zen, ordenaren itxura bakarrik; miseria
|
handienak
bere azpian ezkutatzen dituen mundua nola ezagutzen dugun azaltzeko era xinple eta kaskarrena, azken finean. Miseria hauek osatzen baitzuten benetako desordena, gehienetan ezkutatu nahi den anabasa:
|
|
2001
|
|
|
Euskal musika independientea da, ez dugu estatu frantses eta espainiarraren inolako menpekotasunik. Arazorik
|
handienak
bi estatu hauetan dauzkagu, baina hortik kanpo argi eta garbi euskaldun onartzen gaituzte. Baina uste dut gaztetxeen inguruan zegoen aukera galdu dela.
|
|
|
Nafar euskaltzale batentzat benetan digestio gaitzekoak izan baitira Sanzek nafar euskaltzaletasunaren aurka egindako gehiegikeriak, batez ere azkenak. Ikusiak ikusita, bestalde, ez dakit
|
handienak
ikusita ditugun. Del Burgo eta Aizpun datozkit burura.
|
|
|
Energia eolikoaren garapenean, bai Euskal Herrian eta bai Espainiako Estatuaren gainerako lurraldeetan, egoitza Euskal Herrian duten bi enpresa izango dira onuradun
|
handienak
, hau da, BBVA eta Iberdrola, Corporacion IBVren kide izanik, akzio bidezko partaidetza baitute Gamesan. Arabako Gamesa enpresa, bere Energia sailean, Gamesa Energia, aerosorgailuen munduko hirugarren ekoizlea bihurtu da.
|
|
|
Politika botere ekonomikoen esku dagoen heinean, antolaketa ereduek eta esku hartzeko bideek geroz eta indar eta zentzu gutxiago dute, eta distrakzio lana besterik ez dute betetzen. Gizartearen lorpenik
|
handienak
eskuratzen lagundu zuen borroka, gaur egun, erakundetik erakundera leihatilaz leihatila eraman beharreko orri eta eskakizunek eta amaiera gabeko negoziaketek ordezkatu dute. Bitarte horretan... ezberdintasunak areagotzen ari dira.
|
|
|
Mundu guztiak errespetatu zituen, ezta? Gure etsairik
|
handienak
ere ezin esan izan du gizon haiek errespetagarrienak ez zirenik. Jon Juaristi berak duela gutxi idazten zuen:
|
|
|
Euskal arrantzaleak hasiak dira 2001eko antxoaren arrantzaldiarekin, eta nahiko baikor daude iaz egindako harrapaketak azken hamarkadako
|
handienak
izan zirela kontuan harturik. Nolanahi ere, oraindik oso urrun daude 60ko eta 80ko hamarkadetan lortutako harrapaketa kopuruetatik.
|
|
|
Orokorrean ona da, azken bost urteetan poliki poliki berreskuratzen ari da, batez ere Araban, baina askoz hobeto egon liteke. Txikiziorik
|
handienak
70 urteetan gertatu ziren eta leku batzuetan kalteak behin betikoak dira. Dena den, diru apur batekin elkarlotzeko falta diren zatitxoak erraz konpon daitezke.
|
|
|
Jostalariak eta kuriositate handikoak dira. Ipar Atlantikoko mendebalean bizi dira talde
|
handienak
. Atlantiko ekialdean gutxi batzuk baino ez dira geratzen eta Ipar Pazifikoan ia desagertuak daudela esan daiteke.
|
|
|
Bursaphelenchusa nematodo bat da eta berak eragindako kalteak Japonian deskribatu ziren lehengo mendearen hasieran. Egun ere txikizio
|
handienak
Asian sortzen ditu baina 1984az geroztik Suedian, Norvegian, Frantzian eta Portugalen aurkitu da. Pinus generoko P. sylvestris, P. nigra eta P. pinaster errazago eta P. pinea, P.halepensis eta P. radiata nekezago erasotzen ditu.
|
|
|
" Horrek dio «Situacion»ek negoziaketa kolektiboaren egitura aldatzea eskatzen du: maila sektoriala, probintziala eta autonomikoa baztertu behar dira, horiek izanik gaur egun hitzarmena duten langile gehienei eragiten dietenak eta sistematikoki soldata igoera
|
handienak
ezartzen dituztenak, enpresaren egoera kontuan izan gabe. Gainera, mugatu beharra dago hitzarmenen iraupen mugagabea, berritzeko adostasunik ez dagoenean (delako ultraaktibitatea)...".
|
|
|
Loiolak gaitasun musikala du, moldaketak egiteaz edo sortzeaz bera arduratzen da. Xelebre hau, Eduardo, ganberro hutsa da, txorakeriak egiten jaio zen eta berari bururatzen zaizkio astakeria
|
handienak
. Ni berritsu hutsa naiz, eta antolamenduaz arduratzen naiz.
|
|
|
Merkatuetan sartzeko zeuden baldintzak hobetzeko eta haiek desitxuratzen dituzten laguntzak murrizteko neurriak hartzea izango da negoziaketa horien helburua. Eztabaidarik gogorrena Europako Batasunaren eta nekazaritzako gaien esportatzailerik
|
handienak
biltzen dituen Cairns eko Taldearen artekoa izan zen. Europako Batasuna prest zegoen esportaziorako ematen ziren laguntzak murrizteko, baina besteek laguntza horien epe jakin batzuetan desagerraraztea zen eskatzen zutena.
|
|
|
osa ezazu zeure ekipamendua abantaila
|
handienak
eskaintzen dizkizuten tokietan erosiz.
|
|
|
Naturaren aldeko Munduko Batasunak (UICN), naturaren kontserbazioan diharduen mundu mailako erakunderik
|
handienak
, Espezie Mehatxatuen Zerrenda Gorria argitaratzen du aldian behin.
|
|
|
Baina lurrunketagatik galera
|
handienak
nozitzen dituenetako bat da (%8, 7).
|
|
|
Isurketa puntu onenetakoa (33º C), baina higadura proban txarrenetako bat da (0,53 mm) eta, aldi berean, lurrunketaren ondorioz galera
|
handienak
nozitzen dituenetako bat (%8, 1).
|
|
|
Edukierari dagokionez,
|
handienak
Valisa eta Kelkos dira (30 litro), ondotik Zanni eta Gabol (28 litro) datozkiela.
|
|
|
Koben kronologiaren arazoa zela-eta, zundaketa estratigrafikorako programa bat sortuzen: Los Moros (Corro) kobazuloa aukeratu zen, posibilitate
|
handienak
zituelako.Kobaren inguruan indusiz, bost eskeleto aurkitu ziren, batek garai bisigotikoko dataketa eman zuelarik (C bidez 620±80 urte tartea lortu zen, hau da, 540 urte tartea). Agustin Azkarate-k bere tesi lanean koba artifizialak sakonkia ikertu zituen, eremitismoaren kasua Euskal Herriko testuinguruan kokatuz30.
|
|
|
b) Ez epigrafikoak: multzo honek sortzen ditu arazorik
|
handienak
jatorri, kronologia eta esanahiaren aldetik. Gaiak anitzak dira:
|
|
|
Orain arte, inolako moneta teoriak ez ditu irizpide horiek bete. Hain zuzen ere, herrialde gehienek beren etxeko moneta politika aldatu behar izan dute kanpoko faktoreen eragina dela kausa, eta faktore berberak dira zorpeko herrialdeek garapen ekonomikorako dituzten oztoporik
|
handienak
. Monetaren desegonkortasuna eta kanpo zorraren krisia nazioarteko ekonomiaren errealitate mingarriak dira, herrialde askoren jendetza handiarengan eragin kaltegarriak dakartzatenak.
|
|
|
Talde horretan, arroza paellan sartuko litzateke, baina, horrez gain, buztinezko kazolan prestatutako arroza eta labean prestatutakoa ere aurki ditzakegu. Zailtasun
|
handienak
dituztenak dira, izan ere, aleak egosteko punturik onena eta prestatu diren uraren lurruntze osoa bat etorri behar dute. Sutan jarritako buztinezko kazolan egindako jakiak lekale kopuru handia duten eskualdeko platerak izaten dira (arroza bakailao eta garbantzuekin, arroza bakailao eta patatekin, arroza babarrunekin, arroza niskaloekin, etab.). Atun freskoa, Alacanteko tipikoa.
|
|
|
Izozkien kontsumoa, aginduzkoa dirudien bezala, udako hilabeteetan izaten da batez ere. Katalunia, Madril eta Valentzia dira, ordena horretan, beren osaeraren eta elaborazioaren arabera aldatu behar den produktu baten kontsumitzaile
|
handienak
.
|
|
|
Aurreikuspenen arabera, 200 milioi eurotik gorako salmentak izango ditu denboraldi honetarako. Europan, kontsumitzaile
|
handienak
, pentsa litekeenaren kontra, iparraldeko herrialdeak dira, non, hemen ez bezala, izozkia elikagai gisa hartzen baita gozoki gisa baino gehiago. Horrek ez du esan nahi ANHCEAk osasun agintariei erreklamatu dienik, eta, beraz, berezko balioa duela.
|
|
|
Animaliekin egindako esperimentuetan oinarrituz, badakigu ginsenoideek ariketa egiteko denbora luzatzen dutela, proteinen sintesia estimulatzen dutela, plaketen agregazioa inhibitzen dutela, estresak urdaileko ultzerak sortzea prebenitzen dutela eta sistema immunearen jarduera handitzen dutela. Giza organismoan duen eraginari dagokionez, Japonia, Korea eta Errusia dira landare horri buruzko azterketa
|
handienak
egin dituzten herrialdeak, eta estresari (estresaren aurkako elikagaiak) eta lan errendimenduari mesede egiten dietela berretsi dute. Horregatik guztiagatik, ginsengari eragin tonikoa edo adaptogenoa duen landaretzat har daiteke; hau da, gorputzari estresera egokitzen laguntzen dio:
|
|
|
Helduetan, frutak, barazkiak eta arraina dira nagusi. Gainera, errosazeoen familiako elikagai talde bat dago (mertxika, udarea, sagarra, arbeletxekoa, freskoa), eta horiek izaten dituzte arazo
|
handienak
. Pertsona askok saihestu egiten dute seme alabek marrubiak jatea, alergia dutela uste baitute, baina ez dago hori frogatzen duen ebidentzia zientifikorik.
|
|
|
Adituek «iraultzailetzat» jotzen duten teknika batek ateak irekitzen dizkio horizonte itxaropentsu bati aortaren disekzioen aurkako borrokan, hau da, arteria horrek, giza gorputz osoko arteriarik
|
handienak
jasan dezakeen kalte katastrofikoenaren aurkako borrokan. Teknika horri esker, pazienteak ez dira behartuta egongo bularraldea edo abdomena irekitzearen erasoa jasatera, eta gaixoen heriotza tasa murrizten da.
|
|
|
niaranara... niaranara... tprrr Makinak itzulitako paper zatiak aldendu ninduen haurtzaroko oroitzetatik. Behatz dardartiz eskuratu nuen eta jada makinako musikarik ezean, historian zehar osatu den musika obrarik
|
handienak
lagundu zidan ekinean: isiltasunaren obra sinfonikoak hain zuzen.
|
|
|
Xiberoko Zohardiak edo gainontzeko folklorezaleek antolatzen dituzten agerraldiek, ordea, arrakasta nahiko zabala daukate. Erraiten ahal da ere, pastoralez kanpo, euren antolakuntza hauek dituztela ikusle kopuru
|
handienak
erakartzen eta ez aldi batez edo bestez, baizik eta aspaldiko urtetan. Hala da Garindaineko herriak aspaldidanik eratzen duen" Euskal Kantu Festibalaren" kasuan; hala, baita ere, Xiberoko Zohardia ren eskutik datorkigun
|
|
|
Azpimarratzekoa da, baita ere, Nafarroan aurkitu ditugula hizkuntz politika auzitan jartzeko ahaleginik
|
handienak
, Aurelio Artetak berak, edo Tajadurak, edo Matas Mugica, Ignacio Aranaz, Oses, Zabala eta besteren baten lumatan, eta politikarien mihietan, noski.
|
|
|
Dedukzio transzendentala apriorizko adigaiak objektuei lotzeko moduaren argipena da (sentimenaren kasuan harremana zuzena zen; ez, ordea, orain), eta, beraz, apriorizko esakune sintetikoen ahalbidea frogatzeko ezinbesteko urratsa. Kritika osoaren erdigunea dela esan daiteke, eta Kantek berak neke
|
handienak
sortu dizkion atala dela onartzen du. Kategorien baliotasun objektiboa da autua, hauek esperientziaren baldintzak diren aldetik.
|
|
|
Sasigogorik okerrenak, besteen erruki eta ardura gutxienekoak, giza katastroferik
|
handienak
sorrarazten dituztenak, nik uste adimenak bere eraikuntza gezurtiak baina handi eta eder itxurakoak gogoari —ilun eta makalari— ezartzetik datozela, bai bakoitzagan eta bai historian. Ez gure soinaren guretatik edo nahimenaren nahietatik, adimenak gogoa menperatzetik baino.
|
|
|
Desarmatuta zaude galera
|
handienak
ekiditeko
|
|
2002
|
|
|
Euskal Kupoaren %2, 9 erakunde komunak mantentzeko erabili da (Kongresua, Senatua, hainbat auzitegi), eta %11, 7 kanpoko harremanetarako. Hori dela eta, defentsa eta indar armatuen gastuen parte garrantzitsu bat estaltzen du euskal Kupoaren zatirik
|
handienak
. Nolanahi dela ere, oraindik transferitu ez diren zerbitzu guztiei dagokie estatuari ordaintzen zaion Kupoa.
|
|
|
Beltzak eszenan sartzen direnean berriz, zabarkeria nagusitzen da. Elkarri bultzaka eta ostikoka, barrabaskeriarik
|
handienak
esanez, ardo zahatoagatik borrokan.... dantzarik apenas egiten duten, eta egitekotan, narrats. Herriko ordena haustea da kontua, eta gorrien ordezkari gorenak engainatzea lan bakarra.
|
|
|
egia da dozena erdi bat liburu on idatzi zituela, eta egia da, baita ere, gerra osteko urte haietan Espainiako literaturgintzan eta kulturgintzan errebultsibo bultzagarri izan zela. Horiek dira nire ustez bere meriturik
|
handienak
. Gainera, aitortu behar dut, oso hizlari ona izan zela.
|
|
|
Euskal Herrian erromatar garaiko aztarna
|
handienak
Iruña Oka (Araba), Andionen eta Iruñean bertan daude. Andionen (Andelos hiri erromatarra, Nafarroako Mendigorrian) egindako aurkikuntzen aberastasuna bere kontserbazio maila onean datza.
|
|
|
Uraren eta haizearen sinfonia dira nik inoiz entzun ditudan sinfoniarik guztizkoenak, horiek ez dizkizu inork plagiatuko. Zorionez, Leitzan ni bizi naizen etxea joaz pasatzen da Gorriztaran erreka, eta negu minean ezin dut leihorik ireki, baina hotzik
|
handienak
pasatzean, leihoa irekita, uraren sinfonia adituz hartzen nau loak.
|
|
|
Sentitzen duten oso gauza gutxi esaten ditek bertsolariek(...). Inpostorerik
|
handienak
dituk. Maskara askorekin agertzen den jendea duk, eta beren bizitzan ere ez dituk normalak(...)».
|
|
|
EAEko gotzainen azterketa ez da aldendu orain arte euskal elizaren zati
|
handienak
egin ohi duen azterketetatik. Ohikoak esateaz gain, analisi ausart eta zorrotza egin du egun euskal gizarteak bizi duen egoeraz.
|
|
|
Gatazkaren egoerak, ordea, bere ohikoan dirau, ez atzera, ez aurrera. Eta egoera horietan,
|
handienak
eta indartsuenak ateratzen ditu azkenean etekin gehienak, edo kalterik txikienak. Ekintzokin bat ezagutarazi duen komunikatuan, ETAk 1995ean eskaini zuen Alternatiba Demokratikoa jarri du berriz mahai gainean.
|
|
|
Ziurrenik zuetariko gehienok udako oporrak non igaro jada erabaki duzue, baina egongo da oraindik zalantza batzuk argitzeke izango dituen norbait ere. Buruhauste
|
handienak
, data zehatz bat aukeratzearekin batera, diru kontuek sortu ohi dituzte gehienetan. Sarri gertatu zaigu bidaia eder batek erakarria izan eta poltsikoari begiratu ostean atzera bota behar izatea.
|
|
|
Lehen eguneko lagun batzuk nire ahizpa biki bihurtu dira, eta besteei jada ez diet ia kasurik egiten. Ordainetan, konturatu naiz hiru egun isilik pasatu dituen lotsati horrek eta biok kontatzen dizkiogula elkarri sekreturik
|
handienak
. Fitxajeak, zer esanik ez!
|
|
|
Alde horretatik, gogorarazi dute SEPIk Euskal Herriko egoitzaren bost urteko funtzionamendua bermatzeko letra izenpetu zuela pribatizazioko akordioan. Orduko dokumentu hura kontuan izanik, BBEko sindikatu
|
handienak
, UGTk alegia, berriro jabetza publikoko enpresa bihur zezatela eskatu zuen uztailean, irizten ziolako etxe nagusiak Alemanian pagamenduen etenaldia aitortu izanak pribatizazioaren porrota erakusten zuela eta multinazional alemana finantza ahuleko konpainia zela egiaztatzen. Ordea, ez dirudi oso erraza denik berriro Espainiako Estatuaren jabetzara bihurtzea.
|
|
|
Europa da munduan zorrik
|
handienak
dituzten herrialde pobreen hartzekodun nagusia: europarroi zor digute beren garapena teorian bultzatu eta praktikan itotzen duen dirutza alimalekoaren %58 Datu esanguratsua benetan, zifra horren arabera Amerikako Estatu Batuak, Japonia eta Kanadaren aurretik baigoaz.
|
|
|
Evaristok Artadia desagertzearen aferan, Oteitzan, Leringoak jotzen dituzte erruduntzat. Horiena garbitu gabe, ene aburuz, sarraskirik
|
handienak
guk eginak dituk. Iraultza burgesaren garaian, 1838an, Leringo herria oldartu zena
|
|
|
Une handietan hartzen dira erabaki
|
handienak
. PCE legeztatzea, edo Frantziaren kasuan Aljeriari independentzia ematea, erabaki horiek oso latzak izan dira onartu dituzten estatu gizonentzako.
|
|
|
Kopuru
|
handienak
Puleva (%1, 03) eta Clesa (%0, 96) laginek erakutsi zituzten.
|
|
|
Berrogeiko hamarkadako lehen urteetan arazo handiak egon ziren gerra egoeraren ondorioz, nahiz eta Ipar Euskal Herriak, gerraren jokalekuetatik urrun, ez zuen ez suntsipenik ez esateko moduko distortsio materialik jasan behar izan.Arazo ekonomiko
|
handienak
lan eskuaren eskasiaren ondorioa ziren, produkzio jarduerarako ezinbestekoak diren gizonezkoetako asko eta gazteetako ugarimobilizaturik baitzeuden.
|
|
|
Bestalde, matxinaturiko bandoaren bonbardaketek Gernika eta Durango suntsitu zituzten, baina ez zuten ia batereeraginik izan Nerbioiko eremu industrialean. Suntsipen
|
handienak
garraioaren azpiegituretan eta elementu mugigarrietan izan ziren, trenbideak, zubiak, errepideak, portuak, kamioiak, lokomotorrak, bagoiak...?, baina haiek laster berreraikiedo ordeztu ziren. Abeltzaintzak eta nekazaritza azpiegiturek ere egoera hori jasanbehar izan zuten, baina, produkzio faktoreak izaki, ez zen zailegia izan haiekordeztea.
|
|
|
XIX. mendearen bukaera aldeko filoxeraren krisiak gogor zigortu zuen mahatsondoen laborea Araban eta Nafarroan, ekoizle
|
handienak
baitziren; eta produkzioak porrot egin zuen. Krisialdiaren unerik txarrenean, Arabako mahastiak 1898anbaino hamabi aldiz gutxiago izan ziren eta Nafarroakoak zazpi aldiz gutxiago.
|
|
|
batetik, hiri handien garrantzia gero eta nabarmenagoa da, jarduera ororentzako polo erakargarri bihurtuz; bestetik, lurraldeko gune asko etaasko, garapen ardatzetatik urrun daudenak, gero eta baztertuago daude eta biztanlez urrituagoak dira. Horregatik, gaur egungo ahalegin
|
handienak
fenomeno horieiaurre egitera bideratzen dira: garraio sarearen bidez lurraldea bere osotasuneanintegratu eta egituratzeko; lurraldea eskala handiko zenbait hiriguneren bueltanantolatzeko, Parisen gehiegizko kontzentrazioa hautsiz; eta landa eremuak egituratzeko, elkartasuna eta kontzientzia ekologista aldarrikatuz.
|
|
|
Hego Euskal Herriko gainerako hiru herrialdeei dagokienez, ustiategi
|
handienak
Araban daude eta txikienak Gipuzkoan. Ekoizpenei dagokienez, EAEn erenekazaritzak abeltzaintzak baino ekoizpen handiagoa ematen du.
|
|
|
Ikerketa proiektuen azterketa egiteko, UPV EHUren datuak ditugu sistematikoenak eta
|
handienak
(18 taula). Hain zuzen ere, 2000an, UPV EHUn, 516ikerketa proiektutik 8 bakarrik izan ziren euskaraz, hau da, %2 meharra.
|
|
|
2000an, Euskal Herriko unibertsitateetako argitalpen zerbitzuek 33 unibertsitate liburu argitaratu zituzten euskaraz. Argitaldari
|
handienak
UD DU (12 liburu), UEU (9 liburu) eta UPV EHU10 (9 liburu) izan ziren urte horretan.
|
|
|
Heriotza tasei dagokienez, aldaketa
|
handienak
adinik gazteenetan agertukodira; eta, gainera, adin helduetan atzeratu egingo dira heriotza probabilitateak. Hauda, bizi itxaropenak gorantz jarraituko du.
|
|
|
Hizkuntza gaitasunari dagokionez, gazteenen eta zaharrenen artean daudeeuskaldunen portzentajerik
|
handienak
, %30etik %57ra bitartekoak, hurrenezhurren. Nabarmentzekoa da 5 eta 24 urte bitarteko adin taldeetan euskaldunenportzentajeak izandako gorakada.
|
|
|
Galerarik
|
handienak
laurogeiko hamarkadako urteen amaieran gertatu ziren.Horrela, 1985etik 2010era igaroko diren 25 urteetan, galdutako guztizkoaren ia%40 1990aren aurreko urteetan bildu zen.
|
|
|
Batetik, komunikaziorako (joan etortzeko eta teleharremanetarako) aukeraberriei esker, campus ezberdinetan burutu lezake ikasle, irakasle edo ikertzaile, bat berak bere jardun unibertsitarioa edota, urte gutxi barru, gaur egungo mundukobibliotekarik
|
handienak
adina liburu izango dugu eskura gutako edozeinen etxetik, informazioaren digitalizazioari esker. Campusa ez da izango nagusi, tempusa baizik.
|
|
|
Agian, zurean egitenzituzten lan batzuetan ikasia izango zuten; baina beste aukera batzuetara ere jodaiteke (talde bakoitzak bere lurraldean ezagutzen zituen trikuharrien ezagutzara, etab.). Noski, egitura hauetako batzuk begi bistan zeudenez, ulergarria izan daitekebeste trikuharri berri bat eraikitzerakoan aurrekoak erreferentziatzat hartzea; bainahori ez da horrela eraikuntza teknika eta egiturak tumulupean ezkutatuta baldinbadaude (harkosko
|
handienak
behealdean jartzeko joera, harlauzak ezkata eranjartzekoa, ganbera, kontrafuerte, batez inguratzea eta tumulua zutik ezarritakoharri zirkulu batez inguratzea).
|
|
|
Europako historiaurreko aztarnategi ikusgarrienek (haitzulo
|
handienak
, eta, batezere, trikuharri erraldoienak) eta arrazoiz ospetsuenek, betidanik izan dute tokikuttuna ahozko tradizioan, eta lurralde zabaleko sinesmenen atal garrantzitsua izandira (Bretainian, Portugalen, Galizian, Euskal Herrian...). Herriak hauen ingurukosinesmenak eta mitoak sinetsi eta, neurri batean, bizitzen zituenez, hilobi monumentu horienganako errespetu handia zeukan.
|
|
|
sinatzeko ere zailtasun ugari izan zituzten. Arazorik
|
handienak
espainiar koroak 5 eta
|
|
|
(?) Garaia dela uste dut, hiztun eta berriemalerik ez zaigu falta eta? Aralar (Gipuzkoa aldean Nafarroako diputazioak ezetz esan ez dezan), Aizkorri, Gorbea, Larrun eta ahal dakit non?, ahal diren antenatzarrik
|
handienak
jarri eta Euskal Herriko gaurko zazpi herrialdeak harrapatzen saiatuz, geuk emandako geure eritziak euskaraz, españolez eta frantsesez (%50 euskaraz, %25 españolez eta %25 frantsesez) geuk zabaltzeko eta ez bestek. Bestela nafar asko navarrista izango da, Iparraldean Parisa begiratuko dute eta beste hiruetakook Buenos Días España esanez esnatuko gara goizero6.
|
|
|
XX. mendearen lehen urteetan, Pathé eta Méliès etxeak ziren irudi esportatzailerik
|
handienak
eta indartsuenak.
|
|
|
Desastrea espektakularrago egiteko, ez dago ezer errazagorik zifrekin jolastea baino. Gaizkiletza lanak direla eta, talde gutxitu bateko kideren bat harrapatzen denean, sarritan gogoratzen dira lapurren artean edo bortxatzaileen artean zenbat diren arraza horretakoak, kolore horretakoak edo kultura horretakoak; munduaren historiako lapurrik
|
handienak
zuriak izan dira, gogoratzen ez bada ere.
|
|
|
Paradoxikoa izan daitekeen arren, hedabideen jardunean, arrazakeria praktikatzen dutenak dira arrazakeriaren kritikorik
|
handienak
. Esan dezagun argiago:
|
|
|
Papiro orria ateratzeko orratzak bezala zatitzen dira landarearen zuntzak, ahal den xafla mehe eta
|
handienak
atereaz. Hoberenak erdi erdian izaten dira, eta gero mozketaren hurrenkeran gero eta txarragoak.
|
|
|
Gehienak, helburu ziurrik gabekoak, etengabeko ezinegon kontentagaitz arinak hara eta hona daramatza. Batzurentzat ez dago ezer gogokorik, urratsak hara zuzentzeko; aitzitik ahozabalka eta indarga patuak harrapatzen ditu, hainbesteraino non olerkaririk
|
handienak
orakulo moduan esan zuena, haiek benetazkotzat hartzen duten ezbairik gabe: «eskasa da bizi dugun bizitzaren zatia».
|
|
|
«adinean animalien mesedetan hain eskuzabal portatu zela, ezen bost hamar gizalditan luzatzen baitzaie bizitza, eta gizonari, aldiz, hainbat eta hain gauza handitarako sortua izaki, bizitza mugatu egin zaio neurri arras murritzagotan.» Ez dugu asti gutxi, berau soberan galdu bai, egiten dugu. Aski luzea eman zaigu bizitza, eginkizunik
|
handienak
burutzeko nahiko eta sobera, hura osorik eta ongi maneiatuz gero; baina luxuan eta alferkerian lardaskatzen denean, gauza onerako erabiltzen ez denean, saihetsezineko azken orduaren poderioz, zebilenik ere erreparatu ez genuen bizitza joan zaigula sentitzen dugu. Halaxe da:
|
|
|
Papiro orria ateratzeko orratzak bezala zatitzen dira landarearen zuntzak, ahal den xafla mehe eta
|
handienak
atereaz. Hoberenak erdi erdian izaten dira, eta gero mozketaren hurrenkeran gero eta txarragoak.
|
|
|
Hala, txanpon bakarraren sei eguneko funtzionamenduaren ondoren, premiazko produktuek, hala nola ogiak edo elikagai freskoek, %10eko igoera izan dute, batez beste, eta elkarte horien arabera, milaka salaketa jaso dituzte produktu asko arrazoirik gabe garestitzeagatik. Kontsumitzaileen haserrerik
|
handienak
, Banku, Kutxa eta Aseguruen Erabiltzaileen Elkarteko (Adikae) Miguel Martinezen arabera, oinarrizko kontsumoko produktuek izan duten gehikuntzaz jabetzen joan diren heinean sortu dira. Espainiako Kontsumitzaileen Batasunak (UCE) adierazi duenez, lehenengo egunotan euroarekin egindako prezioen bilaketak egiaztatu duenez, establezimendu txikietan eta ostalaritzan %7ra arte igo dira elikagaiak.
|
|
|
Tasa finko edo aldakorren artean aukeratu, mailegua entitate berri batekin subrogatu nahi den aztertu, edo ohiko komisio, biribiltze, notario, erregistro, zerga eta aseguruetako gastuak aurreikusi. Arazo
|
handienak
etxebizitza hipotekatuta dagoenean gertatzen dira. Tramiteak eta dokumentuak Banku bulego batean hipoteka kreditua eskatzeko orduan, nahiz eta bezeroak bere kontuak eta saldoa izan ohi dituen, erakundeak hainbat dokumentu eskatuko ditu:
|
|
|
Abuztuaren 26tik irailaren 4ra Johannesburg en (Hegoafrika) egingo den Garapen Jasangarriari buruzko Munduko Gailurrera arte luzatuko da ekimen hori. Klima aldaketa Erregai fosilak erabiltzeak eragiten du klima aldaketa, eta herrialde pobretuek jasaten dituzte, eta izango dira aldaketa horren inpaktu
|
handienak
. Horrek, herrialde horien baliabide eskasiarekin batera, pobreziatik ateratzea eragozten die.
|
|
|
Paralelepipedo horrek, bere hamar tresna zientifikoekin, gai izango da kimika atmosferikoari eta itsas biologiari buruzko azterketak egiteko (plankton mugimendua barne), baita hondamendi naturalei aurrea hartzeko ere. Envisat Astriumek eraiki du, Europako partzuergo aerospazial
|
handienak
, eta berrogeita hamar konpainiak osatzen dute. Espainiako espazio industriari, adibidez, proiektuaren %4, 42 egokitu zaio.
|