|
2002
|
|
|
Baina gure benetako helmuga Las Vegas zen, edo Vegas, amerikar jatorrek dioten legez. Hain ospe
|
handia
duen hiri honetara iristeko Nevadako desertua zeharkatu behar genuen, eta ordurako desertuak zeharkatzen ohituta bageunden ere, Nevadako hura bereziki gogorra egin zitzaigun. Kanpoaldean beroa ikaragarria zen, gure Chevrolet barruan giroa hobea zen baina.
|
|
2003
|
|
|
Pneumologoen arabera, asmak eragin
|
handiagoa
du hiri handietan.
|
|
2005
|
|
|
Jarduera horren aurka borrokatzeko, fundazioak “Utzi nahi izan” izeneko kanpaina jarriko du martxan. Hala, Madril eta Bartzelonako markesinak, uzte indize
|
handiena
duten hirietako bi, konpainiako animalien balioa nabarmentzen duten mezuez beteko dira. Fundazioak abian jarritako beste ekintza batzuen arrakasta errepikatzea du helburu kanpainak, hala nola “Berak inoiz ez luke egingo.
|
|
|
Bartzelona eta Madril dira etxebizitza hutsen proportzio
|
handiena
duten hiriak.
|
|
|
FUNCASen arabera, etxebizitza huts gehienak (%41, 2) Espainiako hiri nagusietan eta metropoli koroetan daude; bigarren etxebizitzak, berriz, udalerri txikiagoetan (%53, 9) eta kostalde turistikoetan daude. Bartzelona eta Madril dira etxebizitza hutsen proportzio
|
handiena
duten hiriak parke nazionalean (%9, 9); Valentzian eta Alacanten, berriz, %6, 7 eta %5, 6 dira, hurrenez hurren, eta Sevillan eta Malagan %3, 6 eta %3, 5 Bigarren mailako etxebizitzak, berriz, Alacanten daude batez ere, merkatu nazionalaren %8, 4; Madrilek, %8, 2; Valentziak, %5, 9; Bartzelonak, %5, 8; eta Malagak eta Tarragonak, %4, 8 eta %4, 4, hurrenez hurren. Bestalde, FUNCASek adierazi du Espainiako parkeko etxebizitza hutsen %18, 5 ez dagoela egoera onean, eta etxebizitzen batez besteko adina 38,7 urtekoa dela.
|
|
2007
|
|
|
Hori dela eta, Espainia bigarren herrialde gisa aukeratzen dute beren destinoetan. Xu Jingek azaldu zuenez, turistei ez zaie eskaintzen herrialdea oso osorik ezagutzeko aukera emango dien produkturik, baizik eta autonomia erkidego bakoitzak, eta are ahalmen ekonomiko eta turistiko
|
handiena
duten hiriek, eskaintza bereiziak eta banakakoak eskaintzen dituzte. Alde horretatik, Asiako bisitarien eskaintza aldatzearen aldeko apustua egin zuen.
|
|
2008
|
|
|
Leku askotan sortu izan dira, baita demandarik batere ez zegoen lekuetan ere. Nik uste zerikusi
|
handiagoa
duela hiriek saldu nahi duten irudi batekin, eta arteak alde horretatik, modernotasunaren, zabaltasunaren eta dinamismoaren itxura eman izan du, alegia, hiri bat kapaz dela kulturaren aldeko apustua egiteko. Eta gero, turismo kulturalarekin oso lotua dago.
|
|
|
Hala, 2007an 1.663 ibilgailu eta 41 karga estazio zeuden. Madril (350 bus eta 337 kamioi, hondakinak biltzeko) eta Bartzelona (251 eta 83, hurrenez hurren) dira ibilgailu horien flota
|
handiena
duten hiriak. GNVri esker, Espainiak urtean 23 tona CO, 300 tona NOx eta 17 tona partikula gutxiago isurtzen ditu atmosferara, eta 7.000 tona CO2 Horregatik, hurrengo urteetan erabilera handitzea da asmoa.
|
|
|
Gainera, Internet bidez ere deskarga eta inprima daitezke (nahi adina) plataformetan (oso ezaguna den bat Family Check da, Madrilgo Erkidegoan aritzen dena), edo sarearen bidez taloitegi bat bidaltzeko eska daiteke. Eskaera
|
handiagoa
dute hiri handietan. Sustapen gehienak aisiarekin lotutako produktu eta zerbitzuekin lotuta daude, hala nola deskontuak jatetxeetan, museoetarako sarrerak, aisialdiko jarduerak eta abar.
|
|
2009
|
|
|
Goi mailako hezkuntza maila dute, eta ekonomia maila ertain altua. Horri esker, hazkunde indize
|
handienak
dituzten hiri handietan kokatu daitezke, hala nola Madrilen, Katalunian eta Valentziako Erkidegoan. Hiru erkidego horietan biltzen dira itzuli diren gazteen %57, eta Kanarietan eta Galizian, berriz, %6 Lehenetsitako lekuak dira itzulitakoak.
|
|
|
Zazpi puntuak Espainiako Superkopa eta Kopako tituluei esker lortu ditu, baina baita ACB ligako liga erregularreko lidergoa lortu zuelako, denboraldian jokatutako lehen 21 partidetatik 20 irabazi dituelako, edo etxean urtebete pasa egin duelako norgehiagokarik galdu gabe. Titulu kopuruari dagokionez, Ligako talde onena izan da beste urtebetez Tau Baskonia, eta horrek meritu
|
handia
du hiri txiki bateko talde batentzat. Gasteiz hiri txikia den neurrian hiri edo eskualde populatuenetako klubek baino baliabide ekonomiko apalagoak dituelako.
|
|
2010
|
|
|
Adibidez, Oslok (Norvegia) edo Goteborgek (Suedia) 25 metro karratu inguru dituzte biztanleko, eta hiri horietan berdeguneek hiriaren %68 inguru hartzen dute. Gure herrialdean, informazio hori eman duten udalen artean, Iruñea da berdegunerik
|
handiena
duen hiria: «lorategia», iruindar bati dagokiona, 26 metro koadro da.
|
|
|
Txosten horien arabera, azken hamar urteetan, Espainiako aztarna ekologikoa %34 hazi da, batez ere energia kontsumoaren igoeragatik. Aztarna ekologiko
|
handiena
duten hiriak Madril, Bartzelona, Cadiz, Iruñea, Bilbo, Coruña eta Santander dira. Ingurumen defizit larriagoa duten probintziek beren lurraldea hamar aldiz baino gehiago behar dute egungo kontsumo mailari eusteko.
|
|
|
1900ean 1.250 milioi biztanle zeuden, 2000n 6.000 milioi biztanle eta 2050ean 9.000 milioi izango direla kalkulatzen da. Pertsona horietako asko gero eta biztanle gehiago eta bizigarritasun arazo
|
handiagoak
dituzten hirietan biziko dira. Energiaren eta baliabide naturalen kontsumoa handitu egingo da, baita ingurumenaren narriadura gogorarazten duen aztarna ekologikoa ere.
|
|
|
Istiklal alderdi nazionalista arabista zen. Eragin
|
handia
zuen hirietan, Fezen eta Casablancan batez ere. Liberazio Armada, berriz, Arrifeko eta Atlaseko menditarrez, hegoaldeko tribuetako jendez zegoen osatua, gerrilla urbanoaz aparte.
|
|
2011
|
|
|
Egia esan, erabat urbanoak diren denboretan, erritmoetan, gabiltza. Errealitate fisiko bat dago, eta horrek eragin
|
handia
du hiriaren beste irakurketak egiteko orduan.
|
|
2012
|
|
|
Barakaldon, besteak beste, 17.000 biztanle euskaldun daude (http://eu.eustat.es/municipal/ dialog/ Saveshow.asp#axzz1Sdudd5Bl) erabilera, aldiz, ez da %1era ere iristen (iturria: Sasiburu, Barakaldoko euskaldunon elkartea). euskal hiztun komunitate
|
handia
duen hiria da, baina hain erabilera tasa baxua izatea kezkagarria da. Lan honetan erabilera tasa baxu horretan eragin dezaketen faktoreak aztertzen saiatu naiz:
|
|
|
Oporretako eta hirietako leku nagusietan errentagarritasunak eta enpleguak behera egin duten arren, Excelturrek dio sektorea funtsezkoa dela Espainiako ekonomiaren sostengua eta haren berreskurapena ziurtatzeko. Opor-lekuek hobeto jasaten dute nazioarteko ezegonkortasun ekonomikoa, ostatu ahalmenaren gehiegizko eskaintzak eragin
|
handia
duten hiri destinoen aldean. Egoera horretan, turismo enplegua handitu egin da opor-lekuetan(% 0,8 urtarriletik apirilera bitartean, eta 1.314 lanpostu berri sortu dira), nahiz eta hoteletako diru sarrerak zertxobait jaitsi diren(%, 43,1 euroraino).
|
|
2013
|
|
|
Bilbo aukeratu nuen, garai hartan Bilboko aurrezki kutxa txikiena ere diruz mukuru egon ohi zelako. Ihes egiteko eragozpen
|
handiak
zituen hiria zen, ordea, eta erakundeak apenas baliatzen zuen, atrakatzaileek auto pilaketaren batean ehizatuak izateko arriskua zutelako. Metroa baino lehenagoko kontuekin ari naiz.
|
|
|
Trikitiak konpetentzia
|
handia
zuen hirietan
|
|
|
Zuhaitz bat landatzeak eta mantentzeak hiru urte irauten du, eta 190 eta 455 euro bitartean kostatzen da, baina, web horren arabera, 68.000 euro inguruko zuzeneko irabaziak emango ditu. Zuhaitzik
|
handiena
duten hiriek erakargarritasun handiagoa eskaintzen diete enpresei eta turistei. 4 Atmosferaren berotegi efektuari aurre egiten diote Zuhaitzek karbono dioxidoa (CO2) harrapatzen dute, berotegi efektua eragiten duen berotegi efektua eragiten duen gasa.
|
|
|
Los landa txakurrek abeltzaintza animaliekin harremana dute. Gainera, denbora gehiago ematen dute kanpoan. Hau da, osasunerako arrisku
|
handiagoa
dute hiri zakurrak. Hona hemen: mendian bizi den txakurra zaintzeko bost jarraibide. Besteak beste, barne eta kanpo desparasitazio ohikoena, leishmaniasia prebenitzea eta babesteko babes egokia eskaintzea.
|
|
|
Mosku eta Bartzelona dira munduan eta Espainian auto ilara
|
handienak
dituzten hiriak, eta hori saihestu daiteke
|
|
2014
|
|
|
Loiola kalean, adibidez, kantu kalejira egiten ari ziren. Egunkaria itxi zutenean sortutako ekinbideak gero eta tradizio
|
handiagoa
du hirian, eta atzo ere jende ugari batu zen abestera. Aberriaren Mugak, Herribehera, Bagare... Errepertorio mardula osatu zuten.
|
|
|
ditugu: euskaldun ehuneko eskasa eta euskaldun kopururik
|
handiena
dute hiriek; euskara beharrezko ez den tokia, batez ere, hiria da; sektore aurkari oso indartsuak daude hirietan; aldeko sektoreen ahulezia estrukturala: kapital sozial eta kultural eskasekoa; nahikotasun praktikaezina.
|
|
2015
|
|
|
Sistema horiek turisten bizitza erraz sinplifikatzen dute, eta, aldi berean, roaming aren gainkostu handirik ez dute. Dena den, oso litekeena da turismoan bultzada
|
handia
duten hirietan eta guneetan beste batzuetan baino azkarrago ezartzea. Izan ere, sistema horiek asko errazten dute turisten bizitza, eta, aldi berean, ez da izaten roaming aren gainkostu handirik.
|
|
|
Alderdi ekonomikoaren aldetik ere, premiazkoa da beste proiektu bat egitea. Badakigu Urduña Hiriaren eta zonaldearen garapen ekonomikoari buruzko erabakietan zerikusi
|
handia
dutela Hirirako sarbideen kalitateak edota beste herrikoekiko komunikazioak.
|
|
2016
|
|
|
Publikoaren eta pribatuaren arteko harremanak garatu nahi ditugu jarduera ekonomikoak pizteko. Potentzial
|
handia
duen hiria da Lizarra. Adibidez, duela gutxi Fiturren egon ginen, eta ideia asko jaso genituen.
|
|
|
Eta sinbologia ere handia du. «Bizkaian eta Euskal Herri osoan ere tiradizo
|
handia
duen hiria da. Kosmopolita, eta berritasunen biltoki eta iturri».
|
|
|
90eko hamarkadan zehar gertatutako tribuaren egonkortzeak eremu berrietara ailegatzeko beharra ekarri zuen berarekin. Ezagun zen ordurako Hala Bedik beste inork baino mobilizazio gaitasun
|
handiagoa
zuela hirian, beste batzuk ailegatzen ez ziren lekura ailegatzen zelako. Gainontzeko komunikabideetan ahotsik ez zutenei ahotsa ematearekin batera, zabaldu nahi zen mezuari garrantzi handiagoa ematen hasi zitzaion:
|
|
2019
|
|
|
bataatzerriko hirietan oinarritua, bestea Donostian eta, azkenekoa, espazio mugatu eta itxi batetikegiten diren kanpoko edota imajinatutako espazioetatik abiatua. Gainera, lehen eta bigarrenetapen artean jauzi tenporal handia dago, eta horrek eragin
|
handia
du hiriaren irudikapenennolakotasunari dagokionean.
|
|
2020
|
|
|
Hiri batzuk horretaz jabetzen hasi dira, eta aldatzen hasi dira, abiadura mugak murriztuz, espaloiak zabalduz eta abar, baina oraindik ere beharrezkoa da egoera hori pixkanaka errepikatzea eta leheneratzea, oinezko eta bizikletazko joan etorriei lehentasuna emanez eta espazio publikoen sarea zabalduz. Konfinamendu faseetan, nabarmena izan da oinezkoek eta bizikletek gero eta protagonismo
|
handiagoa
dutela hirietan 5 kilometro baino gutxiagoko distantzietarako garraiobide seguru, eroso eta eraginkor gisa. Mugikortasun aktiboa, segurua eta haurrak protagonista dituena, errazteak diseinuaren egitura aldatzea eskatzen du.
|
|
|
Urdina eta Zuriaren buruarentzat, erabakigarria izango da parte hartzea eremu zehatz batzuetan handitzea. Herritarrek estatus sozioekonomiko
|
handiagoa
duten hirietan eta herrietan, esaterako, zentro ezkerreko blokea osatzen duten alderdien alde bozkatu ohi dute: horietako batzuetan, Urdina eta Zuriak botoen %40 eta %50 artean jaso zituen aurreko bi bozetan.
|
|
2021
|
|
|
Egokitze arazo ugari izan ziren, etxola auzoetako bizimodua etorkinen jatorrizko herrietakoaren oso antzekoa baitzen. Nekazari munduarekin zerikusi
|
handiagoa
zuten hiri handi bateko bizimodu zaratatsuarekin baino. Leku irekietan eta altuera gutxiko etxeetan bizitzera ohituta zeuden, ez ordea porlanezko etxe orratzen artean.
|
|
2022
|
|
|
• Auzo berriek pisu espezifiko
|
handia
dute hiriko argazki demografikoan. Salburua, Zabalgana eta Lakua auzoek osatzen duten zonaldea kontuan hartuz gero, esate baterako, bertan bizi da Gasteizko populazioaren% 39.
|
|
|
Literaturaz, arteaz, zientziaz... Energia baikor
|
handia
du hiriak. Eta horretan ari naiz, ikasten.
|
|
|
Kontribuzio handiak ordaintzen dituena da, esan diot. Etxe jabego
|
handiak
ditu hirian, eta hiru lantegi; beraz, ez al du bere onerako zergei behean eustea. Hiritar ospetsua eta agurgarria da, esan diot, eta Pobreen Legearen Jagole, eta ez da ezein alderditakoa, ez onekoa, ez txarrekoa, ez inpartzialekoa.
|
|
2023
|
|
|
Azken kontaketen arabera Autonomian Erkidegoan 69.952 egoitza hutsik daude, hots 1.075.076 egoitzen %6, 5a. Kopuru gehiena Donostian da, 94.733 egoitza hutsarekin, Bilbon 9.141 eta Gasteizen 4.876 Kopuru
|
handiena
duten hirien artean: Bakio, Lekeitio eta Gorliz.
|
|
|
Azken urteotan, ebidentzia zientifikoaren arabera, gaitasun intelektualak, gaitasun kognitiboa eta oroimena murriztearen ondorio da kutsadura. Hau da, atmosferaren kutsadura
|
handia
duen hiri handi batean arnaste hutsagatik, estres oxidatiboa izateko eta nerbio sistema zentralaren narriadura goiztiarra izateko arrisku handiagoa dugu. Ikerketa epidemiologikoek etorkizuneko agertoki posibleaz ere ohartarazten dute, non, biztanleriaren zahartzeaz gain, atmosferaren kutsadurak narriadura kognitiboa —goiztiarragoa eta pertsona gehiagori— eragiten baitu.
|