|
2001
|
|
|
K.a. V. mendean zehar, Atenasen Solon, Pisistrato, Klistenes eta Periklesen erreformek familia oneko aristokrazia aberatsaren eta pobreenen arteko zuloa txikitu zuten, azkenik demokrazia eta isonomia (hiritar guztien eskubide politikoen berdintasuna) ezarriz. Familia gutxi batzuen inguruan eta lur jabetzaren arabera antolaturiko gizarte esklusibo batetik, behe klaseek (nekazari txiki, artisau...) gero eta botere politiko
|
handiagoa
duten gizarte berri batera igarotzen gara. Azken hauek hiriaren gobernuan partaidetza handiagoa lortuko dute.
|
|
2002
|
|
|
Ezkontzatik kanpo izandako seme alaben nolabaitekoardura hartzera gizonezkoak behartzen zituzten legeak desagertu zirela gehitzen duValverde k. Horrekin batera, adulteroek, sasikoek, ezkongabeko amek... gero etazailtasun
|
handiagoak
zituzten gizarte hartan. Estura ekonomikoa handitzen zenean, familia sortzea eta eratzea are zailago bihurtzen zen9 Giro gogor hartan, bortxaketek ere gora egin zuten.
|
|
|
Hedabideek zeregin
|
handia
dute gizartea prestatzen eta hezten. Beharrezkoa da, beraz, kazetariek, komunikazio enpresek eta estilo liburuek errealitate kultura anitza modu egokian ikustea.
|
|
|
Hedabideek oso eginkizun argia eta
|
handia
dute gizarte egituren artean. Hedabide dominatzaileak oso lotuta daude gizarteko erakundeekin (publikoekin zein pribatuekin).
|
|
|
“Garapena antolatu behar duen jendea bizirik ez badago, ez dago osasuntsu, ez da gertatuko”, azaldu zuen Piotek. Hiesak eragin
|
handia
du gizartean eta ekonomian, 15 eta 49 urte bitarteko adin tartean, “giza baliabideak agortzen ditu, ekoizpen ahalmena boikotatzen du, pobrezia eta zailtasunak larriagotzen ditu”. Eta hori guztia jardueraren sektore guztietan, nekazaritzatik hezkuntzaraino.
|
|
2003
|
|
|
Antzeko zerbait gertatzen da beste gaixotasun infekzioso batzuekin, hala nola A hepatitisarekin. Malaria edo paludismoa eltxo batek (Anopheles Gambiae) transmititutako gaixotasun infekziosoa da, eta Europatik kendu zen 60ko hamarkadan, baina gero eta presentzia
|
handiagoa
du gizarte industrializatuetan, turismoa handitzeagatik. Gaixotasun horrek bidaiarien hilkortasun tasa %1 ingurukoa da.
|
|
2004
|
|
|
Geroz eta inmigrazioaren agerpen
|
handiagoa
duen gizartearen isla ere bada eskola.
|
|
2005
|
|
|
Horrexek bereizten gaitu piztiengandik; sekula ezin da luxuzko salgaia izan. Eta, bistan denez, prezioak eragin
|
handia
du gizartearen maila kulturalean. Dohainik eman izan ditudan kontzertuetan zalapartak gertatu izan dira eta sarrera kobratzen denean, berriz, zenbat eta garestiago jarri, orduan eta jende gutxiago joaten da".
|
|
|
Hezkuntzak garrantzi
|
handia
du gizartean, hezkuntza zentroek inguruarekinduten harremana aintzat hartzen badugu. Gertuko ingurune soziokulturalean arretajarriz gero, ingurune zabalagoa ikusiko dugu, eta ingurune horrek, hezkuntza etaeskola sistemaren bitartez, duen eragina agerian geratuko zaigu.
|
|
|
Europako hegoaldeko mugako egoera larriagotu egin da azken hilabete hauetan”, ohartarazi du. Halaber, SOS Arrazakeriak salatu du kolektibo jakin batzuek, adingabeek bezala, gero eta zailtasun
|
handiagoak
dituztela gizartean integratzeko, onartutako araudi berriak direla eta. Era berean, azpimarratu du komunitate arabiarrak eta/ edo musulmanak gizartearen aurreiritziak izaten jarraitzen duela, are gehiago M ondoren.
|
|
|
Aitak alabari ezkontzeko eskaintza egiteko arrazoia pobrezia besterik ez da; bizirik irauteko baliabide ekonomikorik ia ez dagoenean, alaba gazte bat zama ekonomiko handia da; izan ere, horrelako herrialdeetan, neska lagunak ezkontzeko dote bat behar duenean, neskaren adinarekin batera handitzen da zenbatekoa, eta ezkontza goiztiarrean aurkitzen dute hori, erantzukizun ekonomikoa senargaiaren familiarena baita. Gainera, uste dute garaia baino lehen ezkontzeko formula horrek sexu erasoetatik babesten duela neska, eta hori pizgarri garrantzitsua da neskaren birjintasuna estimu
|
handian
duten gizarteetan. Haurren ezkontzak egitea, herrialde horietan gizarte edo kultura tramite huts gisa ulertuta, giza eskubideen aurka egiten da eta muga larriak dakartza askatasun pertsonalerako, hezkuntzarako eta osasunarekiko konpromisorako.
|
|
2006
|
|
|
Garai hartan gaur imajinatu ezin dugun eragina zuten ideia eta energia erlijiosoek. Berriro gogoratuko dugu sasoi hartan hurrengo bizitzaren gaineko ardurek dena hartzen zutela; komuniorako aukerak kristauaren posizio soziala erabakitzen zuen; apaizak influentzia
|
handia
zuen gizartean... Testuinguru horretan energia erlijiosoak faktore determinanteak ziren herriaren izateko eran.
|
|
2007
|
|
|
zentzumenei eta mugimenduari dagokienestadioa (lehen haurtzaroan), operazio aurreko estadioa (2 urte), operaziozehatzen estadioa (7 urte), eta operazio formalen estadioa (nerabezarotikaurrera garatzen dena). Estadio bakoitzak eragin
|
handia
du gizarte ezagutzarengarapenean. Hurrengo paragrafoetan, labur azalduko dugu estadio bakoitzak zerekarpen egiten dion gizarte ezagutzari.
|
|
|
Eskolak eragin
|
handia
du gizarte ezagutzaren garapenean. Alde batetik, haurrak eskolan ahaide ez diren haurrekin eta helduekin erlazionatzen ikasten du (Buchanan Barrow, 2005).
|
|
|
Batxilergoko Errege Dekretuaren zirriborroan hainbat ikasgai ageri dira: marrazketa artistikoa, marrazketa teknikoa, artearen historia, fisika, kimika, industria teknologia, elektroteknia, latina, grekoa, ekonomia, lurraren zientziak eta ingurumenekoak, baina informatikakoak “ez dago arrastorik txikiena”, baina presentzia
|
handiagoa
du gizartean, lan munduan eta hurrengo hezkuntza mailetan.
|
|
|
Itxuraz osasuntsua den pertsona gazte baten bat bateko heriotzak eragin
|
handia
du gizartean eta familian, batez ere kirola egiten denean. Antonio Puerta Sevillako jokalariaren heriotzak berriro ireki du horrelako heriotzei buruzko eztabaida.
|
|
|
Espainian ia 150.000 haur daude ezgaituta, eta munduan 120 eta 150 milioi bitartean daude. Ezgaitasuna duten gazteak baztertzeko arrisku
|
handiena
duten gizarte taldeetako bat dira, ez bakarrik diskriminazio irekiaren biktima gisa, baita aukera faltagatik ere. Hezkuntzaren esparruan, World Vision GKEak salatu duenez, hezkuntza sistemetara sartu ezin izan diren 77 milioi haurren herena da kolektibo hori.
|
|
|
Hala diote Banifek, populazioaren segmentu horretan espezializatutako bankuak. Gutxieneko tasazio handia Bankinter eta Banco Sabadellen esku daude errenta
|
handiena
duten gizarte klaseei etxebizitza finantzatzeko apustu argienak. Hipoteka banatan, goi mailako etxebizitzatzat jotako etxebizitzak erostea lehenetsi dute, eta horien batez besteko tasazio balioa 500.000 eurokoa da.
|
|
|
Teknologiak gero eta autonomia
|
handiagoa
du gizarte eredua finkatzeko (Castells 1998), eta teknologien aurrerapena argiki doa bidea markatuz gizarte eredu motan. Eredu energetiko konkretu baten aldeko esfortzuak nabari sumatzen dira honezkero.
|
|
2008
|
|
|
" Egia da telebistak Jose Luis Morenoren albiste modukoak zabaltzen dituenean psikosia pizten dela, baina arazoa da horrelako gauzak gertatu egiten direla. Gero eta delinkuentzia
|
handiagoa
duen gizartea sortzen ari gara, eta horrek kezkatzen du jendea. Pisu batean bizi bazara, jo egizu sarrerako atea ostikoka gaueko hamabietan, eta ikusiko duzu nola ez den inor ateratzen laguntzera.
|
|
|
Edozein kasutan, IKTen garapena erabiltzaileek markatuko dute, beraiek erabakiko baitute zelako produktuak eta edukiak nahi dituzten une orotan. Horrela, esaten da teknologiek eragin
|
handia
dutela gizartea eraikitzeko prozesuan. Horregatik, oso garrantzitsua da audientzia formatzea, izan ere, erabiltzaileek sormena zenbat eta gehiago erabili, orduan eta hobeak izango dira garatuko diren produktuak eta gutxiago merkatu bazterketak.
|
|
|
inpaktuaren tamaina edo indarra kodearen ondorioa da eta kode bakar bat ez, kode asko ditugu eta gainera elkar joka ari diren kodeak: batzuek besteek baino maila eta balio
|
handiagoa
dute gizartean (edo gizarte talde batentzat).
|
|
|
Ikastetxe hori 2006an sortu zen, eta Hezkuntza eta Zientzia Ministerioaren mendeko Hezkuntzako Ikerketa eta Dokumentazio Zentroaren (CIDE) ekimena da. Autonomia erkidegoetako hezkuntza administrazioek proiektuan parte hartzea lortu du, baita hezkuntza esparruan izen
|
handia
duten gizarte eragileek, GKEek eta profesionalek ere. CREADEk espazio fisiko bat badu ere, CIDEren egoitzan, bere adierazlerik handiena zentro birtuala da, informazioa eta baliabideak etengabe eguneratzeko aukera ematen duena eta erabiltzaileak modu sistematizatuan eskuratzeko aukera ematen duena.
|
|
|
Beste azterketa batzuen arabera, VRSak eragindako bronkiolitisak zazpi eguneko batez besteko ospitalizazio tasa du. Zehazki, aztertutako barrutietan, pazienteen %21ek astebetez baino gehiagoz ospitaleratu behar dute; horregatik, patologia horrek eragin
|
handia
du gizartean, eta Espainian urtean 3,6 milioi eurotik gorako kostu zuzena du. Haur goiztiarrak —batez ere haurdunaldiko 35 astearen aurretik jaiotakoak—, kardiopatiak dituztenak edo biriketako gaixotasun kronikoak dituztenak dira bronkiolitisa izateko arrisku handiena dutenak, adituen arabera.
|
|
2009
|
|
|
Beste datu batzuk, ordea, isilean gordetzen dira. Esaterako, Europako Unibertsitatearen Institutuak (Florentzia) zuzentzen duen ikerketa batek matematiketan eta hizkuntzan lortutako emaitzak alderatu ditu hainbat herrialdetan, eta genero berdintasun
|
handiena
duten gizarteetan, hain zuzen, nesken eta mutilen emaitzen arteko alde hori murriztu egiten da, hala nola Suedian, Norvegian, Finlandian, Islandian eta Zeelanda Berrian.
|
|
|
Emakumeakmendeko eta esaneko irudiekin identifikatu dira, haurren zainketaz eta heziketazarduratu izan dira, eta pertsonekiko harremanetan zentratu izan dira. Ondorioz, gizonek interes handiagoa dute ekintzak agertzen dituzten iragarkiekiko, eta emakumeek interes
|
handiagoa
dute gizarte arazoak agertzen dituzten iragarkiekiko.Gizonek item espezifikoak prozesatzeko joera eta beren buruetan zentratutakoekintzen helburuekiko interesa agertzen dituzte. Emakumeek harremanak prozesatzeko joera eta besteengana orientatutako gizarteko helburuekiko interesa agertzen dituzte.
|
|
|
Oro har, langile autonomoak, kooperatiba, mutualitate eta gizarte ekonomiaren familia bakoitzak egitura ezberdinak osa tzen ditu bakoitzaren berezko interesen alde egiteko orduan. Europar Batasunean, aldiz, onarpen
|
handia
du gizarte ekonomiaren kontzeptuak erakunde publikoetan, bai Europako Legebiltzarrean, bai eta Europako Batzordean ere, nahiz eta eragile pribatuen artean orain arte gutxieneko kontsentsurik ez lortu.
|
|
|
“Afrikako nekazaritza komertzialak nekazari txikiak sar ditzake eta inplikatu behar ditu hazkundea maximizatzeko eta etekinak zabaltzeko”, dio Michael Morrisek, Madagaskarreko Munduko Bankuko nekazaritza ekonomialariak. “Eskala handian mekanizatutako produkzioak —gaineratu du— ez du abantaila nabarmenik eskaintzen kostuei dagokienez, baldintza oso zehatz batzuetan izan ezik, eta askoz probabilitate
|
handiagoa
du gizarte gatazkak sortzeko”. Thailandiako eta Brasilgo esperientziak erakutsi duenez, nekazari txikiak garapenean sartzen direnean, pobrezia gehiago murrizten da, eta tokiko eskaria suspertzen da.
|
|
2010
|
|
|
20 urte pasatu dira lehenengo loraldi hura gertatu zenetik, baina bien bitartean komunikazioa eta hedabideak asko aldatu dira eta etengabe aldatzen ari dira teknologia berriei eta digitalizazioari esker. Globalizazioak gero eta indar
|
handiagoa
duen gizarte honetan bizirauteko, eta, etorkizuna ganoraz diseinatu ahal izateko, beharrezkoa da jakitea norberaren tokia zein den, zertan ari den eta zein bide hartu behar duen aurrerantzean. Horretarako produktuak jasotzen dituzten irakurleen profila nolakoa den eta irakurleen iritziak jasotzea ezinbestekoa da.
|
|
|
Nire Loiola probintziako nagusien iritzia honako hau zen, niri esan zidatenez: Komunikabideak gero eta garrantzi
|
handiagoa
zutela gizartearen bizitzan, eta mundu horretan sartu beharra genuela. Gauzak horrela, ezinbestekoa zen mundu berri hori ezagutu eta zer egin genezakeen ikustea.
|
|
|
Gainera, gizon eta emakumeen berdintasunaren aldeko borrokarekin egunetik egunera konpromiso gero eta
|
handiagoa
duen gizartea da gurea. Horixe da, nire iritziz, XXI. mendeko egitasmo politiko nagusia.
|
|
2011
|
|
|
ikastea izaten da jende indigenarentzat asimilatua izateko modu bat. Hainbat kasutan, ohartu ere egin gabe, prestigio
|
handiagoa
duen gizarte klasean gora egiteko, beren ama hizkuntza galtzearen truke egindako hautua izaten da, beren nortasunaren funtsezko osagaia galduko badute ere?. Eduardo Camacho, La muerte de las lenguas indígenas:
|
|
|
Sortzen ari diren gaixotasunek eragin
|
handia
dute gizartean, bai osasun arloan bai ekonomian. Duela urte gutxi arte, kontzeptu hori patologia infekziosoekin lotzen zen, besteak beste, hiesarekin, tuberkulosiarekin eta malariarekin.
|
|
2012
|
|
|
Gaur egun, baina, «inbertsioa gidatzen duen irizpidea ez da produktibitatea izaten, eskura daitezkeen zerga onurak baizik». Aldundiak uste du inbertsioa sustatzeko zerga pizgarriak «oso funtzionaltasun txikikoak» direla produktibitatea hobetzeko, eta kostu
|
handia
dutela gizartearentzat. Horregatik kendu nahi ditu, eta I+Gren arlokoak soilik utzi.
|
|
2014
|
|
|
Horretaz aparte, Nazioarteko Lan Erakundeak (ILO, 2012) gizarte babesaren lurra «social protection floor» izenekoa bultzatu nahi du. Gizarte ziurtasunak garrantzi
|
handia
duela gizarte politikaren barruan uste du ILOk:
|
|
|
Bihotz zahartua Zahartzearekin lotutako gaixotasunen beste adibide bat bihotz gutxiegitasuna da. Odola ponpatzeko eta organismo osoan banatzeko ezintasuna 65 urtetik gorako biztanleriaren %8ri eragiten dio; hori dela eta, oso ohikoa da zahartze tasa
|
handiak
dituzten gizarteetan, Espainian gertatzen den bezala, eta Espainiako Barne Medikuntzako Sozietateak (SEMI) emandako datuen arabera, 650.000 pertsona dira. Gainera, kontuan izan behar da paziente hauek, bihotz nahaste horren ondorioz, aukera asko dituztela giltzurruneko gaixotasuna, biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoa, anemia, obesitatea, tiroide gaixotasunak eta antsietate depresiboak izateko, SEMIren espezialistek diotenez.
|
|
|
Ez da ageri edo kasik eta hor da beti. Errealitate
|
handia
du gizarte horretan. Zer ekibalentzia atzeman dakioke orain?
|
|
2015
|
|
|
Haatik, AEBko Pew Research Center institutuak garbi utzi du (Holcomb eta Mitchell, 2014) finantzaketa formula berri horiek garrantzitsuak badira ere, gaur egun, estatu horretako prentsaren diru sarrera nagusiak ohikoak direla oraindik ere; hau da, kioskoetako salmenta, harpidetza bidezko sarrerak eta prentsako edizioetan iragartzen den publizitatea. Edozein kasutan, WAN IFRAren azken txostenak garbi uzten du ordainpeko prentsa digitalak gero eta onarpen
|
handiagoa
duela gizartean. 2013 urtean eta mundu osoa kontuan hartuta,% 60ko igoera izan zuen aurreko urtearekin alderatuta.
|
|
2016
|
|
|
Batetik, planak lau urteren buruan 3.300 enplegu gehiago sortzea du helburu? %20ko igoera?. Bestetik, epe horretan eratuko diren enpresen %10 gizarte ekonomiakoak izatea da asmoa.Nafarroan ez ezik, Hego Euskal Herri osoan gero eta pisu
|
handiagoa
du gizarte ekonomiak. 87.000 langilek egiten dute lan halako enpresetan, enplegu osoaren %8, 4?.
|
|
|
«Garrantzitsua da hiztunon aktibismoak dimentsio soziala hartzea. Taldean aritzen garenean, errazagoa da hizkuntza jokabide eredugarriak erakustea, eta eragin
|
handiagoa
dugu gizartean. Gainera, horrelako ekintzetan ohikoa da hizkuntza harreman batzuk betiko aldatzea».
|
|
|
Sozialdemokrazia eraberritzerako «Hirugarren Bide»aren (1999) proposamenaren barnean, zenbait ongizate prestaziok ondorio doilorrak sor zitzaketela planteatu zuen, eta, horren ondorioz, arriskuen eta segurtasunaren arteko harremana aldatzea funtsezkoa zela. Gainera, arrisku horien aurrean erantzukizun
|
handiagoa
duen gizartea sortu behar da. Gaitzak gertatu ondoren egiten diren ekintzak ordezkatzeko, giza kapitalean inbertituko duten politikak bideratu dira.
|
|
|
Finantziazio lerro batean sartzeko arazo
|
handiagoak
dituen gizartearen segmentu bat badago, zer da hori, oraindik indarrean dagoen kreditu bat duten pertsonek, hau da, ez dute amortizatu.
|
|
|
Horien barruan, bidezko merkataritzako dendek presentzia galtzen jarraitzen dute 2014arekin alderatuta. Haien pisu ekonomikoa %23tik %15era jaitsi da, baina oraindik ere garrantzi
|
handia
dute gizartearekiko ikuspen eta sentsibilizaziorako gune gisa. Bidezko merkataritza Europan Espainiako batez besteko gastua 0,75 eurokoa da, eta Europan 13,4 eurokoa.
|
|
2017
|
|
|
Ezker abertzaleak ezberdintasunak baditu erakunde errepublikanoekin, ekologia, feminismo, sindikatu eta beste mugimenduetan sartua baita. Engaiamendu aise
|
handiagoa
badu gizarte zibilean, eta ez bakarrik erakunde armatu ilegalak, eta horretatik nahi nuke gehiago jakin.
|
|
|
Baina ardura partekatua da eta erakundeei ere badagozkie egiteko batzuk, haiek bete behar dituztenak. Hona hemen horren inguruan eskematxo bat, gaur egun onarpen maila
|
handia
duena gizarte mugimenduetan:
|
|
|
produkzioa eta erreprodukzioa bereizteak emakume proletarioen klase bat sortu zuen. Emakume horiek, gizonezkoen antzera, ez zuten jabegorik, baina, senide gizonezkoek ez bezala, ez zuten soldata bat eskuratzeko aukerarik ia, gero eta monetarizazio
|
handiagoa
zuen gizarte hartan, eta pobrezia kronikora, ekonomikoki mendeko izatera eta langile ikusezin izatera behartzen zituen horrek.
|
|
|
Hala ere, EAEk eta Nafarroak eskumen
|
handiak
dituzte gizarte gastuakegikaritzeko. Gastu horiek desenplegu, gutxitutako pertsona, laneratzeko pertsona, emakume eta abarri lagundu ahal izateko dira.
|
|
|
Urte haietan arteari buruzko eztabaidak espazio
|
handia
zuen gizartean argiki, orduan ere gehitu zelako «Egunen gurpilean» sailaren barnean arteari buruzko atala. Idatzi horiek ez ditugu beharbada ekoizpen akademiko zorrotza kontsideratu behar, entseguaren eta erreportajearen arteko izaera hartzen baitute, baina unean uneko arte ekoizpenen berri ematen dutenez, baliabide interesgarria izan daitezke ikerketarako.
|
|
2018
|
|
|
Elebitasun mota horrek bultzatzen duenaren arabera, hiztunek ez daukate hizkuntza gaitasun berbera bi hizkuntzetan. Gaitasun eta erraztasun
|
handiagoa
dute gizartean komunikazioaren funtzioa betetzen duen hizkuntza menderatzailean, gizartean erabateko nagusitasuna duen hizkuntzan. Eta gaitasun kaskarragoa, berriz, hizkuntza gutxituan, hizkuntza horretan komunikazioa oztopatu eta ezinezkoa bihurtzerainokoa.
|
|
|
3 Bezeroa ez da nahi? Eskakizun hori betetzeko zailtasun
|
handienak
dituzten gizarte segmentuetako bat da hau. Beraz, kreditu eskatzaileak bankuekin zorrak izan baditu, kontu korrontean zenbaki gorriak edo banku gastu batzuei aurre egiteko zailtasunak baditu, erakundeak hasierako unetik eskaerari uko egiteko adina arrazoi izango ditu.
|
|
|
Cristina Beltránen hitz hauek Euskal Herriko gentrazioa, hiri espazio bat eraldatzeko prozesu bat, higiezinen jabetzaren balioa eta, beraz, horiek alokatzeko errentaren prezioa handitzen dituena. «Hirigune historikoa eta inguruak erosteko ahalmen
|
handiena
duten gizarte klaseek okupatzen dituzte», dio. Gentrifikazioari buruz gehiago jakin Almudena Ucha Rentaliako zuzendariak esan du oporretarako alokairua «ez dela desberdina turismoari lotutako edozein jarduera ekonomikorekiko».
|
|
|
Halaber, Krearen kanpoko itxurari eta izaerari heldu die ADD UPP! arkitektura bulegoak aldaketaren egokitasuna argudiatzeko. Arkitektoen ustetan, irudiak eta diseinuak balore gero eta
|
handiagoa
duten gizarte batean" onartezina" da Gasteizko Arte eta Diseinu eskola egun dagoen eraikinean jarraitzea. Horregatik Kreara aldatzeko erabakia" ezin egokia" dela uste dute.
|
|
|
Hala ere, mugimendu honek ez zuen nafar gizartearen mobilizazioa lortu, eta hau ulertzeko mende bukaerako erreferente sinbolikoen pisua aintzat hartu behar dugu. Foruek eta erlijioak, nafar identitatearen ardatzak bezala, sostengu
|
handia
zuten gizartean, eta liberalismoaren agintariek horiek erabili zituzten ordenamendu berria legitimatzeko, Gamazadaren gertaeretan frogatu zen bezala.
|
|
2019
|
|
|
" Elizak, garai hartan, eragin
|
handia
zuen gizartean, eta ez zegoen galtzeko prest; bere pribilegioei eutsi nahi zien; ondorioz, sekularizazio prozesu horren aurkako kanpaina egin zuen", azaldu du Drondak. Kanpaina horrek lortu zuen nahi zuen emaitza.
|
|
|
Maila klinikoan gertatzen den bezala, arazoei buruzko eztabaida publikoak eragin
|
handia
du gizarteak gertakari traumatiko jakin bati esanahia emateko prozesuan (Pennebaker eta Harber, 1993). Esparru publikoko gertaera esanguratsuak azaltze ko ahaleginean, CSCak proposatzen du copingedo aurre egite hori bereziki komunikabideen diskurtsoaren bidez gauzatzen dela, kasu honetan sare sozialen bidez.
|
|
2020
|
|
|
Zuzenbide Konstituzionaleko klasean ikusi nuen interes
|
handia
zuela gizarte amerikarreko talde baztertuetan eta erreforma sozialetan.
|
|
2021
|
|
|
Honaino ekarri gaituen lanaren abiapuntu izan zen ohartzea euskal itzulpengintzaren inguruan sortutako zenbait erakundek, kanpo erakundeetako eraginek, ekoizle, bitartekari eta hartzaileek eta merkatuak, besteak beste, egitura gero eta egonkorragoa eta eraginkorragoa osatzen zutela, eta egitura hori hazten eta hedatzen ari zela, eta, oro har, egiturak gero eta onespen
|
handiagoa
zuela gizartean. Bada, egitura haren eta egiturako partaideen irudiek, harremanek eta tentsioek sortzen ziguten interesa.
|
|
|
Egitura patriarkal eta arrazistek oraindik ere eragin
|
handia
duten gizartean, kazetaritza feminista ezinbestekoa da. Horregatik gure mikrofonoekin ez esanekoak izaten eta ikuspegi feministaz informatzen jarraituko dugu, kontraboterea izaten!
|
|
|
"" Plazeragatik fikziozko liburuak" irakurtzen dituztenak, beren irakurketak dibertsifikatzen dituztenak nahiz online irakurketa jardun ugariri heltzen dietenak konpetenteenak izango lirateke" 30 Beaud soziologoa aipatuz, idatzizko kulturarekiko harremana arrakasta akademikorako funtsezkoa dela baieztatzen du autoreak (op.); are gehiago, edozertarako da gako. Horrez gain, literaturaren balio sozialari ere jartzen dio azpimarra; hau da, erreferentzien eta literatur obren corpus amankomuna partekatzeak segregazio prozesuen arrisku
|
handia
duten gizarte kulturanitzen integrazioan lagun dezakeela. Modu berean," Iraganean baino gehiago, norbere identitatearen, norbere bizitzaren zentzua eraikitzeak garrantzi handiagoa duen garaiotan, irakurtzeak balio du, agian eta batik bat, esanahia sortzeko, norbere esperientziari edo norbere barneko egia sekretuari forma emateko; maniobratzeko tartea sortzeko, norbere historiaren subjektuago izateko; zenbaitetan, historia horretan
|
|
|
Fenomeno batzuk egonkortzen ari dira: orokorrean aniztasunarekiko tolerantzia
|
handiagoa
du gizarteak, baina beste aldean, letra txikira jotzen badugu, ikusiko dugu badirela estigmatizatuta dauden kolektibo batzuk. Estigmatizazio hori egonkortzen hasi da, gainera.
|
|
|
Antonio Guterres Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusiak salatu du kazetarien hamar erailketatik ia bederatzi zigorrik gabe geratzen direla. «Kazetarien aurkako krimenek eragin
|
handia
dute gizartean, bere osotasunean; izan ere, eragozten dute herritarrek erabaki informatuak har ditzaten». Azkeneko urte eta erdian bizitakoari ere erreferentzia egin dio Guterresek:
|
|
|
Heriotzak inoiz baino presentzia
|
handiagoa
du gizartean; hala ere, oraindik gai tabua da. Death Cafe saioetan, heriotzaz modu naturalean eta inolako juzgurik gabe aritzen dira.
|
|
|
Aisiako liburua iazko kopuruetan dabil, 93 titulurekin. Ekoizpen orokorrean pisu txikia duen arren, garrantzi
|
handia
du gizarte modernoan. Baina gurean ez, tamalez:
|
|
|
Aisiako liburuak iazko kopurua errepikatu du, 93 titulurekin. Ekoizpen orokorrean pisu txikia duen arren, garrantzi
|
handia
du gizarte modernoan. Baina, tamalez, modernitatearen ikur den aisiak euskaraz ez du tiradizo handirik, antza denez.
|
|
2022
|
|
|
Herritarren multzo nagusiak uste du euskarak geroz eta presentzia
|
handiagoa
duela gizartean eta oraindik gehiago lukeela. Bigarren multzo nagusiak uste du euskarak presentzia irabazi duela eta dagoen bezala ondo dagoela.
|
|
|
Euskarak azken bost urteetan izan duen bilakaera eta aurrerantzean eduki lukeenaz iritzia eskatu da. Bi datuak gurutzatuz gero, herritarren multzo nagusiak(% 40,6) uste du euskarak geroz eta presentzia
|
handiagoa
duela gizartean eta oraindik gehiago lukeela. Bigarren multzo nagusiak(% 22,4) uste du euskarak presentzia irabazi duela eta dagoen bezala ondo dagoela.
|
|
|
COVID luzea dutenen aldarriek gero eta oihartzun
|
handiagoa
dute gizartean, eta alderdi politikoek ere jaso dituzte gaixo horien eskariak. EH Bilduk legez besteko proposamen bat aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean Jaurlaritzaren Osasun Sailari eskatzeko COVID luzea aitortzeko eta gaixotasun horri begirako «diagnostiko, arreta eta jarraipen ibilbidea» zehazteko.
|
|
2023
|
|
|
Cefaluren iritziz, Luterok ez zituen betetzen nahaste nahaste obsesibo konputsiboaren bereizgarriak (Cefalu, 2010). Horregatik esaten zuen eskrupulositatea zuela; Luteroren obsesioak gai erlijiosoetan zentratzen ziren nagusiki eta hori normala zen, erlijioak indar
|
handia
zuen gizarte batean bizi baitzen. Ikerketa transkulturalek erakutsi dutenez, pertsonaren ingurunearen araberakoak izaten dira obsesioen edukiak:
|
|
|
Adibidez, antzinako eliza bat suntsitzen bada, ezin da berdin berdina den beste bat eraiki. Komunikabideek indar
|
handia
duzue gizarteari helarazteko, hain zuzen, ondarea zaindu eta babestu egin behar dela.
|
|
|
Kosta egiten zaigu begirada zahartzaroan jartzea, eta, are gehiago, adineko emakumeen zahartzaroan. Adinkeriak eta matxismoak pisu
|
handia
duen gizarte batean bizi gara, eta ez dugu zahartzaroaz hitz egin nahi; zer esanik ez andreen zahartzaroaz.
|
|
|
Izan ere, adinkeriak eragin
|
handia
du gizarteak indarkeria matxistaren biktimen inguruan duen iruditerian: estereotipoen eraginez, adinekoak baztertu egiten dira.
|
|
|
Afera hori dela eta, Macronek agerraldian esan zuen «minduta» zegoela, baina, aldi berean, adierazi zuen «elkarrekin» adostu behar dutela uhartediaren «etorkizuneko proiektua, anbizio
|
handiagoa
duen gizarte baterako». Frantziako presidenteak, oro har, lankidetzan oinarrituriko hitzaldia eman zuen, eta argi utzi zuen konstituzioa aldatuko dutela —estatus berria jasotzeko—, Kaledonia Berriko Kongresurako datorren urteko bozen hautesle errolda irekiko dutela —independentistak horren kontra daude— eta uhartediko erakunde politikoak erreformatuko dituztela.
|
|
|
Alaitz Artolazabalek nabarmendu duenez, “EiTB bezalako enpresa handi batek TOKIKOMen txikitik egiten dugun ahalegina aitortu izana oso berri pozgarria da, honelako jaialdi batean euskara hutsezko hedabideak aitortzea pozgarria den bezalaxe”. Iban Arantzabalek, bere aldetik, azpimarratu du “globalizazioaren aroan, zero kilometroko komunikazioak inoiz baino garrantzi
|
handiagoa
duela gizarte demokratiko eta kohesionatua bermatzeko, eta zeregin horretan ezinbestekoa dela euskal hedabideen arteko lankidetza. Tokian tokikoak komunitate biziak dira eta komunikazio gertuko eta fidagarriak behar dituzte”.
|
|
|
Inoizko informazio trafiko
|
handiena
duen gizartean, eskas ditugu elkarri istorioak kontatzeko lekuak eta momentuak. Ahozkotasuna, memoria eta transmisioa dira liburu honen funtsa eta helburua.
|
|
|
Belarritik sartzen diren ipuinak urre pipitak dira literaturaren erreka zaharrean, geroz eta bakanagoak. Inoizko informazio trafiko
|
handiena
duen gizartean, eskas ditugu elkarri istorioak kontatzeko lekuak eta momentuak. Autopista ertzean ez da kilkerrik entzuten.
|
|
|
Kantitateak kualitatea baino balio
|
handiagoa
duen gizarte honetan, bestelako denborak eta bideak eskatzen dituen diziplina batekiko ezagutza bideratzea zaila da. Zygmunt Baumanek azaltzen zuen eran, norbanakoaren eta kolektiboaren jakintza sustatuko zuketen ezagutza ereduen desagertze prozesua abian da.
|