|
2000
|
|
|
Kontsumoaren erlijioaren zelebrazio egun hauetako patxadan sagardi kontuetan aritua naiz. Oinarritik abiatuta sagardi bat antolatzen
|
ari den
lagun bat nuen kontu-kide. Mentu-oinak lortzeko sagar basakaren haziak bildu, neguan hare heze artean jaso, udaberrian lur gozoan poliki erein, hurrena mentatzeko aukeratutako barietate egokiaren mentuak bildu eta txertatu eta sagardia osatzeko landaketa egin.
|
|
|
Lehio batetik ezkutatzen
|
ari den
eguzkiari so dago gazte bat. Ikusten ditu haurtzaro eta nerabezaroa eguzki hori bezala joaten zaizkiola.
|
|
|
Golfa, hondartza eta surfarengatik dugu ezaguna Zarautz. Baina horren atzean, bizi kalitate eta herri giro aparta izan ditu betidanik, nahiz eta etengabe hazten
|
ari den
. Bertaratzen den edonork, ume, gazte, heldu eta adinekoen artean euskara hitz eta pitz entzungo du, bizitza erabat euskaraz egitea posible dela ikusiz.
|
|
|
Zulo hori gainditzeko, 1969tik 1996ra bitartean, Estatuak 489.052 milioi pezeta ordaindu zituen dibisetako zorraren trukeko aseguru gisa. Nahiz eta gastu beldurgarri hori murrizten
|
ari den
, 1996an oraindik 23.018 milioi pezeta kostatzen zitzaion Estatuari.
|
|
|
Herrialde aberatsak dira herrialde pobreen kontura bizi direnak, eta, aldi berean, herrialde bakoitzeko aberastasuna gutxi batzuen artean kontrolatzen dute. Horren arrazoietako bat, abiadura beldurgarrian areagotzen
|
ari den
herrialde pobreen kanpo zorra da. Herrialde aberatsek ez dituzte garaiz eskuratzen beren kapitalak, eta herrialde pobreak horien interesak ordaintzera beharturik daude urtez urte, geroz eta zor handiagoa sortuz eta gurpil zoro horretatik inolaz ere atera ezinik.
|
|
|
Hala ere, nahiz eta egoera politiko berriak poza sortu eta Kontseilua gauzatzen
|
ari den
plangintza estrategikoak aurrerapenak ekarriko dituen, ezin dugu esan euskalgintzako elkarteen artean euskararekiko ikuspuntu ezberdinik ez dagoenik, eta horrek ez gaitu ikaratu behar, aldiz, eztabaida puntuak zehaztu eta euskalgintzaren hausnarketa zabala egitera bultzatu behar gaitu.
|
|
|
Inork ez du ezustekorik hartu, eta eragin duenak ere bazekien gertatuko zela, seguruenik, iragarri ere hala aurreiragarri zaiolako. Presoen gose greban izango duen eragina ere ez da izango hari oihartzun handiagoa emateko; nola hartu parte, atzamar artean urtzen
|
ari den
prozesu zehazkabetu batean?
|
|
|
Bestela uniformetasun monolitiko batera goaz gero eta gehiago, azkenean ez dakizularik zer ezberdintasun ideologiko eta praktiko dagoen bi partiduren artean. Begira bestela zer gertatzen
|
ari den
Estatu Batuetan aspalditik, azkenean bi partidu besterik ez daudela aukeran eta, azken finean, bertako askok eta askok diotenez, berdin dela bat zein bestea aukeratzea. Eta orain Espainian gertatu dena ikusita, badirudi bi partidu horietatik bat besterik ez dela bizirik geratu, bestearen porrotaren ostean.
|
|
|
Fiskalak osatu duen zerrendak zur eta lur utzi ditu abokatuak. Baionako PJko (Polizia Judiziala) buruak epaiketan deklaratuko du IKren dosierrak segitzen dituelako, eta ez auzipetzen
|
ari den
kasua ezagutzen duelako. Berarekin Bordeleko PJko Albert Mouligne polizia funtzionarioa eta Baionako Gerard Fabrieres polizia daude.
|
|
|
Azken finean, film batzordeak informazio, kudeaketa eta laguntza zerbitzuak eskainiko lituzke, produkzioak erraztu eta merkatu daitezen. Orobat," planeta osoan zinemagintzan zer ekoizten
|
ari den
jakin behar du momentu oro batzordeak. Euskal Herriko paisajeak' salduko' lituzke, eta ahal bezain beste filmazio hona erakarri.
|
|
|
Lehenik eta behin, Urnietako Udalera jo zuten proiektu hori azaltzera, baina Urnietan ez zegoen halako eraikin bat egiteko lur zorurik. Ondoren, Oarsoaldea Garapen Agentziarekin, Lezo, Oiartzun, Pasaia eta Errenteriako udalek bultzatu eta Pasaiako Badia suspertzearen alde
|
ari den
erakundearekin, jarri ziren harremanetan. Ilusio handiz hartu zuen ideia Oarsoaldea Garapen Agentziak, eta proiektu horren aldeko apustua egitea erabaki zuten.
|
|
|
Zinema eskola bat du eta zinema ekoizpen ugari egin dituzte bertan, bai Sarobek, baita gune hori erabili duten enpresek ere. Esperientzia horretatik abiatuta, ikus-entzunezko produktuek gorakada nabarmena izan dutela ikusi dute, eta hazten
|
ari den
merkatu horren aurrean, zerbait egin beharra zegoela hauteman zuten.
|
|
|
Egungo egoeraren balantzeaz gain aurrerantzean jorratu beharreko ildoak eta bultzatu beharreko aldaketak mahaigaineratu dira bertan.Euskalduntzearen egungo nahiz etorkizuneko erronketara egokitzeko AEK-k bere egituraren berrikuntza du, batetik, helburu. Bere egitura enpresariala sendotu behar du eta barne funtzionamendua eta komunikazioa hobetzeko ahaleginak aurreikusi dira.Bestetik, ikasleria aldatzen
|
ari den
neurrian, AEK-k bere eskaintzaren bilakaera eragin behar du eta Didaktika Taldea berrikuntza garrantzitsuak ezartzeko prestatzen ari da.Modernizaziorako ordua da AEK-n.
|
|
|
Amaitzear da, euskararen ofizialtasuna aldarrikatzeko asmoz, Euskal Herrian Euskaraz elkartea" Hizkuntza bat, lurralde bat, legeri bat: Ofizialtasuna" lelopean Euskal Herrian zehar egiten
|
ari den
bira. Izan ere, EHEren arabera, euskaldunon hizkuntza eskubideen aldeko aldarrikapenek euskal herritarren atxikimendu ugariak izan dituzte, eta botere politikoak ez du eskaera hori aintzat hartu.
|
|
|
Badago geroari buruzlanean
|
ari den
batzorde bat. 12 lagunen artean aztertzen ari gara nola egin etorkizuneko Eskual Etxea; heldu diren 10 urteetakoa.
|
|
|
Soziologoren batek herriko lagina hartu nahi izan balu, ez zukeen aukera hoberik egingo: hemen amona bat, hor lanean lehen pausoak ematen
|
ari den
gaztetxoa, han herritartu berri den gizon gaztea... Koadroari kolorea emateko herriko txikiena izan behar duen urte erdiko neskatoaren negar hotsak.
|
|
|
Norbaitek ezer gehiago jakin nahiko balu, badaki nora jo: irautetik bizitzerako pausoa eman eta herrigintzan urrats berriak asmatzen
|
ari den
txoko horretara
|
|
|
2000ko urtarrilaren 1ean indarrean jarri zen taula berri honek 1998an adostutako erreforman aurreikusten zenaren tokia hartzen du, eta EAEko hiru foru ogasunak eta Jaurlaritza biltzen dituen Zergen Koordinaziorako Organoan adostu ondoren, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako Batzar Nagusietan onartu zen. Asteotan bideratzen
|
ari den
1999ko errentaren aitorpenean aurreko taula azaltzen da, eta alboan aurkezten duguna, berriz, 2000 urteko errentaren aitorpenean, 2001eko udaberrian egin beharrekoan, aplikatuko da.
|
|
|
Batetik, EAJren buruzagien agerpena berari dagokiona baino handiago da. Aldi berean, ETBren informazioan lantzen eta erabiltzen
|
ari den
terminologia proiektu nazionalista sendotzeko egina da. Hots, eraikuntza nazionalaren terminoetan egina dago.
|
|
|
Estatutuaren markoan gobernatzen ari denak bide horri uzten badio, zailtasunak izango ditu bide berri bat esploratzeko. EAJ esploratzen
|
ari den
bidetik ezinezkoa da gatazka ebaztea.
|
|
|
Denak-Almunia bera beste inor baino argiago, esaten denez-jabetzen dira PSOEren barnean prestatzen
|
ari den
ekaitzaren tximistetako batek GAL izena daramala, eta etorkizun politikoa ukan nahi duten guztiak ahalik urrutien kokatu nahi dira trumoia heltzen denerako.
|
|
|
Horregatik, nik Euskal Kulturaren museoa deitu beharrean, Euskal Kulturarentzako Museoa deituko nuke. Guk museo dinamikoa nahi dugu, Euskal Herrian sortu den, sortzen
|
ari den
eta sortuko den kultura erakutsiko duena. Ez dugu zaindu gabeko museoa nahi, garaian garaikoa baizik.
|
|
|
Horrez gain, Recording Industry Association of America delakoak Secure Digital Music Initiative ekimena jarriko du abian datorren udazkenean. MP4az, MP3aren bertsioa hobetuaz, hitz egiten hasiak dira batzuk dagoeneko eta diskoetxeak beldur dira hartzen ari diren neurriak ez ote diren nahikoak izango etengabeko aldaketan
|
ari den
esparru hau kontrolpean izateko.
|
|
|
Gero eta liburu gehiago saltzen da, baina salmenta ale gutxi batzuetan kontzentratzen da. Literatura guztietan nagusitzen
|
ari den
joera da hau. Argitaletxe bakoitzak lau liburu ditu ikaragarri saltzen dituenak eta beste 50 batere saltzen ez direnak.
|
|
|
Bai, aizkora eta harria erdibidean daudela dirudi. Alde batetik eskertzekoa da ETB egiten
|
ari den
ahalegina, bideak ireki dizkigu kirola biziberritzeko. Bistan da sariak ez direla batere mamitsuak, ez hortik bizitzeko adina, behintzat.
|
|
|
Ingelesez dakienez, edonorekin berriketan hasten da. Material-bilketan
|
ari den
idazlearen itxura hartu diot. Sony-k eta Aiwa-k ez dute haren ahotsaren bolumen-kontrolik kaleratu oraino, eta MacArthur edo Truman-en bila hasi behar dut aurki, urduri jartzen bainau.
|
|
|
Lehorrarekiko hurbiltasunak eta bere tamaina txikiak natura ikuspegitik aparteko ezaugarririk ez azaltzea eragiten dute. Hala ere, udazkeneko ekaitz egunetan, ezteiondoko migrazioa burutzen
|
ari den
hainbat itsas hegaztirentzat Amuitze atseden eta babeslekua bilakatzen dela kontuan hartzekoa da.
|
|
|
Gorlizko Legorarri edo Billano lurmuturraren aurrean kokatutako irla txiki honek itsasotik irteten
|
ari den
herensuge baten itxura du askorentzat. Harri-irla txiki hau kostalde-zati honen paisajearen elementurik bereizgarriena da zalantzarik gabe.
|
|
|
Zergatik da arriskugarria? Legeak agintzen du, baina hor
|
ari den
arkeologoak txosten zorrotz bat egiten badu, aparkalekua txikiagoa egin behar duela edo beste leku batera eraman beharko duela esaten badu, konstruktore horrek ez dio sekula arkeologo horri gehiago deituko. Zer gertatzen ari da?
|
|
|
Egidazuko dartsenaren kaia egokitu eta bete bitarteko lanetan, 1999ko udan, horien aurkako gizartearen kexua nabarmendu zen, eta aurkeztutako alegazioen ondorioz, oraindik ebatzi gabe daudelarik, obrak geraraziak izan ziren epaitegietako aginduz. Aldatutako Plan Bereziaren garapenak bizi duen etenaldi hau egoki gertatu da arrantzaren sektorea jasaten
|
ari den
krisialdiari irtenbide bat emateko, etorkizunerako estrategiak aztertzeko eta eztabaidatzeko, egoera horri aurre egiteko beharko liratekeen inbertsioak aztertuz.
|
|
|
Horri lotua, eskualde osorako aldizkari bat sortzearen ideia buruan darabilkite, urritik aurrera herri aldizkariekin batera osagarri gisa banatzeko. Gehigarria ordea, zubia baino ez da izango, egosten
|
ari den
" Goienkaria" k argia ikus dezan.
|
|
|
Orduan epaimahai batek erabakitzen zituen sariak, baina orain ikusleriak saritzen ditu gustukoen dituen antzezlanak, maila profesionaleko eta maila amateurreko obrak hurrenez hurren. Bestalde, azken urteetan Euskal Antzerkiaren Bultzatzaile Saria ematen hasi dira, euskal antzerkiaren alde
|
ari den
pertsona, elkarte, erakunde edo komunikabidearen lana aitortzeko asmoz. Iaz Imanol Eliasek, Antxieta taldean zuzendari lanetan aritutakoak jaso zuen.
|
|
|
Harrigarria dirudi lehen helburua" finantza merkatuak" indartu beharra izatea, eta ez, berriz, merkatu horiek ikuspegi sozial batekin eta neurri kolektiboeen bidez, kapitalaren gaineko fiskalitatea ezartzea kasu, kontrolatzea. Halaber, Europako agintari sozialistek, nazioarteko lehia askatasunaren izenean, patronala hirurogeita hamarreko hamarkadaz geroztik arlo sozialean etengabean ezartzen
|
ari den
jokabide zanpatzaileari bereak eta bi egiten utzi diote (esku-hartze publikoa murriztea, langileen mugikortasuna eta erabateko malgutasuna, araurik eza eta behin-behinekotasuna, eskubide sindikalen aldaketa, lanetik kanporatzeko baldintzak laxatzea eta abar).
|
|
|
Plataforma hau ATTAC elkartearen bidetik sortu zen joan den ekainan. ATTAC Frantziako estatu mailan zergen eremuan borrokan
|
ari den
talde bat da. Talde honek iniziatiba hartu zuen Ipar Euskal Herriko mugimenduak gonbitatuz, ezker abertzalearen mugimenduak barne.
|
|
|
JOXEMI Zumalabe Fundazioaren aurka Baltasar Garzonek egindako operazioak argi uzten du Estatu espainiarra ideia zigortzeko egiten
|
ari den
ariketa. Ez da lehenbizikoa, ez aginte espainiarraren aldetik, ezta Baltasar Garzon epailearen aldetik ere, baina gutxitan aipatu izan da horren argi Espainiako Konstituzioak jarri duen ordenari desobedientzia zibilez eran-tzutea delitu dela Espainian.
|
|
|
EZKER abertzalean agiten
|
ari den
Batasuna prozesuak zortzi ponentzia izango ditu eztabaidagai, hiru ildo politikoari lotutakoak eta beste bost batasun herritarraren izaerari lotuak. Karlos Rodriguez eta Aurkene Astibiak Bateginez aurkeztu zuten; Patxi Zabaletak eta Josu Gulinak Aralar; Joseba Ibarburuk eta Karmel Etxebarriak Piztu Euskal Herria; Jose Iriarte' Bikila' k Arragoa eta Koldo Barrosek Igitaia eta Mailua.
|
|
|
Horren aurrean zerbait esan beharra daukagu. Kudeaketa plangintza onartua bada eta Udalbiltzak legimitatea eta errespetua irabazi nahi baldin baditu, herriaren eraikuntzan
|
ari den
aldetik instituzio honi giza-eskubiden errespetua eskatu behar zaio. EHk erantzukizuna ETAk daukala pentsatzen badu, bere jarrera argitu behar du.
|
|
|
HILAREN 9an hil zuen ETAk Granadan Luis Portero, Andaluziako Auzitegi Nagusiko fiskaltzaren burua. Atentatuak ohiko erreakzioak eragin zituen, baina berriro ikusi ahal izan ziren tirabiraren batzuk PPren leialtasun eskakizun zorrotzaren eta PSOE popularren soka motzetik askatzeko egiten
|
ari den
ahaleginaren artean. Horrez gain, Espainiako uniformismo komunikatiboaren baitan zirrikituak ari dira agertzen, batez ere Jaime Mayor Oreja barne ministroaren eraginkortasunaren inguruan.
|
|
|
Baina benetan kezkatzen gaituena ez da ETAren kontrako hitzak edo manifestazioak egitea, ez baitago hor gure benetako ezberdintasuna. Kezkatzen gaituena da ETAren aitzakipean herri honen eskubideei bizkar ematea, gatazkaren izaera politikoa ukatzea, Euskal Herria Vaskongadetara mugatu nahi izatea, departamenduaren aldarrikapenaren aurrean frantses Gobernuak duen jarrera bost axola izatea, euskara Nafarroan pairatzen
|
ari den
erasoaren aurrean ez ikusiarena egitea, Audientzia Nazionaletik aspaldidanik datozen erasoei men egitea, Ertzantza faxisten manifestazioak babestu eta presoen eskubideen aldekoak jipoitzen ihardutea, presoen eskubideak errespetatu ordez okertzen ari direnean salatzeko ausardiarik ez izatea...
|
|
|
Baina horrek hobetu beharreko alderdiak erakutsi dizkigu eta Gabonetarako beste bat kaleratuko dugu. Hemendik euskarri berri horien promozioa egiten badugu, gero enpresek ikusiko dute hor badagoela zabaltzen
|
ari den
merkatu bat. Lehentasuna eman nahi izan diegu produktu horiei.
|
|
|
Globalizazio neoliberalaren aurrean, langileria indarra galtzen
|
ari den
egoeraren aurrean, Euskal Herria jasaten ari den subiranotasun hutsunearen eta bazterketaren aurrean, Euskal Herrian afiliatu gehien duen sindikatuak proiektu alternatibo bat bultzatu nahi du. Bide horretatik, gainerako sindikalgintza abertzalearekiko harremanak, batez ere LABekiko harremanak, sakontzeari ematen dio lehentasuna, nazio mailako edo nazioarteko bestelako elkartasunerako bideak ahaztu gabe.
|
|
|
Globalizazio neoliberalaren aurrean, langileria indarra galtzen ari den egoeraren aurrean, Euskal Herria jasaten
|
ari den
subiranotasun hutsunearen eta bazterketaren aurrean, Euskal Herrian afiliatu gehien duen sindikatuak proiektu alternatibo bat bultzatu nahi du. Bide horretatik, gainerako sindikalgintza abertzalearekiko harremanak, batez ere LABekiko harremanak, sakontzeari ematen dio lehentasuna, nazio mailako edo nazioarteko bestelako elkartasunerako bideak ahaztu gabe.
|
|
|
Ez da harritzekoa, dena den. Harritzekoa izan beharko ez litzatekeen moduan, gutxienez egungo markoa gainditzeko ahaleginean
|
ari den
abertzalearentzat, Jaurlaritzan kudeaketan jardutea eta, aldi berean, egungo legedia gainditzeko neurriak laguntzen aritzea, bai legedia medio bai modu baketsuan egindako beste edozelako moldez ere.
|
|
|
" Carla" n arrakastaren aurka
|
ari den
artista da protagonista.
|
|
|
Errutina da beldur gehiena ematen diona. Arrakasta handia du, mundu guztiak onartzen dio egiten
|
ari den
lana, baina bera ez dago bere buruarekin gustura. Orduan aldaketa izugarri bat ematen du, iritzi orokorraren kontra.
|
|
|
Asko luza daiteke gai honetaz hitz egiten, baina behin kontestualizatu ondoren zein zertan
|
ari den
ulertzea errazagoa delakoan nago. " Euskaraz Mintza" ikasleek euskaraz aritzeko duten oztopoaren aurrean gainditzeko tresna bat da, baina ez dago dudarik beste hutsune asko eta esanguratsuei erantzun behar zaiela, hala nola irakaslegoaren hizkuntza formakuntzari (Nafar Gobernuak aurten EGA gabeko-eta dakizuenez EGA ez da panazea-ehun eta piko irakasle kontratatu ditu D ereduetarako eta ausartu egiten da" entre bambalinas" D eredua porrota dela esaten.) dagokiona edota Formakuntza Zientifiko Teknikoa euskaraz eskaintzearen garrantzia.
|
|
|
Iparraldeko ikastolak euskarari buruzko diagnostiko bat burutzen ari dira uneon. Emaitzak ezagutu ostean Hegoaldean garatzen
|
ari den
hizkuntza planarekin lotuko direlarik. Seaskako pedagogiarako Alazne Petuya aholkulariak koordinatzen ditu tokian tokiko ikastoletan garatzen den proiektua:
|
|
|
Euskaldunak barnetik trinkotu, bizkortu eta hobetzeko egiten
|
ari den
lana izugarri garrantzitsua da eta bultzatu behar da. Era berean, estrategia berriak asmatu behar dira erabilera formaletarako euskarari hain balore txikia ematen dien euskaldunei zuzenduak, joera eta jarrera horiek gainditzeko.
|
|
|
Ondorioz, euskal letren barrutian
|
ari den
hogei urte inguruko literatura arloko jardun honek Joseba Sarrionandia euskal literaturaren protagonista garrantzitsuenetako bat bilakatu du, irakurleen, kritikoen nahiz idazleen aukeraz.
|
|
|
Baina mutila ez dago bakarrik, neska du itxoiten, bidaiak noiz amaituko." (Egunkaria 1999-III-20) Baina, istorioan aurrera egin ahala, ordura arteko narrazioaren zenbait ezaugarri hankaz gora utziko dituen beste pertsonaia batekin topo egingo dugu: egunkari bat irakurtzen
|
ari den
pertsonaia baten bidez, plano ezberdinak txertatu ahal izango ditu. Are gehiago, teknika honen bidez jakinminari eustea lortuko du.
|
|
|
Haatik, gehienak ipuin oso laburrak dira, egoera jakin bat edo sentsazio jakin bat irudikatzen dutenak. Bi orrialde edo orrialde bakarreko ipuin hauek gaur egun hedatzen
|
ari den
ipuin laburren ildoari jarraitzen diote. Hona hemen Cilleroren narrazioetan aurki daitezkeen ipuin mota hauetako zenbait ezaugarri:
|
|
|
Izan ere, tabernariak Patxi izendatuko baitu ETAren kontaktu gisa. Patxi, bestalde, zubererazko katixima baten inguruko tesia egiten
|
ari den
gazte bat da. Beraz, jolas modura hasi dena nahastuz joango da.
|
|
|
Gertatuak gertatu, Nafarroako Gobernua entzungor egiten ari da eta orain ez dio baimenik eman nahi Iruñean aspalditik
|
ari den
euskarazko irratiari. Hortik ikus gaur egun nafar agintariek euskara den Lingua Navarrorum-i zer opa dioten.
|
|
|
Beste era batera errepikatu. 4 Eta zurekin hizketan
|
ari den
pertsona bati ulertzen ez diozunean. Berriz esateko eskatzen diot.
|
|
|
Azken urteotako gertakizunik aipagarriena zeharkako metatze-prozesuarenareagotzea izan da. Izan ere,, metatze horizontal zein bertikalaren joera areagotuz doa, nahiz eta bizkitartean zeharkako metatzea garatzen
|
ari den
: hau da, multimedia-taldeeneraketa, tokian tokiko zein nazioarteko partaidetza dutenak.? 19 Zeta, Correo, Midi Libreedo Sud-Ouest, besteak beste, multimedia-talde garrantzitsu bilakatu dira.
|
|
|
1997ko udazkenean Sud-Ouestek eskuratu ahal izan zuen%16rekin, Eskualdeko Eguneroko Prentsaren zatia %50era heltzen da Les editions dela Semainen. Lotura edo uztartze komertzial hauek, prentsa-elkarteetako finantza-partaidetzaren bitartez bereziki, Eskualdeko Eguneroko Prentsaren pragmatismoa islatzendute mugaren alde batean zein bestean, eta mugetan eraikitzen
|
ari den
euro-eskualdeetako hedabideen ekonomia, edo Europakoa, aurre-irudikatzen dute agian.
|
|
|
Azken aldian, Prisa taldea lokalizaziorako joera modu indartsuan ari da hedatzen: batetik bere egunkarien edizionalizazioarekin, baina bestetik egunkari eta telebistalokaletan ere posizioak bereganatuz, Pretesa-ren bitartez. Nonbaiten izatekotan, telekomunika-zioetan du hutsunea, hain zuzen ere komunikazioen sektorean etorkizunerakoarlo estrategikoa bilakatzen
|
ari den
horretan.
|
|
|
Euskal Herriarekin gertatzen
|
ari den
lurralde-errepresentazio forma-anitzareneskutik, bere identitate nazionalari eutsi ez eze identitate hori eraiki gura duen herria, gurea, aurrera egiteko oztopo ugarirekin aurkitzen da, zeren gaur egungo forma-aniztasun horrek arriskutan jartzen baitu bihar-etzi nazioartean ezagutua izango den euskalmapa politiko bateratua bera ere.
|
|
|
Globalizazioak mundu-mailako esklusioa birbanatzen du, gero eta gehiago, hirugarren munduko zatiak lehen munduan daudelarik (hain zuzen ere, 35 milioipertsona EEBBetan, 55 milioi EEEetan eta Japoniako familien laurdena pobrezianbizi dira). Prozesu hau estatu garatuetan
|
ari den
deslokalizazio produktiboaren, gastu sozialen eta lansarien murrizpenaren, babes sozialaren inguruko ahazturen etalan-merkatuaren desregularizazioaren joeren oinarrian dago.
|
|
|
Gobernuen ahalmen ekonomikoek oinarri objektiboa dute, baldin eta moneta-produktu delako identitatea, hots, monetaren zirkuitua, errespetatu bada. Orduan, espazio monetario nazionala ordenatua izango litzateke; hau da, arazo mikroekonomikoak eta ekologikoak (eta politikoak...) ingurumari makroekonomiko orekatuanagertuko lirateke, eta ez orain bezala, non desegonkortasun makroekonomikoa gainerako arazoak larriagotzen laguntzen
|
ari den
.
|
|
|
Eta hor, nik uste, Europa eraikitzearen prozesua guztiz kontuan hartu beharreko datua da. Horrek aldaketak ekarriko ditu, ziur, nahiz eta nihaurez ados egon prozesu horieramaten
|
ari den
moldearekin. Gero eta gehiago, orain arte estatuen mailanfinkatzen ziren konpetentzia ekonomikoak Europanfinkatuko dira.
|
|
|
Aintzinako psilologiek pertsonaren bizitza gizabanakoaren eta inguruarenarteko etengabeko gatazka gisa ikusten zuten. Guk, bien arteko harremanarenondoriotzat ikusten dugu, behin eta berriz aldatzen
|
ari den
eremuan?. 12
|
|
|
Bere eszenen zuzendaribihurtzen da. Amestutakoa antzezten eta puzten du, bai ametseko paperdesberdinak, bere zatiak zein lantzen
|
ari den
ametseko objektuak. Fasehonetan bezeroa emozionalki sartuta dago, ametsa berbizitzen ari da, baina, orainean eta hemen?
|
|
|
Haley eta Minuchin-engandik (honekin Philadelphia Child Guidance Clinic ospetsuan lanean arituzen) eragin berezia jaso izana aitortzen da, nahiz eta Whitaker-en eraginarenaztarnak ere sumatu, bereziki bere probokazio-eta erronka-tekniken garapenean.Terapeuta aldakuntza-eragile modura hartzen duen Minuchin-en ideiaazpimarratzen du, baina familiak bere bidearen egile eta protagonista izan beharduela baieztatzen du, familiak bere baitan gorderik dituen ahalmen terapeutikoaksustatuz, Haley-k egiten zuen modura. Etengabe eraldatzen
|
ari den
sistema irekibat da familia, aktiboa, autogobernatzeko gai dena eta beste sistemekinelkarreragitera irekita dagoena; eta familiaren zurruntasunak familia barneko etafamiliaz kanpoko bilakaerara egin beharreko egokitzea eragozten duenean sortzenda patologia. Morfostasiaren eta morfogenesiaren arteko oreka dinamiko berriabilatzean datza terapia.
|
|
|
-garatzen
|
ari den
eszena zuzentzen duen psikodramatistaren adierazpenak, bera baita eszena moztu, aldatu, pertsonaiak sartu eta abar egiten duena.
|
|
|
1960 urtearen hastapenak du ikusten, hain zuzen, Hegoaldean ETAren sortzeaeta Iparraldean, denbora berean, Enbatarena. Txillardegi, oraindik guztiz hermetikoaden estatuaren mugen gainetik, abertzalismo berri bat eraikitzen
|
ari den
Euskal Herrikobi eskualde horietan naturalki instalatuta dago jadanik. Haren heldutasun politikoak, haren ingeniari-formazioak, haren sen artistikoak, atsegin berdinarekin euskara lehenikizanki, gaztelania eta frantsesa menderatzeko gaitasunak ezartzen dute Txillardegi, euskal historiaren une zehatz honetan, eginkizun pribilegiatuan.
|
|
|
Nonbait egotekotan ez dago atzean, aurrean baizik. Txillarrek bainohobeto inork ez daki zenbateraino dagokion Joneri berari buruz esaten
|
ari den
hainbatgauza.
|
|
|
Dena dela, erakunde publikoen politika linguistikoaren alde positiboak ikusi etanabarmentzea ere ez zaio ahazten Txillardegiri, kritikatuz gainera aldi berean, horienlana bidegabeki gutxiesten dutenak: ?... zenbait euskal girotan azkarregi gutxietsi ohibaita erakunde ofizialetan, euskaltzale mordo bat azkeneko urte hauetan isileanburutzen
|
ari den
lana? (16, 11).
|
|
|
Azken 50 urte hauetan loratzen
|
ari den
kultur arlo berria, non euskaldunok zerbaitesana dugun dagoeneko.
|
|
|
Operatzaile Pragmatikoek (OP) ekarpen pragmatikoa egiten dute, ez semantikoa.Ezin ditugu operatzaileak hiztegian duten adieraren arabera ulertu, diskurtso-mailanadierazten dutenaren arabera baizik. Une horretan gauzatzen
|
ari den
diskurtsoa ulertzeko, testuinguru-mailako argibideak ematen dizkigute. Eta horien laguntzaz ulertzenditugu esaten zaizkigunak.
|
|
|
Hezurdura eta sorbalda errealitate somatikoei dagozkien elementuak dira (hau da, poeman espiralean
|
ari den
–haragizko estatuarena?). A maila somatiko horri bi baieztapen irrazional egozten zaizkio, bat, alegia kokatzea?
|
|
|
Francisco Abad-ek (1981, 21) aurretik eginiko lanaren erreferentzia dakarkigu gogora género berba aztertzerakoan: , generoa egiten da, idazten
|
ari den
testurako egitura-eredu modura lehenaldiko idazlan baten eredua hartzen denean?.
|
|
|
landaredia eta fauna zurikatxa nagusitzen da, eta altitude baxuagoetan, berriz, hariztiarekin mugan, ainarra purpura eta ainarra burusoila. Ganaduak utzitako hainbat lekutan, txilar artean ametz bakanak agertzen dira, ameztia errekuperatzen
|
ari den
seinale.
|
|
|
Horrela, Estatuak kontrolpean duen hezkuntza-sistemaren bidez hizkuntzaren uniformizatzea bultza dezake, era honetan nazioaren parte-izate ofiziala ezarriz. Prezeski, badakigu hemen irakiten
|
ari den
gaia nazio-integrazioaren suan izango dugula, eta López-Aranguren-en hitz hauek arazoaren gakoa aurkitzeko aukera emango digute:
|
|
|
Hasierako oinarrizko datuak ezagutu ondoren, egiten
|
ari den
bidaiaren berri eman dit. Nire ibilbidearen justu kontrakoa dabil egiten:
|
|
|
Baina batez ere etxeko atarian jesarrita dagoen gizonak eman dit atentzioa, zeren, lur berde esmeralda aurretik, itsaso koloreanitza atzetik, eta zeru-beruna goitik, bera da paisaiaren oreka, bera eta bere arropa beltzak, eta bere pentsamendu gaelikoak. Aipatutako beste hiru elementuak hain dira neurrigabeak, hain amaigabeak, hain infinitu eta absurduak, ezen bere aulkitxoan jarrita lasai pentsatzen
|
ari den
gizon hori baita paisaia zoragarri hau orekatzen duena, paisaia hau existitzearen arrazoia. Munduaren zentroa da gizon hori, berak jakin gabe.
|
|
|
—Badakit zer
|
ari den
pentsatzen berori, jaun Nikolas, baina ez dut neure erabakia gibelat uzteko asmorik. Zeren berori ene jaun eta nagusi izan daiteke, baina berorrek ere badaki ezen, erran komunak dioen bezala, apezak duela azken hitza bere... eta zeren Jainkoak bakoitza bere lekuan nahi baikaitu:
|
|
|
—Ez dakizu lanbidea nola gogortzen
|
ari den
.
|
|
|
Fite eta isila mintzo zen, ttur-ttur batean, letaginak non landatuko gogoeta
|
ari den
sugegorri baten eitean. Ezagutu nuen egunean ezarritako izengoitia berpiztu zitzaidan gogoan:
|
|
|
Anartean, gure eztabaiden %90ek iluminatu koadrila hori izan zuen iturburu. Neke zitzaidan nire orduak partekatzea, pakete bat tabako erostea dela edo kanpoan ikasten
|
ari den
lagunari gutuna idaztea dela, egunaren bueltan egiten diren ehundaka egitateen esangura sakona —iraultzailea, kontrairaultzailea? — bilatzen zuen norbaitekin.
|
|
|
Ruben etika irakaslea ez, baina apaizgaia da! (nonbait, ez naiz gezurretan
|
ari den
bakarra). Hobeki esan, teologiako bost urteak amaituak ditu eta aurten da apaiz egitekoa.
|
|
|
Bestalde, gaur taupada bortitzak nabaritu ditut azkenean etxera deitzera ausartu, eta Dabiden ahotsaren zain egon naizen bitartean, nahiz eta gero erantzungailuaren mezua besterik entzun ez (gai izango al nintzateke Dabidi hitzik zuzentzeko?). Eta bihotza are bortitzago azkartu zait, kasik zentrifugatzen
|
ari den
garbigailu baten pare, aukera batez ohartu naizenean: beharbada Dabidi lan egitea egokituko zitzaion, eta erantzungailuak amorantearen mezuren bat gorde dezake...
|
|
|
Bitxia da, bitxia denez, aldian aldiko telefono kabinaren ilaran Karmelo deika ikustea, eta hura ahoskatzen
|
ari den
hitzak laster zureak izango direla jakitea, eta norbera izatea hitz horien sujeta. Bitxia da, bitxia denez, haren deietan nirekiko erakusten duen berri ezaren aldean, ni urjauzietako urbizien pareko bilakaera azkar batean sentitzea, eta hark kanpotik ezin ikustea neure baitan zer nolako aldaketak gertatzen ari diren.
|
|
|
Ni ere halaxe sentitzen naiz hegazkineko burrundara urrunarekin eta nire alboan lo kuku bat egiten
|
ari den
Rubenekin (gizarajoak mundologia ikastaro trinkoa egin du bidaia honetan zehar).
|
|
|
" Iragana eta geroa orainean lotu nahi lituzkeen amets bat" du poesia, bakoitzaren bizitzeak dakarren tirabiraren gunea, eta honen hitza. " Poesiak ez du buru-buztanik, baina ez da gezurtia." Ezta dolamen kantua ere, baizik eta" bere kuskutik ateratzen
|
ari den
langile gizarte baten elea." Hitzok estu hartuta, iritzi okerra aterako genuke Erdozaintziren poesiaz. Itxaro Bordak ongi ikusia duen moduan, Erdozaintzi saiatzen da Iparraldeko kutsu erlijiozko poesiaren eta Hegoaldean garai horretan idazten zen poesia sozialaren artean bide liriko desberdin bat bilatzen.
|
|
|
Baina nire joera klasikoak Zurbaran pintore espainiarrarengana eraman nau berriro ere, Bilboko Arte Ederretako Museoa azken bizpahiru urte hauetan, Migel Zugazaren zuzendaritzapean, egiten
|
ari den
lan azpimarragarriaren azken isla. Ez dituzte pintorearen lan gehiegi zintzilikatu Bilbokoan, baina bai extremadurarraren maisutasuna nabaritzeko adina.
|
|
|
Azpimarratzekoa da Grupo Correo aurrera eramaten
|
ari den
ekimena bere egunkari guztiak sarean ager daitezen, eta kalitate maila handiarekin gainera. Zalantzarik gabe, webgune hauen guztien produktu izarra hiri edo herrietako informazioa da, tokian tokiko berriak, alegia.
|
|
|
Lurreko komunikazioetan ematen ari diren aurrerapenak, zuntz optikoaren hedapena eta gero eta modernoagoak diren sateliteak, norabide horretatik doaz. Eta honen guztiaren froga argiena Estatu Batuetan oraindik garatzen
|
ari den
Internet -2an aurki dezakegu. Orain ezagutzen ditugun baliabideen gaitasunak biderkatzera etorriko dena.
|
|
|
Beste batzuek ikuspegi baikorragoa eraman zuten. Deba Garaian garatzen
|
ari den
Goiena ekimeneko bi ordezkari izan ziren Londresen: Mikel Irizar (Hitzaro saioa aurkezten du ETBn), eta Joxe Aranzabal, bere garaian Arrasate Press asmatu zuen gizona.
|
|
|
Liburu eta Liburutegi Zerbitzua burutzen
|
ari den
beste egitasmo bat" Estatistiken Programa" dugu. Egitasmo horren xedea da liburutegien zerbitzuak beren erabiltzaileen eta lurraldearen beharrizanei egokitzea eta gaur egungo
|
|
|
Une honetan teknologia berrien eragina gehien pairatzen
|
ari den
langintza liburuzain, artxibozain eta dokumentalisten eguneroko zeregina dela esatea ez litzateke gehiegizkoa.
|
|
|
Arazo nagusia hala ere, soporte fisikoaren iraupena baino, irakurtzearen posibilitatean dago. Dokumentu informatikoak, beti aldatzen
|
ari den
ingurune teknologikoarekiko erabateko menpekotasuna dauka. Zahartze tekno' Biblioteka logikoa, hondatze fisikoa bera baino azkarrago doa.
|
|
|
Azken aldian zabaltzen
|
ari den
iritzietako batek bi bide jorratzen ditu gai honetan: alde batetik, kopia digitalak egitea, dokumentuen eskuratzea errazteko, eta bestetik, mikrofilmazioa, preserbaziora begira (100 urte irauten dituela ziurtatua dagoelako).
|
|
|
Era horretan, 1934an79, egiaztagarritasun irizpidea ahultzeko ahalegin horretan, Lewisek honakoa iradoki zuen: beste pertsona bat mina sufritzen
|
ari den
ala ez jakin dezagun, nahikoa da hura imajinatzearekin, portaera neurgarrien bitartez egiaztatu beharrik gabe. Panpina bada, baztertu egiten dugu sufrimendua, minduta ezin baitugu irudikatu.
|
|
|
Esan zuen Fisikan ez dagoela ezer halakorik; eta pazienteak onartutakoa ezin duela bere barrearen zergatiari buruzko hipotesi bat izan, baizik eta soilik hura edo bestea zela bere barrea eragiten zuen arrazoia. Azaldu zuenez, ados dagoen pazienteak ez du arrazoi horretaz pentsatzen barre egiten
|
ari den
unean bertan, eta" subkontzienteki" horretaz pentsatzen ari zela esateak" ez du ezer esaten barre egiten ari zen unean gertatutakoari buruz".
|
|
|
Nola utziko dio esnatzen
|
ari den
gizakiaren espiritua hunkitzeari suak edo honek eguzkiarekin duen antzekotasunak. Baina agian ez" azaldu ezin zuelako" (gure garaiko superstizio ergela), izan ere," azalpen" baten bitartez gutxiago hunkituko gintuzke?
|
|
|
jakinmina. Azkenean, berdin zaio kazetariari zertaz idazten
|
ari den
ere, berdin zaio injustiziaren neurria, berdin torturatuen oinazea eta hildakoen kopurua. Azkenean, ez du ezerk harritzen, ezerk hunkitzen, ezerk mintzen.
|
|
|
Zeu zara, bidaia luzearen ondoren portura sartzen
|
ari den
bafora, zeu zara uhainak, zeu zara portua, zeu zara hirulau kaio horietarik bakoitza.
|
|
2001
|
|
|
Gas hauek gertatzen
|
ari den
klima aldaketaren sortzaile dira, eta honenbestez bere eragin suntsitzaileena, esaterako, poloen urtzea, itsasoen urmailaren igoera, lurralde handien desertifikazioa, uholde euriteak, uholdeak, tifoiak eta hondamendi naturalak, planeta osoan zehar eragin ekonomiko eta sozial oso handiak sortzen dituztelarik.
|
|
|
Negua itotzen
|
ari den
epeltasun zoroa landare poxpolinengan desoreka sortzen ari da. San Jose lore fidela, hala ere, loretan da jada, udaberri atari ederra datorkigunaren seinale.
|