|
2000
|
|
|
Mexikon zapatistek indigenen eskubideen alde egindako erreferenduma eredu harturik, eta Lleidan joan den udal hauteskundeetan egindako udal kontsultan arrakasta handiz burutu ondoren, kanpaina honen arduradunek Kanpo Zorra Deuseztatzeko Hiritarren Sarea eratu dute. Sare hau
|
ari da
gizarte kontsulta edo erreferenduma sustatzen, berau egitea posible den Espainiako Estatuko eta Euskal Herriko hiri eta herrietan
|
|
|
...Curriculuma erreformatzeko joera garai ezberdinetan oso bizia izan bazen ere256, Moyano legeak inflexio-puntu nagusia markatu zuela esan daiteke; Villacorta-k257 dioen moduan, aurretik izandako liberalen erreforma-saiakera ezberdinek Moyano legean aurkitu zuten burutze-unea, lege horrek ikasketen antolakuntza hierarkikoaren eskema osatzen duen heinean, eta hau zuzenean lotu behar da eraikitzen
|
ari zen
gizarte-mota berriarekin, zeinak Estatu-nazioaren testuinguruan izango zuen bere kokagunea.
|
|
|
Legeen aurkakoa ez dena zilegi da. Legearen araberakoa, aitzitik, ez da beti egoki, legeak gehiago
|
ari direlako
gizartearen onura politikoaz, gizakiaren onura moralaz baino.
|
|
|
Euskal Herriko 78ko giroa pareka liteke, hein batean, Parisko maiatz hartakoarekin. Hemen ere, Euskal Herrian, autoritateak eta autoritatearen indarrak gainezkatzen
|
ari zen
gizartea. Modu horretan jaikitzen eta kaleratzen denean, indar izugarria da gizartea, geldiezina.
|
|
2001
|
|
|
Omen handia lortu zuen kazetaritzak borrokan eta bere burua antolatzen saiatzen
|
ari zen
gizarteak erakarritako aldaketetan eman zuen laguntzagatik; horren adibidea dugu irrati berriemailearen boom delako hura. Omen haren ondorioz, modu esanguratsuan duindu ziren hedabideetako profesionalen soldatak eta kontratuak, baina joera honek ez zuen segidarik izan Moncloako Itunak izan zirela medio, ezkerraren utzikeriagatik?, aldaketak egosten ari ziren guneetan, garai hartako enpresetan?, beste diziplina logika bat inposatu zelako.
|
|
|
Union del Pueblo Navarro, Nafarroaren (edo Nafarroako) Herri Batasuna zitekeena, ia. Eta
|
ari dira
gizartea ren uhin astiroaren korronteak markatzen duenaren aurka, positiboki borrokatzen, hau da, zuzenbide positiboa erabiltzen. Zentzu horretan, esperientzia oparoa orain artekoa ekologia mailan izan dutena Sanztar eta enparauek eta beraz, orain, benetan UPNren izatearen aurkakoen eta etsaien den horri ekin diote:
|
|
|
Gertaera, ekintza eta erakunde guztien kritika gero eta sakonago eta zabalagoek ere hori esan nahi dute: maitagogoak maitagogo huts direnez argiarazten eta indartzen
|
ari direla
gizartearen jarduna, baita ere gaur botereak sarraskiak burutzeko erakutsi dizkigun ahalbide izugarrien aurrean. Gizaki arruntak —gizartearen nolabaiteko hierarkian behekoak— egia maite du, eta goi agintzaren izana eta egina ere gero eta gehiago maitasunaren argipean behatzen du.
|
|
2002
|
|
|
Hala eta guztiz ere, uka ezina da saio hauen interesa, behe-behetik eta modu xumean esperimentatzeko eta ikasteko ahalegina eta ausardia erakusten baitute. Informazioaren gizartea etengabe ikasten
|
ari den
gizartea da eta horretarako oinarrietatik hasi eta saiatu beste biderik ez dago. Hobe horrela, Euskaltelen canal21 bezalako proiektu erraldoiekin baino, non, diru publiko garrantzitsu bat xahutu den inora ez iristeko.
|
|
|
EUSKAL Herri osorako unibertsitate lege bat egiteko herri ekimena bultzatuko dute Bai Euskal Unibertsitatea ekimenaren inguruan
|
ari diren
gizarte erakundeek. Lege zirriborroa Eusko Legebiltzarrera, Foru Legebiltzarrera, Udalbiltzara eta Iparraldeko Garapen Kontseilura badalia izan da eta Euskal Herriko unibertsitateak izan beharko lukeen izaerari buruz eztabaida sortzea da helburu garrantzitsuenetakoa.
|
|
|
Hori orain baino lehen eginda, eta gerora ere egingo da. ETAk herri honetan hainbeste nazka eta gorroto sortu duenez, hori baliatzen
|
ari dira
gizartea ondo elikatu eta oinarrizko eskubideak urratzeko.
|
|
|
Informazio eta Komunikazioaren Teknologia Berriak aldaketa nabarmenakeragiten
|
ari dira
gizartearen arlo guztietan. Unibertsitateak ere bere egiturak etaprozedurak moldatu beharko ditu, dagokion irakaskuntza modu egokian garatuahal izateko.
|
|
|
Informazio eta Komunikazioaren Teknologia Berriak aldaketa nabarmenakeragiten
|
ari dira
gizartearen arlo guztietan. Unibertsitateak ere bere egiturak etaprozedurak moldatu beharko ditu, dagokion irakaskuntza modu egokian garatuahal izateko.
|
|
|
Iruzurra besterik ez da egiten unibertso kontzeptual modernoa mantenduz. Beharrezkoa da, albait arinen, aldatzen
|
ari den
gizarteari ohiko kontzeptuei esanahi berria emanaz, edo hobeto, hizkera berri baten bidez, erreferentzia egitea. Sakoneko aldaketa zientifikoetan jazo zen bezala, gizabanakoak eta taldeak orduan baino ez dira egingo kontziente modernitate industrial-kapitalista bere azkenera iritsia dela; hau da, mundu berri batean bizi direla.
|
|
|
Industria-gizarteak sortu dituen mehatxu eta ondorio ezkorrekiko itsu jardun izanagatik sortzen da. Beste hitz batzuetan, dinamismo industrial autonomizatuarengatik sortzen
|
ari den
gizartea da. Industria-gizartean bizi izan diren pertsona eta erakundeek izan dituzten ziurtasunek (kontzentzua progresoan, mehatxu eta ondorio ekologikoekiko abstrakzioa), ezer ez dute zalantzan jarri izan.
|
|
|
Bereziki gazteei politikarekiko ardurarik ez dutela leporatzen zaienean, egin berri den baieztapena izan behar da kontuan. Alegia, autoritate ofizialen gaitasun politiko urria eta, gaitasun ahalmena galdu eta ez politikoaren esparrura marjinatuz, etengabe aldatzen
|
ari den
gizartearen artean dagoen desproportzioa.
|
|
|
Bestetik, guztiz bestelakoa ere pentsa dezake, alegia, bera galtzaile dela talka ideologikoan, eta honetaz eta hartaz duen iritzia garrantzia galtzen
|
ari dela
gizartean; zenbat eta galtzaileago ikusi bere burua, hainbat eta isilago egiten da gizabanakoa, beretzat gordetzen ditu bere iritziak, ez ditu modu ozenean gizartearen aurrean plazaratzen eta, agian, bere pentsamendua oker dagoela pentsatzen hasiko da.
|
|
|
Telebista agertu arteko ezein hedabidek ez du ezagutu horrenbesteko arrakastarik. Jendeak luze itxaron zuen, irudiak etxera eraman zitzakeen telekomunikabidearen agerkundea, eta, gaur egun ere, halaxe itxaroten du kontsumoa deskubritzen
|
ari diren
gizarteetan.
|
|
|
gero eta denbora luzeagoa teilatupean eta laburragoa kaleetan eta plazetan. Etxekoiago bilakatzen
|
ari den
gizarte aurreratuaren aurrean gaude.
|
|
2003
|
|
|
Bilboko Euskalduna jauregiko ekitaldian sinadurak biltzeko erabiliko den Giza Borondateen Manifestua aurkeztu zen. Agiriak dioenez «indarkeria eta desadostasuna sufritzen
|
ari den
gizarteak elkarrizketa eta akordioa behar ditu elkarrekin bizitzeko eta bakea bilatzeko».
|
|
|
Gizartean elkarrizketa lantzeko dagoen beharra, eta, zeregin horretan, adostasun batera iristeko dagoen gogoa. Eskaera bat eta galdera bat indartzen
|
ari dira
gizartean: «eztabaidatu ezazue» eta «hain zaila al da gutxieneko adostasun batzuk lortzea?».
|
|
|
Erantzun mamitsuko baten bila Manuel Castells soziologoarengana jo dugu. Bere eskutik jakin izan dugu sortzen
|
ari diren
gizarte «informazional» berriak hiru harreman moten inguruan eratzen direla: «... las sociedades estan organizadas en torno a procesos humanos estructurados por relaciones de produccion, experiencia y poder determinadas historicamente».
|
|
2004
|
|
|
Bestela, euskarazko kulturak ez du garapen iraunkorrik izango. Horretan
|
ari da
gizartetik sortzen den euskalgintza, eta baita Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseilua," Euskararen Unibertsoa" izeneko Jardunaldietan oin hartu zuena. Gainera, Miren Azkarateren Planean lagundu eta parte hartu dutenen zerrendaikustean, iruditzen zait Kontseilua eta euskalgintzako hainbat sektore garrantzitsu ez direla agertzen.
|
|
2005
|
|
|
II. Errepublikan, emakumearen aldeko lege asko onartu ziren; pixkanaka, emakumea bere lekua lortzen
|
ari zen
gizartean, gizonarekin berdintasun egoeran. Gerra Zibila hastean, emakume askok gatazkan zuzenean parte hartu zuten, eta beste asko erretagoardian egon ziren, fabrika eta landetan lan eginez.
|
|
|
-Oro har, ezagutza garatzen, berritzen eta gure bizitzaren arlo guztietaraheltzen
|
ari da
gizarte postmoderno honetan. Halaber, hezkuntza-arloangabiltzanok gure hezkuntza-erakundeei ezagutzarik baliotsuena eskainibeharrean gaude.
|
|
2006
|
|
|
Esan beharra dago menopausia gero eta lehenago agertzen
|
ari dela
gizarte aurreratuetan, baina menopausiak ez duela zertan aro negatiboa izan behar emakumearentzat. Hilekoa mantentzen duten estrogenoek behera egiten dutenean, klimaterioa agertzen da, sintoma fisiko eta psikologiko ugarirekin:
|
|
|
Geroz eta korapilatsuago bihurtzen
|
ari den
gizarte honetan, informazio-iturri ugariak kontsumitzaileetatik kualitatiboki aparte bizi direnez, kontsumitzailearen eskubideetatik begiratuta egunerokotasunaz ikuspegirik eskain dezakegula uste dugulako.
|
|
2007
|
|
|
Baina adinean sartuz gero, zibilizatuagodugun gizarte hauetan, herritarren elkarteak, herritarrek eratuta edo botereak eskainita, ezinbestekoak zaizkigu. Kontrastean, marginatuen egoera gero eta salagarriagoa bihurtzen
|
ari da
gizarte teknifikatuagoetan.
|
|
|
" Edozein adineko pertsonentzat, bizitza aurrera doan heinean gure gizartean moldatzen joateko gogoa eta aukerak izan nahi dituztenentzat, eta ikasteko inoiz ez dela berandu pentsatzen dutenentzat" zuzenduta daude ikastaroak, antolatzaileen esanetan. " Etengabe aldatzen
|
ari den
gizartean, etengabe ikasiz moldatu: hori da zure nahia eta hori gure eskaintza", gaineratu dute.
|
|
2008
|
|
|
Arazoen aurrean inhibizioa, ihesa eta depresioa, askotan. Agian ondotxo bizi gara ezer aldatu nahi izateko, geure itxaropenei eta desioei buruz dugun ikuspegia bera ere aldatzeko, baina irudipena dut erabakimena galtzen
|
ari den
gizarterantz goazela. Existentzialismoak aukeratzea eta aukera artean erabakitzean funtsatu bazuen belaunaldi askoren identitatea, gaurko belaunaldien aukera, aukeran ez aukeratzea bide da.
|
|
|
Eta hauxe abiapuntua: klasikoen itzulpenek ez zuten kulturalki inongo eraginik izan modernizatzen
|
ari zen
gizartearen baitan. Aitzitik, hiritartzen, industrializatzen eta sekularizatzen ari zen gizartearen aurrean nekazaritzaren giza balio, eternalen?
|
|
|
klasikoen itzulpenek ez zuten kulturalki inongo eraginik izan modernizatzen ari zen gizartearen baitan. Aitzitik, hiritartzen, industrializatzen eta sekularizatzen
|
ari zen
gizartearen aurrean nekazaritzaren giza balio, eternalen, ereduari itsatsi ziren, aldaketa berritzaile ororen aurka harresi lana eginez gainera.
|
|
|
Azkar jateak eta otordu bakoitzean asetuta bukatzeak gehiegizko pisua eta, are, gizentasuna izateko aukera handiagoa ematen dio pertsona bati. Elikadura-ohiturak aldatzen
|
ari diren
gizarte honetan, adituak ados daude nutrizio-hezkuntza sustatu behar dela, batez ere txikienen artean, obesitatearen epidemia geldiarazteko. Jateko modu osasungaitza haurtzaroan hartutako ohitura bat da, alda daitekeena, nahiz eta ez izan erraza.
|
|
|
Egoera horien aurrean kontzientziatu eta sentiberatu beharko genuke. Guztiok gara eraikitzen
|
ari garen
gizartearen erantzule. Kontua ez da pertsonok gizartean puzzle piezen moduan egokitzea.
|
|
|
Beno... eta daukagunaren atzean dagoenarekin? Eta gaurkoaren bidez indartzen
|
ari garen
gizarte ereduarekin. Kontent sentitzen al gara (ez diot" konforme" edo" eroso") daukagun unibertsitate eredu honekin?
|
|
2009
|
|
|
Ekimen horien aldeko goranzko fenomenoa azkartzen
|
ari da
gizartean. Pertsonak erreferentzia puntuak eta sustraiak behar ditu.
|
|
|
Orain arte esanikoak argi uzten duenez, euskarazko prentsa une historiko jakin batean sortu zen, modernizazioaren ezaugarriak bereganatzen
|
ari zen
gizarte berria eraikitzen hasi zen unean, hain zuzen. Ideien polarizazioa handia, gero eta handiagoa?
|
|
|
Gida horren bidez, ezgaitasuna duen pertsona bakoitza bere eskubideen defendatzaile bihurtzeko tresna bihurtu nahi da. Aurkezpen-ekitaldian, Francisco Ros Telekomunikazioetarako eta Informazioaren Gizarterako estatu-idazkariak nabarmendu zuen teknologia berriak “pixkanaka-pixkanaka sartzen
|
ari direla
gizartearen eremu guztietan”, eta, bereziki, “gizarte-bazterketako arriskuan dauden pertsonak integratzeko oinarrizko tresna da”. GuiaDis “tresna bizia” da, eta “etorkizunean eguneratu eta perfekzionatuko da” balio berezia du, esan zuen ONCE Fundazioko lehen lehendakariorde exekutiboak, Alberto Duránek, bere helburua “minusbaliotasuna duten pertsonen eskubideen informazio-esparrua hobetzea” dela.
|
|
|
Jarduera fisikoaren garrantzia “Jarduera fisikorik eza eta elikadura ez oso osasungarria obesitatea eta beste gaixotasun batzuk izateko arriskua dakarten bi aldagai dira, hala nola II. motako mellitus diabetesa, gaixotasun kardiobaskularrak eta zenbait minbizi-mota”, esan zuen Roberto Sabridok, AESANeko lehendakariak, ikerketaren aurkezpenean. “Odoleko lipido-mailak okerrera egiten ez duen baina gehiegizko pisua areagotzen
|
ari den
gizarte batean, haurren obesitatearen aurkako edozein esku-hartze jarduera fisikoan zentratu behar da”, adierazi zuen Vicente Martínez Vizcainak, haurrentzako jolas-programa honen egileetako batek.
|
|
|
Berreskuratzaileak dira: partikularrek eta enpresek soberako papera eta kartoia bildu, birziklatu eta berrerabiltzen dute, sortzen den zabor kopurua etengabe handitzen
|
ari den
gizarte batean. Baina paperaren berreskuratze-eta birziklatze-sektoreak ez du zerikusirik krisi ekonomikoarekin.
|
|
|
Bertan islatzen da Guatemalako biztanleen ehuneko handi batek, “gizarte-egoera edozein dela ere”, onartzen duela haurren lana. Etxeen %46, 7 pobrea zen 2006an, baina jarduera horren alde egiteak, dirudienez, gaur egun aldatzen
|
ari den
gizartearen ohiturekin du zerikusia. Bere ibilbide-orriak lanean ari diren haur eta nerabeei osasun laguntza integrala emateko eskubidea eta guztien hezkuntza bermatzea proposatzen du.
|
|
|
Borrokatzea merezi du. Azken garaietan, dinamika desberdinen bidez, azkartzen
|
ari da
gizartearen kontzientziazio lana, eta Frantzia ohartzen da. Horren seinaletzat dauka azkenaldiko jauzi errepresiboa.
|
|
|
Sinpatia sortzen dute. Horrek ez du esan nahi erabat ados egon behar dugunik, baina herri horietan guztietan ahalegin serioa egiten
|
ari dira
gizartea errotik aldatzeko. Ikasi egin behar dugu.
|
|
|
familia gizakoi eta zoriontsuagoaren seinale bat. Honelako etxeak edo bizitzeko erak ernamuinetan dagoen eta are jaiotzen
|
ari den
gizarte adiskidetuago, zuzenago eta baketuagoaren zeinu dira, Isaiasen hitzen oihartzun: Ez dira gehiago gudurako prestatuko...
|
|
|
Igandean gorria bozkatzeko eskatzen
|
ari zarete
gizarteari. Zergatik?
|
|
|
euskal abertzaletasuna erakundeetatik kanporatzea, arrazoi bategatik, erabakitzeko eskubidearen aukera bide demokratikoetatik aurrera eramango duen gidaria euskal abertzaletasuna izaterik onartzen ez dutelako. Euskal herritarren borondate politikoa Estatuarenak irentsi dezan saiatzen ari dira eta horretarako ikuspegi hau
|
ari dira
gizartera zabaltzen: abertzaletasun historikoa iraganeko kontua da eta zatiketa esan nahi du.
|
|
|
Nafarroako ikastolen erronka bide horretan aitzina egitea da, irakaskuntzaren kalitatea helburu, eta horrek inoiz baino azkarrago aldatzen
|
ari den
gizarte honetan etengabeko prestakuntza eskatzen du. Zorionez, ikastolei ez zaie falta punta-puntako proiekturik.
|
|
|
Ez zaie pagotxa iruditzen gizon batekin goiz lotzea. Gaur, 30 urteak ondo pasatu arte itxaroten dute eta, ondorioz, inoizko errebeldeen
|
ari dira
gizarte milenario baten arau tradizionalen kontra. Hurbilago etorrita, Britainia Handian buru bakarreko familia ugariek sortzen dute kezka, emakume asko desbabes eta pobre geratzen ari baitira, baita hauen umeak ere.
|
|
|
Kontzientzia berri bat orduan hartu genuen. Aldi hartan gazteria eliz gazteria zen, baina aldaketa sortzen
|
ari zen
gizartean. Aldaketa handi bat.
|
|
2010
|
|
|
Ez dezagun Simon de Beauvoir zaharra ahaztu. Bestetik, tratu txarrei buruz ari garenean gutxiengo bati buruz
|
ari gara
gizartearen osotasunarekin alderatuta. Ez ditzagun gizonezkoak desitxuratu.
|
|
|
Garai bateko balore eta ikuspegiak lehertarazten
|
ari ziren
gizartean. Eta ikastolak, gizartetik sortu ziren neurrian, ez ziren eztanda horretatik kanpo gelditu.
|
|
|
9.5.1 Gailentzen
|
ari den
gizarte globala
|
|
|
Botere militarra protagonismoa irabazten ari da mundu osoan, eta orobat, aldi berean, kontrol politikoa eta disidenteen errepresioa egiturazko izaera hartzen
|
ari dira
gizartean. Kapitalismo oligopolikoarentzat askatasuna kontsumo-produktu desberdinen artean aukeratzeko ahalmena da; aldi berean askatasun politikoaren kontra jotzen du, sistemaren oinarriak astintzeko arriskua ikusten duen heinean.
|
|
|
Adin jakin batean, haren ondorioak ezin dira ezkutatu, bizitza osoan desabantailak pilatzen baitira. “Emakumeak zahartzen
|
ari den
gizarte batean duen zereginari” buruzko txostena, Emakumearen Eskubideen eta Genero Berdintasunaren Batzordeak egina eta Europako Parlamentuan aurkeztua, gai hori nabarmentzeko ukitua izan da. Emakumeak gehiengoa dira, urte gehiago bizi dira eta familia askorentzat ezinbesteko baliabidea dira Diskriminazio positiborako grinak bultzatuta, joan den irailaren 8an Euroganberak txosten hau onartu zuen eta, besteak beste, bilobak zaintzen dituzten amonei laguntzeko plana eskatu zuen.
|
|
|
Gaur egungo neoliberalek hartzen dute filosofo gidaritzat. Hauek eratzen
|
ari diren
gizartea Popperren utopia demokratikotik gero eta urrunago baldin badago, ez da soilik honen ideiak manipulatu dituztelako, baita ere Popperren teoriek suposatzen duten gizakia, ziur aski, berak kritikatu dituen filosofoena bezain irreala delako.
|
|
|
Gobernuak TSJNren erabakiari helegitea jar diezaiokeela uste du CDNk. Baina euskarazko irratia eskatzen
|
ari den
gizartearen zatiari ere kasu egin behar zaiola nabarmendu du.
|
|
|
Arazoa zen jende guztiak ikusten zuela gizartean elementu ideologikoek pisu handia hartu zutela, oso aldakorra agertzen
|
ari zen
gizarte batean. Eta borroka ideologiko hori, nahi edo ez nahi, hor zegoela.
|
|
2011
|
|
|
industria eta ezagutza EAEn) izendatu duen doktore tesia irakurri berri du berak, eta argi azaldu dio BERRIAri: «Erritmo ezberdinetan garatu da gizartearen ezagutza».Soziologoaren ustetan, erreferente berri horri begira
|
ari da
gizartea, baina emaitzak irregularrak izan direla ohartarazi du: «Ezagutzaren gizarterako bidean, badira hura sumatzeko parada ere izan ez dutenak».
|
|
|
Austrian, duela bi urte inguru, gurearen gisako auzia jarri zen martxan. Bi urte iraun du, eta ekintzaileak errugabe jo dituzte.Zuen kontrako auziak erakusten du bide onetik ari zaretela lanean,
|
ari zaretela
gizartean eztabaida pizten animalien erabilerari buruz. Nik uste dut baietz. Gure lana da kontzientziak astintzea, eztabaida piztea.
|
|
|
• Hizkuntzaren gaineko erabaki hartze hau korapilatsu bihurtzen du bera parte deneko komunitateak hizkuntza gatazka bizi badu. Urteak pasatu ahala gizarteko beste esparru batzuetan mugitzen hasiko da gaztea (aisia, lana, lagunartea, gau giroa,...) eta gizartean dagoen hizkuntza gatazka bereganatuko du, alegia, orain sartzen
|
ari den
gizartean erdarak duen indarraz ohartuko da. Beraz, labur esanda, aipatu ditugun gizarteratze esparru berriak erdaraz badira, nahiz eta ordura arte gazteak euskaraz egin, horrela egiten jarraitu nahi badu motibatua egon beharko du.
|
|
|
Urarekin eta energiarekin gehiegikeriak egiten dituena baliabideak kentzen
|
ari zaio
gizarteari, eta miseria uzten ari da hurrengo belaunaldientzat.
|
|
|
Urarekin eta energiarekin gehiegikeriak egiten dituena baliabideak kentzen
|
ari zaio
gizarteari, eta miseria uzten ari da hurrengo belaunaldientzat
|
|
|
Zahartzen
|
ari da
gizartea.
|
|
|
Adingabeen erantzukizun penalaren esparruan, nazioarteko erakundeen eta aldatzen
|
ari den
gizartearen eskakizunetara ere egokitzen joan da Espainiako legedia.
|
|
|
Curriculum aniztasunak areagotu egiten ditu ikasketak ikasleen prestakuntza beharretara nahiz gaur egun lan merkatuan eskatzen den espezializazio eta profesionalizaziora egokitzeko aukerak. Horrela, etengabe aldatzen
|
ari den
gizartearen eskakizunei erantzuten zaie. Eskaintza dibertsifikatzea Titulu berriek ikasteko eremu eta eremu espezializatuagoak irekitzen dizkiete ikasleei Historiako gradua, Ekonomia Zientzietako gradua, Kazetaritza, Medikuntza, Zuzenbidea… unibertsitate-tituluen izen zaharrak Espainiako unibertsitate gehienetan daude.
|
|
|
Azken 30 urteetan, Ashokak arlo horretan lan egin du, eta 3.000 gizarte-ekintzaile baino gehiagoko sarea du. “1997an, Bill Drayton fundatzaileak, mundua aldatzen
|
ari ziren
gizarte-ekintzaileen ezaugarri komunak aztertuz, ohartu zen guztiek 20 urte bete aurretik bizi izan zutela gustuko ez zuten zerbait aldatzeko ahalmena”, azaldu du erakundeak berak. Udala bide bat zolatzeko edo futbol-zelai bat prestatzeko beharraz konbentzitzeko biltzea izan zen konbentzitu zuten lorpenetako bat:
|
|
|
Etxearen zati bat Osasun Sailarentzat izanen da azterketa psikoteknikoak egiteko eta baita gida baimenari dagozkion bertze tramiteak egiteko ere. Bertze zatia Anfas, Bidelagun eta Cocemfe elkarteentzat izanen da eskualdean egiten
|
ari diren
gizarte proiektuak aurrera eramateko.
|
|
|
Era berean, Osasun Mentalaren alde borrokatzen duten euskal elkarteak biltzen dituen federakuntzaren arduradun nagusiak aipatu zuen oraindik estigma handia bizi duela kolektiboak eta horrek oztopatu egiten duela “pertsona hauek gizarteratu ahal izatea”. Zentzu horretan, Agifes zoriondu zuen aurrera eramaten
|
ari den
gizarte sentsibilizazio kanpaina dela eta, ‘Askatu zeure burua. Buruko gaixotasunen inguruko mitoak apurtu’ leloa daramana.
|
|
|
Gure mendean, nagusitzen
|
ari den
gizarte-modu honen presio itogarria modu ia fisikoan [33] nabarmentzen hasi garenean, Internet askatasunerako ireki diguten leiho bat dela pentsatzeak inozokeriatik ere badu.
|
|
|
Aurkezpenean erabili den diskurtsoari dagokionez, interesgarria da ikustea krisi ekonomikoa eta diskurtso instrumental bat nola
|
ari den
gizartean zabaltzen. Azpeitiko erabili.com webgunean kaleratu den agirian ondorengo lerroak irakur litezke:
|
|
2012
|
|
|
Lionel Jolyri interesgarri zitzaion bigarren azterketa ere, hau da, diskurtsoari zegokiona: " Ikustea nola krisi ekonomikoa eta diskurtso instrumentala zabaltzen
|
ari diren
gizartean". Agintarien hitzok ondoren:
|
|
|
Edota desira bat, nahi bat, amets bat adierazten zuten idatzi haiek guztiek.Ikaragarri eta oso urte gutxitan guztiz aldatzen
|
ari zen
gizarte berri batekiko beldurra.Gerraurreko Euskal Herrira itzultze-nahia.
|
|
|
Horregatik, hedabideek albisteak plazaratzeko aukera-berdintasunari erreferentzia egiten dio aniztasunak. Hortaz, sarbide-aniztasunak etengabe aldatzen
|
ari den
gizartean zenbait hedabide motak jarduteko aukera berresten du.
|
|
2013
|
|
|
«Hiru gezur» gezurtatzen «Alternatiba» hitza bolo-bolo baliatu zuten hala Etxaidek nola Muñozek greba orokorraren «tresnarekin» lotua. Gizartea egungo egoerara eraman duten politiken sustatzaileek« hiru gezur» nagusi zabaltzen
|
ari dira
gizartean aspaldian, ELAko buruaren iduriko. «Gezurra da egiten dutena baino beste alternatibarik ez dela».
|
|
|
Apezek gisa horretan mantendu zituzten bakarrak ez ziren euskara eta giristinotasuna izan. Garai hartan aldaketa handiak gertatzen
|
ari ziren
gizartean, industria aroaren ondorioz. Gizartea hiritartzen ari zen, eta hori ez zuten begi onez ikusten apaizek eta giristinoek.
|
|
2014
|
|
|
Mugimenduko kideen ustez, «ezinbestekoa» da herritarrek elkarrekin aurrera egitea, «ilusioa eragingo duen ziklo berria irekitzeko». Eta, alde horretatik, uste osoa dute mugimendua «gero eta modu eraginkorragoan»
|
ari dela
gizartearen erdigunearekin bat egiten: «Ikusten da, sentitzen da».
|
|
|
Izotz pista, beroki bat, elurraren azpian gidatzen duten motorzaleak... horiek dira filmaren ekarpenak. Txina garaikidean dago girotuta Bai ri yan huo, eta abiada bizian aldatzen
|
ari den
gizarte baten arrakalak ikusten dira non-nahi. Ez da arroz soroen herrialdea:
|
|
|
Iruñeko egoera-gaineratu du-latzagoa da: euskarari kostatzen
|
ari zaio
gizarte presentzia behar bezalakoa izatea, eta honek eragin zuzena du ikastoletako eta euskarazko eredua duten eskoletako haurren hizkeran, euskara ikastetxeko gauzatako baitakusate ikasleek, ez karrikan erabili beharreko zerbaitetako.
|
|
|
Donna Harawayk (1995, 1999, 2004) bat egiten du gizon/ emakume, kultura/ natura, makina/ organismo, kontzientzia/ amets eta bizitza/ heriotza-ren arteko mugakegunero eta etengabe mugitzen eta formulatzen
|
ari diren
gizarte batean bizi garelaadierazten duten ikerketekin. Haren ustez, gure berreraikuntzarako ditugun aukerenartean generorik gabeko mundu baten itxaropena dago; biologoak imajinatzen duezen generoan eta ezberdintasun eta mendekotasunean oinarritutako harremanak, emankorragoak diren konexio eta egitura oker eta ez dualistek ordezkatzeko aukeradagoela.
|
|
|
Jende askok lan handia egin behar izan duela hori posible izan dadin: ikastetxeetan, administrazioan, herriko elkarteetan… Esfortzu kolektibo izugarria egin du Orioko herriak euskarari eusteko eta euskararentzat esparru berriak irabazteko.Baina, horretaz jabetzeaz gain, gazteek jakin behar dute, baita ere, oraindik asko dagoela egiteko eta euskararen egoera ez dela, ezta Orion ere,' bertan goxo' geratzeko modukoa.Etengabe aldatzen
|
ari den
gizarte honetan erronka berriak planteatzen zaizkie gure gazte euskaldunei (beste hizkuntza batzuk ikasi beharra, aniztasunera moldatu beharra…) eta, euskaldun segitzeko, nahitaezkoa izango dute euskararen aldeko jarrera kontzientea izatea. Hori landu beharra dago, eskolan, etxeetan eta herrian.
|
|
2015
|
|
|
" Eredugarria izaten
|
ari da
gizartearen jarrera Siriako errefuxiatuen auzian"
|
|
|
Eta egun nagusitzen
|
ari den
gizarte eredua aldatzeko lanean jarraitu beharra aldarrikatu du: kontsumismoari aurre egin behar zaiola nabarmendu du, eta desarrollismo mugagabea borrokatu behar dela.
|
|
|
Ateratzea bola. Torturara hurbiltzeko era aldatzen
|
ari da
gizartean, gero eta ikerketa gehiago dago, gero eta gehiagok egiten du haren aurka, ikusgarriago egin da, Jaurlaritza ere ikertzen hasi da… Hori guztia ere ona da pertsona horiendako, norbaitengana joateko animatu ditzakeelako, testigantza ematera, salaketak egitera…
|
|
|
Gaur egun, jaialdi eta ekitaldi kulturalak aldatzen
|
ari dira
gizartean gertatzen ari diren aldaketekinbatera: krisi ekonomikoa, industria sortzaile eta kulturalaren gorabeherak, sare sozialen eta aplikazioteknologiko berrien erabilera, pertsonen geroz eta interes handiagoa esperientzian eta kreatibitatean, beste batzuen artean.
|
|
|
Gaur egun, gizartearen desio liluragarria den eta gaizki ulertutako hazkuntza ekonomiko jasanezinaren amets (gaizto) bilakatzen
|
ari da
gizartearen zati gero eta handiago batentzat, baita oraindik jaio ez diren baina gure oinordeko izango diren belaunaldi berrientzat ere. Munduak gaur pairatzen duen globalizazio-prozesuak dakartzan arriskuetako bat bioaniztasunaren galera da, aniztasun kulturalaren galerarekin oso lotua dagoena.
|
|
|
Norbanakoak, eta hala euskaldunak ere, hartzen duen erabaki bakoitzean, egiten duen hautu bakoitzean, hautu horietatik eratortzen den gizartea eratzen
|
ari da
gizartea eratzen ari baita. Bizitzaren, herriaren, hizkuntzaren etorkizuna.
|
|
|
Ematen du erroizten
|
ari direla
gizarte batek bere burua elkartasun moduan ikusteko izan dituen imajinario kolektiboak. Politika, bizi beharrean, sufritzen denez, gizartea ere, komunitate moduan bizi beharrean, sufritu egiten da, hein handian.
|
|
|
5100 euro gordin egunean. Dena legezkoa, bai, baina krisia jasaten
|
ari zen
gizarte baten aurrean benetako eskandalu politiko bat. Horregatik, ez Nafarroako Kutxak ez politikari haiek ez zuten jendaurrean adierazten zenbat diru jasotzen zuten dietetan ezta nola biltzen ziren ere.
|
|
2016
|
|
|
Laburpena. Euskararen ezagutza
|
ari da
gizartean gero eta gehiago hedatzen, batez ere gazteen artean. Baina berriki euskaldundu diren asko ez dute ingurune euskaldunik beren egunerokoan eta ez dira euskararen hiztun komunitateko kide sentitzen ere.
|
|
|
Design Thinking arazo edota egoera konplexuen aurrean hurbilpen sortzailea erabiltzen duen eta prototipoen bidez soluzio berritzaileak garatzeko bidea ematen duen metodoa da," a specific method to solve complex problems and to generate innovative solutions, based on a user-centered approach with multi-disciplinary teams" (Thoring & Müller, 2011). Batik bat enpresa eta produkzioaren arloan lekutu bada ere, diseinu pentsamenduaren metodoa gero eta gehiago
|
ari da
gizartearen eta berrikuntzaren arlo ezberdinetan garatzen, Tim Brown-ek (2010) dioen moduan" nonprofits are beginning to use design thinking to develop better solutions to social problems". Pertsonengan zentraturiko metodoa da, eta fase ezberdinekin osatutako prozesu gisa egituratzen da:
|
|
|
Hori esanda, orain arte historikoki iraun duten moduan, M. Zalbidek aipatzen dituen ezaugarriekin (38 or.), gure ustez ezingo dute iraun etorkizunean. Inoiz jasandako inpaktu soziokultural, ekonotekniko, politiko-operatibo eta demografiko handiena jasaten
|
ari da
gizartea. Aldaketa horiek gizartearen estrukturan, herritaren nahi-usteetan, herritaren helburuen eta poztasunari buruz duten ikuspuntuan, maila emozional eta kognitiboan inoiz bezalako aldaketa bultzatzen dute.
|
|
|
Benetan gustura ari dela aitortu du: Egiten
|
ari naizenak
gizarteari onura ekarriko diola pentsatzeak asko asetzen nau. Horrez gain, gustuko du bere lanak aplikazio zuzena izateak, erabilgarria izango dela, ez dela paperean geratuko.
|
|
|
Horiek oro modan ziren dagoeneko, psikoanalisia aipu zen, berantago bada ere horretaz ariko zen Roxali antzerkian Larzabal. Baliteke horrelako keinurik egotea, kanpoan garatzen ziren debateak ez ziren euskal gizartetik hain urrun, hainbeste aldatzen
|
ari zen
gizarte horretan.
|
|
|
Hots: giza lokarriaren etendura bihurtzen
|
ari da
gizarte hiperteknifikatuaren arazo handienetako bat. Helduak gero eta medikalizatuago dauden gizartean bizi garelarik, horren isla bihurtzen da eskola-haurrak maila berean medikalizatzeko gizarte-grina.
|
|
|
Gizarte-ekintzaileak dira, konponbide berritzaileak bilatzen dituztenak, batzuetan sozietate osoak konbentzitzen saiatzen direnak, urrats berriak eman ditzaten. Gizarte ekintzailea arazo sozialak konpontzeko ideiekin dator eta etengabe ikasten
|
ari da
Gizarte-ekintzailea ameslaria da, baina errealista ere bai. Arazo sozialak konpontzeko abian jartzen dituen ideiak ditu, eta, horretan guztian, aldaketa eragiteko prest dauden beste pertsona batzuk mobilizatzeko gai da.
|
|
|
Desberdintasun sozialak, klima aldaketa, kutsadura, baserrien hustea eta hirien haunditzea (bon, hor ados, Baiona ez da Tokyo), janaria eta osasuna. Txinatar irakasle batek bereziki jakin nahi zuen Europan nola garatzen
|
ari ziren
gizarte ekonomia eta enpresa sozial eredu berriak. Hots sar-atera akigarri bezain aberasgarri bat.
|
|
|
Beti aldatzen
|
ari den
gizarte huntan beharrezkoa da ezagutza berriak barneratzea. Bide horri jarraikiz, unibertsitate-mailako formakuntza, ikastaldi berezituak, mintegiak eta jardunaldiak antolatuak dira erakasle ala profesionalentzat.
|
|
2017
|
|
|
" Harremanetan, eskolan, kiroletan... Inklusioa lortzea da lortu nahi duguna, horretaz
|
ari gara
gizarte positiboaz ari garenean. Pertsona hauek goza dezatela ingurukoekin, eta ingurukoek goza dezatela beraiekin, eroso senti daitezela".
|
|
|
dirua bilatu behar bada gai batzuk finantzatzeko edo zaintza kolektiboko espazioak sortu behar badira. Atzeguardiako eztabaida hau planteatu behar da, beti ere alternatiba eraikitzeko asmoz, ez erantzun bat emateko soilik, baizik, sinesten dugulako defendatzen
|
ari garen
gizarteak horrela funtzionatu behar duela.
|
|
|
Hori dela eta, CEACCUk nabarmentzen du oso garrantzitsua dela ohitura osasungarriak izatea, bestela gaixotasun kronikoak ager baitaitezke, adibidez gizentasuna, diabetesa edo bihotz-hodietako gaixotasuna (guztiak ere gorantz egiten
|
ari dira
gizarte aurreratuetako herritarren artean).
|
|
|
bi printzipioren gainean eraikita daude horiek denak, batetik, gorputz sozial edo kolektiboaren soberania-printzipioaren gainean eta, bestetik, estatuari norbanakoaren soberania eskuordetzeko printzipioaren gainean; horrez gainera, diziplina-hertsapenen sare estu-estu lotu batek ere osatzen ditu horiek, zeinak balio baitu gorputz sozialaren kohesioa benetan bermatzeko, Foucaultek ondo baino hobeto azaldu bezala. Nire hirugarren tesiak dioenez, gaur egun demokratizatzen
|
ari diren
gizarteetan, subiranotasun-eskubide publikoaren eta diziplina-mekanismo polimorfoen bitartez gauzatzen da boterea. Are gehiago, hau guztia ez dugu soilik demokratizazioa (hemen eta orain) gertatzeko baldintza sozial eta politikoekin lotzen; aitzitik, baldintza diskurtsiboekin ere lotzen dugu; izan ere, diziplina-mekanismoek sortutako aparatuak taxutzen ditu jakintzak eta trebetasunak (horiei guztiei, gainera, diziplina esaten zaie); hala ere, horretarako ez dute legearen edo justiziaren diskurtso bat erabiltzen, baizik eta bestelako diskurtso bat.
|