|
2000
|
|
|
Ausardia eta buru hoztasunaren garaiak dira. Hau ere topikoegia bihurtzen
|
ari bada
ere, hala da, ez du beste bueltarik. Ausardia sozialisten artean, hilketa hauek eragin dezaketen erreakzio amorragarri logikoak, irekitzen hasi diren ateak itxi ez ditzan.
|
|
|
Egia da, erakunde batek bere informazio-sistema eratzen duenean bere" know how" zaindu nahi duela, baina ordura arte garatu ezin zituen hainbat produktu garatzeko posibilitatea zabaltzen zaiola ere bai. Hau ekonomiaren edozein alorretan gertatzen
|
ari bada
ere, euskal kulturan tentsio bereziak eragin ditzake, gure erakundeek, gutxi edo gehiago, bere laneko eremua izan baitute. Nire ustez, bata bestearen laneko eremutan sartzea gero eta normalagoa izango da eta horren aurrean gerta daitekeena ondoan azaltzen diren hiru bideetakoren batetik joango da:
|
|
|
Irakasle eta euskaldunberria: " Ikasle gero eta haboroago lanaren xerka
|
ari badira
ere, gehienak euskal kulturan integratzeko ikasten dute. Maleruski, Zuberoan gero eta toki guttiago dago euskara mintzatzeko.
|
|
|
Orain galtzen
|
ari bada
ere baserrietan eduki ditugu lehengo lorategi haiek: estopa, ezpartzu eta kalamuak soka eta txikotak egiteko, zume eta drakaenak listatarako, berbenak, malmak, intsusak eta abar sendagaietarako...
|
|
|
Niri oso azkar pasatu zait. Beharbada, momentu hartan prezipitatzen
|
ari nintzela
ere sentitu nuen. Hori norberaren erritmoa da.
|
|
|
Hala ere, kuantitatiboki denbora-tarte ezberdinaz
|
ari bagara
ere, ikus dezagunorain zein diren mundua edo gure etxea ulertzeko albistegi hauetatik egiten zaizkigunproposamenak. Beti ere, albistegiak balio eta errepresentazioen transmisore indartsuakdirelako ustean.
|
|
|
Zenbait espezie hostozabal egurra ateratzeko landatzen dira egunotan. Dena den, Bizkaiko mendebaldean eukaliptoen landaketak geroz eta azalera handiagoa estaltzen
|
ari badira
ere, Karrantzan oraindik azalera txikia dute.
|
|
|
Baina ez egun batzuetarako, ezpada betiko. Eta Connemarara eramango zuen taxian sartzen
|
ari zenean
ere" hobe hemen geratzea" pentsatzen zuen, baina" to the capital of Connemara, please" agindu zion taxi gidariari. Eta handik hamar segundora, autoaren motorra martxan entzun zuenean, guztiz ahaztua zuen Galway hiria.
|
|
|
...a ideiei buruzkoak ere, nahiz eta, puntu honetaz denaz bezainbatean, goganbehar naizen aspaldiko egiak asmatzen ibili ez ote natzaizun usu—, ene memoriatik eta ene kontzientziatik mamituak eta hautemanak, zuk hainbat gutunetan adierazia abiapuntutzat harturik, baina egizu kontu ezen uste eta aburu horiek ez dutela ene konfesionearen etorkiko intentzionea hondatzen ez zapuzten, zeren, bertzeez
|
ari garelarik
ere, nola geure burutik ari garen, geure buruaz ari baikara aldi berean eta ezinbertzean, eta zeren hurkoaren arima beti ere baita ispilu eta mirail bat, non, ageriago edo gordeago, geure burua islaturik ikus daitekeen.
|
|
|
Baina, borondate onez
|
ari bazen
ere, guztiz alferrik zebilen. Eta aitak, noiz eta aditu baitzuen ate kolpe hura, oihu egin zuen:
|
|
|
Eta zin egiten zidaan noizbait ere joan eginen zela, zeren berak bai, bertze pintore hark izan ez zuen suertea izanen baitzuen. Ez zuela nehoren letratu izan nahi, alegia, letratu izaiteko studiatzen
|
ari bazen
ere, Oñatin, aitaren manuz! " Bizitzak pintzel bat jarri dik ene eskuetan, eta nik pintzel horren gainean eraikiko diat neure bizitza, eta goratuko Jainkoa.
|
|
|
Eta are gehiago. Zeren, aitzin-solasean erran dizudan bidetik, jakinik ezen gure egunorozko historiak berdin faltsu daitezkeela nola alferrik erantsiarekin hala ahantziarekin... ez ote zaigu, Axularrez
|
ari garelarik
ere, halako zerbait gertatzen, eta ez al zaizu zuri ere iduritzen ezen Sarako maisua luze mintzatu izan zela mintzatu behar ez zuenaz eta, aldiz, ez zela mintzatu mintzatu be har zuenaz.... Mintza zitekeen, konparazione, sorginek jasan zituzten torturez; mintza zitekeen, halaber, Migalena eta Bokal Ziburuko apezez eta Dargibel Azkainekoaz, zeinak sutan erreak izan baitziren, De Lancreren manuz; mintza zitekeen, finean, Carranza artzapezpikuaz, zeinak erraiten baitzuen ezen elizak pobreen artean banatu behar zituela bere ondasunak; edo Martin Azpil kuetakoaz — zeina Gero osoan behin aipatzen duen, munta eskaseko aipuan— eta haren teologiaz eta Nafarroari buruz zuen ikusmolde politikoaz; edo Frantzisko Vitoriakoaz —ez al zituen, bada, Erromako elizako teologo handi hark erran, bertzeak bertze:
|
|
|
Baina, neure kontzientziaren erranetarat
|
ari banaiz
ere, bazekiat, haatik, ezen Ma ssada eta Numantzia gogoan dutenek ez didatela egiterat noana barkatuko eta koldartzat ere hartuko nautela, zeren haientzat ezpata-hotsen eta odol isuriaren neurrikoa baita ohorea —are gehiago halako okasinoetan, odol hori beharrezkoa ez denean—, eta enetzat, aldiz, isuri ez denaren. Baina berdin duk.
|
|
|
Eta, nola iturrian garbi eta garden den ura lohitzen eta zikintzen den hainbat lur iraganez gero, eta edaten duguna, azkenean, lohia eta zikina egon daitekeen, hala, etorkiko hitza berdin kutsa daitekek eta berdin kutsatzen duk bitartekoen ahotik eta arartekoen lumatik iragan ondoren, eta desitxura daitekek, ondorez, eta desitxuratzen duk, finean. Naturalezaren liburuarekin, aldiz, ez duk halakorik gertatzen, zeren, etengabe aldatuz doan arren, bere baitan baitirau, eta zeren, aldi oro berritzen
|
ari delarik
ere, beti-bat baita eta beti-berdin. Eta hori hala duk eta hala izanen duk, oinarrian lege eta arau finko eta aldaezin batzuk daudelako, naturaleza eta naturalezaren mugimenduak gidatzen eta gobernatzen dituztenak, halako suertez, non goiti-beheiti doan harria goiti-beheiti erortzen baita eta ez beheiti-goiti igaiten... eta erortzen duk beti ere lege jakin batzuen arabera... eta horregatik guztiagatik duk, hain zuzen ere, fidagarriagoa naturaleza...
|
|
|
on eta adiskide; desditxak, haboro: diren gaitzak oro", zeren eta Goruki bainuen egoera hartan neure ditxa bakarra, ona zelako eta adiskide nuelako, baina zinez ziren, aldi berean, desditxak eta gaitzak hagitzez ere gehiago... zeren eta oihanaren bertzaldean igurikitzen
|
ari zitzaiguna
ere ez baitzen nolanahikoa izan.
|
|
|
—Lehengoan ere erakutsi huen hire trebezia —trufaz— Hamar urtez entrenatzen
|
ari izanda
ere ez nindukek botila horrekin kausituko; ezta metro batetik botata ere.
|
|
|
Denetarik —ez nuen begirik behartu. Banekien zer idatzi berri zuen— Baita etxeko aferak direla medio aspaldi honetan ez haizela behar bezain gogotik
|
ari
ere.
|
|
|
jakinmina. Azkenean, berdin zaio kazetariari zertaz idazten
|
ari den
ere, berdin zaio injustiziaren neurria, berdin torturatuen oinazea eta hildakoen kopurua. Azkenean, ez du ezerk harritzen, ezerk hunkitzen, ezerk mintzen.
|
|
2001
|
|
|
Liburuan azaleko ipotxak ere geldi daudelarik, higiduran badirudite, geldirik mugitzen
|
ari badira
ere, Sarrionandia eta Eliot-en arteko joeren artean lotura bat baino gehiago egin dezakegu, pentsatzen badugu nola ixten duen azken bertsoak liburua, zein neurritan den" atea hersteko hori" liburuaren itxieraren metafora, nola biltzen diren idazketa berean atea eta liburua, pertsonaiaren keinua atea hestekoan, eta irakurlearena liburuko azken orrialdeari buelta ematerakoan.... Ekintza batasun hau ez da bakarra.
|
|
|
Bertsio eskuragarriak Sareko teknologiarik aspaldikoenekin eta, garatzen
|
ari badira
ere, arestiko estandarretara ezin egokitu direnekin eginiko lokarriak dira.
|
|
|
Hala eta guztiz, sistema horiek aldatzea 20.000 pezetatik 120.000 pezeta bitarte kostatuko da makina bakoitzeko, euroa indarrean sartzeko data hurbildu ahala prezio hori areagotzen
|
ari bada
ere.
|
|
|
Gauak eta Hiriak liburu konplexua eta anbiziosoa da. Ez du mundu bat sortu etaislatu nahi bakarrik; fikzioa lantzen
|
ari dela
ere agerian jarri nahi du, eta metaliteraturaz, literaturaren inguruan sortzen diren kezka eta planteamenduak, osatutadago liburua.
|
|
|
hartaz: maila esplizituan haurtzaroko gertakizun batzuenoroitzapena eskaintzen digu narrazioak, baina, aldi berean, bizitzaz ari dela ulergenezake, inplizituki
|
ari
ere?, hots, haurtzaroaren babesetik mundu zabaleraatera eta bizitzaren bideari lotu beharraz. Antzeko zerbait gertatzen da. Eguzkiakortze urdinean nabegatzen?
|
|
|
Estrategia honek indarra hartu zuen urteekin eta funtsezko bihurtu zen HIHNneta, bereziki, HOn (narrazio eta prosa-lanez
|
ari bagara
ere, Hnuyn ere gauza beragertatzen dela azpimarratu beharra dago: oroitu. Ezagutzen duzu negua??,. Solasmeteorologikoa?
|
|
|
Narrazio-eta prosa-lanez
|
ari bagara
ere, zilegi bekit poesiaren alorrekoadibide bat eskaintzea, Hnuyn ere hain esanguratsua den joera hau irudikatzeko.Ekar dezagun gogora. Herri proiektua, poemaren bukaera:
|
|
|
Ze, berehala, edaten ari zirena bukatu eta lasai-lasai alde egin dute bi neskek. Ez ziren inori itxoiten
|
ari izan
ere. Komuneko atearen ondoan zeuden besterik gabe, pote bat edaten eta hizketan.
|
|
|
Ondorea: " euskararen" legeak dakizkigulakoan, inor gutxik dakizki gaur bere euskalkiaren legeak; are gehiago, ez dakigu gehienek zein euskalkitan
|
ari garen
ere. Oraingo pintatzaile askoren kontua da hori:
|
|
|
Garaitsu hartan bertan, Touring zaharrari kimu berria sortu zitzaion, atletismo sailean, Antonio Quiroga buru zuela; diodan ahopean ni izendatu nindutela beste taldearen buru. Bazegoen aldea bion artean, biok Laneran6
|
ari baginen
ere. Quiroga, buru izateaz gainera, mutila zen pisua botatzen:
|
|
|
Labur beharrez
|
ari garelarik
ere, beste pasadizo nagusia falta zaigu 1876 baino lehen. Ezaguna da Louis-Lucien Bonaparteren (1813-1891) obra, aski baita horretarako horrenbeste lekutan zintzilik aurki daitezkeen mapak ikusiak nahiz begiraldiz ukituak izatea.
|
|
|
Beste zerbait ere aurkitzen dut Sarasolaren esanetan, hona aldatu ez ditudanetan, euskal poesiaz ari dela, aski zuzen ez deritzadana. Zaharragoen poesia-lanak, atzokoenak edo bart arratsekoenak batik bat, ia zeharo arbuiatzeko eskubide osoa du eta arrazoirik gabe
|
ari denik
ere ezin esan daiteke erabat. Horrelako garbiketak, atseginak ez badira ere, egin behar ditu nork bere etxean noizik behin bederen, zoko zikinak astinduaz, eta ezin uka daiteke osasungarriak direnik.
|
|
|
Aitzitik, badirudi Altunak azpimarkatzen duen Heguyren primus horrek Etxeberriren berritasuna eta are lehentasuna adierazi nahi duela, Elizakoetan  erabiltzen duen bertso-lanari legokionez bederen. Ezin ahatz daiteke Materreren bi edizioak Manualarena baino lehenagokoak direla, hau beste maila umilago batean âhitz lauz gaineraâ
|
ari bazen
ere. Badirudi, bestalde, Etxeberri bera ere" primutasun" horren jakile zela, ez baitzituzkeen bestela honako neurtitz hauek bezalakoak idatziko:
|
|
|
Aresti ez zen, parnasiano modura, zizel-lanean aritzen bere bertso eta hitz lauzkoekin. Edota, horrela
|
ari bazen
ere, bere gisara ari zen, ez besterenera. Delako" gustu" doi, ez batera ez bestera makurtuko ez den hori, ez zen Arestirena, gehiegizkoa nahiago izaten baitzuen maizenik, neurrizkoa baino.
|
|
|
ezaugarri honek banakoaren emozio momentuak besterik ez ditu aintzat hartzen. Hau da, lon hunkitu egiten da, barre egiten du, negar ere bai, baina ez daki zertaz ari den hizketan eta ezta zer egiten duen edota non antzezten
|
ari den
ere; eta hauxe da hiritarrei kutsatzen dien portaera, norberaren kontrolik eta argitasunik gabeko portaera itsua. Erabakigarria hemen kutsadura da, eta honen bitartez autonomia eta urruntze intelektual oro galdu egiten dira.
|
|
|
Ez, ni ez naiz katarra, esan zuen, une honetan, erabaki taktiko diskutigarri baino erreal baten ondorioz logistikoki laguntzen
|
ari banatzaie
ere.
|
|
2002
|
|
|
Denbora kontua izango da seguruenik, akaso era askotako zailtasunak egon daitezkeelako eta tentu handiagoarekin jokatu nahi delako. Beste hipotesirik ere izan liteke, Ertzaintzaren kasuan esate baterako, agindua apropos atzeratzen
|
ari dela
ere pentsa liteke, Garzoni berari bere auto korapilotsua nola bete behar denari buruzko argibideak eskatzen ari delako. Bestalde, Batasunako zuzendaritza ukituko duten atxiloketak berandu baino lehen hasiko diren ustea ere gero eta sendoagoa da.
|
|
|
Irakurle komunitate zale bat dugu beraz. Kontua da jende gutxirengana zuzentzen garela denok, ez euskaraz lan egiten ari garenok bakarrik, baizik eta beste hizkuntzetan
|
ari direnek
ere gure irakurle komunitate honengana jotzen dute gure eroslea jende leiala delako erosteko garaian.
|
|
|
" Bigarrena: irakurtzekoan erreza nai dunak, idaztekoan ere ala nai izan dezala, Trigonometriaz
|
ari balitz
ere.
|
|
|
Adarra jotzen
|
ari zitzaiola
ere pentsatu zuen behin edo behin. Adiskidea bera ari zela istorio osoa asmatzen, eta ez zegoela munduan hark aipatzen zuen erako izaki aldrebesik, halako itxura eduki zezakeen emakumerik.
|
|
|
Jardueran
|
ari garenean
ere bi fase bereizten ditugu: ikasleak saioari buruzaurretik dakiena, eta, bestetik, espero ez duen galdera:
|
|
|
Aurretik, eta ezezko asko jaso eta gero, 1977ko ekainaren 15ean emititzeko baimena lortu zuen7 Gaur egun irrati komertzial moduan
|
ari bada
ere, oraindik ere eduki erlijiosoa duten irratsaioak eskaintzen ditu.
|
|
|
Etxeko zakurrek, beraien artean borrokan
|
ari badira
ere, zakur arrotzaren kontra bat egingo dute, ehunetik ehun aldiz. Zakurraren alde ez ezik, etxeko zakurra etxeko katuaren alde ere azalduko da.
|
|
|
Garbi zegoen karta hura desesperazioaren ertzean zegoèn norbaitek bakarrik idatz zezakeela. Eta Sara desesperaturik egon zitekeen artean ere, ospitale psikiatrikoan hartu zuèn laguntza psikologikoarekin eta errehabilitazio programan hartzen
|
ari zenarekin
ere aski ez balu bezala, egoerari gaina hartzeko. Eta desesperazioak eman zion, ausaz, karta hura idazteko ausardia, baldintza normaletan nekez idatziko zuena.
|
|
|
Josu R-k, hura entzutean, ez zuen poz erakutsirik egin, harridura zeinu bat baizik. Une batez, adarra jotzen
|
ari zitzaizkiola
ere pasatu zitzaion burutik. Baina, aldi berean, ez zuen nahi Txantoi anaiek duda egiten zuenik pentsa zezaten, eta, ondorengo hizketaldian interes bizia azaldu zuen, gogamenean hainbat burutazio eta kezka pilatzen zitzaizkiolarik.
|
|
|
Gurasoak zertaz ariko diren asmatzen
|
ari banaiz
ere, amak sarri botatzen du aitak nireganako duen jaidurari buruzko ateraldiren bat. " Elkar hartuta zaudete, bai?, eta molda zaitez berarekin!".
|
|
|
Kontua da, ama nire hatzak ferekatzen
|
ari bada
ere, nik hesi baten moduko zerbait sentitzen dudala bion artean, ertzainen segurtasunezko zerrendak baino gehiago bereizten gaituen arrail halako bat.
|
|
|
Nik ez, esaten
|
ari banaiz
ere.
|
|
|
Edo hori dela sentitzen duguna. Zuri ere, irakurle gazte, gauza bera gertatzen zaizu, eta hori egiten duzu euskaraz
|
ari zarelarik
ere, esan nahi duzun zerbaiten ñabardura argiago uzteko erdal esamolde batekin egiten duzunean ateraldia lagunen aurrean, ez baitidazu esango euskara hutsean ari zarenean ere beti euskara, eta euskara bakarrik, erabiltzen duzula. No me raspes, esango nizuke, baina lekuz kanpo dago nire adinean.
|
|
|
Edo hori dela sentitzen duguna. Zuri ere, irakurle gazte, gauza bera gertatzen zaizu, eta hori egiten duzu euskaraz ari zarelarik ere, esan nahi duzun zerbaiten ñabardura argiago uzteko erdal esamolde batekin egiten duzunean ateraldia lagunen aurrean, ez baitidazu esango euskara hutsean
|
ari zarenean
ere beti euskara, eta euskara bakarrik, erabiltzen duzula. No me raspes, esango nizuke, baina lekuz kanpo dago nire adinean.
|
|
|
" Ikusi behar zenuen, Antonia, zelako berbakera daukan Asenjo horrek. Enbaxadore batekin
|
ari balira
ere ez zuketen leunago tratatuko. Botika ikasketak baino, zuzenbidea ikasi behar nukeen, tituluarekin batera besteren begiruneaz jabetzen zarela ematen du", eta egoitza ofizialaren deskripzioa egin zion, alfonbra, koadro eta koloreez albait ñabardura gehien emanez.
|
|
|
" Bermejo jauna beti primeran portatu izan da gurekin", izan zen Antoniaren komentarioa. Mentxuk erabakia zuen lehen-lehentasunezkoa zuela Antoniari gezurretan segitzea, gero eta zailagoa gertatzen
|
ari bazitzaion
ere. Horregatik poz biderkatua sentitu zuen Pedriñoren lehen deia jaso zuenean.
|
|
2003
|
|
|
Indarra hartzen
|
ari bada
ere, Euskal Herriko mendi lasterketen kontua nahiko berria da. Euskadiko Kopa duela hiru urte sortu zen, eta frogarik zaharrenak berriz hamar bat urte izango ditu.
|
|
|
muskulu-masa handitzen du, gantzak murrizten ditu eta erresistentzia kardiobaskularra handitzen du gizonezkoen testosteronarekin konbinatzen denean. DHEA hartzen dutenek hobeto sentitzen direla diote; indar handiagoa, buru-bizkortasuna, hobeto lo egiten dutela nabaritzen dute, eta lirida pixka bat handitzen
|
ari dela
ere egiaztatu da, batez ere klimaterioa hasten duten emakumeetan. Emakumeen sexualitatea hobetzeko erabiltzea da emakumearen sexualitate konplexuari erantzuna emango liokeen aplikaziorik interesgarrienetako bat.
|
|
|
Orain dela gutxi, DNAren transkripzioan zinkarekin lotu da, eta genetika-azterketa gutxi egin dira haren funtzio posibleei begira. Hartzaileak Usaimen-hartzaileak, aztertzen eta definitzen
|
ari badira
ere, nerbio-zelulen mintzean finkatutako proteinak izan daitezke. Kenneth S. Illinois-eko Unibertsitateko Suslick-ek egiaztatu duenez, proteinen egitura aldatu egiten da harekin bat egiten duten zink-edo kobre-ioien urritasun jakin batzuen ondorioz.
|
|
|
Zientzialariek ikusi zuten hezur-ehuna sortzen lagundu zutela eta hortzak sortu zituztela, hortzetako mamia inguratzen duen substantzia. Zelulak karraskarien burmuinean bizirik zeudela eta nerbio-zelula bihurtzen
|
ari zirela
ere ikusi zen. Beste zientzialari batzuek zelula amak aurkitu zituzten hortz helduen mamian, baina esne-hortzen isolatuek askoz gaitasun handiagoa dute ugaltzeko eta eraldatzeko.
|
|
|
Ikasbide egokia Katalunian aurkitu zuen. Han 8 -9 herri egunkari aipatu zituen bakoitza bere probintziari, inguruneari begira eginak eta aipatutako(-) irakurle taldeari ongi egokituak eta ongi zebiltzanak orain arte batak besteagatik sekulakoak esanez
|
ari baziren
ere. ZETA taldearen El Periódicok katalanezko bertsioa egiten jakin du ordea, makina bidez egindako itzulpenei esker eta nahiko erraz.
|
|
|
Lehen ere badakit antzezle ona dela, ederki dakiela teatroa egiten. Eta serio
|
ari bazen
ere, igual zen orain bakarrik gelditzeko beldurra duelako.
|
|
|
Zer? Auskalo, nire buruan hainbat susmo gorpuzten
|
ari bazen
ere: ahal zuen bezain pronto horrek adierazi nahi zuen patruilak gainezka zebiltzala, hau da, langile guztiak beste gizaki batzuk salbatzeko ahaleginean zebiltzala.
|
|
|
(Hemen, helduen euskalduntzeaz
|
ari bagara
ere, ideia horrek berdin-berdin balio du irakas-sistemaren bidez euskalduntzen zaizkigun egungo neska-mutikoentzat. Helduekin gertatu bezala, ikasitakoa gehienetan ez dute non erabili.)
|
|
|
Bestalde, deigarria da ikustea zein samurra izan den Izagirre poeten lanak aztertzean, berak duen irudi sinesgabe eta lehorretik urruti. Disimuluan
|
ari bada
ere, Izagirreri poro guztietatik antzematen zaio afektibitatea.
|
|
|
Hainbat eta hainbat asmatzailek ezinezko makinak eraikitzen dituzte. Abokatuek behin eta berriro erakusten dute aditu batek zertaz hitz egiten
|
ari den
ere ez dakiela. Zientzialariak, bereziki medikuak, sarritan emaitza ezberdinetara iristen dira, eta gaixoaren senideen esku geratzen da, edo eskualde bateko biztanleen esku, zein metodo hautatu behar den bozketa bidez erabakitzea.
|
|
2004
|
|
|
Elkarren aurka aritzearen poderioz, baitezpada. Estereotipoen eremuan
|
ari badira
ere, elkar ezagutzen dute. Mugak berak harremanak sorrarazi ditu.
|
|
|
Gudu zelai diot, bertan gauza asko jokoan daudelako. Bere txikian, jende asko ari da, baita era guztietako borroketan
|
ari
ere. Borroka horretan, batez ere, hierarkia baten egonkortzea »ez bakarrik idazleen artekoa, baita argitaletxeen artekoa ere» ikusten dut.
|
|
|
Euskalgintzan
|
ari direnei
ere nekez entzungo diezu hitza. Zer dugu?
|
|
|
Elikatze ohiturekin gertatzen
|
ari dena
ere aintzat hartu beharko da. Eskoletako atseden edo baratze orduetan, haurrak txiki askotatik ikusten ditugu triski paketea eta Coca-Cola irensten.
|
|
|
Espainian finkaturik dagoen SGS ICS enpresa multinazionalaren arabera, zerbitzuaren zein ingurumenaren kalitatea bermatzen duen egiaztagiria eskuratzea lanaren hasiera baino ez da; arauak exijitzen dituen mailak mantentzen direla ez ezik, zerbitzuak etengabe hobetzen
|
ari direla
ere ebaluatu eta erabakiko dute ikuskari independenteek (horixe baita egiaztagirien funtsezko ezaugarria, beste hainbat ikurrek baldintza batzuk betetzea baizik eskatzen ez dutelarik), eta ikuskapen horren ondoren urtero-urtero berriztatu beharko da jarduera.
|
|
|
Kontuan izan dezagun, chat sare asko elkarrekin konektatuak ez daudenez, hainbat saretatik sartzen diren erabiltzaileek ezin komunika dezaketela bata bestearekin, kanal berean
|
ari badira
ere.
|
|
|
Ni hainbeste denbora hemen edukitzeko, norbait inportantea izango zuan, noski. Ia ahaztu zaidak zertan
|
ari ginen
ere.
|
|
|
Ardi guztiak berdinak direla uste du kaletarrak, baina artzainak badaki hori ez dela egia. Elebitasunaren ideologian bazka eta bazka
|
ari denak
ere gauza bertsua pentsatzen du: Euskal Herria, herri elebiduna dela.
|
|
|
Ez dakit zertaz
|
ari zaren
ere.
|
|
|
Siesta egiten
|
ari dela
ere atera beharko diogu, jakina.
|
|
|
Ohikoenadefinizio bat prest edukitzea da, diskurtso txiki bat, apologia bat. Liburu honetan, ordea, ñlosofiak historian eman duena biltzen da, baita gaur egun ematen
|
ari dena
ere. Filosofiaren historiarekin batera, filosofiaren gai eta esparru zehatzak ere sistematikoki lantzendira, eta, euskal filosofoek idazten dute horren guztiaren gainean, Harira etorriz, printzipioz, karrera egiten hasi orduko, ikasie unibertsitarioak diziplinabaten oinarrizko liburu eta metodoak zein diren argi eduki behar luke.
|
|
|
Ikasleak bere irakaskuntza-sistema ondo ezagutzen duela eta bere curriculuma benetan aberastu nahi duela ziurtatzeko, trukaketa hori egin beharko da jatorrizko unibertsitatean baldintza hauek gainditu ondoren: diplomatura, ingeniaritza tekniko eta arkitektura teknikoko ikasleek gutxienez 30 kreditu izan beharko dituzte (kreditu bakoitzak hamar eskola-ordu ditu) gaindituta, eta gutxienez 30 gehiago matrikulatuta egon beharko dute; lizentziatura, ingeniaritza eta arkitektura ikasten
|
ari direnek
ere gutxienez 90 baino gehiago izan beharko dituzte. Ikasleek bi unibertsitateetan egin ditzakete irakasgaiak, trukeak irauten duen bitartean.
|
|
|
Kromo-urritasuna herrialde garatuetan gertatzen den bizi-motaren ezaugarria da; izan ere, batzuetan, gehiegi kontsumitzen dira aurrez prestatutako jakiak eta irin finduak (ogiak, pasta, azukreak, gozokiak…), jatorrizko elikagaiek baino kromo gutxiago baitute. Gainera, intsulinarekiko edo diabetesarekiko erresistentzia duten edo alkoholismo-arazoak dituzten pertsonek ere arrisku handiagoa dute kromo-defizita izateko, baita denbora luzez argaltzeko dieta egiten
|
ari direnek
ere. Halaber, adineko pertsonak zaurgarriak dira, batzuetan dieta desegokiak egiten baitituzte, bereziki bakarrik bizi badira.
|
|
|
Tranbien ezkilen hots argiak gero eta bakanagotzen joan ziren Munich inguruko auzoetan sartu ahala. Dardarka
|
ari banintzen
ere, atsegin zitzaidan karrika mortu haietan barrena. Jendeen joan-etorri etengabeak ez zidan taxuz pentsatzen utziko, eta nik hausnartu egin behar nuen.
|
|
|
Atzealdeko leiho batean emandako kolpetxo bat aski zitekeen kristala hautsi eta leihoa zabaltzeko. Dardarka
|
ari banintzen
ere, zegoeneko ez nuen hotzik sentitzen. Perlesiaturik bezala nengoen, Weberren etxearen aitzinean.
|
|
|
Beheko solairutik gizonezko ahots batzuk belarriratu zitzaizkidan. Xuxurlaka
|
ari baziren
ere, ederki entzuten nituen, nire zentzumen mingarriro zorroztuei esker. Buruari eragin nion, izu-laborria uxatu nahiz.
|
|
|
Garaiko beste gauzak bezala herritarren ekimenari esker, banaka-banaka, herriz herri. Ingeniaritzan euskaraz irakasten
|
ari direnak
ere badira, batzuek oraindik sinetsi nahi ez badute ere, egia bilakatu da.
|
|
|
Gizakia egiten duenaz arduratu behar da, jakina, baina ez da hor amaitzen bere erantzukizuna. Bere praxiaren poderioz izaten
|
ari denaz
ere kezkatu behar da gizakia; izaten ari denaz eta bilakatzen ari denaz orobat. Praxiak neurtzen gaitu neurri handi batean, eta aztura bilakatzen den praxiak egiten gaitu era bateko edo besteko, intentzioak eta desirak (edota sentimenduak) goiti-beheiti.
|
|
2005
|
|
|
Garapena handia izan da eta izaten ari da. Kontuan izan behar da sagardogintza baserri girotik datorrela, sagardogile gehienak baserritarrak izan direla lehenago; enpresariaren kontzeptu hori zabaltzen
|
ari bada
ere, nik uste dut oraindik mentalitate enpresarialaren beharra dagoela. Sagardotegiak gaur egun enpresa txikiak bezala dira, osasungintza aldetik exigentziak daude eta horrek guztiak lanak erosotzeko beharra ekarri du.
|
|
|
Orain auzitegiak euskaldunez betetzen
|
ari badira
ere, zuk, Jose Luis Morcillorekin batera, Jose Amedo polizia ohia, eta Rafael Masa koronel ohia ikusi zenituen akusatuen aulkian. Leporatzen zitzaiena:
|
|
|
Badirudi askoz gehiago sentitzen ditugula albiste indibidualak, eta maiz pertsonei eragiten ez dienak; ez dakit nongo zooan kaiola bat erori dela eta foka baten umea zapaldu duela. Ongi dago foka umeak korapilo bat sortzea barrenean, baina ez legoke gaizki korapiloa eragitea Iraken egunero erortzen
|
ari direnek
ere, edo hurbilagokoek.
|
|
|
Eta gu, anaiarekin eta lagunekin, kalean ibiltzen ginen jolasten. Euri pixka bat
|
ari zuenean
ere jokatzen genuen, zaparrada ari zuenean ez baina. Neguan, jokatu ahal izateko zelaitik elurra kentzen ibiltzen ginen.
|
|
|
ez dela norabiderik. Jendek ez dakite gehiago zer ari diren bizi honetan, ez dakite nora ari diren, ez dakite norabait
|
ari direla
ere! Helbururik ez dute, norabiderik are gutiago.
|
|
|
Normala da hori, musika izaki biziduna da eta, sortzen
|
ari den bitartean
ere, aldekoak eta kontrakoak izaten ditu.
|
|
|
Aldaketak gertatzen
|
ari badira
ere, iragarki askok emakumeen eskubideak urratzen dituzte, hain zuzen ere, erakusten diguten munduan emakumeak bigarren mailako gizakiak direlako.
|
|
|
haurrei ere zerbait esan behar diedanean askotan bertsotan jakinarazten diet. Bertso asko kantatzen dut egunaren buruan: autoan, paseatzen baita palaz jokatzen
|
ari naizenean
ere.
|
|
|
Gezurra! Hori ez da egia; albistegia esaten
|
ari dena
ere ez da horrelakoa.
|
|
|
Haurren danborrada egin ala ez erabakitzeko bilerak egin ziren atzo, baina euria gogor
|
ari bazuen
ere kalera irten zuten danbor-jotzaile gazteenek
|
|
|
Irribarre zabalez hartzen ninduen, eta txikitako kontuak berritzen zizkidan, hala bereak nola nirekin eskolan izandako esperientziak. Poemak eramateko esan zidan, umetakoak, eta orain egiten
|
ari nintzenak
ere bai; ozenki irakurtzeko eskatzen zidan, ohe ertzean eserita, eta batzuk behin eta berriz errepikarazten zizkidan. Poemak irakurtzen ari nintzaion bitartean, ilea laztantzen nion, eta kizkurretan hatza sartu eta jiraka aritzen nintzaion, jolasean.
|
|
|
Izan ere, natur baliabideak" libretzat" hartu izan dira, arazo bihurtu diren arte. Petrolio-hobiak, geruza freatikoak, basoak, lurrak eta abar hondatzen edo agortzen
|
ari badira
ere, baliabide askoren prezioa jaisten ari da, garapen teknologikoak eragiten dituen produktibitate igoerak direla eta. Teknikaren aurrerapen horiek aukera ematen dute baliabideetara iritsi eta gero eta gehiago ateratzeko, eta erabilpen intentsibo horrek oinarri naturalaren hondatze bizkorrago bat eta kapital naturalaren deskapitalizazioa dakarkigu hurrena.
|
|
|
Nola ahaztu Joseba Sarrionandia. Deustun karrera egiten
|
ari zela
ere, nabarmendu egin zen euskaraz oso ongi idazten zuelako. Oroitzen naiz horretaz mintzatu ginela Alfontso Irigoien eta biok.
|
|
|
Horixe pentsatu zenuen bordara bidean. Bustialdi ederra jasotzen
|
ari zinela
ere bai. Eta nahi bazenuen eta ez, halaxe amaituko zenuela, zeharo bustita.
|
|
2006
|
|
|
Igo eta jaitsi gabiltzala, kontzentrazioa behar-beharrezkoa dela ohartu gara, bai eusten gaudenean eta baita igotzen
|
ari garenean
ere. Izan ere, oso kirol fisikoa dirudien arren, burua argi izatea ere funtsezkoa da.
|
|
|
Sitges negozioak egiteko merkatu-foro bilakatzen
|
ari bada
ere, oraino eragiketa horiek ospe handirik gabe egiten dira.
|
|
|
Horrelako produktuak dituzten dendez
|
ari garela
ere, Europan ditugun auzoekiko aldeak nabarmenak dira: Espainian 80 denda daude eta Holandan, adibidez, 400 baino gehiago.
|
|
|
Eta bere lagunak bezain hangoizan nahi duelako, haiekin abiatuko da tigrea botatzera,, tigerra? suntsitzera, alferrik
|
ari bada
ere: alemaniarrak, gerla galtzeko bidean daude eta beren kasaerretiratzen ari dira Euskal Herritik.
|
|
|
Dirudienez, unibertsoa Big Bang-az geroztik hedatzen
|
ari bada
ere, bertakomateria mugatuak kopuru jakin bat gaindituko balu, orduan egunen batean topea joeta grabitazioaren eraginez unibertsoa berriro elkartzen hasiko litzateke. Gaur egunezagutzen dugun materia kopuruak etengabeko hedatzea ziurtatuko luke, denborakronologikoa.
|
|
|
Aberastasun hori ugaldutakoan, ordea, berarekin bat areagotzen dira soberbia, pasioa eta munduarekiko zaletasun guztiak. Nola iraun ote lezake luzaro metodismoak, bihotzetiko erlijioa izaki, egun arbola tantai gisa hazten ikusten
|
ari bagara
ere. Metodistak lanerako prestuak eta aurreztaileak dira; horrenbestez, ondasun materialetan gero eta aberatsagoak ohi dira.
|
|
|
Zer mekanismorekin konbentzitzen ditu enpresa handiak dohaintzak egitera? Oinarrizko mekanismoa epe ertain eta luzera konfiantzazko harremanak eraikitzea da, bilatzen
|
ari denaren araberakoa
ere bada: epe luzeko harremana, gertaera edo kanpaina baterako babes oso puntuala, lankidetza integrala? … nahi denaren araberakoa da.
|
|
|
Borrokaz eta injustiziaz betetako herriak nirea gogoratu zidan, abantzu ber borrokak eta ber bitartekoak baitzituzten, Irlandak Euskal herriak baino gehiago lortu bazuen ere. Baina hori guzia aipatuz, banekien epea gero eta gehiago ttipitzen zela eta bikain pasatzen
|
ari banintzen
ere, malenkonia ilun bat sentitu nuen hurbiltzen. Berak ere segur aski, zeren bat-batean noiz joanen nintzen galdegin baitzidan.
|