|
2000
|
|
|
Eta gera hotsa ezarri izan balute?
|
Zergatik
, ordea. Nork, baina?
|
|
|
Ez al nuen, menturaz, nik neuk esan panpinari berari esan ere harriduraz ikuskatzailea mamu harrigarri bat zela?
|
Zergatik
txulatu zizkigun txartelak bost aldiz. Zergatik desbideratu zen trena hainbat aldiz eguneroko ibilbidetik, lanen eta greben eta matxuren aitzakian, azken hogei urtean halakorik sekula egin ez bazuen?
|
|
|
Zergatik txulatu zizkigun txartelak bost aldiz?
|
Zergatik
desbideratu zen trena hainbat aldiz eguneroko ibilbidetik, lanen eta greben eta matxuren aitzakian, azken hogei urtean halakorik sekula egin ez bazuen. Non geunden orain?
|
|
|
Aspaldian lurperatutako meatze tren baten burdinbide morturen batean?
|
Zergatik
ez zen handik trenik edo auto bakar bat ere pasatzen. Zergatik ez zen ikusten etxerik, fabrikarik, bizi aztarnarik batere?
|
|
|
Zergatik ez zen handik trenik edo auto bakar bat ere pasatzen?
|
Zergatik
ez zen ikusten etxerik, fabrikarik, bizi aztarnarik batere. Ostertza besarkatzen zuten gari sail eskerga haiek benetan ote ziren ahanzturaren bazka?
|
|
|
Ostertza besarkatzen zuten gari sail eskerga haiek benetan ote ziren ahanzturaren bazka?
|
Zergatik
ez zeraman inork ekipajerik. Ba ote zekiten tren hura ez zihoala inora?
|
|
|
Ba ote zekiten tren hura ez zihoala inora?
|
Zergatik
esan zidan txartel saltzaileak zeina, izan ere, ez baitzen betikoa, beste bat baizik, garaiagoa eta lotsagabeagoa eta libertinoagoa inondik ere, nik ordura arte sekula ikusi ez nuena bidaia on bat izan nezala, ez baninduen ezagutzen. Gizalege hutsez?
|
|
|
Zehazki, niri zuzenduriko konplot bat zen, bada, hartan ez nuen ordurako zalantzarik egiten.
|
Zergatik
, ordea. Zer zela-eta merezi nuen halako kondenarik?
|
|
|
William Langek, ordea, marroiak zituen begiak, ez berdeak.
|
Zergatik
esaten zuen orduan berdeak ikusten zitzaizkiola begiak. Arrazoi asko leudeke itaun horri taxuzko erantzun bat emateko, baina nork berak aurki beza gustukuen lukeena, nik ez dut-eta sekretu hori argituko.
|
|
|
Zer zela-eta ezusteko aurrerapen hura?
|
Zergatik
itzuli ziren ia astebete lehenago, taxisez gainera?
|
|
|
Erantzun!
|
Zergatik
hiltzen dituzte haur jaioberriak, paralitikoak, oligofrenikoak, militarrak?
|
|
|
|
Zergatik
diozu hori?
|
|
|
|
Zergatik
oheratzen zara nire emaztearekin, Lester?
|
|
|
Hilabete eta erdiko itxaronaldiaren ondoren, jendea etsita zegoen, nazkatuta, zeren, normala denez, bertsolarien jardun herrikoi bihozkorrak ere, azkenerako, aspertu egiten baititu gizakiaren bihotz gogo eraman onekoak.
|
Zergatik
, ordea, hainbeste luzamendu?
|
|
|
Julen Deerek galdetu zion: "
|
Zergatik
ez zen azaldu. Nork hil zuen?
|
|
|
Nork hil zuen?
|
Zergatik
hil zenuen?". Emakumeak, lehen eraso ezustekoak txundituta, asmatu zuen esaten:
|
|
|
Edurtxo Caterpilar tiento ibili zen: "
|
Zergatik
diozu hori, Alfredo. Maingua zarelako, akaso?...".
|
|
|
Galdera jaulki zuen, arestiko garrasia baino leunago hala ere, eta bakarrik hura ez zitzaion parte onekoa iruditu. "
|
Zergatik
aritu galderak egiten, bakar bakarrik baldin banago?", galdetu zuen orain bere baitarako Brown jaunak, batere ironiarik gabe. Ironia ezaz ere jabetu zen, eta horrek bai benetan sutu zuela.
|
|
|
Harriturik, martxa eten zuen; lokarriak sendo lotuta zeuden, korapilo bikoitzez; bereak ziren zapatak, ordura arte oinetara primeran egokitu zitzaizkionak, eskularru bat bezain goxo.
|
Zergatik
mugitzen zitzaizkion orduan oinak hain nabarmen orain. Galtzerdi finegiak, akaso?
|
|
|
Eta jarraian, hari mataza beretik ari bailitzan: "
|
Zergatik
ez naiz poliziarengana joaten. Zergatik ez diot arazo hau guztia kontatzen?".
|
|
|
" Zergatik ez naiz poliziarengana joaten?
|
Zergatik
ez diot arazo hau guztia kontatzen?". Bi esaldiak esan ahala, dardara batean jarri zitzaizkion hezur haragiak, bihotza kolkotik irten beharrean; ez zegoen, nonbait, poliziarengana joateko moduan, eta harridurazko irribarre bat egin zuen.
|
|
|
Hil egin zela amodioa?
|
Zergatik
bortxatu zuten anfiteatro osoan zegoen sirena bakarra. Zer adierazi nahi ziguten ekintza arbuiagarri horrekin?
|
|
|
Eta zer, adarbakar gizajoaren paraderoaz?
|
Zergatik
oldar horiek. Zergatik haginkatu zuten halako herraz bizia kendu arte?
|
|
|
Zergatik oldar horiek?
|
Zergatik
haginkatu zuten halako herraz bizia kendu arte. Nik esango dizut, neure buruari esan nion era beretsuan:
|
|
|
Baina, eta gainerakoak?
|
Zergatik
ez ziren egoeraren larriaz jabetzen. Nolatan zeuden hain itsu?
|
|
|
Eta, nonbaitetik hasi behar, eta programa hasieran esan nuen tonbolarenari heldu zion: "
|
Zergatik
esan zenuen, Berardo adiskidea, bizitza tonbola itsusi, makur eta jasanezin bat zela. Ez al zaizu, akaso, bizitza gustatzen?".
|
|
|
Non zeuden?
|
Zergatik
ez genituen gehiago ikusi. Zergatik ez ziren gure aldean gelditu?
|
|
|
Zergatik ez genituen gehiago ikusi?
|
Zergatik
ez ziren gure aldean gelditu. Zergatik ez zeuden ikusleen artean?
|
|
|
Ez al zegoen gaixotasun latzagorik?
|
Zergatik
ez izurri bel  tza. Zergatik ez legenarra?
|
|
|
Zergatik ez izurri bel  tza?
|
Zergatik
ez legenarra. Eta zergatik ez, behin horretaraz gero, Hiesa?
|
|
|
Sentitzen dut.
|
Zergatik
ez didazu aukera bat ematen gaurko topaketa ostera ere hasteko. Gura baduzu, goizeko txango hau amaitzen duzuenean, hoteleko kafetegian itxarongo dizut.
|
|
2001
|
|
|
A (harri eta zur; apal apal):
|
Zergatik
, jaunak. Ez dut zuen jarrera ulertzen...
|
|
|
Jakina, gizona.
|
Zergatik
ez zaizkizu gustatuko! Niri ere izugarri gustatzen zait Eva Herzigova, eta ez naiz sekula haren gainean ibiliko!
|
|
|
Ez al gara denak jainko beraren seme?
|
Zergatik
ez duzu zuk orduan lana egiteko eskubiderik izango. Konkordunek ere lan egiteko eskubide osoa dute!
|
|
|
Konkordunek ere lan egiteko eskubide osoa dute!
|
Zergatik
ez?
|
|
|
G:
|
Zergatik
isuna, konkor jauna. Zer arrazoi dela medio?
|
|
|
arrazoiak.
|
Zergatik
etorri zara udal labirintora?
|
|
|
Ez, ama, eskerrik asko (Aitari):
|
Zergatik
, aita?
|
|
|
B:
|
Zergatik
zorionez, George?
|
|
|
S:
|
Zergatik
esaten dizute condottiere?
|
|
|
S:
|
Zergatik
atera zenuen lizentzia, aita?
|
|
|
Gero, gitarrak lagun harturik, askatasun oihuak kantatzen estreina dezakezu soineko berri hori; edo, bestela, gelditu zaizkizun oihal txatalak hartu, eta bizi zaren herrialdeko soineko nagusia adabatzen.
|
Zergatik
ez?
|
|
|
|
Zergatik
egin diozu kasu berari lehenengo, galdetu zion senarrak, dama aberatsak alde egin zuenean.
|
|
|
|
Zergatik
eman behar dugu ontzat nendun, beste guztiak txarretsiz. Beste guztien ama delako, entzun dugu.
|
|
|
Badakizue bere euskal lan guztiak argitaratuak daudela; ezin dezaket esan lehen bezala aski merke argitaratuak daudenik15, baina argitaratuak daude Retanarenean eta badute aurretik aita Leon Lopetegi  jesuitaren aurkezpen bat eta hor Aita Lopetegik oso ongi azaltzen du zergatik ez zen aita Kardaberazen San Ignacioren bicitza16 hemezortzigarren mendean agertu, joan den mendean baizik, segur aski Aita Aranak agerrarazia.
|
Zergatik
ez zen agertu hemezortzigarrenean. Euskal libururik gehienak garai hartan Iruñean argitaratzen ziren; badirudi inprenta lanetarako erraztasun handiagoa zegoela han.
|
|
|
(erdaraz egiten omen den) teatro saio baten tituluan.
|
Zergatik
ez dute jartzen: ¡ Como hay Dios!?
|
|
|
Norbaitek galda lezake:
|
Zergatik
ez esan" Apaizak baino areago euskaldun eta euskaltzaleak behar ditugu". Edo:
|
|
|
|
Zergatik
ez diogu ONUri eskatzen euskara behar beharrezko hizkuntzen  artean edukitzea. Nik ez dut uste euskaltzaletasuna eta zen  tzua elkarren etsai direnik.
|
|
|
|
Zergatik
, bada, hasi behar dugu hemen Baroja eta Barojaren obra aipatzen. Ez da gaitz erantzuten.
|
|
|
nik agerian diodana isilpean gorde nahi luke berak, soil soilik, ikusten baitu adin auzia dugula oinarriz gurea.
|
Zergatik
gurasoak, alde batetik, eta irakasleak, bestetik. Har dezagun, eta hau ez da nik asmatua, apezpikuen mul  tzoa eta pipa hartzaileena.
|
|
|
Osorik euskaldun ez delako (Bilbo euskaldun baino erdaldunago delako duela berrehunen bat urte), bazter euskalkia delako bertakoa eta Bilbok kultura gaietan, euskaldun guztion ezerezaren neurrian ere, ez duelako berez zegokion lekurik hartu.
|
Zergatik
, beste batean aztertu, Pelay Orozkok inoiz egin duen galdera hutsaletan ez baitut gelditu nahi.
|
|
|
|
Zergatik
, ote. Iliada, berez, itzulerraza zelakoan geunden.
|
|
2002
|
|
|
|
Zergatik
esaten duk hori. Noiz ez dut nik sinistu ihesarena?
|
|
|
|
Zergatik
ez hoa etxera giltza horien bila. Filma laster bukatuko duk, eta ordurako zeri heldu edukitzea komeni zaiguk.
|
|
|
Ez.
|
Zergatik
galdetzen didak, ba?
|
|
|
|
Zergatik
galdetzen diadan. Ez al duk entzun, Manuel hemen dela, eta ihesi zetozen autoa Zarautzen aurkitu dutela?
|
|
|
Eta zer?
|
Zergatik
arduratu pasadizo hutsal horregatik?", egotziko genion geure buruari. Jendeak eta munduak, oro har arrazoi zuela juzkatuko genuen, errotulu hark ez zuen aparteko arretarik merezi.
|
|
|
|
Zergatik
esaten duzu hori, Manu?
|
|
|
|
Zergatik
ba. Gogorik gabe egin duk galdera.
|
|
|
Baina oroit dut, gaur gertatu izan balitz bezala oroitu ere, mingain puntaraino etorri zitzaidala zuzendariari galdetzea ea ezagutzen ote zuen marmelada egiteko errezetarik.
|
Zergatik
bururatu zitzaidan xelebrekeria hori, ez dakit. Agian zuzendariaren melokotoi aurpegiko ile barbanak izango zuen eraginik.
|
|
|
"
|
Zergatik
ez dit galdetzen kontatu nahi didan hori entzutera gelditu nahi ote dudan?", pentsatzen dut, baina mutila hor hasi da, nire borondatearekiko batere ardurarik gabe, drogazale baten istorioa kontatzen, begirada zoruko punturen batean jarrita eta beti ere gomarekin jolasean.
|
|
|
" Txontxa, ez besteren txontxa!
|
Zergatik
pasatu zara hondartza ondotik, tren geltokitik  hartu ordez. Ez al zenekien zer leku mota den paraje hori?
|
|
|
|
Zergatik
heriotzaren imintzio hori?
|
|
|
|
Zergatik
ote pozak hain gertu Herio?
|
|
|
|
Zergatik
gertatzen da hau guztia. Errazena litzateke honen ardura zuzendaritzari leporatzea, baina ardura denona da, hogeita lau euskaltzainena, guk guztiok, gure botoa erabiltzen dugun aldi bakoitzean eramaten baitugu Euskaltzaindia bide batetik edo bestetik.
|
|
|
Biziki zaila zait honi erantzutea, hain zuzen ere anitzetan ez baitugu galderarik egiten berez nabarmenak diren kontuei buruz.
|
Zergatik
maitemintzen gara. Zergatik joaten gara mendira?
|
|
|
Zergatik maitemintzen gara?
|
Zergatik
joaten gara mendira. Zergatik gustatzen zaigu musika?
|
|
|
Zergatik joaten gara mendira?
|
Zergatik
gustatzen zaigu musika. Zergatik joaten gara Athletic en partidak ikustera?
|
|
|
Zergatik gustatzen zaigu musika?
|
Zergatik
joaten gara Athletic en partidak ikustera. Gertaera horiek guztiak arrazoiez eta aldeko argudioz bete behar ditugu norbaitekin oheratu aurretik, mendira joateko makila hartu aurretik, disko bat dendan erosi aitzinetik edo sarrera eskuratu baino lehen?
|
|
|
Aztertu al da hori inoiz ere?
|
Zergatik
gertatu da gure euskaltegiak aurpegi kezkatutako funtzionarioez betetzearekin batera, hiritar arruntek iheska egitea. Eta zergatik ez zaie hauei serioki eskaintzen, XXI. mendean gaudela, euskara Interneten bidez ikastea ikasle arruntek dituzten onura guztiekin?
|
|
|
Bide batez, eta gorago azterturiko kontsumoko literaturaren gaiarekin nolabaiteko lotura egitearren, hauxe dio Gabilondok berak orrialde batzuk geroago: " Ironikoki baina, emakumeak dirateke, Urretabizkaiaren
|
Zergatik
Panpoxekin hasi eta Osororen Tentazioakekin amaitu, best selleraren eredutik gertuen egon direnak. (...) Oñederraren eleberria, masa literatura izan gabe ebento bihurtu den aldetik behintzat, emakumeek literatur eremu berri honetan izan dezaketen hazkunde eta bilakaeraren zeinu da".
|
|
|
|
Zergatik
ez zaidan poesia purua gustatzen. Bada, azukre purua gustatzen ez zaidan arrazoi berberengatik.
|
|
|
Edonola ere, kritikariek ez dute gogoan, hamarkada horretarako, ipuin liburu bakar bat ere.
|
Zergatik
eleberriaren nagusitasun ia erabateko hori. Alde batetik, gure testuinguru kultural zein komertzialean nobelak erabateko garrantzia duelako eta, aldiz, ipuina bigarren mailakotzat jotzen delako (hau, ordea, ez da toki guztietan gertatzen:
|
|
2003
|
|
|
Bere aita bezala.
|
Zergatik
ez da bera ere handia eta zaildua, aita horrelakoxea izaki. Burura etorri zaizkio aita eta bere lagun mina auzotik Atotxara bidean, zein baino zein kankailuago.
|
|
|
"
|
Zergatik
galdetu ote du hori?", pentsatu du emazteak. Horrelako galderak egin izan ditu bera lo dagoela egiaztatzeko.
|
|
|
Josebak ongi daki esna dagoela, eta ongi ere daki ezetz esango diola.
|
Zergatik
, orduan, galdera?
|
|
|
Edredoiari heldu dio.
|
Zergatik
ez du deitzen. Zer kostatzen zaio sakelako telefono bat hartu eta etxera deitzea, bakar bakarrik ondo dagoela esateko?
|
|
|
"
|
Zergatik
irribarre egin ote du aitak?", pentsatu du semeak. Hala iruditu zaio behinik behin, irribarre egiten zuela garabiaren polea gainerako piezen artean bilatzen hasi denean.
|
|
|
Baina oso oso gutxitan. "
|
Zergatik
asteburuan bai eta astegunetan ez?", galdetzen zion berak bere buruari. Turroiarekin berdin berdin jokatzen zuen aitak.
|
|
|
–
|
Zergatik
diok hori?
|
|
|
Zorionak Ina, Zorionak Ina, Zorionak Ina... "
|
Zergatik
bereiztu, ordea. Ama izan behar hintzelako?
|
|
|
Ama izan behar hintzelako?
|
Zergatik
eduki behar duzue hi bezalakook ume bat ondoan iraultzaren bidegabekeriaz ohartzeko?".
|
|
|
Errekaren murmurioa baino ez da entzuten. "
|
Zergatik
ez da gelan sartu oraindik?", pentsatu du. Goiko gelatik algarak iristen zaizkio, ate itxiak leunduta.
|
|
|
|
Zergatik
nabaritzen zen zure bihotzean estatu horien kontrako aiherkunde nahasi hori. Zuen lerroetako demagogoek hazitako aiherkunde politiko sakonaren ondorioa zen, menturaz.
|
|
|
|
Zergatik
behar luke. Dogmatikoak ere horrela mintzo dira:
|
|
|
|
Zergatik
ez deus. Irudi zait zure kasuan, deus egin gabe egoten ahal ez zarenez, filosofo zaharrek azpatu bide bat azaltzen ahal dizudala.
|
|
|
Unibertsitatera joan aurreko udan eskatu zidan batek.
|
Zergatik
ez nion galdeari ihardetsi. Komisarioa bilakatzeko anbizioa nuelako bakarrik?
|
|
|
Zerbaitek atsekabetzen zaitu, Jonas.
|
Zergatik
etorri zara gaur hondartzara?
|
|
|
Zer kalte egiten zuten horrekin?
|
Zergatik
apurtu bihotz handi haiei ilusio eta poz hura. Ez; ez neukan eskubiderik.
|
|
|
Ez zeukan apaiz itxurarik.
|
Zergatik
ez zen gure aurrean apaiz gisa aurkeztu denbora dezente igaro zen arte. Zer egiten zuen apaiz batek B. ko hondartzan?
|
|
|
Ba nik uste det ezagutzen dizutela, ez zera Hernanira joaten?
|
Zergatik
oso aurpegi ezaguna daukazu.
|
|
|
|
Zergatik
korrika saioa?
|
|
|
Euskaldunen izen ondragarri au mundutar guzien artean beti izan da, eta izango ere da, beakurtua edo errespetatua.
|
Zergatik
ordea. Ez bestegatik ez bada, gure oitura oneski, dantza miraritsu,  soñu zar gogoangarri, jostaketa pozkarri, eta guzien gañean gure izkuntza jakintsun, ezti, gozoan, arkitzen diralako argiro, lendabiziko gizon doatsueraz betetakoen izaera gaitzik gabekoa, eta berak guzion zorionerako jarri zituzten lege zuzen, maitagarrien, señale seguruak (1824: 57).
|
|
|
|
Zergatik
horrenbeste apaiz, zergatik hain gatazka gutxi herri xehea eta elizgizonen artean, zergatik halako batasun sendoa eta iraunkorra, zergatik hain antiklerikalismo indargabea euskal jendearen artean. Erantzun errazik ez dago, baina katolizismo etniko eta euskaltzalearen lehen fase esanguratsu hartan murgiltzen garen heinean, hobeto ulertuko dugulakoan nago.
|
|
|
hara bildu izanak.
|
Zergatik
, orduan, halako aurkaritza Elizaren aldetik. Mina Apatek iradokitzen duen bezala (1981: 117), batez ere Elizak ez zuelako bere pribilegiozko egoera, botere politikoan zein ekonomikoan zuen abantaila tokia?
|
|
|
 Urguilu etnikoa, batetik; zorroztasun morala, bestetik.
|
Zergatik
ez txertatu zorroztasun moral hori etniaren berezko ezaugarrien baitan. Horixe egingo dute askok.
|
|
|
|
Zergatik
onartzen zuten hori guztia, hitzez berdinak eta nobleak izan arren, de facto erabat diskriminatuak zeudenek. Zein ordain edo abantaila aurkitzen zioten botere sistema despotiko horri?
|
|
|
|
Zergatik
izan euskalduna. Zertarako?
|
|
|
Enpresek, unibertsitateak, kulturgintzak eta erakunde publikoek interes komuna dute euskarazko komunikazioan.
|
Zergatik
ez erantzun elkarlanean?
|
|
2005
|
|
|
–
|
Zergatik
ez, Adela. Ez al da ona nire dirua?
|