2007
|
|
otorduak, medikuak… Baina burua ondo dauana etxeagaz gogoratzen da asko. Ordutegi batera moldatu behar dira eta hori ez dabe pozik hartzen;
|
emakumeek
, batez be. Eta, ganera, ondoan dozuna ez badabil ondo, ba, deprimitu egiten zara.
|
|
|
Emakumeak
baino ez zagoze abesbatzan…
|
|
Baina, egia da bestalde, hainbat alderdi berez datozkigula, aukeratu behar izan barik, edo ahal izan barik. Kasurako, ez dugu aukeratu gizon edo
|
emakume
izatea, neska edo mutil izatea, gure familian jaiotzea, dauzkagun gurasoak edukitzea, edo gure begien kolorea, edo daukagun adina edukitzea, eta abar. Horrelakorik ezin izan dugu aukeratu, horiek berez etorri zaizkigu.
|
2008
|
|
Erreza eta atsegina da irakurtzen. Liburuak naziek Frantzia okupatu zuten garaira eraman eta bertako gizonek eta
|
emakumeek
espoliazioari aurre egiteko, eta euren “altxorra†–ardoa babesteko, bizi izan zituzten abenturak azaltzen dizkigu.
|
2009
|
|
Krudeltasunaren adibide argienetariko bat kontrol postu horietan bertan erditu behar diren
|
emakume
palestinarrena da, edo han hiltzen diren gaixoena, anbulantziei ez dietelako utzi kontrola pasatzen. Beste alde batetik, urtearen hasieran 1.400 zibil palestinar sakailatu zituzten Gazan, 13.000 preso politiko...
|
2011
|
|
Zeintzuk dira
|
emakumeok
aurre egin behar diegun arazo nagusiak?
|
|
Gizonezko batentzat lana topatzea zaila bada, askoz zailagoa da emakumezko batentzat. Gainera, familia batzuetan, gizona zein
|
emakumea
langabezian badaude, gizona izango da lan bila ibiliko dena, eta emazteak seme alabez, senarrez eta etxeko gauzez bera bakarrik arduratzen jarraituko du. Biribil batean sartuko da eta gero eta zailago izango du kalera atera eta lana topatzea.
|
|
Pentsioen erreformaren ondorioz gure belaunaldiko hainbat, eta lan munduan prekarioan dauden sektoreak (gazteria,
|
emakumeak
) etorkizunean erretiro pentsio barik geratuko gara Euskal Herrian, ezinezko izango delako jarriko dituzten baldintzak betetzea, eta berriro ere Madrilen erabaki dutelako, gure iritzirik kontutan hartu gabe. Heldu da momentua, beraz, ongi izate egoeraren seinale diren eskubide sozialen murrizketen kontra kalera ateratzeko eta aurka gaudela esateko, “Ez gure izenean! †ozen oihukatzeko.
|
2012
|
|
|
Emakumeen aurkako
indarkeria ezabatzeko ekitaldiak
|
|
Azaroaren 25ean,
|
Emakumeen Aurkako
Indarkeria Ezabatzeko Eguna izango da, eta Txorierrin data horren inguruan egingo diren ekitaldi batzuen berri eduki dugu. Hala, kontzentrazioa egiteko asmoa dute Loiun, eta Sondikako Kultur Aretoan Solas zine foruma emango da.
|
|
Manifestazioa Herriko Plazara abiatuko da, eta han kontzentrazioa egingo da eta manifestua irakurriko dute. Horrezaz gainera, zuhaitz bat landuko dute indarkeria jasotzen duten
|
emakumeen
oroimenez.
|
2014
|
|
Emma du protagonista, bere zazpi bekatu nagusiei, bere zazpi gizonei, aurre egin behar dien
|
emakume
bat. Gizon horiek eurengan islatu den estereotipoaren arabera lagundu dute Emma sortzen.
|
|
Ezin dut neure alderdi soziala neure sorkuntza artistikotik bereizi.
|
Emakumeok
oraindik ere pairatzen ditugun berdintasun faltari eta indarkeriari irtenbidea topatzeko beharra daukat. Arketipoek funtzionatzen dute operan eta antzerkian, baina artistok ezin ditugu begiak itxi gizarteak helarazten duen emakumearen prototipoaren aurrean, edo beste albo batera begiratu geure arazoa izango ez balitz bezala.
|
|
Emakumeok oraindik ere pairatzen ditugun berdintasun faltari eta indarkeriari irtenbidea topatzeko beharra daukat. Arketipoek funtzionatzen dute operan eta antzerkian, baina artistok ezin ditugu begiak itxi gizarteak helarazten duen
|
emakumearen
prototipoaren aurrean, edo beste albo batera begiratu geure arazoa izango ez balitz bezala. Hor konpon bakoitza bere kontzientziarekin!
|
|
Egoerak modu subjektiboago batean agerian jartzeko aukera ematen digu. Era berean, hausnarketara bultzatzen ditu ikusleak, eta inputak ematen dizkigu, beste gizon eta
|
emakume
batzuek arazoa azter dezaten edo aurrera jarrai dezaten arazo horri buruzko lanak egiten. Arazoa zenbat eta gehiago erakutsi, orduan eta normalizatuago egongo da eta gero eta tabu txikiago izango da.
|
|
Miren de Miguel, sopranoa: “Ezin ikusizkoak diren
|
emakumeei
ahotsa ipintzeko beharra daukat”
|
|
Antzerki eta musika lan bat da, kabaret ukitua duena. Parmako egilearen lanetan
|
emakumeek
duten papera kritikatzen da bertan.
|
|
2012 urtean sortu nuen, Alhóndiga Bilbaok sorkuntzarako emandako laguntzari esker, Zorrotzaurreko ZAWP proiektuaren babesa nuela. Grina handia dut operarako, baina, aldi berean, opera libretoetan badago izugarri gogaitzen nauen joera bat,
|
emakume
protagonistei dagokiena eta etengabe errepikatzen dena: emakumeak etengabe hiltzen dituzte, gaizki tratatzen dituzte, edota hiltzera behartzen dituzte beren senarrari, aitari, aberriari… dioten maitasunagatik.
|
|
Grina handia dut operarako, baina, aldi berean, opera libretoetan badago izugarri gogaitzen nauen joera bat, emakume protagonistei dagokiena eta etengabe errepikatzen dena:
|
emakumeak
etengabe hiltzen dituzte, gaizki tratatzen dituzte, edota hiltzera behartzen dituzte beren senarrari, aitari, aberriari… dioten maitasunagatik. Dikotomia hori islatu nahi nuen proiektuan, nire barruan dagoen gatazka hori, soprano izatearen eta emakume izatearen artekoa, eszenara eraman.
|
|
emakumeak etengabe hiltzen dituzte, gaizki tratatzen dituzte, edota hiltzera behartzen dituzte beren senarrari, aitari, aberriari… dioten maitasunagatik. Dikotomia hori islatu nahi nuen proiektuan, nire barruan dagoen gatazka hori, soprano izatearen eta
|
emakume
izatearen artekoa, eszenara eraman.
|
|
Nire antzerki eta musika proiektuen egilea edo egilekidea naizen aldetik, nolabaiteko beharra sentitzen dut kulturari ekarpen handia egin arren ezin ikusizkoak diren
|
emakumeei
ahotsa ipintzeko; agerian jarri nahi ditut beste arrazoiren bategatik ospetsu egin diren emakumeak, gizonek sortutakoak diren emakume pertsonaiak, maitasun erromantikoan murgilduta dauden eta handik ihes egiteko zailtasunak dituzten emakumeak… Hain zuzen ere, horregatik hautatu nuen Linda Lee Porter So in love kabaret lanerako. Cole Porter musikagilearen emazte leiala izan zen, Cole homosexuala izan arren, eta nolabait haren karreraren gidaria ere izan zen.
|
|
Nire antzerki eta musika proiektuen egilea edo egilekidea naizen aldetik, nolabaiteko beharra sentitzen dut kulturari ekarpen handia egin arren ezin ikusizkoak diren emakumeei ahotsa ipintzeko; agerian jarri nahi ditut beste arrazoiren bategatik ospetsu egin diren
|
emakumeak
, gizonek sortutakoak diren emakume pertsonaiak, maitasun erromantikoan murgilduta dauden eta handik ihes egiteko zailtasunak dituzten emakumeak… Hain zuzen ere, horregatik hautatu nuen Linda Lee Porter So in love kabaret lanerako. Cole Porter musikagilearen emazte leiala izan zen, Cole homosexuala izan arren, eta nolabait haren karreraren gidaria ere izan zen.
|
|
Nire antzerki eta musika proiektuen egilea edo egilekidea naizen aldetik, nolabaiteko beharra sentitzen dut kulturari ekarpen handia egin arren ezin ikusizkoak diren emakumeei ahotsa ipintzeko; agerian jarri nahi ditut beste arrazoiren bategatik ospetsu egin diren emakumeak, gizonek sortutakoak diren
|
emakume
pertsonaiak, maitasun erromantikoan murgilduta dauden eta handik ihes egiteko zailtasunak dituzten emakumeak… Hain zuzen ere, horregatik hautatu nuen Linda Lee Porter So in love kabaret lanerako. Cole Porter musikagilearen emazte leiala izan zen, Cole homosexuala izan arren, eta nolabait haren karreraren gidaria ere izan zen.
|
2015
|
|
Lehenengo kontzertua abenduaren 12an izango da Larrabetzuko Andra Mari elizan, iluntzeko 8etan. Gaztelumendi abesbatzarekin batera, Usansoloko Orfeoia eta Sanfuenteseko
|
Emakumeen
Abesbatza arituko dira bertan. Hurrengo hitzordua Lezamako Andra Mari elizan izango dugu abenduaren 18an, iluntzeko 8etan.
|
2016
|
|
|
Emakume
esku pelotariak, kantxara ostera be
|
|
Eskuz Binakako
|
Emakumeen
Cup aren finala martxoaren 6an, 11:30ean, jokatuko da Larrabetzuko frontoian. ETB 1ek partidak emongo ditu zuzenean.
|
|
Bizkaiko Pelota Federakuntzak Eskuz Binakako
|
Emakumeen
Cup antolatu eban igaz lehenengo aldiz, eta lehiaketak ikusmin handia sortu eban zaleen eta ez zaleen artean. Izan be, aldi berean hiru gertaera izan ziran:
|
|
Izan be, aldi berean hiru gertaera izan ziran:
|
emakumeak
hasi ziran federatu mailan esku pelotan jokatzen; Txokoan emakumeen esku pelota alkartea sortu zan Larrabetzun; eta, historian, lehenengo aldiz antolatu zan emakumeen esku pelota txapelketea federatu mailan. Txapelketea aitzindaria izan zan eta Txokoan eko neskak komunikabide eta gizarte sareetako protagonista bihurtu ziran egunetik gauera.
|
|
Izan be, aldi berean hiru gertaera izan ziran: emakumeak hasi ziran federatu mailan esku pelotan jokatzen; Txokoan
|
emakumeen esku
pelota alkartea sortu zan Larrabetzun; eta, historian, lehenengo aldiz antolatu zan emakumeen esku pelota txapelketea federatu mailan. Txapelketea aitzindaria izan zan eta Txokoan eko neskak komunikabide eta gizarte sareetako protagonista bihurtu ziran egunetik gauera.
|
|
Izan be, aldi berean hiru gertaera izan ziran: emakumeak hasi ziran federatu mailan esku pelotan jokatzen; Txokoan emakumeen esku pelota alkartea sortu zan Larrabetzun; eta, historian, lehenengo aldiz antolatu zan
|
emakumeen esku
pelota txapelketea federatu mailan. Txapelketea aitzindaria izan zan eta Txokoan eko neskak komunikabide eta gizarte sareetako protagonista bihurtu ziran egunetik gauera.
|
|
Gainera, kritikak be jaso genduazan pelotari batzuek aukeratutako arropagaitik, eta batzuek esan eben Gipuzkoan gu baino pelotari hobeak dagozala. Baina, honek guztiak esku pelotan
|
emakume
gehiago ibiltzeko animetako balio izan badau, gu pozik”.
|
|
Eta halan izan da. Gaur egun, Bizkaian, 32
|
emakume
esku pelotari dagoz federauta eta hareetako 22k emon dabe izena txapelketan. Larrabetzukoakaz batera, besteak beste, Usansolo, Ereño eta Markinako esku pelotariak ibili dira Emakumeen Cup ean lehian.
|
|
Gaur egun, Bizkaian, 32 emakume esku pelotari dagoz federauta eta hareetako 22k emon dabe izena txapelketan. Larrabetzukoakaz batera, besteak beste, Usansolo, Ereño eta Markinako esku pelotariak ibili dira
|
Emakumeen
Cup ean lehian. Kanporaketak otsailean egin dira maila bitan eta finala martxoaren 6an jokatuko da Larrabetzun.
|
|
Eta gehienak, edo asko, beste modalitate batzuetara pasaten dira, palea eta trinketa esate baterako. Federakuntzatik hutsune bat ikusi dabe arlo horretan, eta ahalegina egin da
|
emakumeak
esku pelotan ibiltzen animetako, eta modalitate horretan be bardintasuna bultzatzeko. Lehen pausua emakumeen kategorian pelota bigunagaz jokatzea baimentzea izan da.
|
|
Federakuntzatik hutsune bat ikusi dabe arlo horretan, eta ahalegina egin da emakumeak esku pelotan ibiltzen animetako, eta modalitate horretan be bardintasuna bultzatzeko. Lehen pausua
|
emakumeen
kategorian pelota bigunagaz jokatzea baimentzea izan da. “Esku pelotan edozein emakumek jokatu leike.
|
|
Lehen pausua emakumeen kategorian pelota bigunagaz jokatzea baimentzea izan da. “Esku pelotan edozein
|
emakumek
jokatu leike. Bardin deutso bere adina, ama bada, ikaslea...
|
|
Bardin deutso bere adina, ama bada, ikaslea... Txarto egindakoa izan daiteke, beharbada,
|
emakumea
hasieratik beste modalitate batzuetara bideratu izana eta esku pelotea bere ezaugarri fisikoetara moldatu ez izana, beste kirol batzuetan egin dan moduan. Halan, pelota biguna sartu danean, ikusi dogu asko animau dirala jokatzera eta jokatzen jarraitzen dabela.
|
|
Bigarren pausua txapelketea martxan ipintea izan da,
|
emakume
esku pelotarien jokoa jente aurrean zabaltzeko, eta esku pelotan ibiltea gustauko litxakien neskatilek eta emakumeek erreferente bat euki daien. “Finala ETB1etik emongo danez, espero daigun bere eragina eukitea eta Euskal Herri mailan emakume gehiago animetea; egon badagozalako”, esan deusku Amarikak.
|
|
Bigarren pausua txapelketea martxan ipintea izan da, emakume esku pelotarien jokoa jente aurrean zabaltzeko, eta esku pelotan ibiltea gustauko litxakien neskatilek eta
|
emakumeek
erreferente bat euki daien. “Finala ETB1etik emongo danez, espero daigun bere eragina eukitea eta Euskal Herri mailan emakume gehiago animetea; egon badagozalako”, esan deusku Amarikak.
|
|
Bigarren pausua txapelketea martxan ipintea izan da, emakume esku pelotarien jokoa jente aurrean zabaltzeko, eta esku pelotan ibiltea gustauko litxakien neskatilek eta emakumeek erreferente bat euki daien. “Finala ETB1etik emongo danez, espero daigun bere eragina eukitea eta Euskal Herri mailan
|
emakume
gehiago animetea; egon badagozalako”, esan deusku Amarikak. Beste lurraldeetako federazinoetatik be jaso ditue deiak txapelketearen zehetasunen inguruan galdetuz.
|
|
Beste lurraldeetako federazinoetatik be jaso ditue deiak txapelketearen zehetasunen inguruan galdetuz. “Pozgarria da, gure helburua esku pelotan zein txapelketetan ahalik eta
|
emakume
gehien ibiltzea dalako, eta beste lurraldeetan be horretarako interesa erakutsi dabe”. “Iruñean taldea sortu da orain dala gitxi eta hangoak jokatzeko irrikan dagoz”, gehitu dabe Txokoan ekoek.
|
|
“Iruñean taldea sortu da orain dala gitxi eta hangoak jokatzeko irrikan dagoz”, gehitu dabe Txokoan ekoek. “Azaroan,
|
emakume
pelotarien topaketak antolatu genduazan Larrabetzun, eta ikusi zan beste probintzietan be jokatzeko gogoa daukien emakumeak dagozala. Bartzelonatik be etorri zan laukote bat; apirilean geu joango gara bertara”.
|
|
“Iruñean taldea sortu da orain dala gitxi eta hangoak jokatzeko irrikan dagoz”, gehitu dabe Txokoan ekoek. “Azaroan, emakume pelotarien topaketak antolatu genduazan Larrabetzun, eta ikusi zan beste probintzietan be jokatzeko gogoa daukien
|
emakumeak
dagozala. Bartzelonatik be etorri zan laukote bat; apirilean geu joango gara bertara”.
|
|
Txokoan Larrabetzuko
|
emakume
esku pelota alkartea ikastaro batetik sortu zan, eta bere kideen eretxiz, ondo legoke herri guztietan halako ekintzak antolatzea, aurrerapausuak emoten jarraitzeko. “Halanda be, garrantzitsuena umetatik lantzea da.
|
2017
|
|
Orain dala 37 urte, Dañobeitia ahiztak zabaldu eban Lezaman Mari Carmen ahizteagaz batera. Lan gogorra egin beharreko urteak izan dira, baina
|
emakumeek
bizimodua ateratea lortu dabe eta beti eskaini deutsie irrifarrea atetik sartu danari. Eurekaz izan gara denda txikien gorabeheren ganean.
|
2018
|
|
|
Emakume
txorierritarren ondarea
|
|
“Ondarea,
|
emakumeen
emaria” lelopean, eta Ondarearen Europako Jardunaldien haritik, emakumeek Bizkaiko ondareari –materialari zein ez materialari – egin dioten ekarpena agerian ipiniko da aurten.
|
|
“Ondarea, emakumeen emaria” lelopean, eta Ondarearen Europako Jardunaldien haritik,
|
emakumeek
Bizkaiko ondareari –materialari zein ez materialari – egin dioten ekarpena agerian ipiniko da aurten.
|
|
Derion, “Juana Elgezabal Leginazabal, bere garaiko
|
emakume
aitzindaria” erakusketa egongo da ikusgai Kultur Birikan, urriaren 15etik 31ra bitartean. Derioztar honek ideiak eta gizarte aldaketak sustatu zituen XIX. mendeko Caceresen.
|
|
Urriaren 15ean, 19:00etan, “Emakume baserritarren bizipenak Derion, XX. mendeko bigarren zatian” hitzaldia izango da Kultur Birikan. Eta hilaren 23an, eta Lourdes Puertas artistak zuzenduta,
|
emakumeen
izenak idazteko jarduera kolektibo bat egingo da 19:00etan, Kultur Birikan. Azkenik, bisita gidatua egingo da urriaren 31n, 19:00etan, Lourdes Puertasen “Nos otras” erakusketara.
|
|
Lezaman, “Bandokideak eta serorak.
|
Emakumeak
, Lezamako historian” ibilbide gidatua antolatu dute urriaren 28rako. Hitzordua 11:00etan ipini dute Andra Mari elizan, eta izena ematea telefono zenbakira deituta edo liburutegia@lezama.org helbide elektronikora mezu bat bidalita egin behar da.
|
|
Denetarik dago. Orain dela urteak, gizon eta
|
emakume
euskaldunek arroparik eta orrazketarik doterenak eroaten zituzten penintsulan; eta italiarrekin batera, Europako hegoaldean. Bilboko emakumeek arropa eta beroki dotoreak janzten zituzten, eta oso orrazketa landuak eroaten zituzten.
|
|
Orain dela urteak, gizon eta emakume euskaldunek arroparik eta orrazketarik doterenak eroaten zituzten penintsulan; eta italiarrekin batera, Europako hegoaldean. Bilboko
|
emakumeek
arropa eta beroki dotoreak janzten zituzten, eta oso orrazketa landuak eroaten zituzten. Gaur egun ez dira ikusten halakorik.
|
|
Niretzat 2018an erraz erraza da atzeraka aritu eta 1918ra bihurtzea, ze aurten 100 urte beteko ditu Euskaltzaindiak. Edo 1818raino joatea ze, urte hartan idatzi zituen Bizenta Mogelek gure lehen
|
emakume
idazleak “Gabon kantak” Bilboko elizetan urterik urte abestu ohi zirenak. Edo, gura baduzue, berez berez itzul naiteke 1718ra Sarako Etxeberri medikuak “Lau Urduri Gomendiozko karta” argitaratu zuen urtera, zeren egilea bizi zela inprimatutako idazlan bakarra izan baitzen, hartan ere, Baionan.
|
2019
|
|
Horretarako, eta Azaroaren 25aren haritik, hainbat ekintza egingo dira datozen egunotan. “Derio indarkeriaren matxistaren aurka” hitzak dituen seinale bat ipiniko da udalerriko sarreran, eta banku bat margotuko da eta bertan plaka bat jarriko da
|
emakumeen
kontrako indarkeriaren arazoa gogora ekartzeko. Era berean, “Stop indarkeria matxista” mezua duten 100 kamiseta banatuko dira, eta tabernetan eta jatetxeetan ere ia 120.000 ahozapi banatuko dira.
|
|
|
Emakume
pilotariak, berriro Zamudion
|
|
Laboral Kutxa
|
Emakume
Master Cup txapelketa aurrera doa eta asteburu honetan jardunaldi bi jokatuko dira: bata, zapatuan, Mañarian; eta bestea, domekan, Zamudion.
|
|
Zamudioko hainbat taldetan buru belarri sartuta dago. Bizitza soziala inplikaziotik ulertzen duen
|
emakumea
da. Horrek sindikalgintzan langileen aldeko lan garrantzitsua egitera eraman du, baita emakumeek jasaten duten problematikari aurre egiten dion mugimenduan ere.
|
|
Bizitza soziala inplikaziotik ulertzen duen emakumea da. Horrek sindikalgintzan langileen aldeko lan garrantzitsua egitera eraman du, baita
|
emakumeek
jasaten duten problematikari aurre egiten dion mugimenduan ere. Berarentzat oinarrizkoa da sentsibilitate sozialeko inplikazio hori.
|
|
Horri lotuta, kezka sozialak jaso ditugu gure proposamenetan; esaterako, gizarte alokairuko etxebizitzak, gure gazteek herritik alde egin behar ez izateko. Premiak dituzten pertsona,
|
emakume
eta gazteentzako lana sortzeko plana ere proposatu dugu, eta hori udalak berak kudeatuko du. Jakin badakigu udal altxortegia sasoian dagoela, eta, horregatik, gastu gaitasunak oparoa eta zentzuzkoa izan behar du, lehentasunak garbi izanda:
|
|
Herritarrek udal kudeaketaren protagonistak izaten segituko dute. Azken zortzi urteotan bezalaxe, kultur, kirol, gazte eta
|
emakume
taldeek, herritarrekin batera, gure udal jardueraren ardatza izaten jarraituko dute. Elkarteak protagonista izatea nahi badugu, argi daukagu finantziazio iturriak izan behar dituztela:
|
|
2015ekoaren aldean, zerrenda gaztea da, eta 14 pertsonetatik 10 emakumezkoak dira, hau da,% 71 Gure herrian,
|
emakumeak
dira elkarteen protagonistak eta hori gure zerrendan ere islatzen da. Beste lagun bat eta biok berriro gaude zerrendan, eta, zer esanik ez, eskarmentu handia dugu.
|
2021
|
|
Ekitaldiak
|
Emakumeen
Eguna ospatzeko
|
|
Iaz COVID mehatxupean ospatu genuen Martxoaren 8a, eta aurten pandemiak eragindako osasun krisiaren gorabeheren pentzuan ospatuko dugu. Nolanahi ere, formatua hau edo bestea dela, herrietan eta hirietan aldarrikapen ekitaldiak egingo dira
|
Emakumeen
Nazioarteko Egunaren harira.
|
|
Sondikan, esate baterako, “Eguneroko
|
emakumeen
meritua” argazki erakusketa antolatu nahi dute Garrasia talde feministaren kideek eta, horretarako, herritarrei eskatu diete garrasiatf@gmail.com helbide elektronikora edo taldearen Instagramera inguruko emakumeen argazkiak bidaltzeko, “egunerokotasunetik, eremu ikusezinetatik borrokatu diren emakumeen argazkiak. Emakume horiek ohoratu nahi ditugu, eta bizitzari eusteko egin dituzten ekintzak ikusgai egin”, azaldu dute.
|
|
Sondikan, esate baterako, “Eguneroko emakumeen meritua” argazki erakusketa antolatu nahi dute Garrasia talde feministaren kideek eta, horretarako, herritarrei eskatu diete garrasiatf@gmail.com helbide elektronikora edo taldearen Instagramera inguruko
|
emakumeen
argazkiak bidaltzeko, “egunerokotasunetik, eremu ikusezinetatik borrokatu diren emakumeen argazkiak. Emakume horiek ohoratu nahi ditugu, eta bizitzari eusteko egin dituzten ekintzak ikusgai egin”, azaldu dute.
|
|
Sondikan, esate baterako, “Eguneroko emakumeen meritua” argazki erakusketa antolatu nahi dute Garrasia talde feministaren kideek eta, horretarako, herritarrei eskatu diete garrasiatf@gmail.com helbide elektronikora edo taldearen Instagramera inguruko emakumeen argazkiak bidaltzeko, “egunerokotasunetik, eremu ikusezinetatik borrokatu diren
|
emakumeen
argazkiak. Emakume horiek ohoratu nahi ditugu, eta bizitzari eusteko egin dituzten ekintzak ikusgai egin”, azaldu dute.
|
|
Sondikan, esate baterako, “Eguneroko emakumeen meritua” argazki erakusketa antolatu nahi dute Garrasia talde feministaren kideek eta, horretarako, herritarrei eskatu diete garrasiatf@gmail.com helbide elektronikora edo taldearen Instagramera inguruko emakumeen argazkiak bidaltzeko, “egunerokotasunetik, eremu ikusezinetatik borrokatu diren emakumeen argazkiak.
|
Emakume
horiek ohoratu nahi ditugu, eta bizitzari eusteko egin dituzten ekintzak ikusgai egin”, azaldu dute. Halaber, Martxoaren 8an, 20:00etan, testua irakurriko dute Ikurrina Plazan eta kazerolada ibiltaria egingo dute.
|
|
Emauseko Bitartean eguneko zentroaren erabiltzaileen eskutik, historia egin duten
|
emakumeen
irudiak ipiniko dira Derion aste osoan zehar. Emakume horien artean daude Ada Lovelace matematikaria, informatikaria eta idazlea; Rosa Parks aktibista eta Valentina Tereshkova astronauta errusiarra.
|
|
Emauseko Bitartean eguneko zentroaren erabiltzaileen eskutik, historia egin duten emakumeen irudiak ipiniko dira Derion aste osoan zehar.
|
Emakume
horien artean daude Ada Lovelace matematikaria, informatikaria eta idazlea; Rosa Parks aktibista eta Valentina Tereshkova astronauta errusiarra. Era berean, eskumuturreko solidarioak ipiniko dira salgai Adarve tabernan, kiroldegian, Baserri Antzokian eta Arteaga estankoan eta batzen den dirua Acambi elkarteari emango diote.
|
|
Era berean, eskumuturreko solidarioak ipiniko dira salgai Adarve tabernan, kiroldegian, Baserri Antzokian eta Arteaga estankoan eta batzen den dirua Acambi elkarteari emango diote. Acambi elkarteak bularretako minbizia edo ginekologia minbizia duten
|
emakumeen alde
egiten du lan.
|
|
Bestalde, Zapata Gorriak Zamudioko talde feministak eta Lagunandre
|
emakumeen
elkarteak mezu feministadun banderatxoak ipiniko dituzte herriko hainbat lekutan. Era berean, “Zamudio feminista” leloa duten ikurrak banatuko dituzte dendetan, tabernetan eta zerbitzuetan, baita beren kideen artean ere, erakusleihoetan zein balkoietan ipini ditzaten.
|
|
bata, 16 urtetik beherakoentzat; eta bestea, 16 urtetik gorakoentzat. Argazkia egiteaz gainera, parte hartzaileek lerro batzuk idatzi dituzte azaltzeko zergatik miresten duten irudiaren
|
emakumea
. Parte hartzaile bakoitzak argazki eta testu bakarrak aurkeztu ditu.
|
|
Garciaren esanetan, zenbait aukera aztertuko dituzte zerbitzua lagun guztiei eman ahal izateko. Zerbitzuaren erabiltzaileak 18 urtetik gorako gizonak eta
|
emakumeak
dira. “Mungialdeko, Txorierriko, Leioako eta Erandioko bizilagunak artatzen ditugu eta zerbitzura Bizkaiko Foru Aldundira bidaltzen ditu.
|
|
Zerbitzua batez ere gizonek erabiltzen dute, baina
|
emakumeak
ere badaude eta azken horien egoera askoz zailagoa da. “Emakumea izatearen zama gehigarria dute.
|
|
Esandako hitzen harira, zerbitzuaren arduradunek ahalegin berezia egiten dute arreta generoa kontuan hartuta eskaintzeko. “Inportantea da
|
emakumeek
euren lekua izatea, kezkak eta interesak modu lasaian eta epaituta sentitu barik adierazi ditzaten eta, gehienak gizonak izanik, gehiengoaren interesek euren beharrak estali ez ditzaten”. Garciak aitortu digu ez dakiela gizartetik kanpo emakume ala gizon gehiago dauden.
|
|
“Inportantea da emakumeek euren lekua izatea, kezkak eta interesak modu lasaian eta epaituta sentitu barik adierazi ditzaten eta, gehienak gizonak izanik, gehiengoaren interesek euren beharrak estali ez ditzaten”. Garciak aitortu digu ez dakiela gizartetik kanpo
|
emakume
ala gizon gehiago dauden. “Hala ere, badakit gure zentrora gizon gehiagok jotzen dutela.
|
|
“Hala ere, badakit gure zentrora gizon gehiagok jotzen dutela. Horri lotuta, lanean entzuna dut
|
emakumeei
gehiago kostatzen zaiela laguntza eskatzea eta pairamen handiagoa dutela; hortaz, gutxiago ikusten dira”.
|
|
Egitasmoaren abiapuntua izango dira 36ko gerra, gerra osteko diktadura eta gerraren giza dimentsioa, orduko gizon
|
emakumeen
eta umeen egoerak eta bizipenak gaurkora ekartzeko eta haiei aitortza justua eta egiazkoa egiteko. Proiektuak Larrabetzun garatuko dira, Artearen ikuspuntutik herriaren testuinguruan sakontzeko.
|
2022
|
|
Esanahi handia daukaten puntu positiboekin aurkezten zitzaigun finala: Nafarroan eta Iruñean izatea (norbaitek sukaldeko lan ederra egin du), inoizko
|
emakume
gehien finalean kantari eta lehenengo aldiz nafar bat tartean. Saioa hasi baino ordubete arinago ikuslegoaren gehiengoak lekua hartuta geneukan jada, eta tarte hori sozializatzeko erabili genuen.
|
|
Lau
|
emakume
, arto sail bera
|
|
Toti Martinez de Lezea Larrabetzuko idazleak El maizal eleberria argitaratu du. Bere azken lan horretan jaso du familia bereko lau
|
emakumeren
historia, eta 1852tik 1975era arteko testuinguruan kokatu. Orrialdeetara eraman du bizi diren gizarteari aurre nola egiten dioten.
|
|
|
Emakumeak
dira istorioaren protagonistak, “populazioaren erdia garelako eta guri buruz hitz egin behar delako. Gainera, eleberriko emakumeek bazuten zer kon tatu”.
|
|
Emakumeak dira istorioaren protagonistak, “populazioaren erdia garelako eta guri buruz hitz egin behar delako. Gainera, eleberriko
|
emakumeek
bazuten zer kon tatu”. Izan ere, egokitu zaien garaian bizi izaten ahalegintzen diren emakumeak dira.
|
|
Izan ere, egokitu zaien garaian bizi izaten ahalegintzen diren emakumeak dira. “Birramamarekin gogoratu nintzen egun batean, eta hura zein amama ezagutu nituela hausnartu nuen, eta ama… Hori izan zen abiapuntua, baina eleberriaren protagonistak ez dira nire familiako
|
emakumeak
, ez, inondik inora; edozein herritako emakumeak izan daitezke, zeinak familiara, etxera, baserrira, senarra eta seme alabengana… mugatuta baitaude eta etxetik kanpo lan egiteko edo euren bizitza egiteko aukerarik ez duten”. Gainera, oso arau sozial eta moral zorrotzak jasan behar dituzte.
|
|
Izan ere, egokitu zaien garaian bizi izaten ahalegintzen diren emakumeak dira. “Birramamarekin gogoratu nintzen egun batean, eta hura zein amama ezagutu nituela hausnartu nuen, eta ama… Hori izan zen abiapuntua, baina eleberriaren protagonistak ez dira nire familiako emakumeak, ez, inondik inora; edozein herritako
|
emakumeak
izan daitezke, zeinak familiara, etxera, baserrira, senarra eta seme alabengana… mugatuta baitaude eta etxetik kanpo lan egiteko edo euren bizitza egiteko aukerarik ez duten”. Gainera, oso arau sozial eta moral zorrotzak jasan behar dituzte.
|
|
Gainera, oso arau sozial eta moral zorrotzak jasan behar dituzte. “Esaterako, ezkondu ostean, senarren baimena beharrezkoa zen lanean jarraitu ahal izateko… Eta senarrak etxetik alde egiten bazuen edo adulteriogilea bazen, ez zen ezer gertatzen; hala ere, etxetik
|
emakumeak
alde egiten bazuen edo adulteriogilea emakumea bazen… Borroka isila izan da, lerro-buru handietara ailegatu ez dena, gaur egun gauden lekuan egon ahal izateko. Orain lan egin eta nahi duguna egin dezakegu; bueno, bakarrik neurri bateraino…”.
|
|
Gainera, oso arau sozial eta moral zorrotzak jasan behar dituzte. “Esaterako, ezkondu ostean, senarren baimena beharrezkoa zen lanean jarraitu ahal izateko… Eta senarrak etxetik alde egiten bazuen edo adulteriogilea bazen, ez zen ezer gertatzen; hala ere, etxetik emakumeak alde egiten bazuen edo adulteriogilea
|
emakumea
bazen… Borroka isila izan da, lerro-buru handietara ailegatu ez dena, gaur egun gauden lekuan egon ahal izateko. Orain lan egin eta nahi duguna egin dezakegu; bueno, bakarrik neurri bateraino…”.
|
|
“Protagonistak edozein herritako
|
emakumeak
izan daitezke, etxera, senarra eta seme alabengana mugatuta daudenak”
|
|
Martinez de Lezeak guztira 27 eleberri idatzi ditu eta 23tako istorioa Euskal Herrian gertatzen da; gainerakoak Euskal Herritik kanpo kokatu ditu, baina protagonistak euskaldunak dira. Oraingo honetan, edozein herritako biztanleak izan daitezkeen
|
emakume
horiek Huescan bizi dira. “Komenigarria da noizean behin kanpora atera eta paseoa egitea (kar kar).
|
2023
|
|
Gainera, Irati lehen momentutik izan da oso kementsua eta ilusionatuta egon da. Pertsona gazteago bat da, gasteiztarra,
|
emakume
ikuspegia ekarriko du… ekarpen oso inportantea izango da.
|
|
Kongresua ere orain egingo dugu; beraz, ni laguntzera nator, bidelagun izatera.
|
Emakumea
ere banaiz, eta Gasteiz, Araba… ikuspegi hori txertatzera nator, irudi hori islatzera.
|
|
Azaldu moduan, egoera kritikoa da. “Azken igoera% 8,5ekoa izan da, eta horren ostean ere Hego Euskal Herriko pentsiodunen% 30ek, 199.800 lagunek, 800 euroko baino gutxiagoko pentsioa jasotzen dute; horietatik 152.600 dira
|
emakumeak
. Era berean,% 39,2k, 279.480 pentsiodunek, 1.000 euroko baino gutxiagoko pentsioa jasotzen dute; haietatik 203.000 dira emakumeak.
|
|
“Azken igoera% 8,5ekoa izan da, eta horren ostean ere Hego Euskal Herriko pentsiodunen% 30ek, 199.800 lagunek, 800 euroko baino gutxiagoko pentsioa jasotzen dute; horietatik 152.600 dira emakumeak. Era berean,% 39,2k, 279.480 pentsiodunek, 1.000 euroko baino gutxiagoko pentsioa jasotzen dute; haietatik 203.000 dira
|
emakumeak
. Bost urteko borroka eta gero, instituzio publikoek jarraitzen dute gure aldarrikapenari entzungor egiten, eta horregatik ekintza sendoagoa antolatu dugu martxoan”.
|
|
erretiro adina 65 urtekoa izatea; alarguntza pentsioa% 100ekoa izatea; 40 urte kotizatuta, erretiroa murrizten duten koefizienteak indargabetzea; etxean zein zahar etxeetan adintsuak egoki zaintzea; kalitateko enplegua eta soldata duinak sortzea, pentsioak bermatzeko; eta genero arrakala ezabatzea. “Zor patriarkala dugu 70eko eta 80ko hamarkadan etxea eta familia zaintzen esklusiboki ibili ziren
|
emakumeekin
. Pentsio txiki txikiak dituzte gaur egun; beharbada, ez dute kotizatu, baina gastua murrizten lagundu dute, instituzioek haiei esker ez zutelako haurtzaindegietan, zahar etxeetan… gastatu behar izan.
|
|
Pentsio txiki txikiak dituzte gaur egun; beharbada, ez dute kotizatu, baina gastua murrizten lagundu dute, instituzioek haiei esker ez zutelako haurtzaindegietan, zahar etxeetan… gastatu behar izan.
|
Emakume
horiek ikusezin bihurtu dituzte urteetan, baina orain asko kalean daude eta, herri askotan, mugimenduaren motorra dira”. Eskubide horiek lortze aldera, hainbat ekintza «sendo» antolatuko dituzte datozen hilabeteetarako.
|
|
Hamasei urtetik gorako biztanleen% 36,2 da euskalduna;% 18,6, euskaldun hartzailea; eta% 45,3, erdalduna. Sexuari dagokionez,
|
emakumeen
% 36,5 da euskalduna, eta gizonen% 35,8
|