|
2001
|
|
|
MIRENek ez du erantzunik jasotzen.
|
Emakumeak
eskuak mogitzen ditu, zerbait ari da imitatzen.
|
|
2002
|
|
|
Eta hiru
|
emakumeek
eskua luzatzen zuten, Pertseo harrapatzeko asmoz. Baina honek arreta handiz saihesten zituen hiru itsu haien saioak eta haien eskuetatik urrun geratzen zen beti.
|
|
2003
|
|
|
...lanahi ere, jendearen arreta gehiegi erakarri gabe behintzat, ingurutik pasatzen zirenek irribarreren bat egiten baitzuten gehienez, bikote ezezagunen krisialdiek eragiten diguten auzo lotsa puntuarekin, eta gero, emazteak bere poltsatik pistola atera eta senarrari apuntatu zionean ere, ez omen zen jendea asaldatu, pistola beltza gizasemearen eskuetan heriotzaren aldarrikapen bihurtzen den bezala,
|
emakumearen
eskuetan zerbait oso bestelakoa iruditzen baitzaigu, antzezpen sotil edo gezurrezko zerbait, jostailu bat, azken finean, are gehiago emakumea liraina edo ederra denean.
|
|
|
Eskuzapien erabilerak neskatxen harrokeria areagotzen du, denek eskuzapirik ikusgarriena eduki nahi dute, eta batzuk dirua osteko ere gai dira hori lortzearren; gainera, zapiak ez du zeharo eragozten bi gorputzak elkarrengana gerturatzea. Eta
|
emakumearen
eskua ukitzea eta suge bat uki  tzea gauza bera direnez, ez dago galbide seguruagorik: " Dantzara apainduric ta ederric doazan emacumeac dira, deabruac dituan armaric sendoenac, bitarteco seguruenac, guizonac benzututeco.
|
|
2004
|
|
|
UNFPAren txostenak gobernuei eskatzen die, gutxienez, duela hamar urte Populazioaren Munduko Biltzarra Kairon egin zenean egin ziren inbertsioak ugalketa osasunean sar ditzatela. Zifra kezkagarriak Testuaren arabera, “metodo antikontzeptibo modernoak oraindik betetzeko dituzten munduko 201 milioi
|
emakumeen
eskura baleude, milioi eta erdi bizitza salbatuko lirateke urtero”. Nazio Batuak harago ere badoa.
|
|
|
–Barkatu, jaun andreok, eta egun on –hasi zen, bere irribarrerik itsugarriena jantzita– Miguel Salamanca naiz, Espainiako Imperio aldizkariko kazetaria. Egun on, andrea –gehitu zuen,
|
emakumearen
eskua hartu eta muin emanez.
|
|
|
Irudiak grabatu baino ez zuen egin: emakumearen oinak, izaretatik aterata, gorriz pintatutako azazkalak erakusten; emakumearen adats luze eta beltzarana solte, almoadaren gainean, eta senarraren ilea,
|
emakumearen
eskuek harrotua; gabonetan oparitu zizkion galtzontziloak soinean senarrak eta bere amak oparitutako urrezko katea lepotik zintzilik. Eta bere esku lizuna berarena ez zen titi punta bat laztantzen.
|
|
2005
|
|
|
Horretarako Josune Bereziarturen laguntza izan zuten. Eskalatzaileak, urduri samar, bere eskuen eta baserriko
|
emakumeen
eskuen gogortasuna eta babak alderatu zituen. " Esku landu, zaildu eta gogortuak ditugu egiten dugun lanagatik.
|
|
2006
|
|
|
Liburu horren egileek (kapitulu honensinatzailea barne), gaur egun gizon eta emakumeen arteko harremanetako hainbatalorretan antzematen diren berrikuntzak harira, amatasunaren esparruan topaturikoaldaketak aurkitu dituzte; baina, hala ere amatasuna, genero ideologia desberdintzailea ondoen adierazten duen esparrua dela azpimarratzen dute. Hala, nahiz etagizonezkoek egun duela hamarkada batzuk burutzen ez zituzten eginkizunak bete, umeen ardurak
|
emakumeen
eskuetan jarraitzen duela eta emakumeen espezializazio hori eurek betetzen duten besteon zaintza zabalagoaren erreferente nagusiadela ondorioztatzen dute. Salbuespena, umeen zaintza kontzienteki partekatzenduten gizonezko talde banaka batzuk izango lirateke.
|
|
|
Beldurrarekin nahasitako zirrara hura, zenbait ordu lehenago berritu du hemen, Montlhérynen, higanotaren orriak irakurtzen hastean. Fruitu debekatua ez da beti sagarra izaten, ezta beti
|
emakumearen
eskutik etortzen ere.
|
|
|
Mutilak esku batez jaso zituen petaloak eta ukabilean bildu.
|
Emakumeak
eskutik heldu zion.
|
|
|
Mutilak altzoan erortzen utzi zuen
|
emakumearen
eskua, axolagabe.
|
|
|
Esku biez eusten zion margaritari, guztiz menderatuta ez baleuka bezala.
|
Emakumeak
eskuak ukitu, eta muin egin zion eskugainean.
|
|
|
Gizonak kezkatuta begiratu zion, kutxatila ibaira botatzeko keinua eginez zebilelakoan. Noizbait,
|
emakumeak
eskua urrundu zuen. Orduan, gizonak aprobetxatu zuen kutxatila petrilean egokitzeko.
|
|
|
|
Emakumeak
esku batez laztandu zuen petrileko harria, zaldi bati lepoaldean fereka egiten zaion moduan. Ez zebilen oinezkorik batere inguruan.
|
|
|
|
Emakumeak
esku bat sartu zuen brusa barrenean eta bularretako bati eragin zion gora eta behera, gora eta behera, lizuna baino gehiago komikoa zen mugimendu batez, eta esaten zuelarik:
|
|
2007
|
|
|
Egunsentia pasatxo entzuten genuen (oraindik ordu pare bat gehiago lo egingo genuen guk), eta bazkalostean berriro ere. Hura zen momenturik gogoangarriena, karabana distiratsuaren sarrera campingean, gizona zein
|
emakumea
eskuarekin guri agur eginez eta haiengana inguratzeko eskatuz.
|
|
|
Aragoiko guraso bakarreko familiek Estatuaren laguntza orokorrak jasotzen dituzte, baina badira berariaz seme alabak hezteko direnak ere. Asturiasen, laguntza udal esparrura mugatzen da, hala nola, Avilésko udalerrian beren kargura seme alabak dituzten
|
emakumeentzako
esku hartze programa eta familia kargak dituzten emakumeentzako laguntza ekonomikoak, Gijongo Udalaren bidez funtzionatzen dutenak. Gaztela eta Leonen, Estatuaren laguntza orokorrez gain, etxean laguntzeko eta enplegurako orientaziorako oinarrizko gizarte zerbitzuak dituen sarea dute.
|
|
|
San Inazio elizatik zetozen zazpi kanpaikada entzun ziren.
|
Emakumeak
eskuaz laztandu zuen ilea galtzen ari zen zakurraren gorputza. Mahukan gelditu zitzaion lerdea igogailuaren paretak igurtziz kendu zuen.
|
|
2008
|
|
|
Lurrean eserita zegoen emakumearen bizkarrean, mingainarekin bere ezpainetako bitsa bildu zuen eta buruarekin interpretatzen jakin ez nuen keinu bat egin zidan, jarraitzeko aginduz bezala. Minutu bat pasa neraman arnasarik ondo hartu gabe, ez nengoen beraz nire onenean, eta horretaz baliatu zen
|
emakumea
eskutik heldu eta ate barrura sartzeko. Ez zegoen igogailurik.
|
|
|
Lortzen den produktua loditasun orea da, sesamo krema baten antzekoa, eta astebetez uzten da leku fresko eta ilunean. Ondoren,
|
emakumeek
eskuekin zukua ateratzen duten pasta bolak egiten dituzte likido oliotsua lortzeko. ' Amlou' pasta elikagarri horrekin, gosariarekin hartzen den bizkotxo antzeko bat egiten da.
|
|
|
|
Emakumeak
esku bat jasotzen du, eta alde batera eta bestera mugitzen du, gogora etorritako zerbait lotsakorra kendu nahiko balu bezala burutik. Inaziok zer ikusi dion keinuan, ez dago jakiterik, baina modu odol beroan erreakzionatzen du:
|
|
|
|
Emakumeari
eskutik heltzeko imintzioa egiten du gizonak, baina Rosak besoa erretiratzen du deliberamendu handiz:
|
|
2009
|
|
|
hots, plazer haiek bereizteko ez ezik, neurtzeko moduan zegoen Domingo, zehaztasunez? nabaritu ere, halaxe nabaritu baitzituen, menturaz,
|
emakumearen
eskuak, bere eskuen gainean, ukitze azalera osoan; haren ilea, aurpegian halako kili kili atsegin bat eragin ziona, eta haren bularrak, haren bular puntak ere bai, segundo hamarren batez?, dar dar berezi bat eragin ziotenak, hain berezia, non horregatik joan baitzitzaizkion begiak, jarraian, emakumearen eskotera, pentsamendu atsegin bezain lizun bat gogoan, bizarduna ozen mintzatu zèn une berean:
|
|
|
JOANA ezin erreakzionatuz oraindik..
|
EMAKUMEAk
eskutik helduko dio.
|
|
|
Laguntza humanitarioa eskaintzera etorritako idazle
|
emakumeen
eskutik heldu ziren gerrariburuzko emakumeek idatzitako lehenetariko testigantzak (Usandizaga, 2007). Bestalde, gerraerreportariek eta kazetariek berebiziko garrantzia hartu zuten.
|
|
|
alde batetik, erretiroa zuzenean bizi dute, berarekin bizi den gizabanakobatek (senarra) aldaketa erradikal bati aurre egitean; bestetik, emakume horienbizitzek aldaketa sakona pairatzen dute, bere bikotekidearekin zuten bizimoduaaldatu egiten da-eta. Askatasuna murrizten da, denbora gehiago igarotzen duteelkarrekin, nahiz eta eguneroko ardurak
|
emakumearen
eskuetan jarraituko duen.Bestalde, pertsona arteko harremanak ez dira bat batean aldatzen. Azkenik, ez dutesentitzen lantokia edo enpresa uzteak eragiten duen partaidetza sentimenduarengalerarik, batez ere, haien nortasuna etxean nahiz familian egon daitekeelako.
|
|
|
Guztira hogei esku hiru txanpon gordetzeko.
|
Emakumeek
eskuak astinduko dituzte, eta jokalariek txanponik ez dutenak baztertu dituzte. Irabazleak 100.000 euro eskuratuko ditu.
|
|
|
aurkeztuko dutela. Etxeraten zapi zuria lepoan daraman
|
emakumeak
esku orriak banatzeari ekin dio. –Euskal presoak Euskal Herrira!?
|
|
|
ez zen –seguru ezetz– sentipen bakarra izan, zegoèn puntuan egonda, plazer haiek naturaltasun handiz jasotzeko moduan baitzegoen –ez gauari itzalgaizka ostutako plazerak bezala, alegia, egunari eskubide osoz hartutakoak bezala baizik, balizko bekatuaren itzaletik eta errudun uste orotatik urrun–: hots, plazer haiek bereizteko ez ezik, neurtzeko moduan zegoen Domingo, zehaztasunez... nabaritu ere, halaxe nabaritu baitzituen, menturaz,
|
emakumearen
eskuak, bere eskuen gainean, ukitze azalera osoan; haren ilea, aurpegian halako kili kili atsegin bat eragin ziona, eta haren bularrak –haren bular puntak ere bai, segundo hamarren batez–, dar dar berezi bat eragin ziotenak... hain berezia, non horregatik joan baitzitzaizkion begiak, jarraian, emakumearen eskotera, pentsamendu atsegin bezain lizun bat gogoan, bizarduna ozen mintzatu zè...
|
|
|
Ni hartan ari nintzela,
|
emakumeak
esku bat jarri du nire masailean, eta ezpainak estutu ditu nire ezpainen kontra.
|
|
|
Orduak entretenitzeko, leihotik hurbilen dagoen emakumeak handik ikusten duena kontatzen dio beste emakumeari. Gizon sonbreirudun batek nola egiten dion gortea guardasol gorri bat daraman neska polit bati; nola hurbiltzen diren elkarrengana; gizonak nola egiten duen muin
|
emakumearen
eskuan. Kontatzen dizkio leihotik ikusten dituen ikuskizun tristeak ere:
|
|
2010
|
|
|
Aldizkari bat erakutsi zidan,
|
emakume
esku bat ordulari bat iragartzen.
|
|
|
Ez nago ziur. Dena den, nire iritziz oso garrantzitsua da ekonomia biziberritzeko ahaleginean
|
emakumeak
esku hartzera animatzea.
|
|
|
Argazki honetan1975ean emakumeek egindako martxa ikusten da.Reykjavik eko plazanagusia 30.000 emakumez bete zen. Euren lanak bertan behera utzi zituzten, eta
|
emakumeek
esku hartu ezik, gizartea guztiz geldituko zela erakutsi zuten. Erakustaldi ederra izan zen.
|
|
|
Jerez Sol Rural landetxeko Emakumeen Elkarte eta Kolektiboen Federazioak hartu du parte. Turismo mota honetan ekimen ekintzaile gisa konfiantza du, itxaropen handiak dakartzalako,
|
emakumeek
eskura dituzten baliabideak aprobetxa ditzaketelako eta autoenplegurako aukera interesgarriak ematen dituelako.
|
|
|
Batzuek elkar besarkatzen jarraitzen zuten oraindik, beste batzuek txunditurik so egiten zioten Djehari, beilegi deigarriz jantzitako
|
emakumeari
eskutik heldu eta bazihoala...
|
|
2011
|
|
|
«Zerbitzuak zentralizatu dira, baina ez koordinatu. Ez dago
|
emakumeen
eskura, eta, gainera, ez du kontuan hartzen salaketak leku askotatik jaso daitezkeela, oinarrizko gizarte zerbitzuetatik edo familia medikutik adibidez».Leihatila hori Herrizaingo Sailaren barruan dagoela ekarri du gogora, gainera. «Poliziaren neurriak eta babesa kontrola binomioa lehenesten dira, baina, gure ustez, jabekuntzatik abiatu behar da».
|
|
|
Eta egia da emakume asko oraindik oso bakarrik sentitzen direla haurren hazkuntzan. Oraindik etxeko lanak, hazkuntza, hezkuntza eta zaintza, batez ere,
|
emakumeen
eskuetan daude.
|
|
|
Ustekabean harrapatu du imintzioak eta aktorea estutu egin da.
|
Emakumearen
eskua bereen artean harrapatzeko astia izan du, hala ere.
|
|
|
Galtzontzilo zuriak, eta zer zen hura.
|
Emakumeek
eskua eraman zuten beren aho zabaldura. Gizonezkook gero.
|
|
|
Gurutzatzen duen auzoak oraindik ere Errenazimentuko eraikinak eta Erdi Aroko ondareak ditu eta gaur egun antikuarioen kalea da, eta horregatik ere bertatik ibiltzea iraganera bueltatzea bezala da. Hau eta amaierako eszena, non bi
|
emakumeak
eskutik helduta ikusten ditugun, bata alde batera tiraka eta bestea bestera, kalean garatuko diren ekintza bakarrak izango dira eta hain zuzen filmaren egitura zirkularraren berri ematen digutenak ere.
|
|
|
Kalean garatzen diren bi eszena bakarrek horren berri ematen digute. Filma kalean hasten da bi
|
emakumeak
eskutik helduta ikusten ditugula eta berdin amaitzen da zirkulua itxiz.
|
|
|
umeen hazkuntza, zaintza, identitatea, aitortza, afektuak, eta abar luze bat. Hau da, tradizionalki
|
emakumeen
eskuetan geratu diren funtzioak. Hirugarrenik, ekosistemaren emana, bere bidez asetzen baititugu beste hamaika beharrizan:
|
|
|
Izatea, metafisika tradizionalaren objektu erdiestezina, subjektu bihurtzen du Heideggerrek, eta, interprete batzuen berdinketa Jainkoarekin berak beti ukatu badu ere, Deus et Natura edo Hein kai Panen itxura handia dizu. Izatea ez dago gizon
|
emakumearen
eskura, baizik eta berori da izatearen esku han munduan dagoena. Egon ere" izatearen artzain" gisa dago han, ez izatearen jaun.
|
|
|
Besaulkian iltzaturik, aulkiaren besoari fuerte heldu dio, nahiz eta ondoan duen
|
emakumearen
eskuari heldu nahi liokeen; objektu bat pertsona baten ordez, aldagai tristea, nola ahaztu bere ondoko besaulkiaren beso egurrezkoan dagoen esku hura, azazkalak hain ongi zainduak dituen huraxe bere gorputzean ibili zela, zamalkatzen zuen bitartean oharkabean atera zen zakila oratu zuela berriro ere aluan sartzeko, bere espermak likatsu egin zuela esku hura eta hatz tarte hura, betileak ere bai b... bat batean ahaztu zaio bere ondoan duen emakumezko hura Fabian Vengerovitx torturatzailea taula gainean entzun duelarik.
|
|
2012
|
|
|
Emakume beltzaran bat hurbildu zen Tomengana eta zerbait xuxurlatu zion belarrira. Zutik jarri eta
|
emakumearen
eskutik aldendu zen.
|
|
2013
|
|
|
Azkenik, Abadiñoko Udalak erasotutako
|
emakumearen
eskura ipiniko ditu" bere eskubideak defendatu ditzan, eta ahal duen laguntza guztia emango die justizia eta polizia erakundeei ere".
|
|
|
Finantzek eztanda egin eta zorraren iruzurra nabarmendu aurretik, emakumeok bide luzea genuen egiteko, eskubide guztiak geureganatu eta lortzeko. ...gaitasunik gabe eta bizimodu prekario batera kondenatuta.Atzerakada horren adierazgarri ditugu, batetik, abortuaren legearen erreforma iragartzen ari direla, erreforma ultrakontserbadorea eta eliza katolikoaren agintarien eskutik datorrena, eta, bestetik, inoren laguntza behar duten pertsonak zaintzeko laguntzetarako egundoko murrizketak, lan horren karga berriz ere familien eta familien barruan,
|
emakumeen
esku utziko duena, eta, horrenbestez, emakumeok prekarietate handiko eta errekonozimendu txikiko jardun horretan aritzera behartuko gaituena. Urtero urtero, martxoaren 8an emakumeok borroka feminista eguneratzen dugu, mundu berri bat sortzeko bidean.
|
|
|
|
emakumeen
esku utziko duena, eta, horrenbestez, emakumeok prekarietate
|
|
|
Pobretutako herrialdeetako lurra gizonena da. Ehun hektareatik bat baino ez dago
|
emakumeen
eskuetan. Ordea, emakumezkoek produzitzen dute herrialde horietako janariaren %80.
|
|
2014
|
|
|
–Eskerrik asko, isilik geratu dira biak.
|
Emakumearen
eskuetan dagoen poltsa handiari erreparatu dio Iñakik, eta berriro hitz egin du?. Joan egin behar duzu, ezta?
|
|
|
Eremu horretan izandako fenomenoadeskribatzeko Teresa del Vallek (1997) ezagupen edo jakintzen usurpazioaz zuen. Mendeetan zehar
|
emakumeen
eskuetan egondako jarduera bat, kasuhonetan sukaldaritza?, inongo aitorpenik jaso ez duena, inongo balio sozialik izanez duena, gizonezkoen eskuetara pasatzen denean prestigioa bereganatzen du etabotere gune bilakatzen da. Gizonezko horiek, halabeharrez, aurreko emakumezkoekegindako lanaz eta garatutako jakinduriaz baliatzen dira, baina aitorpena ez zaieiristen, ez baldin bada maila pertsonalean, anekdota gisa, sukaldari famatuek eurenamonak edo amak aipatzen dituztenean.
|
|
|
—esan zien Lacostek bere imintzioak eta azentu frantsesa nabarmenduz.
|
Emakumeek
eskuarekin agur eginez eta Bordelaisi beso banatatik helduz erantzun zioten.
|
|
2015
|
|
|
Familiak bat egin zuen, musika bazen. Baina, bat batean, hainbat
|
emakumek
eskuetatik eta hanketatik heldu ninduten. Komunera eraman ninduten.
|
|
|
Bata bestearekin nahasturik. X ren eskua bere alboan zeukan
|
emakumearen
eskuari loturik, adibidez. Eta gero hanka bat.
|
|
|
|
Emakumea
eskua kokotsean. Zineman gutxitan agertzen den arketipoa.
|
|
|
Segundo gutxi batzuk ematen zituen
|
emakumeak
eskua kopetan tinkatuta, min bizi hura baretu bitartean. Aski zituen, ordea, segundo horiek, ordura arte ezagun zuenaz oso bestelako buruko mina zela ohartzeko.
|
|
|
Aurten ekimen gutxiago izango da. Besteak beste, Emeki ikuskizuna, herriko
|
emakumeen
eskutik. Pertsonalki, Donostiara joateko asmoa ere badut, herri txikietan baino hiri handietan oihartzun eta indar handiagoa izaten duelako aldarrikapenak.FELI AIZPURUAZIZURKIL. 1948Umeak kozkortu arte etxekoandre lanetan aritu bazen ere, gero eskola publikoko sukaldari izan zen jubilatu arte.
|
|
|
Truckee ibaiaren gainetik ehun metro eskasera igaro ziren. Gomak pista ukitzearen dardara samurrarekin batera askatu zuen
|
emakumeak
eskua. " Bukatu da, andereño", lasaitu zuen Andyk.
|
|
2016
|
|
|
Lehenik. Nola logelaren gaineko eskubidea Monsieurri dagokion, eta berak pentsatzen duelarik sutondotik hurbilen dagoen ohea beroena dela, gogor ekiten dio emakumearen aldeko kontzesio bat egiteari, ohe hori
|
emakumearen
eskuetan uztekoa alegia.
|
|
|
Monsieur Desseinek berrogeita hamar bider baino gehiago madarikatu zuen giltza, harik eta eskuan okerreko bat zeramala konturatu zen arte. Bera bezain artega geunden atea noiz irekiko zain, eta aldi berean hain adi eta erne oztopo horren aurrean, ezen jarraitu bainuen
|
emakumearen
eskuari heltzen kasik konturatzeke; hartan, Monsieur Desseinek elkarrekin utzi gintuen, emakumearen eskuak nirea harturik zeukala, eta gure begiratuak kotxetegiko aterantz zuzendurik geneuzkala; eta esan zuen bost minuturen buruan itzuliko zela.
|
|
|
Monsieur Desseinek berrogeita hamar bider baino gehiago madarikatu zuen giltza, harik eta eskuan okerreko bat zeramala konturatu zen arte. Bera bezain artega geunden atea noiz irekiko zain, eta aldi berean hain adi eta erne oztopo horren aurrean, ezen jarraitu bainuen emakumearen eskuari heltzen kasik konturatzeke; hartan, Monsieur Desseinek elkarrekin utzi gintuen,
|
emakumearen
eskuak nirea harturik zeukala, eta gure begiratuak kotxetegiko aterantz zuzendurik geneuzkala; eta esan zuen bost minuturen buruan itzuliko zela.
|
|
|
Nire ahurrean sortu zitzaidan sentipen goxoagatik susmoa dut bitarte hartan ahalegin ttiki batzuk egin nituela haren eskua estuagotzeko asmoz; ez
|
emakumeak
eskua apartatu nahi izan balu bezalakoa, baizik eskua soltatu ez soltatu egon balitz bezalakoa. Eta noraezean galduko nuen bigarren aldiz, non eta arrazoiak bainoago senak gidatu izan ez banindu halako estutasunetan geratzen den azken erremedioraino:
|
|
|
Ume zaratatsuaren ama, ordea, erdiko atetik saiatu zen sartzen, baina arrakastarik gabe, gaizki moldatzen zelako gidariak ateratako plataforma mugikorrera kotxetxoa igotzeko. Joseba, hura ikusita, azkar joan zitzaion laguntzera, baina
|
emakumeak
esku batekin apartatu zuen. Berak ez zuen inor behar, berak oso ongi zekien umea eramaten.
|
|
|
Politeismoa beherantz zihoan, eta asko ziren erlijio berrira konbertitu zirenak, nahiz eta kasu honetan ere ezinezkoa zen konbertso kristau eta juduen artean desberdintzea. Aipagarria da bestaldetik, goi mailako erromatarretan artean erlijio monoteisten zabalkundea
|
emakumeen
eskutik jazo zela, eta Erroman hasi zen zabalkundeari esker, judaismoa Europa osora igaro zela (Sand, 2011: 190). Proselitismoak eta judaismoaren zabalkundeak IV. mende arte iraun zuen.
|
|
|
Bartzelonako Unibertsitateko ‘Denborak, lanak eta generoa’ ikerlanari esker, ikusi da haurrak, adinekoak edo gaixoak zaintzeko urteko orduak 23.589 ordu direla eta% 80,9 emakumeek egiten dituztela. Emakumeek beren zainketa lanarekin egiten duten ekarpena baloraezina eta ezinbestekoa da
|
Emakumeen
eskuetako zainketa lana munduko ekonomietan dagoen fenomenoa da. Emakumeek gizonena baino askoz lan ordainsari txikiagoa jasotzen duten arren, zainketa lanarekin egiten duten ekarpena balioezina eta ezinbestekoa da sistema sozioekonomikoak garatzeko.
|
|
|
|
Emakume
esku pelotariak, kantxara ostera be
|
|
|
Eta halan izan da. Gaur egun, Bizkaian, 32
|
emakume
esku pelotari dagoz federauta eta hareetako 22k emon dabe izena txapelketan. Larrabetzukoakaz batera, besteak beste, Usansolo, Ereño eta Markinako esku pelotariak ibili dira Emakumeen Cup ean lehian.
|
|
|
Eta gehienak, edo asko, beste modalitate batzuetara pasaten dira, palea eta trinketa esate baterako. Federakuntzatik hutsune bat ikusi dabe arlo horretan, eta ahalegina egin da
|
emakumeak
esku pelotan ibiltzen animetako, eta modalitate horretan be bardintasuna bultzatzeko. Lehen pausua emakumeen kategorian pelota bigunagaz jokatzea baimentzea izan da.
|
|
|
Bigarren pausua txapelketea martxan ipintea izan da,
|
emakume
esku pelotarien jokoa jente aurrean zabaltzeko, eta esku pelotan ibiltea gustauko litxakien neskatilek eta emakumeek erreferente bat euki daien. “Finala ETB1etik emongo danez, espero daigun bere eragina eukitea eta Euskal Herri mailan emakume gehiago animetea; egon badagozalako”, esan deusku Amarikak.
|
|
|
Txokoan Larrabetzuko
|
emakume
esku pelota alkartea ikastaro batetik sortu zan, eta bere kideen eretxiz, ondo legoke herri guztietan halako ekintzak antolatzea, aurrerapausuak emoten jarraitzeko. “Halanda be, garrantzitsuena umetatik lantzea da.
|
|
|
Honek horrela jarraitzen badu, intelligentsia: abangoardioako edo eliteko intelektuala eta jakinduria
|
emakumeen
eskuetan izango da eta oraingo gizarte matxista hau mantentzea ezinezkoa izango dela espero dut.
|
|
|
|
Emakumeak
eskutik heldu eta ohean etzanarazi zuen. Besarkaturik igaro zuten tarte luze bat, uler ez zitezkeen murmurio trukean, irrika gehiago zirrika baino.
|
|
|
|
Emakumeak
eskua eraman zuen eskuineko belarritakora eta errezelaren atzetik desagertu zen.
|
|
2017
|
|
|
Emakume haiei zegozkien jardunbide eta balio horiek, Rosalyn Terborg Pennek afrikar feminismo garaikidearen funtsezko printzipio gisa identifikatu dituenak, definitu zuten nolabait diasporako afrikar komunitatea (3). Afrikar emakumearen identitate berri baterako oinarriak ez ezik, gizarte berri baterako oinarriak ezarri zituzten emakume haiek, iraupenerako funtsezko baliabideak (lurra, janarien ekoizpena eta belaunaldi arteko ezaguera eta lankidetzaren transmisioa) bildu eta
|
emakumeen
eskuetan jartzearekin konprometitutako gizarte bat osatzeko, egiturazko bizi baldintza gisa urritasuna eta dependentzia ezartzeko kapitalismoak egindako ahaleginaren kontra.
|
|
|
|
Emakumearen
eskua gelditu zen poltsa barrena arakatzetik. Bilatzen zuena aurkitua zuen, noski.
|
|
|
Beharbada emazteak arrazoi duela pentsatu dut eta bideo-jokotik irten eta ordenagailua itzaltzekotan ere egon naiz, baina han jarraitu dut nire eserlekuan. Ondoko australiar
|
emakumeak
eskua pausatu dit sorbaldan eta laztan labur bat eman dit. Errealitate birtualean nengoela jakinik ere, laztana benetakoa balitz bezala eskertu diot.
|
|
|
|
Emakumeak
eskuak aurpegira eraman ditu, desesperazio keinu nabarmena eginez. Arnasa sakon hartu, hasperen luzea egin, eta itaunketarekin segitu du:
|
|
2018
|
|
|
Bertan emakumeen papera funtsezkotzat jotzen zen. Are gehiago, esan daiteke lehenengo hizkuntza politika euskara
|
emakumeen
eskuetan uztea izan zela. Orokorrean esan daiteke, barrura begirako politika izan zela, helburu nagusia etxean eragitea izan baitzen.
|
|
|
Egunerokotasunean gauzatzen ziren praktika txikiez ari gara, hizkuntza errutina soilez. Horiek
|
emakumeen
eskuetan zeuden eta eurei egokitutako jarduera patriotikoen barruan zeuden kokatuta (hezkuntza, osasuna eta ongizatearekin batera). Gizonezkoen eremua, aldiz, ekintza politikoena zen, eremu publikoan eta botere guneetan garatzen zen larriz idatzitako politika.
|
|
|
hizkuntzarekin lotutako ekintza soziala batetik, eta ekintza politikoa bestetik. Lehenengo arloa
|
emakumeen
eskuetan geratuko da (andereñoak, begiraleak, herri dinamizatzaileak...) eta bigarrena gizonezkoen eskuetan. Euskararen aro berrian gizonezkoek nagusiki hartu dute hizkuntza politikaren ardura arlo ezberdinetan (hizkuntza plangintzan, kultur plangintzan, hezkuntza arloan, orokorrean politika arloan), (hizkuntza) ekintzaile publiko bilakatuz.
|
|
|
hizkuntzarekin lotutako ekintza soziala batetik, eta ekintza politikoa bestetik. Lehenengo arloa
|
emakumeen
eskuetan geratuko da (andereñoak, begiraleak, herri dinamizatzaileak...) eta bigarrena gizonezkoen eskuetan. zena jada desagertuta dagoela esan daiteke, bere legatua guztiz lausotua dagoelarik.
|
|
|
Pragmatismoak eta kultura ekintzaileak protagonismoa izan badute ere, jarrera hauen azpian euskal hiztunak (eta hiztun ez zirenak) hizkuntzarekin izandako lotura identitarioa topatu daiteke, bihotza eta emozioak erdigunea betez. Beste gauza bat da horiek publikoki agertu diren ala ez, edo, horien kudeaketa hiztun zehatz batzuen eskuetan geratu diren(
|
emakumeen
eskuetan esate baterako, euskararen transmisore gisa).
|
|
|
Lévi Strauss honela mintzatu zen exogamia legeaz: . Posible den oinarri bakarraren gainean funtsatuta, askatasuna ematen die norbanako guztiei taldeko
|
emakumeak
eskura izateko[?] gizon guztiak berdinak dira emakumeak lortzeko lehian?. Halako egoera batean, ezein gizonek ezin du beretzat hartu ama edo arreba, baina bai beste gizon baten arreba; eta hori hala da gizon guztientzat.
|
|
|
Baina joan den hamarkadan familia barruko indarkeriari buruzko estatistikak ezagutzera eman zirenean zera ikusi genuen: alde batetik, azken hamarkadetan, legerik gogorrenak eduki arren, gizonek emakumeen aurka erabilitako indarkeria ez zela urritu, hil batzuk gora hil batzuk behera, urteko batez besteko hildakoak antzekoak zirela; bestetik,
|
emakumeen
eskuetan hildako gizonen kopurua ere eman zen ezagutzera, eta urtez urte kopuru hori zelan handitu zen ikusi genuen, besteen parera iritsi arte. Gauza bera ikusi zen bikote mota guztietan, bikotekideak homosexualak, lesbianak zein transgeneroak izan.
|
|
|
–Egunen batean entzungo duzu beharbada gizonezko doilorren batek asmatu zuela ispilua eta jarri zuela
|
emakumearen
eskuetan, bere buruaz haratago mundurik ikus ez zezan, bere edertasunaren mirabe bihur zedin, goizero bere xarmen kontaduria egiten denbora gal zezan, baina ez da egia, emakume bat izan daiteke ederra eta bere buruaren jabe. Uste dut zu horrelakoa izango zarela egunen batean.
|
|
|
Elkarretaratzearen ostean komunikatu bat irakurriko dute eta Elgetako emakume taldearen aurkezpena egingo dute. Gitarra doinuak, antzezlan txiki bat eta ekitaldirako propio sortutako bertsoak iragarri dituzte, guztiak Elgetako
|
emakumeen
eskutik.
|
|
|
Erreginak, sehaskari eragitea utzi gabe, makurtu, eta gona jaso zion haurrari.
|
Emakumeek
eskuak ahora eraman, eta harridura estaltzeko imintzioa egin zuten, haurraren hanka patalak ikusi orduko, gizonezkook premuaren omenezko topak eta olesak berritzen genituelarik:
|
|
|
800 urteak) herrixka bateko emakumeak, emakume horiek arduratzen ziren laborantzaz, abeltzaintzaz, ehungintzaz, oihalgintzaz, jatekoak prestatzeaz, pertsonak zaintzeaz eta norberaren kontsumorako tresnak lantzeko etxeko industria txikiari eusteko lanaz. Burdin Aroko herrixketan funtsezkoa zen emakumeen egitekoa herrixka horiek iraungo bazuten, gizarte borrokalaria izanik gizonek lur berriak konkistatzen baitzituzten eta luzaroan izaten baitziren euren etxeetatik at; ondorioz,
|
emakumeek
esku hartze handiagoa izan zuten tokiko ekonomian eta bizirauteko jardueretan. Ugari dira denboraren joanean argitara ateratako emakume euskoerromatar horien bizimoduaren aztarnak:
|
|
2019
|
|
|
Azkenean, Uda lo geratu zen, nekatuta... baina azkar batean itzartu zen, barre algara maltzur batzuk entzunda.
|
Emakumeak
eskuetan zeukan orrazia.
|
|
|
Bat batean frontoian eta telebistan
|
emakumeak
esku pilotan jokatzen ikusten hasi gara. Emakume pilotariak oso pozik daude lehen lerrora jauzi egin dutelako, nahiz eta gogorarazi nahi duten itzalean makina bat urtez jokatu dutela, bai eskuz bai palaz.
|
|
|
Ondoan andre bat zeraman, ziur asko bere emaztea. Eta
|
emakumearen
eskutik haurtxo bat. Tom ez zegoen pozik.
|
|
|
Emigratzeko denbora horretan emakumeek arrisku handia izaten dute sexu erasoak eta indarkeria sexista pairatzeko.Atzo berdintasunari eta generoari lotutako programa ondu zuen COP25ek, eta emakumeen bazterketaren hainbat datu eta adibide eman zituzten gune ezberdinetan. Alabaina, klima krisiaren alternatiba ere
|
emakumeen
eskutik etorriko dela nabarmendu zuten hainbat forotan.Esate baterako, COP25en ikusgai dagoen erakusketa batean ageri dira Amerikan zehar hainbat emakume sustatzen ari diren proiektuak. Besteak beste, Perun nola aurre egiten ari zaizkion energiaren alorretik heldu den kutsadurari, edota Fijin, Kandavu uhartean 376 etxetan ezarri dituzten eguzki panelak.
|
|
|
Horretarako, tresnak izan dira laborantzak urtez urte aldatzea, ura modu egokian gordetzea eta natur baliabideak erabiltzea lurraren ongarri moduan. . PNUDen ikuspegitik ezinbestekoa da emakumeak ahalduntzea ditugun ingurumen erronkak betetzeko?. Alabaina, haren esanetan, herrialdeetako gidaritza postuetan ere beharrezkoa da
|
emakumeek
esku hartzea, eta, salatu duenez, oraindik egindakoak ez dira nahikoak horretarako.Aurrerapausoak ere ikusten ditu, nolanahi ere. Eta horien artean aipatu ditu hainbat herrialdetan martxan diren egitasmoak.
|
|
|
Batzuetan, baditu hari partikularki egiteko kexak, baina senarra gizon izatearen errudun da batez ere; gizonak ere izan ditzake gaixotasunak eta kezkak, baina, ez da gauza bera?; gizonak pribilegio bat du, emakumeari etengabe bidegabekeria iruditzen zaiona. Nabarmentzekoa da senarrarenganako, maitalearenganako ezinikusiak haiekin lotzen duela emakumea, urrundu ordez; emaztea edo maitalea gorrotatzen hasia den gizona harengandik ihes egiten saiatzen da, baina
|
emakumeak
eskura izan nahi du gizon gorrotatua, mendekua hartzeko. Gauzak aurpegiratzen ibiltzeko hautua egitea ez da gaitzetatik libratzea, baizik haietan murgiltzea; martiriarena egitea du kontsolagarririk handiena.
|
|
|
Paradoxa bitxia da: gizona eztitasunezko, samurtasunezko, guritasunezko mundu sentsual batean bizi da, mundu femenino batean, eta emakumea, aldiz, mundu maskulino gogor zorrotzean mugitzen da;
|
emakumearen
eskuek haragi leuna, mami samurra besarkatzeko desira atxikitzen dute: nerabe, emakume, lore, ile larru, haur; emakumearen parte oso batek prest segitzen du, eta altxor baten jabe izan nahi du:
|
|
|
Ihes horrek, sadomasokismo horrek, non emakumea objektuen eta bere buruaren kontra tematzen baita aldi berean, jite sexuala du askotan, hain zuzen ere. . Gorputzaren ariketa eskatzen duen garbitze lana, horra hor
|
emakumeak
eskura duen burdela?, dio Violette Leducek. Txundigarria da garbiminak garrantzi erabatekoa hartzea bai Holandan, non emakumeak hotzak baitira, eta bai haragiaren gozamenari ordenaren eta araztasunaren ideal bat kontrajartzen dioten zibilizazio puritanoetan.
|
|
|
Eta aipagai ditu, betetasunaren malgutasuna, eskua betetzen duen malgutasun hori, amairik gabe islatzen dena materiatik eskura eta eskutik materiara?. Sukaldean orea lantzen dabilen
|
emakumearen
eskua, esku zoriontsua, da, eta egosteak bestelako balio bat ematen dio oreari.
|
|
|
–Baina, zu ez zara hamar eta erdietan esna egongo?
|
emakumeak
esku biekin heldu zion idazmahaiari, eta niregana zertxobait makurtu zen hitz egiteko?. Nola jakin dezakezu aita etxean zegoela?
|