|
2021
|
|
|
Errota Zar eko sarreran, toki nabarmenean, Tene Mujikaren aipua idatzi da: " … elearen osasuna gaztedian
|
dago
: iraungo badu gizaldi guztietan erabiliko duten gazteak behar ditu".
|
|
|
Horiez gain, hilabeteko ekitaldiak biribiltzeko Zuhatza Euskara Elkartearekin elkarlanean, ‘Euskararen aldeko gola’ lehiaketa egitea zen asmoa. 10 urte bitarteko neska mutilentzat
|
zegoen
pentsatuta jokoa: zelai erditik gola sartzen zutenek Zuhatza Euskara Elkartearen eta Amaikak Bat en opariak jasoko zituzten.
|
|
|
Non bizi zara? Nolatan? 1980an etorri nintzen AEBetara eta ordutik Marltonen bizi naiz, nire enpresaren bulegoa gertu
|
dago
eta. Marlton herria New Yorketik ehun kilometro ingurura dago, hegoaldera.
|
|
|
Nolatan? 1980an etorri nintzen AEBetara eta ordutik Marltonen bizi naiz, nire enpresaren bulegoa gertu dago eta. Marlton herria New Yorketik ehun kilometro ingurura
|
dago
, hegoaldera.
|
|
|
Zure egunerokoan euskarak zein leku du. Duela urte batzuk New Yorkeko Euskal Etxeko kideekin euskaraz hitz egiteko aukera izaten nuen. Azkenaldian bidaiatzeko apatikoago
|
nago
, adina izan daiteke. Hala ere, egunero ETB ikusten saiatzen naiz, dena euskaraz, eta ordu bat edo bi pasatzen ditut idazten eta irakurtzen.
|
|
|
Bertako hizkuntzarik ba al
|
dago
hor. Hizkuntza txikirik edo. AEB etorkinen nazioa da eta 300 hizkuntza baino gehiago hitz egiten dira.
|
|
|
Debara bizitzera bueltatuko zarela uste duzu. Oporretan, Deban, norbaitek galdetuko balit baietz erantzungo nioke. Baina zailagoa da hemen
|
nagoenean
erabakia hartzea. Posible ikusten dut sei hilabete ematea leku bakoitzean, baina oraindik ez nago ziur.
|
|
|
Baina zailagoa da hemen nagoenean erabakia hartzea. Posible ikusten dut sei hilabete ematea leku bakoitzean, baina oraindik ez
|
nago
ziur.
|
|
|
Laster, ezkondu, bi seme izan eta Suitza hartu zuen bizitoki. Zuzendari laguntzaile aritu da lanean eta egun jubilatuta
|
dago
. Maite du Deba eta oraintsu egon da bertan.
|
|
|
Zuzendari laguntzaile aritu da lanean eta egun jubilatuta dago. Maite du Deba eta oraintsu
|
egon
da bertan. Gustuko du bidaiatu eta herrialde eta kultura desberdinak ezagutzea.
|
|
|
Zergatik edo nolatan. Nyonen (Suitza) bizi naiz. Nyon Leman lakuaren ertzean
|
dago
, Suitzako alde frantsesean, Genevatik 23 km-ra. 24.000 biztanle inguruko hiria da, erromatar aztarna ugariduna, eta Mont Blanc ikusten da bertatik.
|
|
|
Kontatuko diguzu nolakoa den zure eguneroko bizitza. Jubilatuta
|
nagoenez
, egunerokoa gozatzen saiatzen naiz: familia, lagunak, eta, bereziki, korrika ez ibiltzeaz, hori da gehien baloratzen dudana.
|
|
|
Zure egunerokoan euskarak zein leku du. Ez daukat euskaraz hitz egiteko edota entzuteko aukerarik hemen, Suitzan etorkin asko
|
egon arren
ez direlako, bereziki, euskaldunak.
|
|
|
Bertako hizkuntzarik ba al
|
dago
hor. Hizkuntza txikirik edo. Suitzan, zortzi milioi biztanle baino gehixeagoko herrialdea, lau hizkuntza hitz egiten dira:
|
|
|
Paisaia bat: Arriola baserritik (nire ama jaio zen lekua)
|
dauden
bistakUsain bat: Tojaren Magno xaboiarenaZapore edo jaki bat:
|
|
|
Iñaxioko txuletak eta marmitakoaGustuko dut… Tolerantzia eta izpiritua zabaltzeaEz dut gustuko… Errespeturik ezaAmets bat: Itsasora begira
|
dagoen
etxebizitza bat izatea
|
|
2022
|
|
|
Noiztik bizi zara Debatik kanpo? Non
|
zaude
gaur egun? 18 urterekin Granadara Itzulpengintza ikastera joan nintzenetik, ez dut negu osorik herrian pasatu. Ubatuban bizi naiz, bikotekidea eta hiru seme alabekin; Brasilgo kostaldean dago, Sao Paulo eta Rio de Janeiro arteko mugan.
|
|
|
Non zaude gaur egun? 18 urterekin Granadara Itzulpengintza ikastera joan nintzenetik, ez dut negu osorik herrian pasatu. Ubatuban bizi naiz, bikotekidea eta hiru seme alabekin; Brasilgo kostaldean
|
dago
, Sao Paulo eta Rio de Janeiro arteko mugan. Zergatik?
|
|
|
Zergatik? Ba oraingoz gustura
|
gaudelako
, lana egiteko aukera daukagulako eta bizi kalitatea ere ona delako. Horrez gain, bizitza sentitzen dugun bezala bizitzeko aukera ere badago.
|
|
|
Ba oraingoz gustura gaudelako, lana egiteko aukera daukagulako eta bizi kalitatea ere ona delako. Horrez gain, bizitza sentitzen dugun bezala bizitzeko aukera ere
|
badago
.
|
|
|
Zerk harritu zintuen. Egia esan, ez nuen ezer berezirik espero. Nahiko galduta nenbilen eta, Brasilen bertan
|
egonda
, ezagutzeko gogoa neukan. Zati txiki bat besterik ez dut ezagutzen; oso herrialde handia da.
|
|
|
Bertako hizkuntzarik ba al
|
dago
hor. Lur hauetan geratu diren indigenek beraien hizkuntzak gorde dituzte, baina beraien artean eta herrixketan bakarrik erabiltzen dituzte. Portugesak bertan bizi zirenen hizkuntzen hitz asko jaso ditu, baina, hala ere, mingarria eta oso tristea da lurralde hauetan bizi ziren herriei egindako guztia.
|
|
|
Debara bizitzera bueltatuko zarela uste duzu. Deba eta inguruak erreferentzia garrantzitsuak dira guretzat, baina ez dakit zer esan. Senarrak eta biok beti nahi izan dugu bi lekuetan
|
egon
, baina azken urteotako egoerak gure planak atzeratu ditu.
|
|
|
Paisaia bat: Itziartik Debara autoz jaisten
|
zaudenean
itsasoa agertzen denekoa.
|
|
|
Prozesua zer fasetan
|
dago
orain momentuan. Partituraren berreskuratze eta obraren orkestrazio fasean dago; errazena eta zailena falta dela esan genezake. Partitura eta gidoirik gabe, ez daukagu ezer egiterik, baina eszenografia, aktore, musikari, orkestra, jantzi edota antzokirik gabe ere ez.
|
|
|
Prozesua zer fasetan dago orain momentuan. Partituraren berreskuratze eta obraren orkestrazio fasean
|
dago
; errazena eta zailena falta dela esan genezake. Partitura eta gidoirik gabe, ez daukagu ezer egiterik, baina eszenografia, aktore, musikari, orkestra, jantzi edota antzokirik gabe ere ez.
|
|
|
Horrelako ikuskizun batek, obra bera berreskuratu eta orkestratzeaz gain, pertsonal gastu handiak dauzka; diru asko behar da aktore, musikari, orkestra, eszenografia, eszena langile, jantzi profesional, makillatzaile, argiztapen, soinu eta abarren behar guztiak finantzatzeko. Kasurik onenean, 120.000 euroko aurrekontua darabilgu esku artean, baina ziur
|
nago
gehiago ere izan daitekeela.
|
|
|
Baina dena ez da dirua eta finantzaketa. Donostia Operaren ardatzetako bat gure lurraldeko musikari gazteei eta promesa berriei aukera eta oihartzuna ematea ere badela kontuan izanda, proiektua aurrera eramateko orkestra eta talde desberdinekin kontaktuan ere
|
bagaude
. Egia esan, jende asko inplikatzeko asmoarekin gabiltza lanean.
|
|
|
Lana estreinatzeko datarik aurreikusita daukazue. Obraren berreskuratze lanetan bete betean ari gara orain momentuan, eta horrelako proiektu batek eskatzen duen jendea eta aurrekontua kontuan izanda, ez daukagu data zehatzik ezarrita. Nolanahi ere, Donostia Operak 2023ko udazkenean estreinatuko duela ziur
|
nago
. Pudente Donostian jaio zen eta, ia mende eta erdi geroago, Victoria Eugeniara, Donostiako antzoki nagusienera, bueltatuko da.
|
|
|
Pudente ren aurrerapen txiki bat entzuteko aukera ere
|
egon
da duela gutxi Donostiako San Vicente elizan egindako kontzertu batean. Zer nolako harrera izan zuen jendaurrean egindako aurkezpenak. Azaroaren 26an egin zen Divina Opera deituriko formatu txikiko opera zatien ikuskizuna.
|
|
|
Zer nolako harrera izan zuen jendaurrean egindako aurkezpenak. Azaroaren 26an egin zen Divina Opera deituriko formatu txikiko opera zatien ikuskizuna. Operarekiko zaletasuna eta euskal opera ondarea sustatzeko idiosinkrasia ardatz izanik, euskal opera eta zarzuelen zati txikiekin osatutako programa entzuteko aukera
|
egon
zen Donostia Operaren eskutik; besteak beste, Arrietaren Marina, Colinen Maitena, Guridiren Caserio, Mirentxu eta Amaya, Sorozabalen Katiuska eta Usandizagaren La Llama eta Mendi Mendiyan entzuteko aukera egon zen. Aurtengo programaren barruan, gainera, Pudente ren obertura ere entzuteko aukera egon zen, Amaia Zipitria pianojole andoaindarraren eskutik, eta euskal doinu herrikoiak opera baten barruan erraz identifikatu zitezkeela konturatu ziren bertaratu ziren ikusleak.
|
|
|
Zer nolako harrera izan zuen jendaurrean egindako aurkezpenak. Azaroaren 26an egin zen Divina Opera deituriko formatu txikiko opera zatien ikuskizuna. Operarekiko zaletasuna eta euskal opera ondarea sustatzeko idiosinkrasia ardatz izanik, euskal opera eta zarzuelen zati txikiekin osatutako programa entzuteko aukera egon zen Donostia Operaren eskutik; besteak beste, Arrietaren Marina, Colinen Maitena, Guridiren Caserio, Mirentxu eta Amaya, Sorozabalen Katiuska eta Usandizagaren La Llama eta Mendi Mendiyan entzuteko aukera
|
egon
zen. Aurtengo programaren barruan, gainera, Pudente ren obertura ere entzuteko aukera egon zen, Amaia Zipitria pianojole andoaindarraren eskutik, eta euskal doinu herrikoiak opera baten barruan erraz identifikatu zitezkeela konturatu ziren bertaratu ziren ikusleak.
|
|
|
Operarekiko zaletasuna eta euskal opera ondarea sustatzeko idiosinkrasia ardatz izanik, euskal opera eta zarzuelen zati txikiekin osatutako programa entzuteko aukera egon zen Donostia Operaren eskutik; besteak beste, Arrietaren Marina, Colinen Maitena, Guridiren Caserio, Mirentxu eta Amaya, Sorozabalen Katiuska eta Usandizagaren La Llama eta Mendi Mendiyan entzuteko aukera egon zen. Aurtengo programaren barruan, gainera, Pudente ren obertura ere entzuteko aukera
|
egon
zen, Amaia Zipitria pianojole andoaindarraren eskutik, eta euskal doinu herrikoiak opera baten barruan erraz identifikatu zitezkeela konturatu ziren bertaratu ziren ikusleak. Emanaldiak, egia esan, prentsaurreko eta bestelako ahaleginez gain, herriari proiektua zuzenean aurkezteko parada eman zigun, eta horrekin guztiarekin jendea animatzea ere lortu genuela uste dugu.
|
|
|
" Proiektua, gaur egun, partituraren berreskuratze eta obraren orkestrazio fasean
|
dago
"
|
|
|
Nolakoa izan da 100 urte baino gehiago desagertuta
|
egon
den lan bat berreskuratzea. Ez da lan erraza, baina buru belarri eta ilusioz ari gara lanean. Antza, Santestebanen oinordekoek ez zuten obra original osoa gorde; oraingoz, Santestebanek berak zer edo zer beranduago piano eta kanturako publikatutako bertsio bat lortu dugu.
|
|
|
Fadriquek berak, gainera, Espainiako Liburutegi Nazionaleko funtsak kontsultatu ditu, baita Eresbil (Musikaren Euskal Artxiboa) eta Donostiako Kontserbatoriokoak ere. Donostiako Union Artesanako artxiboetan ere bila ibili gara, izan ere, horiek eta dagoeneko desagertuta
|
dagoen
La Fraternal elkartea izan ziren Pudente ren estreinaldiaren babesle nagusiak.
|
|
|
Obra berpizteko ahalegina handia izaten ari da, ezta. Zorionez, Barojaren libretoa osorik aurkitu da eta, bertan, obraren eszena bakoitzari zein melodia herrikoi eta testu
|
dagokion
azaltzen da. Santestebanek, gainera, pianorako akonpainamentuzko musika herrikoi asko eman zuen argitara.
|
|
|
12 urtekoekin zinemara joateko asmoa agertu dute, 13 urtekoekin Txuri Urdin izotz jauregira, 14 urtekoekin Salting Iruñara eta 15 urtekoekin Donostiako Laser parkera. Ekintza horietan parte hartzeko izena ematea ezinbestekoa dela eta epea zabalik
|
dagoela
jakitera eman dute.
|
|
|
Egun berezietan izan ezik (abenduak 24, 25 eta 31 eta urtarrilak 1, 6 eta 7), Gaztelekua zabalik
|
egongo
dela gogorarazi dute bertako arduradunek.
|
|
|
Zehaztu dutenez, 16:00etatik 20:00etara jasoko dituzte deiak eta mezuak. " Zuen zain
|
gaude
. Oraindik 30 txanda daude libre".
|
|
|
" Zuen zain gaude. Oraindik 30 txanda
|
daude
libre".
|
|
|
Emakumezkoek urtean gehienez ere hiru aldiz eman dezakete odola, gizonezkoek, berriz, gehienez lautan. Odol emate baten eta hurrengoaren artean, gutxienez bi hilabeteko tartea igarotzen laga beharra
|
dago
. Odola eman aurretik, segurtasunagatik, bai emailearentzat zein jasotzailearentzat, osasun elkarrizketa egiten da, eta emailearen tentsioa zein hemoglobina maila begiratzen da.
|
|
|
narrasti eta sugeentzako beldurra hain zabaldua dela, ezen geneetan txertatu eta gurasoengandik seme alabengana helarazten den unibertsaletako bat izan daitekeela. Neure aldetik, neguko ilunalditik atera eta udaberriaren argitasuneranzko gogo premia bizia ere horietako beste bat ez ote den
|
nago
.
|
|
|
Zabalik
|
dago
Debako Beldur Barik 2022 tokiko lehiaketara lanak aurkezteko epea
|
|
|
Beste urte batez, abian da gazteen artean errespetua, berdintasuna eta indarkeria sexistaren prebentziorako jarrerak sustatu nahi dituen Beldur Barik lehiaketa. Beste herri batzuetan egin modura, Deban ere tokian tokiko lehiaketa antolatu dute, eta parte hartzeko epea zabalik
|
dago
. Lanak aurkezteko azken eguna azaroaren 11 da.
|
|
|
Aukera publikoan, YouTube edo Vimeo plataformetara igo behar dira bideoak, eta horiek gehienez ere 3 minutuko luzera izan dezakete. Beldur Barik programaren webgunean
|
dagoen
formularioa bete eta plataformara igotzean sortutako esteka kopiatu dute gero parte hartzaileek. Aurten, berritasun modura, lana webgunera igotzerakoa orduan prozesu fitxa bat ere bete da.
|
|
|
Lehiaketa 12 eta 20 urte bitarteko gazteei zuzendua
|
dago
, eta adierazpen artistikoak saritzen ditu. " Edozein adierazpen artistiko onartuko da, baldin eta ikus entzunezko euskarrian aurkezten bada:
|
|
|
Bakarka edo taldeka parte hartu daiteke eta, gehienez, hiru proiektu aurkezteko aukera
|
egongo
da. " Lanak euskaraz, gazteleraz, ele bietara zein bestelako hizkuntzaren batean aurkeztu ahal izango dira, baldin eta euskarazko edota gaztelerazko azpitituluak badituzte.
|
|
|
Parte hartzaileei
|
dagokienez
, hiru kategoriatan banatuta parte hartuko dute. Honakoetan:
|
|
|
Turismoari
|
dagokionez
, iazko zifrak gainditu egin direla esan dute udal iturriek. Zehazki, %175 hazi da bisitari kopurua.
|
|
|
Turismoari
|
dagokionez
, iazko zifrak gainditu egin direla esan dute udal iturriek. Zehazki, %175 hazi da bisitari kopurua.
|
|
|
Iazkoarekin alderatuta, besteak beste, %21 jaitsi dira Geoparkeko bisita gidatuak. " Bisita horietara etorritako jende kopuruari
|
dagokionez
, 2021 urtea errekor urtea izan zen".
|
|
|
Sortzaile debarrak azpimarratu dutenez," oso ondo" doa urtea. " Euskal Herriko, Espainiako eta nazioarteko jaialdirik entzutetsuenetan
|
egon
da film laburra".
|
|
|
Lana, gainera, laster Movistar Plus+ plataforman ikusteko aukera
|
egongo
dela aurreratu du Oñederrak; azarotik aurrera egongo da ikusgai. " Lorpen handia da guretzat.
|
|
|
Lana, gainera, laster Movistar Plus+ plataforman ikusteko aukera egongo dela aurreratu du Oñederrak; azarotik aurrera
|
egongo
da ikusgai. " Lorpen handia da guretzat.
|
|
|
Zuhaitzak landatzeaz gain, eta zirkulua nolabait ixteko, Itziar inguruko mendietan haziak jaso, horiek eskolan hazi eta landare txikiak berriro mendira bueltan eramatea da orain egin duten proposamena. " Iturrietamendi inguruko mendietan egoera eskasean
|
dauden
zuhaitz espezie batzuk daude, eta biodibertsitatea mantentzearren, espezie haiekin lana egitea oso interesgarria da".
|
|
|
Zuhaitzak landatzeaz gain, eta zirkulua nolabait ixteko, Itziar inguruko mendietan haziak jaso, horiek eskolan hazi eta landare txikiak berriro mendira bueltan eramatea da orain egin duten proposamena. " Iturrietamendi inguruko mendietan egoera eskasean dauden zuhaitz espezie batzuk
|
daude
, eta biodibertsitatea mantentzearren, espezie haiekin lana egitea oso interesgarria da".
|
|
|
Garapenerako Lankidetzaren Asteko ekintza nagusiak datorren asterako iragarrita
|
badaude
ere, Bakerako Lankidetza Batzarrearen eskutik bihar (urriak 7) zabalduko duten argazki erakusketarekin hasiko da bidea egiten egitasmoa. Urriaren 23ra arte, protagonista nagusi modura garapenerako lankidetza daukaten askotariko argazkiak ipiniko dituzte ikusgai udaletxeko bilkura aretoan.
|
|
|
Urriak 15ean, aldiz, IV. Elkartasun Azoka egingo dute. Ateri
|
badago
, Plaza Zaharrean ipiniko dituzte postuak, 10:00etatik 14:00etara. Bestelakoan, pasealeku estalian egingo dute azoka.
|
|
|
Urriaren 16rako antolatu duten film proiekzioarekin emango diete amaiera Garapenerako Lankidetzaren Asteko proposamenei. 19:00etan hasita, Chus Gutierrezek 2008an zuzendutako Retorno a Hansala filma ikusteko aukera
|
egongo
da kultur elkartean.
|
|
|
gorputzak, lurraldeak eta disidentziak nazioarteko jardunaldiak, 17:00etatik 21:00etara, Agirre Jauregiko Ispiluen gelan. Urriak 15 10:00: 00 IV. Elkartasun azoka, Plaza Zaharrean (euria
|
balego
, pasealeku estalian egingo da ekintza). 10:00 Kalez Kale txistulariak herrian zehar. 12:00 Argazki erakusketara bisita gidatua.
|
|
|
Dena prest
|
dago
Agroekologiari eta elikadurari buruzko jardunaldiei hasiera emateko
|
|
|
Gaur (urriak 4) hasi eta larunbatera (urriak 8) bitartean hiru ekintzaz gozatzeko aukera
|
egongo
da. Ekimenaren bultzatzaileek antolatu dituzten ekintzetan parte hartzera gonbidatu dituzte herritarrak.
|
|
|
Zure platerean hasten da mundua lelopean egingo diren jardunaldien helburua da herritarrei elikagaien kontsumo kontzienteago baterako tresna eta baliabideak eskaintzea, eta ekoizpen ereduetan sakonduz, ekologikoa, bertakoa, pertsonen neurrikoa zein ekonomia sozial eta solidarioan oinarritutakoari balioa ematea. " Elikadura sistema desoreka askoren bidegurutzean
|
dago
. Gure elikadurari buruz hartzen ditugun erabakiek eragin zuzena dute gure ingurunean, eta erabakigarria da, beraz, gure osasunean, gizartearenean zein munduarenean".
|
|
|
Agroekologia eta elikadura ardatz duen gaia, gainera, herriko ikasleekin ere landuko dute. Zehazki, LH5 mailan
|
dauden
ikasleekin landuko dute ikastetxeetan. Jardunaldiei hasiera ofizialki gaur (urriak 4) emango badiete ere, aurreko larunbatean (urriak 1) hasi ziren motorrak berotzen.
|
|
|
Egitaraua borobiltzeko, Lasturko Arruan haundi baserrira bisita antolatu dute. Ate ireki formatuan bertatik bertara etxaldekoen jarduna ezagutu eta bertako produktuak dastatzeko aukera
|
egongo
da. Bisitan parte hartzeko aldez aurretik izena eman behar da.
|
|
|
Bestalde, Mankomunitateak gogorarazi du kartoi komertziala bakarrik laga daitekeela edukiontzi kanpoan,
|
dagokion
ordutegian.
|
|
|
Gogora ekarri du ontzietatik kanpo lagatako hondakin horiek ingurua zikintzeaz gain, kamioiek jasotzen dituztenean ez direla birziklatzen, nahiz eta poltsa barruko hondakinak modu egokian sailkatuta
|
egon
. Izan ere, kanpoan geratzen diren poltsak beste kamioi batek jasotzen ditu eta hark ezin ditu poltsa guztiak bereizi.
|
|
|
Izan ere, kanpoan geratzen diren poltsak beste kamioi batek jasotzen ditu eta hark ezin ditu poltsa guztiak bereizi. Horregatik azpimarratu du hondakinak edukiontzi barrura sartu beharra
|
dagoela
.
|
|
|
Raid bat orientazio proba bat da, eta helburua mapa batean markatuta
|
egongo
diren ahalik eta puntu gehienetatik pasatzea da, probak irauten duen bitartean. Antolatzaileek iragarritakoaren arabera, erraza izango da proba bakoitzaren ahalmen fisikoetara moldatzea, ez baitago derrigorrez hartu beharreko punturik.
|
|
|
Raid bat orientazio proba bat da, eta helburua mapa batean markatuta egongo diren ahalik eta puntu gehienetatik pasatzea da, probak irauten duen bitartean. Antolatzaileek iragarritakoaren arabera, erraza izango da proba bakoitzaren ahalmen fisikoetara moldatzea, ez
|
baitago
derrigorrez hartu beharreko punturik.
|
|
|
Aixako zuloa leizearen eremua babesteko proiektuaren baitan, inguruan
|
dagoen
3 hektareako lursaila erostea.
|
|
|
Gaur hasi eta ekainaren 2ra bitartean, Europako Geoparkeen Astea ospatzen ari da Euskal Kostaldeko UNESCOren Munduko Geoparkea Deban, Mutrikun eta Zumaian, hamahirugarren urtez. Ekimen hau Europan egun
|
dauden
94 geoparkeetan egingo da aldi berean, tokian tokiko ondare geologiko eta natural aberatsa ezagutzera eman eta herritarrengan balio horien kontserbazioaren inguruan kontzientzia pizteko helburuarekin.
|
|
|
Gaur, adibidez, 19:00etan Urak aske filma proiektatuko da Zumaiako Aita Mari Antzokian. Sarrera doakoa izango da, edukiera bete arte, eta EHUko Erreken Ekologia taldeko ikerlari Miren Atristain
|
egongo
da aurkezpenean.
|
|
|
Larunbaterako, bestalde, Geoparkeak BIOTOP izeneko biodibertsitate topaketa antolatu du Aranzadi Zientzia Elkartearen laguntzarekin. Jarduerak Galarretako atsedenlekua (Itziar Deba) izango du abiapuntu eta lau txanda
|
egongo
dira aukeran. BIOTOP topaketa edonori dago zuzendua, doakoa da eta Geoparkeko biodibertsitatea ezagutzea du helburu, kasu honetan, Elorriaga auzoko hegaztiak eta flora ezagutzeko aukera emango du.
|
|
|
Jarduerak Galarretako atsedenlekua (Itziar Deba) izango du abiapuntu eta lau txanda egongo dira aukeran. BIOTOP topaketa edonori
|
dago
zuzendua, doakoa da eta Geoparkeko biodibertsitatea ezagutzea du helburu, kasu honetan, Elorriaga auzoko hegaztiak eta flora ezagutzeko aukera emango du. Prismatikoaz izanez gero, eramatea gomendatzen da.
|
|
|
Txangoan Goienetxe euskal baserri tipikoa bisitatuko dute partaideek eta gazta egiteko prozesua ezagutuko dugu. Gainera, artalde bat ikusi eta gazta dastatzeko aukera ere
|
egongo
da.
|
|
|
Bai, esandakoa esajerazioa da, baina egun elektrizitateak duen prezioa ikusita ez dabil hain urruti errealitatetik. Argia garesti
|
dagoela
diogu behin eta berriz, baina ez al genuke horren ordez esan behar argia garesti jarri dutela prezioak finkatzeko sistema desitxuratu eta espekulatibo bati esker?
|
|
|
Nola hasi zinen eguraldia iragartzen. Zortzi bizi gara orain. Izugarrizko sinpatia geratu zitzaidan garai haietakoa, mirespena… Baserria orain askoz eleganteago
|
dago
, baina niri inpresio oso ona geratu zitzaidan katamuxarrak eta, saguak eta… oso bizi zegoen natura. Asko joaten naiz orain ere baserrira baina herrian bizi naiz.
|
|
|
Nola hasi zinen eguraldia iragartzen. Zortzi bizi gara orain. Izugarrizko sinpatia geratu zitzaidan garai haietakoa, mirespena… Baserria orain askoz eleganteago dago, baina niri inpresio oso ona geratu zitzaidan katamuxarrak eta, saguak eta… oso bizi
|
zegoen
natura. Asko joaten naiz orain ere baserrira baina herrian bizi naiz.
|
|
|
Hasieran Endoian ikasi nuen eta gero Zestoan bi urtez, baina gutxitxo; neure kasa ikasitakoa, liburuetatik, gehiago izan da. Eguraldiarena premiazko zerbait zen, aitak esaten zidan eguneko lanak organizatzeko zer eguraldi
|
zegoen
begiratzeko. Ordurako lainoei izenak ipintzen nizkien, eta segituan hasi ziren auzokoak galdezka.
|
|
|
Itziarko mikroklimaz ba omen
|
dago
zeresana.Kostaldeak du eraginik handiena, kosta dezente duelako Itziarko parteak. Diferentzia handia dago ipar isurialdea izan edo beste aldekoa.
|
|
|
Itziarko mikroklimaz ba omen dago zeresana.Kostaldeak du eraginik handiena, kosta dezente duelako Itziarko parteak. Diferentzia handia
|
dago
ipar isurialdea izan edo beste aldekoa. Mendiak ere ematen dio berezitasuna, haizeak hegotik jotzen badu aldapan gora doanean mendian freskura galtzen du eta beherakoan epeldu egiten da.
|
|
|
Irakurri dizugunez, Txankarta soinujoleak esan ohi zuen hego haizea Itziarko kasko inguruan sortzen zela.Txapasta gainean zabalgune handia
|
dago
eta hortik haizea Andutz eta Lizarreta mendien artean sartzean, estutzean, indarra hartu eta zakartu egiten da. Gainera, alde ikaragarria dago, Andutzen alde horretatik badator bete betean harrapatzen gaitu haizeak, baina ekialdetik baldin badator Andutzek traba egiten dio eta indarra kentzen dio.
|
|
|
Irakurri dizugunez, Txankarta soinujoleak esan ohi zuen hego haizea Itziarko kasko inguruan sortzen zela.Txapasta gainean zabalgune handia dago eta hortik haizea Andutz eta Lizarreta mendien artean sartzean, estutzean, indarra hartu eta zakartu egiten da. Gainera, alde ikaragarria
|
dago
, Andutzen alde horretatik badator bete betean harrapatzen gaitu haizeak, baina ekialdetik baldin badator Andutzek traba egiten dio eta indarra kentzen dio.
|
|
|
Eta Debak ere izango du bere ingurunearen araberako mikroklima, ezta. Mendarotik Debara bitartean ibaiaren gorabeherengatik hezetasuna sortzen da. Itziarren baino hezetasun handiagoa
|
dago
Deban, Mendarora arte hori. Mendarotik gora ere, Eibar aldera, gutxiago dago hezetasuna, hori ondo neurtuta dago.
|
|
|
Itziarren baino hezetasun handiagoa dago Deban, Mendarora arte hori. Mendarotik gora ere, Eibar aldera, gutxiago
|
dago
hezetasuna, hori ondo neurtuta dago.
|
|
|
Itziarren baino hezetasun handiagoa dago Deban, Mendarora arte hori. Mendarotik gora ere, Eibar aldera, gutxiago dago hezetasuna, hori ondo neurtuta
|
dago
.
|
|
|
Nik ez dut aldaketa klimatiko orokor horretan sinesten, epe laburregia begiratzen da eta. Nire historia 1950aren aurretik hasten da eta 80 edo 40 urteko estatistika eginda alde handia
|
dago
. 1956an, esate baterako, otsailean, Kandelario Egunean hasita, hilabete osoan izotza izan zen, eta ezohiko beroaldiak ere beti izan dira.
|
|
|
Kanpokoarekin bakarrik bagabiltza, orain Ukrainarekin gertatu den bezala, mendeko gara.Bertakoa estimatu behar da eta horren aldeko kudeaketa egin, ea noraino ahal dugun. Baserritik bizi den jende gutxi
|
dago
orain; horrek laguntza luke eta alderantziz dago, kontribuzio ederra! Herri txikietan ere inguruaren zaintza eta jakintza handia dago, baina hiriburuetarantz doa jendea, eta horrela akabo herri txikiak!
|
|
|
Kanpokoarekin bakarrik bagabiltza, orain Ukrainarekin gertatu den bezala, mendeko gara.Bertakoa estimatu behar da eta horren aldeko kudeaketa egin, ea noraino ahal dugun. Baserritik bizi den jende gutxi dago orain; horrek laguntza luke eta alderantziz
|
dago
, kontribuzio ederra! Herri txikietan ere inguruaren zaintza eta jakintza handia dago, baina hiriburuetarantz doa jendea, eta horrela akabo herri txikiak!
|
|
|
Baserritik bizi den jende gutxi dago orain; horrek laguntza luke eta alderantziz dago, kontribuzio ederra! Herri txikietan ere inguruaren zaintza eta jakintza handia
|
dago
, baina hiriburuetarantz doa jendea, eta horrela akabo herri txikiak!
|
|
|
" Aspaldi, umeak txikiak zirela, txotxekin hainbat lantxo egiten zituzten", kontatu digu Marian Oiartzabalek. " Uda partean, Deban
|
egoten
ginenez, txotxekin eliza egitea okurritu zitzaion. Lan handia zela eta, armairuko txoko batean gorde eta 20 urtean ahaztuta izan zuen (nik ez).
|
|
|
Lan handia zela eta, armairuko txoko batean gorde eta 20 urtean ahaztuta izan zuen (nik ez). Etxean berrikuntza batzuk egin genituenean ikusi eta, jubilatuta
|
zegoenez
, elizarekin hasi zen". 12 urtean zehar, eguneroko jarduna izan zuen, arratsalde osoa pasatzen zuen bere elizarekin.
|
|
|
Eliza osoa txotx zapalekin
|
dago
eginda, teilatua izan ezik, txotx biribilekin egin baitzuen; kanpaia, berriz, pintzelaren egurrezko kirtenaren puska bati forma emanda. Horretarako argazki piloa atera zuen kanpandorrera igota, Alex Turrillas eta apaizaren laguntzarekin, lana zehatz mehatz egin ahal izateko.
|
|
|
dilistak bakailaoarekin eta arroza oilasko lumagorriarekin sartuko dituzte tupperrean eta fruta pieza bat ere salduko dituzte, 5 euroan. Goizean zehar, berriz, rifak saltzen ere
|
egongo
dira Untzagan Zaporeak elkartearen arropak saltzeko ipiniko duten dendan, baita Errebal Plazan ere.
|
|
|
Urtero hobekuntzak egin behar izaten zaizkio udalak jabetzan duen plazari, arauak bete ditzan, eta homologatu dezaten. 2019an muntatu zen plaza azkenekoz, eta zailtasunak
|
egon
ziren hura homologatzeko. Horregatik, eta gaia kudeatzeko, lan batzordea osatzeko proposamena egin zuen Udal Gobernuak eta bi bilera egin ditu honezkero.
|
|
|
Udal Gobernuak azken aukeraren alde egin du, segurtasunagatik, eta ez
|
dagoelako
bermatuta plaza zaharra muntatzerik egongo den behar den garairako, eta hori homologatzeak izan dezakeen kostua ere ezin delako aurreikusi. Debarren Ahotsak eta EAJ PNVk, berriz, plaza zaharraren aldeko hautua egin dute, eta haien botoekin hori onartu du udalbatzak.
|
|
|
Udal Gobernuak azken aukeraren alde egin du, segurtasunagatik, eta ez dagoelako bermatuta plaza zaharra muntatzerik
|
egongo
den behar den garairako, eta hori homologatzeak izan dezakeen kostua ere ezin delako aurreikusi. Debarren Ahotsak eta EAJ PNVk, berriz, plaza zaharraren aldeko hautua egin dute, eta haien botoekin hori onartu du udalbatzak.
|
|
|
Esku artean dituzten proiektu horien artean
|
dago
, hain zuzen ere, azken egunetan bideoklip formatuan kaleratu den Beldurra abesti berria. Iruñeko Sound of Sirens estudioan grabatu eta nahastu da kanta, Julen Urzaiz teknikariaren eskutik, eta Izaro Gallastegik grabatutako irudiekin osatu da bideoklipa (behekaldean ikusgai).
|