|
2001
|
|
|
Alokairuan
|
dauden
etxebizitzen prezioak ere ez dira txikiak. Etxebizitza baten alokairua, merkatu librean, duela hilabete batzuk hilean 102.000 pezetakoa zen EAEn, eta 1999an, berriz, 97.000 pezetakoa izan zen.
|
|
|
Hona lehen ondorioa: hiri batetik bestera alde handiak
|
daudela
etxebizitzagatik ordaindu beharreko kopuruan.
|
|
|
Norbaiten jabetzako eraikinean eta, areago, intimitate eskubide konstituzionala den neurrian familia bat
|
dagoen
etxebizitza batean esku sartzerik badagoela frogatuz gero, horrek kalterik eragiten ez duela frogatu du esku sartzeen eragileak, eragilea baita esku sartzearen legezkotasuna berretsi behar duena.
|
|
|
Hotza oso zorrotza den lekuetan, berokuntza sistemako hodiak izoztea arazo larria izan daiteke, batez ere egun askoan hutsik
|
dauden
etxebizitzetan. Halakoetan, izotzaren kontrako likidoak erabiltzea komeni da.
|
|
2002
|
|
|
Irudia: shilpin patel Tutueria gehienak beti
|
daude
etxebizitzan ezkutatuta. Lurretik edo hormetatik igarotzen dira helmugara iritsi arte.
|
|
|
Eskatutako laguntzen bidez, 30.000 euro inguru finantzatuko dira bertan eskolak emateko, orain arte prestakuntza ibiltaria baitzen. Proiektuaren bidez, dagoeneko eraikita
|
dauden
etxebizitzak birgaitzeaz gain, hiriko 400 pertsona inguruk, bai haur eta gazteek, bai familiak eta ezkontzak, parte hartzea aurreikusten da.
|
|
|
Etxebizitza erostea da, normalean, pertsona edo familia batek bizitza osoan egin behar duen inbertsiorik handiena. Hainbat zerga
|
daude
etxebizitzaren azken prezioa igotzeko, berria edo bigarren eskukoa den. Etxebizitza berri baterako bi zerga ordaindu behar dira:
|
|
|
Epaileak emandako epaiak higiezinen agentzien erantzukizuna ezartzen du pisuen salerosketaren bitartekaritzan, saltzaileek etxebizitzak arazoak dituela jakinarazi ez arren. Epailearen arabera, higiezinen agenteek eta saltzaile komertzialek finken egoerari buruzko informazioa jaso behar dute, haien betebeharra “eraginkortasunez, etikaz, duintasun profesionalez, erreserbaz eta legezkotasunez” jardutea baita, eta ez da aitzakia saltzaileek salmentan
|
dagoen
etxebizitzari buruzko guztia edo ezer ez azaltzea. Magistratuak ia 6.000 euroko kalte ordaina justifikatzen du, izan ere, “begi bistakoa da aluminiozko egitura akatsak dituen etxebizitza bat erosteak kalte morala ere eragiten diola erosten duenari, egoera ezin hobean dagoelako eta patologia horren bilakaerari buruzko ziurgabetasunari aurre egin behar diolako”.
|
|
2003
|
|
|
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan bertan, etxebizitza hutsen kopurua 86.285ekoa da, parke osoaren ia %10, eta horien %10 hamar udalerritan daude. Euskal Herria goreneko postuetan
|
dago
etxebizitza hutsen rankingean, %19, 6arekin; Europako Batasunean, berriz, etxebizitza hutsen batez bestekoa %14 da. Espainiako Estatua da ranking horretako buru, %31rekin.
|
|
|
Baina horren atzetik argi
|
dago
etxebizitzen eraikuntzak duen zentzu soziala une txarrak bizitzen ari dela.
|
|
|
Dirua ematean, etxebizitza higiezinen agentzia baten bidez aurkitu bada, higiezinen agentziari ordainduko zaio erreserba, eta hark “erreserba” agiri bat aurkeztu behar du. Horren bidez,
|
dagokion
etxebizitza erosteko zenbateko hori ordaindu dela onartzen da (etxebizitzaren kokapenari erreferentzia eginez) eguneko datan. Agiri horren prezioa itundutakoa da (gero alda ez dadin), eta salerosketaren gehienezko data ere zehaztu behar da eskrituran.
|
|
|
1 Erosketa eta erreserba, arrak edo seinalea eskatzeko kontratua. Dagoeneko eraikita
|
dagoen
etxebizitza bat ikusita, edo haren etorkizuneko ezaugarriak planoaren gainean aztertuta, eta etxebizitza horretan benetan interesa dagoela erabakita, dokumentu hau sinatzea komeni da. Bertan, eroslearen eta saltzailearen artean hitzartuko duten diru kopuru bat entregatzeagatik, saltzaileak konpromisoa hartzen du salgaia ez jartzeko aldi baterako, eta salerosketako agiri pribatua emateko erreserbistari.
|
|
|
Geruza horri esker, xafla berriak ez dira irristatzen, karraskatuak minimizatzen dira eta oholtza hezetasunetik babesten da. Taulak jarri baino lehen, komeni da gutxienez bi egunez
|
egotea
etxebizitzan, inguruko tenperaturara eta hezetasunera egokitu daitezen. Bi faktoreek eragina izan dezakete parkean, zeinak uzkurdurak eta dilatazioak izaten baititu ingurumen baldintzen arabera.
|
|
|
Maçaneteko hirigunea arrisku larrian zegoen, sugarrak udalerriaren ate berberetara iritsi zirenean. Su itzaltzeek “in extremis” gelditzea lortu zuten, eta, hasiera batean bizilagun guztiak ebakuatzea erabaki zen arren, azkenean sutatik gertuen
|
zeuden
etxebizitzetatik atera besterik ez zen egin; gainerakoak, berriz, beren etxeetan geratu ziren, aterik eta leihorik ez irekitzeko, biztanlerian erori zen apal zikinak intoxikazioak eragin ez zitzan. Hala ere, zenbait pertsona artatu zituzten Maçaneteko anbulatorioan, intoxikazioengatik eta nerbioen erasoengatik; suhiltzaile batek, berriz, erredurak izan zituen eta beste batek toxikatu egin zuen.
|
|
|
Epe hori sustatzaileak alokairuan eskaini edo alokatu zituen egunetik hasiko da kontatzen. Erregimen fiskal honetara bildu aurretik enpresaren ondarean
|
dauden
etxebizitzen kasuan, harrera hori jakinarazten den zergaldia hasten den egunetik hasiko da kontatzen epea. Etxebizitzak eskualdatzen direnean, errentariak, ezkontideak edo ahaideek, kidekoak barne, hirugarren gradura arte ez erostea eskatuko da.
|
|
2004
|
|
|
urtean alokairuzko etxebizitza parkea Espainian guztira
|
zegoen
etxebizitzen %11koa baino ez zen.
|
|
|
Espainian erabilgarri
|
dauden
etxebizitzetatik %11, 4 baino ez dira errentan eskaintzen; Alemania, Holanda, Danimarka eta Frantzian, berriz, alokatzen ematen diren etxebizitzak portzentaje osoaren %40 edo gehiago dira.
|
|
|
Hutsik
|
dagoen
etxebizitza parke izugarria murriztearren eta ahalik eta gehienak akurako merkatura eramateko asmoz, 2004ko Zerga Aitorpenean hutsik zeuden etxebizitzen jabeei mesede egingo dien neurri bat jarri zen indarrean (hurrengo urtean egingo den aitorpenenean): errenta zenbatekoaren %40 deduzituko dute, justifikatu ez diren gastuen %10eko dedukzio orokorrari gehituz.
|
|
|
Hutsik dagoen etxebizitza parke izugarria murriztearren eta ahalik eta gehienak akurako merkatura eramateko asmoz, 2004ko Zerga Aitorpenean hutsik
|
zeuden
etxebizitzen jabeei mesede egingo dien neurri bat jarri zen indarrean (hurrengo urtean egingo den aitorpenenean): errenta zenbatekoaren %40 deduzituko dute, justifikatu ez diren gastuen %10eko dedukzio orokorrari gehituz.
|
|
|
Beste neurrietako bat hutsik
|
dauden
etxebizitzei errekargu fiskalak ezartzea da, era horretan, akurako merkatura atera ditzaten.
|
|
|
Horrenbestez, Europako Batasunean errentan
|
dauden
etxebizitzen batez bestekoa %32 koa zen 2002 urtean; kopuru hau Espainiako estatuan ez da %11ra iristen.
|
|
|
urtean alokairuzko etxebizitza parkea Espainian guztira
|
zegoen
etxebizitzen %11koa baino ez zen.
|
|
|
Laburbilduz, erabiltzaileak ez du maizter bihurtu nahi egungo merkatu baldintzak kontuan hartuta eta jabeak ez du hutsik
|
dagoen
etxebizitza errentan jarri nahi.
|
|
|
Horrenbestez, 1991 eta 2001 urte bitartean hutsik
|
zeuden
etxebizitzen kopurua %25 igo zen.
|
|
|
Gainera, horiei beste hiru faktore gehitu behar zaizkie: bat, etxebizitza errentan hartzean Administrazioak ematen duen laguntza urria (askoz ere dedukzio fiskal gehiago
|
dago
etxebizitza erosteagatik errentan hartzeagatik baino, Europan gertatzen denaren kontrako); bi, gaur egungo testuinguru ekonomikoan eskaintzen ari diren interesak oso baxuak dira (hipoteka maileguen kuotak hileko errentak baino pixka bat altuagoak baino ez dira); hiru, gizarte laguntzako etxebizitzak edo akurako etxebizitza babestuak oso urriak dira (hori dela eta, errekurtso gutxien duten taldeak...
|
|
|
Familia kontsumoari eta ekonomiari buruzko azken txostenean, finantza erakunde horrek azpimarratzen du Espainiako etxeen aberastasun efektua eragiten ari dela higiezinen balioa handitzen ari delako, eta horrek, gainera, kontsumitzaileen konfiantzaren sendotasunean eta egonkortasunean eragiten duela. Kutxako analisten iritziz, “agian” gehiegizko joera
|
dago
etxebizitzaren prezioaren igoera eragiten ari den finantza kargaren igoera nabarmentzeko, eta Espainiako higiezin jabetzaren egitura ahaztu egiten da. Hala, Espainiako etxeen %85 inguruk (11 milioi inguru) etxebizitza jabetzan dute, eta horietatik %25 inguruk (2,7 milioi) oraindik ordaintzeko dagoen balioaren zati bat dute.
|
|
2005
|
|
|
Aipatu puntuak dira proiektuaren aldaketa garrantzitsuenak eta bananduen elkarteen eskari nagusiak, baina dibortzioaren legea hobetzeko oraindik neurri gehiagoren beharra ikusten dute. Hala, familia epaitegiak sortzea, epaileak prestatzea eta espezializatzea, talde psikosozialak eta familien topaketarako zentroak eratzea, dibortziatuta
|
daudenei
etxebizitzak alokairuan lortzeko aukera erraztea eta batez ere epaitegietan gatazka saihesteko aurretik bikotea bitartekaritza familiarrera bidaltzea eskatu dute, besteak beste.
|
|
|
Bigarren etxebizitza gisa eraikitzeko
|
dagoen
etxebizitza bat dela ulertzen da.
|
|
|
Egurrezko xaflak jartzen den neoprenoak isolatzaile funtzioa betetzen badu ere, hezetasun handia
|
dagoen
etxebizitzaren zatietan parket mota hau ez jartzea gomendatzen da, ura eta egurra bateraezinak baitira.
|
|
|
5 Aplikatu beharreko legearen arabera ezkontide bien adostasuna behar bada ohiko familia etxebizitzaren gaineko eskubideak xedatzeko, eta etxebizitzaren izaera hori Erregistroan ageri bada, orduan, ezkontide bati
|
dagokion
etxebizitzaren enbargoa idatzoharrean jasotzeko, manamenduak eratorri behar du etxebizitzak ez duela harako izaerarik edo enbargoa jakinarazi zaiola enbargopeko titularraren ezkontideari.
|
|
|
Zenbat kable
|
daude
etxebizitza batean?
|
|
|
Segurtasun enpresa batekin zaintza sistema bat kontratatzean, bezeroaren etxean alarma pizten bada, gailua zentralarekin harremanetan jartzen da berehala, eta hark poliziara edo zinpeko jagoleen patruilara bidaliko du dagokion helbidera. Segurtasun sistema horrek arrakasta handia du, batez ere lorategia duten etxebizitzetan, isolatuta dauden etxeetan edo, besterik gabe, maiz hutsik
|
dauden
etxebizitzetan. Oinarrizko sailkapen horren barruan, alarma sistemak hainbat motatan bereizten dira, osatzen dituzten osagaien arabera.
|
|
|
–Mesede handia egingo zenidakete, jarraitu zuen Adelak?. Juliorena ahaztu nahi dut, eta berdin atearen beste aldean aurrez aurre
|
dagoen
etxebizitza hutsa; ez dut pentsatu nahi zer esan behar diodan bihar eskolara etorriko den ordezko maistra berriari... Gera zaitezte, mesedez.
|
|
2006
|
|
|
Barnealdea husten da politikariek aski egiten ez dutelako lana herrian sortzeko. Halaber, herriak hustuz ari dira
|
dauden
etxebizitzak optimizatzen ez direlako. Kudeaketa pribatuak gaina hartu dio kudeaketa publikoari.
|
|
|
Etxeak garestiak dira eta gazteok ditugun soldatekin zaila da bat eskuratzea. Iruñean ia ez
|
dago
etxebizitza bat erosterik. Azken udal plangintza Lezkairu auzoan garatu da, babes ofizialeko etxeak dira.
|
|
|
Mailegu mota hau testuinguru berezian sortu da: bizi itxaropenaren luzatzea, tradiziozko famili egitura aldatzea, erretiratuen eroste ahalmena murriztea eta, elementu behinena, Espainian
|
dauden
etxebizitza jabeen kopuru handi handia izatea: pisua berea duten pertsona zaharrak gehientsuak dira, ahalmen ekonomikoa gorabehera.
|
|
|
Banku erakundeak, dena den, eskuan edukiko du hipotekaturik
|
dagoen
etxebizitza horren bermea, interesatua hiltzekotan, laga duen dirua berreskuratu ahal izan dezan.
|
|
|
2001ean
|
zeuden
etxebizitza nagusietatik, 14,2 milioi inguru 1970 baino lehen eraiki ziren.
|
|
|
Espainiako etxebizitza nagusien parkearen antzinatasunak hurrengo urteetan 120.000 eta 250.000 etxe bitartean eraikitzera behartuko gaitu, Caixa Catalunyaren txosten baten arabera. 2001ean
|
zeuden
etxebizitza nagusietatik, 14,2 milioi inguru 1970a baino lehen eraiki ziren. Azterlan horrek adierazten du 50, 60 eta 70eko hamarkadetan eraikuntzak izan zuen bultzada, biztanleriaren hazkundearen, barne migrazioaren eta familien erosketa ahalmenaren hobekuntzaren ondorioz, oraindik nabari dela etxebizitza nagusien parkean.
|
|
|
Laster hitzarmenak sinatuko dira konfederazio hidrografikoen eta bidezainen etxe hutsak lagatzeko, Etxebizitza ministro María Antonia Trujillok iragarri zuenez. Halaber, Lan Ministerioarekin Gizarte Segurantzako etxebizitzetarako eta Administrazio Publikoen Ministerioarekin Funtzionarioen Mutualitatean (Muface) hutsik
|
dauden
etxebizitzetarako sinatutako hitzarmenak gogorarazi zituen. SPA Etxebizitza Ministerioaren ekimen bat da, Espainian alokairu merkatua bultzatzeko.
|
|
|
4 pertsonako familia batentzat ur grisak berrerabiltzeko sistema jartzea 1.100 euro ingurukoa izan daiteke. Lehendik
|
dauden
etxebizitza edo instalazioen kasuan prezioa garestitu egiten da, obraren prezioa gehitu behar baita eta, beraz, etxea zaharberrituz ezartzea gomendatzen da.
|
|
|
Lurrun beroko hezegailuek elektrodoak erabiltzen dituzte biltontziko ura irakiteko. Gailu horiek ultrasoinuenak baino merkeagoak dira, eta, horiekin ez bezala, olio baltsamikoak gehitzeko aukera ematen dute, baina arriskutsuak dira haurrak
|
dauden
etxebizitzetan, tenperatura handiak hartzen baitituzte. Gainera, giro tenperatura igotzen dute.
|
|
|
Etxebizitza Ministerioaren mendeko Alokairu Sozietate Publikoa (SPA) etxebizitzak eta etxeak merkaturatzen hasi da alokairuan eskaintzeko. SPA sortu zeneko helburua da hutsik
|
dauden
etxebizitzen zati handi bat herritarrei eskaintzea, alokairurako testuinguru seguruagoa bermatuz. Horretarako, eta SPAk berak funtzionatzeko duen moduagatik, Ministerioak badaki kultura aldaketa txiki bat gertatu dela Espainiako gizartean.
|
|
|
AHEk uste du gizarte talde batzuk higiezinen merkatutik kanpo geratzeko arriskua dagoela, hipotekaren ondoriozko kostuei aurre egin ezin zaielako, eta prezioen igoerak KPIaren igoerari ahalik eta azkarren egokitzeko eskatu du. Elkarte horrek baztertzeko arrisku handiena duten segmentuen artean, jabetzan
|
dagoen
etxebizitzarako lehen sarbidea dago, gero eta handiagoa baita atalasea.
|
|
|
Ez litzateke inolako trabarik sortuko abiadura handiko errepidearen eta gaurko ustiapenetara sartu ateratzeko lokarrien artean; desagertuko lirateke orain sortuko diren izugarrizko nahaspilak trafikoaren abiadura eta arintasuna bat egin nahi badira: lurzatietara sartzeko errepidearen alde banatan
|
dauden
etxebizitzen eta ustiapenen arteko komunikaziogune izatea, edo errepidean barna nekazaritzako makineria ibili beharra, basogintzako lanak errepide bazterretan egin beharra, etab. Bertzetik ere, erran beharra dago guk proposatzen dugun konponbidea eginez gero, bihurgune guttiago izanen direla, kilometro guttiago, eta proiektuko errepidean trafikoa hobetuko dela, eta gainera kontuan hartuta tekniko...
|
|
2007
|
|
|
Geldikinetik 552.000 euro bideratuko dira horretara. Aho batez onartu du udalbatzarrak aurrekontu aldarazpen hori.Hospital inguru horretan
|
dauden
etxebizitzen etxabeetan egokituko dira babespeko 9 apartamentuak — osotara 500 metro koadro dira— eta alokairuan jarri gura dira: “Eguneko Zentroa egin gura genuen bertan, hala ere, ezinezkoa zela esan ziguten.
|
|
|
Etxea eta bizitza, biak lotuz izendatzen du euskarak gizakiok bizitzeko hartzen dugun lekua. Askotan, ordea, esanahia eta errealitatea ez dira bat etortzen, hutsik
|
dauden
etxebizitzetan bizitza gutxi izaten baita. Elkartzen mugimenduaren arabera, Euskal Herrian 255.000 etxebizitza baino gehiago daude hutsik eta ehun mila pertsona inguruk dauka etxebizitza beharra.
|
|
|
(www.geoviviendas.com/geobusqueda): atari hau salgai
|
dauden
etxebizitzen, apartamentuen eta lokal komertzialen eskaintzetan espezializatua dago eta Googleko mapak baliatzen ditu, erabiltzaileak espazialki berehala orienta dadin eta eskaintzen zaion eraikina erraz identifika dezan.
|
|
|
Gobernuak ez die errekargurik aplikatuko ondasun higiezinen gaineko zergan hutsik
|
dauden
etxebizitzei
|
|
|
Pedro Solbes Ekonomia eta Ogasun ministroak atzo esan zuen Gobernuak ez duela proposamen bat egingo Ondasun Higiezinen gaineko Zergan (OHZ) hutsik
|
dauden
etxebizitzei alokairuaren merkatua dinamizatzeko gainkarguak aplikatzeko. Hala ere, esan zuen autonomia erkidegoek kanona har dezaketela, egoki iritziz gero.
|
|
|
“Zehaztasun juridikorik eza oso konplexua da. Nire ustez, planteatzen dituen arazo juridikoek oso zaila egiten dute horrelako irtenbide baten aldeko apustua egitea, hutsik
|
dauden
etxebizitzen erabilera sustatzeko”, azpimarratu zuen ministroak Europa Press en informazio gosarietan parte hartu zuenean. Nolanahi ere, Solbesek zehaztu zuen beste gauza bat dela autonomia erkidegoek helburu horrekin ezar ditzaketen kanonak.
|
|
|
Atzo emandako jakinarazpen batean, FACUAk María Antonia Trujillok zuzendutako sailaren asmoa adierazten du: alokairuko babes ofizialeko parke iraunkor bat ezartzea, jabetzan dagoen babes ofizialeko etxebizitzen kaltetan, Etxebizitza Planaren bidez. Haren ustez, salgai
|
dauden
etxebizitza babestuen kopuruari uko egiteak “Administrazioaren eta eragile ekonomiko eta sozialen hausnarketa sakon baten emaitza izan behar du”. Gainera, honela dio:
|
|
|
Merkatuaren bultzada Etxebizitza Ministerioak alokairuaren merkatua bultzatzearen aldeko apustua egiten jarraitzen du, erosketakoarekin parekatzeko. Alde horretatik, estatistika bat prestatzen ari da, eta Espainian alokairuan
|
dauden
etxebizitzen prezioei, tipologiei eta parkeari buruzko informazioa emango du. Martxoaren amaieran zabalduko da estatistika, Etxebizitza Ministerioak alokairuaren prezioari buruz egindako lehen inkesta argitaratuta, Alokairuko Etxebizitzen Behatokia sortzearekin batera.
|
|
|
José Luis Rodríguez Zapatero Exekutiboko lehendakariak, berak hala eskatuta, eztabaidan parte hartzea erabaki zuen, eta esan zuen espero duela onartutako araudiak ere lagunduko duela “azken urteetan bizi izan den etxebizitzaren neurrigabeko prezioen kiriboari eusten, nahiz eta hazkundea moteltzen hasi”. Horrez gain, Zapaterok adierazi zuen “babes ofizialeko etxebizitzak txikitzeko etapa bat, hutsik
|
dauden
etxebizitzen irregulartasunak, lurzoru urbanizatua handitzea ekarriko duela, paisaia eta ingurumen ondarea gordeko duela, eta ustelkeriari aurre egingo diola, hirigintzaren eta lurzoruaren zentzu soziala betez”. Erreakzio desberdinak Lurzoruaren Legea onartzeak askotariko erreakzioak eragin ditu.
|
|
|
Kasuen %63an, kalteak konpontzeko epea bi astetik gorakoa da, %29an hamar bat egunetan konpontzen da eta %8a bakarrik lortzen da zazpi egun baino gutxiagoan. Konponketaren kostu unitarioari dagokionez, %72 300 eurotik 600 eurora bitartean
|
dago
etxebizitza bakoitzeko, %17 ez da 300 eurora iristen eta %11 600 eurotik gora dago. Azkar askoko entregak Francisco Ordóñez Acerta Taldeko kontseilari delegatuarentzat, etxebizitzari eragiten dioten gorabehera horiek entregatzen diren azkartasunaren ondorio dira.
|
|
|
OCUk adierazi du ikusi egin dela alokairuko behar adina etxebizitza libre dauden hilean 210 euroko laguntza eraginkorra izan dadin. Halaber, txalotu egiten du alokairuaren kenkari fiskala jabetzan
|
dagoen
etxebizitzarekin parekatzea, eta uste du, ekimen horri esker, etxebizitza hutsen jabeak etxebizitza horiek errentamendu merkatura ateratzen hasiko direla. OCUren ustez, funtsezkoa da etxebizitzen alokairuari prestigioa ematen dioten kanpainak garatzea, gaur egun “irudi sozial oso negatiboa” baitauka.
|
|
|
Datuek erakusten dute premiazkoa dela, oraindik ere, etxebizitza erosteko eta alokatzeko prezioak gazteek kobratzen duten batez besteko soldatara egokitzea lortzen duten emantzipazio politika eta plan guztiak abian jartzea: aste honetan bertan, Espainiako Gazteriaren Kontseiluaren eskutik, 2007ko lehen hiruhilekoari
|
dagozkion
Etxebizitzaren Gazteen Behatokiaren datuak ezagutu ditugu. Txostenaren arabera, gazte batek %121, 13 gehiago kobratu luke etxebizitza bat erosteko.
|
|
|
Instalatzeko, nahikoa da sakonera txikiko zirrikitu bat egitea, ondoren pieza akoplatu eta itsasteko, silikona puntuekin (etorkizunean, beharrezkoa bada, profila erraz ordezteko aukera ematen du) edo ohiko erretxinekin. Xafla horien higadurak zerikusi zuzena du xaflen erabilerarekin, baina argi
|
dago
etxebizitza partikular batean kaltea txikiagoa izango dela eraikin publiko batean baino. Egokiena tailerrean instalatzea da eta materialean zirrikitu bat egitea jarri aurretik.
|
|
2008
|
|
|
Udalaren aldetik hartutako konpromisoak lau puntutan batzen dira. Lehenengo eta behin, hutsik
|
dauden
etxebizitzen errolda egingo dute, Bizigune merkataritza lan proaktiboa egiten hasi dadin.Bigarren puntua tramitazioetan udal langileek parte hartzea da; harrera eskaera bat tramitatzerakoan edo esleipendun bati etxebizitza bat erakusterakoan, esaterako. Hirugarren puntua informazioren zabalkundeari dagokio.
|
|
|
Garbi
|
dago
etxebizitzak finantzabide gozoa direla Jaizkibelen kanpo portua egin nahi duten erakundeentzat. Sanpedrotarra auzo elkarteko Jose Ignacio Elortegiren iritziz" etxebizitzen arazoarekin kontu ibili beharra dago, ematen du etxebizitzen kontra gaudela baina ez da horrela.
|
|
|
Guk giltzen zain jarraitzen dugu oraindik ere, eta sustatzaileek Udala egiten dute erantzule, arazoren bat
|
dagoelako
etxebizitzak energiaz hornitzeko, eta, ondorioz, ezin digute eman erabilera baimena, nahiz eta etxeak bukatuta egon.
|
|
|
Beraz, eraiki eta eraiki ari gara, baina etxe hutsen tasa ikaragarriak mantenduz: EAEko hutsik
|
dauden
etxebizitzei buruzko bi urterik behingo estatistikaren arabera, 2001ean 72.733 etxe huts omen (stock osoaren% 10,4), 2003an 58.344(% 7,7), eta 2005ean 54.445(% 6,8). Eta nahiz eta azkenaldian etxe hutsak alokairuko merkatuan barneratzeko ekimenak indartu egin diren (Bizigune programak 30.000 etxe huts merkaturatzeko helburua du) babestutako etxebizitzen eraikuntzak lehen mailako lehentasun eta helburu izaten segitzen du14.
|
|
|
Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Saila (2005): EAEko hutsik
|
dauden
etxebizitzei buruzko bi urtez behingo estatistika, Eusko Jaurlaritza.
|
|
|
Horrek, beraz, eraikuntzako alderdi teknikoak jorratu ditu batik bat. Eta bestetik, birgaitzearen eta eraikitako hiriaren aprobetxamenduaren alorrak indarrean den planaren baitan jaso dira, hala nola birgaitzea eta hiri eraberritzea, eta hutsik
|
dauden
etxebizitzak alokairu babestura mobilizatzea. Atal hauek, nolabait ere, aurreko planetan abiaturiko lan ildoak indartzea dute helburu.
|
|
|
Eskari handiaz gain, alokairuko etxebizitzen eskaintza %75etik gorakoa izan da hamabi hilabetean. Bilaketa indizeak ere goraipagarriak izan ziren; izan ere, iaz atarian
|
zeuden
etxebizitza eskaera guztien ia %34 etxebizitza bat alokatzeko ziren, eta aurreko urtean %30 baino gutxiago. Alokairuko etxebizitzen bilaketan hazkunde handiena izan duten autonomia erkidegoak Madril (%45), Katalunia (%40) eta Kanariak eta Balearrak (%30) dira.
|
|
|
2007ko lehen hiruhilekoan eraikitzen hasi ziren etxebizitzetatik% 12 baino ez ziren babes ofizialekoak. Txostenaren arabera, Espainian alokairuan
|
dauden
etxebizitzak bizitegi parke osoaren %11 baino ez dira, eta ehuneko hori oraindik urrun dago Europako bizilagunen ratioetatik, hala nola Alemania (%60), Frantzia (%42) eta Erresuma Batua (%32). Eraikuntza jarduera Hala ere, inola ere ezin da esan eraikuntza jardueraren bat bateko beherakadarik izan denik, iazko azaroko behin behineko zifra 2003an eta 2004an lortutako zifren antzekoa baita.
|
|
|
Hirigunean bertan bizitzearen alde onak eta txarrak Urbanita sutsua ez denak ez luke, agian, inguruko auzoetako lasaitasuna aldatuko hiriaren erdigune zaratatsuagatik. Baina egia esan, hirigunean
|
dauden
etxebizitzak, beren trafiko, jarduera eta trajin guztiarekin, oso pieza preziatuak dira higiezinen merkatuan, eta horiek erosteko oztopo handiena eta ia bakarra haien prezio altua da. Ez da airerik garbiena arnasten eta ez da txorien kantua entzuten, baina horrelako egoera estrategikoko pisu batean abantaila ukaezinak ditu.
|
|
|
Erdigunean, metro karratuaren prezioa 4.692 eurokoa da, hau da, %0, 8ko jaitsiera urtarriletik martxora. Birmoldaketa obrak Eroslearen egoera ekonomikoak horretarako aukera ematen badu eta, azkenean, hirigunean
|
dagoen
etxebizitza bat erosteko erabakia hartzen bada, ideia ona da higiezinaren egoera eta nola eragin diezaiokeen segurtatzea. Auzo komunitate berriak birgaitze lanak edo eraikinean beste esku hartze mota batzuk egiteko asmoa duen egiaztatzeko egiten da.
|
|
|
Faktore ekonomikoei dagokienez, autoreen arabera, faktore horiek “eragin nabarmena” dute. “Ekonomiaren atzeraldia antzematen bada, etxebizitzek jabetzan
|
dauden
etxebizitza handien eskaera gutxitzera joko lukete”, adierazi zuen Colom ek. Faktore sozial eta demografikoek frogatzen dute pertsona bakarreko etxeetan etxebizitza gehiago alokatuko direla eta seme alabarik gabeko bikoteek etxe handiak erosiko dituztela.
|
|
|
Kanpoko solairua: Eraikin baten barruan
|
dauden
etxebizitzak dira, gela nagusi guztietan eremu publikora begira dauden leihoak dituztenak. Horrek ez du esan nahi, hala ere, multzo horretan sartzen ez direnik bainugelek edo sukaldeak barruko patiora ematen duten etxeak.
|
|
|
Hala ere, aldizkari honetako teknikariek ikusi zuten leku horiek abandonatuta eta utzikeriaz bizi direla hiri askotan, batez ere Valentziako alde zaharrean («gaizki»). A Coruñan, Logroñon, Murtzian, Malagan eta Gasteizen bisitatutako kale batzuetan ere («hala moduzkoa» jasotzen dute guztiek) oso egoera txarrean
|
zeuden
etxebizitzak, Iruñean eta Zaragozan ez bezala, non eraikin gehienek oso itxura ona baitute. Madril, Valladolid, Alacant eta Sevilla «ongi» ren balorazioarekin ados daude.
|
|
|
Eta, aurrerago, hauxe argitu du: “jabetza horizontaleko erregimenean
|
dagoen
etxebizitza edo lokal baten erosleak aurreko titularrek komunitateari zor dizkioten zenbatekoen bidez erantzuten du, eskurapena egiten den urteko zatiaren mugaeguneratuari eta aurreko urte naturalari egozten ahal zaizkienen mugaraino. Etxebizitza edo lokala betebehar horri lotuta egongo da legez”.
|
|
|
Irudia: CONSUMER EROSKI Sortu den egoera ikusita, kontsumitzaileen elkarteek eraikitzeke
|
dauden
etxebizitzak erosi dituzten eta enpresari kontura emandako kopuruak abalatzen dituzten finantza erakundeei buruzko informazioa eskatzen dioten erabiltzaileei gomendatzen diete. FACUA Consumidores en Acción elkarteak gogorarazi du, etxeak azkenean entregatzen ez badira, erabiltzaileek konturako emandako kopuru osoa eta diruaren legezko interesa berreskuratzeko eskubidea dutela, uztailaren 27ko 57/ 1968 Legean ezarritakoaren arabera.
|
|
|
Nolanahi ere, kea ateratzeko, erabilera aldatzeko, bizigarritasun zedula egiteko eta berritze lanak egiteko, prezioa merkatuaren antzekoa izan daiteke. Beste eragozpen batzuk, berriz, baxu batean
|
dauden
etxebizitza guztiek dituzte: intimitate falta, zarata eta segurtasun txikiagoa.
|
|
|
Baimen horiek gabe, pisuaren jabea behartuta egon daiteke egindako obra eraistera; beraz, komeni da aldaketarik ez egitea dokumentazio hori behar bezala jaso arte. Ohikoa da terraza
|
dagoen
etxebizitzaren jabearena soilik dela pentsatzea, baina hori ez da egia. Nahiz eta etxean bizi direnek terrazak erabili eta gozatzeko eskubidea soilik duten, terraza horiek eraikinaren kanpoko konfigurazioaren parte dira eta, beraz, elementu komunak dira.
|
|
|
Horrela, 1991n %31tik %12ra jaitsi dira. Gainera, merkatu librearen bidez etxebizitzarako sarbidea eta hiri sarean sakabanatuta eta integratuta
|
dauden
etxebizitzen ehunekoa handituz joan dira. Nabarmentzekoak dira, halaber, autonomia erkidegoetatik eta udalerrietatik infraetxebizitza erauzteko neurriak.
|
|
|
Erreklamazioak “Nazioarteko eta nazioko erakunde publikoek erabiltzen dituzten definizio ekonomiko eta sozialetatik haratago, etxeak esanahi askoz sakonagoa du”, gogoratzen dute Caritasek, FACIAMek eta FEANTSAk. Izan ere, gaur egun ia ez
|
dago
etxebizitzarik gabeko pertsonentzako etxebizitza politikarik, eta ia ezinezkoa da babes etxeetan sartzea, gutxieneko diru sarrera edo erroldatze gisa legezko baldintzak eskatzen baitira. Horregatik, erakunde horiek gizarte osoaren eta herritar bakoitzaren harrera politika publikoak eta jarrerak eskatzen dituzte, “gizaki orok dituen gizarte eskubideek etxea sortzeko edo berreraikitzeko bide juridiko, sozial, pertsonal eta komunitarioa aurki dezaten”.
|
|
|
Soto batean bizi daiteke?
|
Badago
etxebizitzarik zorupean. Zer abantaila eta eragozpen ditu?
|
|
|
Tuterako 27 urteko gizonezko bat espetxeratu dute hiru hilketa saio egin izana egotzita. Poliziaren arabera, ostegun goizaldean emaztea eta seme alabak
|
zeuden
etxebizitzara joan eta butano bonbona zabaldu zuen, gasa atera zedin. Bien bitartean, etxea leherraraziko zuela mehatxatu zuen.
|
|
|
Baten batek itsu izatea leporatuko dit. Sekulako arazoak ditugula, ez
|
dagoela
etxebizitza duin bat erosterik bizitza osorako hipotekatu gabe, hezkun  tza sistemak ez duela funtzionatzen, unibertsitatean ikasitakoa eta lan merkatuak eskatzen duena maiz ez datozela bat, gizarte ustel bat sortzen ari garela, elkartasunik gabekoa, Ameriketako Estatu Batuen isla ezin fidelagoa.
|
|
2009
|
|
|
Obra Berriaren Adierazpenean ageri diren datuak aztertuta, ohartu naiz gaizki kalkulatu
|
dagoela
etxebizitza bakoitzari dagokion koefizientea, nik baino etxe handiagoa dutenek gutxiago ordaintzen baitute.
|
|
|
artikuluak dio tituluan ezarriko dela zer parte hartze kuota
|
dagokion
etxebizitza edo lokal bakoitzari, eta eraikinaren jabe bakarrak egingo duela hori etxebizitzak saltzen hasten denean, edo etxejabe guztiak adostuta erabakiko dela, edo laudo batekin bestela, edo epai bidez.
|
|
|
Egoitza zerbitzu finko eta iraunkorra daukate guztiek, baina% 56k aldi baterako tokiak ere eskaintzen dituzte; beste% 34k eguneko zentroen zerbitzuak ere badituzte, eta% 5 prestatuak
|
daude
etxebizitza komunitario ere izateko.
|
|
|
CEACCUren esanetan, euroa indarrean
|
dagoenetik
etxebizitza %156 garestitu zen 2007 arte. Hazkunde hori, baina, ez da inflazioan islatu.Bestalde, kontsumoko prezioen indizean merkealdiak kontuan hartzen dituzte, eta ondorioz hilabete horietan inflazioa txikiagoa izan ohi da, egoera behin behinekoa bada ere eta beherapenak produktu jakin batzuetan baino ez badaude ere.
|
|
|
Hutsik
|
dauden
etxebizitza horiek guztiek 2,7 milioi euroko gastua sortzen dute urtero, eta ondorioz, Biziguneren aurrekontua 16,2 milioi eurora igotzen dute.
|
|
|
Hain justu, euriak Bizkaiko kostaldean eragin ditu lehen kalteak: Lekeition 111 l/ m2 pilatu dira 2 ordu eskasean eta argindar gabe
|
daude
etxebizitza askotan. Bermeon ere arazoak dituzte:
|
|
|
Hileten biharamuna ostirala zen. Bakarrik
|
nengoen
etxebizitzan. Saltzekotan ziren, baina bitartean bertan jarraitu nezakeela esan zidaten eta, zer egin edo nora joan erabaki artean, hantxe gelditzeko asmo osoa nuen.
|
|
|
Hain zuzen, azken bi urteetan Espainian alokatutako etxebizitza guztien alokairu kontratuen %25 inguru sinatu ziren. Krisiaren etorrerarekin eta higiezinen booma deritzonaren amaierarekin —eta, horren ondorioz, etxebizitzak erosteko kreditua murriztuta—, gero eta aukera handiagoa
|
dago
etxebizitza alokatzeko, eta gero eta herritar gehiagok dute etxebizitza bat jabetzan eduki nahi duten arren alokatzeko aukera. Alokairua hain da handia, ezen batzuetan errenta hipotekagatik hilero ordaintzen den kuotara hurbiltzen edo gainditzen baita.
|
|
|
Etxebizitza saltzeko erabakia errentariari jakinarazten ez bazaio, errentariak atzera eskuratzeko eskubidea izango du eta, 30 eguneko epean, alokatutako jabetzaren gaineko salerosketa kontratu bat baliogabetu dezake, hasierako eroslearen posizioan jartzeko. Jabea beharturik
|
dago
etxebizitza bizigarritasun egoeran mantentzeko behar diren konponketak egitera, errenta igo gabe. Nork ordaintzen ditu alokairuko etxebizitza bateko lanak?
|
|
|
Matxurak ere hautematen ditu, hala nola gas ihesa edo ur ihesa, eta horrek hornidura etetea eragiten du, instalazioen mantentze lanetan eragiten du, ureztaketa kontrolatzen du hezetasun edo euri sentsore baten bidez, eta uraren emaria eta tenperatura erregulatzen ditu. Guztira, Madrilen hegoaldera begira
|
dagoen
etxebizitza batean dagoen 20 m2 ko gela baten argiztapena eta tenperatura kudeatzen dituen sistema domotikoak %26ko energia aurrezpena dakar; iturri adimendun batek, berriz, palanka batek baino %25 ur gehiago aurrezten du.
|
|
|
Era berean, atariek jadanik enbargatutako jabetzen iragarkiak dituzte, eta horien salerosketa kudeatzen dute banketxeei lotutako higiezinen agentziek. Erosleak jabetu behar du bahitura prozesuan
|
dagoen
etxebizitza erostea ez dela beti merkatuko aukerarik merkeena. Jabeek ez dute denborarik, gehienei saldu egin behar zaie, etxebizitza bankuaren eskuetan erori eta atzera bueltarik izan ez arte.
|
|
|
Jabeek ez dute denborarik, gehienei saldu egin behar zaie, etxebizitza bankuaren eskuetan erori eta atzera bueltarik izan ez arte. Hala ere, egoera horretan
|
dauden
etxebizitzen salmenta prezioak ez dira nahitaez merkatua kokatuta dagoela ematen duen irrealtasunaren ondorio. Erosle posibleak jakin behar du bahitura prozesuan dagoen etxebizitza bat erosteak ez duela beti esan nahi merkatuko aukerarik merkeena denik, Fernando Encinar jaunak idealista.com dioenez; izan ere, higiezinen atari horrek 12 etxebizitza ditu gaur egun, eta horiek inolako eragozpenik gabe onartzen dute bahitura prozesuan daudela.
|
|
|
Hala ere, egoera horretan dauden etxebizitzen salmenta prezioak ez dira nahitaez merkatua kokatuta dagoela ematen duen irrealtasunaren ondorio. Erosle posibleak jakin behar du bahitura prozesuan
|
dagoen
etxebizitza bat erosteak ez duela beti esan nahi merkatuko aukerarik merkeena denik, Fernando Encinar jaunak idealista.com dioenez; izan ere, higiezinen atari horrek 12 etxebizitza ditu gaur egun, eta horiek inolako eragozpenik gabe onartzen dute bahitura prozesuan daudela. Horregatik, gomendatzen du Internetek ematen duen gardentasuna eta informazioa aprobetxatzea merkatu azterketa txiki bat egiteko, higiezinaren zenbatekoa benetan txikia den egiaztatzeko.
|
|
|
Tasazioaren prezioa etxebizitzaren balioaren arabera zergapetzen da, milako 0,8 eta 1 artekoa. Madrilen egoitza duen sozietate baimendu baten tarifa 320 eurokoa zen joan den otsailean, hiri handi bateko hirigunean
|
dagoen
etxebizitza baterako. Haren salmenta prezioa 200.000 eurokoa zen.
|
|
|
Hala ere, “baliabide errealak nahiz finantzarioak esleitzeko prozesuaren eraginkortasunari buruzko zalantzaren bat sor lezakeela behar du, “amaitutako etxebizitzen ‘stock’ batekin bizi denean, eta horren zati batek irteera izan lezake kalifikazio aldaketaren bidez”. Haren iritziz, etxe horiek lurralde merkatu batzuk betetzen ari dira, “gaur egun ez dago saltzeko
|
dagoen
etxebizitza librearen ‘stock’ garrantzitsurik, Bartzelona inguruan bezala, baina horrek ez dirudi hain justifikatua Valentzia, Castelló edo Murtzian”.
|
|
|
Abantailak eta eragozpenak Itsasoa jaiki bezain laster ikustea, olatuak eguneko edozein unetan entzutea, itsasoa leihoan usaintzea edo etxetik irtetean harean paseatzea dira hondartzaren lehen lerroan
|
dagoen
etxebizitza baten jabeek goza ditzaketen abantailetako batzuk. Etxe horietako batzuk luxua dira, pribilegiatu gutxi batzuek goza dezaketen gutizia.
|
|
|
Leku batzuetan, udako hilabeteetan edo oporraldietan soilik erabiltzen diren egoitzak direnez, urte osoan bertan bizi diren bizilagunek bakardade sentsazioa izan dezakete, eta ez da beti desiratzen. Baina okerrena, zalantzarik gabe, legeria alde batera utzita, itsasertzean
|
dauden
etxebizitza batzuk jabari publikoko lurzoruan eraiki eta desjabetu izana da. Horregatik, komeni da arreta jartzea etxe bat lehen lerroan erosi aurretik; izan ere, ordaindu ondoren, etxebizitza bat izan daiteke, baina ez da haren jabea.
|
|
|
Etxebizitzak jabari publikoko lurzoruan Itsasertza suntsitzeko eta pribatizatzeko fenomeno bikoitza geldiarazteko, Kostaldeei buruzko Legeak" itsasertza" kontzeptua birdefinitu eta aurreko legeriarekiko zabaldu egiten du. Legeak ezartzen duenez, itsasertzean ezin da inolako jabetza pribaturik egon, eta 100 metroko eremu bat zehazten du ertzetik, non eraikitzea debekatuta dagoen eta dagoeneko eraikita
|
dauden
etxebizitzak mugatuta dauden. Hiriguneetan, azalera hori gutxienez 20 metrokoa da.
|
|
|
Paradoxa bat dago: hondartzaren lehen lerroan
|
dauden
etxebizitza batzuk eraitsi egin dira Kostaldeen Legea ez betetzeagatik, eta eraikuntza enpresa handiek eraikitzen jarraitzen dute kostaldean, baita babestutako lekuetan ere. Horrek nahasmen handia sortzen du jabeen artean.
|
|
|
Dena ez da jaisten Hori, noski, aukera ekonomiko txarrak urrunetik pasatzen zaizkien pertsonei bakarrik aplika dakieke, baldin eta banketxeek finantzaketa arazorik ez izateko adinako kaudimena badute. Egia esan, salgai
|
dauden
etxebizitzen stock izugarria dago (kalkulatzen da 2009 urtearen amaieran milioi eta erdi inguru egongo dela), eta ez dira saltzen amaitzen. Erortzen ari denarekin, ez dira asko etxe bat erosteak dakarren inbertsioa bere gain hartzen ari direnak, eta aukera hori aztertzen dutenak desio den beheraldi handi baten zain daude.
|