2000
|
|
Hala ere, arazo gehiago baziren munduan, Aita Saindua zeharo kezkatua egoteko modukoak," Indarkeria" letra larriz idatzia zeukan editorialak ohartarazten zuenez. " Arro
|
dago
itsasoa", jakinarazten zuen editorialgileak, jarraian bere metaforaren nondik norakoa adierazteko: " Indarkerizko olatu aundi batek gal zorian dauka gizadia".
|
|
Noski, ez zen atzo gertatu, eta horrek asko laguntzen du penak uxatzeko momentuan. Gure abesti zahar batek dioen bezala, arrain asko
|
dago
itsasoan. Eta ni, hutsegite handi haren ostean, gogoz saiatu nintzen arrainen bat harrapatzen, baina bai zera!, inork ez du nirekin nahi.
|
|
LIBERTATEA: osaba Joanikoten ametsa eta ene ametsa; eta libertatearen lurra amets nuelako joan nintzen bertze lur haren bila, zeina urezkoa baitzen eta itsaso zeritzan; baina
|
bazegoen
itsasoaren bertzaldean bertze leku bat, non libertatearen bertze lur bat eskura baitzitekeen, eta lur hura Indietako lurra zen, zeren, baldin egia bazen, Americo Vespuciok erraiten zuen moduan, baita Bartolomé de las Casasek berak ere, ezen hango herriek urrea mesprezatzen eta arbuiatzen zutela, zinez izan behar baitzuten haiek herri libreak; eta zeren, baldin egia bazen, Vasco de Quirogak errai...
|
2001
|
|
Oso jende gutxi
|
zegoen
itsasoko aldapan. Eguerdiko eguzkiak jotzen zuen arratsaldeko bostetan.
|
|
Muino gainean haizea errime sentituko duzue, baina aldats gorako nekea merezi izango du goitik berera ikusiko duzuen espektakuluak: animaliatxo zuribeltzez beterik
|
dago
itsasorainoko arrokegi guztia.
|
2002
|
|
Lapurdiko kostaldea Ipar Euskal Herrian turismo masiboaren gunea bada ere, bertatik oso kilometro gutxira edertasunak nagusi izaten jarraitzen du. Barrualdean ez
|
dago
itsasoari parez pare begira egoterik, baina horren ordez Larrunera trenez edo Artzamendira kotxez igotzen bagara sekulako bistetaz gozatuko dugu. Miarritzeko luxuak sortzen digun mirespenari berriz, Biriatu edo Azkaine bezalako herrietako apaltasunaren edertasuna konpara diezaiokegu.
|
|
Izan ere, Basotx jaio eta bizi izan zen tokitik urrun semar
|
egon
itsasoa. Halaere Basotxek Izarnelen maitakundea iritsi nahiean itsaso hain beldurgarriarengandik hurbil samar ere bizi izateko, gertu zegoela adierazi zion.
|
|
Baina orduan, pentsamendu horiek buruan biraka eta hegan ari zela, zegoen lekutik bertatik behera begiratu eta Lurra ikusi zuen. Han
|
zeuden
itsasoak eta aintzirak, ibaien zilarrezko bideak eta azukrezko mendi elurtuak, zelaien landa zabalak, oihanen eta basoen orban ilunak eta hiriko marmol zuriak, denak begi bistan; eta ilartargiaren errainupean ilargia bera baino dotoreagoa iruditu zitzaion Lurra bera, edozein izar baino distiratsuagoa eta ederragoa. Eta Lurrean han behean Serifos uhartea ikusi zuenean eta ama han zeukala gogoratu zuenean, ahaztu egin zituen ilargia eta zeruak.
|
|
Hala, espeziearen banaketa eremua estaliko duen eremu babestu bat ezartzearen alde egiten du; eremu horretako arrisku faktoreak ezabatzearen alde (mailaz aldatzeko sareak eta ganbara sareak), behatxoaren heriotza tasa zero tasara murrizteko; arrantzaleentzat eta tokiko komunitateentzat ekonomikoki jasangarriak diren alternatibak ezartzeko; eta arrantza tokiak erabiltzeko eskualde plana ezartzeko. Simon Cripps Adenako Arriskuan
|
dauden
Itsasoak programaren zuzendariaren arabera, cowboita salbatzeko, Mexikoko politikarien eta Kaliforniako Golkotik bizi eta onura ateratzen dutenen presako laguntza behar da. Ugaztun hori ozeanoak gaur egun dituen arazoen sinboloa da, dio Kripps ek.
|
|
Horrela, kontsumitzen dugun itsaskiaren zati handi bat Greziatik, Erresuma Batutik edo Hego Amerikatik dator. Ia ez
|
dago
itsasorik munduan bere piezaren bat Espainiako merkatuetara botatzen ez duenik. Bretainiatik Senegalera, Argentinatik Iranera.
|
|
–Zein bare
|
dagoen
itsasoa –bota zuen Julenek. Aurrera begira ikusten zuen Mirari.
|
|
–Oroitzen al haiz nola, Granadako bueltatik gutxira, Paseo Berrira etorri ginen, eta nola
|
zegoen
itsasoa...? –galdetu zion Karmelek.
|
|
Hala, joandakoen lekua beteko zuten estudiante gipuzkoar gazteetara arreta jarri, eta guk emandako pauso guztiak errepikatzen zituztela deliberatuko genuen. Paisaiari zegokionez, berriz, kaioen presentziaz ohartu eta haien ur azaleko hegadak ikusiz, haien marruak entzunez, Bilbo, barrualdeko izan arren, zenbateraino
|
dagoen
itsasoari lotua hausnartuko genuen.
|
2003
|
|
Euskal Herriko Ozeanografia, Arrantza eta Elikadurarako Ikerketa eta Teknologia Institutuak, Inasmet Fundazioak eta Arabako Ursat telekomunikazio enpresak garatutako ekimena da. Ursateko lehen bi zentroetako zientzialariek eta teknikariek sistema bat diseinatu dute koliformeak eta estreptokokoak detektatzeko, hau da, hondartzetatik eta kostetatik hurbil
|
dauden
itsasoko uren kutsatzaile nagusiak. Tramankulua beste urrats bat da BAT21 satelite bidez telekontrolatutako buia autonomo kontzeptuan.
|
|
egin zuen barre Xiprik Mariñek txora txora eginda hauka antza denez! Riri katea motzean lotu beharra
|
zegok
itsasoari uko egiteko, esadak niri...
|
|
Horixe pentsatu zuen. Izan ere, Matiasek Idus osoa ezagutzen ez zuen arren, bazekien non
|
zegoen
itsasoa. Kale batetik begiratu eta itsasoa ikusten zuen.
|
|
Guztiak hilko  ginateke ahaleginean. Suhar
|
dago
itsasoa, Â haserre; antzematen diot pultsu bizitua, eta darion lurrin mina, eta haren zain gorrotoz puztuak. Nire trebeziak ere ez gintuzke salbatuko.
|
|
Eskegi eta segundo pare baten buruan hantxe
|
zegoen
Itsasoko Poliziako gizonetako bat. Sinbadek zigarrotxo bat isiotu zuen.
|
2004
|
|
Ura lurruntzean, gatza bertan geratzen da. Geologian diapiro deitzen zaion prozesu honek, milioika urte ditu eta bere jatorria, Ebro ibarrean
|
zegoen
itsaso batean omen dago.
|
2005
|
|
Arazoa toki idorretan populazioaren handitzea bultzatzen duen gizarte eredu hau da, azkenean zementozko burbuila batean bizitzera behartuko gaituena». Gatzgabetzearen muga, beraz, ez
|
dago
itsasoan, lurrean baizik.
|
|
Zeruertzaren marra zuria dager ezkerraldean, laranja kolorekoa eskumaldean. Itsasgora bere punturik gorenean izango da laster, hala eta guzti be bare
|
dago
itsasoa, txipiroitan dabiltzan potinak bere horretan diraue, Ogoñok epeltasunerako oraindino prest dagoan aurpegia erakusten deutse azken eguzki printzei.
|
|
08 Paseatzeko leku bikaina da, lorategiz betetako egoitza multzoez eratuta dago eta. Sekulako jauregi eta etxaldeak
|
daude
itsaso ondoko bulebar eta zumardietan. Beraz, kale horiek toki amesgarriak dira.
|
|
Orain, horietako hiru 50 metro karratu baino gutxiagoko izotzetan daude, eta laugarrena txikiagoa da. Arrantzaleek ahaleginak egin arren, Larrialdi Egoeretarako Ministerioak uste du ezin direla zetazeo horiek salbatu, uhartean ez
|
dagoelako
itsasoraino bidea irekitzeko gai den izotz pusketarik. Hala ere, iturri berberek aukera ematen dute faktore meteorologikoek izotz geruza handitzea eta bide bat irekitzea eragiten badute.
|
|
Marea behera izaki, zakarrago
|
zegoen
itsasoa. Eta olatu sailak, lauzpabost lerrotan jarraian leherturik, elkarretara biltzen ziren Labarpeko gunean, Dorre jauregiaren aurrealdean.
|
|
Eta lezetik urrun ere, batzuetan, entzuten genituen sirena ilun eta hezurrezko haien garrasiak. Ez genuen erreferentziarik, ez
|
zegoen
itsaso sakon hartan sartu eta han ikusitakoa kontatuko zigun marinelik. Eta horregatik zen, hain zuzen ere, izugarri.
|
2006
|
|
Diseinu berriaren arabera eraikitako dorreen kostuak ohikoenen herena izango lirateke eta energia sortzea ziurtatuta
|
legoke
itsasoan ia beti baitago haizea.
|
|
Ama, non
|
dago
Itsaso Baltza?
|
|
Eta hirugarren doministikuagaz batera, halabeharrak nahi izan eban ontzia portura ailegetako hur
|
egoala
itsasoan upealako afruntua altzetea. Zerua zeharo baltzitu zan, euria bota ahalean hasi zan eta haize zakarrak olatuen bitsa gogor harrotzen eban itsasontziaren brankaren kontra.
|
|
[01.15.06] Behin ere ez bezala
|
dago
itsasoa, bare bare.
|
|
Atuna irensle handia da eta batez ere arrainak, krustazeoak eta zefalopodoak jaten ditu. Atun arruntaren ale gehienak Atlantikoan daude, baina atun bankuak ere
|
badaude
Itsaso Beltzean eta Mediterraneoan. Propietate elikagarri bikainak Omega gantz azidotan aberatsa den arrain koipetsua da, osasunarentzat oso onuragarria.
|
|
oso zorrotzak direnez, produktu horiek kalitate bikaina dute. jatetxe batzuetan arrain fresko berri ugari
|
dago
itsasotik ekarria, izokina, bakailaoa eta otarraina bereziki. Ohiko plater batzuk izokin ketua edo hartxintxarra dira.
|
|
Hor goian ba al
|
dago
itsasorik. Zer ikusten da hortik?
|
|
Hondamen fisikoak egunero egiten du urrats bat aurrera; guztiahalduna da eta ez du inoiz ere hutsik egiten. Ez da inondik ikusten, ez da zer ukigarririk, baina hor
|
dago
itsasoa bezain infinitu, hondogabe eta larderiatsu, uholde bat bezain gupidagabe, eta uholdeak dena aurretik eramaten duen bezala, halaxe eramaten du pertsonak mendeetan zehar asmatu ahal izan duen federik sendoena ere. Elbarritasunak haginkada txikietan gorputz zorigaiztoko hori ezintzen duen heinean, eriaren inguruko pertsonak bihurtzen dira makulu, esku, beso, hanka, begi, mihi, belarri.
|
2007
|
|
Francisque Michel kexu zen XVIII. mendean, esanez ez
|
zegoela
itsasoarekiko lotutako kantarik gure tradizioan, oso gutxi geratzen zirela. Julio Caro Baroja ere iritzi berekoa da haren Los vascos y el mar saio bilduman.
|
|
Portura joan gara, momentuz Antartikora joango ez garan arren. Islaz inguraturik
|
dagoan
itsasoan sartu gara. Ederra da Ushuaia itsasotik ikusita be, koloredun etxeak mendiaren altzoan kontu handiz iminita egongo balira lez.
|
|
–Gaur bare bare
|
zegok
itsasoa, moztu zion atsoak?. Horrela gustatzen zitzaian, ezta maitea?
|
|
Ile gorriak zituen, marrazki afrikarreko zapi batean jasorik. Gizona ukalondoetan bermaturik
|
zegoen
itsasoari begira, eta frantsesez bazekien arren, eztarritik hitz egiten zuen, kolpeka bezala. Neska ahuspez zegoen etzanda, burua eskuen gainean pausaturik, betileak astinduz beltzaren isilune bakoitzean.
|
2008
|
|
Galdera horiei erantzuna ematea ez da erraza. Lehenbizi, esan beharra
|
dago
itsasotik bost kilometroko zabalerako itsasertzean ia 500 milioi pertsona bizi direla, eta ia 300 milioi direla itsas mailatik bost metroko altueraren azpitik bizi direnak, esaterako, Bangladeshen, Herbehereetan... Herrialde horiek arrisku bizia dute glaziarrak eta izotzak urtzearen ondorioz.
|
|
Bale! Ilargian ez
|
dago
itsasorik baina gorputz solidoak ere deformatu egiten dira, ez likidoak adina, baina deformatu, deformatzen dira, gomazko pilota baten antzera. Ilargiak sortzen duen lur solidoaren deformazioa zentimetro gutxikoa da, eta gu geu ez gara horretaz ohartzen, baina sismografoek, esaterako, oso ondo detektatzen dituzte lur mareak.
|
|
Nahiz eta biak ingurune urtarrak izan, alde handia
|
dago
itsasoko ur gazitan bizi, edo erreka eta lakuetako ur gezatan. Hain zuzen ere, horixe da desberdintasun garrantzitsuena, gazia edo geza izatea.
|
|
Esklaboen etxean plaka txikia
|
dago
itsasoko atarian: –Itzulerarik gabeko bidaiaren atea?.
|
|
Abioia itsas gainetik doa. Haserre
|
dago
itsasoa. Olatuei aparra nabari zaie, itsas ardiak, haize gogorra dago.
|
|
Eginiko bisitetako batean aitak zioen bere bizitzari errepaso egin ziola eta gauza batekin zegoela pozik eta gauza batekin damu. Pozik
|
zegoen
itsasoan egin zituen urte luzeetan ez zuelako gizonik galdu. Sekula ez zitzaion inor hil, denak itzularazi zituen etxera marearik marea, olaturik handienetan ibili arren.
|
|
Luzaro gabe, itsaspekoaren atzeko aldean zeuden gizonen ahalegin guztiak alferrekoak izango ziren. Gu ez
|
gaude
itsaso azpian eta hor ere alde handia dago. Ozeanoaren barruan uraren presioa bikoitza da.
|
|
Bartzelona Balearrak lineako haurtzaindegi zerbitzua ere sartzen da Turbocaten, eta Kanariar Uharteak lotzen dituzten ibilbideetako Fred Olsen. Animazioa profesionalekin Gurutzaontzien segmentuari dagokionez, Costa Cruceroseko programa eta ontziak prest
|
daude
itsasoan familiarekin bidaiatu nahi duten guztiak hartzeko. Besteak beste, haurrentzako animazio zerbitzua eskaintzen du, doakoa eta mugatua behe denboraldian.
|
|
Halaxe azaldu digu Eneida Etxabek: «Ohituta
|
gaude
itsasoan ibiltzen, eta, trainerua batela eta trainerilla baino azkarrago joaten denez, ederra da». Patroiari, Libana Taboadari, begiek dir dir egiten diote itsasoa entzun orduko:
|
|
Aurten, behintzat, izen ofiziala aldatu behar zuen, ez zelako ohi bezala Zurriolako hondartzatik abiatu. Izan ere,
|
zegoen
itsaso zakarrak parte hartzaileen segurtasuna arriskuan jartzen zuen, eta proba bere osoan. Hala, Kontxako badiaren babesean egitea erabaki zuten Fortuna Kirol Elkartekoek.
|
|
Lehen ere laguntza militarra eman izan diote AEBek Georgiari, eta beldur da giza laguntzaren aitzakian, ez ote diren armak eramaten ari. Errusiako armadako buru Anatoli Nogovitsinen esanetan, jada, NATOko hamar ontzi
|
daude
Itsaso Beltzean, eta datozen egunetan, beste zortzi iritsiko dira. «Armategi handiak dituzte ontzi horietan.
|
|
Lasai samar, gehiegi sufritu gabe, eutsi zion mailari eta Espainiako Kopa jokatzeko lehian ibili zen azken unera arte. Sasoi honetarako sei jokalari galdu ditu tartean
|
daude
Itsaso Nabaskues eta Laura Gomez, baina beste zazpik beteko dute horien tokia. Javi Garmendia da entrenatzaile berria, eta argi dauka zein den helburua:
|
2009
|
|
Jatabe sano hur
|
dago
itsasotik. Klima hezeak eta itsasoko hurrekotasunak sano gaitza egin izan dute pernila ondo sikatzea.
|
|
Iruñea 400 metrora
|
dago
itsasoaren mailatik gora. Erroma, 30 metrora.
|
|
Baina itsasoa? Zer altueratan
|
dago
itsasoa itsasoaren mailatik gora?
|
|
Ez dago orekan. Eta, beraz, ez
|
dago
itsasoaren maila bat. Eta ez dago altueren zero objektiborik zehazterik.
|
|
–Ez, ba. Han
|
zegon
itsasoa. Ixabelen lepoa, nora begira dago?
|
|
Ondo zekien hori berak. Egun hartan olatu urri batzuk baino harrotzen ez zituen arren, haserre
|
zegoen
itsasoa. Ur azalaren azpitik, hondarra kolpatzen zuen etengabe.
|
|
Lurmutur gainean, hiru kanoi
|
zeuden
itsasoari begira, oholez hesituak. Haien inguruan, nola edo hala ezpelez eta egurrez egindako etxola batzuetan aterpeturik zeuden artilleroak, euriaren ihesi.
|
|
Donostiako haizeen orraziaren aurrean jarrita, itsasoari begira, gure bi zentzumenen bitartez ingurukoa irudi bilakatzen da buruaren eta arimaren barnean: non
|
dagoen
itsasoa, marea gorantz edo beherantz doan, haizeak zer esan nahi digun, laino edo eguzkitsu dagoen eguna, olatuek arroken kontra jotzen duten ala ez. Sentipen, bizipen horiek guztiak ikusi egin ditzakegu begiak bagenitu bezala, edo hobeki esango nuke, duda zipitzik gabe.
|
|
Espezie gehiago Hein handi batean, akuikulturaren gorakadari zor zaio barietate hori; izan ere, zenbait hamarkadatan gehiegi ustiatu ondoren ia agortuta
|
dauden
itsasoei atsedena emateaz gain, lehenago urriak eta garestiak ziren espezieak jartzen ditu bezeroaren eskura, hala nola lupia, urraburua, erreboiloa edo bisigua. Baina beste fenomeno bat ere gertatu da:
|
|
Orduan hasi eta 1980ko hamarkada bitarte, berriz, dezenteko ordainsaria izaten zuten, Uskolaren esanetan;, lehorrean bertan baino gehiago?. Orduz geroztik, baina, berdin irabazita ere, haren ustez, hobe da lehorrean
|
egon
itsasoan baino. –Itsasora joanez gero, ez dago ez izararik ez galtzontzilo garbirik.
|
|
Bi metro eskasera
|
daude
itsasoan bildutako hainbat alga eta animalia txiki. –Algak pomadak edo xaboiak egiteko erabiltzen dira; ondoko erretiluan Kontxak eta itsasoko beste hainbat elementu daude ikusteko eta ukitzeko?.
|
|
Ipar eta Hego Koreatik mendebaldera
|
dagoen
itsasoa gatazka iturri izan da. Armistizioa sinatu zutenetik (1953) liskar ugari eragin ditu itsasoa bitan banatzen duen iparraldeko muga lerroak:
|
|
Habanako kanpoaldean etxe txikien ilara bukaezina
|
dago
itsasoaren alboan. Berdinak dirudite, eta, helbidea jakinda ere, ez da erraza Jorge Perugorriarena aurkitzea (Habana, 1965).
|
|
Olatuak entzuten nituen Talaperantz sartzen. Kalma zurian
|
zegoen
itsasoa; nire barrua, berriz, irakiten. Izarorantz begira nengoela kaio bat pausatu zen nire aurreko petrilean.
|
|
baina ez
|
zaude
itsasoan jadanik
|
2010
|
|
Beti gaude ikasteko, eta ikasi behar dugu nekazaritzatik. Itsasoan bi egon behar dira bizirik beste bat sortzeko; bi heren baino gehiago hiltzen baditugu sekatu egingo da, gatza besterik ez da
|
egongo
itsasoan. Eta bokartarekin ikusi dugun historiak kontzientziatu egin behar gaitu.
|
|
Galderari erantzungo diote eta Bi hitzetan gai hauek jorratuko dituzte: Alzheimer ekoaren aurkako estrategia berria/ Teknología digitala eta produktibitatea/ Zenbat ur
|
dago
itsasoan? / Hilkortasun txikiagoa haurren artean.
|
|
Hori dela eta, alerta gorritik laranjara jaitsi badute ere, alerta
|
dago
itsasoaren indarra dela eta. Gainera, abisu horia ere ezarri dute haizeak 100 km/ h abiadura harrapatuko duelako.
|
|
Kaleko baretasun itogarriak berdin zirauen. Han
|
zeuden
itsasoa eta zerua bata bestea bezain geldi, Nora ere bai, gizona ere berdin, eta ustekabean zer edo zer gertatu behar zelako susmoa zekarren guztiak. Baina egiatan dena zen itxarote bat ordurako.
|
|
Zakarturik
|
zegoen
itsasoa eta olatu arreak uzten zituen ertzean. Neska mutil frantziar batzuen ingeniaritza lanari beha zegoen Ibon.
|
|
Ipar Poloa mundu guztiarena da. Baina handik 4000 metroko sakoneran, Errusiako bandera aspalditik
|
dago
itsasoan finkatuta. 2007ko udan jarri zuten, Errusiak Ozeano Artikoaren gainean duen interesa aldarrikatzeko.
|
|
TXIMISTA. Zoragarri
|
dago
itsasoa...
|
|
Gogorra da, bai. Beti pentsatzen gizona nola ote
|
dagoen
itsasoan baina horixe da dagoena.
|
|
–Eta ez al
|
dago
itsaso eder bat zure herriaren ertzean. Edo ez dituzu maite Tirrenoaren urak?
|
|
Inguruan diren ume gurasoei begira
|
dago
Itsaso, bere begirada berde bikoitz koralinoarekin. Sekulako ikuspegi zenitala daukagunez ni ere berehala jarri naiz arerioaren bila.
|
|
Itsas bazterreko hondar hezeak freskatzen dizkit oinazpiak, olatuen aparrak behatzak kilimatzen dizkit, ura hotza dago, ez zait ardura, bare
|
dago
itsasoa, pixkana pixkana sartzen noa.
|
|
Erditzearen unerik zailenean burua guztiz kanpora ateratzear nuela, emaginaren hatzek indarraren indarrez itxura gabetzen ari zitzaidan kaskezurra heltzekotan zeuden une horretantxe, berriro ere umetokira sartzea lortu nuen. Amaren sabelera itzuli nintzen, jadanik ez
|
zegoen
itsaso galduaren bila!
|
|
Bizkaitarrak burua hartu zuen segituan, eta bigarren maniobran Urdaibai aurreratu zitzaion arren, Asier Zurinagak gidatutakok ez ziren urduritu. Haizea zela-eta, nahastuta
|
zegoen
itsasoa, baina Kaikukoak ondo moldatu ziren nola brankaz hala poparean. Azkenean, gainera, Urdaibairekiko aldea handitu ahal izan zuten.
|
2011
|
|
Egoera diferentea dela aitortu du Albizuk: «Aurreko urteetan baino nahasiago
|
dago
itsasoa. Ez dago harea gune handirik, bainurako eremu gisa jartzeko.
|
|
Lapurdiko kostako zona babestuek bi eremuak hartzen dituzte kontuan, lurtarrak eta itsastiarrak dira, ez dago zero mailako banaketarik, zeren ekologiaren ikuspegitik, zatiezina da, marearteko eremua deritzo horri. Jaizkibelen kasuan, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburuordearen hitzetan, itsasoko eremua ez zuten Natura Sarean sartu garai horretan ez
|
zegoelako
itsasoari buruzko informaziorik. Datu faltagatik egin zen horrela.
|
|
Neurri batean, alderantzizkoa da Tecnaliaren kasua. Donostiako Miramon Parke Teknologikoan dago, eta handik itsasoa ikusten da, nahiz eta gutxi axola dion horrek, haien lana ez
|
baitago
itsasoarekin lotuta zuzenean. Berez, robotak dira nagusi Tecnaliako pabiloian.
|
|
Aingura galduak
|
daude
itsasoaren hondoan. Altxatu ezinik, soka ebaki eta utzitakoak.
|
|
Fenellak gora begiratu zuen. Airean esekia, irudi txiki bat
|
zegoen
itsasora so, eskuak zamar motzeko sakeletan sartuta. Ezer gutxi ku lunkatzen zen ontzia, eta bazirudien izarrak ere kulunkatzen zirela.
|
|
Ez zegoen antzematerik haiek non bukatzen ziren eta non hasten ziren larre eta baserriak. Joanak ziren errepide hondartsua eta bestaldeko larre eta baserriak; han ez zegoen duna zuririk belar gorrixkekin; ezerk ez zuen markatzen zer zen hondartza eta non
|
zegoen
itsasoa. Gogor erori zen ihintza.
|
|
Gogoan dut oraindik non, Cafetería Naútico n. Ez dut inoiz jakin zergatik deitzen zioten horrela, Tolosan ez
|
baitago
itsasorik. Apika izan daiteke ibai ondoan zegoelako kafetegi hori eta terrazako mahaiak Oria ibairantz begira jarrita zeudelako.
|
|
23:00 Berrogei metrora
|
dagoen
itsasora joateko agintzen
|
|
Espainiak parte hartzen duen nazioarteko proiektu batek gizakiaren eraginaren ondorioz arriskuan
|
dauden
itsaso sakoneko eremuak identifikatzen ditu
|
|
Errege Dekretu berri batek Itsas Inguruneko Parke Nazionala eta haren biodibertsitate handia zaintzera behartuko ditu erakundeak. Berri ona izan arren, hainbat erakunde ekologistek gogorarazten dute Espainia eta munduko gainerako herrialdeak urrun
|
daudela
itsasoa babesteko konpromisoak betetzetik: munduko ozeanoen %0, 6 baino ez dira AMP.
|
|
Baleen, izurdeen eta euskal uretako bestelako itsas animalien inguruan lan egiten du boluntario gisa Olatz Lazkano arrasatearrak. Orain geldialditxo bat egin du, ama ardurak betetzeko, eta" desiratzen"
|
dago
itsasoko lanera bueltatzeko. Debagoiendarra izan arren, kostaldekoei gertatzen zaien bezala, itsasotik urruti dagoenean" faltan igartzen" duela onartzen digu.
|
|
Bazebiltzan beste bizpahiru kaio ere, batera eta bestera. Urruti
|
zegoen
itsasoa, ez zen oso ohikoa kaioak ikustea.
|
|
Nik, ordea, ezetz diot, eutsiko diola, batzuetan apaltasuna bezalakorik ez
|
baitago
itsaso zakarrean igerian segitzeko. Eta alde horretatik, irratiarena aldeko haizea da:
|
|
...etagune, igarotzen zara iraganeko lurraldeetatik jaso nahirik irudietan antzinako argiaren gardentasun asaldatuak garisailen gerriburu urretsua mahastien lerrokatze hornitua, baina dena dago erreten zikinduetan atxilotua ez baita izadiaren beira horretan zoritxar handi bat baizik isladatzen, orain ohartzen zara ibar argitsuak beti haratago daudela beste lurraldeetan, herbeste urrunean, eta zuri ez
|
dagokizula
itsaso beltzaren hegietan idatzia izan zena oroitzea baizik
|
2012
|
|
Ondarroako portuko arduraduna gehiago kezkatzen du belaunaldien arteko aldaketak. Oraintxe, «ez
|
dago
itsasora joan nahi duen jende berririk». Beraz, kanpotik jendea ekarri ahal izateko aukera aztertzen ari dira, «baina hemen arrantzatzeko, ingurua ezagutu behar da, eta hori urteekin lortzen da».
|
|
Euskal Herriko eta mundu zabaleko hainbat itsaso ezagutzen ditu Patxi Iriarte argazkilariak. Gero eta arrain gutxiago
|
dago
itsasoan, baina ez da hori Iriarteren kezka bakarra. Animaliak topatzeaz gain, plastiko, ontzi eta botilak ere aurkitzen ditu uretan.
|
|
Ahaleginean ari nintzen gaineratu zitzaidan sorgortasuna gainditu nahian, nire onera etorri eta zer egin pentsatzeko, eta hartan norbaitek besotik heltzen zidala sentitu nuen. Anaia zaharrena zen, eta bihotzak pozez jauzi egin zidan, etsita
|
bainengoen
itsasoan zela; baina hurrengo unean izu laborri bihurtu zen poz hura, zeren ahoa nire belarrian ipini, eta, garrasika, hitz hau esan baitzidan: Moskoe ström!
|
|
»Beste gauza bat ere izan zen, berriz ere neure onera ekarri ninduena; haizea geratu egin zen, ezin baikintuen harrapatu une hartan geunden lekuan. Izan ere, zerorrek ikusten duzunez, aparrezko eraztuna askoz ere beherago
|
dago
itsasoaren maila baino; une hartan, ordea, gure gainetik zegoen, horma altu, beltz, eskerga bihurtuta. Ekaitz gogor batean ez bazara itsasoan sekula suertatu, ezin zara konturatu zenbaterainoko buru nahasketa sortzen duten haizeak eta aparrak batera.
|
|
Esan dut lehenago gogo handia nuela uharte osoa ikusteko, eta errekan gora egin nuela, itzalpea eraiki nuen lekuraino, eta han irekiune bat
|
zegoela
itsaso aldera, uhartearen beste aldean. Orduan erabaki nuen lurraldea zeharkatzea beste aldeko itsasertzeraino.
|
|
18.Aitortzen ditugu, orobat, garapen bidean
|
dauden
itsaso gabeko herrien beharrizan eta arazo bereziak, horregatik zin zinez eskatzen diegu bi aldeko edo aldeaniztun emaileei areagotu ditzaten herri horiekiko finantza laguntza eta laguntza teknikoa, herrion garapenerako beharrizan bereziak asetzeko eta laguntza eman diezaieten lurralde geografiaren eragozpenak gainditzeko, igarobide izaerako garraio sistema hobetuz.
|
|
" Ekaitz izugarri batek bolatu ditu gure ohol eta guanoak; txalupa puskak ez
|
daude
itsasoan, hondartza baitan baizik, uretatik ehun metrotara!
|
2013
|
|
Gustura ikusiko genuke Katu hegodunaren frantsesezko bertsioa merkatu frantsesaren zabaltasunean lehian. Mota jakin bateko arrain bati
|
dagokion
itsasoan igeri egiten uztea bezala litzateke... Editoreak, baina, oraingoz, arrainak gure putzuan igeri egin dezan nahi du.
|
|
Esnatu nintzenerako baretuta
|
zegoen
itsasoa. Gose ginen berriro ere.
|