|
2000
|
|
|
Bere onetik kanpo jarri zen Otsotzarmendi jauna. Hortzeriarena konpondu artean ez
|
zegoela
ez programarik eta ez krixtorik, eta basilisko hark merezi zuela zigor eredugarri bat, inoiz inork ez ahazteko modukoa. Haserre borbortsu hura aprobetxatuz, neure iturrira ekarri nituen urak:
|
|
|
Lehen erasoaldia nirea izanik, orain defentsa lana egitea egokitzen zitzaidan. Argi
|
zegoen
ez neukala horren bortitz aritzerik, handik onik irten nahi banuen, eskuratu beharra neukala nolabait ikusleen sinpatia. Nola eskuratu, ordea, seko drogatuta zeuden ikusle odol egarrituen sinpatia?
|
|
|
Zer irabaziko nuen saioarekin? Halakoxeak bururatu zi  tzaikidan trumilka galderak eta dudak, eta, aurrerantzean isilik egotea erabaki nuen neke handien ondoren, isilik
|
dagoenari
ez zaiolako inoiz errurik egozten.
|
|
|
Gero, jatetxe mexikarrean mahaira eseri garenean, guk irri egin dugu denak irrika hastean, eta txalo ere egin dugu denak esku zartaka hastean (esanak esan eta gertatuak gertatu, Dani eskerrak eman, eta denon izenean opari batzuk eskaini dizkiote), baina zorigaitzez Ruben eta bion gogoa ez
|
zegoen
ez afarian ez lagunarte hartan eta, hain zuzen ere, han ez egon arren, oso present genituen Dabid eta Patxiri buruz mintzatu gara.
|
|
|
b) Erantzungailuan gaur ez zegoen amorantearen mezurik, baina horrek ez du ziurtatzen
|
egon
ez direnik, ezta egongo ez direnik ere.
|
|
|
b) Erantzungailuan gaur ez zegoen amorantearen mezurik, baina horrek ez du ziurtatzen egon ez direnik, ezta
|
egongo
ez direnik ere.
|
|
|
Eta emazteak barkatu badio, arlo pribatua publiko egin den honetan, nor gara gu bera erruduntzat jotzeko? Eta berriz ere fiskalaren argumentazioari lotuz, are gutxiago kale garbitzaile bat, taxi gidari bat edo irakasle bat izanez gero salaketarik ere
|
egongo
ez litzatekeen honetan... Amaitzearren, hitz batera laburbilduko nuke orain arteko guztia:
|
|
|
Eta amak eta biok esku hutsik irten behar izan genuen, orduan ere diruarekin ordaindu ezinik. Guztiarekin, hori baino penagarriagoa egiten zait ama hau bezalako hoteletan egundo
|
egon
ez izana eta, seguruenik, egoteko aukerarik ez izatea (agian urteren batean, batek daki, elkarrekin joan gaitezke oporretan, zeren aitarekin...). Bai, sekula bururatu ez zaidan arren, ideia polita litzateke ama eta biok oporretan elkarrekin joatea:
|
|
|
Gainerakoak aurrena isilean geratu diren arren, berehala ahots handian mintzatzen hasi dira: orain ulertzen dela Luis atzoko epaiketan
|
egon
ez izana, norbaitek Visitor Center en neska arrotz batekin ikusi zuela, eta hau eta beste.
|
|
2001
|
|
|
Aita Zabalak  bazuen segur aski egiteko presakakoagorik eta aurrean bidaltzen du aski itxuratxarki erantzun batean Ulibarri eta Ulibarriren asmo hori; ez zuen ikusten zer arraiotarako behar zuen Bizkaiko foruak euskaraz jarria egon. Nik dakidanez gainera ez dago oraindik ere, eta ez da sekulan egon7 Gure lege zaharretan zaharrena eta begikoena, beraz, euskaraz sekula
|
egon
ez baldin bada, horrek zerbait adierazten du, alegia ez dela euskara izan, lehen adierazi dudan bezala, euskaldunen adierazpide eta mintzabide osoa, beti beste hizkuntzaren baten premian egon dela bere aldamenean.
|
|
|
" Zirkuloan" haiek eta artean berria zen Batzokian hauek. Zein alde
|
zegoen
ez da orain erraz ikusten, batzuek eta besteak (gehienak behintzat) elizara joaten baitziren. Nekez bereiz zitzakeen euskaltzaletasunak, Illarramendi, Elizetxea eta Joan Inazio Uranga3 Zirkuloan ibiliak zirenez gero.
|
|
|
" Itzuli det, dio hemengo zerrendan ageri den Gregorio Arruek? gure Probinziako euskerara, albait nekazari jendeak erraz adi lezakean erarik onenean, nere erritar maite euskaldun uts edo gaztelaniarik eztakitenak, Bizkaian ainbeste on egin duen liburu au gabe luzaroago
|
egon
ez ditezen".
|
|
|
Ni urgazle izan baino lehen Euskaltzaindian zegoen Seminario de Rojas (ni hor
|
nengoelarik
ez zen inoiz, behin baizik, inori ziririk sartzen saiatu) frankista zen, noski, baina karlista. Don Nazario [Oleaga] karlista zen beharbada, baina frankista?
|
|
|
Eta Orixe, onerako edo gaitzerako, euskalari trebea genuen eta idazle handia. Biak pertsona bakar baten barrunbean kokatzen badira, ez
|
dago
ez bakerik ez osasunik gizon asko eroetxera eraman dituen bide batean baizik: " gogo erdibiturik" bizi du horrelako ezbeharra soinean daramanak, aldizka euskalariaren ahoz mintzatuaz, aldizka idaz  leari emanaz hitza.
|
|
|
Zeharo oker
|
dagoenik
ez nuke esango. Unamunoz dioena, adibidez, zorrotza izanik, ez dabil jomugatik urruti.
|
|
|
Orain, eta Dotrinaren testu ukituari eskerrak, are nabariago gerta daitezke. Nabari diren aldeen funtsa non dagoen edo non
|
legokeen
ez da artean, dakidanez, ongi miratu.
|
|
|
Larramendik pizten du hemen behin ere itzalia
|
egon
ez zen hauspeko sua eta lehen liburuan, De la antigüedad y universalidad del Bascuence en España, de sus perfecciones y ventajas sobre otras muchas lenguas, demostración previa al Arte, que se darà ¡ à ¡ luz desta lengua, 1728: Artea, El impossible vencido deritzana, hurrengo urtean agertuko zen.
|
|
2002
|
|
|
Gurekin
|
egonda
ez zeukak zertan arriskuan egon eta hau esanik, Txantoi txikia alboko arkupera aldendu zen, orduantxe ailegatutako beste batzuengana.
|
|
|
" nire aurpegia guztiz pertinentea da nire zaletasunarekiko: nire sudur gorri puztukote hau eta nire aurpegiko ubeldurak nori
|
legozkioke
ez bada ni bezalako hordi lapa amorragarri bati?". Aitormen harekin bukatu omen zen eskola ordu hartako zalaparta, inork ez omen zuen-eta txintik gehiago atera.
|
|
|
eta lurra geldirik
|
egoten
ez.
|
|
|
Unibertsitatearena fenomeno berria da euskal gizartean, unibertsitate publikoarena diot, jende arruntak eskura duen unibertsitatearena. Zu sortu zinenean unibertsitatea gaztea zen, zure gurasoek ikusi zuten nola jarri zen abian, iskanbila askoren artean, orduko gobernuak orduko gobernu bakarra Madrilen zegoen, oroitarazi nahi dizut, eta gure diputazioak frankistez beteak
|
zeuden
ez baitzuen aparteko gogorik hemen euskal unibertsitaterik eraiki zedin. Gizarte batek etorkizuna argiago ikusten du unibertsitatea baldin badu eskura, bestela ez baita deus egiterik.
|
|
|
Baina ez da gai izan arau horiek eta hiztegi hori patxadazko argitalpen egoki batean denon eskura jartzeko: zerbait begiratu nahi denean, edo kontsultatu, karpetak eta agiriak behar dituzu eskura, eta Wally aurkitu nahi duzunean nola ibili behar duzun goiti eta beheiti non
|
dagoen
ez dakizula, irudi guztiek jertse berdina baitute, halatsu ibili behar dugu guk ere arauak non dauden ezin aurkitu, arau batek zer esan eta besteak nola aldatu duen aurretik esana ongi ez dakigula, Diogenesen ikasle norabaiteratu baten gisa, gure eltzerma eta guzti eskuetan. Eta hiztegi horrek beste buelta bat behar du, baina gaur egun erakusten dugun abiadurarekin urteak eta urteak ditugu, munduak aurrera presaka egiten duen bitartean, fundamentuzko zerbaiten mahai gainean jartzeko.
|
|
2003
|
|
|
Aitak txikiari ez zion jaramonik egiten, ordea.
|
Egongo
ez balitz bezala hurbiltzen zuen belarria irratira, seme leloari begiratu ere egin gabe. Garesti ordaindu  zuten denek Gabi jaio ondorengo aitaren etsia.
|
|
|
Eta lagunak ere, nekez. Aitorren zain
|
egongo
ez balitz, Manuren etxera joatea proposatuko luke, bigarren kanala ikustera. Luze daramate, gainera, bertan eserita, tonto tonto.
|
|
|
Garai hartako Euskal Herrian, gainera, garbi
|
dago
ez zirela askorik begiratzen banakoaren gogo edo nahikundeak, Etxearen iraupenerako komeni ziren elkarketak baizik. Seme maiorazkoari dagokionez, esaterako eta Umerezen arabera, ezkongairik aproposena da batere kaletarra ez den baserriko neska zintzo bat, ezkonsari onik ez badu ere.
|
|
|
Ulertzekoa da, beraz, bi sexuak elkartzen diren okasioak izatea arrisku beteko uneak. Lanean, eskolan edo elizan neska mutilak elkarrekin
|
egoten
ez badira ere normalean, badaude elkartzen dituzten lan mota batzuk: " gal jotiak, ira edo garo ebatiak, orbel batzee, lino apaintze edo ezpatetaak, arto zuritze ta beste onelako lan batzuk" (J.J.
|
|
|
Añibarrok banan banan errepasatzen ditu hamar aginduak, eta Bizkaiko plaza dantzetan guzti guztiak urratzeko hamaika aukera egoten direla azaltzen du. Lehenengo agindua ez da betetzen, begi bistan
|
baitago
ez duela Jainkoa asko maite gogoa otoitzerako bildu beharrean, dantzara eta festara doanak. Bigarrena ere aise hausten da, madarikazio eta birao franko entzuten baitira halakoetan.
|
|
|
Nere erritar maiteak: badakigu jatorriz geradena Españar uts utsak, anziñakoen eta are lenbizikoen etorkiak eta ondokoak; beragatik nasterik gabeko garbienak, piñenak, leialenak eta leñargi edo nobleenak, esbesteko nagusiren uztarripetan bein ere
|
egon
ez geradenak. Ez eta egon nai ere.
|
|
|
Baina nor da eroso? Izan eta
|
egoteaz
ez dugu nahiko. Nork du?...
|
|
|
Hau eta hau berdinak dira, baina, jakina, desberdinak dira, zeharo. Beste hitz ba  tzuetan esanda, oro har, modu absolutuan hitz eginda, abertzaleak ez daki ze abertzale ze aberriren alde dagoen; agian berak badaki bere buruaz, baina besteak zeren alde
|
dauden
ez, ezta ba ote dauden ere, eta dudaren aurrean, beharbada, onena honoko hau pentsatzea da, hots: ez, beste horiek ez daude aberriaren alde.
|
|
|
" Ez
|
dagoena
ez dago ukatu edo gezurtatu beharrik31". Baliz  kotasunean mugitzen gara:
|
|
2005
|
|
|
Barre egin genuen hirurok; modu polita izan zen hizketan hasteko, nahiz eta Idoiarekin joanez gero isilik geratzeko arriskurik
|
egon
ez, isiltasunaren izozmendi bat urtzeko ere gauza zen eta hura. Adelak egongelara eraman gintuen.
|
|
|
" Zer du misterio denborak?", egiten du gogoeta Virgiliok berekiko, Hermann Broch en idazlumaren bitartez;" Denborak hustu egiten du, erreka mugiarazi, heriotza bidean hustu hura, eta, helmuga hori kenduz gero, ez
|
dago
ez errekarik ez denborarik. Zergatik ezabatzen da denbora, heriotza kenduz gero?".
|
|
|
Hark budismoaren baitan bideratu zuen bere ezinegon existentziala, budismo berezi eta bere erarako baten baitan, eta hortik zetorkion bakea eta sosegua, hein batean; baina bazegoen Adelaren baitan beste alde bat, bakerik ematen ez ziona, nahiz eta haurrekin zegoelarik eztitasun amatiar edo jolaserako jaidura bihurtzen zuen. Batek baino gehiagok ninfomania egozten zion Adelari, baina ziur
|
nago
ez zuela halakorik. Adela emakume bulartsua eta bizia zen, ohi ez bezalakoa, lanerako ahalmen izugarria zuen, eta sexurako ere bai, inondik ere; horrez gain, ez zeukan besteok bezalako tabu eta herabetasun ergelik.
|
|
|
Aitak, hain barea eta onbera izaki, nahikoa ondo eutsi zion animuari; tiroka hasten zirenean, metro batzuk gorago botatzen zuen. Ziur
|
zegoen
ez zuela inor hil, bala galduren batek jota ez bazen. Aurrez aurre zeuzkaten lubakietan mugitzen ziren itzal urrun haien artean, anaia zaharraren aurpegia ikusi uste zuen etengabe, hura ere izuturik, bera bezala.
|
|
2006
|
|
|
Ezetz erantzun zidan Madame Margueritek, baina haren ahotsean zer edo zer sumatu nuen, zalantzaren antzeko zerbait, ezetz irmo horrekin zerbait ezkutatu nahi izan balu bezala. Une hartan hain aztoratuta
|
nengoen
ezen ez baitzitzaidan ezta burutik pasatu ere egin berriz galdetzea, eta alde egin nuen sorginaren kontsultatik.
|
|
|
–Ba niretzat,
|
egongo
ez balira bezala. Tristea duk gero, hire anaiaren pisua.
|
|
|
Zergatik joan zinen galdetzen diodanean neure buruari, pentsatzen dut zela erantzunik gabeko galderekin ez zenuelako gehiago jasaten. Edo erantzunak edukirik, emateko prest ez
|
daudenekin
ez duela merezi erabaki zenuelako. Leihoaren alde honetan irauteko, egin gabeko galderen erantzunak onartzen jakin behar dela uste dut.
|
|
|
Zer da ispiluan bilatzen duzuna? Ziur
|
nago
ez dela nire begirada. Zeure irudiaren bila ari ote zara?
|
|
|
Inoiz ez nuen hain sukar kolpe bortitzik sufritu. Hargatik, kezketan
|
nengoen
ez ote nuen gripea baino gaitz larriagoren bat harrapatu. Diote etxetik urruti izandako gaixoaldietan sentitzen dela gehien familiaren falta.
|
|
|
Ulergaitza zitzaidan bat bateko mudantza hura eta, okerragoa zena, beldurtzen hasita
|
nengoen
ez ote zitzaidan joka hasiko.
|
|
|
Gaizki ulertuen beldur ginen, ez genuen hamasei urteko jendeak berezkoa duen xalotasun eta naturaltasuna erakusten gure iritzietan eta kritiketan. Garbi
|
zegoen
ez zitzaigula batere gustatu, gure isiltasunak horixe adierazten zuen. Inork pentsa ez zezan saioa kritikatuta saioko ideiak kritikatzen genituela, hobe isilik.
|
|
|
Laster hamazazpi urte betetzeko tenorean, lagun taldeko gazteena nintzen, eta lagunek erabakitako bizpahiru froga gainditu behar nituen hemezortzi bete baino lehenago. Urduri
|
nengoen
ez nekielako nolako frogak jarriko zizkidaten, eta aldi berean pozik, nire adorea erakusteko irrikaz.
|
|
|
Hori esan zidan aitak, baina tonu apalak harritu ninduen. Ez dakit estrategia aldaketa  zen edo, besterik gabe, guztiz etsita
|
zegoen
ez ninduelako umiltzen.
|
|
|
Okerra non
|
dagoen
ez jakiteagatik, zuzenarekin topo egiteak beldur ematen dion hire adineko mutiko xalo baten hezibide sentimentalari buruzkoa duk istorioa. Gizonezkoen aurrean zirraraz eta emakumezkoekin laborriz, protagonista hor hasi duk, apurka apurka eta halabeharrez, bere burua ezagutzen.
|
|
|
Iruditzen zaidak ate horretatik sar daitekeen edozein bezero izan litekeela nire lanaren lekuko. Nahiz dendan inor
|
egon
ez, aldian aldian burua paperetik jaso eta atzera begiratzen diat, inor begira ote dudan ikusteko, eta horrek sorgortuta eta sosegurik gabe uzten nauenez, ezin izaten diat idatzi. Horregatik ixten diat atea bezerorik ez dabilen orduetan, eta gora igotzen nauk.
|
|
|
Sortzaileak buztinaz moldatu zian Adan, eta gero, buztinari hats eginik, bizitza eman zioan. Hik badakik hori guztia, jakina, baina seguru
|
nagok
ez dakiala Talmudek dioena.
|
|
|
Nik ezagutuko ditut hondartzak eta piszinak, oraindik ikusi ez baditut ere, eta oporrak, oraindik bizi ez baditut ere, eta herriko festak, oraindik disfrutatu ez baditut ere, eta zinea, oraindik non
|
dagoen
ez badakit ere. Eta nire alboan zahartuko den senarra.
|
|
2007
|
|
|
Egoerak ez zion bakerik ematen. Txitxarren kantuak beste gau epel lasai baten albiste ekarriko zukeen, baldin eta, ezinegonaren salagarri, gainerako etxeetan ere korraleko argiak oraindik piztuta
|
egon
ez balira.
|
|
|
–pikadura printzak paperetik erori zitzaizkion?. Hauek zurekin daude fede ikaragarria dizutelako, baina
|
banago
ez zarela haiekin zuzen jokatzen ari...
|
|
|
Argi dago eginkizun hartan fedea jarria duela. Gazte ilehori bat kamioitik metro eskasera ikusten du,
|
banago
ez nago, eszenari ezaxola begira. Buzo urdindun gazte batzuk kulata kolpeka eta irainka igoarazi dituzte presoak kamioiko erremolkera.
|
|
|
Ez zen isildu bera agertu zenean, eta, Paula izan ezik, inork ez zion begiratu ere egin ondoan zutik gelditu eta zigarroa piztu zuenean. Ohituta zeuden bere
|
banago
ez nago hartara. Paularen ondoan bilatu zuen tokia.
|
|
|
–Nik berrogei urte baino ez daukat, eta nire familian ez
|
dago
ez zaharrik ez kristaurik ere.
|
|
2008
|
|
|
Zurrumurru moduan jakin nuen Mifuk gela propioa zuela. Behin baino
|
egon
ez banintzen ere, oso ondo gogoratzen ditut han aurkitutako unibertsoaren piezatxoak: Zeramika kurtso batean berak egindako teontzi bat, hormetan orratzekin iltzatutako irudiak, leihoaren ondoan zituen landareak eta metalezko altzariaren gainean zegoen koltxoia.
|
|
|
Jeffek eta zuk esan zenioten geldirik
|
dagoena
ez dagoela apurtuta. Errota mekaniko bakoitzak norabide ezberdin batean ditu besoak, eta, haizea nondik datorren, martxan jarriko ditu edo ez.
|
|
|
Frank ere tesia idazten ari da, baina Donostian. Kezkatuta
|
dago
ez dakielako nola egingo duen, Donostian bizi izanda, Bartzelonako neskarekin harremanari eusteko. Sirak Berlin mapan non dagoen pentsatu du, eta ez zaio iruditzen Donostia eta Bartzelona elkarrengandik urrun daudenik.
|
|
|
Pruden Gartziaren liburuxkari jarraiki, eta hura gaindituz?, kasik Cervantesen pareko egin dut Lazarraga, ez da komeni gehiegi esajeratzea?, eta, edonola ere, On Kixoteren ideia jatorriz arabarrarena izan zela ziurtatu diet, eta orobat idatzi zituen artzain nobela ugariek La Galateak baino arrakasta eta edizio gehiago izan zituztela, hori ez da, onartzen dut, urrunegi joatea, La Galatea ez zelako arrakasta komertzial itzela izan, bere garaian?. Zuberoako pastoralak Molièreren komediekin parekatu ditut, hala publikoan sortzen zuten zaletasunean nola umore eta dinamismoan, jakingo balute!?, eta, Axular bigarren mailako sermolaritzat jo ondoren, eta hala litzateke zinez, garaiko euskal literaturan horren autore gutxi
|
egongo
ez balira?, zenbait euskal idazle berri asmatu ditut XVII. menderako, eleberri pikareskoaren arloan batik bat, poesia kultua alde batera utzi gabe noski: Oihenart aspalditik merezi zuen lekuan ipini dut, eta soneto barrokoaren maisu bilakarazi dut.
|
|
|
Han, historiaz, filologiaz eta literaturaz gain, euskal arte plastikoen bilakaerari buruz hitz egin diet, agidanez. Berehala enteratu naiz, pozez, Hawaiin ez
|
dagoela
ez euskal etxerik, ez jai alairik edo antzeko ezeren arrastorik.
|
|
|
Azken honetan Donostiara joan etorrian nabilela-eta, Ibonekin nahikoa
|
egoten
ez naizelako karguarekin, Fakultatetik pasatzea erabaki dut, hamaiketakoa elkarrekin egiteko asmotan. Autobusetik jaitsi eta Herrandorren kalea harturik, Santiago etorbiderantz jo dut poltsa uztera etxetik pasatu nukeen zalantzan.
|
|
|
" Heroi tragikoa, aldiz, ez da ideala, ohartarazpena baizik. Ohartarazpena zuzendurik
|
dago
ez publiko aristokratikoari, hau da, ahalezko gizaki heroikoari, baizik eta demosari, alegia, koru kolektiboari. Lanaren hasieran loriatan ageri da, zori oneko, ongi hezitako gizona, garaikor, bere aretea, Homeroren zentzuan, frogatu du.
|
|
|
Bizkarraren okerdura demasiakoa ikustean, ohartu naiz ikaraturik dagoela. Ama jiraka hasi da non
|
dagoen
ez baleki bezala. Gero, negarrez hasi da, Ramon garrasika potoari heldurik; azkenean, lurrera erori da potoarekin batera.
|
|
|
...kan, baina berdin zion, gasolina oso aitzakia ona zen elkar ikusteko, eta bulegotxoan sartzen zen ordainketa egitera eta oparitxo bat ematen zidan, kolonia bat, ezpain margo bat gorri gorria, lepoko zapi bat, berorri ez zaio gauza asko irudituko, baina oparitxo batzuk ziren detaile osoz emandakoak, ulertzen du berorrek?, bai, banekien arriskutsua zela Inazio gasolindegian agertzea, baina berarekin
|
nengoenean
ez nuen beldurrik sentitzen eta hori gauza handia da, berarekin egotea esan nahi dut, eta beldurrik ez sentitzea ere bai, nola ez, eta Tomasek galdetzen zidanean, nondik atera duzu lepoko hori?, nik esaten nion, nire amarena da, eta Tomasek aza jaten zuen gordinik eta oso osorik, edo esaten zidan puta bat ematen nuela ezpain gorri gorriekin, eta nik pentsatzen nuen, ez dakizu ondo nork oparitua d...
|
|
|
Argiak amildegira begira geratu zirenean, pentsatu nuen zulo beltzak irentsiko gintuela, seguru
|
nengoen
ez ginela onik irtengo hartatik, nik ez diot beldurrik heriotzari, ez diot sekula izan, baina nola nahiko nuen ba modu hartan hiltzea?, eta Tomasen ondoan, gutxiago, nik ez dakit berorrek zer nolako inportantzia ematen dien halako kontuei, baina ardura handia du nor noren ondoan dagoen hilobietan, niri ez zaizkit kanposantuak gustatzen, ahal bada nahiago dut joan gabe, baina behartzen naizenetan ...
|
|
|
Eskua pasatu zidanan buruan, oso adeitsu, eta etxean sartu zunan. Seguru
|
zaude
ez dagoela inor?, esaten zidanan behin eta berriro. Gela guztiak begiratu zitinan.
|
|
|
Bai, erraz esaten da amaren etxera bueltatzearena, baina berorrek zer uste du esango zidala nire amak? Seguru
|
nagon
ez dionala behar duena ematen!, horixe esango zidan eta Tomasengana bidaliko ninduen berriro. Ez zidan barkatuko, ezta ubeldurak erakutsita ere, ezta hiltzeko zorian nengoela ikusita ere.
|
|
|
Telebistan eta oso erraz esaten dute zer egin behar den horrelakoetan, zer dira ba lerde jale gibel  beltzak, poliziarengana joateko aholkatzen dute, nire Tomasek hau eta hau egin dit, eta kalera irtendakoan, zer?, Tomasi besotik heldu eta goazen etxera esango al nion, zatoz, laztana, gozatu bat emango dizut beti bezala... Ez diot errespetua galdu nahi, jauna, ez da nire asmoa, eta barkatuko ahal dit atrebentzia, baina berorrek uste du berori eta Tomas, berorren emaztea eta ni hain desberdinak garela?, berorrek beharbada ez dio sekula eskurik jarri emazteari, seguru
|
dago
ez duela sekula egingo horrelakorik, baina zin egingo luke aurrean daukan liburu lodi horren gainean?, nik ikusi dudanagatik iruditzen zait gizonezko guztiek duzuela grina hori, barka beza berorrek, esan diot ez niola errespetua galdu nahi, ez zait halakorik pasatu burutik!, baina hitzek beren bidea hartzen dutenean, zaila egiten zait atzera egitea, horixe da gertatzen zaidana, eta begira orain, ... galdetzen zidanean, nik esaten nion, oso ondo, zeruan bezala, eta ahaztu egiten zitzaion ordubete lehenagoko jipoia, ahaztu bakarrik ez, seguru nago pen  tsatzen zuela ez ninduela jipoitu, ez zegoela berak baino hobeto tratatuko ninduen gizonik, eta loak hartzen zuenean, ni ohetik jaikitzen nintzen eta komunera joanda, zauriak eta garbitzen nituen ur oxigenatuarekin...
|
|
|
Ez dago gaizki esana. Nik galdetzen dudana da nongoa den nere moduko berritsuen gaitza; nondik norakoa den ixilik
|
egoten
ez dakiten espirituen mina.
|
|
|
Beti geure buruari begira
|
egonda
ez dela" sentiberatasun sozialik garatzen". Ez da hori hola:
|
|
|
Gauzak ilun
|
daudenean
ez daude argi, eta ez dira ongi ulertzen.
|
|
|
Aldi bat. Hemen
|
egon
ez nintzena eta egongo ez naizena ez dira aldi bat edo bi aldi; denbora dira eta denbora da, denbora besterik ez, baina hau ez da denbora, hau aldi bat da. Ederki:
|
|
|
Aldi bat. Hemen egon ez nintzena eta
|
egongo
ez naizena ez dira aldi bat edo bi aldi; denbora dira eta denbora da, denbora besterik ez, baina hau ez da denbora, hau aldi bat da. Ederki:
|
|
|
negargura, logalea. Gero
|
daude
ez izen berezi eta ez gura edo gale direnak, baizik eta gogo soil: bizitzeko/ hiltzeko gogoa, gogoa.
|
|
|
bizitzeko/ hiltzeko gogoa, gogoa. Eta azkenik
|
daude
ez izenik daukatenak, ez gura edo gale direnak eta ez gogoarekin uztar litezkeenak: pentsatzeko gogoa(?), idazgura(?!); esan ezinak dira ia.
|
|
|
[Principium individuationis.] Bat ongi
|
dagoenean
ez du ezerk ikaratzen (ezta hil beharrak ere). Bat ongi ez dagoenean edozerk ikaratzen du (baita bizi beharrak ere).
|
|
|
[Arrazoi zailagoa.] Hirian denetik dago, saltoki haundi super hiperrean denetik dago, Inderneten denetik dago, zeren haietan ez
|
dagoenik
ez baita eta, bereziki, haietan ez dagoena ez baita.
|
|
|
[Arrazoi zailagoa.] Hirian denetik dago, saltoki haundi super hiperrean denetik dago, Inderneten denetik dago, zeren haietan ez dagoenik ez baita eta, bereziki, haietan ez
|
dagoena
ez baita.
|
|
|
Baina bizitzatik atera dena ez al dago betiko lo betean etzana? Eta lo
|
dagoena
ez dago esna, ez dago argi. Beraz...
|
|
|
Eta ni, tonto mutur eder bat jarrita, ixil ixilik. Ez baitakit; ez baitut ezagutu besterik; ez baitut probatu bizitza edo bizirik
|
egotea
ez den gauzarik. Dakitenei utzi behar zaie hizketan.
|
|
|
(Animalia gisa oso eskasak gara, eta gainerako gauzen artean
|
egoten
ez genuen ikasi).
|
|
|
Erantzuten ahal nien (medikoki) bigorexia mentala dela nere gaitzetako bat, edo (psikiatrikoki) nere neurosi hau ez dudala neuk asmatu, edo (psikolinguistikoki) hitz jasak etengabe nauela melatzen, baina nahiago dut neure dialekto maiteenean erantzun: arrazoi geldi
|
egonekoa
ez da, ezin izan daiteke, egiazko arrazoia.
|
|
|
Eta ez da hala. Lehen oker
|
egondakoak
ez dauka orain okerrago egon ezinik.
|
|
|
[Alde eta kontra II.] Heriotzaren kontra
|
egoteak
ez omen dauka zentzurik. Holaxe hasten da.
|
|
|
noiznahiko edozeintasun hori jasan ezina, esentzia eternal jainkozko batez bere burua gantzutu beharra. Geure norberatasunaz duda latzak ditugunok sentitzen dugu izenik gabe ez
|
dagoela
ez (inoren) lehengo bizialdirik eta ez (ezeren) aldirik ere.
|
|
|
beste era batera esanik, ez daukagu bihotzik, ez daukagu gibelik, ez daukagu potrorik (edo badaukagu, berdin dio). " Barrua" esaten zuten arrazoia eta sentimendua bereizten ez zituztenek, arima non
|
zegoen
ez zekitenek, bihotz gibel potroen anatomia espirituala ikasi ez zutenek.
|
|
|
Ohore, izen, diru, lorpen, ezkontza, urtebetetze eta abar motz bat atera zait. Eman, falta duenari eman ohi zaio, eta beraz, edo ez dago garbi zera horiek zorionik ba ote duten bere baitan (eta orduan, eman badaezpada), edo bestela, garbi
|
dago
ez dutela (eta orduan, ematea komeni). Gustura, zoratzen eta felizidadean dagoenari ez zaio zorionik ematen, eta gainera gauza itsusia da.
|
|
|
Eman, falta duenari eman ohi zaio, eta beraz, edo ez dago garbi zera horiek zorionik ba ote duten bere baitan (eta orduan, eman badaezpada), edo bestela, garbi dago ez dutela (eta orduan, ematea komeni). Gustura, zoratzen eta felizidadean
|
dagoenari
ez zaio zorionik ematen, eta gainera gauza itsusia da. Zeruak ez du habe beharrik.
|
|
|
Eta gogorragoa izan zen ezen bat batean sentimenduez eta oroitzapenez hitz egiten hasi baikinen, bikotearekiko sentimenduez, bikotearen akatsez zein dohainez, harremanez, bai bikotearekikoaz bai eta familiarekikoaz ere, txikitako oroitzapenez, zure aitaren izaeraz, zure amarenaz, eta etorkizunaz, ametsez zein asmoez. Eta
|
nago
ez gaudela ohituta gure buruaz hitz egiten, aipatu gai guztiez zer kontaturik, izan, badugula baina oso gutxitan azaleratzen ditugula, normalean isilpean izaten ditugun kontuak direla. Asko kostatzen zaigu gure buruaz hitz egitea, bai, eta gaizki pasatu ez banuen ere, argi daukat banakako elkarrizketa hura izan zela, egokitasun agiriari dagokionez behinik behin, unerik gogorrena.
|
|
|
Eta, jakina, gure haurra maitatzen ere ikasi behar izan genuen, maitasuna ez baita ziztuan iristen den gauza bat. Poza bai, berehala iristen da, eta ikaragarria izan zen Garazi jaiotzean sentitu nuena, baina
|
nago
ez zela bat bateko maitasun irrazional eta baldintzarik gabekoa. Edo agian, bai, bada maitasuna senti  tzen nuena, baina ez ordura arte ezagutzen nuena.
|
|
|
Berriro ere barkatu didazue zehaztasun askorik ez ematea. Oraingoan ondo asko gogoratzen dut gertatutakoa, ez da memoria txarra isiltzera behartzen nauena baizik eta diskrezioa, izan ere, gertaera hark ez zuen eragin zuzenik izan guregan, gertuko pertsona batengan baizik, eta ni zuen aurrean" biluzteko" prest
|
egoteak
ez du esan nahi ingurukoen sekretu zein istorioak kontatu behar ditudanik. Esan dezagun, beraz, gertaera txar batek gaiztotu zuela familiak Kolonbiari buruz zuen iritzia eta horrek aukera bertan behera uztera eraman gintuen.
|
|
|
Kontuz, baina, honekin ez dut esan nahi arazorik
|
egongo
ez denik ezta Txinan haur bat adoptatzea munduko gauzarik errazena denik ere. mail haien artean, mezu lazgarriak irakurri ahal izan genituen.
|
|
|
Karitatea? ez dakit zer den, baina
|
nago
ez daukala zerikusirik adopzioarekin.
|
|
|
Horrelako bidaietan eskupekoaren kultura oso zabalduta dago eta tarifak, nolabait esatearren, araututa daude. Araututa
|
egoteak
ez du esan nahi denak aldarte berberarekin ematen direnik, eta batzuk gustura ematen diren bezala, beste batzuk ez dira hain gustura ematen. Gure kasuan, gu oso pozik geunden bai Oliviak eta Xaxak bai Jacky Chang ek egindako lanarekin, hain pozik non tarifek araututakoa baino gehixeago eman baikenien.
|
|
|
Eskuinera jo, eta, handik berrogeita hamar metrora, Itsasok gomendatu zidan ziber kafea zegoen. Handik bidali nuen zutabea eta egun haietan ateratako argazkiak gorde nituen ziber espazioan, memoria txartelak mukuru
|
egon
ez zitezen. Zerbitzariak jatorrak ziren eta behin baino gehiagotan saiatu ziren gurekin hitz egiten, nongoak ote ginen jakite aldera.
|
|
2009
|
|
|
Elkarrekin atera ziren eta tarte batez ibai-ertzean ibili ziren euripean. Hurrengo egunean ere elkartzeko proposatu zion Wardesek, seguru
|
baitzegoen
ez zela agertuko. Hotelera bueltatu zen.
|
|
|
–Bakarrik
|
gaudenean
ez naiz haren beldur, erantzun zion emakumeak irribarretsu?. Arrotzen aurrean eskandalurik sortzeak, horrek ematen dit beldurra, izen ona kentzen baitiote, gehitu zuen eten baten ondoren?.
|
|
|
–Elinorren gonbidatu talde ugariari begiratu zion?. Dena den, nire haurtzaroko lohia eta miseria atzean utzi nituenean, konbentzituta
|
nengoen
ez zintuztedala berriro ikusiko. Eta, hara non, Parisen topatu zaituztet berriro, Pariseko bihotzaren erdian, eta aberatsenen eta inbidiatuenen artean zaudete, mespretxatuak agian, baina inbidiatuak azken finean.
|
|
|
Ezpal oneko gizasemea zen, eta zintzoa. Ziur
|
zegoen
ez zela luzamendutan ibiliko. Beraz, betiko martxarekin jarraitu zuen:
|
|
|
–Tolstoirentzat Jainkoaren errainua ez
|
zegoen
ez denboran ez espazioan, gure baitan baizik. Bere ustez, benetako bizitza hiltzen ez den izpirituarena da, Jainkoarekin identifikatzen delako.
|
|
|
Hasierako lantuari tristura sakona abaildu zitzaion, eta han
|
egonik
ez geunden han, hainbesterainokoa baitzen nagusitu zitzaigun etsipena, leizearen gaineko mendi osoa gainera erori balitzaigu bezala.
|
|
|
Postretarako, jogurtak iruditu zitzaizkidan egokienak, eta, hobeto pentsatuta, flanak eta arroz esneak ere gehitu nizkien haiei. Ez ziren amak etxean egiten zituenak bezain onak izango; hori seguru, ezta?; besterik ez
|
dagoenean
ez omen dira txarto sartzen, hala ere, esan didate; nik ez ditut oraindik probatu. Dendaren akabura ailegatu nintzenean, beste buelta bat ematea pentsatu nuen, ezer ez zitzaidala ahaztu begiratzeko edo.
|