|
2007
|
|
|
Espainiatik kontinenteko beste
|
herri
batzuetara zabaldu zen: Portugal, Frantzia, Belgika, Herbehereak, Alemania... eta Britainia Handira eta Irlandara ere iritsi zen.
|
|
|
Dena dela, badira amalgamarik erabiltzen ez duten dentistak; amalgamak askatzen duen merkurio lurrunak kalte egin dezakeela uste dute, eta amalgamazko enpasteak dituenak osasun arazoak izan ditzakeela. Hala, Japonian, esaterako, debekatuta daude, eta beste
|
herri
askotan murrizteko neurriak hartu dituzte. Baina, hala eta guztiz ere, ez da kontsentsurik adituen artean.
|
|
|
Ordutik, egunean 126.000 m 3 lokatz bota ditu, eta lau kilometro karratu estali ditu lokatzak. Ondorioz, hamahiru lagun hil dira, eta inguruko lau
|
herri
eta hainbat lantegi lokatzaren azpian geratu dira.
|
|
|
Bada, halakoetan, antropologiak eta hizkuntzalaritzak badute zeresana. Adibidez, proiektu hartan, greziar jatorriko Italiako
|
herri
baten etnobotanika aztertu zuten, beste batzuen artean. Besteak beste, tradizionalki erabiltzen zituzten sendabelarrak eta landare jangarriak identifikatu zituzten; eta erabileraren tradizioa noizkoa zen jakiteko (gutxi gorabehera bada ere), herri hark landareei ematen zizkien izenak Greziako hainbat herritan ematen zizkietenekin alderatu zituzten.
|
|
|
Adibidez, proiektu hartan, greziar jatorriko Italiako herri baten etnobotanika aztertu zuten, beste batzuen artean. Besteak beste, tradizionalki erabiltzen zituzten sendabelarrak eta landare jangarriak identifikatu zituzten; eta erabileraren tradizioa noizkoa zen jakiteko (gutxi gorabehera bada ere),
|
herri
hark landareei ematen zizkien izenak Greziako hainbat herritan ematen zizkietenekin alderatu zituzten. Batzuk bat zetozen.
|
|
|
Ondorioa: landare haiek oso aspalditik erabiltzen ziren, gutxienez,
|
herri
hura Greziaren parte zenetik.
|
|
|
Aranzadiren egoitzan urtarrilaren 22an izan zen etnobotanika jardunaldian, munduko
|
herri
askoren etnobotanika ikertu duen lagun batek eman zien hasiera hitzaldiei, Michael Heinrich-ek. Alemaniarra da jaiotzaz, Londresko Unibertsitateko Farmazia Eskolako Farmakognosia eta Fitoterapia zentroaren burua, eta mundu osoan ibilia herri indigenekin lanean.
|
|
|
Aranzadiren egoitzan urtarrilaren 22an izan zen etnobotanika jardunaldian, munduko herri askoren etnobotanika ikertu duen lagun batek eman zien hasiera hitzaldiei, Michael Heinrich-ek. Alemaniarra da jaiotzaz, Londresko Unibertsitateko Farmazia Eskolako Farmakognosia eta Fitoterapia zentroaren burua, eta mundu osoan ibilia
|
herri
indigenekin lanean.
|
|
|
Gasolio arruntarekin hainbat proportziotan nahasirik nahiz arrain biodiesela hutsik probatu dituzte argindarra sortzeko erregai gisa. Izan ere, Alaskako
|
herri
askotan gasolioarekin lan egiten duten sorgailuekin lortzen dute argindarra.
|
|
|
1820an gertatu zen intoxikazio hura. Alemaniaren hego ekialdeko
|
herri
batean, ehunka pertsona intoxikatu ziren saltxitxak janda. Urte batzuk geroago, Belgikan, ikertzaileek lortu zuten frogatzea lotura zegoela intoxikatuen paralisi neuromuskularraren eta jan zuten urdaiazpikoan zeuden esporen artean.
|
|
2008
|
|
|
Hala eta guztiz ere, oso proiektu eztabaidatua izan da. Izan ere, presa eraikita, 19 hiri eta 300
|
herri
baino gehiago ur azpian geratuko dira guztira 630 km 2 ko lur eremua, bi milioi biztanle desplazatuko dira, izugarrizko inpaktu ekologikoa eragingo du, eta Paleolitoko, Neolitoko eta Ming eta King dinastietako hainbat altxor galduko dira.
|
|
|
Xabier Estebanen (GBLHI) hitzetan, Orexa
|
herri
txikia da, eta horrek esperientzia berriak abiaraztea errazten du, proiektuaren dimentsioari dagokionez; jendeak elkar ezagutzen du, eta, oro har, harremana ona da, eta ideiak eta esperientziak trukatzeko aukera dago; politikoki egonkorra da, eta, beraz, udalaren konpromisoa epe luzekoa izan daiteke, eta ez unean uneko egoera politikoen araberakoa; eta, gainera, Orexakoa eredu moduan erabili da b...
|
|
|
...ktuaren dimentsioari dagokionez; jendeak elkar ezagutzen du, eta, oro har, harremana ona da, eta ideiak eta esperientziak trukatzeko aukera dago; politikoki egonkorra da, eta, beraz, udalaren konpromisoa epe luzekoa izan daiteke, eta ez unean uneko egoera politikoen araberakoa; eta, gainera, Orexakoa eredu moduan erabili da beste herrietara zabaltzeko, bereziki Gipuzkoan antzeko ezaugarriak dituen
|
herri
asko baitago, baina baita beste lurraldeetara ere, eta, zergatik ez, herri handiagoetara. Aipatutako erakundeek hitzarmena sinatu zuten 2007an.
|
|
|
...harremana ona da, eta ideiak eta esperientziak trukatzeko aukera dago; politikoki egonkorra da, eta, beraz, udalaren konpromisoa epe luzekoa izan daiteke, eta ez unean uneko egoera politikoen araberakoa; eta, gainera, Orexakoa eredu moduan erabili da beste herrietara zabaltzeko, bereziki Gipuzkoan antzeko ezaugarriak dituen herri asko baitago, baina baita beste lurraldeetara ere, eta, zergatik ez,
|
herri
handiagoetara. Aipatutako erakundeek hitzarmena sinatu zuten 2007an.
|
|
|
Hain zuzen, gizakietatik ateratako hogeita bi Treponema laginen geneak konparatu zituzten. Horietako bi yaws gaixotasunaren agerraldi baten eraginpean dagoen Guyanako
|
herri
batean bildu zituzten. Zoritxarrez, bero tropikalaren eraginez, nahiko kaltetuta zeuden bi lagin horiek, eta genomaren zati batzuk baino ezin izan zituzten lortu.
|
|
|
Haziak ernetzeko lur onenak harea asko, ura eta itzala dutenak dira, baina askoz lur desegokietan ere ernetzeko gai dira. Tenperatura epelek mesede egiten diotenez, ibarren behealdean ugariagoa da, eta, hain justu, hortxe daude
|
herri
eta hiri gehienak, eta hortik igarotzen dira garraiobideak.
|
|
|
Erdi Aroan, elizak eta katedralak
|
herri
eta hirietako eraikin garrantzitsuenak ziren. Katedralak hiriaren baliabideak, aberastasuna eta sona adierazten zituen bertako biztanleen eta kanpotarren aurrean.
|
|
|
Abantailak eta ahulguneak alde batera utzita, kontuan izan behar da sistema horiek sistema biziak direla, eta neurri batean, behintzat, zaindu egin behar direla. Alde batetik, ez da komeni
|
herri
edo hirietatik ateratzen den ura zuzenean erabiltzea. Ur horietan, aipatutako hondakinez gainera, solido handiak, hareak, flotatzen duten materialak eta gantzak egoten dira, eta hezeguneetako komunitateek ezin dituzte uretatik kendu.
|
|
|
Hirigune handietan ohikoa izaten da lur azalera erabilgarri handirik ez egotea. Beraz, fitoarazketa sistemak bereziki aproposak dira bizilagun gutxi dituzten herriguneetako hondakin urak arazteko, bai sortzen den ur bolumena fitoarazketa sistema batek garbitu ahal izateko egokia delako, bai
|
herri
txikietan arazo handirik egoten ez delako lur-sailak horretara bideratzeko.
|
|
2009
|
|
|
Adituetako batek adierazi du Euskal Herriak eraldatzeko gaitasun handia duela, besteak beste
|
herri
txikia delako. Eta EAEn baikortasun puntu bat sumatzen da; herritarrek uste dute badaudela aldaketa zantzuak.
|
|
|
Berak pare bat lur-zati utzi dizkio Urdaibai Fundazioari. Erabaki hori hartu zuen aurretik ezagutzen zuelako, batetik, zer garrantzitsua den Urdaibaiko bioaniztasunari eustea, eta, bestetik, zer emaitza onak eman dituen lurraldearen zaintzak askoz hedatuago dagoen
|
herri
batzuetan; hala nola Erresuma Batuan.
|
|
|
Euskal Herriko
|
herri
askok, gaur egun, ez dute diru asko lortzen baso ustiapenetik. Hori dela eta, Iñaki Azkaratek uste du udalerri horiek naturaren kontserbazioaren aldeko ekimenetara bideratu lituzketela herri lurrak.
|
|
|
Euskal Herriko herri askok, gaur egun, ez dute diru asko lortzen baso ustiapenetik. Hori dela eta, Iñaki Azkaratek uste du udalerri horiek naturaren kontserbazioaren aldeko ekimenetara bideratu lituzketela
|
herri
lurrak. Arg.:
|
|
|
XXI. mendean, Euskal Herriko udalerri askok ez dute ia dirurik lortzen baso eta egur ustiapenetatik; jarduera ekonomiko nagusiak merkataritzarekin edo industriarekin lotuta daude. Egoera horretan, ez dago inongo beharrik
|
herri
lurretan egurra ekoizteko.
|
|
|
Gainerako% 80arekin zer egin? Bueno, hitz egingo dugu unea iritsitakoan, baina
|
herri
lurretan egin dezagun ganorazko kudeaketa bat: leheneratu ditzagun bioaniztasuna eta habitat naturalak (hariztiak, ameztiak, artadiak, haltzadiak, pagadiak eta abar).
|
|
|
Garatze bidean dauden herrien aldetik, zapuztuta geratu dira Bangkoken irailean eta urrian izandako azken negoziaketak; izan ere,
|
herri
horien iritziz, herrialde aberatsak ez dira ahalegintzen isurketak nabarmen gutxitzeko konpromisoak hartzen. Klima gaietarako mandatari txinatarrak, Yu Qintag ek, duela gutxi leporatu die herrialde garatuei Munduko mandatariak Kopenhagen bildu baino aste batzuk lehenago joko arauak aldatzen saiatzea[...].
|
|
|
Horrek teknologiei eta prozedurei buruzko informazioa lortzea dakar, bai haien eraginkortasunari buruzkoa, baita haien kostu efektibotasunari buruzkoa ere. Testuinguru horretan, elkarren kontra dauden bi elementurekin egiten dugu topo, egun,
|
herri
garatuetan: batetik, gero eta zabalagoa da etorkizun handiko osasun teknologia sofistikatuagoen eskaintza; baina, bestetik, ekonomiaz arduratzen diren agintariek osasun zerbitzuen kostuak murrizteko aholkatu dute, sistemak dituen errekurtsoak mugatuak baitira.
|
|
|
Batez ere ekaitzek eragiten dituzte gurean itzalaldiak, zuhaitzen bat linearen baten gainean erori delako, haizeak dorreren batean kalteak eragin dituelako edo lurrera bota duelako, tximistaren batek linearen batean jo duelako eta abar. Horrelakoetan, oso ohikoa izaten da auzune bat,
|
herri
bat edo herri multzo bat argi gabe gelditzea. Milaka erabiltzaile izan ginen horrelako adibide baten lekuko urtarrilean, ziklogenesi lehergarria izan genuenean.
|
|
|
Batez ere ekaitzek eragiten dituzte gurean itzalaldiak, zuhaitzen bat linearen baten gainean erori delako, haizeak dorreren batean kalteak eragin dituelako edo lurrera bota duelako, tximistaren batek linearen batean jo duelako eta abar. Horrelakoetan, oso ohikoa izaten da auzune bat, herri bat edo
|
herri
multzo bat argi gabe gelditzea. Milaka erabiltzaile izan ginen horrelako adibide baten lekuko urtarrilean, ziklogenesi lehergarria izan genuenean.
|
|
|
Bestalde, medikuntza alternatiboak ere hor daude; asko dira, baina homeopatia da ezagunena eta zabalduena. Eta, azkenik, kreazionismoa dugu; gure artean ez du, oraingoz, indar handirik, baina Estatu Batuetan eta
|
herri
islamdarretan eragin handia dute haren jarraitzaileek eta, hori dela eta, arriskuan dago zientzia biologikoen oinarrien irakaskuntza, horrek dakarren guztiarekin.
|
|
|
Eta, horrenbestez, zertarako zientzia eta teknologia? Jakina, hori zalantzan jartzen bada, txikiagoa izango da
|
herri
agintariek zientzia eta teknologia sustatzeko izango duten pizgarria, horrek ekarriko lituzkeen ondorioekin.
|
|
|
Horrek milioika pertsonaren bizimoduan eragingo du, batez ere, ekonomikoki oso garatuak ez dauden herrietan. Gainera,
|
herri
horiek dira, hain zuzen, arazoaren sorreran ekarpen txikiena egin dutenak.
|
|
|
Edo zitzaion. Izan ere, abeltzain bihurtu zenean, abantaila bat zen heldutan ere entzima hori izatea; hala, hautespen naturalari esker, ezaugarri hori hedatzen joan da esneak garrantzia izan duen herrietan, eta, gaur egun,
|
herri
horietan, helduek ez dute inolako arazorik esnea edateko. Kasu horretan, kulturak biologian ere eragin du, ezaugarri jakin bat gailentzea ekarri baitu.
|
|
|
Eta marea txikiko tokiak aukeratuta ere,
|
herri
guztiek ez zuten erabaki bera hartu. Herri batzuetan marea baxueneko puntuan jarri zuten zeroa, Belgikako Ostenden hirian, adibidez.
|
|
|
Kosta duten
|
herri
guztiek aurkitzen dute toki apropos bat altueraren zeroa jartzeko. Europan, esate baterako:
|
|
|
Portugalen Lisboa, Belgikan Ostende, Irlandan Malin Head lurmuturra (uhartearen puntu iparraldekoena), Danimarkan Aarhus, Finlandian Helsinki, Errusian Kronstadt (San Petersburgo ondoan) eta abar. Munduko
|
herri
handi batzuetan, Estatu Batuetan eta Indian adibidez, bi kosta nagusi dituzte, eta bi tokitan dituzte erreferentziak.
|
|
|
Baina kostarik ez duten herriek ere behar dute erreferentzia bat. Eta,
|
herri
horietan, itsasoak jarraitzen du izaten erreferentzia. Normalean, kostako herri bateko zero bera erabiltzen dute.
|
|
|
Eta, herri horietan, itsasoak jarraitzen du izaten erreferentzia. Normalean, kostako
|
herri
bateko zero bera erabiltzen dute. Suitzan, adibidez, Frantziako zeroa erabiltzen dute, Marseillakoa; hori bai, Leman lakuan, Genevan, Pierre de Niton izeneko harri batean, 370 metroko altuera adierazten duen marka bat jarri dute.
|
|
|
Europako erreferentzia sistema bertikala bateratzeko bidean gaude. Zenbakiek adierazten dute zenbat zentimetroko aldea dagoen
|
herri
bakoitzaren erreferentziaren eta 2000 urtean adostutako erreferentzia orokorraren artean. Gainera, orain arteko erreferentziak dituzten hiriak ageri dira.
|
|
|
Herri bakoitzak bere arazoa du,
|
herri
horren ezaugarrien arabera, eta, horregatik, herri bakoitzak bilatu behar du soluzioa. Nolanahi ere, altueren neurketa zehatza, oinarrian, arazo matematiko bat da.
|
|
|
Herri bakoitzak bere arazoa du, herri horren ezaugarrien arabera, eta, horregatik,
|
herri
bakoitzak bilatu behar du soluzioa. Nolanahi ere, altueren neurketa zehatza, oinarrian, arazo matematiko bat da.
|
|
|
Bateratzea oso kontu zaila da; faktore,
|
herri
, tradizio eta egoera politiko asko sartzen dira tartean. Baina, agian, izango da sistema bateratu bat, Europan behintzat.
|
|
2010
|
|
|
Citröen 2CV autoaren lehen modeloak 8 zaldi potentzia zituen. Gaizki ulertu baten ondorioz, ordea, 2 zaldi potentzia zituen ustea errotu zen
|
herri
tradizioan, eta horrek eman zion autoari kaleko jendeak aspalditik erabiltzen duen izena. Frantsesez, deux chevaux; gaztelaniaz, dos caballos; eta, euskaraz, bizaldikoa esaten diote.
|
|
|
Bizaldikoa diseinatu zen garaian, 1930eko hamarkadan, Frantzia gehienbat nekazari
|
herri
bat zen. Horregatik, Pierre Boulanger Citröen enpresako zuzendari nagusiak haientzako moduko auto bat diseinatzeko eskatu zien ingeniariei.
|
|
|
Laborategi bat edo bi izaten da
|
herri
bakoitzean. Gehienez hamar bat lagun izaten dira lanean; erradiokarbonoarena nahiko esparru txikia da.
|
|
|
Gehienez hamar bat lagun izaten dira lanean; erradiokarbonoarena nahiko esparru txikia da. Erabiltzen dugun tresna, AMS azeleragailu masa espektrometro bat (Accelerator Mass Spectrometer), oso oso garestia da; baliabide nazionala da, eta
|
herri
bakoitzak bakarra izan dezake.
|
|
|
Bai, kosmologia nazioarteko esparrua da; horrekin esan nahi dut lankidetza asko ditugula beste
|
herri
batzuetako kosmologoekin. Horregatik, asko bidaiatu behar da lan honetan.
|
|
|
CIC bioGUNEko Naiara Rodríguez Ezpeletaren esanean, ikerketak ez du inondik ere adierazten euskal herritarrek berezitasun genetikorik dutenik beste
|
herri
batzuekiko; izan ere, euskaldunak, besteak beste, sardiniarrak, orkadiarrak edo errusiarrak bezain bereziak izan daitezke genetikoki.
|
|
|
Aranzadi Elkarteak, EVErekin elkarlanean eta Gipuzkoako Foru Aldundiak sustatutako plan batetik abiatuta, lau
|
herri
hauen argiztapen publikoari buruzko azterketa egin du: Legazpi, Tolosa, Ondarroa, Ibarra.
|
|
|
Egungo argiztapenaren eraginkortasuna aztertzea da helburua, bai eta poluzioa sortu eta energia xahutzen duten puntuak aurkitzea ere. Horrela,
|
herri
osoaren kalitatezko argiztapena bermatuko duten hobekuntzak proposatu ahal izango dira, kanpoko ingurunera argia igortzea saihestuko da, eta Nazioarteko Argiztapen Batzordeak gomendatutako potentziak erabiliko dira. Egungo egoera eta proposatutako aldaketak eginda izango genukeena alderatuz gero, emaitza interesgarriak lortzen dira:
|
|
|
Lau herriek tamaina ezberdina dute eta argiztapen mota ezberdinak erabiltzen dituzte; hala eta guztiz ere, emaitzak oso antzekoak dira. Horrek esan nahi du arazoa orokorra dela, eta, ondorioz, irtenbideak gure herrialdeko gainerako
|
herri
eta hirietan aplika daitezkeela. Horrela, Garesko (Nafarroa) hirigunean argiztapen publikoa berritzeko benetako esperientzia bat egin da, azterketa hauetan erabili diren irizpideei jarraiki.
|
|
|
Horregatik da hain interesgarria eredu gisa idazkerarik ez duen
|
herri
bat erabiltzea, joaten bagara naturarekiko gertuen dauden tribuetara, ikusi behar dugu zer desberdintasun duten horiek txinpantzeen kulturekiko; horri erreparatu behar diogu, tribu horiek ere gizakiak baitira, eta geroago eraiki den horrek guztiak ez baikaitu gizakiago egiten.
|
|
2011
|
|
|
Giza populazioek aldakortasun morfologiko handia dute bai populazio barruan, bai populazioen artean, iragan ebolutibo luzea, ondare genetikoa eta ingurunerako egokitzapenak direla eta. Biki monozigotikoak alde batera utzita, ez daude bi pertsona berdin; hala ere, antzekotasun morfologikoak ohikoak dira familia bereko norbanakoen artean eta
|
herri
berekoen artean, norbanako horiek ondare genetiko bera edo antzeko bizimodua baitute, edo biak. Giza morfologia oso berezia da; bi hanken gainean zutik etengabe egoteko gaitasuna (bipedalismoa) duen animalia bakarra gara, garezur handia daukagu gorputzaren tamaina osoarekin alderatuta, aurpegi lau samarra geratu zaigu aurpegiko hezurra txikiagotu zaigun heinean, eta sudurra gizakiari bakarrik dagokion bereizgarritzat jo daiteke.
|
|
|
Frantziaren hegoaldean edo Euskal Herrian bizi diren saguzar askok hara migratzen dute. Eta
|
herri
horiek ere sartuta daude EUROBATS erakundean.
|
|
|
ekoizpen soldata merkeagoak, lan arriskuen prebentzio malguagoa, zerga bigunagoak... Ekoizpena
|
herri
merkeetara mugitu da, argitu du Recartek. Izan ere, duela urte gutxi arte, Japonia, Estatu Batuak, Espainia eta Alemania izan dira munduko ekoizle nagusiak.
|
|
|
Delhiren adibidearekin jarraituz, Delhiko Nazio Hiriburuaren Lurraldeak (NCT) eratzen du megahiria. Funtzionamenduari dagokionez, entitate bakar bat bezalakoa da, baina, haren barruan, hiru udal korporazio, bederatzi barruti (Panchayats esaten diete), 27 azpibarruti (Tahasils ak), 62 hiri eta 165
|
herri
daude.
|
|
|
U. Ugalde: Nik uste dut beste
|
herri
askotan ez dutela gurean bezain jarrera agresiboa. Errausketa zentroak askoz errazago jarri dituzte Alemanian, adibidez.
|
|
2012
|
|
|
Eta Jared Diamondek defendatzen duena da ingurumen arrazoiak zeudela, bai aldaketa klimatikoak gertatu zirelako, bai zibilizazio horiek gehiegi ustiatu zituztelako beren baliabideak. Oso liburu interesgarria eta oso gomendagarria. Liburuak
|
herri
askoren kasuak aztertzen ditu: Pazko Uharteko jendea, maiak, bikingoak, eskandinaviarrak, txinatarrak, haitiarrak eta beste asko.
|
|
|
Orduan, zer dela eta arrain handiak tentuz jateko aholkua Espainian? Arrain asko jaten duten
|
herri
askotan ez dira berriak aholku horiek. Baina Espainian ez zen egoera ezagutzen.
|
|
2013
|
|
|
Haren arabera, da eraiki uholdeetan urak hartzeko arrisku handiko eremuetan (lehentasunezko fluxu gune esaten zaie). Eta ez da eraikitzeko baimenik emango, nahiz eta
|
herri
jakin batean handitzeko aukera bakarra hori izan. Etxe honetan, behintzat, oso argi dugu hori.
|
|
|
Kyoto v.2 hitzarmena 2015 urtean onetsi behar da, Parisen seguruenik, eta 2020an jarriko da indarrean. Hitzarmena, baina, kolokan dago, 2015eko goi bileran AEBren eta
|
herri
industrializatu berrien artean negoziazioak etenda geratzeko arrisku bizia baitago, Kopenhageko 2009ko goi bileran gertatu zen moduan. Klima aldaketa auzi geopolitiko gori goria da zinez; izan ere, munduko ordena ekonomiko berria Txinak ordena berri horretan inoiz ez bezalako indarra hartua duela «klimaren gaineko gerra hotza» bilaka daiteke nolabait, eta, ondorioz, klimaren auzia ez aurrera ez atzera gera daiteke, AEBren eta Txinaren arteko indarrak parez pare daudela eta EB, berriz, bazter utzia dutela.
|
|
2014
|
|
|
Herri txiki batean bizi zarenean, hizkuntza minorizatua duen
|
herri
batean, zaila da jakitea arlo espezializatuetako gogoeta kolektiboak egiteko masa kritikorik dagoen ala ez. Zalantza hori eduki genuen osasun zientzietako ikertzaile euskaldunak biltzea erabaki genuenean.
|
|
|
Herri txiki batean bizi zarenean, hizkuntza minorizatua duen
|
herri
batean, zaila da jakitea arlo espezializatuetako gogoeta kolektiboak egiteko masa kritikorik dagoen ala ez. Zalantza hori eduki genuen osasun zientzietako ikertzaile euskaldunak biltzea erabaki genuenean.
|
|
|
Egunero 6.300 infekzio berri gertatu ziren,% 95 errenta txikiko eta ertaineko herrialdeetan, eta baliabide gutxieneko herriek dituzten zailtasunak nabarmendu ziren. Izan ere, nahiz eta aurrerapenak egon diren,
|
herri
horietako hartzaile potentzialen %34k soilik jasotzen ditu antirretrobiralak. GIB birusaren aurkako borrokan, herri behartsuenak oraindik ere nazioarteko laguntzaren esku daude.
|
|
|
Izan ere, nahiz eta aurrerapenak egon diren, herri horietako hartzaile potentzialen %34k soilik jasotzen ditu antirretrobiralak. GIB birusaren aurkako borrokan,
|
herri
behartsuenak oraindik ere nazioarteko laguntzaren esku daude. Hala ere, herri baten baliabide murriztuak ez dira oztopo bakarra.
|
|
|
GIB birusaren aurkako borrokan, herri behartsuenak oraindik ere nazioarteko laguntzaren esku daude. Hala ere,
|
herri
baten baliabide murriztuak ez dira oztopo bakarra. Ekonomia garatuetan ere gertatzen da birusaren transmisioa, nahiz eta informazio eta baliabide asko duten eskura.
|
|
2015
|
|
|
Aitzindari horien artean era guztietakoak zeuden: enpresak, erakundeak,
|
herri
txikiak, komunikabideak... Argazki hori erakutsi nahi izan zen.
|
|
|
1924an ezarri zituen zuen Rudolf Steinerrek nekazaritza mota horren printzipioak. Baina ereiteko eta zuhaitzak landatzeko edo ebakitzeko une egokiaren inguruko sinesmenak Ilargiaren ohiko faseekin ageri dira lotuta Euskal Herriko
|
herri
jakintzan.
|
|
2016
|
|
|
Muga hori gainditzeko, behar beharrezkoa da energia biltegiratzeko sistema eraginkorrak izatea, soberan sorturiko energia metatu ahal izateko eta energia sortzerik ez dagoenean energia hornidura bermatua izateko. Bestalde, ibilgailu elektrikoari merkaturatzeko falta zaion azken bultzada ematea ere oso garrantzitsua da, berotegi efektuko gasen emisioa baretzeko eta bizi garen
|
herri
eta hirien airearen osasuna eta bizi kalitatea berreskuratzeko. Hargatik, azken urteotan interes handia sortu da energia biltegiratzeko sistemen garapenean.
|
|
2018
|
|
|
Baliabide hidrikoei dagokienez, EHUko Iaki Antigedaden taldeak dio hidrograma muturretara joaten ari dela. Neguan euri jasa handiagoak espero dira
|
herri
batzuetan, eta udan, ur eskasiak, beste herri batzuetan.
|
|
|
Baliabide hidrikoei dagokienez, EHUko Iaki Antigedaden taldeak dio hidrograma muturretara joaten ari dela. Neguan euri jasa handiagoak espero dira herri batzuetan, eta udan, ur eskasiak, beste
|
herri
batzuetan.
|
|
|
Nire ustez,
|
herri
bakoitzak analisi bat egin du aurreikusteko zerk eragingo dion bereziki. Funtsezkoa da.
|
|
2020
|
|
|
Jakin badakigu pandemia aldi honetan, epe laburrean bada ere, ingurunean hauteman daitezkeen ondorio positiboak bistan direla, hala nola
|
herri
eta hirietako airearen kutsadura murriztea, berotegi efektua eragiten duten gasen emisioak murriztea edo ingurune naturalari eragiten diogun presioa gutxitzea. Baina eragin positibo hauek normaltasunera bueltatzean desagertzeko arriskua dute.
|
|
|
Horrek biodibertsitatea kontserbatzea, elikagai jasangarriak eta tokikoak ekoiztea bermatzen du, beti ere lan baldintza duinetan oinarrituta. Horretarako, lurraldea berrantolatu behar da eta elikagaiak ekoitzi eta banatzeko kate globalak birkokatu behar dira, ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko hurbiltasun harremana bultzatzeko, eta biodibertsitatea, ura eta ingurune naturala hiri
|
herri
eta landa-guneekin eta haien prozesuekin orekan egoteko. Halaber, elikadura osasungarri eta elikagarrirako eskubideaerrespetatu, babestu eta bermatzea, batez ere gaur egun bizi dugun bezalako krisi egoeretan.
|
|
|
Hein batean, horrelakoak jarri dira martxan hemen ere. Esaterako, ETB1Adinberrisaioa ematen hasi da, adinekoen ongizate fisikoa eta emozionala lantzeko; eta
|
herri
eta auzoetan sortu diren elkartasun sareen lehentasunetako bat adinekoak dira. Argi dago, ordea, ez dela nahikoa.
|
|
|
Ez bakarrik zientzialariek, itsasoko beste eragileek ere: arrantzaleak, surflariak, administrazioa,
|
herri
erakundeak Begira zein den gure errealitatea: administrazioarekin elkartzen garenean, eragile bakoitzak bere helburua duenez eta gatazkak sortzen direnez, ez gara mahai berean esertzen. Ez dugu elkarrekin eztabaidatzen.
|