2000
|
|
" Manu Chao" eta" Martires" en zintak buelta eta buelta eta buelta, hego mendebalerantz jarraitu genuen txangoa; Ile Rousse eta Calvi
|
herri
handixeagoan bisitatxoa egin eta Portora iristean, berriro oinarrizko kanpamentua zabaltzeko aukera heldu zen.
|
|
Fotokopia batzuetan, nazio independiente guztien zabalerak Alaskarenarekin alderatuak ditu, eta denei bezala, ez baigenekien edo, niri ere 49 estatua zein handia den azaldu dit, bere herrikideek hain atsegin dituzten superlatibo eta konparatiboak erabiliz. Une hartan australiarra ez, Sam Osabaren etsai aljeriarra, sudandarra edo libiarra izatea gustatuko zitzaidakeen," Ene
|
herria
handiagoa duk!" edo botatzeko. Zerrendan Euskal Herririk ez, jakina, ez eta" Basque Country" rik ere.
|
|
Gure garaian herrian aritzen ginen baina orain umeak
|
herri
handitara joaten dira eskolak direla eta, eta han ez badiezu jartzen egokiera bat pilotan aritzeko, zaila da pilotariak ateratzea. Ikastolek lan asko egin dute arlo horretan.
|
|
Ikastolek lan asko egin dute arlo horretan. Kosta zen, ez zen ulertzen zergatik ez zen hainbesteko afiziorik, baina orain ikusten da
|
herri
handietan lan handia egin dela.
|
|
Iruñerriko Burlata
|
herri
handia 1970 arte Eguesibartxoari zegokion, baina industrializazioak eraginiko hazkunde azkarrak hamabortz mila biztanle metatu dizkio oraino, lehenagoko etxeak" etnografiamuseo" baten gisa zokoratuz. Inguru hartatik atera gabe, halaber, ehun biztanle inguru zuen Barañain herriko etxekoandreek behi esnea nafar hiriburuan partitzen zuten XX. mendearen hirugarren hamarkadan.
|
|
Emakumezkoak (%51);
|
herri
handietan (%53, 8) eta hirietan (%27, 6) bizidirenak eta klase sozial ertainekoak (%53, 2) edo ertain baxukoak (%18, 3) dira nagusi tele-ikusleen artean.
|
|
Testuaren ondoko lerroetan, lehendik esandakoak garatu zituen, eta irizpidedemografiko hutsen arabera banatu hizkuntzen erabilpen lurraldeak. Hasteko, hiriaketa
|
herri
handiagoak jarri zituen alde batera (gaztelaniaren erabateko erreinua), eta, bestera, herri txikiagoak:
|
|
b) Berriz ere, hiriburuetan eta
|
herri
handietan (eta baita baserri herrietan ere) erdara erabiliko zen bakarrik: con caracter de generalidad, en la predicacion yrezos de todas clases en las capitales, pueblos de importancia y parroquiasrurales, siempre que la gran mayoria de sus habitantes hablen o entiendanllanamente el idioma castellano.
|
|
hiztungoen bi geografia eta bisoziologia ezarri nahi zituen. Gaztelania sartu samarturik zen hiri eta
|
herri
handiak(= zeinetan modernotasuna eta etorkizuna ageri baitira) erabat erdaldunak nahi zituen, euskararik gabeak. Eta irizpide horixe zen elizetan ere nahi zuena.
|
|
don hildakoei ez zaie ihes egiten utzi behar. Nahi izanez gero, berandutxoago, nomà ¡ s hurrengo
|
herri
handian gelditzen garenean, erosiko dizut bat. Ez, moniak gero emango dizkidazu erantzun dit dirua ateratzen hasi natzaionean, aparai  lua erosi, eta nola funtzionatzen duen platikatzen dizudanean.
|
|
Alabaina, zer nolako lana legeria zibila idaztea
|
herri
handi batentzat! Egiteko hori giza indarretatik gaindi legoke, herri horri erakunde berri berriak eman eta bazter eta ahazturik utziko balitz, besteak beste, herri hori, herri zibilizatuen artean, lehendabizikoa dela.
|
2001
|
|
Hori bakarrik ez da ordea. Udaletxeak batez ere,
|
herri
haundietako udaletxeak zorrak egiten ari dira. John Lindsay, New York eko alkateak, udaletxeko langileak gutxitu egin ditu 300 milloi dolarren zorra sortu dala ikusita.
|
|
|
HERRI
HANDIAK DIRA GAKO.
|
|
Mundua gero eta txikiagoa den honetan, geure
|
herria
handia dugu. Kanpokoaren gutizia pizteko kanpainak egunero ahoko zuloan jartzen dizkigute eta bertakoa?
|
|
Argantzun ez da oso
|
herri
handia, baina, Trebiñoko eskualdeko herririk handiena da. Batez ere, nekazaritzan eta abeltzantzan oinarritutako ekonomia dauka.
|
|
Argantzun ez da oso herri handia, baina, Trebiñoko eskualdeko
|
herririk
handiena da. Batez ere, nekazaritzan eta abeltzantzan oinarritutako ekonomia dauka.
|
|
Argantzun da
|
herririk
handiena Trebiñoko konderriaren barruan. Bertan ereingo dute euskalduntzearen hazia.
|
|
Dagoeneko, gainera, Argantzunetik zabaltzen ari da euskararen aldeko mugimendua. Trebiño herrian ere, eskualdeko bigarren
|
herririk
handienean, euskararenganako kontzientzia sortzen ari da. Denborarekin, baina, Arana, Argote, Añastro eta Trebiñoko beste herri guztietarantz zabaldu nahi dute euskara Araba Euskaraz en antolatzaileek.
|
|
Erraniko guzia guti balitz, hainbat tokitan jardun eta gero, eskualdeko hiriburuaren gisa aritzen den
|
herri
handienean, Altsasun, behin betiko egoitza laster izanen dutela ziurtatu da, bertan bilduko baitituzte oraino sakabanaturik egon diren zerbitzuak. Hagitz toki erakargarrian eraikuntza burutu dute eta, behekaldeko solairuetan topaleku finkoa erdiesteaz landa, salduko dituzten goiko pisuak datozen urteotako plangintza aitzinerat eraman ahal izaitekotz funtsezkoa izanen zaizkie, telebistari ere inoiz ez baitiote muzin egin, horrelako jauzia emaitekotz kudeatu beharreko diru kopurua eskuratzea nahikoa zaila izan arren.
|
|
Andra Pradeshen, berriz,
|
herriko
handi mandiek emakume haurdun bat jainkoei sakrifikatu zieten, goialdetik euria ekar zezan. Esan beharrik ez dago:
|
2002
|
|
herri txikietan kanpaina egitea errazagoa da eta bilketa egiteko gune bakarra ezartzen da. Honek ez du esan nahi
|
herri
handietan erantzun txarra jaso dutenik.
|
|
Elkartea Sara herrian sortu zen 1983an eta Donibane Lohizune, Ziburu, Azkaine, Urruña eta Hendaia herrietan zabaldu da gehienbat gaur egun arte. Bertan bizi da ikasle kopuru handiena, baita
|
herri
handiak izan arren euskaldunena ere. Bigarren eskualdea, Iparraldeko «barnealdea» deitua da:
|
|
Baserrietan, guraso zaharren ondoan, semeren bat geratu da; honek, kostata, emaztea ekarri du baserrira, sarritan kale aldetik; hauen seme alaba askok kalean pisuan bizi balira bezalakoxe bizimodu urbanoa egiten dute landa zabalean: ikasketak
|
herri
handietan egin ostean, etxeko ordu gehienak telebistaren eta ordenagailuaren aurrean ematen dituzte. Eta laurehun metrora dagoen auzoko etxera, autoz joango zaizkizu!
|
|
Beraz, era guztietako herrietara heltzen da, 100 biztanle eskas dituzten herrietara eta ia 20.000 biztanle dituztenetara.
|
Herri
handiek nahiz txikiek irratia berena dela senti dezaten, ahalegin berezia egiten dute eguneroko programazioan, herri bakoitzari bere tartea eskainiz. Horretarako aukera desberdinak jorratzen dira:
|
|
Kultura eta nazioa hurbil dauden kontzeptu zeharo desberdinak dira. Hurbil daude, horrela daudelako maiz; alegia, kulturari buruz hitz egiten dugunean, nola
|
herri
handietan hala txikietan, sarritan nazioaren kontzeptua dugu buruan: bai hura goraipatzeko bai hura baztertzeko.
|
|
Arratsalde partean, Flagstaff izeneko herrira heldu ginen. Berau omen da Arizonako
|
herririk
handienetako bat, eta Coloradoko Grand Canyon ezagunetik hurbil egoteak lekuaren garrantzia areagotzen du dudarik gabe. Badu bazter ikusgarririk; adibidez, handik igarotzen zen, ez hain aspaldi, 66 errepidea, Route 66 famatu hura.
|
2003
|
|
Baina, orduan ere, nahiz eta aldaketa handia izan, gutxi gorabehera jokaera berbera izan zelakoan dago aditu hau, batez ere herri txikietan. Hirietan eta Barakaldo bezalako
|
herri
handietan, ordea, bestelakoak izan omen ziren kontuak, beste kultura batean hazitako jende multzoa azaldu zelako.
|
|
Iragan hauteskundeetan etxearena izan da, hiri eta
|
herri
handietan behintzat, gai sozial nagusia. Etxe faltaren larritasuna gazte jendearena da, gazteek bizi dute, aldez edo moldez, teilatupe baten jabe nahiz maizter izateko premia.
|
|
lantegiak, dendak, merkatua, eskola nausiak (maristena, jesuitena, monjen ikastetxeak...), jolastokiak, trenak eta autobusak, e.a., dan danak Durangon egozan. Hori holan zala, eta
|
herri
handiak txikietan izan ohi daben eraginaz, ezinbestekoa zan hango erdereak eta erdalzaletasun biziak gure artean be indar eta eragin handia izatea.
|
2004
|
|
Ipar Katalunian katalana ez da ofiziala, Andorran, Hego Katalunian, Valentzian eta Balear uharteetan da ofiziala. Ipar Kataluniako gune berezi bakarra Perpinya da,
|
herri
handiagoa delako eta kultura eta hizkuntza katalana garatu ahal izan dituelako. Generalitateak Ipar Katalunia laguntzeko bide traketsak baliatzen zituen baina orain egoerak hobera egin du eta hori aprobetxatu nahi dute, Hegoaldea delako Iparraldearen irtenbidea.
|
|
Hiri eta
|
herri
handienetako jaietan erruz biltzen dira. Munduko edozein lekutatik iristen dira eta Izarpeko hotelean egiten dute lo.
|
|
|
Herri
handietan edo hirietan, eskaerak auzoetako udal bulegoetan egin behar dira.
|
|
Horrez gain, bake epaileek, arduradunaren eskuorde gisa, erregistroak zuzentzen dituztenerako, bake epaile horien esku hartzea indartu da lege irizpideen arabera; izan ere, esku hartze hori nahitaezkoa da konponbide errazeko arazoetan, konponbide hori formularioetatik ateratzen bada. Era berean, zenbait oinarri ezarri dira,
|
herri
handietan Erregistroa biztanleria dentsitatearen arabera eta zerbitzu publikoaren beharrizanen arabera antolatzeko.
|
|
Horrezdez behar bezala antolatzeko, eta, aipa gain, udalerri guztiei erregistro bakar bat ez ezartzeko ideia nagusitu da.
|
Herri
handietan eragozpenak egon zitezkeen Erregistro Zibila Erregelamenduaren bitu ideiarekin, eragozpen horiek gainditzen dira.
|
|
Euskaltelek ibarreko
|
herri
handienetan Arrasaten, Aretxabaletan, Bergaran, Oñatin eta Eskoriatzan eginda dauka zuntz optiko instalazioa. Zuntz optikoa Antzuolan, Elgetan, Aramaion eta Leintz Gatzagan hedatzea faltako litzateke orain.
|
|
Izan ere, Bilbo erori baino lehen ere, saiatua zen gure lehendakaria Ingalaterraren arreta gure auzira ekartzen. Hala ere, laster ikasi genuen
|
herri
handietako gobernuek beren interesa besterik ez dutela begiratzen.
|
|
Oinez behar ziren ibilaldi luzeak egin. Gaur, ostera,
|
herri
handiei loturik bizi dira auzorik baztertuenak ere. Hala ere, lehengo bizimodutik baino, lehengo mentalitatetik bizi dira urrutiago gaurko baserri giroko herritxoak.
|
|
Garai batzuekiko eta ikusmolde komunitario batekiko kosmogonia apurka apurka hiltzen ari delako sentsazioa badugu eduki, guztiok. Herri zantzuak antzemateko gero eta beharrezkoagoa da gune txikietara jotzea, eta hiriek,
|
herri
handiek antz handiagoa dute mendebaldeko edozein hirirekin gure aitite amamek ezagutu zuten giro arekin baino. Egoerak aldatzen dira, eta aldaketa guztiak ez dira onarterrazak.
|
|
Honela, ikusirik badirela zenbait gauza guri oso arraro eta barregarri iruditu arren, beste
|
herri
handi batzuek onartu eta baietsi ohi zituztenak(...) 24
|
|
Gauza gutxi dago goialdeetan, eta bertan bizitzea zotz batekin sua egitea bezalakoxe lana da. Ukuiluko behiek, eta areago granja edo
|
herri
handietan bizi direnek, mila gauza desberdin dauzkate egiteko eta ikusteko: batean, kamioi berrian eramango dituzte; bestean, musika ezezaguna jarriko diete; hurrengoan, pentsu bitxiren bat emango die ugazabak.
|
2005
|
|
Egoera horretan erabaki du familia askok, hiria edo
|
herri
handia alde batera utzi eta herri txikiago batera bizitzera joatea.
|
|
Herri batera bizitzera dihoan familia bakoitzaren atzean historia bat dagoen arren, berak inpresioa du kasurik gehientsuenetan ekonomikoa izaten dela aldaketaren arrazoia. "
|
Herri
handiagoetan edo hirietan etxebizitza erostea garestiagoa da eta herri txikietan, pisuak merkeago daude eta familiabakarreko etxebizitzak ere eskuragarriago dira", dio Castañosek.
|
|
Eta herri ttipiak beti petzero. Ttipiei baitzaie eskatua
|
herri
handira biltzea. A!
|
|
Apezik gabeko otoitza? Denak
|
herri
handienera deitu. Meza aldizka eman herri bakoitzean? 141 Bakoitzak bere ber erabakitzen du bere xokoan.
|
|
03 Fiordoen herrialdera egingo dugun bisitaldia Norvegiako hegoaldean hasiko dugu, Stavanger en. Hiria baino gehiago
|
herri
handia dela esan behar da. Norvegiako laugarren hiri honek hainbat sari jaso izan ditu, bazterrak arduratsu zainduta dauzkalako.
|
|
Aldizkari elkartrukeei esker Revista Espainian zehar ere zabaldu zen, eta halaber atzerriko euskal kolonietan harpidetzak ireki zituen. Irakurle gehienak Euskal Herriko klase ertain eta altukoak zirela dirudi, hiri eta
|
herri
handietako posizio oneko biztanle ikasiak. Harrera, nahiko ona izan bide zuen aldizkariak, une hartan merkatuan zegoen euskal kultur aldizkari bakarra izateak lagundurik (non Iruñeko Revista Euskara k ez zituen harpidetzek onartzen).
|
|
Globalizazioari buruzko iritzia?
|
Herri
handietako gobernuak poltsikoak globalizatzen ari direla eta beste herri txikiago batzuetakoek apuntatu egin nahi dutela, Espainiak, kasurako. Bai jauna.
|
|
[txekiarrok] ez al genioke humanitateari mesede handiagoa egingo, geure espiritu indarrak bat egingo balu kultura mailan gu baino askoz ere gorago dagoen
|
herri
handi batekin? [...] Nazio bat berpizteko hainbeste eta hainbeste ahalegin egiteak pena merezi al du?
|
|
Hortxe dago euren errakuntzaren gakoa, zuzenbidean ez baitute besterik ikusten hark duen onura baino; hori begien bistakoa da herritarren kasuan, ahulak baitira horiek euren buruak defendatzeko bakartasunean.
|
Herri
handiek, aldiz, uste dute bizitzeko behar duten oro badutela eta horren ondorioz, ez dutela kanpora begira dagoen eta justizia izena duen bertutearen beharrik.
|
|
|
Herri
handi samar baterainoko tartean jardun du Vicentek. Gizon hau den kontalari aritu eta trebea bezain jokalari iaio eta arinak balira Vigoko zeltarrak,!
|
|
Baina nolako nortasuna ordea!
|
Herri
handi askok baino titular gehiago hartzen genituen egunkarietan, bateko liskarrak, besteko oporrak... Gipuzkoa zintzo honetan, prostibulo bat zen Trintxerpe.
|
2006
|
|
Ariketa zaila suerta dakiguke haren bazterretan zementoa besterik ezagutu ez dugunoi, baina saia gaitezen une batez begiak itxi eta antzinako Ibaizabal irudikatzen. Adituek diotenez, Kantauri itsasertz osoko itsasadarrik handienetakoa ikusi genuke, eta Euskal
|
Herriko
handiena ezbairik gabe. Bai oparoenetakoa ere biziari dagokionez, ehunka landare zein animaliaren gotorleku, uraren menpe beti.
|
|
|
Herri
handiagoetara eta hirietara zabaldu liteke metodologia hori?
|
|
Getxon, hain zuzen. 1997an zabaldu zen bigarrena, hiri berean eta lehenengotik oso hurbil; momentuz, hori da Euskal
|
Herriko
handiena, Hendaiakoarekin batera: 830 amarraleku inguru dago bakoitzean.
|
|
web gune hau garatzeko beharrezkoa izan da Googleren eta TPI enpresaren arteko lankidetza (Orrialdeak Horia), Espainiako datu baserik handiena izango du ziurrenik. Espainiako
|
herri
handietako negozioei buruzkoa ertaina eta handia. emaitza funtzionatzen duen mapa bilaketen sistema bat da oso azkar, zerbitzuan integratuta dagoelako global de Local Google, eta gainera kopuru handia ematen du hurbileneko saltokiei buruzko informazioa erabiltzaileak finkatzen duen erreferentzia.
|
|
Ibarrean, herri txikietan ere antzerako joera dago; Aretxabaletan eta Eskoriatzan, esaterako.
|
Herri
handietan, ordea, alderantzizkoa gertatzen da: Arrasaten eta Bergaran, esperotako erabilera baino baxuagoa da neurketek jasotzen dutena.
|
|
Herriak ere, Spencer-en historiaren filosofian, hasieran bereiziz doaz, bakoitza bere diferentzian garatu eta handituz, gero atzera elkartu eta handiagotuz, azkenean herri guztiek herri bakar bat zabalanditzeraino mundu guztian. Euskal Herria orain
|
herri
handiago eta modernoagoekin bat egiteko unean dago apika gizadi geroz handi eta goragoa egiteko eboluzioan? " Los latinos nos sacaron de la barbarie –pentsatzen du Unamuno k–, ellos nos han civilizado, ellos nos arrastran consigo a fundirnos en la gran familia latina hija del pueblo más grande, más robusto y más fecundo" 328 Entzuleak, noski, esaldi hauetan ez du Spencer entzun, baizik esaldiak dioena; eta, esan bezala, Bilbon polemika sortu da, Unamuno-k bere burua gaizki ulertua sentitu du.
|
|
–Orain Hondarribira joan besterik ez dugu –erran zuen Anek– Espero dezagun bertan bulego bakarra izatea. Ez da oso
|
herri
handia.
|
|
Trabakua mendatea jaistean ikusi nuen, urrunean, Durango. Kaleetan zehar sartu ginen, eta
|
herri
handia iritzi nion.
|
2007
|
|
Hiriburu kantonamenduko (SIVOM) eta Bil ta Garbi herrien arteko sindikatako presidentea. Orain sei urte, Herriko Etxearen ardura hartu zuenean," abertzale batek Iparraldean kudeatu duen
|
herririk
handienaren auzapez gisa" elkarrizketatu genuen. Orduan, KPNG kudeaketa, finantza, aholkularitza enpresako lanak burutzen zituen eta gaur egun ere bai:
|
|
Gauean etxeetako argiak biztuta dagozala, La Pazeko izarrak esaten deutsee. Uria bera nahiko nasaia da, bi miloa lagun bizi dira, baina
|
herri
handi bat dirudi.
|
|
Gauez ailegau gara Uyunira, gatz lautadako
|
herririk
handienera. Herria erabat aldatu da aspaldion.
|
|
Benedettik esan ebanez, Montevideo ezin lei esan herrialde bateko uriburua danik,
|
herri
handi bat dala esan lei. Jentea ez dabil arin aringa, eta kotxeak be ez.
|
|
Apalak dira uruguaitarrak.
|
Herri
handi biren erdian bizi dira: Brasil eta Argentina.
|
|
Aterpetxean hiru ordu itxaron behar izan dodaz logelan sartzeko, beterik egon da ta. Mendoza
|
herri
handia da. Inguran mahastiak ditu, eta hemen egiten daben ardaoa sano ezaguna da bai Argentinan bai atzerrian.
|
|
bost mila kilometro baino gehiago, gehienak autobusez...
|
Herri
handi bat, dirua izan dauen jentea diru barik ikusi dogu: amorrua ikusi dogu euren berbetan eta begietan.
|
|
Heldu diranean, berbetan egon gara eurakaz. Ume bat handik paraje dagoan
|
herri
handi batekoa da, eta bestea, mendien atzean dagoan ibar batekoa. Biak beharrean dabilz, egurretan eta soloan be behar egiten dabe.
|
|
bere jardunean eta izanean erakusten du(, die Totalität des Volksgeistes?) 610 Epopeian nazio baten mundu osoa ikuskizun bihurtzen da, era poetikoan, hots, figura batean indibiduatua eta ekinean: giza izpirituaren goi behe sakonenen kontzientzia erlijiosoa bezalaxe eguneroko existentzia, bizitza politikoa bezala etxetiarra, eguneroko bizierako premiak eta gozamenak611
|
Herri
handi bakoitzak, bere izpiritua legez, bere epopeia dauka, hor bere jatorrizko izpiritua molduratua gelditu baita betiko. Epopeian datza herri baten autokontzientziaren oinarria.
|
|
Eta frankofoboa baldin bada(, anti French?), bai, ez da inola ere xenofoboa, baizik antiinperialista soil soil331 Antiespainol bat ez da derrigor xenofobo bat. Herder-en nazionalismoak
|
herri
handi nahiz txikien berdintasunaren, eta anaitasun unibertsal eta bakezaletasunaren doktrinaren parte egiten du. Horregatik I. Berlin, Herder ilustratu aleman tipikotzat jotzeraino doa (Ilustrazio frantsesa ez da hain unibertsalista izan zentzu horretan):
|
|
La bella Easo, Blancos yNegros, El Tamborilero de Erraondo... Horiek baitziren poliki poliki bi muturretatikjandako Euskal
|
Herri
handi batetik geratzen ziren hondarrak. Herriminak bultzaturik, hondarrak bilduz, antzinakoaren ametsean geratu zen Campion.
|
|
Terratenienteen lurrak okupatu, lastategiei su eman, azukre fabrikan grebak antolatu, eta beste hamaika gorabehera. Begitan hartu zuten
|
herriko
handi mandi guztiek. Baina txarrena iristeko zegoen.
|
|
Etiopia da Kaldeaz bertzaldean den
|
herri
handi bat, Egiptoko muturreraino doana. Bi zati ditu Etiopiak, eguzki sortzea eta eguzki sartzea.
|
2008
|
|
Oso ondo ordaintzen den lana da, baina asko hil egiten dira ahaleginean. Juneau, hiriburua,
|
herri
handia da, eta ez dago errepiderik bertaraino. Izan ere, asfaltatutako errepide bakarra dago Alaskan.
|
|
Orain baina, alkate batzuek idatziz ere euskaraz erantzuteko konpromisoa hartu dute. Aurrerapauso handia da hori, nahiz eta herri txikietan hasi den mugimendua, eta
|
herri
handietara heltzea oso urrun ikusten den oraindik.
|
|
Madril Guadalajara (R) ibilbidean izan ezik, gune horretatik helmuga diren
|
herri
handietaraino zenbat kilometro dauden adierazten duten kartelez ongi hornituak daude gainerako tarteak.
|
|
...harremana ona da, eta ideiak eta esperientziak trukatzeko aukera dago; politikoki egonkorra da, eta, beraz, udalaren konpromisoa epe luzekoa izan daiteke, eta ez unean uneko egoera politikoen araberakoa; eta, gainera, Orexakoa eredu moduan erabili da beste herrietara zabaltzeko, bereziki Gipuzkoan antzeko ezaugarriak dituen herri asko baitago, baina baita beste lurraldeetara ere, eta, zergatik ez,
|
herri
handiagoetara. Aipatutako erakundeek hitzarmena sinatu zuten 2007an.
|
|
Herritik hirira aldatzea erabaki zuen lehenengo, baina berehala konturatu zen hiri bat herri txikiz osatutako
|
herri
handixeago bat baino ez dela. Hiritik atzerrira alde egin zuen gero.
|
|
Oso urrun geratzen da hori, hemen ura da nongura sumatzen dena, Casamance ibaia, bere adarrak eta Atlantikoaren presentzia.
|
Herri
handi eta sakabanatua da Oussouye, Ziguinchor tik paradisuzko hondartzez jositako Cap Skirring era erdibidean, eta berez ezer ez badu ere, badirudi indar askok bat egiten dutela hemen.
|
|
|
Herri
handia da, lau mila biztanle inguru auzo guztiak kontuan hartuta. ez ditugun zorroak aldean, hemen geratzeko tentazioa handia da, biharko borroka eguna galduta.
|
|
ospetsuena bai behintzat. Sasoi batean Tinbuktu eta Djenne izan ziren islamak inguruotan zituen hiririk garrantzitsuenak, eta gaur
|
herri
handia ez bada ere, astelehenetako azokan milaka lagun batzen dira.
|
|
Sangrafa ez da
|
herri
handia, baina lau errepide asfaltatu baino ez dituen herrialdean asko da bidegurutzea izatea. Eta asko izango zen laurehun kilometrotan dagoen seinale bakarra oker hartzea.
|
|
Tan Tan da basamortuko lehen
|
herri
handia. Turismoa erakartzeko ideia hoberik ez eta, dromedario erraldoi biren irudiak jarri dituzte herriko sarreran, errepidearen alde banatan.
|
|
Bizkor egin ditugu Boudjourreraino berrehun kilometro, errepideak ia hutsik, basamortua alde bietan eta itsasoa ikusi barik. Ez da
|
herri
handia, baina oso atsegina iruditu zaigu gasolioa botatzeko geldialdi laburrean. Galdu egin gara, badakigu bidaia batean galdu beharra dagoela.
|
|
Fadiouth aparteko mundu bat da, bidaiaren amaierak ekarri digun ezusteko opari zoragarria. Joalen aurrez aurre dagoen maskorrez egindako uharte bitxia da, 725 metroko egurrezko zubi batek lotua
|
herri
handira. Bertako biztanleek kooperatiban antolatu dute euren burua, herria eurek erakusteko kanpotarrei.
|
|
Gauza asko kontatzen ditu XIX. mendeko bizimoduari buruz.
|
Herri
handia zen Wilsonen irudiko Stornoway hala ere, bertara joandako irakasleek zailtasun handiak izaten zituzten hango ikasleekin elkar ulertzeko. Haurrek gaelikoz hitz egiten zuten eta irakasleek ingelesa baino ez zekiten.
|
|
NARRATZAILEA Itxuraz ongizatea bermatuta dagoen arren, halako
|
herri
handietan desoreka handiak daude egun ere. Azken finean, bizimodu hau garestiegia eta eutsiezina da gutako gehienontzat.
|
|
Bakean uzteko esaten diegu, gu geure herrixkan geratuko garela eta kito. Baina hiriko jendea etorriko balitz, eta zuhaitzak bota eta
|
herri
handi handia egingo balute, ospitalearekin, orduan asko poztuko ginateke; gure umeak ez lirateke gaixorik hilko.
|
|
leak), Juakinena, Mesapedroena, Gobelena, Malzapatariena, Pitarrena, Santikoena, Prudenzioena, Garaiena, Askane, Perulopetxena, Mante > keruena, Antsoena, Jardingana Belloena, Galarna, Mantxeena, Mukurena, Benturillena, Amorotoena, Andrabiena, Otxoena, Abadesanena, Bus > tiantxuena, Domingoena, Pertixoena, Simonena, Teresena, Bartoloena, Pikena, Mariena, Martintoena, Floresena, Manuelena Etxebarri, > Gabrielena, Ramosena, Sarrantxena, Perizena, Perizena Txikerra, > Santielexaldena, Ramosena Freskatxu, > Entelladorena, Adamena, Jakobena, Soldadoena, Arteagena(= la de Arteaga, transkribatzen du), Arzubiena, Tatoena, Maloena, Torrena, Sertutxena, Askorriena, Santiena, Lindoena, Lopetxena, Sarriena, Dendariena, Martinikoena, Markotena eta Kasuena. Harrigarria dirudi XVIII. mende bukaeran
|
herri
handia izango ez zen Getxon gertatzen zen, ena> atzizkidun hainbeste etxe izen egotea. Ikerketa sakonagoa merezi du kasu honek.
|
|
Zentzu horretan, egiazko euskaldun hiritar bakarrak Gasteiztarrak lirateke. Bestalde
|
herri
handi izatetik hiri izatera igarotzen orain dela gutxi hasi denez badu halako birjinitate bat, ez dago ezein tradizio literario ez kultura esklerosagarriri loturik gure imaginarioan, erakargarri egiten duena.
|
|
Zentzu horretan adierazle esanguratsua izan liteke Azkueren 1918ko hitzaldian 1898ko artikuluko hizkera bertsua errepikatzea, haren oihartzuna jasoko balu bezala: bietan Antilla berba ageri da (eta ez, demagun, batean Antilla eta bestean Karibe), eta bietan
|
herri
handi batek txikia menperatzen duela adierazteko irenstearen metafora erabiltzen da («devorado por los tiburones» 1918an eta 1898an «Goi Amerika aspaldion dago iaten[...] lenengo grauskadan Puerto Rico ian dau; bigarren grauskadan Cuba bera, irugarrenean Filipinas»). Halaber, Azkuek 1918an esandako «conservo la cordura suficiente para preveer» esaldiak, zentzu komuna izan baduela baieztatzearen adiera izan dezakeen arren, orobat iraganeko aurrekariren batetik irakaspenak atera zituela pentsarazten du; eta, dudarik gabe, 1898ko gertaerek aukera handiak zituzten aurrekari hori izateko.
|
|
Zaharrak joan, arrotzak jin, gure bazterrak eta egoitzak eta jauntziak eta ohidurak, oro itzulipurdikatu dauzkigutela. Zaharrak joan eta gazteek heien urhatseri ez jarreiki, bainago hea Uztaritzen, Hazparnen edo Baigorrin?
|
herri
handienez eta eskualdunenez mintzatzeko, hiru mutiko gazte badiren eskuarazko dotzenerdi bat kantu dakitenik.
|
|
Izan ere, baserri girotik hiritarragoa den bizimodura igaro baikara. Ezagun da Euskal Herrian baserri giroko herriak edo hiri handietatik urruti dauden herriak izan direla euskalkia hobeto mantendu dutenak, hiri eta
|
herri
handietan, ostera, gaztelania nagusituz joan delarik. Horretaz gain, euskarazko jardunean antzeman daiteke aldaketa.
|
|
Ondoren, nitrogeno dioxidoa (NO2) azpimarratu behar da, herritarren %21i eragiten baitio, batez ere hiri handietan. Eta, azkenik, ozonoa (O3),
|
herri
handietatik hurbil dauden landa eremuetan eta hiri inguruetan kontsumitzen dena”, azaldu du GKEk, hirietako poluzioaren %80 autoaren ondorio dela uste baitu. Haren iritziz, arazoa bideratzeko modu bakarra airearen kalitatea hobetzeko planak egitea eta abian jartzea da, legeak eskatzen duen bezala.
|
|
zenbait idazlek liburuak argitaratzeko dituzten zailtasunez mintzatuko da, gazteek edo kreoleraz idazten dutenek, adibidez. «Dena baita askoz zailagoa
|
herri
handi batetik, herri diruz aberats batetik urruti bizi denarentzat».
|
|
Halere, ordurako nabaria zen jendearen babesa bageneukala, eta altxor garrantzitsua zela hori. Are gehiago aintzat hartuta Gasteiz
|
herri
handi bat zela, 40.000 biztanle bakarrik zituela. Kudeaketa jardunean genbiltzanok sinetsita geunden gure patua, taldearen patua eustea, irautea zela, duintasunez jardun eta kito.
|
|
Zinemak, ordea, biztanleriaren %40 erakarri du.
|
Herri
handietan zinemareko ohitura handiagoa dago, «eskaintza zabalagoaren ondorioz». Hori argi ikusten da Araban.
|
|
Udalean jarraitu beharreko dekalogo bat jarriko da; aholkularitza zerbitzu bat ere jasoko du Udalak, adibidez etorkinen ingurukoa; eta UEMAk martxan jartzen duen kultur zirkuituan ere sartuko da Bergara.Orain artean, eta egoera soziolinguistikoa dela eta, herri txikiak izan dira gehienbat UEMAko kideak. Barrusok esan du, baldintza berriekin
|
herri
handiagoak ere sartuko direla, eta horrek UEMAren dinamika moldatzea ekar dezakeela.
|
|
Gehitu duenez, horrek," zentzu onean hartuta, dinamika kentzen dio elkarteari.
|
Herri
handi batean ez litzateke nabarituko baina txiki batean bai". PremiaEgoitza bera ere zahartu egin zen eta ez zegoen baldintzarik onenean," eta jendeari joatea kosta egiten zitzaion".
|
|
Ueman lidergo papera Udalak. Azpeitia da Uemako
|
herririk
handienetakoa eta, nolabait, lidergo papera hartzea ere badagokio.
|
|
Beste
|
herri
handi batzuk erakartzeko bertara.
|