|
2000
|
|
|
Kazetari gazteak esan duzula eta benetan garrantzizko gaia denez,
|
gure artean
komentatzen aritu gara nola interesgarria izan daitekeen Xuxen zuzentzaile informatikoan euskalkietako ahal denik termino gehienak sartzea, eta zergatik ez, aditzak ere bai. Horrela, zuzentzaileak ezagutuko luke
|
|
|
Izenburuaz jabetu eta nagusitzen zaigun ezinegonak ez zaitu harritu behar, irakurle. Izan ere, azken bolada honetan
|
gure artean
Nafarroaren inguruko lanak ugaldu diren arren, eta LARRUN txokoan (26 zbk.) ongi erakutsi zenez, ez da ohikoa euskal historiografian honelako lan bat topatzea. Kasu honetan, berriro ere eta zoritxarrez, erdaraz idatzirik dago, elkarrizketa hau bezala.
|
|
|
Gainera, itxi samarrak izan gara kontu horietarako; familia, erlijioa eta pudorearen zentzu handia dago
|
gure artean
|
|
|
Orain arte, abertzaletasunaren izenean, indarkeria erabiltzeak, abertzaletasunaren beraren helburuak eta ideiak ere kutsatu ez ezik, kritika lerro erraza uzten zien bere etsaiei. Baina Lizarra-Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira
|
gure artean
. Hitzarmen honen eduki guztiz demokratikoa ez du inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea emateko metodoa guztiz demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri.
|
|
|
Etorkinek
|
gure artean
izaten duten beste arazoetako bat soldatena da. Sarritan egiten dizkieten behin-behineko lan kontratuei gehitzen zaie soldata hauek ez direla egiten duten lanaren mailakoak.
|
|
|
Reno-Nevada Unibertsitateko euskal bildumako liburuak genituen lehen ingelesez gure herriaren ikuspegi aski orekatua ematen zutenak. " The Basque History of the World" honek, berriz, Renoko testuen mugak hautsi (EEBBetan baino ez dira zabaltzen) eta
|
gure artean
dibulgazioa izango duen liburua izatea lortu du. Beti da interesgarri besteek nola ikusten gaituzten jakitea.
|
|
|
" Ez naiz sartuko gogoeta etikoetan, hilketa honen emaitza politiko kaltegarriak azaltzen saiatuko naiz, kritika politikoari ekinen diot". Nahiko planteamendu arrunta
|
gure artean
, ETAren hilketa bakoitzaren ondoren.
|
|
|
Baina, arestian esan bezala, 75etik 80rako tarte horretan abildadea baneukan txapeldun izateko. Denek badakizue txapelketa bat jokatu zela hor Empresas Unidas-ekoa; guk boikota egin eta
|
gure artean
txapelketa bat jokatu genuen. Txapeldun osaba zen eta nik 22 -1 irabazi nion.
|
|
|
Dar-Dar sortzerakoan
|
gure artean
profesional mailan lanean dabiltzan konpainiei erreparatu diete. " Horra hor Euskal Herritik kanpo sarri ateratzen direnak:
|
|
|
" Ikusi genuen Zamudioko euskara gorde behar zela eta komenigarri izango zela batuta edukitzea. Hemendik denbora gutxira bertoko pertsona euskaldun nagusiak ez direlako
|
gure artean
egongo-eta" arrazoitu digu Alberto Martinez de la Cuadra Lagatzuko kideak. Bestenaz, Bizkaia partean gure hizkuntzak tokian tokiko euskararen galera eta erdararen nagusitzearekin tupust egin ez eze, aurre ere egin behar dio, etorkizunean gaur bezain bizi iraun gura badu bederen.
|
|
|
Bertan, gizarte mugimendu europar zabal bat eratzearen aldeko aldarrikapena egiten du, gutxien burokratizaturik dauden eta militanteagoak diren Europako sindikatuek eta bestelako gizarte mugimenduek osatua langileen eta herri xehearen eskubideen alde jokatzeko. Duela gutxi" Le Monde Diplomatique"-n argitaratutako lan hori kritikatua izan daiteke hainbat ikuspegitatik, baina, inolako zalantzarik gabe, gogoetarako oinarri garrantzitsuak eskaintzen ditu,
|
gure artean
oraindik egiteko dagoen eztabaida baterako.
|
|
|
Jarrai izkuntzalari bati dagozkion arrazoiak emanaz. Ezin izan zindezke eguzki diztizari,' jakintsu' asko bait dago
|
gure artean
". Eta letra larriz, amaiera moduan:
|
|
|
Saramagoren liburu bat itzuli duzu, oraindik Nobel saria jaso ez zuenean, hain ezaguna ez zenean
|
gure artean
. Zergatik hautatu zenuen liburu hura?
|
|
|
Elkartea horretan oso garbia izan da. Garai hartan
|
gure artean
eztabaida sortu zuen zenbateraino enfrentatu, zenbateraino ari ginen hipotekatzen bertsolaritzaren etorkizuna estilo gogor hori mantentzeagatik, eta uste dut momentu honetan balorazio positiboa egiten dugula. Enfrentatu ginen, baina gure proiektuaren arabera.
|
|
|
Gaurko gizartean gaztelania-edota frantsesa-menperatzea izugarrizko pribilegioa da. Ez gaude prest horiek jakiteak ahalbidetzen duen kultur munduari eta nazioartean murgiltzeko ematen duen aukerei uko egiteko, beste arrazoreen artean, ikasi dugulako, berandu ikasi ere, gaztelania gure hizkuntz berezkoa ere badela, latinetik etorria eta hemen sortua,
|
gure artean
2000 urteko bizitza duena eta bere baitan euskararen aztarnak ere badituena. Euskaraz inoiz mintzo zirela ziurtzat ezin jo dezakegun Nafarroako lurralde garrantzitsu baten hizkuntza da, Nafarroako Erresuma historikoaren benetako osagarri eta ardatza.
|
|
|
Azken hiru hamarraldi honetan euskararen aldeko diskurtsoa mendearen lehen erdikoarekin alderatuta ia berdina izan da, eta proiektu politiko eta mitologia abertzaleei lotuegia. Aski izan da azken bi urte hauetan
|
gure artean
sortu diren neosofistak euskararen aurkako diskurtso berri bat egiten hastea, jasoa eta intelektual izan antza duena, gure mundua asaldatzeko eta defentsiban jartzeko.
|
|
|
" Ene ustez gauza ezberdinak dira arazo honetan politika, etika eta idazkera" zioelarik. 1987an argitaraturiko Marinel zaharrak honetan, aldiz," badirudi planteamendu horiek denak hankaz gora joan zaizkiola," Literatura eta iraultza" izeneko poeman
|
gure artean
hainbat eztabaida sortu duen beste binomio fantastiko bat,-torturaren errealitate ankerraren kontra txirtxilatu dira esparru sakratuak, Pessoa, Eliot, Chesterton eta beste kutun guztiak."
|
|
|
Beraz, estilo pertsonal horrek ematen dio bere obrari balore berezia. Izan ere, mundu guztiko literaturaren erreferentziek eta euskal herriko tradizio ezberdinek elkarturik aditzera ematen dute badela
|
gure artean
erdi-ezkutaturik eta erdi-galdurik dagoen errealitate bat bere liburuetan islatzen saiatzen dena mundu mailako beste errealitate askorekin harremanetan jarriz, era bateko eta besteko ispiluez baliatuz, errealismotik fantasiaraino, eta alderantziz ere bai.
|
|
|
" Sapho, Li-Po, Jonathan Swift, Cesare Pavese, T.S. Eliot eta liburuan zehar, narrazio bakoitzeko sarrera aipuetan bereziki, agertzen direnekin batean ziklo arturikoa, Herman Melville, gure ahozko tradizioa (Atarrabio, kantutegi zaharra) egilearen erreferentzien konstelazioa gure begi aitzinera dakar, eta horrekin batean, idazle handiek beren ondokoetan uzten dituen eraginez harantzago, literatura literaturgai izan daitekeela erakutsi ere. Liburu hau plazaratu zenez geroztik
|
gure artean
hainbertzetan aipatu den zorioneko metaliteraturaren deskubrimendua dugu. Jadanik idatzitakoa, gu denon eskura, jolasgai eta idazgai." (23 -24 or.)
|
|
|
bere alde, motza eta arina dela esan beharko nuke. Edozelan ere, halakoak ez dira soilik
|
gure artean
gertatzen. Edozein herrialdetako liburu salduenen zerrenda begiratzea aski da konturatzeko horien artean literatura ona salbuespena dela.
|
|
|
Egunkaria 1995-XII-6) Honela defendatu zuen bere aukera idazleak: " Iruditzen zait
|
gure artean
literatura handi gehiegi dagoela eta denbora-pasarako gutxi". (Olasagasti:
|
|
|
Beraz,
|
gure artean
zabaltzen eta garatzen doan kritika mota da. Hona hemen gaur egun iruzkinak kaleratzen dituzten egunkarien zerrendatxoa:
|
|
|
Baina,
|
gure artean
, Aita Manuel Larramendi andoaindar josulaguna dugu noski Argiaro garaiaren sustatzailerik handiena. Besteak beste, Corografía de la provincia de Guipúzcoa deritzan lana idatzi zuen 1754an, Bartzelonan 1882an argitaratuko zena.
|
|
|
Telebista-kontsumoa oso zabalduta dago
|
gure artean
, CIESen arabera populazioaren %85, 1ek telebista ikusteko ohitura baitu. Gainera, batez beste, EAEkopopulazioak 207 minutu pasatzen ditu egunero aparatuaren aurrean.
|
|
|
Lehen bienkasuan kontrol-sistema horretatik kanpo daudelako eta, GARAri dagokionez, sortu berria izanik, aztertuaizateko beharrrezkoa zen denbora bete ez duelako. Hiruren kasuan, egunkarietan bertan emaniko datuaksartu ditugu taulan.Informazio orokorrekoak diren egunkariak bakarrik aipatu ditugu, nahiz eta hauetariko bestelakobatzuek salmenta handiak lortu
|
gure artean
, esaterako, MARCA izeneko kirol kazeta.OJDren datuak izan ezean, ARMENTIA et al-ek Kazetaritzaren hasi-masiak izeneko liburuan (UPV, 2000) emaniko datuak erabili ditugu GARAren kasuan eta baita ere DEIArenean ere. ELPERIODICO DE ALAVAri dagokionez, berek luzatutako datuak hartu ditugu.5Egunkari honek gainera, azpi-edizioak ere baditu, esaterako, Bizkaian Ibarrezkerra edo Uribe kostahartzen dutenak.
|
|
|
Egunkari nafarrek, bai Diario de Navarrak eta baita Diario de Noticiasek ere, bazterrean utzia dute euskara. El Correo bilbotarrarekin eta Periodico de Alava gasteiztarrarekin batera, egunkari nafarrak dira euskararik gutxien erabiltzen dutenetakoak,
|
gure artean
.
|
|
|
Euskarak hedabideetan duen arazo orokorra, batez ere eguneroko prentsarigagozkiolarik, elebitasunean bertan datza. Izan ere,
|
gure artean
ezagutzen dugunelebitasuna, alegia, hizkuntza biren erabiltze normalizatua, hots, zernahirako moduegoki eta zuzen batez hizkuntza biren erabiltze arrunta, aukera pertsonala da. Alegia, pertsona bera da elebiduna gure artean; urrun dago elebitasunetik gizartea, gureabehintzat.
|
|
|
Izan ere, gure artean ezagutzen dugunelebitasuna, alegia, hizkuntza biren erabiltze normalizatua, hots, zernahirako moduegoki eta zuzen batez hizkuntza biren erabiltze arrunta, aukera pertsonala da. Alegia, pertsona bera da elebiduna
|
gure artean
; urrun dago elebitasunetik gizartea, gureabehintzat.
|
|
|
Oro har,
|
gure artean
saltzen diren egunkari elebidunek2 ez dute kontuan hartuegoera hori. Euskal Herriko egunkari elebidun askok, zein bere tokian, jakina, trufa etairri egiten diote euskarari.
|
|
|
Jakina da
|
gure artean
. Gaur egun, Euskal Herrian kontraesan teoriko-praktiko nabarmena bizi dugu:
|
|
|
Horrela, Bidasoaz iparraldeko Euskal Herriaren kasua hor dago, beregordintasun osoan, Parisek entzungor egin dielarik sarri euskal erakunde politikoen etakulturalen eskakizunei. Bada
|
gure artean
, bestalde, probintzia bakarra ikusten dueniklurralde bakartzat: eredu horretako adibiderik argiena, beharbada, beste zenbaitsentsibilitate foralistaren artean, zenbait arabarren eskakizuna da.
|
|
|
eredu horretako adibiderik argiena, beharbada, beste zenbaitsentsibilitate foralistaren artean, zenbait arabarren eskakizuna da. Bada
|
gure artean
, hirugarrenik, sentsibilitate estatutista dei diezaiokegun jarreraren aldekorik; horien arabera, gaur egun ezagutzen diren Gutun autonomikoek ezartzen duten marko juridiko-politikoak nahiko lurraldetasun administratibo ezartzen dute eta, beraz, Euskal Herriaondo definiturik dago komunitate berezitutan. Bada gure artean, era berean, EuskalAutonomia Erkidegoaren eta Nafarroaren artean harreman soziopolitiko bat onartuarren, Espainiak eta Frantziak administratutako Iparraren eta Hegoaren artekoharreman zuzenik eta arauturik onartzen ez duenik.
|
|
|
Bada gure artean, hirugarrenik, sentsibilitate estatutista dei diezaiokegun jarreraren aldekorik; horien arabera, gaur egun ezagutzen diren Gutun autonomikoek ezartzen duten marko juridiko-politikoak nahiko lurraldetasun administratibo ezartzen dute eta, beraz, Euskal Herriaondo definiturik dago komunitate berezitutan. Bada
|
gure artean
, era berean, EuskalAutonomia Erkidegoaren eta Nafarroaren artean harreman soziopolitiko bat onartuarren, Espainiak eta Frantziak administratutako Iparraren eta Hegoaren artekoharreman zuzenik eta arauturik onartzen ez duenik. Bada gure artean, azkenik, euskalnazionalisten konstrukzio kontzeptuala onartzen duenik ere, hots, mapa politiko-administratiboa mapa linguistiko-kulturalaren gainean modu isomorfikoan ezarrikolukeena.
|
|
|
Bada gure artean, era berean, EuskalAutonomia Erkidegoaren eta Nafarroaren artean harreman soziopolitiko bat onartuarren, Espainiak eta Frantziak administratutako Iparraren eta Hegoaren artekoharreman zuzenik eta arauturik onartzen ez duenik. Bada
|
gure artean
, azkenik, euskalnazionalisten konstrukzio kontzeptuala onartzen duenik ere, hots, mapa politiko-administratiboa mapa linguistiko-kulturalaren gainean modu isomorfikoan ezarrikolukeena.
|
|
|
Berau da, dakizunez, gaur gaurkoz, euskara hutsez
|
gure artean
argitaratzen denegunkari bakarra. Izan ere, ez dira asko izan euskaraz argia ikusi izan dutenak eta, gauregun, bizirik dagoen bakarra hauxe da.
|
|
|
Gure artean, Euskal Herrian/ Herrietan irakurgai eta ikusgai ditugun hedabideekzeinek bere gustuko mapa marrazten dute, defendatu gura dituzten helburu estrategikoeimen eginez. Badira
|
gure artean
Euskal Herri bateratu, integratu eta lurralde-anitzeansinesten dutenak, Zazpiak bateko maparen aldeko apostu grafikoa egiten dutenak.Badira egungo marko juridiko-administratiboak soilik ikusi/ erakutsi gura dituztenak.Badira euskal lurraldetasuna barrutik birrintzearen aldeko apostua egiten duten probintziazaleak. Badira, baita ere, euskal lurraldetasunaren ukazio biribila praktikatzenduten estatalistak ere...
|
|
|
...? Arrazoiberriz hornituta, burujabetzaren inguruko eztabaida berriro lehen mailako garrantzia hartzen ari da
|
gure artean
. Azken finean, galdera honek kezkatzen gaitu:
|
|
|
Alderdi abertzaleek daramaten abiadura kontuanizanik, dokumentu arras garrantzitsua eta interesgarria izan daiteke mahai-ingurua.Gainera, mahai-inguru hori osatzeko ABren ekarpena ere jaso dugu, hori ere P.Iparragirreren eskutik. Eta aurreko hiru ikuspegiak objektibotasunez aztertzen etaerkatzen dituen EZBAIKA elkartearen artikulu labur bat ere badator, azken bosturteotan
|
gure artean
bizi izan den Gerardo Trujano behatzaile mexikarrak egina.
|
|
|
Geroxeago etorriko baitzen. Bi izan ziren
|
gure artean
lehenak, edo gehien bat, kezkatuzirenak hortaz: Mikel Barandiaran Alkorta bata (geroago Iberdueroko Nuklear Sailekoburua izanen zena), eta Txillardegi bertzea.
|
|
|
Noizean behin, eztabaida xelebre bat azaltzen da
|
gure artean
: ea kondaira mitikoakikus daitezkeen errealitatean errotuak diren ala ez.
|
|
|
Eta ideia hori nekez loratu bada, zoritxarrez oraindik ba omen dago bestelakotanari denik gizartean eta Euskal Herriko gizarte-eragileen artean: ?...
|
gure artean
badagooraindik,, agente, gorenekoen artean ere, euskara gabe Euskal Herria normalki izandaitekeelapentsatzen duenik?
|
|
|
Horretaz jabetuta, jende gutxitxo ikusten zuen Jose Luisek
|
gure artean
, aldizkariaren lehen zenbakian salatzen zuenez: –... oso kontzientzia urria dago gureartean euskararen erabilpena ezinezko egiten duten baldintzei buruz.
|
|
|
Egan-en orobat, 3/ 4, 1957, 225, sinatu gabeko erreseina batean: . Era berriko liburuada
|
gure artean
–. Berritasuna zertan datzan agertzeko, Mitxelena-ren hitzaurreko pasarteak aldatzen ditu.
|
|
|
Existentzialismoa aipatzen denean, Kierkegaard aipatzen da beti. Existentzialismoak
|
gure artean
eduki duen presentzia aipatu nahi denean, Txillardegi aipatzen dugu.
|
|
|
Rahner), bai artean eta bailiteraturan azkenik, batez ere existentzialismo frantsesaren eraginaz. Hauek izan dira (Sartre, Camus, etab.) eraginik handiena izan dutenak
|
gure artean
, Unamuno-rekinbatera Kierkegaard-ek ezagutu duen pizkundearekin.
|
|
|
Azentuari buruzko ikerketak nahikotxo ugaldu dira
|
gure artean
, 1984 urtean(+ 2, -1) hedatzen hasi zenetik hona. UEUren jardunaldietan hasieran (gogoan erabil bedi 1987.urteko proposamen hura) eta ELE aldizkarian geroago (1992) nekaezin ibili da Txillardegi euskal azentueraren arazoa plazaratzen eta ingurukoak kinatzen.
|
|
|
Informazio aldakorra erabili behar dugun edozein egoeratan, testu-ahots bihurgailua erabili ahal izango da informazioa ahots bihurtuta eman diezagun. Ahots-moldearen abantaila, gaur
|
gure artean
hain hedatua den telefono-sarearen erabilpena ahalbidetzean datza. Testu-Ahots bihurgailuen aplikazioetan aipa daitekeen beste bat, ikusmen-arazoak dauzkaten edo ahotsik ez daukaten pertsonei laguntzeko tresnatzat edukidezakeen erabilpena da.
|
|
|
Joera horren atzean interes ezberdinak izan daitezke. Guk, alabaina,
|
gure artean
arruntak diren eta begi-bistakoak diren bi jarrerei buruzko hausnarketaegin nahi dugu, tartean jarrera-eta sentimen-nahasketa ugari izan daitezkeela aitortuarren: ukapen sozialari loturiko jarrera eta kultur fenomenoen azterketa okerrarekinerlazionatzen den jarrera.
|
|
|
Ezagunak izandira, eta dira?
|
gure artean
horrelako antropologiagintza eta planteamenduteorikoak, bestalde Euskal Herriaren alde jokatu duten lan zientifiko estimagarridirenak. Iragan kulturalean eta arrazan aurkitzen dituzte nazionaltasunaren ardatzak.Lehenaldiak, neolitikotik hasiz?
|
|
|
Noski, ez genuen serio hartzen txantxa inozo hura, baina nik ez dakit hainbeste errepikatzearekin Jabik erdi sinetsi ote zuen. Edo bestela agian pentsatu zuen" koño, ba zergatik ez?", edo beharbada suposatu zuen ez zela hain txantxetakoa eta kanpotik (besteen begiradatik) argiago ikusten zela
|
gure artean
existitzen omen zen kimika berezia. Ez dakit nik ze arraio sartu zitzaion buruan, kontua da gau horretan (nahikoa hordituta, esan beharrik ez dago) bere ezpainen artean aurkitu nituela nireak.
|
|
|
Pentsatu dut hitzaldi horrek ez zuela baimen ofizialik izango, eta horregatik ez zela ospatuko. Baina mehatxuren baten zurrumurrua zabaldu da
|
gure artean
, hitzaldiak bonba mehatxua jaso duela, alegia. Eta jendea hasi da esaten protestante putakumeen errua zela, gaur euren egun seinalatua zela (artean ez bainekien hori ere, nahiz eta famatuak izan" orangista" izeneko talde horiek gaurko egunez egiten dituzten desfile eta alarde harroak), eta Ipar Irlandan istilu larriak izan direla gaur, eta gauean larriagoak izango direla seguruenera.
|
|
|
Arinegi eta horrela. Eta (hau
|
gure artean
) ez dut idazteko batere gogorik. Nahiago dut kanpora irten eta ikustea, ikustea, ikustea.
|
|
|
—Ordea, Ursuaren espedizioneak goiti-beheiti egin zuen ibai Amazonas, eta gu ez gara Ursua baino gutiago izanen... zeren, baldin Ursua nafarra bazen,
|
gure artean
bada bertze nafar bat ere —eta, eskuz seinalatzen ninduela, eni beha ipini zen, irritsu; eta gero, irria areagotzen zuela, erantsi zuen—: Eta ni gipuzkoarra naiz, eta ez naiz nafarra baino gutiago...
|
|
|
Eta alferrikakoak izan ziren ene usteak eta don Venanciorenak, zeinak uste izan baitzuen ezen haren eta
|
gure artean
zegoen oihana murru iraganezin bat zela, zeren oihanak mila urratseko bihur baitzezakeen urrats bakoitza.
|
|
|
Finean, nola aitona Nikolasek printzipalki frantsesez ikasi baitzuen, eta nola behin batean, bere izebetarik bat, Parisko handiki baten etxerat ezkondu behar zuela-eta, Parisen egon baitzen eta Parisko handitasunarekin liluraturik itzuli baitzen, hala miresten zituen Paristik eta Frantziatik zetozen kasik gauza guztiak, eta hala nahi izan zuen eta hala erdietsi ere zuen, erregeordearen fabore berezi baten bidez, bere bi semeek —gure aitak eta osaba Joanikotek— Parisen ikas zezaten, Filipe II.ak bere denboran ezarri legearen gainetik, zeinak bere menekoei kanpoan ikastea eragozten baitzien. Eta, hala eta halatan, Parisko izebaren eta haren senarraren ahaleginei esker bete ahal izan zuen aitonak bere semeak ongi hazteko eta hezteko ametsa, igortzen zituelarik bai bata eta bai bertzea ere Parisko Collège de France-rat, gure aita lehenik, eta osaba Joanikot ondotik, zeren eta haiek ere hiru urteren aldea baitzuten beren artean, Mattinek eta biok
|
gure artean
bezalaxe.
|
|
|
Eta aldi hartakoa izan zen, orobat, osaba Joa nikoten deliberamendu hura, bere zakur hari Luthero deitzekoa... baita Madda le nekin joaitekoa ere, bere dorretxerat. Eta hala piztu zen
|
gure artean
gerla, eta gerlak ez zuen gibelat egin... Eta gerla hartan guztia zen baliozko, baldin heresiaren uxatzeko edo haren aurizkitzeko bazen.
|
|
|
Eta, burua eta bihotza suturik nituela, zenbatetan amestu nuen nik ere handik aitzina ezen bertze Utopia bat bihur zitekeela Urbiain, eta Utopia hartan bere zentzua izan zezakeela ni apez izaiteak, inguru haietan guztiok anai-arrebak bezala bizi ahal izan gintezen, jauregiko ondasunak
|
gure artean
hobeki partiturik, Jainkoaren laguntzarekin! Gainerat, komunitate tipi bat zen Urbiain, eta han gauzak errazago joan zitezkeen, zuhaurk ere erraiten zenuen bezala, Jainkoaren laguntzarekin.
|
|
|
...soa ez guztizkoa bazen, zeren, ororen buruan, lurrean egina lurrak kutsatua baita, halarik ere, haien bizimoldeak, hainbat alorretan, bekatuaren aitzineko paradisukoa oroitaraz zezakeen, eta, ondorez, nola indiar haiek deus ere ez baitzuten eta deus guti behar zuten bizitzeko, hala, nehork ez zuen bertzeen eritasunik edo heriotzarik desiratzen, heredentzia baten koberatzeko pentsuan, konparazione,
|
gure artean
gertatu ohi den moduan.
|
|
|
—Hara, pulitzer bat genian
|
gure artean
eta gaur ikasi behar! Ez da, beraz, deus gaineratzen ahal" profesional handi" horrek aipatu ez duenik?
|
|
|
Litro bat esne —gaingabetua—, ogi egin berria eta lau croissant poltsa batean nekartzala itzuli nintzen ordu laurden geroago. Mahaia amen batean antolatu nuen, Edurne
|
gure artean
zegoenetik etxean genituen erreximenta, gurina eta guzti. Paretako erlojuaren orratz luzea grabitatearen legera makurtu orduko, Kolonbiako urrina sukaldeaz jabetua zen, kafeontzitik isurka.
|
|
|
Hitz erabiliegiak
|
gure artean
sorrarazi zuen isiltasunak harlauza baten pisua zuen. Ez nuen gehiago errateko eta Unai Maiterekin ari zen, bere ganberan jostetan.
|
|
|
Pentsa zer izan litekeen nire egunkari berekoa balitz! Batzuetan halako deskoordinazioak izaten dira
|
gure artean
eta...
|
|
|
Bertze edonora joan izan bagina ere, berdin izanen zatekeen, janaria izan baitzen gutien preziatu genuena. Doluz hasi ginen, fraideeneko gelakideetan
|
gure artean
gehiago ez zirenen zenbaketan: honako hau errepidean, horrako hori dama zuriarekin batean zaineratutako birusak suntsitua, harako hura hango edo hemengo aberriaren alde, ahantzi gabe biziaren lehen ostikoarekin burua trenbideari eskaini zion halako.
|
|
|
—Ohe barnean nahiz ohetik kanpora, inoiz
|
gure artean
izan dugun astebururik zoragarriena.
|
|
|
Lehenago, egunkarian lan egiten zuenean, Tomasi" Kondea" erraten genion erredakzioan, bertzeengandik urruntzen zuen dotorezia zabarraz hornitzen baitzuen bere burua. Hori,
|
gure artean
, oro har arraroxkoa izaki, are gehiago bere anaiarteko jendeetan. Izanez ere, kirol-kazetaria zen Tomas, eta hoberenetarik omen, baina horretaz ez naiz mintzatzeko egokiena, neure bizitzan ez baitut kirol-kronika bat bakarra osorik irakurri, ez harena ez bertze inorena.
|
|
|
Ez inon ez inorekin gizalege apurrik ez gordetzeko gutizia. Delako legeari men egiten hain sutsu agertzen ginen, non lagunak etxera ez ekartzea ere arau idatzi gabea bilakatu baitzen
|
gure artean
. Groucho Marxek erran zuen ez zitekeela inola ere bera bezalako jendajerik onartzen zuen elkarte bateko kide izan.
|
|
|
Zenbait urte geroago, Ximurraren ezteiak
|
gure artean
eztabaida garratza piztu bazuen —zer eta ezkondu, nola eta elizaz—, esposberrien helbide izatekoak ere eman zigun solaspiderik: nora eta izebarenera.
|
|
|
Baina Don Justinoren aurpegian izua da nagusi eta esperantzarik eza. " Sikiera
|
gure artean
bertsolariren bat egongo balitz", kexatzen da Don Justino, lurrean kizkur-kizkur etzanda dagoela, bi eskuak sabel oparoan birjin. K. L. idazle gazteak hitzaldiarekin jarraitzeko tentazioa du, baina Molinero poeta aurreratzen zaio:
|
|
|
-Ez dakit, Daniel. Jesukristo omnipotentea da, jada
|
gure artean
egonen da, segurasko.
|
|
|
Goxokiak banatu zituen
|
gure artean
. Apaizek goxoki ugari izan dituzte beti beren sotanen patriketan.
|
|
|
Orain arte gurago izan dut ezer ez esan, baina gau batez diskoteka batean ezagutu nuen eta harrezkero niri segika dabil. Benetan agintzen dizut
|
gure artean
ez dela ezer gertatu...
|
|
|
Hasiera batean, denok taldean abiatu gara, baina ibilbidea aski luzea baitzen, konturatu gabe elkarrengandik urrunduz joan gara. Ni batez ere Karmelo eta Rubenekin ibili naiz; badirudi bidaia honetara bakarrik etorri izanak
|
gure artean
sintonia berezia sortzen duela. Eta hain zuzen ere bakarrik bidaiatzearen onura eta desabantailez mintzatu gara:
|
|
|
Une hartan, azken bi hilabeteotan
|
gure artean
hain ugariak izan ziren isilune desa  tsegin haietako bat sortu zitzaigun. " Gelara noa", esan nion, eta bera hiri erdian autoak anbulantziari toki egiteko baztertzen diren gisara erretiratu zen, niri pasatzen uzteko.
|
|
|
Bada nik antzeko zerbait sentitu nuen Dabidek egia aitortu zidan gau hartan: itxuraz
|
gure artean
ezer gertatzen ez zela (beharbada hori arrazoietako bat izango zen, hau da, gure artean ezer ez gertatzea), amodio istorio ezkutu bat garatzen ari zen, nik errealitate paralelo hartaz ezertxo ere ez nekiela.
|
|
|
Bada nik antzeko zerbait sentitu nuen Dabidek egia aitortu zidan gau hartan: itxuraz gure artean ezer gertatzen ez zela (beharbada hori arrazoietako bat izango zen, hau da,
|
gure artean
ezer ez gertatzea), amodio istorio ezkutu bat garatzen ari zen, nik errealitate paralelo hartaz ezertxo ere ez nekiela.
|
|
|
Fiskalak (T) bere jarduna amaitu bezain laster, Esther txaloka hasi da eta epaileak (L) bai hari bai edanean eta solasean ari ginenoi, non geunden oroitarazi behar izan digu. Baina
|
gure artean
ez baitzegoen giro, bost minutuko atsedenaldia proposatu du. Horren ondotik, abokatu defendatzailearen (I) txanda heldu da.
|
|
|
Abokatu defendatzailearen (I) jardunaren ondoren, herri tribunaleko kideok hitz eta pitz hasi gara, eta zinez nekeza zirudien akordio batera heldu ahal izatea. Baina ordu erdi luze baten buruan (ematen zuen herri tribunalekoen artean epaiketa bersortu, eta Estherrek jaso duela fiskalaren lekukoa, eta Lolak Idoiarena; Preterito, azkenik, epailearena egiten aritu delarik),
|
gure artean
bozkatu, eta Karmelori egokitu zaio bozeramaile lana:
|
|
|
Ezin dizut halakorik esan, baina ez da lehen bezala. Gauzak erabat aldatu dira
|
gure artean
. Zer gehiago esatea nahi duzu?
|
|
|
Hau guztiau, ordea,
|
gure artean
, batez ere 1968 urtetik aurrera hasi zen mamitzen. Beraz, giro hori erabat urrun zegoen Unamunok, bizi zenean, inguruan zuen gizarte egoeratik, eta horregatik oso ondo eduki behar dugu hori kontuan bilbotarrak euskara alde batera uzteko izan zuen jarrera epaitzeko orduan.
|
|
|
Beraz, ez da hain harrigarria
|
gure artean
luzaro, bai teorian eta bai praktikan ere, gizarteari behin eta berriro azaldu beharra euskara, beste edozein hizkuntza bezala, kulturaren adierazpide egokia izan zitekeela, hau Estatuaren goiko mailetan, bai eta unibertsitateko irakasleen artean ere oso eztabaidagarria izaten baitzen, haren aurkako zapalkuntza justifikatu eta harekin aurrera segitzeko aitzakiatzat.
|
|
|
Orregatik Gernika’ko gertaera ura (1937koa) izugarria izan arren ez degu artaz baliatu nai
|
gure artean
gorroto ta errak zutitzeko. Kristauak geran aldetik txarkeriak baztertu ta onbidera biurtu ditzagun.5
|
|
|
JOSE RAMON ZABALA-Z',_, „__ ranco jeneralaren altxamenduak eragindako erbesteratzeak gure kulturaren arrastoak munduan zehar indarrez eraman zituen, gaur egun zoritxarrez ahaztuta edo, sarritan,
|
gure artean
nahiko ezezagunak gelditu direnak, hain zuzen. Behin baino gehiagotan Euskal Herritik at eginiko lanak betirako galdu dira, eta hori gertatu ez denean, bigarren mailako ekimen bezala gogoratu dira, balio gutxiko lan boluntarista baten emaitza kaskar bezala.
|
|
|
Ez da batere erraza aipatzea gure lanean egunero dauden aldaketak eta egitera behartuta gauden moldaketak zeintzuk diren. Kontuan izan behar dugu
|
gure artean
denak ez garela berdinak, zentro bakoitzak helburu ezberdin batzuk bete behar dituela, erabiltzaile ezberdinak ditugula, medio ekonomiko eskasak gustatuko litzaigukeen mailara iristeko, eta abar. Baina testu honetan zertzelada orokor batzuk besterik ezin izango ditugu aurkeztu, etxean beheko sua erabiltzetik mikrouhin labea erabiltzerako jauzia baino handiagoa ematen ari baikara liburutegi eta dokumentazio zentroetan.
|
|
|
Hasteko eta nola ez, Bibliotekonomia eta Dokumentazio irakaskuntza erabat aldatu da Estatu espainiarrean. Profesionalen formazioa izan da kezka nagusietariko bat
|
gure artean
, eta honek unibertsitate mailako bigarren zikloaren planteamendua ekarri du. Egun hamalau zentro ezberdinetan burutu daitezke Bibliotekonomia eta Dokumentazio ikasketak (Euskal Autonomia Erkidegoan aukera hori ez badago ere).
|
|
|
MITXELENA, Koldo-YAKINi eskutitza. 2 zk. (1956), 173-Eskutitza. 17 zk. (1964), 70-Linguistika berriaren berri onak. 29 zk. (1968), 7 -14-Unibertsitatea eta Irakaskuntza
|
gure artean
. 1 zk. (1977), 56 -66-Kazetal enpresen antolakuntza. 69 zk. (1992), 81 -90-Joan Fuster. 71 zk. (1992), 11 -26 (Itz.: Jabier Agirre).-Golkoko krisia. 63 zk. (1991), 11 -32 (Itz.:
|
|
|
Galderak eta zalantzak (Nota laburrak). 31/ 32 zk. (1968), 75-Garaudy
|
gure artean
(Orain eta Hemen). 1 zk. (1977), 95 -96-Zeffirelli-ren" Nazareteko Jesus" dela eta (Orain eta Hemen).
|
|
|
MITXELENA, Koldo-Unibertsitatea eta Irakaskuntza
|
gure artean
. 1 zk. (1977), 56 -66-Ohar bat euskara, L.R.U. eta euskal legislazioaz. 28 zk. (1983), 188 -191.
|
|
|
Gunther Anders: munduaren arazoetan murgilduriko filosofoa. 104 zk. (1998), 81 -87-Garaudy
|
gure artean
(Orain eta Hemen). 1 zk. (1977), 95 -96-Filosofo berriak. 8 zk. (1978), 24 -66-Markuse’k diola-ta (Nota laburrak).
|
|
|
Egungo egunean kultu askatasuna da oinarrizko legea eta erlijio doktrina gehienek baimentzen dute dibortzioa; dibortziorako ahalmena,
|
gure artean
, kontzientzia askatasunarekin uztarturik dago.
|
|
|
Magistratua nahitaez joan beharko balitzaio legegileari, oinarririk okerrena onartuko litzateke eta
|
gure artean
berretsiko genuke erreskriptuen legeria. Norbanakoen artean sortu eta sakon eztabaidaturiko gorabeheretan legegileak parte hartzen duenean, beroriek ebazteko, bistan da horrek ez duela auzitegiek eurek izan dezaketen arriskua bera baino arinagoa.
|
|
|
Egungo egunean kultu askatasuna da oinarrizko legea eta erlijio doktrina gehienek baimentzen dute dibortzioa; dibortziorako ahalmena,
|
gure artean
, kontzientzia askatasunarekin uztarturik dago.
|
|
|
Ezbairik gabe, gizakiaren aurrean, besterik gabe, ikusgarri bilakatzeko arrisku guztiak oso forma bakunetara bildu dituen printzipio baten arabera. Beraz,
|
gure artean
jende ezjakinak gaixotasuna burutik bularrera mugitzen dela esaten duen printzipio beraren arabera, besteak beste. Jakina, irudi bakun hauetan pertsonifikazioak eginkizun handia du, guztiek baitakite gizakientzat gizakiak (hots, espirituak) arriskutsu izan daitezkeela.
|
|
|
|
gure artean
iratxo ipuin-kontalari bat bailegoen,
|
|
|
Irrati eta egunkarien bitartez jarraitzen genituen Euskal Herriko gorabeherak. Txiki eta Otaegiren epaiketak eta heriotza zigorrek oihartzun handia izan zuten nazioartean, eta han ere bai,
|
gure artean
. Epaiketen jarraipena egiten genuen, manifestazioak antolatu...
|
|
|
Preso arriskutsu horiek izan ohi dira, hain zuzen, nolabaiteko klase kontzientzia daukatenak eta duintasun gehien dutenak, eta bizi-baldintzen egoera gogorragatik gurekin txukunen konpondu ohi direnak ere bai, jakina. Preso horien eta
|
gure artean
enfrentamendua sortzen saiatu zen etsaia, baina gaizki atera zitzaien jokaldia. Bortxatzaileak, salatariak eta giza-lakasta modu guztiak izaten dira kartzeleroen konfiantza dutenak, inolako duintasunik ez dutenak gehienetan; kartzeleroak ere ohartuko ziren horiekin ezin zutela euskal presoon aurkako gerrarik egin espetxeetan.
|
|
|
Pentsamendu horiek ere, Margaren gutunaren ingurukoak bezalaxe, neuretzat gorde nituen alabaina. Neska pistoladunak berriketarako gogorik gabe jarraitzen zuen eta ez zegoen
|
gure artean
gisa hartako komentarioak egiteko girorik.
|
|
|
– Zergatik ez ba? Hala da ohitura
|
gure artean
. Bai Aizarnazabalen eta bai Tolosan oso normala da hori.
|
|
2001
|
|
|
Nork uste zezakeen, oinbeste neska-mutillek bide zabalari utziaz estuari eldu behar ziotenik? Nork konta dezazke
|
gure artean
, erri-miñaz eta zuzentasun-miñaz, aspaldi ontan bide latzetik jo duten gazteak?".
|
|
|
Arestik gaur, poesia sozialak hainbeste lekurik ez duen garaian, poesiaren arrakastak berak
|
gure artean
beherakada handia (eta normala) jasan duen garaian, Arestik, diot, lekurik ba ote du gure baitan?
|
|
|
Zoritxarrez baina, txarrena ez da hori guztia izango, ETAren presentzia baizik. ETAk egiaztatu du
|
gure artean
segitzeko asmoa duela. Donostiako Martutene auzoan egindako azkeneko atentatuak, bere ezaugarri bereziengatik, nolabaiteko ekaitz politikoa eragin du ezker abertzalean, beronetako sektore batzuen ordezkarien arbuio-adierazpenen arabera.
|