|
2002
|
|
|
Aldaketa hori are eta nabarmenagoa da
|
emakumearengan
.
|
|
|
Bizitzaren hirugarren hamarkadan hezur masaren gailurra deritzona lortzen da, eta horrek zehaztuko du pertsona batek bere bizitzan osteoporosia garatzeko joera duen. Eta hori gertatzen da, menopausiaren ondoren,
|
emakumearengan
, eta urte batzuk geroago, gizonengan, hezur masa pixkanaka galtzen delako. Dieta egokiak eta ariketa fisikoak hezur masa handiagoa lortzen laguntzen dute, eta, beraz, osteoporosia prebenitzen.
|
|
|
Bertan, hiru talde handi bereizten dira: gazteen edo helduen osteoporosi idiopatikoa, kausa ezagunik gabea; I. motako osteoporosia edo menopausia ostekoa (bizitzako aldi horretan
|
emakumearengan
sortzen den estrogenorik ezak eragin erabakigarria du); eta II. motako edo senil motako osteoporosia. Badira hezur masaren galera areagotzen duten faktoreak, hala nola, geldiarazte luzea, tabakoa eta alkohola.
|
|
2003
|
|
|
Hitzik esan gabe Luperi, bere itzal derrigorrezkoari. Utz nazazu lasai, Lupe, esan dio pare bat bider
|
emakumearengan
sortzen duen ezinegonaz konturatu gabe. Emakumearengan noraeza sortzen duela ikusi gabe.
|
|
2004
|
|
|
“Beraz, biek bihotz gutxiegitasunaren eta disfuntzio sistolikoaren pronostiko bera badute, emakumeak heriotza tasa txikiagoak ditu asaldura bera duten gizonezkoek baino”, erantsi du. Ikerketa hori egin arte, oker onartzen zen gizonetan gertatzen ziren aldaketak
|
emakumearengan
modu berean gertatzen zirela. Sellés en arabera, bihotz gutxiegitasuna “orain arte oso aztertutako patologia zen saiakuntza klinikoetan, emakumeak eta adinekoak baztertzen zituzten edo gutxieneko ehunekoak zituzten”.
|
|
|
Urteek aurrera egin ahala, helduaroan dauden emakumeek beren itxura fisikoan izaten dituzten aldaketa nagusiak dira gorputz pisua handitzea eta feminoide koipearen banaketa androgeniko bihurtzea, estrogenoak murriztearen ondorioz. Baina Santiago Palacios Menopausia Aztertzeko Espainiako Elkarteko presidenteak (AEEM) ohartarazi duenez,
|
emakumearengan
estrogenoak desagertzeak 4 motako kolagenoa eta larruazalaren lodiera murriztea dakar, baita deshidratazioa areagotzea ere. Hori dela eta, “azala finagoa, hauskorragoa eta lehorragoa bihurtzen da, eta zaurgarriago bihurtzen da kanpoko ondorio kaltegarrietarako, eguzkiarena kasu”, nabarmendu du aditu horrek.
|
|
2005
|
|
|
Nolanahi ere, bada hor paradoxa bat: kartzelara doan
|
emakumearengan
delinkuentzia indize apal horrek eragin kaltegarria du, modulu femeninoetara bideratzen diren baliabideak txikiagoak direlako, muga finkatuak dituzten aurrekontuetan, beti ere: jende metaketa, espazio propioen gabezia, haurtzaindegirik eza, baliabiderik eza da arazoa, oro har.
|
|
|
Gaixotasun horrek 12.000 heriotza eragiten ditu. Hirugarren tumorea da, eragin handiena duena birikak gizonengan duen tumorearen ondoren, eta bularrak
|
emakumearengan
duena, kasuen %50 inguru sendatzen baita. Gainera, ikerketen arabera, koloneko 100 minbizi kasutatik, gaixoen %30ek metastasia du, eta gainerako %70ari tratamendu kirurgikoa aplikatzen zaio.
|
|
|
Datuen arabera, basektomiaren eskatzailearen profila 35 urteko gizonezkoa da, ezkondua eta bi seme alaba dituena. Haren iritziz, gehikuntza horren arrazoia da ebakuntza hori “anestesia lokalarekin egiten dela, denbora gutxi irauten duela eta indarberritzea azkarra izan ohi dela”, bai eta arrazoi kultural eta sozialengatik ere, orain arte jaiotza tasaren kontrola handiagoa baitzen
|
emakumearengan
. Adituek operazioa, espermatozoideak semenera daraman hodia moztean datzana, behin betiko metodoa da, lasaigarria eta emakumearengan tronpa lotura bat baino konplexuagoa.
|
|
|
Haren iritziz, gehikuntza horren arrazoia da ebakuntza hori “anestesia lokalarekin egiten dela, denbora gutxi irauten duela eta indarberritzea azkarra izan ohi dela”, bai eta arrazoi kultural eta sozialengatik ere, orain arte jaiotza tasaren kontrola handiagoa baitzen emakumearengan. Adituek operazioa, espermatozoideak semenera daraman hodia moztean datzana, behin betiko metodoa da, lasaigarria eta
|
emakumearengan
tronpa lotura bat baino konplexuagoa. Eraginkortasun indize handia izan arren, esterilitatea ez da berehala lortzen; izan ere, baliteke gizonezkoak ernaltzeko gaitasuna izatea basektomiaren ondorengo hiru hilabeteetan, hondar espermatozoideen bidez.
|
|
|
–Baina jaso dugun deiaren izaeragatik iruditzen zait bilera hau ez dela ohiko jarraipenaren berri emateko, beste barik –aurreratu da ingelesa, hotz, interesatuak edo ironikoak diren esaterik ez dagoen begiak
|
emakumearengan
jarriak. Israeldarrak ere emakumearenganantz altxatu du bere buru mamitsua.
|
|
2006
|
|
|
Haurdunaldiak zenbait behar sortzen ditu
|
emakumearengan
. Lan Zuzenbideakkontuan hartzen ditu behar horiek eta babes arauak ezartzen ditu.
|
|
|
Gizakiarengan berezkoagoa da, baina emakumeek ere pairatzen dute. Udare itxurako loditasunak,
|
emakumearengan
ohikoa denak, arrisku txikiagoa dakar, baina inoiz ez da alde batera utzi behar. Gerriaren perimetroa handitzen ari da azken urteotan.
|
|
|
Ez da harritzekoa espezialistak, emaitzak ikusita, laserrak noiz itxaron behar duen zehazten hastea. Haurdunaldian
|
emakumearengan
gertatzen diren hormona aldaketek graduazio pixka bat handitzea eragin dezakete. “Ez da asko, erdi dioptria izan daiteke, agian bat” dio Santiagoko Unibertsitateko katedradun Francisco Gómez Ullak.
|
|
|
Alterazio psikologiko ohikoenak, estrogenoen administrazioari hobekien erantzuten diotenak, umore aldaketak, suminkortasuna, larritasuna edo depresioa dira. Era berean, ikerketak dio estrogenoen ekarpenak aukera ematen duela
|
emakumearengan
sexu bizitza egokia izateko eta, hartara, bikote harreman hobea izateko. Tratamendua hasi eta urtebetera, emakumeen% 26k egin du hobera.
|
|
2008
|
|
|
Ez zuen erreakzio handirik sumatu
|
emakumearengan
, baina pasaiari batzuek bai ipini zutela izu aurpegia, eta arloteak gustura egin zuen barre. Atseginez gogoratu zuen ohikoa zuela haiei kamerak eta ostea tranbiaren ibilbideko kale estuenetan, turistek argazkiak egitearren besoa leihotik ateratzen zuten momentua aprobetxatuz tira egiteko.
|
|
|
Hori pentsatzen igaro du eguna, eta baita hilotza aurkitu zuen
|
emakumearengan
. «Ezaguna dut, eta harekin hitz egitea lortu ez dudan arren badakit oso gaizki pasatu duela».
|
|
2009
|
|
|
Berau lau aldi dituen Reed eredutik abiatzen da: sedukzioa (desira hartzen duena barne), sentsazioak (kitzikapena eta meseta), entrega (orgasmoa) eta erreflexua (ebazpena). Autoreek eredua zirkularra egitean, sexu esperientzia atsegingarriek eta asebetegarriek
|
emakumearengan
efektu berrindargarria izan dezaketela adierazi nahi zuten, hurrengo esperientzia baten sedukzioaldira eraman zezakeena. Baina, erreflexuan zehar, sexu esperientziak atsegina etaasebetetasuna ematen ez badu, agian emakumeak ez du desirarik izangoesperientzia errepikatzeko.
|
|
|
Izan ere, GaixotasunUrologikorako Ameriketako Fundazioak diziplina ezberdinetako adituak bildu zituen emakumeen datuak errebisatzeko eta emakumeen sexu erantzunaren inguruanzeuden usteak birkontzeptualizatzeko (Walton eta Thorton, 2003). Eskainitakopentsaera lerro horietan eta proposatutako birkontzeptualizazio berrietan, nolabaiteko bilakaera ikusten da, sexualitatearen ikuspegi ginozentrikoa?
|
emakumearengan
zentratua, sartzen dela bertan.
|
|
|
Erditu ondoren, hormona horren kantitatea nabarmen murrizten da. Gorabehera erradikal horiek eragin nabarmena dute
|
emakumearengan
eta erditze ondoko depresioaren garapenean. Haurdunaldiko depresioa ere, gutxi ikertutakoa baina badena, ondorengo depresioarekin lotu izan da.
|
|
|
Ikerketa hori ardiekin egin da, duela lau hamarkada inguru gizakiek izan zitzaketen amaren eta fetuaren arteko elkarreraginak ikertzeko eredu gisa erabili den animalia. Izan ere, ardiek gizakien antzeko pisua dute (65 kg), hamazazpi bat eguneko ugalketa zikloa (28
|
emakumearengan
) eta 147 eguneko ernaldia (giza haurdunaldia baino laburragoa), non gehienez arkume bat edo bi garatzen baitira. Indize glizemiko handiko elikagaiak jatean amak odolean azukre gehiegi izateak intsulina sortzea bultzatzen du.
|
|
|
Hala ere, erditze mota horren ondoriozko konplikazioek, hala nola odoljarioek edo kontrolik gabeko odol galerek, beharrezkoa egiten dute. Histerektomiak
|
emakumearengan
dituen ondorio psikologikoek, gainera, egin aurretik medikuek sakon aztertzen duten praktika bihurtzen dute. Hori egitearen alde onak eta txarrak baloratu behar dira.
|
|
|
Batzuetan, beharrezkoa izan daiteke esku hartze psikologikoa. Hori gertatzen denean, psikologoak bi faktoretan esku hartzen du, eta faktore horiek areagotzen dira gehien
|
emakumearengan
; esaterako, antsietatea eta erruduntasuna," isatsari hozka egiten dioten bi arrain" eta, are gehiago, litekeena da ingurunean ere egin behar izatea, erasandako arrainaren inguruan baino gehiago. Kasu batzuetan, sufritu duen emakumeak arrazoitu egin du gertatutakoa; inguruneak, berriz, burua gehiago galtzen du, borroketan murgiltzen da, eta, batzuetan, emakumeak izaten dituen erruduntasun eta antsietate sentimenduak areagotzen ditu.
|
|
|
Lehen hilabete edo asteetan loa, usaimena eta sentiberatasuna ere egokitu egiten dira. Azalaren aldaketak, ilearenak eta azkazalarenak, aldaketa hormonal horiek guztiek eragina dute
|
emakumearengan
. Besteentzat ergelkeriak izaten direnak, norberarentzat mundu bat izateaz gain, ama izango denak topikoei aurre egin behar izaten die.
|
|
|
Brunok konplizitatea bilatu zuen
|
emakumearengan
. Irene kezkatzen hasia zegoen Claudiorekin.
|
|
2010
|
|
|
Eiakulazio goiztiarrak asebete eza gehiago sortzen du
|
emakumearengan
gizonengan baino, eiakulazio goiztiarrari buruzko Espainiako lehen azterketa demografikoaren bigarren fasean bildutako datuek berresten dutenez. Azken urteotan, espainiarrek gero eta lotsa gutxiago dute kontsultan, eta ohikoagoak dira sexualitateari buruzko galderak, baina oraindik aurrera egin behar da.
|
|
2011
|
|
|
Ahaztuta gaudela ematen du neskatxa hartaz, ez da-eta gutxiagorako, horrelakoak atzentzeko hobeto gaude, hobeto gaudenez. Bat batean, burua ihes joan zaio nahi ez zuen bidetik, eta Nadarengandik beste istorio bateko Tanja izeneko
|
emakumearengan
pentsatzen topatu du, ezin izan du saihestu: zenbat Tanja ez ote datoz Nadengandik?
|
|
|
Energia nuklearrak beti izan dik alde hilgarriaz aparte, halako alderdi sexy bat, jostaria... Lehergailu nuklearraren irakurketa positibo hura, bi piezako bainujantzia bera proba saio nuklearrak egiten ziren atoloiaren izenarekin bataiatzera eraman zuena, espero izatekoa zelako bi piezatako bainujantzi hark lehergailu nuklear baten efektu bera izatea garaiko
|
emakumearengan
... Hara...
|
|
2012
|
|
|
Agian ugazabak leundu egingo zituen pixka bat gogoeta hauek, berak ikusitakotik edo beste batzuek esandakotik atera zituenak; halere, ezin nuen nik harridura eta atsekabe bizirik gabe entzun lizunkeria, irtirinkeria, laido eta esamesen hastapenak berez eta senez zeudela
|
emakumearengan
ezarriak.
|
|
|
Hala ere, “paziente asko tratatuak dira”, esan du Miñanak. Prostata eremuan tumore bat detektatzeko gizonek egiten dituzten probak ondeste ukitze bat eta odoleko prostata antigenoaren zehaztapena dira, azterketa erraz baten bidez. Proba horiek aldian behin egiten dira, “bularrak
|
emakumearengan
duen antzeko eragina duen” minbiziaren zifrak murrizteko. AEUko lehendakariarentzat, Humberto Villavicencio doktorearentzat, “funtsezkoa da baliabideak arrazionalizatzea Osasun Sistema Nazionalaren iraunkortasunari eusteko”.
|
|
|
zenbat eta luzaroago luzatu esnea, orduan eta handiagoa izango da galdutako pisua. ‘Amagandiko edoskitze esklusiboaren iraupen optimoa’ artikuluak, Centro Cochrane Iberoamericano erakunde zientifikoak berrikusia, bularra emateak
|
emakumearengan
duen eragina ebaluatzen du. Eta ondorioztatu du amaren pisua galtzea dela edoskitzea luzatzearen abantailetako bat.
|
|
|
Sin embargo, lo que hay es «una diferente interpretación de la realidad», puntualiza la terapeuta. Abortuaren ondoren gizakiaren dolua
|
emakumearengan
baino beranduago iristen da Cada vez es más frecuente que un hombre sea capaz de enfrentarse a sus emociones y de mostrar su dolor, su enfado e incomprensión. Sin embargo, la sociedad les ofrece, por lo general, menos espacios para expresar sus vivencias y procesos emocionales.
|
|
|
«Aldaka eta ornoak apurtzeko arriskuak, ikuspuntu pertsonaletik eragina izateaz gain, bizi kalitatea murrizten du, prozesu patologikoa gehitzen edo okerragotzen du, haustura berri bat izateko arriskua areagotzen du, eta hilkortasuna eta gastu soziosanitarioa handitzen ditu. Horregatik,
|
emakumearengan
agertzen diren arrisku faktoreen kaskada gelditzeko gai izan behar dugu», azpimarratu du Pinuak. Osteoporosiarekin lotutako hausturen hilkortasuna Así, cerca del 20% 25% de las mujeres que sufren una fractura de cadera es decir, entre una de cada cuatro y una de cada cinco fallecen durante el primer año después del suceso.
|
|
|
Azken orduko erosketak, etengabeko bazkariak eta familia bilerak, bidaiak, joan etorriak, etab. Eguberriak iritsi dira, eta, horrekin batera, haurdun dagoen
|
emakumearengan
sor dezaketen estres egoerak. Horrek kalte egiten dio, hainbat ikerketaren arabera, etorkizuneko haurraren osasunari.
|
|
|
tfwww Estresaren arriskua haurdunaldian Haurdunaldiko estresak eragina izan dezake haurraren adimenaren garapenean Eguberrietan, nahiz eta urte atsegina eta egokia izan familiarekin gozatzeko, estres maila igotzeko arriskua dago. Haurdun dagoen
|
emakumearengan
antsietatea eragin dezaketen faktoreetako batzuk dira opari egokiak aurkitzea, familiako bilerak prestatzea eta etengabeko joan etorriak egitea. Eta hori arriskutsua da emakumearentzat eta haren etorkizuneko haurrarentzat.
|
|
2014
|
|
|
Ultraeskuindarrekin eta kontserbadoreekin eztabaidetako lerro lodienetan irabazi dugu. Lehenengo aldiz, nik uste dut," ferminico" ren (nasciturus nafarra, entzierroan ateratzeko prest) eskubideez eztabaida inozoak alboratu direla eta arreta
|
emakumearengan
eta bere eskubideengan jarri da, eta batik bat, bere gorputzaren jabetzarengan.
|
|
|
3 hilabetera bitartean, haurtxoek ez dute ikasi ahots femeninoak eta maskulinoak elkarrengandik bereizten; hortaz, era berean begiratuko dute ezkerrera edo eskuinera, une horretan entzuten den ahotsa zein den axola gabe. 6 hilabetean, hala ere, entzuten den ahotsa maskulinoa bada, haurtxoek gizonarengan jarriko dute arreta, eta, entzuten den ahotsa femeninoa bada, berriz,
|
emakumearengan
. Horren antzera, hasieran, oro har, pertsonen ahotsekiko joera handiagoa izan arren, geroago, beren ingurune hurbilean entzuten duten pertsonen ahotsekiko joera berezia adierazten dute, hizkuntza berezi horrekiko interesa handiagotzen baita (Aslin, Jusczyk eta Pisoni, 1998).
|
|
|
Zahartzeak gizakien errendimendu sexualeko halako aldaketa batzuk eragiten ditu, gizonarengan
|
emakumearengan
baino nabariago. Gizonak maiztasun txikiagoarekin heltzen dira orgasmora.
|
|
|
Baina aitaren jeloskortasuna ez da bikotearen une berezi horren arazo bakarra. Aldaketa fisikoak eta hormonalak
|
emakumearengan
, ahogozoa ama eta aita berrien rolek behartzen dituzten zereginak ez ezagutzeagatik, nekea eta lo falta beste elementu batzuek eragiten dute, eta, batzuetan, bikotearen haustura eragiten dute. «Prozesua oso gogorra eta bizia da hasieran, baina ez da iraunkorra, ez da horrela izango bizitza osoan», azaltzen du Ehiztariak.
|
|
|
|
emakumearengan
.
|
|
2015
|
|
|
Narratzailea ez da gai egia onartu eta bere alde erabiltzeko. Orobat, bada berari maitasuna eskaintzen dion
|
emakumearengan
jasangaitz zaion zerbait: Eugenia, Barbara eta lehenbiziko Bioleta, protagonistak berak arbuiatu edo ahantzi egiten ditu.
|
|
|
Hau da: minbizi guztien% 10 eta% 15 eta, Espainiako Onkologia Medikoko Elkartea (SEOM), mendebaldeko herrialdeetan, biriketako minbiziaren atzetik bigarren postuan dago gizona eta bularreko minbizia
|
emakumearengan
. Heriotza gehien eragiten dituenetako bat ere bada:
|
|
|
zero alkohola» programak dioenez, «abusuko substantzia guztietatik, alkohola da fetuaren garapenerako arriskutsuena». Nola eragiten du alkoholak haurdun dagoen
|
emakumearengan
Haurdun dagoen emakume batek kontsumitzen duen alkoholak zuzenean pasatzen du fetua, «plazenta hesia zeharkatuz», azaldu du AEPk. «Haurdun dagoen emakume batek alkohola edaten duenean erakunde hori gehitzen du, ordubetez eta bere haurtxoak odoleko alkohol kontzentrazio berbera dute».
|
|
|
Narratzailea ez da gai egia onartu eta bere alde erabiltzeko. Orobat, bada berari maitasuna eskaintzen dion
|
emakumearengan
jasangaitz zaion zerbait: protagonistak berak arbuiatu edo ahaztu egiten ditu Eugenia, Barbara eta lehenbiziko Bioleta.
|
|
2016
|
|
|
Areago joanda, adierazten dugu gizonek izan ditzaketen eskubide politiko guztiak berdin dagozkiela emakumeei ere. Gizona izaki adimentsu eta arduradun egiten duen ezaugarri oro aurkitzen dugu
|
emakumearengan
ere, berdin, eta baldin eta gobernupekoek libreki onarturikoa bada gobernu justu bakarra, orduan ez dago arrazoirik munduan emakumeei boto eskubidea ukatzeko, edo lurraldeko legeak egiteko eta kudeatzeko ahalmena errefusatzeko.
|
|
|
). Ondorio horiek bat egiten dute depresio horrek
|
emakumearengan
eragiten dituen kalteengatik eta erditze osteko depresioa jasateko aukera handienekin. Beraz, Juan Acosta Díezen hitzetan, «arriskua/ onura» erlazioa baloratu behar da.
|
|
2017
|
|
|
Oraingoan Zorbak ez zuen zirkinik egin loroa isilarazteko. Begiak
|
emakumearengan
landatuak zituen eta errukiz beterik ikusten zuen nola begietatik negarra zerion mara mara eta nola gaixoa ari zen jainko gurutziltzatuari mun eta mun, begitarte zurbil eta kontsumitua ustekabeko gozotasun batek argitua.
|
|
|
Metodoak ez du sekula hutsik egiten, egundoko inpresioa egiten die gizonezkoei eta lehertzen zaie gizontasuna, husten dira. Noski, txilioak botatzen dituzularik, gorputz osoa tenkatu behar duzu eta dardarizoak egin, epilepsiak joko bazintu bezala, nik gaitasun handia dut gauza horietarako, nahikoa ondo ateratzen zaizkit, eta harrituta gelditzen dira egin duten balentriarekin,
|
emakumearengan
horrenbesteko zirrara sortarazteko gai direla pentsatzeak ematen baitie harrotasuna?, esaten nuen eta jarraitzen nuen, behin ur hain sakonetan sartuz gero derrigor jarraitu behar nuela uste bainuen: –Liburuzainarekin ere hasi nintzen teknika horiek lantzen, gizajoa ezinean ikusten bainuen, izerdi patsetan, monitorearen pareko nahi izaten baitzuen, eta batzuetan ondoezen bat emango ziola pentsatzen nuen, halakoxeak baitziren hartzen zituen lanak.
|
|
|
Hori dela eta, urtaro diabetesaren sintoma izan liteke; emaitzak positiboak badira, gero gluzemia kurba bat behar da berresteko. Hemograma bat ere egiten da, eta, emakumearen odola Rh negatiboa bada, egiaztatu behar da amaren odola ez dela bateragarria fetuarekin, eta horrek
|
emakumearengan
antigorputzak ez dituela eragiten egiaztatu behar da. Haurdunaldiaren amaieran, 35 edo 36 astean, baginako eta ondesteko fluidoaren hazkuntza egiten da, amak B taldeko Streptococcus izeneko bakterio baten eramailea den zehazteko.
|
|
|
Abortu natural baten ondorioz haurdunaldi bat galtzea gertaera traumatiko bat da, eta aztarnak uzten ditu sufritu duen
|
emakumearengan
eta baita bere bikotean ere. Hori dela eta, emakumearen gorputza denbora gutxian errekuperatzen bada ere, eta laster haurdun egoteko prest badago ere, espezialistek gomendatzen dute gutxienez sei hilabete igarotzea berriro saiatu baino lehen.
|
|
|
Kalkulatzen da ugaltzeko adinean dauden bost bikotetik batek ez duela berez haurdunaldirik lortzen edo, lortzen duenean, ez dela modu egokian garatzen amaierara arte. Kasu batzuetan, arazoa
|
emakumearengan
dago, baina beste askotan gizakiarengan gertatzen da, kalitate edo esperma kopuruagatik. Nolanahi ere, gero eta txikiagoa da antzutasunaren arrazoia ezagutzen ez duten bikoteen taldea.
|
|
|
Zeintzuk dira orduan
|
emakumearengan
(ere) pentsatuta dauden tokiak. Bada, ikusezina izan da eta ikusezin mantendu nahi izan da espazio mota guztietan.
|
|
2018
|
|
|
La Borda proiektuaren ezaugarri nagusietako bat izan da zaintza etxebizitza ereduaren erdigunean mantentzea. Zaintza ez dutelako ulertzen norberak bere etxean egiteko eta gehienetan
|
emakumearengan
delegatu zeregin bezala, baizik eta komunitate osoak erantzun beharreko erronka gisa.
|
|
|
–Gizonek ez dute nahi emakumeen obedientzia soilik, haien sentimenduak nahi eta behar dituzte. Gizon guztiek, astakirtenenak salbu, eurekin harremanik estuenak dituen
|
emakumearengan
, beharturiko esklaboa barik borondatezko esklaboa eduki nahi dute, esklabo huts bat barik esklabo kuttun bat?.
|
|
|
You Sipo geldi geratu zen, begiak
|
emakumearengan
iltzatuta. Ibiltzean zertxobait hanka okerra zela ikusi zuen, pauso bakoitza ematean pixka bat zabukatzen baitzen.
|
|
|
Gero, iritsi zen egun bat, hori egingarri gertatu bide zenekoa. Egun hartan halakoa izan behar zuen neskato zuriarenganako desioak, hain eramanezina, non berriro aurkitu ahal izango baitzuen haren irudi erabatekoa, halako sukar sakon eta indartsu batek hartuta bezala, eta neskatilaren, neskato zuriaren desioz beste
|
emakumearengan
sartu. Gezurraren bidez aurkituko zen beste emakume haren barruan eta gezurraren bidez sortuko zuen, orobat, familiek, Zeruak, Iparraldeko asabek berarengandik espero zutena, hau da, deituraren oinordekoa.
|
|
2019
|
|
|
emakumea zergatik da Bestea? Kontua da jakitea
|
emakumearengan
nola atzeman izan den natura historiaren joanean; kontua da jakitea gizadiak zer bilakarazi duen gizaki emea.
|
|
|
Honela idatzi zuen: . Libidoaren funtsa maskulinoa da etengabe eta modu berean beti, gizonarengan agertu nahiz
|
emakumearengan
agertu?. Uko egin zion libido femeninoaren originaltasuna planteatzeari:
|
|
|
Geldi, irrikaz urduri, maltzur, ergel, sorgor, lizun, basati, umiliatu: gizonak eme guztiak proiektatzen ditu
|
emakumearengan
. Eta egia da emakumea emea dela.
|
|
|
Zibilizazio guztietan, baita gaur egun ere, emakumeak izua ematen dio gizonari: norberaren haragiaren kontingentziaren izua da,
|
emakumearengan
proiektatua. Pubertarora iritsi gabeko neska nerabea ez da mehatxagarria, ez da inolako taburen iturri eta ez du inolako sakratutasunik.
|
|
|
Printzipio femeninoa bere indar gorenean orduan dagoela pentsatzen denez, beldur dira kontaktu intimoan ez ote zaion nagusituko printzipio maskulinoari. Modu lausoago batean, gizonak higuin du amaren muin beldurgarria aurkitzea gorputzez izan duen
|
emakumearengan
; feminitatearen bi alderdi horiek bereizteari lotzen zaio: horregatik da intzestuaren debekua lege unibertsala hala exogamia gisa nola molde modernoagoetan; horregatik aldentzen da gizona sexualki emakumearengandik hura ugaltzeari bereziki emana dagoenetan:
|
|
|
emakumea da denetan, ore bigunena?, pasiboki uzten baitu ora eta molda dezaten; emakumeak, amore emanez, eutsi egiten dio, eta horrek betikotzeko modua ematen dio gizonaren ekinari. Material malguegiak ez du balio, moldaerraza delako;
|
emakumearengan
, berriz, badago zerbait estutu guztiei ihes egiten diena beti, eta horixe da emakumearen baliorik behinena; hala, gizona errealitate baten jabe da, eta errealitate horrek, zenbat eta gehiago gainezka egiten dion, orduan eta gehiago merezi du menderatua izatea. Emakumeak izaki ezezagun bat ernatzen du gizonaren baitan, eta gizona ohartzen da, harro, bera dela izaki hori; bere aberetasunaren bikaina deskubritzen du ezkontza barruko orgia zuhurretan:
|
|
|
Ikuspegi feministatik, Frantzia aurrerago zebilen beste herrialdeak baino; emakume frantses modernoarentzat zoritxarrez, ordea, diktadura militar batean erabaki zuten zer estatus izango zuen; Napoleonen kodeak, emakumeari mende oso baterako ezarri destinoa, eta asko atzeratu zion emantzipazioa. Militar guztien gisan, Napoleonek ez zuen ama baino ikusi nahi
|
emakumearengan
, baina, iraultza burges baten ondorengo izanik, ez zuen nahi ez gizartearen egitura hautsi eta ez amari eman emazteari baino leku garrantzitsuagorik: aitatasuna ikertzea debekatu zuen; gogor definitu zituen ama ezkongabearen kondizioa eta ezkontzaz kanpoko haurrarena.
|
|
|
gorputza bere baitan biltzen da goragalean eta ondoezean; bere buruarentzat soilik existitzeari uzten dio, eta inoiz baino handitzenago da. Gizonezko eskulangilearen transzendentziari, ekineko gizasemearen transzendentziari subjektibitate bat bizi zaio barrenean, baina ama izatekoa den
|
emakumearengan
ezeztaturik geratzen da subjektuaren eta objektuaren arteko oposizioa; emakumeak bikote anbiguoa sortzen du sabela puzten dion haur horrekin, biziak erabat estaltzen duen bikote bat; naturaren sareetan harrapaturik, landare eta abere da, koloide erreserba, inkubagailu, arrautza; beldur ematen die gorputz berekoiko haurrei, eta barregura burlatia, berriz, gazteei, biziaren tresna pasibo bihurtu de... Normalean, bizia ez da izaten existentziarako baldintza bat baizik; haurdunaldian, emakumea sortzaile gisa ageri da, baina sortze bitxia da, kontingentzian eta faktikotasunean egina.
|
|
|
Baina ilusio bat besterik ez da. Izan ere, egiaz, ez du emakumeak egiten haurra, baizik eta haurra
|
emakumearengan
egiten da; emakumearen haragiak haragia baino ez du sortzen: ez da gai existentzia hori eratzeko, existentzia horrek bere burua eratu baitu; askatasunetik datozen sorkariek balio gisa planteatzen dute objektua, eta premia batez janzten dute:
|
|
|
organo horren bitartez eskuratutako objektu desiragarriek zer balio duten, bada, balio horixe du zakilak gizonarentzat; emakume helduaren gutizia, orobat, gizasemea bezala harrapakin batez jabetu ahal izatea da, ez harrapakina eskuratzeko gizasemeak darabilen tresna edukitzea; haurrak asebetetzen du gizonen besarkadak ezin gogobete duen erotismo oldarkor hori: izan ere, emakumezko maitaleak gizonari eskaintzen dion hori, baina gizonak emakumeari eskaintzen ez diona, horixe da haurra; jakina, ez da zehatz mehatz gauza bera, harreman guztiak originalak baitira, baina haurrak haragizko betetasun bat dakarkio amari, nola emakume maitatuak gizon maitatzaileari?, ez errendizioan, ezpada nagusitasunean; gizonak zer aurkitu nahi duen
|
emakumearengan
, horixe bera atzematen du emakumeak haurrarengan: beste den bat, aldi berean natura eta kontzientzia dena, harrapakin eta doble zaiona.
|
|
|
nia helburu absolutu bilakatzen da, eta subjektuak ihesari ekiten dio hartan barrena. Beste jarrera asko ere agertzen dira
|
emakumearengan
–zinezkoak nahiz faltsuak?: aztertuak ditugu haietako batzuk.
|
|
|
Rankek argitara eman du nolako harremana dagoen ispiluaren eta doblearen artean mitoetan eta ametsetan. Batik bat
|
emakumearengan
asimilatzen da ispiluko isla hori niarekin. Gizonaren edertasuna transzendentziaren adierazle da; emakumearenak, berriz, immanentziaren pasibotasuna du:
|
|
|
Eskuzabaltasun hori, askotan, banitateak trabatzen du gizonarengan, eta herabetasunak
|
emakumearengan
; emakumea, bere inhibizioak gainditzen ez dituen bitartean, ez da gai eskuzabaltasun hori nagusiarazteko. Horregatik iristen zaio nahiko berandu sexu heldutasun osoa:
|
|
|
Marañónek pentsatzen zuen sexualitatea, zentzu bakarrekoa? zela, gizonarengan molde bukatu bat zuela, eta
|
emakumearengan
, berriz,, erdibidean, geratzen zela; lesbianak bakarrik omen zuen libidoa gizonarena bezain joria, eta, beraz,, goragoko?
|
|
|
Emakumea maitalearen nahietara makurtzen saiatzen da; askok, nartzisismoa sendotzen dien amodio baten hastapenetan loratu ondoren, gero, hain maitatuak sentitzen ez direnean, beldur ematen dute beren mirabekeria maniatikoa dela kausa; obsesionaturik eta pobreturik daudenez, gogaikarriak zaizkio maitaleari; hari itsu itsu emana dagoenez, emakumeak galdu egiten du libertate kutsu hori, hasieran liluragarri bihurtu zuena. Gizonak bere isla aurkitu nahi zuen
|
emakumearengan
; isla leialegia baldin bazaio, ordea, aspertu egiten da. Emakume maiteminduaren zoritxarretako bat da amodioak berak itxuragabetu eta deuseztatzen duela; aurrerantzean, ez da besterik esklabo, mirabe, ispilu otzanegi, oihartzun fidelegi hori baizik.
|
|
|
Emakume baten aurrean ere, ondo aukeratua bada, bakarrik gaude: . Nik ez dut maitatzen berdintasunean, zeren nik haurra aurkitu nahi baitut
|
emakumearengan
–. Begi bistako zozokeria horrek ez du ezertxo ere azaltzen:
|
|
|
Emakumea zerbitzari eta lagun duenez, gizonak espero du publiko eta epaile ere izango duela, bere izatean berretsiko duela bera; emakumeak, ordea, auzitan jartzen du gizona bere ezaxolaz, are trufaz eta irriez. Gizonak
|
emakumearengan
proiektatzen ditu desiratzen duena eta beldurtzen duena, maite duena eta gorroto duena. Eta zaila da aditzera ematea:
|
|
|
Eta zaila da aditzera ematea: hain zuzen, gizonak bere burua osoro bilatzen duelako
|
emakumearengan
, eta emakumea oro delako. Baina inesentzialaren munduan baizik ez da Oro:
|
|
|
Kexa horiek ez dira funtsik gabeak. Baina argi dago, ikusirik nolako erreportxu esplizituak egiten dizkion Montherlantek emakume amari, bere jaiotza bera gorroto duela
|
emakumearengan
. Jainkoa izan uste du, jainkoa izan nahi du:
|
|
|
Gizonak izar distiratsuak aurkitzen ditu
|
emakumearengan
, eta ilargi ameslaria, eguzkiaren argia, leizeen itzala; eta, alderantzira, emakume dira zuhaixken basaloreak, lorategietako arrosa harroa. Ninfak, driadak, sirenak, ondinak, laminak, denak zelaietan dabiltza, oihanetan, aintziretan, itsasoetan, larreetan.
|
|
|
halako gizarteetan, emakumea Estatuarentzat zen, ez norbanakoarentzat, eta amatzat hartzen zuten soil soilik, erotismorako inolako zirrikiturik gabe. Baina emakumea gizonari emana zaionean haren ondasun izateko, gizonak eskatzen du haragia presente egotea
|
emakumearengan
, bere faktikotasun hutsean. Emakumearen gorputza ez da hautematen subjektibitate baten irrada gisa, baizik bere immanentzian sorgorturiko gauza gisa; gorputz horrek ez du munduaren gainerako ezer islatu behar; ez du ezeren promesa izan behar, ezpada bere buruaren:
|
|
|
Hain zuzen, Emaztea bera ere harrapakin arriskutsua da. Uretatik, apar freskotik, uzta horailetik jaiotako Venus horren baitan Demeter bizi da oraindik; emakumeaz jabetzen denean harengandik erdiesten duen plazeragatik, gizonak ugalmenaren indar ilunak pizten ditu
|
emakumearengan
; penetratzen duen organo berak ekartzen du haurra. Horregatik babesten dute gizona gizarte guztietan, hainbat taburen bitartez, emakumeen sexuaren mehatxuetatik.
|
|
|
azkenean, berak bihurtzen du maitalea harrapakin. Gorputz batek baino ezin du ukitu beste gorputz bat; gizonak, hainbeste desiratzen duen haragi hori menderatzeko, haragi bihurtu beharra dauka; Eva Adami emana zaio, hark
|
emakumearengan
mamitu dezan bere transzendentzia, baina Evak immanentziaren gauera eramaten du; amak semearentzat moldatzen duen ganga beltzean, semeak ihes egin nahi dion ganga horretan, emakume maitaleak buztin ilunez inguratzen du plazeraren zorabioetan. Gizonak norbaiten jabe izan nahi zuen, baina horra hor bera norbaiten jabetza bihurturik.
|
|
|
Eta horra hor neska zirrara nahasiz beterik, bere burua zirrara horietan ezagutu ezinik. Gune erogenoen sentsibilitatea garatu egiten da, eta gune horiek hainbeste dira
|
emakumearengan
, non gorputz guztia har baitaiteke erogenotzat: horixe erakusten diote senideen laztanek, musu lañoek, jostunaren ukitu axolagabeak, medikuarenak, ile apaintzailearenak, adiskide baten eskuak adatsa edo garondoa ukitzen dionean; ikasten ari da, eta durduza sakonago baten bila ibiltzen da askotan, nahita, mutilekin edo neskekin dituen jolas edo borroka harremanetan:
|
|
|
kleptomania, sublimazio sexual bat? da, arrunt anbiguoa; lapurtzen duen
|
emakumearengan
, funtsezkoa da, jakina, legea hausteko eta tabu bat bortxatzeko borondatea, debekatua eta arriskutsua den zerbait egiteko zorabioa, baina horrek bi alderdi ditu. Horretarako eskubiderik izan gabe objektuak hartzea zera da, bere autonomia harro berrestea, subjektu gisa agertzea gauza lapurtuen eta lapurreta gaitzesten duen gizartearen aurrean, ordena ezarria arbuiatzea eta haren zaintzaileei desafio egitea; desafio horrek, ordea, badu alde masokista bat ere:
|
|
|
pinpirinkeria egozten zaie, hipokrisia; zentzugabea da, ordea, portaera primitiboak azaldu nahian portaera horiek jokabide konplexuekin parekatzea, alderantziz baitira gauzak: halako portaerak dira
|
emakumearengan
pinpirinkeriatzat, hipokrisiatzat jotzen diren jarreren iturria. –Libido pasiboaren?
|
|
|
Samur gidatzen ditu gizonak beren egiazko kondizioaren kontzientzia apal baterantz, eta horrexek ematen dio haien gaineko boterea; horixe da emakumearen jakinduria etsi, mindu, ironiko eta maitekorraren sekretua. Fribolitatea ere, kapritxoa, ezjakintasuna bertute xarmagarriak dira
|
emakumearengan
, zeren kanpoan loratzen baitira, gizonak bizitzeko aukeratu duen baina presondegi gisa sentitu nahi ez duen mundutik kanpo. Esanahi ezarrien gainetik, helburu baliagarrietarako egokituriko tresnen gainetik, emakumeak gauza ukigabeen misterioa goratzen du; poesiaren hatsa eramaten du hirietako kaleetara, lursail landuetara.
|
|
|
atsekabez, pinpirinaren traste guztiak deskribatzen ditu, eta gogora dakar, higuinez, haren gorputzaren morrontza aberezkoak; Swift bi aldiz okertzen da hala suminduta, zeren gizonak nahi izaten baitu emakumea aldi berean animalia eta landarea izatea, eta aldez aurretik eginiko molde batean ezkutatzea; gogoko du hura olatu artetik zein jostun baten etxetik ateratzen ikustea, biluzik zein jantzirik, arropen azpian biluzik, giza unibertsoan aurkitzen duen bezalaxe. Hiriko gizonak aberetasuna aurkitu nahi du
|
emakumearengan
; soldaduska egiten ari den mutil nekazariarentzat, ordea, burdelak hiriaren xarma guztia du. Emakumea soroa eta larrea da, baina Babilonia ere bai.
|
|
|
Hala, gizonak
|
emakumearengan
maite eta gorroto duena, bai maitalearengan eta bai amarengan, aberezko bere destinoaren irudi finkoa da, hau da, existentziarako behar duen bizia, finitutasunera eta heriotzara kondenatzen duen bizi hori bera.
|
|
|
Naturala da ez saiatzea bere kasa sortzen munduko bere tokia, edo apenas saiatzea. Gizartean berdintasun ekonomiko erabatekorik ez dagoen bitartean, eta ohiturek emakumeari modua ematen dioten bitartean emazte eta maitale gisa gizon jakin batzuen pribilegioez baliatzeko, bada, arrakasta pasibo baten ametsak iraungo du
|
emakumearengan
, eta horrek galga emango die haren lorpen propioei.
|
|
|
Bestea zehatz mehatz haragitzen duena, gizona bera zein den ezagutarazteko gai dena. Montherlantek, espiritu eguzkitsu horrek, aberetasun hutsa aurkitu nahi du
|
emakumearengan
: Lawrencek, falikoak, eskatzen dio sexu femeninoa labur dezala bere orokortasunean; Claudelek arima arreba gisa definitzen du; Bretonek, berriz, naturan sustraituriko Mélusine maite du, eta emakume haurrarengan jartzen du esperantza; Stendhalek maitale buruargia nahi du, jantzia, espirituan eta ohituretan askea:
|
|
|
Aspasiaren, Madame de Pompadourren pertsonaien anbiguotasuna aise konprenitzen da esperientzia konkretu batean. Baina erabakitzen badugu emakumea Mantis religiosa dela, Mandragora, Demonioa, bada, orduan espirituak ulertu ezinik segitzen du Musa, Jainkosa Ama, Beatrice ere aurkitzen baditu
|
emakumearengan
.
|
|
|
Izan ere, gizona ere haragi da emakumearentzat, eta emakumea ez da haragizko objektu hutsa; haragiak esanahi singularrak ditu bakoitzarentzat eta esperientzia bakoitzean. Hori bezain egia biribila da emakumea naturan sustraiturik dagoela, gizona bezala?; emakumea espeziearen mendekoagoa da gizona baino, eta nabariagoa du aberetasuna, baina bai
|
emakumearengan
eta bai gizonarengan existentziak bere egiten ditu zirkunstantziak; emakumea ere giza erreinuaren parte da. Aurrejuzgu hutsa da emakumea Naturarekin berdintzea.
|
|
|
Haren destino fisiologikoa oso korapilatsua da; emakumeak berak kontu arrotz baten tankeran sufritzen du hori; emakumearentzat, gorputza ez da bere buruaren espresio argi bat; alienaturik sentitzen da; norbanako bakoitzarengan bizitza fisiologikoa eta fisikoa batzen dituen lotura, edo, hobeto esan, norbanako baten faktikotasunaren eta hori onartzen duen askatasunaren arteko harremana da giza kondizioaren enigmarik zailena: are asaldagarriagoa
|
emakumearengan
.
|
|
|
Amodioak, haren ustez, ez du galtzekorik ezer; aitzitik, egiazkoagoa izango da baldin eta emakumeak, gizonarentzat berdina izanik, modua badu amodioa osokiago konprenitzeko. Dudarik gabe,
|
emakumearengan
estimatzen diren zenbait ezaugarri desagertu egingo dira, baina agerian uzten duten askatasuna da haien ordaina; askatasuna beste molde batzuetan agertuko da, eta erromantizismoa ez da desagertuko mundutik. Bi izaki bereiz, egoera banatan jarriak, aurrez aurre zein bere askatasunean, eta bata bestearen bitartez existentziaren justifikazioaren bila:
|
|
|
transzendentzia gisa berresten dute beren burua, baina barren barrenean duten presentzia argigabe baten preso sentitzen dira:
|
emakumearengan
proiektatzen dute, gau muin ezin hautsizkoa?. Montherlanten baitan konplexu adleriar bat dago, eta hortik fede txar sendo bat sortzen da:
|
|
|
Montherlanten baitan konplexu adleriar bat dago, eta hortik fede txar sendo bat sortzen da: pretentsio eta beldur multzo hori emakumearekin identifikatzen du; Montherlant beldur da emakumeak ematen dion nazka bera ez ote dion ematen bere buruak;
|
emakumearengan
hankaperatu nahi du bere eskaskeriaren frogabide beti posiblea; mespretxuari eskatzen dio salba dezala; emakumea da barrenean bizi zaizkion munstro guztiak botatzeko darabilen hobia. Lawrenceren bizitzak, berriz, erakusten digu halako konplexu bat zuela, baina arlo sexualean batez ere:
|
|
|
Egia da sexuen araberako lan banaketak eta haren ondorio den zapalkuntzak gogora ekartzen dutela zenbait kontutan klaseen araberako bereizketa, baina ezin dira nahasi bata bestearekin; klaseen arteko zatiketan ez dago inolako oinarri biologikorik; lanean, esklaboak nagusiaren kontra hartzen du bere buruaren kontzientzia; proletarioak, berriz, beti sentitu izan du bere kondizioa matxinadan, eta horren bitartez esentzial bihurtzen da, eta arrisku iturri bere zapaltzaileentzat; klase gisa desagertzea du xede. Sarreran esana dugu zenbateraino den desberdina emakumearen egoera, gizonarekin solidario egiten duen bizi eta interes komunitatea dela kausa bereziki, eta gizonak
|
emakumearengan
aurkitzen duen konplizitateagatik: emakumeak ez du bere baitan inolako iraultza desirarik, eta ezin da desagertu sexu gisa:
|
|
|
Kontzientziaren argitasunera goraturiko natura da emakumea, kontzientzia bat berez esanekoa. Eta hona hemen gizonak
|
emakumearengan
jarria duen esperantza zoragarria: espero du bere burua izaki gisa mamituko duela beste izaki batez haragiz jabeturik, askatasun otzan batek berretsiko diolakoan bere askatasuna.
|
|
|
Ez da hala izaten emakumearentzat, alde batera utzirik ezohiko kasu batzuk, besteak beste, Madame de Staël, lehenik aipatua?: bere burua eskaini, horixe baino ezin du egin emakumeak, zeren gizon gehienek gogotik eusten baitiote beren rolari; irrits singularra piztu nahi dute
|
emakumearengan
, ez dute nahi haren irrika orokorra asetzeko aukeratuak izan: hala aukeratuak direnean, esplotaturik sentitzen dira.
|
|
|
Ikusia dugu posible dela sadismoaren eta masokismoaren tentaldiei ihes egitea bi ohaideek pareko gisa onartzen badute elkar; bai gizonarengan eta bai
|
emakumearengan
apaltasun pittin bat eta nolabaiteko eskuzabaltasuna dagoenean, desagertu egiten dira garaipenaren eta porrotaren ideiak: amodiozko saioa truke libre bilakatzen da.
|
|
|
Hain zuzen, hemezortzi hogeita hamar urte bitartean, puri purian egongo dira aipatu ditudan gatazka horiek, eta orduantxe izango du jokoan etorkizun profesionala. Emakumea bere familiarekin bizi bada, edo ezkonduta badago, inguruak ez dizkio ahaleginak errespetatuko gizon batenak errespetatuko lituzkeen gisa berean; zerbitzuak eta zereginak inposatuko dizkiote, eta askatasuna mugatuko; gainera, bere heziketak arrasto sakona du oraindik
|
emakumearengan
, begirunea baitie aurreko emakumeek berresten dituzten balioei, eta obsesionaturik baitago haurtzaroko eta nerabezaroko ametsekin; kosta egiten zaio iraganetik jasotakoa eta etorkizunari begirako interesak uztartzea. Batzuetan, feminitatea arbuiatzen du, eta duda egiten du kastitatera jo, homosexualitatera edo mari gizonaren jarrera probokatzailera, eta gaizki janzten da, edo trabestitu:
|
|
|
Ikusia dugu gizonek zergatik azpiratu zituzten emakumeak jatorriz; feminitatearen balioaren galera aldi ezinbestekoa izan da giza eboluzioan; ekar zezakeen, ordea, bi sexuen arteko lankidetza; zapalkuntza erraz ulertzen da kontuan harturik nolako joera duen izatedunak bere buruarengandik ihes egiteko bestearengan alienatuz, bestea horretarakoxe zapalduz; gaur egun, gizon singular bakoitzak agerikoa du joera hori: eta gehien gehienek halaxe jokatzen dute, gainera; senarrak emaztearengan aurkitu nahi du bere burua, eta amoranteak, berriz, maite duen
|
emakumearengan
, harrizko estatua baten irudipean; emakumearen bitartez, gizasemea bere gizontasunaren mitoaren bila dabil, bere subiranotasunaren, bere errealitate immediatoaren mitoaren bila. –Senarra sekula ez da joaten zinemara?, esaten du emazteak, eta gizonaren iritzi dudazkoa eternitatearen marmolean irartzen da.
|
|
|
emakume maiteminduak bakardaderik mingotsena dastatzen du, nahi bezalako batzearen ordez; borroka eta askotan gorrotoa dastatzen ditu, konplizitatearen ordez. Amodioa,
|
emakumearengan
, ahalegin goren bat da ezarria zaion mendekotasuna gainditzeko, hain zuzen mendekotasuna onartuz; mendekotasuna, ordea, onartua izanagatik, beldurrez eta mirabekeriaz baino ezin da bizi.
|