2000
|
|
Ohi legez, abertzale eta ez abertzaleen arteko lehia da Hego Euskal Herrian, baina abertzale eta estatalistek ere badituzte lehia bereziak
|
beren baitan
. Abertzaleen artean hor da tira-bira:
|
|
Felipe Juaristiren aburuz," Giro itxia da nagusi. Protagonistak, leihorik ez aterik gabeko etxeetan bizi dira,
|
beren baitan
bildurik, berak ez direnaz mozorroturik, ispilua dutela askotan lagun bakarra. Baina mozorroak, azken finean, haragia edo larrua baino benetakoagoak izan ohi dira." (Pergola 37)
|
|
Gainera, hizkuntz tipologiaz elkarregandik hain desberdinak diren euskara eta gazteleran hezitzen direnek berez dute beste batzuk lasterrago ikasteko ahalmena. Eta inoiz ez ahaztu, elebakardunek
|
beren baitan
eramaten duten itsutasuna, besteena gorrotatzerainokoa dela. Horiek horregatik jartzen dute gaztelera munduko hoberena balitz bezala.
|
|
Jatorrizko bertsioan ingeles gaiztoan mintzatzen bide ziren indio amerikarrak, filmearen bikoizketa egitean, gaztelania gaizto-barregarrian egiten zuten hitz. Beraz, ez zen harritzekoa aramaioargazteak ere, herritik kanpo joaterakoan edota euskararen usainik ere ez zuten gaztelaniadunekinmintzatzean,
|
beren baitan
hiztun arraroen kontzientzia bitxia nabaritzen hastea, gaztelaniaz hitz egiteanagerian geratzen baitzen alderdi askotatik pelikuletako indioen hizkuntza modukoa zerabiltela. Batik batinfinitiboaren erabilera anitza ohi zen euskaldunak pelikuletako indioekin identifikarazten zituena:
|
|
Ba ote du esplikazionerik gertaki hark, jaun André? Descartesek errana egia bada, badirudi ezen gorputz osoa dela arimaren egoitza, eta garuna —edo garunaren erdiko guruina, zehatzago— egoitza horren gelarik inportantena, nondik giharretarat eta organoetarat hedatzen baitira sareak osatzen dituzten hodi tipi batzuk —nerbioak—, zeinek
|
beren baitan
eta beren barrenean animalien spirituen airea edo haize mehea gordetzen duten, eta zeinek odolaren osagairik meheenare kin bat egiten duten. Eta, batzuetan galdetzen diot neure buruari, Descartesen teoriak gogoan, ez ote nintzen ni, neure nerbioen aldetik denaz bezainbatean, akatsen batekin munduratu, hodi batzuek zerbaiten traba zutela, konparazione, eta ez ote ziren spiritu batzuk ere, ondorez, hantxe trabatuko... eta ez ote nintzen hargatik ez mutu baina kasik mutu jaio, harik eta, kolpearen eraginagatik, traba guztiak destrabatu eta spirituek beren bidea ediren zuten arte...
|
|
JAUN André: nihaurk ere ez dut zalantzan jartzen ezen arestian aipatu dizkizudan Aristotelesen hitzek egia handi bat gordetzen dutela
|
beren baitan
: ordea, zergatik nabilkizu orduan, neure skribatzeko moldeaz denaz bezainbatean, Aristotelesen spiritu horretarik apart, soberaniatik hurbilago doitasunetik baino?
|
|
Nire hitzek
|
beren baitan
gordetzen zuten mendeku tikiak ezusteko erantzuna bildu zuen.
|
|
Jatorrizko zeinuen esannahia argitasunen bidez azal daiteke. Jatorrizko zeinuak
|
beren baitan
daduzkaten perpausak dira argitasunak. Zeinu horien esannahiak jadanik ezagutuak badira soilik entelega daitezke argitasunak.
|
2001
|
|
Hogei urtez ELBk lan eta borroka egin du Euskal Herriko laborariei
|
beren baitan
konfiantza emaiteko lehenik; eta konfiantza bi mailetan: euskaldun bezala gai zirela eta ginela gure aferak guhaurek eskuetan hartzeko Paue inguruko notableen menpe egon gabe beti.
|
|
Alegia, Euskadik edo Euskal Herriak herri delako izango du autodeterminazio eskubidea, ez gizartea delako. Ados, baina egia da ere lurraldeak ez direla berez autodeterminatzen, lurraldeek hiritarrak dituzte
|
beren baitan
. Aldi berean, denok badakigu abertzaletasuna non den nagusi eta non ez, baita Euskal Herria erreferentziatzat hartzen duen abertzalearen kopurua zein den ere.
|
|
Mendebaldeak kultura koloniala izan du haiekiko, inbasio ekonomikoa eta abar. Hori guztia egia da, baina horrek bakarrik ez du azaltzen gertatzen ari dena, eta
|
beren baitan
dauden eragileak ere besteak bezain esanguratsuak dira.
|
|
Hala ere, nobela modernoaren heroi hunkigarrienak pertsonaia arrunt, xumeeta anbiguoak dira. Haien heroitasuna
|
beren baitan
aztarka bildutako bizi-pusketakidatziz jartzera mugatu ohi da. Izan ere, jasanezina zaigu taxu eta zentzurik gabekobizitza:
|
|
Hortxe, irakurketa-ekintza horretan, jasotzen du testuak bere funtsa eta zentzua, testua ez baita ezerirakurle batek eskuartean hartzen eta irakurtzen ez badu. Ulertzekoa denez, orduan, irakurketa-ekintza hori hain funtsezkoa izanda, testuek irakurketa hori bultzatzenduten mekanismoak dauzkate
|
beren baitan
. Bestela esanda, idazlea irakurleonpartehartzea eragiten saiatzen da, horretarako estrategia zenbaitez baliatuz.
|
|
Hutsalak izango ditu barne-borrokak, alferrik esango dio bere buruari" zoro neurotiko halakoa". Atzera, goizero bezalaxe, etxerako bidea hartuko du; ez lasterka, pausoan-pausoan baizik, badakielako-ziurtasun osoz dakielako-itzalita utzi duen sukaldeko sua itzalita dagoe  la, eta ez dagoela, beraz, etxea kiskaliko den arriskurik; baina, ziurtasun osoek
|
beren baitan
gorde ditzaketen arriskuez jabeturik, gizon hori etxera itzultzen da goizero, eta goizero, eta plazer handiz, sua itzalita utzi duen egiaztatze-une paregabea gozatzen du.
|
|
jendea, hezetasun sarkorra, izkinako argi gorrizta hori. Bat-batean, beste denbora batean sartu naiz; pauso bakar batez iragan ditut mugak eta geografiak; hautsi,
|
beren baitan
bizi diren irudiak; eta ez naiz ohartzen (zalapartaka eta oihuka) bakarrik utzi nautela, aretozaina garrasika dudala, eta pantailatik irten den automobila gainera datorkidala.
|
|
Ikusiko ditugu beren argumentuak. Estatuko Komunitate Autonomoetako Normalizazio Legeek jatorrizko bekatua omen dute,
|
beren baitan
biltzen dute-eta identitate linguistikoaren kontzeptua. Honela agertzen da lege horien sarreretan:
|
|
3. Euskararen aldeko eragileen eginkizuna da, epe laburrera eta urgentziazko erantzunak emateko,
|
beren baitan
biltzen den jendea aktibatzea eta euskararen aldeko neurrikonkretuetan parte har dezaten dei egitea eta lortzea. Jarrera aktibo hori ekimen ezberdinetan konkretatu liteke, haurrak euskarazko ereduan matrikulatuz, euskara ikasiz, lan munduko euskara planetan arituz, euskararen alde antolatzen diren festa, aldarrikapen eta ekimen ezberd inetan parte hartuz, administrazioan euskaraz egin diezaioten exijituz, euskarazko produktuak hobetsiz eta kontsumituz...
|
|
Betidanik lelokeria iruditu zait hildakoei loreak jartzeko ohitura. Are, usadio absurdu honi atxikitzeko oinarrizko giza araudia haustea; hala ere bi andre xahar haiek bazuten xarmarik
|
beren baitan
edo hala begitandu zitzaidan niri behintzat. Ziur nengoen auzoko katutxoei jaten emateko banketxe bat lapurtzeko gauza zirela inongo zalantzarik gabe.
|
|
Zigarroa piztu eta, leihora inguraturik, nire gogoetei haizearekin bat haizatzen utzi nien; banan-banan hausnartu eta zain geratu nintzen, aspaldi etorri gabeko argi-printzarik ttikienaren zain. Bertan ikusi nituen kasuari buruz nituen aieru guztiak ke mataza baten itxura harturik,
|
beren baitan
nola kiribiltzen ziren eta, emeki-emeki lurrinduz, ezinbestez desegin eta desagertzen zirela leihoaz bestaldera. Une hartan, nire barneko gazia zein aise gailentzen zitzaion gozoari egiaztatu nuen etsirik.
|
2002
|
|
" Poesia metafisikoa ez dela leitzen esan izan didate, eta nik uste dut baietz. Urtero Inglaterran, Zeelanda Berrian edo Australian argitaratzen dena eskuratzeko ahalegina egiten dut, eta hangoa ikusi besterik ez dago une honetan zer egiten ari diren ikusteko; esate baterako, nobela jada ez da kontakizun hutsa, gogoeta mordoa dute
|
beren baitan
". Hemengo bideak" itxiegiak" direla uste du Ezkiagak, lan mota batzuei bakarrik egiten zaiela bidea eta hori ere bada arrazoia bere lanak lehiaketetara aurkezteko:
|
|
ikusita (2001). Gizabanako guztion oinarrizko eskubideak eta biziraupena jokoan dauden honetan, aniztasuna eta aldaketa ezaugarri nagusitzat edukirik,(, ez dute egitura estatalik bere probetxurako, eta aniztasun harrigarria dute
|
beren baitan
, ez daukate botere politikoa eskuratzeko estrategiarik, baizik eta gauzak aldatzeko proposamen gordinak eta legitimoak?), mugimendu eko-bakezalearen lekukoa hartu ei duen gizarte-sare berri honen indarra azpimarratuz, Barcena-ren ustez badago argi izpi txiki bat. Eta aukera txiki hori gutxi izango ez balitz, ezin ahaztu aro modernoaren altxorra (gizarte-bizitza bizitza kolektiboa bezala), munduaren bermea eta biziraupena gizakiaren erabakien eta aukeren esku egotea dela (edo behar luke!).
|
|
Diskurtso luzeek, albisteek, berrien gaiek, diogunez? proposamen-multzoak biltzen dituzte euren baitan, eta proposamen-egitura konplexua sortzen dute
|
beren baitan
. Egitura konplexu horiek uste duguna baino garrantzi handiagokoak dira.
|
|
Harrezkero, telebista-sistema nagusi bik hartu dute mundua
|
beren baitan
: 525 lerroko sistema amerikarrak, NTSC deituak, eta europarren 625 lerrokoak (PAL edo SECAM).
|
2003
|
|
Beraz euskarazko historiografiaren bilakaera han eta hemen abiatu eta berrabiatzen den narratiba multzo baten historia da, segida genetikorik gabe eta eten ugarirekin. Gainera euskarazko obrak
|
beren baitan
barik erdaraz egindako historiografia nagusiaren erdian azaldu dira, eta testuinguru horretan kokatzen ahaleginduko gara. Hola, euskarazko historiografiaren bilakaera kontestualizatzeko eta periodizatzeko, ardatz nagusi bi hartu ditugu kontuan:
|
|
Birbaumer doktorearen hamaika pazienteek ELA garatu dute urtebetetik bost urtera bitartean. Garuneko hemorragia bat duten pertsonei ere aplikatzen zaie, eta, garunak funtzionatzen badu ere, sentitzeko eta ulertzeko gai badira ere, ezin dira komunikatu eta
|
beren baitan
giltzapetuta daude. “Israelen aztertzen ari garen beste talde bat eraso terroristak jasan eta garunaren funtzionamenduaren zati bat gal dezaketen pertsonak dira, baina prozesu hori zailagoa da”, esan zuen Birbaumerrek.
|
|
Beharbada emakumeek dena dakitela pentsatu nuen, sentimenduak irakurtzen dizkigun eskaner bat daramatela
|
beren baitan
itsatsirik, eta alferrik nekatzen garela gizonok horiek estali edo erraz gobernatzen ditugun itxurak egiten. Autoa baztertu eta atzeko eserlekutik nobela bat hartuz eskaintza labur bat idatzi zidan," Nire literaturako irakasleari, maitasunez" arrunt bat, eta masail bat luzatu zidan musu bila.
|
|
Baina Azpilen bizitzen jarri ziren arren –Soroeta baserrian–, ez ziren beren beldurrak eta sineskeriak uxatzeko gai izan, hain baitzituzten sustraituak
|
beren baitan
. Behi bat hiltzen zitzaien, eta ezin hura naturaltasunez hartu, izpiritu gaiztoren batek behar baitzuen eragilea...
|
|
Eta nik apenas izan nuen erreakzionatzeko astirik. Denak elkarri begira hasi ziren, seguruenik
|
beren baitan
" Hau ez, hau ez, hau ere ez..."; seguruenik beren baitan" Hauxe, hauxe duk!!!" esanez. Denak elkarri begira.
|
|
Eta nik apenas izan nuen erreakzionatzeko astirik. Denak elkarri begira hasi ziren, seguruenik beren baitan" Hau ez, hau ez, hau ere ez..."; seguruenik
|
beren baitan
" Hauxe, hauxe duk!!!" esanez. Denak elkarri begira.
|
2004
|
|
Horretarako, hurrenez hurren, honako arrazoi-andana harilkatzen digu: dinamika eta motibazio pertsonalaren gainetik eratutako euskara-plangintza nagusitu dela; delako herritar horiek gizaseme eginak eta helduak direla, beren eskubideen eskuko; euskalduntze-politikaren esku-hartzea jasaten dutela
|
beren baitan
; era horretako euskara-politikaren ondorioak aldez aurretik pentsatutakoaren kontrako izanik, doi-doi alderantzizkoak izaten direla...
|
|
lurralde bat, historia bat, hizkuntza bat, kultura bat... eta, oro har, besterengandik bereizten duen bere buruari buruzko irudi eta autobaiespen jakin bat. Orain jakin dut indarkeriak batzen dituela munduko herriak
|
beren baitan
, zer diren eta zer izan nahi duten erabakitzeko orduan. Nik ez dut, jakina, sekula gutxietsi indarraren eta indarkeriaren eragina gizarte eta nazio-egituraketaren historian, historiaren irakaspenak hor daude ikasi nahi dituenarentzat.
|
|
Izan ere, euskararen alboan, gainean zein azpian, bere bilakaeran eraginez zein ia oharkabean igaroz, estatus desberdindun hainbat hizkuntza hitz egin izan dira (zeltar berbetak, latina, arabiera, nafar erromantzea, gaskoia, erromintxela, gaztelania...). Horiek guztiak
|
beren baitan
aipatzeko modukoak dira, eta aldi berean euskararekiko harremanean ere azter litezke (utzi dituzten mailegu hitzak ikusiz, euskararen garapen ofiziala mugatu ote duten ala ez aztertuz, etab.). Eta historiak berak baliorik emango ez badigu ere, gaiak parada ematen du eleaniztasunaren eta hizkuntzen arteko elkarbizitzaren inguruan hausnar egiteko.
|
|
Adibidez, esan genezake Sokrates (esentzia, ousia) justu (kualitatea) asko (kantitatea) dela. Aipaturiko marka bakoitzakategoria bat da, airibuzioa, lekua, denbora, egoera, eklntza, pasioa kasuak diren bezalaxe.Denak dira kalegoriak, ez judizioak, esaten dena dagoeneko
|
beren baitan
dagoelako (ikusMetafisika, 6 lib.). Kategoria horiek beste izen bat ere badute, genero alegia. Generoez harago deus ez da,, izate?
|
|
Harenustez, moraltasuna inperatibo kategorikoen sistema da, hots, honela, ez besteia jokatzekoesaten diguten aginduen multzoa. Inperatibo-klase horri inperatibo hipotetikoak kontrajartzen dizkio Kantek, agintzen duten ekintzaren ontasuna
|
beren baitan
ez dutenez, beste zerbait lortzeko bitarteko diren inperatiboak alegia. Inperatibo kategorikoaren adibide egokiaizan daiteke, ez duzu hurkoa torturatuko?; hipotctikoarena, berriz,, cz duzu hurkoa torturatuko, zigor zaitzaten nahi ez baduzu??. Kantentzat oinarrizko Inperatibo Kategoriko bakarra dago, Ohituren nietafisikan horren zenbait bertsio azaldu bazituen ere.
|
|
Emakumeak babestu egin behar dira. Begirunea izan behar zaie,
|
beren baitan
samurtasunezko altxor bat ezkutatzen dutelako. Horregatik ez nuen neskaz neska ibili nahi, nire grinak asetzearren.
|
|
Eta horixe da, hain zuzen, Wittgensteinek ukatuko duena. Perpausak ez baitu, eskuarki bederen, izen baten modura funtzionatzen, ez eta izen berezi baten erara, zeren eta perpausek izen arrunten edota berezien gisara jokatuko balute, hiperdeterminazioan eroriko baikinateke eta izenek
|
beren baitan
dadukaten genero-tasuna desagertuko bailitzateke eta, hartara, esan daiteke hizkuntza bera desagertuko litzatekeela. Fregek, Russellek eta Wittgensteinek berak laztantzen zuten hizkuntza perfektua, materialki ezinezkoa izateaz gainera, ez dator bat gizaki egiten gaituen hizkuntzarekin, hizkuntza arruntarekin nahiz poetiko-literarioarekin.
|
|
... Bestetik, interpretazio honek esplika ere dezake zein puntutaraino oinarrizko gertaera moralek faktore subjektibo bat daukaten eta berorietarik arauak erator daitezkeen" (166). Kontzeptzio instituzional honen arabera," gertaera moralak ez dira
|
beren baitan
oinarritzen diren gertaerak, dela mundu fisikoan, dela mundu ikusezin eta metafisiko batean, kognitibismoak uste duen bezala, gertaera psikiko subjektiboak ere ez diren bezala, emotibismo deskriptiboak uste duenaren kontra,... baizik eta zerbait sozial dira funtsean, hau da, gizakiek sortutako instituzio bat" (162; azpimarrak gureak dira). Ikusmolde honetan oinarriturik, Kanten agindu kategorikoa postulatzen du axioma normatibo gisa, garbiro aitortuz bizitzeko era jakin bat ezin dela osotoro zimendatu, honako hitzokin amaitzen duelarik:
|
2005
|
|
Aramburu-k berak aitortzen du, Alarde berritu horren oinarrian aldarriforuzaleak besterik ez ikusiagatik: «Bistan da, errealitate historikoaren aurka, irundarrek,
|
beren baitan
, Alardean nolabait frantsesen aurkako sentimenduaadierazten zutela» (OASM: 211).
|
2006
|
|
Bestela, handitzen ikusten ninduen ene birramatxi nitaz trufatuko zen. Ene inguruan ziren emazteek
|
beren baitan
izugarriko eskaera zuten».
|
|
[ON] Gizon-da emakume horiek
|
beren baitan
daramate
|
|
Hau da, abertzaletasunetik idatzia, eta, batezere, abertzaletasunetik irakurria. Horregatik da deserosoa liburu hauen nondiknorakoa,
|
beren baitan
abertzaletasunarekiko autokritika egiten dutelako.
|
|
Ametsik babesgabeenak, iragazkirik gabekoenak, Atxagaren pertsonaiekegiten dituzte, Carlosek eta Irenek zehazki, hauek dira kanpotiko sentsazioeneragina ametseko irudietan gehien nabaritzen dutenak. Pertsonaiarik itxuraz autistenak,
|
beren baitan
bilduenak, sonanbuluenak dira paradoxaz mundutik datozensentsazioei irekienak ametsetan.
|
|
errespetua eta obedientzia agintzen digun errealitate erakargarria. Horien bulkada naturalek, ostera, zibilizazioaren hainbat eskakizunez beste norabidekoak direnez,
|
beren baitan
bizitza desitxuratua daramate (Horkheimer, 1997: 123).
|
|
Ordea, dagoena ezin da ugaria izan, ezin da bere baitan bereizi, espazio ez bada edo espazioan ez bada: bi puntu geometriko berdin, ez daitezke elkarren artean bereiz, ez bada espazioan duten kokagune desberdinagatik; eta espazioa ez da
|
beren baitan
guztiz berdinak diren eta hala ere elkarren artean berex diren puntuen multzo mugagabea baizik. Haatik, ezagutu ahal izateko, aniztasuna bildu edo identifikatu egin behar da:
|
|
Eta, Kojeveren esanetan, izankidetasun hori ezinezkoa dela onartuz gero, egiazko mintzo nahiz pentsamendura iristeko aukeraz jardutea ezinezko litzaiguke, hala nola mintzoaren akatsez eta kontraesanez. Adierak, desberdinak izan daitezkeenak, are aurkakoak, morfema bakarraren eta beraren baitan gauza daitezkeelako, hain zuzen ere, sor daitezke eta sortzen ditugu are adierarik gabeko kontraesanezko izenak ere, hitzen bitartez gara daitezkeenak, harik eta
|
beren baitan
dituzten aurkako adierek elkar suntsitzen duten arte," Jainko" izenarekin gertatzen den legez. Baina, emendatuko du Kojevek, zenbait adiera, desberdinak direnak aurkakoak izatera iritsi gabe, izen bakar eta beraren baitan izankide direlako, izen honen adiera inplizitua (bat eta bakarra), adiera desberdinak dituzten izenen segida baten bitartez defini eta gara daiteke.
|
2007
|
|
Poloen inguruko itsasoetan milaka iceberg daude eta AEBetako Monterey Bay Aquarium Research Instituteko Kenneth Smith-ek zuzendutako ikerlari taldeak Science aldizkarian argitara eman duenez izozmendiek bizia daramate
|
beren baitan
.
|
|
Irrati-galaxiek
|
beren baitan
zulo beltzak dauzkate eta, bertako nukleoetatik, argi-urte askotatiko materia-zurrustak emititzen dituzte.
|
|
-Alemanak: guztiz
|
beren baitan
bilduak dira, mendebalean beste edozein herri baino gehiago. Kuxkurtuak pentsamenduan eta barnetasunean, ezeri ekin baino lehen aurretik arauak argitu gura izaten dituzte, zeintzuen arabera behar baita jokatu:
|
|
Europako Batzordea: «Enpresek beren borondatez
|
beren baitan
hartzeajarduera ekonomikoak eta interes-taldeekin (stakeholder) harremanetan jartzeansortzen dituzten kezka sozial eta ingurumenezkoak».
|
|
Esan litekehor badela Bush-en txostenarekiko lehen desberdintasun bat: zientzia eta teknologia ez dira,
|
beren baitan
, helburu, ezpada horiek ekarriko dituzten hazkunde ekonomikoa, segurtasun nazionala, ongizate soziala eta enplegu betea. Aitzitik, hazkunde ekonomikoa lortzea da helburua, eta horren araberakoak izango dirazientzia eta teknologiarekiko egingo diren irakurketak; oro har, zientzia-politikarenzedarritzea.
|
|
Honako proiektu hauek hartuko dira Ikerketa Estrategikoaren Proiektutzat: Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzarako Euskal Sareko agenteek burututako oinarrizko ikerketa orientatuko proiektuak; erreferentzia diren erakunde edo instituzioetan egindakogoi mailako prestakuntza egiteko aukera aurreikusten dutenak; nazioarte mailakoelkarlan nabaria
|
beren baitan
daramatenak; eta Ikerketa Estrategikorako Programakoarloetan ezagutzak areagotzea xedetzat dutenak (arlo horiek epe ertain eta luzeaneskari potentzial handia dutelarik) (Agindua, 2002-10-07; EHAA, 191 zk.).
|
|
Eta zuk, hark, urliak pentsatzen duten, edo behiala pentsatu zuten gizakia, kimera, etxea, eta nik pentsatua, gauza bera ote dira? Zer dira ideiak berak, objektiboki, niregandik menpegabe eta
|
beren baitan
–Non datza ideien beren errealitate beregaina, iraunkorra, berdin da pentsatzen diren edo ez diren, edo subjektu diferenteek pentsatuak diren?
|
|
Marie Pradère eta Mixel Guerendiain-ek Manex Bergararen bertsuak argitaratzearen xedea zuela zonbeit urte
|
beren baitan
zuten eta azkenean 2002ko udazkenean abiatu ziren bide hortatik.
|
|
• Estatu sinatzaileek onartzen dute
|
beren baitan
gutxiengo nazionalak badirela, eta haiek babesteko konpromisoa hartzen dute. Azpimarragarria da, Euskal Herriari dagokionez, Espainiako Estatua sinatzaileen artean agertzen dela, ez ordea Frantziako Estatua.
|
|
• Heraklitok logos (logojj edo arrazoimen deitzen dio munduaren harmoniari, gauzek
|
beren baitan
duten elementu komuna edo egitura partekatua baita logos443.
|
|
Heraklitok logos (logoj) edo arrazoimen deitzen dio munduaren harmoniari: gauzek
|
beren baitan
duten elementu komuna edo egitura partekatua da logos632:
|
2008
|
|
Baina, handik aitzina norberak intelektual rolerako beharrezko dituen formakuntza eskuratzea, autosufizientzia ekonomiko eta soziala lortzea, eta hori guzia Euskal Herrian egunerokoari loturik burutzeko aukeran bihurtzea tokatu zitzaizun banako borroka latz bat beste mediorik etzenuelarik. adierazten denak guzi horren aitzinean zure baitan jarrerazko bertute seinalatzaile bat dagoela ageri du: " Erakunde ofizialak ahalgabetuko dira,
|
beren baitan
ez badaukate herri mugimendu indartsu bat" baitzenion.
|
|
Nik behintzat ez ditut militante politiko abertzale asko ezagutzen koherentzia horrekin. Nik esango nuke, arrazoi batengatik edo bestearengatik,
|
beren baitan
daramaten etsaia ia inork ez duela ikusi nahi. Ezin duela ikusi.
|
|
Jende askori politika bera baino gehiago interesatzen zaizkio politikarien bizitza pribatuko gorabeherak, gaztetako sinismen eta asmoak, ondoko ezintasun, zalantza eta porrotak,
|
beren baitan
pilatutako penak, ingurukoekiko liskarrak. Beren arazo txikiak konpontzeko gauza ez badira, nola konponduko dituzte gizartearenak?, pentsatzen dute nonbait arrazoi pixka batekin.
|
|
Batez ere tresna praktikoak zirelako iraun izan dute horrelakoek, halako segidarekin. Baliagarritasun hori,
|
beren baitan
zekartzaten argibide prak-tikoetatik zetorkien: denboraren neurketak, eguraldiaren iragarpenak, iragan-urtearen oroimenak, hurrengo urtealdiko aste eta egunen gobernu hobeak, lanen eta uzten ardurak, edo elizako urte-zikloa, etab. Hori guztia herritarren eskueran jartzeko balio izan dute egutegiek.
|
|
Hortik bere hainbat ekimen bakarka eta isolatuta aurkeztu ordez proiektu edo plataforma zabalagoei lotuta planteatzea. Erakunde edo plataforma hauek,
|
beren baitan
proiektu izateaz gain, bazuten aldi berean beste proiektu batzuk ere bideratzeko funtzio babeslea edo beste ekimen batzuk beren baitan barneratzeko asmoa. Azkuek eratuko zuen mota horretako plataforma nagusia Euskal Akademia izan zen.
|
|
Hortik bere hainbat ekimen bakarka eta isolatuta aurkeztu ordez proiektu edo plataforma zabalagoei lotuta planteatzea. Erakunde edo plataforma hauek, beren baitan proiektu izateaz gain, bazuten aldi berean beste proiektu batzuk ere bideratzeko funtzio babeslea edo beste ekimen batzuk
|
beren baitan
barneratzeko asmoa. Azkuek eratuko zuen mota horretako plataforma nagusia Euskal Akademia izan zen.
|
|
Izatez, Azkueren kultur jarduerek,
|
beren baitan
, aski mesfidantza sor zezaketen mundu ofizialean. 1906ra itzuliz, Azkuek bere gida espiritualari idatzitako gutun batean, euskal eskolak bultzatzeko bere asmoek errezeluak eragin zitzaketela aitortzen zion, eta horregatik asoziazio partidistak ekiditea komenigarria zela:
|
|
Euskal lurraldetasun ideiak garrantzia har zezan, beharrezkoa zen
|
beren baitan
izate juridiko-politikoa zuten herrialde desberdinak (Gipuzkoa, Araba, Nafarroa...) taldean agertzen hastea. Eta elkartasun hori oinarritzeko, beste argudio batzuen artean, hizkuntza kidetasuna balia zitekeen.
|
|
Abertzale eta euskal nazionalista hitzak sinonimo gisa erabili ditut liburuan, adiera aldeko inolako diferentziarik gabe (errepikapenen monotonia hausteko tartekatuz). Eta euskal nazionalista deitzen diet euskaldunek (edo euskal herritarrek, edo euskotarrek)
|
beren baitan
nazio bat osatzen dutela uste edota defendatzen dutenei, alderdi jakinetan militatu zein ez. Jeltzale hitza nazionalista mota bati aplikatu diot, hau da EAJ edota EJB alderdietako jarraitzaileei (ez ordea EAE alderdiko jarraitzaileei, ezta alderdi militantziei uko egiten zieten bestelako euskal nazionalistei ere).
|
|
Ohartzen naiz errepikapen hori gogaikarri suerta daitekeela. Alta, testu horiek,
|
beren baitan
duten informazio ugariagatik, ezinbestekoa izan zait ikuspegi desberdinetatik iruzkintzea. Horregatik azaldu dira atal batean baino gehiagotan.
|
|
Zentzu horretan intelektual hitza ez da liburuan zehar etengabe erabili, ezta gutxiago ere. Horren lekuan, Azkueren ideiak eta proiektuak
|
beren baitan
aztertu dira, baina beti presente izanik intelektualitate ideiak eskaintzen dituen interpretaziorako bideak. Izatez atal batean espresuki oratu zaio Azkueren izate intelektualaren auziari43, baina oro har puntu guztiek izango dute inplizitu gako interpretatibo hau.
|
|
Halaber, propioki folklorikoak barik linguistikoak ziren bilketetan ere herri kultura osoa jasotzeko asmoaren eragina somatzen da (1905 -1906ko hiztegia, 1919ko fonetika ikerketak, 1925eko morfologia...). Esate baterako lexikoa, edo elementu gramatikalak,
|
beren baitan
aztertu edo deskribatu ordez sarri herri kulturako usadio eta erabileren testuinguruan kokatuz aurkezten zituen, hizkuntza eta kultura uztartuz. Ondorioz, euskalki bati buruzko ikerketa monografikoa egitean, adibidez, aezkerari buruzkoa (1928), bertako lexikoa, aditza, fonetika eta morfologia ez ezik, dialekto hartako hiztunen ipuinak, sineskeriak, esaera zaharrak, jolasak eta kantuak ere bildu zituen.
|
|
Euskalgintzan edo musikan aritzea ere Jainkoagana gerturatzeko moduak izan zitezkeen. Baina fedea ahantzi gabe eta Jainkoarengan pentsatuz burutu behar ziren zereginok, ez
|
beren baitan
zentratuz eta isolatuz. Zeren aparteko bidetik joz gero (eta Azkuek berak aitortzen zuen batzutan euskal eta musika zaletasunek erlijioa gutxi kontuan hartzera eramaten zutela), jarduera horiek beren baitan fede pertsonalaren ahulgarri ere izan zitezkeen («en parte á mi pesar, me engolfo en cosas que si no me alejan del Señor (por pura misericordia suya) tampoco avivan mucho mi cariño»).
|
|
Baina fedea ahantzi gabe eta Jainkoarengan pentsatuz burutu behar ziren zereginok, ez beren baitan zentratuz eta isolatuz. Zeren aparteko bidetik joz gero (eta Azkuek berak aitortzen zuen batzutan euskal eta musika zaletasunek erlijioa gutxi kontuan hartzera eramaten zutela), jarduera horiek
|
beren baitan
fede pertsonalaren ahulgarri ere izan zitezkeen («en parte á mi pesar, me engolfo en cosas que si no me alejan del Señor (por pura misericordia suya) tampoco avivan mucho mi cariño»). Hortaz, halakorik ez gertatzeko, Azkue beti saiatu zen bere zaletasunak eta erlijioa lotzen.
|
|
Zer egin liteke hizkuntza aberats (usteko) etan?, dena esana dagoela dirudien hizkuntza horietan? (Mordoxka bat dira, baina asko-asko ere ez dira hizkuntza kultural hipergaratuak,
|
beren baitan
galkatuak). Euskara hau berau haundiegia gelditzen zait maiz; ugariegia, nabarregia, txoroegia.
|
2009
|
|
txiringitoan, majo asko. Primeran etorriko zaie osteratxo bat Biziraupenerako Lurraldean barrena; besterik ez bada, hankak luzatu eta garunak zabaltzeko, behar baino luzaroagoan egon baitira-
|
beren baitan
-bilduta, txiringa jotzen.
|
|
Arrazionala agerikoa den bezala, emozionala gehienetan ezkutuan eta era inplizituan ari zaigu. Sistema arrazionalak ez dira
|
beren baitan
zutik, oinarrian beti baitituzte axioma batzuk arrazoian oinarritutakoak ez-baina zirraren eta sentipenen eremutik etorritako lehentasunetan altxatzen direnak. Zergatik aukeratzen ditugu oinarrizko eskubide batzuk eta ez beste batzuk gure elkarbizitzarako?
|
|
Borondateak kontrolatu ezinezko eremua zen errealitatea; eta norberak zelai horren zorua seguru eta iraunkorra zela pentsatuko balu, amaiera bizitzarekin batera bakarrik izaten zuela, orduan, une ez jakin eta ez sumatu batean, amildegia etorriko litzaioke, zelaiaren hausketa, une hutsa, zorurik gabeko eguna, eta puntu horretatik aurrera beste errealitate bat, beste eremu bat oinperatuko luke norberak. Egun bakan bateko ordu bakan batzuek zuten labarraren ebakia
|
beren baitan
. Amildegi horretara hurbiltzen, oraindik ez erortzen, ari zela sentitzen zuen Josebak.
|
|
Hiltzen ziren, baina ez ziren hiltzen. Negar egiten zuten, baina irriz ari ziren
|
beren baitan
. Irri egiten zuten, eta auskalo haren barrena tristurak urtua ez ote zen.
|
|
Orain haren esaldi idor, staccato haiek zerumuga askoz zabalagoa iradokitzen didate. Abesti batzuek ideia-asoziazio multzo handiak dakartzate
|
beren baitan
, Kataluniako landerria auto joan-etorrietara ekarriz Bartzelonatik etxera goazenean, eta gainera fonetikoki ere ederrak dira oso.
|
|
Batzuetan, guk ez dakigun sinbolismoa gordetzen dute objektuek
|
beren baitan
. Idazmahaiaren gainean edukitzen zuen akatsik gabeko gezi-buru perfektua, Washoe Haraneko bere etxearen atzeko mendietan topatua, Renotik ordu erdira.
|
|
Komunistak, sozialistak eta, zer esanik ez, abertzaleak ezziren egon errepublikako erregimena gainbeheran botatzeko inolako konplotetan.Aitzitik, erregimen hori mantentzea erreforma politiko eta sozialak gauzatzekobidea zela uste zuten. 1936ko urrian estatutua onartzea ekarri zuten negoziaketekere ez zeukaten
|
beren baitan
independentzia politiko baten bermerik. Estatuarenlurralde-antolaketa ulertzeko arazo politiko zahar bati jarrera demokratiko ez-zentralisten bidez erantzun nahi zitzaion, besterik ez.
|
|
Array edo bektore-edukiontziek edozein motatako balio eskalarrak gorde ditzakete
|
beren baitan
, baina, oro har, elkarrekin erlazioren bat daukaten balioak biltzeko erabili ohi dira.
|
|
Plater konbinatua. Lekaleek, zerealek eta fruitu lehorrek
|
beren baitan
biltzen dituzte nutrizio-elementu guztiak, haurren menua orekatu bihurtzeko. Konbinazio hori ohikoa da ia ahaztuta dauden plateretan, hala nola dilistak arrozarekin, garbantzuak pinaziekin edo ogi birrinduarekin, edo zopa eta garbantzu egosia.
|
|
Normalki garaiezina, hemen hila dago. Argazkitan hartua, etzana,
|
beren baitan
biribilkatua erakutsi nahi izan du Spoek. Polizia filmetako giroa gogoratuz, eta, bide batez AEBetako boterearen ahultasuna.
|
|
Jatorrian itxuraldaturiko irudiak aldatzen du herriko paisaia, Ekialdeak eta Mendebaldeak talka eginez batzuetan, bat eginez besteetan. Ereagako igogailuan jarritako Jiang Zhi txinatarraren (Yuanjiang, 1971) argazkiek Ereagaren oso bestelako hondartzak erakusten dituzte,
|
beren baitan
kontraste handia dutenak: arrokatsua eta bakartia da hareatza, barea eta jendetsua itsasoa.
|
|
Hala ere, badira balizko narrazioari eusteko elementu eszeniko batzuk, hala nola itaunketarako aulkia eta paperezko pantaila zeharrargia-pantaila horretan agertuko da une batez Mikelen beraren aitaren irudia, piezaren jatorrian dagoen poema errezitatzen-, baina gainontzeko pasarte gehienetan
|
beren baitan
bilduta agertuko dira dantzariak, barne-barneko gogoetan murgilduta, eta, unez uneko paralelismo labur batzuk kenduta, ez dute haien artean ia harremanik izan.
|
|
Biribilean loto-jarreran esertzen zirelarik, Om-ka hasten zen yoghi zaharra, arnasa luzatuz, arnasbeherak amaierarik ez balu bezala, eta doinu hark beste denbora batera sartzen zituen biribilean zeudenak, edo halako zerbait nabaritzen zuten
|
beren baitan
.
|
|
|
beren baitan
lokartzen dira,
|
|
Aurreko filosofia guziak berbaitango gauzarengan jartzen zuen berak, orain, subjektuaren baitan jartzen duena. Subjektuak sentsibilitatearen formak bere baitan ditu, objektuek ez dute inolako espazio-denbora formarik
|
beren baitan
. Are gehiago, gauzak bere baitan ezagutezinak dira.
|
|
Ez gauzak nolakoak diren berez. Eta guttiago ere, ezin dugu pentsatu gauzek
|
beren baitan
espazio eta denboraren formak daramatzatela. Inola ere ez.
|
|
Gaztea nintzelarik, uste nuen ongi portatziak ekarriko ziala nere izagunen errespetoa. Denak
|
beren baitan
inbiriatuko ziatela, erranez: " begirazue emazte hau, horren bizia modelo bat da".
|
2010
|
|
Harresia eraikuntza handia izan zen, beharbada Veleiako historian egindako handiena, eta nahiz eta beherakadaren ondorio garbia izan, eraikinaren handitasunak berak erakusten du hirian oraindik bazegoela nahikoa indar ekonomiko. Horma handiek 10 hektareako ingurua besarkatzen zuten
|
beren baitan
, eta eraikuntzak, denera, kilometro eta erdiko perimetroa hartzen du. Ia kilometro erdi induskatuta dago.
|
|
Liburukien edukiari gagozkiola, badakigu testuaren atal bakoitza beste atalekin lotuta dagoela, batetik, erlazio> (makro-egituretan) eta, bestetik, erlazio> (mikro-egituretan). Gogoratu makro-egiturak mikro-egituren bidez azaltzen direla, baina makro-egiturak unitate beregainak dira eta
|
beren baitan
analizagarriak. Jarraian, Eracusaldiac> obra osoaren erlazio hierarkikoa agerian utziko dugu eskema batean eta, horren bidez, ekingo diogu sermoiaren super-egitura eraikitzeko lanari.
|
|
82 eta hh) dio, enuntziazioak, hizketa-egintzen teoriak ez bezala, kontsideratzen duela esanahia eraikitzen dela komunikazio egoeraren barneko dinamika batean. Enuntziazioaren linguistikak, linguistika den aldetik, ez ditu diskurtsoak
|
beren baitan
behatzen, baizik eta prozesu formalen propietate erregularrak, egoera errealetan diskurtsoak artikulatzea ahalbidetzen dutenak. Austini interesatzen zaio enuntziatuen eta egintzen arteko erlazioen sailkapen bat; eta, aldiz, Benvenisteren hizkuntzalaritza enuntziatiboak aintzat hartzen ditu enuntziatuaren eta egoeraren arteko erlazioak.
|
|
Lutero, Zuinglio, Macedonio, Frantziako eta Cadizko ilustratuak... aipatu aipatzen dira, hala behar eta. Baina herejeak izaki, ez dira inoiz ere
|
beren baitan
aurkeztuak, soilik agertzen dira ezarri zaizkien akats, bekatu edota keria guztien aitzakiatan, ortodoxiaren onerako.
|
|
Gauza askotan motz gelditzen dira oinarri-legeak, jakina. Zer hobetua asko izaten dute
|
beren baitan
. Hori bezain egia da, ordea, han-hemengo konstituzioek eta hainbat oinarri-legek konpromisozko izaera horretan dutela beren oinarri sendoena, batetik, eta desideratum horietara begira jartzen dutela gizartea, bestetik:
|
|
ALIZIA eta GERMAN oinez doaz etxera; biak isilik,
|
beren baitan
bilduak.
|
|
Atal hau bukatzeko aipamen bat egin nahiko genieke zenbait tradizio kritikori; izan ere, beren artean ez ezik
|
beren baitan
ere ikuspegi arras desberdinak jasotzen dituzten arren, produkzioaren transnazionalizazioaren analisia neurri bateanoinarri marxista batetik abiatzen dute. Horien artean koka genitzake esaterako:
|
|
Proposamen instituzional hau berria da, ez baita egitura sozialaren ekintzetarasoilik zuzentzen, baizik eta bera bere osotasunean kontsideratzen baitu. Baina areberritzaileagoa da azterketa moralerako estatua erreferentzia unitate edo oinarritzatgainditzerakoan, orain arte estatuek
|
beren baitan
egindako ekintzak aztertzerakoanedo, gehienez, estatu batek hirugarren bati eginiko ekintzen egokitasun moralabalioesterakoan muga hau eztabaidaezina izan baita. Orain baina, proposamenhonek instituzioen azterketa moralaren esparrua mundu osora hedatzen du.
|
|
Nolako aldea dagoen 1979ko erreferendumean Euskal Estatutuarentzat baiezko botoa eskatzeko erabili zituen argudio haietatik gaurko jarrerara! Euskal Herritik hasita nazio gisa [12] definitzen gaituen Gernikako Estatutua, lurraldetasunaz [13] hitz egiten duena, kulturaren eta hizkuntzaren eremuetan oso argia dena,
|
beren baitan
euskara darabilten lurralde eta komunitateak [14] dituzten gainerako Estatuekin hitzarmenak egiteko aukerak ere kontuan hartzen ditu... Halakoak aipatzen dituenean, zein Estatuz ari da Gernikako Estatutua ez bada Frantziaz eta hango Euskal Herriaz?
|
|
India-ko enperadore izanagatik, Selim ez zen Delhin laket; bereko berotasunak urduritu egiten zuen eta jauregi eskergak eraikitzen hasi zen, lorategi eta zuhaitz anitz
|
beren baitan
|
|
Entzun-eta, beste soldaduek azantz eta nahaspuila egin zuten, zeren sultanak, Mardoqueok aholkatu bezala, altxorreko txanponak bedera-bedera zulatu baitzituen, ondotik erdian zulo karratua zerakustelarik. Halatan, txanpon bakoitzari edeki zilarraz sultanak beste anitz egin ahal izan zuen,
|
beren baitan
zilar gutiago edukiagatik, berdin dirham bedera balio zutenak. Mamluq-ek lehen bezainbat dirham jasoagatik, zilar gutiago biltzen zuten; hura zen ohointza ahalkegarria!
|
2011
|
|
Tartean zekarren ideia nagusi hau: genetikoki aldatutako landare mota berriak funtsean dira
|
beren baitan
pestizidak ondo hartu ditzaketen izakiak. Film berrian egileak jakin nahi du ea zer nolako eraginak dauzkaten pestizida horiek gure osagarrian.
|