|
2000
|
|
|
Kuota bereziak daude, ordea, honakokasu hauetarako: ondare musikalaren balorizazioan espezializaturikozerbitzuetan, tituluen %60 frankofonoa izan behar da, eta produkzioberriak %10eko maila gainditu
|
behar du
, gutxienez orduko titulu batazalduz; talentu gazteen promozioan espezializatutako zerbitzuetan, emititutako tituluen %35 izan behar da frankofonoa, halaber, %25gutxienez talentu berriena izan beharko delarik.
|
|
|
Hizkuntza-komunitateek biziraupena ziurtatzeko, erreprodukzio soziala bermatubehar dute. Gure kasuan, euskararen komunitateak bere biziraupena ziurtatzeko, besteak beste, hedabideen laguntza
|
behar du
bere buruaren erreprodukzio sozialabermatzeko. Gure inguru hurbileko hedabideak urrun daude laguntza-emate hipotetikohorretatik.
|
|
|
Alderantziz, disziplinartekotasunean oinarritutakometodologia hartzen dugu, gaiak jorratzeko metodologia egoki gisa; egokiena, gureustez. Filosofiak praktikoa izan behar badu, integratzailea izan
|
behar du
. Sintesiabilatzea da filosofia praktikoaren zeregina, gure ustez.
|
|
|
Aitzpea Leizaola antropologo gazteak jardun du horretaz. Nolakoa
|
behar du
izan norbanakoaren eta egitura politiko jakin baten artekoloturak. Nortasun-agiri ofizialek betetzen duten funtzio soziala hartuko du hizpideLeizaola-k, beti ere, atze-oihal gisa identitate formalek gizarte-mailan sor ditzaketen gatazkak izango dituelarik.
|
|
|
Aldi berean, Hirugarren Munduko herrietan mota guztietako diktadore eta militarrak sortu ziren mendebaldekoeredu demokratikoaren gerizpean. Baina, kapitalismoak demokrazia burgesa edoordezkatzailea
|
behar du
bere garapen egokirako, eta laugarren globalizazioan honenaldeko saio berria bideratzen ari da.
|
|
|
Demokrazia ona da demokratizazio-prozesua eragozten badu; eta hemen ere, Espainiakokasua paradigmatikoa da, Perukoa edo Turkiakoa bezalatsu. Ordezkapen-sistemak, alegia, gehiengo/ gutxiengoen sistemaren arabera mugitzen dena sistemak, eskubideen menpekoa izan
|
behar du
beti, eta ez alderantziz, Espainiako kasuanagertzen zaigun bezala.
|
|
|
Gobernu burujabeak bere lurraldean izaten diren jarduera ekonomikoak bideratzeko gai izan
|
behar du
. Historikoki, estatu-administrazioaren garapenarekin batera, gobernuek ezberdintasun sozial batzuk ezabatu zituzten zentralizazio-eta homogeneizazio-prozesu luze eta, gehienetan, krudel batean.
|
|
|
.... mundualizazio ekonomikoa azaltzeko erabiltzen dugun moduak erabateko berraztertzea
|
behar du
. Munduko ekonomiak ez du kanpoan dagoen (off-shore) leku bateanjarduten, estatu-nazioek emandako ingurumari politikoan baizik.
|
|
|
3) Prozesu hain sakonak Euskal Herriko herritarren babesa izan dezan, erabakitako bideak demokratikoa izan
|
behar du
izan, erabat.
|
|
|
Horrexegatik, nire ustez, aurpegi bikoa izan
|
behar du
gure erantzunak.
|
|
|
–Sakon arnasteak gorputza kargatu eta literalkiesnarazi egiten du bizitzara. Bizirik dagoen gorputzak benetan bizirik dagoelaerakutsi
|
behar du
: begiek distiratzen dute, tonu muskularra ona da, larruazalakkolore bizia du, gorputza bero dago.
|
|
|
Batasun psikosomatikoaren terminoetan arrazoituz gero, inkontzienteak ere zerikusia izan
|
behar du
gorputzarekin. Izan ere, sumatzen ez diren gorputzaren atalakadierazten ditu.
|
|
|
besoainurrituta daukagula sentitzeko, sarri askotan nahikoa izaten da besoa mugitzea.Beraz, tentsio kronikoa izateagatik mugitu ezinik dagoen gorputzaren edozeinatalek beharrezkoa du mugitzen hastea. Alabaina, pazienteak prozesu horretan bereborondatez hartu
|
behar du
parte. Eta horretarako, lehenik eta behin atal edo aldehorietako tentsio muskularrez eta sentipen-ezaz kontzientziatu behar du.
|
|
|
Alabaina, pazienteak prozesu horretan bereborondatez hartu behar du parte. Eta horretarako, lehenik eta behin atal edo aldehorietako tentsio muskularrez eta sentipen-ezaz kontzientziatu
|
behar du
. Aldehoriek hilik daude, energiaz gabetuta, eta lehendabiziko lana ostera ere energiazkargatzean datza.
|
|
|
Terapiak, subjektuak bere orainarekin bat egin ahal izan dezan, pendulu batengisara kulunkatu
|
behar du
plazer eta sexualitate poloaren eta errealitate eta sustraitzearen poloaren artean, alde batean edo bestean inoiz blokeatu gabe. Hartara, integratuta gera daiteke, jatorri urrunak integratuz, hor nonbait sumendi-erupzioareneta naretasun zerutiarraren artean.
|
|
|
Berriz, analistak ez du izan behar ez sistematikoki zapuztaile, ez sistematikokipermisiboa: bidezko eta egokia izaten saiatu
|
behar du
bere jarreran eta erabakiteknikoetan, sendaketaren aurrerabidea eta pazientearen eboluzioa bakarrikkontuan hartu behar dituelarik. Beraz, giza harreman bereziaren aurrean gaude:
|
|
|
Ideia hauek Gestalt Terapian modu honetan isla daitezke: hizkuntza proiekzioaizango litzateke eta ez errealitatearen irudia; horrela, pazienteak esaten duenarenerantzukizuna bereganatu
|
behar du
.
|
|
|
Beti argia balego, norberak ez luke argia biziko. Argi-iluneko erritmoakpresent egon
|
behar du
. Eskuinik gabe ez dago ezkerrik.
|
|
|
Pertsona ezagun batengan berraragitzearren, haren egiazko harathonatei moldatu behar zaie mitoa: kondairak, sinesgarritasun den mendrena izatekotan, errealitate nabarienekin bateragarri izan
|
behar du
, eta esku ebakiaren motiboa aipatuabaizik ez da, gauzatu bariko asmoa. Beste aldaketarik ere bada, Kondairarenkronologia itzulikatu izan da:
|
|
|
–... herri-mugimenduen zuzperketa guztiz dapremiatsua (Quebec-en eta Vlaander-en ikusi den bezala); eta, alderantziz, herrimugimenduen ahulezia edo zafraketa (Irlanda, Bretainia) guztiz kaltegarria. Bainaherri-mugimendu horrek jakin egin
|
behar du
, ahalik eta ongienik nola eskolatu etajantzi. Eta asmo horretan kokatzen da aldizkari hau:
|
|
|
Biblioteka hitza jarri dut izen klasikoaz, baina disko gogor erraldoiez hornitutakokonputagailu bat izan
|
behar du
funtsean, bertan gure kulturaren datu guztiak aipatuakizan daitezen. Inportanteena, bildutako jakintzaren sailkapena zaigu, erabilpenerakoantolatua izan behar duena.
|
|
|
Gure inguruko errealitateari buruz aritzeko unean, fedearen oinarria eskatzen du erlijioak, sinesmen itsua, bizitzaren ikaspenean eta irakaspenean frogaezina dena. Sinesmena den edo sineskeria den, nork erabaki
|
behar du
–Utzdezagun aparte, beraz, gure gizatasunean oinarritzeko.
|
|
|
Ahalegin neketsuen bitartez, arreta jarriz.Animaliek jaiotzez ekartzen dute bizirik irauteko aski izango zaien sena edo instintua.Gizakiak, kultura? bizi
|
behar du
, bigarren natura bat bezala lortuko duena. Kulturaren, izaria?
|
|
|
baino gehiago, larrua? jantzi
|
behar du
, aurrera egingo badu.
|
|
|
Kulturan, gure bigarren naturan, aldiz, jaiotzearekin batera sortuak garen giltzabiologikoa genomatik bideratuta eta irentsita eutsi eta gureganatu ondoren ogiegituraturik, jasotzen ditugun sentsazioak eta haiek bidalitako mezuen ezagupenakmetatzen hasten gara. Lana egin
|
behar du
gure gorputzak horretarako. Gure gaingeratuko da, beraz, behin sortzez gero, gure bigarren izaria.
|
|
|
Gogoetak (filosofiak) bere errealitate minenean atzeman ezin duen existentzia hori. Beraz, ulertzaileak ulertu
|
behar du
, egin behar duena ez dela inoren gogoetak ulertzea (existentzialismoa ulertzea, adibidez; edo marxismoa ikastea), bere baitatik bereexistentziari buruzko erabaki bat hartzea baizik. Aut aut.
|
|
|
Gizakia askatasuna da, hots, zabalune edo hutsune bat, zulo bat unibertsoan, ekintzak bete behar duena. Gizakiakorain bere gain hartu
|
behar du
bere burua (existentzia), hots, bere buruaren eraikuntza, erantzukizuna. Hau ez da etika-arazo bat, ohiko esanahian:
|
|
|
(Jainkorik ez dago, manamenduen taularik ez dago: norberakasmatu
|
behar du
ongia eta gaizkia). Gizakia, existentziara jaurtirik dagoela?, esangoda.
|
|
|
Gizakia, existentziara jaurtirik dagoela?, esangoda. . Mundua?, bakoitzak asmatu
|
behar du
; bakoitzak izan behar du bere balioen asmatzailea. Askatasuna, angustiaren iturria, balioen kreatzailea da, horregatixe.
|
|
|
Gizakia, existentziara jaurtirik dagoela?, esangoda. . Mundua?, bakoitzak asmatu behar du; bakoitzak izan
|
behar du
bere balioen asmatzailea. Askatasuna, angustiaren iturria, balioen kreatzailea da, horregatixe.
|
|
|
Aurrenik, bada, bere hautua, hots, bere jomuga, bere balioak, bere obligazioa bere baitatik ateratzeko, bere burua, ezagutu? egin
|
behar du
(, gnothi seauton"). Baina, ezagutu, interpretatzen du Kierkegaard-ek esaldi delfikoa?
|
|
|
Norbere esentzia sortzeko. (Norbere bizitzari buruz, esango du Kierkegaard-ek txantxetan?, bakoitzak norbere aita izan
|
behar du
, ez norbere osaba). Gizakia ez da gizaki-A, absolutua, espezie gisa;, abere razional?
|
|
|
–Ez daukagu egiara iristerik, jauzi baten bidez abiaturik baizik?. Hemendikaurrera Kierkegaard-i Unamuno gehitzen zaio Leturiaren gogoetan10 Adimenak, errealitatea ulertzeko, aurrena hura geldiarazi, fosilizatu egin
|
behar du
; gero, pikatu, klasifikatu, ulertu. Adimenak, bada, ez du bizia ulertzen.
|
|
|
Antigonakdio bere nebari lurrik ez ematea injustua dela. Baina enuntziatu horrek, hutseanmurgilduta dagoen legez, euskarri bat
|
behar du
: jainko zaharren lege eternalek halaagintzen omen dute.
|
|
|
Hori zen irabazi eta galdutakoa, negoziazioaren ondorioz; baina edukiaren arazohonek azalpen zehatzagoa
|
behar du
.
|
|
|
Bigarren moduluak, aldez aurretik, bere sarreran ager daitezkeen soinu guztiak, ezagutu? behar ditu, hots, hizkuntzaren soinu-inbentarioa eduki
|
behar du
, baina, xehetasun honez lekora, haren funtzionamendua ez dago hizkuntza bakoitzaren menpe.Lortuko den ahots-seinalearen kalitateari, prozesaketa linguistikoari legozkiokeenxehetasunak bazter utzita, erabiliko den ereduaren ontasunak eragingo dio. Gaur egunerabiltzen diren sintesi-ereduetan lortu den kalitatea oso handia da; izan ere, zenbaitkasutan seinale naturaletatik zuzenki lortutako ezaugarriak dituzten elementu-kateasistemari emanez gero, seinale sintetikoa eta naturala ez bereizteraino hel daiteke.
|
|
|
– Hitz markatuen kokapenak ere
|
behar du
aldez aurretiko azterketa morfologikoa, goragoko argudio bera erabiltzen dugularik. Alor honetan garrantzitsuagoa da ez egotea hitz markatuen zerrenda ofizial edo kontsentsuaturik.Oraingoz, Txillardegiren proposamena erabiliko dugu.
|
|
|
Hasteko, eta arestian adierazi dugunez, musika fenomeno oso konplexua da etaharen burutzapen akustikoa fenomenoaren ardatza baldin bada ere, hori ez da alderdiesanguratsuena2 Ekimen musikalean gauzatzen diren sentieren artean kode akustikoarekin erlazionatzen direnek osotasunaren zati bat osatzen dute beste batzuekin, kidetasun-sentimenduarekin erlazionatzen dena, alegia. Izan ere, adierazpen musikalbaten eraginpean hunkituak izateko, aldez aurretik baldintza egokiak sorraraztendituen kidetasun sozialaren sentimenak egon
|
behar du
gure baitan. Kontzertu bat, iaberdina da musikaren nolakotasuna?
|
|
|
bila) hots-oharmenaz ahaztuzenetik. Haurrak, hizkuntzaz jabetzean, hotsak ekoizten jakiteko, ezaugarrifonetikoak elkarrekin gertaraztea lortu
|
behar du
: esaterako, ahoskordendardara sudurkaritasunarekin eta ezpain-hersketarekin.
|
|
|
ezabatzeko, klaseen ustiaketa ezabatzeko ala ustiaketa etazapalketa nazionala ezabatzeko ari al gara? Helburu horietako bakoitzak bere estrategia, ariera eta amaiera berezia eta ezberdina
|
behar du
. Baina askotan dena nahasten da etaargitasuna egitea zail bilakatzen da.
|
|
|
Behinola Txillardegik, egiak izan
|
behar du
hautuaren gidaria? 1 erabaki zuen, geurean orain ia osotoro galdua dugun baina oraindik guztiz itzali ez den filosofia-tradizio beneragarrienaren nahia bere eginez. Ia aldi berean aholkatzen zuen RikardoArregi-k, saia gaitezen apalki egiaren bila joaten?; eta, egiaren bila zihoala, hauxeaurkitu zuen, besteak beste:
|
|
|
Orobat, orainaldiko errealitatea bere horretanonartzera, ez genuke ezer gizatiarki nahiko; ez genuke harremanik etorkizunarekin; ezgenuke orainaldia aldaraziko; beraz, ostera ere, ez genuke mugimendurik. Ondorioz: gauzatu ahal izatekotan, nahiak errealitateren batekin
|
behar du
harremanetan jarri.Gurariak eta nahiak emana zaigun errealitate presentea zulatu eta deuseztatu egitendute ezinbestean. Esate baterako:
|
|
|
materia hedatua da, mundu naturala, anitza, espazio erreala. Proiektuaren denborak mundu batean existitu
|
behar du
, espazioenpirikoan. Denbora-molde honek zulatu egiten du mundu hori, iraganeko ezerezeraetengabe igaroaraziz.
|
|
|
Pello Salaburu eta Alfontso Irigoien-en arteko iharduki entzutetsuan, Irigoien-enalde egin behar: Salaburuk zioen Unibertsitatean bezala Euskaltzaindian ere, hautuakoro politika aintzat hartuz behar direla egin; Irigoien-ek aldiz politikaren gainetikparatu zuen egia, Arregi-k bezala?, saia gaitezen apalki egiaren bila joateri??, Txillardegik bezala?, egiak izan
|
behar du
hautuaren gidaria??, oraindik itzali ezden tradizio filosofiko beneragarrienak bezala: honek agintzen duenez, izan ere, egiarenbila zinez dagienak zabaltzen baitio bidea askatasunari; iturri zahar horretan edan duur berria Joxe Antonio Artze poetak ere:
|
|
|
–Ez dakit seguru baina, barrengo zer edo zer
|
behar du
, ohetik jaiki ezinikdaukana, esan zion Aita Atezainak.
|
|
|
Mintzoa ahotsa da, gizakion lengoaia, hitza eta esaldiak, ideiaren kodifikazioa; eta irratilaria ahalegindu egiten da kodifikazio horretatik sortzen den esangura bere bezeroei helarazten. Horrexegatik eduki
|
behar du
ahots argia irratitik mintzatzen denak, eguneko albisteak kontatu nahi dituenak.
|
|
|
Musikarik gabe zail samar edukiko genuke entzuleen arreta gureganatzea. Hortaz, irratilariak gidoiak egiten dituenean, ondo atondu
|
behar du
premiazkoa daukan musika, albistegia erakargarriago egitearren. Dena den, kontuan hartu beharra dago, musika larregi jartzea kaltegarria izan daitekeela.
|
|
|
esan eta izan?; ikus daitekeenez, beharrezkoa ez den elementua ezabatzen da, isilaldiak ordezkatua izateko. Erretizentzian zenbait ideia edo esaldi amaitzeke lagatzen dira, isilaldia abiaraziz; testuinguruak aditzen ematen du eliptiko uzten den elementua, eta esatariak ahalegindu egin
|
behar du
eten-puntuetan dagoena iradokitzen; esaterako: –itsasoetan zehar?, mendietan gora?, abenturazaletasunaren etxetik?, noranahi eta bidaide?
|
|
|
Albisteak iraupen laburrekoak dira irratibidean, apika minutukoak; telebistan zenbait orduz iraun dezakete albisteek, nahiz eta urtez urte informazio-zerbitzuak handituz doazen, eta telebistak ere berrikitan gertatu denari buruzko informazioa bilatzen duen. Hortaz, irratiak informazioaren esparruan ere segitu
|
behar du
lehiatzen beste hedabideekin, baita Internetekin ere, entzule-kopuruak emendatuko baditu.
|
|
|
4 Jakina da arinegi irakurtzeak ez diona irakurketari mesede egiten. Fonema guztiak ondo eta garbi ahoskatu eta etenaldiak behar bezala egiteko astia izan
|
behar du
kazetariak. Askotan baina, kazetariak zer esan asko izaten du eta ezin ordea, aldez aurretik agindutako bideo-iraupena luzatu.
|
|
|
Irratilari berriemaileak egunero baino, orduero eta minutuero bilatu behar ditu albiste bihur daitezkeen gertakariak. Horretarako, zerrenda bat egin
|
behar du
eta agendan apuntatu, berarentzat informazio-iturri primarioak izan daitezkeen jende eta erakundeen helbideak eskuragarri edukitzeko. Telefonoak, posta-elektronikoaren zenbakia eta helbidea zein diren jakitea mesedegarri izanen zaigu, eta denboraren poderioz altxor txikia bihurtu ere bai.
|
|
|
Errealitatetik zenbait jazoera hautatzen ditu mikrofonoetatik esateko. Hautatze-prozesu horretan irratilariaren ideologia isla daiteke jada; hala ere, hautatzearen ondorengo kontaketan notiziak datu informatiboen adierazte objektiboan oinarritu
|
behar du
. Teun Van Dijk-ek adierazi bezala (1990), albistea errealitatean agerturiko egintza eta aburuen kontaketa hutsa eta errealista da.
|
|
|
Hala ere, beste zenbait albiste-motarekin ere erabil dezakegu txostena; adibidez, sukaldaritza eta politikazko berriekin. Albistea pertsonalitate bati buruzkoa baldin bada, oinarriak laburpen biografikoa izan
|
behar du
. Gainerako kasuetan, elementu erkagarriak, kronologikoak, estadistikoak eta dokumentalak dauzka.
|
|
|
43 -44) programazio-buruaren figura zer den azaltzen digu, beraren zeregina zehaztuz: , gauza izan
|
behar du
irratsaioak planifikatzeko eta koordinatzeko, hitz mintzatu edo idatziaren bitartez, edozein motatako saioa izanik ere, dela informatiboa, dela ez-informatiboa?. Programazio-burua izateko, COPEk irratibidea ondo ezagutzea, eta ezaguera literarioak eta artistikoak edukitzea eskatzen du, programazio orokorraren eskemak sortu, zuzendu eta egiteko xedez...?.
|
|
|
Programatzaileak gogor borrokatu
|
behar du
bere estazioa jitoan gera ez dadin, hedabide lehiakideek egiten dizkioten erasoei itzuriz eta beste irratikideen beraien erasoei ere zirkin eginez, azken hauen estrategia programazioen diferentziazioan eta ustekabetasunean datzalarik, gero eta nabariago.
|
|
|
Digitalizazioak dakarkio irratiari aire freskoa. Soinuaren jasotzearekin erlazionaturik ez dauden irrati-prozesuetan errealitate bihurtu da digitalizazioa irrati-idazgela eta estazioetan; hala ere, oraindik beste pauso garrantzitsu hori ere eman
|
behar du
, soinuaren jasotze digitala orokortuz. Jasoketa digital horrek eragingo du irratiaren aldaketa, hedabide hori neurri handiz multimedia bihurtuz.
|
|
|
Autore batzuek, José J. Muñoz-ek eta César Gil-ek adibidez, prentsaurrekoak ere kontsideratzen dituzte iturritzat, nahiz eta hau eztabaidagarria izan daitekeen, zeren eta prentsaurrekoetarako deiak egiten dituzten pertsona fisiko edo juridikoak ere jo baitaitezke horrela. Nolanahi dela, era orokor batean, iturriak diren aldetik, irratilariak honi buruzko argitasun eta jakingarri batzuen berri eduki
|
behar du
. Lehenengo eta behin, esan dezagun azken urteetan gero eta prentsaurreko edo informazio-zita gehiago eduki dituztela irratilariek, beste hedabideetako lankideek bezala.
|
|
|
Prentsaurreko batzuk kazetariak iturrien atzaparretan eror daitezen antolatuak dira, aditu askok salatu duten moduan. Irratilariak jakitun egon
|
behar du
, lantzean behin erakargailu propagandistiko hutsa bilakaturiko prentsaurrekoetara joanen dela. Eta horrelako kasuetan, etikoki jokatzea izan daiteke aholku bakarra; gainera, kasura helduta, irratilariak beti dauka aukera, iturri engainagarri horretatik lortutako informazioa ez emateko.
|
|
|
Irrati-idazkuntzak argia
|
behar du
izan (soinu aldetik informazio-jarioak izan behar duen bezala), kondizio berezitan jasotzen den mezuaren laburtasuna dela-eta. Irratitik mintzatzeko orduan, ezinbestekoa da klartasuna, baita klartasun teknikoa ere.
|
|
|
informazioa ezin da berriz irakurri. Honexegatik izan
|
behar du
argia eta erabatekoa, eta nahikotu egin behar gaitu irakurri arau.
|
|
|
Objektibotasuna: oreka edukitzeaz gain, eta horrekin batera, albisteak neutrala izan
|
behar du
. Objektibotasun-maila gora iristea garrantzitsua da oso.
|
|
|
ohiz kanpokoa den albistea errazago gogoratu ohi da. Irratilariak horrelako ekintza edo gertaeren bila abiatu
|
behar du
, albisteen balioa hortik ere etor daiteke-eta.
|
|
|
Albisteak hasiera-hasieratik sortu
|
behar du
interesa, gero, arreta finkatu, eta azkenik egitura bat eduki behar du, entzuleari mezuaren ehunekotasun nahikoa birkonpontzen uzten diona.
|
|
|
Albisteak hasiera-hasieratik sortu behar du interesa, gero, arreta finkatu, eta azkenik egitura bat eduki
|
behar du
, entzuleari mezuaren ehunekotasun nahikoa birkonpontzen uzten diona.
|
|
|
Hau esandakoan, eta Jospin-ek frantsesez egiten duenez, entzuleei jakinmina iratzarri diegu. Orduan, irratilariak abagunea aprobetxatu
|
behar du
eta ondoko bigarren musika-bolada sartu eta gero albistea hasi.
|
|
|
lehentxoagoko aldia, orainaldia eta geroaldia. Aditzaldiaren hautatzeak erlazio zuzena izan
|
behar du
notiziaren gaurkotzearekin.
|
|
|
Amaiera ez da beti beharrezkoa, baina egitea komeni da, albistea oso luzea denean. Amaierak elementu finko bat eduki
|
behar du
(zer) eta bestea aldakorra izan behar da (nor edo non), noiz galdegilea bazterturik, hots, aipatu gabe utzi ahal dugularik.
|
|
|
Prentsako albisteetan informazio gehien kargatzen den partea leada bada, irratiko albisteetan interes-jarioak konstantea
|
behar du
izan, informazio-elementu berriak apurka-apurka agertuz doazelarik.
|
|
|
Umeek eta animaliek egin ohi dute. Izan ere, era hau naturala da, besteek jatorri kulturala duten bitartean.Bistakoa denez, fonazioak airea
|
behar du
. Airea mintzatzeko edo kantatzeko lehengaia da.
|
|
|
estalaktita hasten deneko materialak porotsua, gehienetan kaltzita?
|
behar du
izan, aire-korronteen eza beharrezkoa da eta ur-emariak tantaketarik gabekoa eta egunean cm3 gutxi batzukoa izan behar du. Munduan ezagutzen diren kobazuloen artean, Pozalagua da estalaktita eszentriko gehien dituena; horren arrazoia, dolomita eta kaltzitak egitura desberdina izatea izan liteke, edo baita ere, ezagutu arte kobazuloak izan zituen kondizio mikroklimatikoak, urte luzez baldintzek aldatu gabe iraun baitzuten.
|
|
|
estalaktita hasten deneko materialak porotsua, gehienetan kaltzita? behar du izan, aire-korronteen eza beharrezkoa da eta ur-emariak tantaketarik gabekoa eta egunean cm3 gutxi batzukoa izan
|
behar du
. Munduan ezagutzen diren kobazuloen artean, Pozalagua da estalaktita eszentriko gehien dituena; horren arrazoia, dolomita eta kaltzitak egitura desberdina izatea izan liteke, edo baita ere, ezagutu arte kobazuloak izan zituen kondizio mikroklimatikoak, urte luzez baldintzek aldatu gabe iraun baitzuten.
|
|
|
legeak arlo honi azken atala eskaini bazion ere185, administrazio-egituren gaia gure azterketaren abiapuntua izango da, eraiki nahi zen eraikuntzaren funtsezko oinarria izan zela uste baitugu. Izan ere, arestian esandakoa errepikatuz, arlo baten edo besteren arautze hutsak ez luke berez eraginik izango (nahia adieraziko luke, besterik gabe) eta politikak (hezkuntza-politikak, gure kasuan) kontuan izan
|
behar du
zeintzuk izan daitezkeen sortu eta kontrolatu beharreko tresnak, hauen artean eraiki beharreko administrazio-sarea-Estatuaren makineria esango genuke-guztiz garrantzitsua izanik.
|
|
|
Estatuak bere polizia-aurpegia erakusten zuen, autoritatea erabiltzeko prest agertuz. Baina boterearen eraginkortasuna, legea ez betetzea ezinezko-ahal den neurrian bederen-bihurtzean datza (Estatuak herritarra legea apurtzeko ezinean jarri
|
behar du
). Alde horretatik, azpimarratu egin beharko litzateke, doako irakaskuntzaren alde egin zen nolabaiteko ahalegina.
|
|
|
Urwin-en288 hitzak kasu honetara egokituz, hauxe esango genuke: Estatu espainiarraren helburuen artean bere menpean dagoen lurraldearen osotasuna ziurtatzearena garrantzitsuenetariko bat da, eta horretarako bere barnean mugen zilegitasunaren inguruko diskurtso ideologikoa zabaldu
|
behar du
, lurralde horren eta herritarren arteko identitatea sortuz eta indartuz.
|
|
|
Fichte-k tradizio erromantikoarekiko ñabardura bat ezartzen du. Estatua ezin daiteke elementu artifizialetan oinarritu; beraz, naturala den nazioaren oinarria
|
behar du
. Baina hau ez da automatikoki gertatuko, eta, horregatik, hezkuntzaren beharra azpimarratuko du:
|
|
|
Estatua, egitura politiko gisa, herritarrek osatzen (omen) duten nazioa den gorputzari lotzen zaio; baina gorputz horrek nolabaiteko sendotasuna
|
behar du
(eta ez duenean, sendotasun batez hornitu behar da). Alde horretatik, kultur identitateak funtseko zutabea osatzen du, komunitate nazional bakarraren nozioa sortzeko bidea eskaintzen baitu, nazioaren definizioari sendotasuna ematen dion neurrian.
|
|
|
erantzuteko gaitasunean berez neurtzen den zerbait. Nahitaez Estatuari eta Estatuaren borondateari lotuta doakien gai bati heldu behar diogu53 Hots, Estatuak nahitaez lotu
|
behar du
nazioaren ideologia hizkuntza nazionalaren ideologiarekin. Benetakoa den ala faltsua den baino gehiago, lotura hori eraginkorki nola gauzatzen den ikustea interesatzen zaigu.
|
|
|
Nola, bada, iraun dezake bizirik hizkuntza batek, nola izan daiteke, kultura nazionaleko? (Estatu-Nazioez ari gara, noski) hizkuntza menperatzaileekin konpetitzeko gai (horretarako kultur-hizkuntza
|
behar du
izan), hezkuntza-sisteman inolako presentziarik ez badu. Orain ere aurrez aurre egingo dugu hezkuntza-sistemaren kontrolaren gaiarekin eta, ondorioz, kontrolak duen dimentsio politikoarekin.
|
|
2001
|
|
|
Ikuspegi formalistaren aurka jaikitzen da ikuspegi postmodernoa. Ikuspegiformalistak helduleku ziurra
|
behar du
zientzia egiteko. Horregatik jotzen du hizkuntzaren alderdi objektibora eta mugatzen da formara eta, azken batean, denabihurtzen du forma huts, lege eta sistema.
|
|
|
NB./ ehhh gizona etortzen baldin bada ehhh nekatuta lanetik zerba egin
|
behar du
lana
|
|
|
emakumeak adibidez gizonak lana iten badu eta emakumek ezetz emakumean lana dala etxeanlana itea ezta ta ehhh gizonezkoak ez baldin badauka lana emakumeko emakumezkoak baigizonak ze in
|
behar du
lana bilatu ezin du etxen lana inNB./ hmmpfJF./ kontestau
|
|
|
JF./ eta zergatik egin
|
behar du
gizonezkoak kanpoan lan zergatik
|
|
|
–Sarri esana dut hizkerak oinetakoaren lana bete behar duela: oinetakoak oinarenneurriko
|
behar du
izan, testuarena hizkerak. Neurriak zehaztasuna esan nahi du.
|
|
|
5 Irakurmenaren lanketak, bere ezagutza eta bitartekoetan konfiantza izateraadoretu
|
behar du
ikaslea. Hemen garrantzi handikoa izango da ikasleen aurre-ezagutzak aktibatzea, baina ez bakarrik testuaren gaiari buruzkoak, baitatestu-mota horren ezagutza-eskemei buruzkoak ere baizik.
|
|
|
Batek huts egiten badu, hiztunak bestera joko du, errealitatea bat eta bera delako. Ikasleak segurtasunez lotu
|
behar du
adierazle ikasiberria beste hizkuntzako adierazlearekin eta denotatzen duen errealitatearekin.. Hobe ez!, erabil dezakegu adibidetzat:
|
|
|
Horra hor zereginikgaitzena ikaslearentzat! Bestalde, nolako itzulpena
|
behar du
–Askea eta ez lotua, orpoz orpokoa.
|
|
|
Hitzarekiko fideltasunaren arazoa da muina, gakoa! Ikasleak ulertuegin
|
behar du
, muina ez dela adierazlea, adierazia baino. Baina, horra hor kontraesana:
|
|
|
Euskaltegitik kanpoko eguneroko jardunean osatu
|
behar du
ikasleak euskaltegiko lana. Giro erdaldunetan aukera hori oso murritza denez, euskaltegiarenesku gelditzen da egoera normal batean nolabait gizarteari edo inguruaridagokion zeregina.
|
|
|
-Ikasle bakoitzaren ekarpenak ere bultzatu behar dira. Irakasleak ikaslebakoitzak zer eman dezakeen ezagutu
|
behar du
, eta taldekideen aurreanazaltzeko aukerak sortu.
|
|
|
Euskara: hizkuntzari dagokionez ere, garapen osoa
|
behar du
lortu euskal komunitateak, gaur eta biharko erronken aurrean hizkuntza-baliabide eta tresnaegokiak izan ditzan.
|
|
|
c) Estrategia afektiboen garapenean laguntzeko, ikas-ereduak irakaslearen etengabeko behaketa eta beronen eskuhartzea ahalbidetu
|
behar du
, sistematikokiikaslearen motibazioa indartu, konfiantza suspertu eta gaitasuna neurtzeko.
|
|
|
– Ikasgelak ahalbidetu egin
|
behar du
, hizkuntzaz kanpoko errealitatea horrenbidez nola irudikatzen den ezagutzea; halaber, ikasgelatik kanpoko errealitateanhizkuntzaren bidez komunikatzea ahalbidetu behar du.
|
|
|
– Ikasgelak ahalbidetu egin behar du, hizkuntzaz kanpoko errealitatea horrenbidez nola irudikatzen den ezagutzea; halaber, ikasgelatik kanpoko errealitateanhizkuntzaren bidez komunikatzea ahalbidetu
|
behar du
.
|
|
|
Izan ere, denen errealitatea ezberdina da. Ahalik eta ikasle gehienei erantzun egokiaemango badie, ikasgelako jardunbideak hori guztia hartu
|
behar du
aintzat; hots, ikasleen aniztasun horri erantzuteko mekanismoak behar ditu izan, eta, malgutasunez jokatuta ere, koherentea izango den lan-eredu bat proposatu beharko du.
|
|
|
Hirugarrenik, ikuspegi komunikatibotik, ikasleak hizkuntza bere egingo badu, bere kasa jarduten ohitu beharko du. Alegia, ingurune sozialaren unean unekoeskakizunetara makurtzeko trebetasuna garatu
|
behar du
; sor dakizkiokeenkomunikazio-beharrei bere burutik erantzun beharko die, eta bere gaitasunarieusteko (edota zabaltzeko) bideak jorratu beharko ditu.
|
|
|
Testuen prozesua jasotzetik produzitzera doa. Ikasleak H2n helburu moduraadierazpenak sortzea badu, lehenengo eta behin adierazpen horien erreferentziaizan
|
behar du
, eta hizkuntza horretan horrelako testuak zelakoak diren jakin behardu; hau da,, inpuf bat jaso behar du, bere hipotesiak eraikiz joateko. Beraz, gurelana testuak jaso eta ulertzen direla jakitetik abiatu behar da, hortik, apurka-apurkaprodukziorantz joateko.
|
|
|
Testuen prozesua jasotzetik produzitzera doa. Ikasleak H2n helburu moduraadierazpenak sortzea badu, lehenengo eta behin adierazpen horien erreferentziaizan behar du, eta hizkuntza horretan horrelako testuak zelakoak diren jakin behardu; hau da,, inpuf bat jaso
|
behar du
, bere hipotesiak eraikiz joateko. Beraz, gurelana testuak jaso eta ulertzen direla jakitetik abiatu behar da, hortik, apurka-apurkaprodukziorantz joateko.
|
|
|
Beraz, testuakomunikazio-ekintza da, idatzia izan nahiz ahozkoa izan, norberak sortzen duenanahiz jasotzen duena. Honela bada, ikasleak lortu
|
behar du
H2n bere interesekoakdiren testuak jaso eta produzitzea. Horretarako, lehenengo momentuetatik ikasleatestuak jasotzen eta produzitzen jarri behar dugu, baina ikas-prozesuan ahal deniketa eraginkorren aurrera egitea ziurtatuko duen estrategia baten bidez.
|
|
|
Ikerketa-ekintzaren abiapuntuak, hau da, ideia orokorrak, bi baldintza betebeharko omen lituzke, taxuzko lana egin ahal izateko: alde batetik, erreferentziazko egoerak edo arazoak estu loturik egon
|
behar du
ekintzaren alorrarekin, eta, bestetik, egoera hori aldatu edo hobetzeko saiakeraren beharra ikusi behar da.
|
|
|
Bigarren ezaugarria helburu bakoitzak ikas-prozesuan bete behar duen denborarekin erlazionaturik dago: ehun orduko epean betegarria izan
|
behar du
. Beraz, helburu guztiek berekin dituzten faseak ehun orduko epean hasi eta bukatuko dira, horrela ebaluazioa errazteko, beharrezkoa balitz taldeak berregituratzeko etaprozesu orokorraren kontrol zehatzagoa lortzeko.
|