|
2014
|
|
|
lehen zatian, eliza erdiminetan, guti gora-behera XV. mendea arte; ordutik aitzina zuen nolabaiteko heldutasuna ardietsiko, Trentoko Kontzilioak bereziki hortaratzen lagundurik, XX. mende erditsutan gorenera helduz. Azken hamarkada hautan, aldiz, gaitzeko beherekada
|
du
bizi euskal elizak, bere altxagarri indarretik galdurik. Liburuaren hiru atal horiek adibide eta zenbaki askoz ilustratuak ditu autoreak, argazki frangoren laguntzarekin.
|
|
|
Lehen bazterrek gure intimitatea eraikitzen dute, barne barnetik beztitzen gaituzte, eta, bizi guzirako gure baitan daramatzagu eta garenaren parte sakona dira. Egunaren ondotik dator gaua eta gauaren ondotik eguna, mitologiak argia eta iluna, ikus ditaizkeenak eta ezin direnak ikusi, izaki berezi eta mitoz bete
|
ditu
biziaren lehen argi izpitik gaur den egun arte! Euskal mitologia lurrak du kontzentratzen eta iduzki eta ilargia lurraren alabak dira, eta ez alderantziz, lurrak denak biltzen ditu, lur gaina biztanleez betea bada lurpea eta leze sakonak, gaina bezain aberats agertzen zaizkigu.
|
|
2015
|
|
|
Kuriosa nola alokatuen %60ak bere soldataren erdia ezartzen duen bizitegi alokairuaren ordaintzeko. Adituei kuriositate horiek azaltzean ihardesten dute, Euro Batasuneko langileriak
|
dituen
bizi beharrak dituela prezioak goiti tiratzen. Egia erran, egoitza hutsen kopuruaren berri ukaitearekin euro funtzionarioek ikusi behar lukete franko laster, bizitegi alokairuen apalarazteko bideak eskutan hartzen ahal lituzketela.
|
|
|
Ez zion bertzerik Lorea Agirre kazetariak, Jakin aldizkarriko zuzendariak, Bilbora heltzean irakurri duen mezuan: Herri honek euskaraz eta euskaratik behar
|
du
bizi. Korrikaren heltzea eta departamenduko bozkaldiaren trenkatzea egun berean gertatu dira.
|
|
|
Euskal lurralde huntako kontseilari departamental berriek agian serioski kondutan hartuko dute Korrikaren mezua: euskaratik behar
|
dugu
bizi! Euskara ez da folklorea bainan egun guzietako harreman eta lan tresna!
|
|
|
Banku horrek Suitzan gorde ditu miliarka euro, frantses zergetatik bereziki eskapatu nahiz han plazatuak izan direnak. Hori salatu nahi
|
zuen
Bizik. Geroztik afera horrek badu oihartzun.
|
|
|
INE estatistikaren institutuaren arabera, Hego Euskal Herrian 299.530 pertsona bizi dira pobrezian edo, bestela erraneta, urtean 8 mila euroz petik
|
dute
bizitzeko. Jendartean kasik %11 Bizkaia, Gipuzkoa eta Araban kopurua ez bada emendatu, Nafarroan aldiz %7, 6az emendatu da 2011n eta %12az 2012an.
|
|
|
" Itsasoak
|
nau
bizitzen
|
|
|
Haurren altxatzea eta jendeen laguntzea, gehien gehienik heien baitan konfiantxa emaitea da. " Zure baitan baduzu edo gara dezakezu behar
|
duzuna
bizia eramaiteko" du erraiten burasoak, erakasleak, ondoan egonez errespeturekin eta leialtasunean.
|
|
|
Hain zuzen Israelekin duten ozka erraldoia erakusten dute deplauki. Hala nola 2003an Palestinako hamar familietatik zazpik 3,60 dolar
|
zuen
bizitzeko. Hori aski ez balitz, xifreek erakusten dute oraino zenbateko irabazia duten urteko palestinar bakoitzak:
|
|
|
Dena den, Baigorriko ibarra Urepeleraino heltzen baita, mendiek berexten dute Baztan, Esteribar, Erroibar eta Luzaideren ganik. Mendien bi aldetako herritarrak egundainotik kurutzarazi
|
ditu
bizi beharrak. Jendeak nundik ez kurutzatu jaien eta ferien karietara?
|
|
|
Presidentak deplauki erran du eskoletarik haste badela eta izanen dela nun zer egin haur eta gaztetxoek ikas dezaten denek elgarrekin behar
|
dugula
bizi, elgar errespetatuz, nihundik ahalaz elgar lagunduz. Artetik erraiteko, badira ikerketa batzu duela hogoi bat urte akulatuak, batzu lehenago ere, argi eta garbi salatzen dutenak nolako gaitza ilunak joa zuen erakaskuntzaren sail hori, bereziki hiri handietan.
|
|
|
etxaldearen segida, hor iraganak
|
ditu
biziko azken bi urteak semearen familian. Eliza betetzen zuen jendetza nasaiak eskaini diozkan elizkizun guziz kartsuen ondotik, orai familiako hobian izanen du gorputzaren pausa-lekua.
|
|
|
Xahartu denak ere nahi
|
baitu
bizi
|
|
|
Munduko herrialde pobreena da: egunean euro bat baizik ez
|
dute
bizitzeko bana beste! Nigerren dauden Europarrek ez dute konprenitu nolaz Mahometen karikatura egin duten egundainokotan, argi zelarik zer ondorio izanen zen.
|
|
|
Beste gauza bat dena, bainan indar berari josia halere nolazpait, eskoletan ere arta eta kar gehiagorekin erakatsiko da, mail guzietan gainerat, denek elgarrekin behar
|
dugula
bizi, elgarren errespetu handi batekin, larrua ukan dezagun xuria, arrunt beltxa ala beltxarana, asko gisetarat eta bereziki erlisionearen aldetik ez bagira ere berdinak, denak bat girela eta denek behar dugula elgar atxiki... Lehen ere holako erakaspenak zabalduak izaiten ziren, aspaldixkoan haatik ez hainbeste...
|
|
2016
|
|
|
Zonbait urteren buruan, Ajeria horren hegoaldeko puntarat urruntzen da aitzina, tuareg delakoen arterat. Heiek bezala nahi
|
du
bizi, heien kultura eta heien mintzaira laster beretuak dauzka. Ixtanteko, arrunt hangotua da bainan beti misionest eta beraz Ebanjelioaren lekuko.
|
|
|
Maleruski azken partida galdurik joan zauku. Jean Mixel, hau aldiz Donibandarra, gazterik lotu zen arrantza lanari bainan hunek ere Kosta utzirik Ibarrun aldean finkatua
|
zuen
bizia, Maryse bere emaztearekin. Sekulako afizioa erakutsi du zaldi eta pottoken artean, oroitzen gira zenbat urtez sasoin huntan Olentzeroren jantziz beztiturik haurren plazerra pizten baitzuen.
|
|
|
Luzarako aterabidea zoin izaiten ahal litake? Nun behar
|
dute
bizi eta nola. Eta beti baitira iheslariak handik edo hemendik heldu direnak, ez direla gehiago utziko toki batean metatzerat, hori gauza bat da, bainan nun kokatzen dira eta zonbat denborarentzat?
|
|
|
Beraz, bakotxak bere postura edo egin moldea bilatzen du, bere bizia eta maite
|
dituen
bizia atxikitzeko. Bizia hiltzearen kontra, hori da borroka.
|
|
|
Aldudeko ibarrak bere ateak zabal zabala idekiko ditu eta holakoak ere biziki garrantzitsuak dira. Hor ikusten da gure herriek nahi
|
dutela
bizi, nahi dutela beren nortasuna begiratu eta beti aitzinerat egin, traba eta oztopo guzien gainetik. Zer da ederragorik?
|
|
|
Alabainan, bizirik ez bada, zertako litazke gure bazter xoragarriak, mendi eta ur garbiak, animale bihirik ez balitz gehiago sortzen? Bizkitartean, animale bakotxak
|
badu
bizitzeko dretxoa, bai kreatura bakotxak ukan dohainaren arabera borrokatzeko sortua da, eta segur jendeak ere biziari doazkien bideak behar ditu hartu zonbait petto gora behera. Eta huna:
|
|
|
Irango Harbi gaztearena, hango gobernuaren ganik presondegi mehatxuak jasanik ihes egina, hura ere gostaia gosta Pariseraino heldua bainan hor poliziak istant batez preso atxiki, Calais aldera joan aitzin, Inglaterra zuela amets. Bi hilabeteko amesgaiztoa Calais hortan, han kokatuak daudenek tragedia
|
dutela
bizitzen. Sudango beste gazte bat ere zaiku mintzatu, hau ere Frantzia iparretik pasatua, ingles lurraldearen ametsak tirriaturik.
|
|
|
Laborariak arrangura dira beren ekoizpenak arrunt prezio apalean behar dituztela, frangotan galtzetan berdin, eta azpimarratzen dute, arrazoinekin, hori ez dela xuxen. Laborariak ere behar
|
du
bizitzeko heina ateratu bere lanetik. Ez da hortan haratik ez hunatik.
|
|
|
Ahetzen sortua bere bortz anaiekin osatu bordari familia batean. Gazterik ikasia
|
zuen
bizi huntako gorabeheren gainditzen eta, guti izanik, gauzen partikatzen. Pierre bere senar zenarekin, 5 haurreko familia eraiki zuten eta geroztik haur ttipi parraxta batek emendatu du.
|
|
|
" Ados, zuen mendean behar
|
duzue
bizi. Guk landu ta maitatu bazterrak sasi, zikintegi, betoin, erreka edo lur pozoinatu ari zaizkitzue bilakatzen.
|
|
|
Manatari handi horiek noiz arte eginen dute elkorrarena? Aho beteka beren prediku ederretan diote jendartean behar dela jendetasun gehiago, denek elgarrekin behar
|
dugula
bizi, elgar ahal bezen untsa hartuz, bainan solas legun horien araberako urrats frango egiten ahal litazke, ez direnak egiten orainokoan segurik... Hainbestenarekin, jakin da beraz Aurore Martin eta Haizpea Abrisketa ez direla preso joanen.
|
|
|
Marrazkilari fina, kolore argiak maite zituen margolaria, gero eta ezagutuagoa zen gerla hasi zelarik. Bainan beste ainitzen gisa gerlan
|
zuen
bizia galdu. Maurice Ravel ziburutar musikagilearekin adixkide zen.
|
|
|
Bestak Urte guziz bezala, ba herriko bestak eta ba Oihansorokoak biziki ongi pasatu dira, nahiz hoztura bat izan den istripu horren ondorioz. Bainan munduko bizia hola doa eta segitu behar aitzina, sortuz geroz gu bakotxak
|
baitugu
biziko eta hiltzeko destinua.
|
|
|
Ingurumenaren alorrean, hor
|
ditugu
Bizi, Alternatiba eta Action Non Violente COP21 bezalako mugimenduak, deiadar joile nekaezinak. Pauen iragan berri den munduko petrolio konpainia handienen goibiltzarra salatu dute eta ahal zuten bezain fermuki trabatu, bortizkeriarik gabeko ekintzak antolatuz.
|
|
|
Bururatzera doazen ihauteriak hor
|
ditugu
biziko nekadurak doi bat ahanzteko, beldurrak uxatzeko, mozorroen eta trufaren bidez irri egiteko. Beharrezko irria!
|
|
|
Lehena egin dituen ehun kantu beren musikarekin Jo Maris jaunak lagundurik. Bigarrena kantuarekin ereman
|
duen
biziaz.
|
|
2017
|
|
|
Estatistiken arabera, Nafarroan emazteek
|
dute
bizi esperantza luzeenetarik: Europako 300 lurralde konparatuz, Nafarroa bigarren postuan kokatzen da 86,9 urteko bizi esperantzarekin.
|
|
|
Zezen plaza pertsonala da. Ongi badakigu denek elgarrekin behar
|
dugula
bizi eta denek ezberdinak izanez geroz, bakotxaren indarrak eginen duela gizarte goxo bat. Baionako apirilaren 8ak aski ongi erakutsi du ezberdintasunaren indarra eta aberastasuna.
|
|
|
Bakarrik bizi, osagarri arrangura batzuekin, Algeriako gerlaren ondorio txarrak ere hor
|
zituen
bizi guzian. Aspalditik elizatik urrundua izana gatik, ez zen haatik fede gabea, arrosarioak beti sakelan zabiltzan eta jainkoarekin zuela harremana zuzenean zioen.
|
|
|
Beren bizia Jainkoari eskaintzean eta kontsekratzean, askatasuna erakusten dute. Alta, arras bertzela iduritzen zauku, ez direla libre, behar dutela obeditu, ez dezaketela nahi dutena egin, ez dutela familiarik sortzen, bertze serora edo fraile ez hautatuekin behar
|
dutela
bizi eta hori ez dela batere errexa... Askatasuna ez da, hemen, bere buruak nahi duena egitea; heien hautua da Jainkoaren nahia egitea, haren argiaren bidez beren norberaren nahiatik libratzea.
|
|
|
Aitaren segida bere anaiarekin harturik, zurgintzan ereman
|
du
bizia etxez etxe, herriz herri zabalduz beren lan eremua, bere sort herriari emanez halere lehentasuna. Jainkoak daki zer zerbitzuak dituen eginik, bazaukaten ere segeria, ez baitzen denboran orai bezala ezartzeko prest ekar arazten zura, behar baitzen arpanekin lehenik aurdiki, segatu, lantu eta gero zoan behar zen lekura gure haitz edo gaztaina.
|
|
|
Zazpi haur ukan dituzte. Jeannette k etxeko lanetan ereman
|
du
bizia, berdin barnean eta kanpoan, bere eginbidea egin du Sauveurrekin. Egun guzietako lanak ereman ditu denen artean, bizi xinple bat, xinplea bainan untsa betea eta aberatsa!
|
|
2018
|
|
|
Heriotza baitezpadakoa duk. Heriotzarik gabe ez
|
duk
bizirik! Mundua bizirik atxikitzen duena suntsitu duk.
|
|
|
Eta urtean bi aldiz antibiotiko tratamendu sakona ere segitu behar du. Segur, hori guzia ez zaio beti errexa Haizeari, egoera hori injustizia bezala
|
duela
bizi. " Zergatik nik eta ez bertzek?" Mukobisidosari buruzko tratamenduetan aitzinamenduak badira.
|
|
|
baina deusek ez
|
du
bizia balio
|
|
2020
|
|
|
" Haren gana behar duzue itzuli eta bakean bizi: Haur maiteak, ezar lehen
|
zuen
bizian, Jainkoa eta Meza, ene agerraldi bati hauta beti Meza. Eta otoitz egizue munduko gazte guzientzat, ateka txarretan baitabiltza ainitz".
|
|
2021
|
|
|
Katolikoa naiz Jesusengatik, Kristo, zinezko gizona, errana egiten duena; maite
|
dituenentzat
bizi guzia ematen duena, guretzat, jendetasun joankorra, itzulipurdikatua eta biziaren tragediak gaizki erabilia bizi dugunentzat; gure gizatasuna harrapari batzuek xehakatua, seguruena izan behar lukeen etxean ere, Jainkoaren etxean, Kristoren Elizan.
|
|
|
zinez irabazi biziki apala duten familiak dira bakarrik lagunduak. Neguan, orokorrean, jendek gastu gehiago
|
badute
bizitzeko (berogailu, beztimen eta beste). Ondorioz, neguan kondutan hartua den jende lagunduen irabazi muga (irabazi heina) udan baino goragoa da.
|
|
2022
|
|
|
" Jara gain huntatik agerian da euskal hitzaren altzo leiala, Nafarroaren iparra". Hemen euskarak
|
duen
bizia eta bizinahia goraipatuz.
|
|
|
Salomon-en liburutik hartu zinituen hitz hauek," Amodioaren egarria iturri urek ezin diote ase eta uholdeek ezin diote ito". Munduaren, zure herriaren, biziaren, etxekoen amodioz bete
|
duzu
bizia Piarres. Zure hitza gurekin egonen da, milesker gu guzien partez.
|
|
|
Nazio Batuen definizioaren arabera, janari eta bizitzeko medio eskas gorrian dira pobrezia handiko kategorian dauden jendeak, erran nahi baitu, egunean, 1, 70€ baino gutiago
|
dutela
bizitzeko.
|
|
|
Bizia maite zuten, irria, besta, dantza, musika, lagunartea, amodioa, elkartasuna, kirola, kantua, abiadura. Gaztetasunak emaiten
|
duen
bizi indarra, ahalmen morala, indar fisikoa maite zituzten. Ez ziren deusetaz beldur, fedea baitzuten beren baitan eta bizian.
|
|
2023
|
|
|
Gogoan
|
dugu
bizia funts hortan galdu duen erakasle guziz baliosa. Gogoan haren bizilaguna eta haren familia.
|
|
|
Ezkilaren berpiztea da hirugarrena: " Kristobalen eta Sarako ezkila jotzaileen oroimenez, herriko ezkilak 2005ean berriz
|
du
bizia kantatzen".
|
|
|
Nazio Batuen estatistiken arabera, munduan zehar 1,2 miliar pertsonek, egunean 1,25 euro baino gutiago
|
dute
bizitzeko. Jende multzo horrez gain, beste 836 milioi pertsona pobrezian erortzeko arriskuan da, finantza edo (ta) segurtasunik gabeko ingurune batean gertatuz gero.
|
|
|
Uste
|
dut
biziak ere irakasten digula enpatia hori, eta, delako neskak egin duela bide, ni bezainbat bederen segur aski.
|
|
|
Elkartearen helburua da euskarazko elebidun irakaskuntza sustengapanel bat ikasleei proposatuz. Hizkuntzak eremu guzietan izan behar
|
baitu
bizitzeko, Euskal Haziak elkarteak euskarazko ulermena, idatzia eta ahozkoa hobetzeko kultura proiektuak garatzen ditu.
|