|
2008
|
|
|
Bizi garen gizarte honetan, zerbaitekiko edo norbaitekiko mirespena sentitzeko behar sakona dugu; heroiak edukitzekoa eta mitoak sortzekoa. Izatea lortu ez dugun baina izan nahiko genukeenaren imajinak behar
|
ditugu
bizitzen jarraitzeko. Hollywoodeko izarrak, sukaldariak edota kirolariak jainkotu dituen gizartean bizi gara.
|
|
|
Uztailaren 12an, berriz, paperik gabeko etorkinak Israelerat sarrarazten ari omen zen beduino bat tiroz hil zuten Egiptoko segurtasun indarrek. Bost egun lehenago, berriz, Egiptoko polizia batek
|
zuen
bizia galdu, Israelekiko muga igarotzen ari zen beduino talde batekin izandako tiroketaren ondorioz.
|
|
|
Baina azken urteotan sakelakoen marea zabaldu da eta Tourrean gertatzen den bezala, marea laranjak mendian gora egin du. Dagoeneko, telefono finkoa ia iragan hurbileko erlikia bat baino ez da askorentzat eta gehienok ezin
|
dugu
bizi sakelakorik gabe.
|
|
|
Amets egiten jarraitu nahi dugu. Hoollywooden diseinaturiko beste gidoi baten barruan nahi
|
dugu
bizi. Washingtonen, Atenasen.
|
|
|
Izan ere, NBE Nazio Batuen Erakundearen arduradunen arabera, giza hondamendiaren atarian dago Hamasek kontrolpean duen Palestinako lurraldea. Gazako bost herritarretik lauk elikagai laguntza ezinbestekoa
|
dute
biziko badira, eta NBEren biltegiak hutsik daude Israelen blokeoa dela eta.
|
|
2009
|
|
|
Literaturak horretarako ere balio du, sekula bizi izan ditugunak bizitzeko. Eta niri, nire sexuak ezartzen dizkidan baldintzengatik (ados, murrizketengatik), sekula bizi izango ez
|
ditudanak
bizitzeko aukera ematen dit Le Bébé liburuak. Amaren esperientzia, esaterako:
|
|
|
Yakouba halaxe abiatu da oihanera, bere lehoia aurkituko duen ziurtasunez. Bizi
|
ditu
bizi beharreko guztiak, lo ezinak eta barauak, eta halako batean lehoi bat atzeman du. Yakouba prest da, aiztoa eskuetan erasorako keinua egin du, baina lehoiak itxaroteko eskatu dio, gorputz osoan dituen zauriak erakutsi dizkio eta dagoela esan.
|
|
|
Zaurgarria esan du Unescok. Euskararen egoera zaurgarria dela, ahuldadean dagoela, arriskuan
|
duela
bizirik irautea. Ez dakigunik ez du esaten.
|
|
|
Boto emaileak, izerdi hotzetan, esaldia ondo bukatu dezala, dagokion aditzarekin asma dezala erregutuko du. Ze, nola diren gauzak, boto emaile euskaldunak sentitzen du ez duela eskubiderik hautagaiari euskaraz txukun eta egoki hitz egin dezan eskatzeko; eta are, hautagaiak euskaraz egiten badu, akatsa berak egin
|
balu bezala
bizitzen du, min hartzen du, euskarak hizkuntzen ligan milagarren partida galdu balu bezala.
|
|
|
Zaurgarria esan du Unescok. Euskararen egoera zaurgarria dela, ahuldadean dagoela, arriskuan
|
duela
bizirik irautea. Baina, hala ere, ez dago hauteskundeen agendan, eta boto emaile euskaldunak ez du indarrik egon dadin eskatzeko.
|
|
|
Nik ez nekien ere buhameak tziganoen populuaren parte zirenik. Hemen buhameak aipatzen genituen, bai, baina guk uste
|
genuen
bizitzeko manera bat zela. Ez populu bat.
|
|
|
Iragan otsailaren 13tik gose greban daude, Marrakexko kartzelan
|
dituzten
bizi baldintza txarrak salatzeko
|
|
|
Atxagaren egun finlandiar horren modukoa da etengabeko hotza, gizon emakumeek bere bidea bilatu behar
|
dute
bizirik irauteko, hangoaz eta hemengoaz gehiegi arduratu gabe. Coendarren Fargo-n ez bezala, hemen poliziak ez du zereginik, biolentzia normaltasunez onartzen da, eskolatik krudelkeria zer den ongi ikasitakoak dira gizabanakoak.
|
|
|
–Jendeak ditut maite?. Begien aitzinean
|
duen
bizia eszenografo bezala begiratzen balu bezala. Espresioak harrapatzea, irri ala kexu.
|
|
|
–Jaurlaritzak hobe
|
luke
bizi dugun ekonomia krisia eragiten ari den desorekak zaindu, eta lurraldeen arteko hausturari ez begiratzea?, adierazi du Ander Rodriguez Alternatibako kideak. EAk, berriz, gizarte zerbitzuen arloan irizpideak bateratzea eta Lurralde Historikoen Legea berrikustea, beharrezkotzat?
|
|
|
24 ordutan garatzen da istorioa, eguna tanke baten barruan ematen duten soldadu gazteen bizipen eta sentipenak azaltzen baititu. Maozek ez du urrutira jo behar izan istorioari zein giro eman ebazteko, hogei urte besterik ez
|
zituela
bizitako esperientzian oin hartu baitu filma eratzeko. Gerrara bidali zuten soldadu, eta horrek arima hustu ziola salatu zuen atzo saria jasotzean.
|
|
|
Egungo txapeldunordea da lau eta erdian, eta Retegik baino argudio gehiago ditu kaiola barruan aritzeko. Joa
|
du
biziagoa eta errekurtsoak oparoagoak. Estreinako partida ez zuen txarra egin, baina Gonzalezekin egin zuen topo, azken urteotako Gonzalezik sendoenarekin.
|
|
|
Ulertu behar dugu hau daukagun Lur bakarra dela eta zaindu egin behar dugula. Ez gaude petrolioa ateratzearen aurka, azken finean, beharrezkoa
|
dugu
bizitzeko petrolioa. Baina egiten duten min guztia ezabatu egin behar da.
|
|
2010
|
|
|
Hirugarren urtez itzuliko naiz, zu gabe ezin
|
baitut
bizi hemen, Euskal Herrian. Hemen uzten dut familia, hemen Euri eta oroitzapenak.
|
|
|
Kosovok NATO behar
|
du
bizirik irauteko, baina zuek ere bai Errusia.
|
|
|
Poliziek gazte baten soka askatu eta loturik zegoen beste gazte bat erori zela diote. Poliziak nahiago
|
du
bizi bat arriskuan jarri, Anzari buruzko galderei erantzun baino.
|
|
|
Zazpiak bat lur eremua barnean daukan edozein proiektu kirol, hizkuntza, kultura, ekonomia, politika, ingurumena, hezkuntza... oztopatzen saiatuko dira auzokide diren bi estatuak. Hori gogoan
|
dugula
bizitzera behartzen gaituzte.
|
|
|
egunez, 40 gradu izaten dira; gauez, izugarri jaisten da tenperatura. Basamortuko klimak nabarmen eragiten du hango herritarren bizimoduan, askorik gabe bizi behar
|
dutenen
bizi baldintzak are gogorragoak bihurtuz. Hirietan ere gogorra da bizimodua.
|
|
|
Gure lurraldean hondakinen problematikari irtenbidea bilatzeko moduari buruzko ikuspegi globaletik datorren konponbide bateratua da. Gaur eguneko ikuspegiarekin bat dator, ingurunea babesteko jasangarriak eta eraginkorrak izango diren neurriak eta daukagun eta beti hobetu nahi
|
dugun
bizi mailari eutsiko dioten neurriak hartzeko beharra baitago.
|
|
2011
|
|
|
Israelgo okupazioaren aurkako ekintzaile nekaezina zen Vittorio Arrigoni (Besana Brianza, Italia, 1975). Palestinarren eskubideen defentsara emana
|
zuen
bizia. Israelek palestinarrei eginiko ankerkerien lekuko izan zen urteetan, gerora nazioartean ozen salatzeko.
|
|
|
Goiz batzuetan ez genuke egunkaria irakurri behar, klase politiko duina
|
dugulakoan
bizi nahi badugu, behintzat. Poliziak Gerad Figueras Kataluniako CIUko legebiltzarkidea atxilotu du, autoz orduko 160 kilometroko abiaduran ibiltzeagatik, gidabaimenean punturik ez zuela.
|
|
|
«Gizon librea naiz, eta zure erabakia aldekoa edo aurkakoa izan, ez da fitsik aldatuko. Libre segituko dut eta euroagindua gauzatzen baduzu, nire zerraldoa eramanen diozue Espainiako torturatzaileei, baina ez
|
nauzue
bizirik eramanen». Preso zela, 63 eguneko gose greba burutu zuen, 2000 urtean.
|
|
2012
|
|
|
Bi puntu garrantzitsu jasotzen ditu akordioak. Batetik, aurrerantzean sailburu ohiek eta sailburuorde ohiek ez
|
dute
bizi guztirako pentsiorik kobratuko, kargu horiek izateagatik orain arte jasotzen zituzten erretiro osagarriak kenduko zaizkielako. Hala, jasoko duten kopuruak inoiz ez du gaindituko legeak ezarritako erretiro maximoa.
|
|
|
Nik nahi dut eragin nire benetako harremanean. Liburuarekin nahi dut harreman hori mistifikatu apur bat; mitoak behar
|
ditut
bizitzeko, eta horregatik sortzen dut liburua. Nik nahi dut poema horiekin mundua transformatu.
|
|
|
Bestelako geroa irudikatzeko gaitasun eta grinarik barik, alferrikakoak biak. Herri batek bere burua ezagutu behar
|
du
bizi duen momentu historikoaren ispiluaren aurrean, bizirik dagoela sentitu. Ispiluaren beste aldera igarotzeko lehenengo pausoa du.
|
|
|
Hamarkada luzeetan frantziarrek musika frantziarra interpretatzean ezin hobeak zirela uste zen, beste dena maila berean ulertuko ez balute bezala. Gaur egun orkestra handietan munduko edozein herrialdetako musikariak biltzen dira, baina egia da bakoitzak bere musika hobeto ulertzeko gaitasuna hor
|
duela
bizi bizirik. Parisko Orkestrak Claude Debussy eta Maurice Ravel liluragarriak eskaini ditu Musika Hamabostaldian; Ludwig van Beethoven, aldiz, handikiro eta boteretsu, irizpide erromantikoegietan, hara hor agertokian genituen zortzi kontrabaxuak, kopuru handiegia Beethoven fidagarri bat lantzeko garaian.
|
|
|
Hiztun batzuek, nahiz eta hizkuntza maitatu, egunerokoan beste hizkuntza baten pare tratatzen baitute geurea. Askori ez dio axola zenbat laguntza eta praktika behar
|
dituen
bizirik irauteko, eta alferkerian erortzen dira. Usu, ez dugu ezta kontzientzia txarrik ere.
|
|
|
Alderantziz. Nik beti garbi eduki dut bertsolaritzak munduarekin batera eta ahal bada pausoren bat aurretik joan behar
|
duela
bizirik iraungo baldin badu. Eta uste dut bertsolaritzaren inguruan eta Bertsozale Elkartean hori ulertu dela.
|
|
|
Gobernuburu tekniko gisara eman zuen dimisioa Montik duela astebete; biharamunean eman zuten datozen hauteskunde aurreratuen eguna, otsailaren 24a eta 25a?, eta handik bi egunera aurkeztu zuen bere burua herriak behar duenerako. Ez da lehen ministrorako hautagai izango, Senatuan
|
duen
bizi guztiko karguak uzten ez diolako; baina hauteskundeen ondoren bere agendarekin bat egiten duten alderdi politikoek gobernuburu izateko eskatzen badiote, prest egongo da, Giorgio Napolitano presidentea ordezkatzeko ere bai, legebiltzarrak hala nahi badu. Alegia, Italiaren buruzagitzan jarraitzeko gogoa du, baina berriz ere herritarren azterketarik igaro gabe:
|
|
2013
|
|
|
«Baina ligako garailea azken partidan erabakitze hori... Inoiz ez
|
dut
bizi izan halakorik». Irabazitako lau liga tituluetatik birritan jokatu du Athleticek San Mamesen, Sevillako Hispalisen aurka() eta Torrejonen kontra().
|
|
|
5« Tentsio uneak bizi izan ditut, baina ligako garailea azken partidan erabakitze hori... Inoiz ez
|
dut
bizi izan halakorik».
|
|
|
Egoitza sozialez arduratzen den erakundeak bi auzibide abian jarriak
|
ditu
bizitzeko etxeak aurkitzeko zailtasunak daudela salatzeko Baiona iparraldeko Plantoun auzoko etxe huts bat okupatzen dutenen aurka, etxearen jabe gisa. Batetik, zuzenbide zibileko auzibidea.
|
|
|
Filipinetako Armada bahituak askatzen saiatuko da, baina operazioak huts eginen du. Hortaz,
|
bahituen
bizi baldintzak asko okertuko dira, eta oihanean egon dute. Dena armada eta bahitzaileen arteko gerra dela ohartuko dira bahituak.
|
|
|
Ezagutzen ditudan pilotari guztiek behin pilota utzita lanean jarraitu izan dute. Batzuei oinarri ona edo oso ona utziko die, baina nik, behintzat, lan egin behar
|
dut
bizitzeko. Nola eraman duzu anaiarekin alderatzea?
|
|
2014
|
|
|
Alde horretatik, epilepsiaren inguruko tabuak hausten lanean ari da 2004 urtetik Gipuzkoako Epilepsia Elkartea. Eluska Arrieta elkarteko kideak azaldu duenez, gaixotasuna
|
dutenen
bizi kalitatea hobetzeko egiten dute lan. «Lana bilatzeko garaian ere laguntzen diegu epileptikoei, berdintasunezko tratua izan dezaten».
|
|
|
Ez daukagu elkarrizketarik tartean, esketxak dira, bata bestearen atzetik. Alde horretatik, uste
|
dut
biziagoa dela. Umoreak ere karga handiagoa du, eta baliteke Vaya Semanita baino arinagoa egitea.
|
|
|
NBE Nazio Batuen Erakundearen arabera, 66.000 kongoar baino gehiago iritsi dira Ugandara iragan uztailaz geroztik, Kongoko Errepublika Demokratikoan azkenaldian gaiztotu den gatazka armatutik ihesi. Hala eta guztiz ere, etxera itzultzea erabaki dute errefuxiatu horietako askok, Ugandako errefuxiatu kanpalekuetan
|
dituzten
bizi baldintza kaskarrak ikusi ostean. «Horren desesperatuta zeuden etxera itzultzeko, ezen bost axola zitzaiela ontziaren segurtasuna», adierazi zuen Ssebambuliddek.
|
|
|
Gero eta errazago etsitzen dugu. Kobazuloan ezin
|
dut
bizi, argi izpiak bistatzen hasia naiz. Bihoaz nire eskerrik beroenak iluntasunetik ateratzen lagundu didazuen guztioi.
|
|
|
Hemen ere, bada gure kulturak duen berezitasun bat eta Ruper Ordorikaren adierazpenak interesgarritzat jo ditut; berak esana da: «Une frustragarritzat
|
dut
bizi dugun egoera hau, uniformetasun zentzua batetik eta jazarpena bestetik». Esparru zabalagoetara nola zabaldu, hor koska; gugana ez badatoz, euskal kulturara hurbiltzen ez badira, agian guk geuk joan dugu dauden edo egon litezkeen lekuetara.
|
|
2016
|
|
|
Hilda pasatu ditut-eta urte batzuk. Berriro nahi
|
dut
bizitzea. Liburu hau bada onarpen bat.
|
|
2017
|
|
|
Izan ere, etxebizitza turistikoen eskaintzak izugarri igo du alokairuen prezioa. Ezin
|
dugu
bizi proiektua gure auzoan egin», azaldu du Izar Hernando Ernaiko kideak amaierako ekitaldian. «Ez diezaiotela honi kalitatezko turismoa deitu:
|
|
2019
|
|
|
Hori ere bai, baina ez bakarrik hori, heriotza denak berdinak balira bezala, denok bizirik irauteko aukera berberak bagenitu bezala. Bizitzeko esperantza hutsak ez
|
du
bizi itxaropenik luzatzen.Zor zaizkie konpromisoa, bizitzen defentsa bat, horra kanpora irten eta munduari su ematea. Zor diegu, gutxienez, esnatzea.
|
|
|
Gross National Product edo Barne Produktu Gordina baino garrantzitsuagoa zela aldarrikatuta. Baina... zer dun Barne Poztasun Gordina. Herrialde baten Barne Poztasun Gordina
|
dun
bizi kalitatea Barne Produktu Gordina baino termino holistiko eta psikologikoagoetan neurtzen duen adierazlea. 9 arlo aztertzen ditin:
|
|
2020
|
|
|
gobernuen jarrera mugiarazteko gakoa aktibazio soziala da. Espetxe politika aldatzeko, beste abiadura bat jarri behar da, denak nahi
|
ditugulako
bizirik, osasuntsu eta etxean lehenbailehen».
|
|
|
Egoera horren aurrean, saltoki txikiek zailtasun handiak
|
dituzte
bizirik irauteko, enpresa handiek salmentetan asko eragiten baitiete. Juan Elosegi Semillas Elosegui hazi dendako jabeak, esaterako, urte askoan mantendu ditu ateak irekita.
|
|
|
«Neurri zorrotzagoak hartzen badira, enpresa bukatuko da, argi dut. Momentuz, biek
|
badugu
bizitzeko doia, eta gure familiak artatzeko doia; baina egoerak hilabete bat edo bi irauten badu, geldituko da enpresa». Ez du, aitzitik, burumakur agertu nahi.
|
|
|
Baina enpresek ezin dute martxa geratu. Pertsonak oxigenoa behar
|
du
bizitzeko, eta ekonomiak eta enpresek ere behar dute gutxieneko hori. Horrez gain, enpresa txikiek, autonomoek, merkataritzak eta gainontzekoek dituzte hilabete batzuetan irauteko neurriak, ito egingo baitira bestela.
|
|
|
«Denok ikusi behar
|
genuke
bizi dugun hau erronka bat dela»
|
|
|
Nik aukeratutako gauza bat izan zen, eta niri gustatzen zitzaidana egiteko modua izan nuen urte askotan. Ez da erraza nahi edo gustuko
|
duzunaz
bizitzea. Are eta gutxiago mendian!
|
|
|
Gaztetasuna hor dago, idazterako zein hausnartzerako orduan. Oraindik gauza asko
|
dut
bizi izateko.
|
|
2021
|
|
|
Krisi honek horiek berretsi egin ditu. Batetik, etxeko arreta indartu beharra dago, adinekoek etxean jarraitu nahi
|
dutelako
bizitzen, eta horregatik jarri dugu martxan Etxean Bai, etxean arreta emateko programa berezia. Bestetik, pandemiaren aurretik egin genuen bigarren gogoeta erresidentziei buruzkoa izan zen.
|
|
|
Ratioak jaistea da ikasleen eskaeretako bat. Arrietak hitz gutxi behar
|
ditu
bizi dutena kontatzeko: «Kalean seik bakarrik egoteko aukera dugu, eta gelara sartu, eta 30, pega pega eginda».
|
|
|
«Asko galdu zen bidean». Haren aburuz, ezinbestean egin litzaieke so bakoitzak itxialdia bete ahal izateko
|
dituen
bizi baldintzei, eta ez zen egin halakorik. Gainera, gaur egun trabak oraindik badaude:
|
|
|
Egia esan, inoiz ez
|
ditugu
bizi izan langile jendearen aldeko haize ufadak. Edo nahi baino gutxiagotan izan dira.
|
|
|
Txinan sei urtez bizi ondoren, herritik gertuago bizi nahi nuen, baina horren aurretik azken abentura bat bizitu nahi nuen. Beharra
|
dutenen
bizi kalitatea hobetzen lagundu nahi nuen kultura ezberdin batean, eta Afrika izan zen nire aukera.
|
|
|
Hiru kilometrotik beherako joan etorriak oinez zein bizikletaz egitea nahi
|
du
Bizik
|
|
|
Kanpainaren bidez, herritarrak kontzientziatu nahi
|
ditu
Bizik, beren ustez beharrezkoa baita bizikleta bezalako garraio moldeen, garraio publikoaren edo oinez ibiltzearen aldeko gizarte eraldaketa bat ematea. Herritarrez gaindi, ordea, erakundeengana ere zuzendu zuen begirada:
|
|
|
Alabaina, halabeharrez onartu beharreko kontratuak izaten dira askotan, kulturaren egoerak hala bultzatuta. «Begiratzen duzu egutegia eta bost edo hamar emanaldi dituzu itxita, baina 50 edo 100 behar
|
dituzu
bizirik irauteko. Adibidez, lanak 2.000 euro balio baditu, prest egon gara momentu batean 1.000gatik ere egiteko.
|
|
|
Nik orain biak behar
|
ditut
bizirik irauteko, hori da nire errealitatea. Baina baditut soilik arte eszenikoetan lan egiten duten lagunak, baita bakarrik arte plastikoaren aldean lan egiten ari direnak ere.
|
|
|
«Zer egin behar dugu?» horren erantzuna politika instituzionalak bahitu du, baina horretaz ohartzen bagara ez dute lortuko gaurko miseria autonomikoa baino urrunago, askoz urrunago joan nahi
|
dugunon
bizi indarra lokartzerik, desbideratzerik, konformismo bihurtzerik. Asko gaudelako esparru horretan; gure ilusioa benetakoa delako, gure diagnostikoa zorrotza, eta gure irauteko determinazioa oso indartsua.
|
|
|
Amak etxetik bidali zuenean, Bacot ordura arte ugazaita
|
zuenarekin
bizitzera joan zen, Baudemont hirira. Handik gutxira, ezkondu egin ziren.
|
|
|
Nire errutina hau da. Nekea gorputzean sartua
|
dudala
bizi naiz, eta entrenatzearen alde gogorrena hori da, nekearekin bizitzea. Gorputza batzuetan kexatu egiten zait.
|
|
|
Ez dira gai errateko ere egun Frantzian dagoen bizi maila oinarritzen dela beste herri batzuen zapalkuntzan. Eta herri horietan diren gazteek
|
duten
bizi nahi hori beren herrian egiteko manera ez badute, frantsesen eta beraz gure bizi mailaren berme den herrietara joateko eskubidea dute. Edo, bestela, bizi mailaz aldatzen dugu.
|
|
|
Bizi liteke autorik eta telefonorik gabe, baina ezin
|
dugu
bizi elikagairik gabe. Lur zoruen degradazioa izugarri handitzen ari da.
|
|
|
Betancourtentzat, 2021eko Venezuela oso desberdin jokatzen duen herrialde bat da: «Gizarte pasibo bat da, despolitizatua, zapuztua, bizirik irautea helburu duena, non [Datanalisis etxearen inkesta baten arabera] %54k uste
|
duten
bizi kalitatea hobetu egin dela 2018arekin alderatuta, eta non muturreko jarrerak gutxitu egin diren jendeak elkarbizitzen ikasi behar izan duelako urritasun ekonomikoari aurre egiteko».
|
|
2022
|
|
|
Horregatik gara gu ere lapurrak neurri batean. Ez gara aberatsak, baina guk nahi
|
dugun
bizitzeko aukera izan dezagun, jende asko bizi da gaizki munduaren beste aldean. Guk arropa merkea eros dezagun jende asko esplotatzen dute han urrunean.
|
|
|
Jazzaren inguruan egin zituen goi mailako ikasketak, eta musika beltza izan da bereziki haren interes nagusia: «Musika beltzaren azalean dago musikaren eta komunitatearen arteko lotura; hortaz, nik sentitzen dudana da harremanetan egon behar
|
dudala
bizi dudan munduarekin eta baita ingurukoek bizi dutenarekin ere».
|
|
|
Ni halakoetan isilik gelditzen naiz, sartuz gero okerragoa delako. Guk kontatu behar
|
dugu
bizi izandakoa, bere aniztasun osoan.
|
|
|
Baina ezin Madrilek zelaian jarritako armiarma sarea gainditu. Bisitariak, gainera, ahal
|
zutenean
bizi atera ziren kontraerasora, Geyseren abiadura baliatuz. Partida amaieran, Realak gehiago estutu zuen, eta Madrilen atera pare bat aldiz gerturatu zen.
|
|
|
Ideia horiek denak deseraiki eta zalantzan jartzeko saioa egin genuen. Izan ere, uste
|
dugu
bizi eredu duin bat unibertsalizatzea dakarrela komunismoak. Gaur egun askoz ere zibilizazio oparoago bat antolatu daiteke klase dominazioa ezabatuta eta baliabide teknologikoak eta bestelakoak sozializatuta.
|
|
|
Izan ere, Arabako Errioxan aspaldikoa da upategi gehienen etsipena Errioxako jatorri izenaren inguruko jarrera dela eta. Eragile gehienek behin eta berriro azaldu dute aterki handi horren azpian galdu egiten direla eskualdeko izaera eta ardogintzan aritzeko modua, eta, modu batera edo bestera, Errioxaren itzaletik atera behar
|
dutela
bizirik irauteko. ABRA Arabako Errioxako Upeltegien Elkarteak Arabako Mahastiak proiektua abiarazi zuen 2016an, eta, orain, upategi talde batek bide orri bat osatu du azken oztopoak gainditzeko.
|
|
|
Izan ere, Arabako Errioxan aspaldikoa da upategi gehienen etsipena Errioxako jatorri izenaren inguruko jarrera dela eta. Eragile gehienek behin eta berriro azaldu dute aterki handi horren azpian galdu egiten direla eskualdeko izaera eta ardogintzan aritzeko modua, eta, modu batera edo bestera, Errioxaren itzaletik atera behar
|
dutela
bizirik irauteko. ABRA Arabako Errioxako Upeltegien Elkarteak Arabako Mahastiak proiektua abiarazi zuen 2016an, eta, orain, upategi talde batek bide orri bat osatu du azken oztopoak gainditzeko.
|
|
|
Fikzio distopikoen kontsumoak gora egiteak lotura omen
|
du
bizi ditugun garaiokin: gauzak zenbateraino okertu litezkeen gure sofaren babesetik ikusteak halako zirrara bat eragiten digu, antza; edo akaso kontsolamendu bat da, azken batean gurea hain txarra ez dela pentsatzea ahalbidetzen digulako.
|
|
|
Zaintel eta Etxean Zaindu. Helburua da bai zaintzaileen eta bai mendekotasunen bat
|
dutenen
bizi kalitatea hobetzea.
|
|
|
Erremontistetan, Miel Zabaleta, profesionaletan ibili zen Juan Antonio Olaetxea... Pilotak
|
bazuen
bizi bat herrian.
|
|
|
Baldehk azaldu duenez, karrikako lanekin ez da diru askorik biltzen. «Salmentarekin ezin
|
duzu
bizitzeko adina eskuratu, baina janaria erosteko balio du. Afrikako jende asko dago karrikan saltzen, ez dutelako diru eskean aritu nahi», esan du.
|
|
|
Oso zaurgarriak izan gara. Komunitate indigenen gehiengoak ez
|
du
bizitzeko lurrik. Besterik ezean, herrietan bizi dira.
|
|
|
«Oso zoriontsu nago. Egia esan, ez
|
dut
bizitakoa deskribatzeko beste hitzik aurkitzen».
|
|
|
Joera horretan ikusi zen gizarteko taldeen arteko arrakala, diru anitz zutenek baliabideak zituztelako egoera berrirako. Baliabide urriak
|
zituztenen
bizi kalitateak, ordea, okerrera egin zuen. «Zaila da jakitea zehazki nola eboluzionatuko duen egoerak; dena martxan jartzen diren politika publikoen araberakoa izanen da», adierazi du Gonzalezek.
|
|
|
Oraindik gauza asko gelditzen zaizkit egiteko, eta egin nahi
|
ditut
bizi naizen artean; entretenituko nauten lanak behar ditut: ezin naiz ezer egin gabe egon.
|
|
|
Nire ikuspuntua emango dizut. Bakoitzak izan behar
|
du
bizi proiektu bat, nahi duena. Niretzat, proiektu ona izateko, galdera sakonei erantzun behar die, eta ilusioa eman behar dizu goizero.
|
|
|
Behin, Bethany Moretonek hitzaldi batean Opus Deiko kide laikoek lan arrunta santutzeko egunero egin behar
|
duten
bizi plana ren xehetasunak azaldu zituen, eta ikus entzuleetako askok presio egin zioten informazio gehiago emateko, erakarrita: «Lanarekin nekatuta zeuden asko.
|
|
|
AEBetako Marylandeko Unibertsitatean egin zuten kirurgia, eta zortzi ordu iraun zuen. Gaixoak 57 urte zituen, eta ez
|
zuen
bizirik jarraitzeko itxaropenik. Horregatik onartu zuen ebakuntza esperimentala.
|
|
2023
|
|
|
Amestu, irudikatu. Nolakoa behar
|
du
bizi on bat izaten lagun dezakeen osasun sistemak?
|
|
|
Hemen ere txapelketa garrantzitsuak jokatu ditut, frontoia beteta zegoela. Nik AEBetan bizi izan dudana ziurrenik inork ez
|
du
biziko gehiago. Izugarri gozatu dut zestaz; orain, beste batzuen txanda da.
|
|
|
Dirurik ez baduzu, ez duzu etxebizitzarako eskubiderik. Dirurik ez baduzu, ez
|
duzu
bizitzeko eskubiderik». Pobreen aurka «gerra» bat dagoela deitoratu dute:
|
|
|
Eta amak, gainera, ohea utzi die alabari eta mutil lagunari jarduteko, agian libururen bat irakurtzen ari den artean, belarrietan tapoiak jarrita. Seme alabekin pornoa ikusten duten gurasoak ere badaude —ez dut, zorionez, halako alerik ezagutzen; nik dakidala, behintzat— Erromatar Inperioaren gainbehera da ala denak balio
|
du
bizi garen garaiotan?
|
|
|
Nekaturik bukatu dugu, bai, baina oso polita da». Alaba zuen alboan, eta onartu zuen dagoeneko inauteriak ez
|
dituela
bizi gazteago zenean bezala. Hala ere, berebiziko garrantzia dute oraindik ere.
|
|
|
Hasiera hasieratik aritu ginen borrokan. Ez geunden prest etxe atarian zentral nuklear bat
|
genuela
bizitzeko. Asko mobilizatu ginen.
|
|
|
Hala ere, leku batzuk gustukoago ditu besteak baino. «Nahiago
|
ditut
bizi kalitate oneko lekuak; gehiago hartzen dut hori kontuan, hain seguruak ez diren herrialdeetan zenbat ordaintzen didaten baino».
|
|
|
Hiztun horien erdiak bakarrik sentitzen badira gai euskaraz aritzeko, erran nahi du gure hizkuntza eri dela, gure hiztunak eri direla», deitoratu du. «Hizkuntza batek hiztun osoak behar
|
ditu
bizitzeko, ez soilik hizkuntzan moldatzen diren hiztunak. Errealitatea iluna da.
|
|
|
Okabek ondo ezagutzen du Euskal Herriko errealitatea, duela urte batzuk Iruñean bizi izan baitzen familiarekin, eta, haren esanetan, europar askorentzat «bizitzeko behar diren baliabideak lortzeko bidea» da lana. Baina, Japonian, «historiak eta tradizioak herrixka gisako gizarte bat sortu dute, eta norbanakoek ezin
|
dute
bizirik iraun ez badaude talde jakin bati lotuta; horregatik, japoniar askorentzat, lana ez da finantza baliabideak eskuratzeko bide bat soilik: bizitza bera da lana, edo bizitzaren beraren funtsa».
|
|
|
Garai hartan turismoarentzat egiten zen lana, eta gaur egun turismotik nahi
|
dugu
bizi. Industrian ere egon dira eguneratu ez direnak, lehengo enpresari eta gerente haien nortasunik izan ez dutenak, eta baldintzak ere ez dira askotan aldekoak izan.
|
|
|
Barrutik apurtutako emakume bat da. Senarraren maitasun falta sufritu ostean, semearen maitasuna beharrezkoa
|
du
bizitzeko, baina ez du lortzen.
|
|
|
Lehen ate itxian gertatzen zena orain argiago dago. Gurasoek eta seme alabek nahikoa leku behar
|
dute
bizitzeko eta osasun mentaleko zerbitzuak eta laguntza psikosoziala izateko, emozioak erregulatzen laguntzeko. Bizi baliabide horiek gabe, etxeko indarkeria eta sexu indarkeria areagotu egin daitezke.
|