|
2000
|
|
|
Diru pribatuek hornituko dute orain sona handia izateko bidean jarri duten Juan Zelaia saiakera saria. Pamiela etxearen produktua da, euskaldun jendea buruari hazka jarri
|
nahi duena
, ile kalpar azpian pentsamendu edo iritzi, analisi edo proposamenik topatzerik bat ote den jakitera emanen diguna.
|
|
|
Ez du euskara maite. Ez daki euskaraz, ezta jakin
|
nahi
ere.
|
|
|
Lastre handia da hori guretzat Nafarroako paraje hauetan. Euskarari ordainarazi
|
nahi diote
eta horretan ari dira. Disimulurik gabe.
|
|
|
Baina enpresa-egitura sortuz antzerki taldeek profesio honetan arituta bizi
|
nahi badute
, derrigorrezkoa da kanpora ateratzea. Alde batetik oso ona da, beste lekuetako antzerkigintzarekin parekatzeko aukera ematen baitu.
|
|
|
Honela bada, eta 2000 urteari dagokiola, hauexek dira aipatu
|
nahi nituzkeen
gaiak: uholde berrien anonimotasuna, idazleen manifestuak, emakumeen opakotasuna, barietatea gaietan, kritikaren saio hutsa, eta, amaitzeko, euskal literatura kanporatzeko ahalegina, irakurzaletasunaren arazoa ahaztu gabe.
|
|
|
Artikulutxo honetan aipatu
|
nahi nukeen
azken puntua, aurrekoari estuki loturik dago: irakurzaletasunaren gaia, hain zuzen.
|
|
|
Hau izango da Xiberoko Botzaren egoitza berriaren ekarpen handienetatik bat, saioak jende aurrean egingo diren gela honek lotura are sendoagoa egingo baitu irratiaren eta haren entzuleen artean. Entzuleak baino gehiago, azken finean, jarduleak, parte-hartzaileak
|
nahi
eta merezi baititu Xiberoko Botza bezalako irrati batek. j
|
|
|
N Hara biltzen ziren kea, burdina, erreka eta itsasoa. Euskara bera ere, aspaldikoa, bertakoen aho zein idatzietan. sHasi dira hangoak, bat-batean, euren buruari Mendebaldekoak esaten, mendebaldetik sarri-sarri datorren erreka-haize hori eragile bizia
|
nahi dutelako
. Mendebaldea bera, hortaz, mugalde luzea.
|
|
|
Bestalde, hizkuntza guztiotan, batasunaren9 nahitaezko aurrepausoaz gainera, tentazio bikoitza izan da: alde batetik garbizaletasunerako joera, hizkuntzaren beraren erro zaharretatik kultur eta zientzi terminologia propioa sortu
|
nahi duena
, eta, bestetik, aukera populista, erraztasunaren kariaz, ordura arteko hizkuntza ofizialaren edozein hitz onartzeko prest dagoena. Euskararen kasuan, gainerako gehientsuetan bezalaxe, pragmatismoak erdibideko irizpide eklektikoa atera du garaile:
|
|
|
Nik ere uste dut bilbotar argia, edonon delarik ere, pozik dagokeela bere obretarik bi berak bere gaztaroan bultzatu zuen hizkuntzan argitaraturik12 eta UPV/ Euskal Herriko Unibertsitatean honezkero enborreko irakasgaien% 50 euskaraz ematen direla ikustean, mintzaira hori, bere kritika zorrotzei esker, hirugarren milurtekoaren hasieran, jakite-hegoek igoa, jadanik kultur hizkuntza izateraino heldurik. Horrela bete da, gainera, lehen euskal idazleak, Bernard Etxeparek, 1545.ean profetikoki aldarrikatu zigun
|
nahi
zaharra: heuskara, habil mundu guzira.
|
|
|
Geroago Koldo Mitxelenak umorez esango zuen bezala, bazirudien munduko hizkuntza guztiek beren lexikoa aberasteko dituzten bide biak Unamuno euskarari galarazten tematurik zebilela, ez baitzion utzi
|
nahi
inoren hitzak mailegatzen ez eta haien ordezkoak ere sortzen. Funanbulu bati, desarrazoi-lasterketa batean, gero eta baldintza gogorragoak jartzeko jokoa bezalako zerbait:
|
|
|
Logikaz, hasierako premisa egiazkoa balitz, hau da, euskara euskaldunen kultur aurrerapenerako benetako oztopo izanez gero, Unamunok uste zuenez, begien bistan dago haren gomendioa, ikaragarri eta bortitza izanik ere, erabat zuzena zela. Zuzenago eta zintzoagoa, nolanahi ere den, Pfo Barojarena baino, beronek, bilbotarrak bezala, euskaldun eskolatuei euskara alde batera uzteko deia egin arren, ez baitzuen
|
nahi
gure hizkuntza baserritarren eta maila apaleko jendeen ezpainetatik gal zedin, horrela herri kantak, bertsoak eta folklorea bederen gorde zitezen. Beraz, Barojak hiritar multzo bi proposatzen zuen Euskal Herrirako:
|
|
|
Jadanik gaindituak diren baina haren garaian eskuarki onartzen ziren gertakari horietan oinarriturik, gizarte mota ezberdinen eta horietako bakoitzari zegokiokeen hizkuntza tipologiaren arteko korrelazioa ezarri
|
nahi zuen
Unamunok: hortik atera zuen hordak hizkuntza silababakarrez mintzo zirela, gizarte militarrek hizkuntza eranskariak zerabiltzatela eta, azkenean, industria garaiko gizarterik aurreratuenek hizkuntza malgukariez hitz egin behar zutela.
|
|
|
Gaur egun ere muntaketa sasizientifiko eta xenofobo honen aztarrenak gelditzen dira. Baina oraingoan zenbaitzuek abusu horiek xuritzeko," kultur mestizajea" moduko eufemismoak erabiltzen dituzte, dirudienetik noranzko bakarreko prozesu xelebrea berau, hor, besteek gurea hartzea aberastetzat jotzen den arren, guk, aurriritzi europozentrista zaharkituen eraginez, kanpokoengandik ezer hartu
|
nahi
ez dugun bitartean. Aski da gogoratzea, diogunaren adibide, Espainiako unibertsitateetan ez dagoela bat ere katedrarik Afrikako edo Amerikako kolonia izandako herri indigenen hizkuntzak ikasteko.
|
|
|
Bizitza-legea
|
nahi dut
onartu. Horrela beharra koraiaz hartu.
|
|
|
Irakur dezagun berriro Lekuonaren poema: errotaren oihuz —interpreta bedi oihu ezaren oihuz— maluretan den arren," bizitza-legea
|
nahi luke
onartu", eta aitorpen horrek darama gero Porlandi-ra:
|
|
|
Mindura berrian kanta
|
nahi dut
beti. Min dut egiazki.
|
|
|
Negar egiten duela ulertzen dut nik, gizonaren ahuleziaren eta lanaren handiaren arteko desorekak amorratuta, inpotentziak gainez eginda. Malkoa isurtzen zaion aldi bakarra du ia bere obra osoan, eta zeharbidez aitortzen digu, ahalke da, ez du lirikotasun merkea egin
|
nahi
edo sentimentalkeria baliatu. Lizardik zuhaitzagatik egiten du negar, gizaki abstraktuagatik; Arestik izenak eta izerdiak ezagutzen dizkien gizakiengatik egiten du negar, gizon konkretuaren alde dagoelako:
|
|
|
Arestik modernotasun bat ekarri zuen Harri eta Herri obrarekin, bistan da: negarra desagertu egiten da, malkoa txukatzen du, esan liteke poetak debekatu egin
|
nahi duela
lantua, kontestaziorako, salaketarako duela poesia.
|
|
|
Poesia ez zela bakarrik sentimendu bat, tripako mina ere bazela, borroka baten elea, defendatu zuen gure poetak. " Iragana eta geroa orainean lotu
|
nahi lituzkeen
amets bat" du poesia, bakoitzaren bizitzeak dakarren tirabiraren gunea, eta honen hitza. " Poesiak ez du buru-buztanik, baina ez da gezurtia." Ezta dolamen kantua ere, baizik eta" bere kuskutik ateratzen ari den langile gizarte baten elea." Hitzok estu hartuta, iritzi okerra aterako genuke Erdozaintziren poesiaz.
|
|
|
O rtzia lorez, lurra izarrez liburu mardularekin Artzek giltzerdi egin zuen bere poesigintzan. Alienazioaren denuntziaz haratago jo
|
nahi du
, moral askatzaile bat proposatzen du nitasun espiritual batetik kaos antolatu honi aurka egiteko baino gainditzeko. Gizarte materialista honetan ez etsitzeko ahalegin poetikoa da bere azken obra ere, salmodia kutsuko hegalditan antolatua.
|
|
|
Aldera ezazue heriotzaren ikuspegi hau Lizardiren" Biotzean min dut" harekin... Hemen dagoen negarra ez da poetarena, poetak malkoaren edertasun mindua atzeman
|
nahi duelako
, ez besterik, eta hori zaila da zinez hainbeste malko dituen arte batean, eta euskal poesian" anpuluak" ere badauzkagu, perla komiko horiek, niri behintzat modernista latinoamerikarren hiztegi anpulutsua —barka— gogorarazten didatenak.
|
|
|
Kanpai geldo horiek, agian, malkoak dira, baina gela ketsua zen, beharbada horrek eraginak dira. Nola
|
nahi den
dela, marrurik gabeko malkoa dugu, malko isila, baita besteenean ere, haurraren bideak errazteko... Elementu gutxi eta oso aukeraturikoren inpresionismo bat da Otamendiren lehen poesiaroa.
|
|
|
Maite zaitudala badiot min eman
|
nahi dizut
Iritsi garela dirudi hilkintza amaituko da
|
|
|
Min eman
|
nahi dizut
poema bateko trintxera estalgarritik Ezpaldutako arbolen etorbideak dauzkat, zeru bat
|
|
|
Eta nik min eman
|
nahi dizut
maite zaitudanean
|
|
|
Edonola ere, ez diot meritu fitsik kendu
|
nahi
Chillida-lekuri. Nik bisitatu nuenean, urria ongi aurrera ordurako, Euskal Herriko kostaldeak tarteka, udazkenetan, eman ohi dizkigun lainoz zipriztindutako zeru urdina nagusitu zen, eta hankapeko belardian nabaria zen freskura, eta gorriaren gama pil-pilean zegoen aurretik izandako berdea arboletako hostoetatik desagertzen ari zen bitartean.
|
|
|
Garai latzak ei datoz liburutegi txikientzat. Infernuko su baxura kondenatu
|
nahi dituztela
dirudi. Espainiako Gobernuak liburuen prezioa liberalizatzeko hartutako erabakiak ondorio beldurgarriak izan bide ditzake gure liburugintzan.
|
|
|
Izango ditugu liburu gehiago ere, ordea: Ixiar Rozas gaztearen debuta izango den nobela, aspaldidanik zerbait irakurri
|
nahi genion
Xabier Aldairen ipuin bilduma, Jon Arretxek kolore ezberdinak aitzakia hartuta idatzitako liburua edo Juanjo Olasagarreren Puskak bizi poemarioa, batzuk besterik ez aipatzearren. j
|
|
|
|
Nahi dutena
esango dute abertzaletasuna deabrutzeko, baina Egunkaria-ren kirol jarraipena nazionalista dela egia izanik, askoz nazionalistagoa da gainerako telebista eta medio ia guztiek ematen dutena. Frantziak zenbat domina eta Espainiak zenbat domina, beste konturik ez zekarten Sydneytik.
|
|
|
Ekimen publiko batzuk iragartzen dira, baina ez dakigu oso ondo zer emango duten. EAEko Hezkuntza sailburuak Internetera konektatutako ordenadorez bete
|
nahi ditu
ikastetxeak. Lortzen badute ere, zertara konektatuko dira eskola-umeak?
|
|
|
Irun.org ez da Irungo Udalarena (edo herriarena). Izen berarekin eta toki berean segitu
|
nahi badute
, informatika etxe horrekin lotuta egotera kondenatuta daude. Betiko-edo, ez bazaio domeinua Udalari itzultzen...
|
|
|
Proxy-a Internet eta sare pribatu baten arteko trafikoa zentralizatzen duen zerbitzari berezia da; zubiarena egiten duena, alegia. Honela, sarearen erabiltzaileek eskatutako orrialdeakproxy-etan grabatuta gelditzen dira, beste norbaitek erabili
|
nahi baditu
askoz azkarrago sartu ahal izateko. Baina sistema honekin sare osoko bisitaldiak bat bakarra bailiran kontatzen dira.
|
|
|
Suposatzen da epe laburrean gelditzen diren guztiek izango dutela. Sarean agertzeko prentsak azaltzen duen irrikaren atzean helburu estrategikoak daude; argi dago lasterketa honetan inork ez duela bazterrean gelditu
|
nahi
.
|
|
|
Kazetaritzan aritzeko modu berri honen erronka nagusia hartzailearekin sortzen den komunikazio elkarreragilean datza. Zibernautak gehien interesatzen zaizkion informazioak irakurtzen ditu, berriketa guneetan edo eztabaida foroetan sartzen da, irakurleen lehentasunak ikertzeko erabiltzen diren bozketetan parte hartzen du, denda birtualetan
|
nahi dituen
produktuak aukera ditzake eta, horrez gain, posta elektronikoaren bitartez erredakziora helaraz ditzake bere iritziak nahiz iradokizunak, baliabide honek daukan berehalakotasunaz baliatuz. Egunkari hauek guztiek on line prozesua garatzen duten heinean, bertan sortzen den feedback aberasgarriak gero eta komunikazio maila handiagoa lortzen du.
|
|
|
Gune honetan, irakurleari etxean berak aurretik aukeratu dituen sailetako eguneko berriak doan jasotzeko aukera eskaintzen zaio. Hau da, zibernautak berak
|
nahi dituen
esparruak aukeratzen ditu eta goizero, modu zuzenean, e-postaren bitartez, etxean albiste garrantzitsuenen titularrak jasotzen ditu.
|
|
|
Zerrenda bakoitza berri desberdinen izenburuarekin eta laburpen batekin osatuta dago. Hortik aurrera, irakurleak albisteetan sakontzeko aukera du klik eginez
|
nahi duen
lotura hipertestualean. Automatikoki azalduko zaio berri osoa irudi eta guzti.
|
|
|
Paperean argitaratzen diren kazeten enpresaburuak ohartu dira sareak informaziorako eta merkataritzarako ireki dituen aukerak mugagabeak direla. Inork ez du bazterrean gelditu
|
nahi
eta denak ari dira azoka aztertzen publizitateari etekinak ateratzeko edo denda birtualen bitartez mota guztietako produktuak salgai jartzeko.
|
|
|
Oraindik proiektu gehienek diru galerak izan arren eta irakurleak bereganatzeko lehiak bere aurpegi garratzena erakutsi, inork ez du bide ertzean gelditu
|
nahi
. Edizio digitalen errentagarritasuna da, hain zuzen ere, hurrengo urteetako erronka bai Europan, baita Estatu Batuetan ere.
|
|
|
Liberalek" bizimodu edota bizitza onaren ikuskera" esaten dutenean, gizabanakoek hausnarketa sakon baten ondorioz bizimodu batekin duten konpromisoa adierazi
|
nahi dute
. Gure gizarteetan, eguneroko esperientzian bizimodu onen aniztasuna islatzen dituzten honako adibide hauek aipa ditzakegu:
|
|
|
Filosofia politiko garaikidearen 1970eko hamarkadako berpizkundearen erantzule nagusiaren arabera," ni-a bere helburuak baino lehenagokoa da" (Rawls, 1971: 560), honekin zera adierazi
|
nahi duelarik
: edozein egitasmo edota harremanen aurrean, gizabanakoak bere" autodeterminazio" eskubideari eusten diola.
|
|
|
Ikuspegi" atomista" (Taylor, 1997) honen arabera, isolaturik aurkitzen den, hots, aurresoziala den eta lotura komunitariorik ez duen gizabanakoak, giza harremanetan sartu aurretik, nortasun finko eta erabat osatua dauka. Nor den, zer bizimodu jarraitu
|
nahi duen
, bere balio eta nahiak zeintzuk diren, bere bizitzan desiragarri eta arbuiagarri diren helburuak —galdera horien guztien erantzuna aldez aurretik ezagutzen du, gainerako gizartekideekin nortasun osatze horretaz" negoziatu" behar ez duelarik3 Liberalismoaren kritiko hauentzat, aldiz, ni-a praktika sozial eta kultural jakin batzuetan" uztarturik" dago; bizitza onaren norab... Hauxe da, funtsean, zenbait autore komunitaristek defendatzen duten" tesi sozialaren" mamia (Taylor, 1997).
|
|
|
Merkatua bera, eta ez estatua, gizarte batean estimatuak diren bizimoduak mantentzeaz arduratuko da (1971: 331 -2) 5 Komunitaristek, hala nola perfekzionistak diren liberalek (Raz, Kymlicka), aitzitik, bizimodu onaren horizonteak ematen dizkigun ingurune kulturala babestu beharreko ondarea dela argudiatzen dute, gizabanakoa benetan autodetermina dadin
|
nahi badugu
, behintzat. Xede hori abiapuntutzat hartuta, estatuak esku hartu beharko luke gizabanako guztien autodeterminazioa praktikan bermatzeko, eta ez soilik dagoeneko merkatu soziokulturalaren aldetik babesturik dagoen talde kulturaletako kideena.
|
|
|
Euskal politika instituzionala deitu beharko genioke politika horri, nazioarteko harremanak ez baitziren nazionalistekin eta alderdiekin ordura arte izandako harremanetara mugatu. Euskal nazionalismoak bere
|
nahi
garrantzitsuenetako bat lortu zuen horrenbestez. Bertoko beste talde errepublikarrei, berriz —elkarren arteko tirabirak gorabehera—, Euskadiren kanpo proiekzioaren une historiko baten protagonistak izatea ekarri zien.
|
|
|
Gudari hilabetero atera zen, makinaz idatzita eta multikopien bidez. Haren helburua, euskal erresistentziaren moralari eustea ez ezik, jarraitu behar ziren lerro estrategikoak eta politikoak ere ezartzea zen. Adibidez, zenbait jelkide alemaniarzalek proposatzen zituzten kolaboratzeko edo negoziatzeko tentazioak saihestu
|
nahi ziren
. Nazien okupazioarekin batera, beste aldetik, Parisko Delegazioa desagertu zen, eta ordezkaritza hori derrigorrez beste hirietan jaso egin behar izan zen.
|
|
|
Haize zirimola azkarrek inarrosten dute oreka nekez zaintzen duenaren bihotzaren zola, zolaren zola, urrats durduzatuegiak marrumaz hantu biribilketa eroan biderkatuz. eta inor, inor, inor ez dago aldamenean holtz hegietan zutik bermatzen laguntzeko! garaizegi lehortu diren aurtengo hostailak, nahar eiharrak eta belar zimelak nora
|
nahi
eraman ditzake haize zirimola haserretuak. zu eta ni hosto inutil horien parekoak gara errorik gabeko izen-deitura sarraskituak, borondate eta gerorako amets beti ukatuak. eta haizeak hegatz xumeak bulkatzen dituen gauetan, beldur gaitzak bereganatzen gaitu. gure egunerokotasuna oldarraren, doluaren eta segurtasun ezaren erresuma larraitza da, haizea jabaltzean hargatik, euria hasten den unean ba...
|
|
|
poeta ez da mintzo lehen pertsonan, sentimenduak gorde edo intelektualizatu egiten ditu inozotasuna ekiditearren; inguruarekiko behakoa urruna du, ez ordea insolidarioa, maite ditu baztertuak eta derrotatuak;" dena esana balego bezalako" zuhurtzia hotzak ez darama isiltasunera, baizik eta egunkarietako, liburuetako eta filmeetako erreferentziak ekartzera ingurua deskribatu eta ulertzeko collagearen teknikaz, gure oroimen kolektiboa aberastu eta osatzeko. Liburu hartan, mendeetako gai eta paisaia tradizionalak behingoz utzita gure literaturak konkistatu
|
nahi zuen
" kalea" edo" hiria" baino, mundua da oparitzen zaiguna. Poetaren gelak mundu osoa hartzen du, ludiko lau bazterrak ditu kokagune, eta geografia ideal horretan mundua baldin bada kokagune osoa, erreferente teknikoa ere mundu guztiko literatura eta paraliteratura da, bere aipu, dialogo eta pertsonaiekin Atxagaren tradizio bihurtzen dena, eta horrenbestez gurea.
|
|
|
Azurmendiren poesia Jainkoari berari oldartzen zaio, ez Jainkoaren irudi bati edo manipulazio bati. Ez du gizona salbatu
|
nahi
, gizon izatearen kondena pairatu baizik. Horrek, orduan, berez zekarren gizarte kontzientzia.
|
|
|
oinazea, penitentzia, gurutzea, kalbarioa... Kristoren pasioan oinarritutako iruditeria eta kontzeptuak darabiltza bere herriaren egoera adierazteko (gerraondoan idazten du), baina herri horrek ez du hil
|
nahi
, erromes doa salbazioaren bila, horixe baitu esperantza bakarra, Semearen hildura Amak eztituko du. Azurmendiren beraren hitzetan esatearren," Euskal Herriaren interpretazio teologiko-liturgiko bat" egiten du Salbatore Mitxelenak.
|
|
|
Beti izango zaitut goguan, baña joan
|
nahi
det ostera euskal lurreko arbolpe artan nere ezurrak uztera.
|
|
|
Poesiak badu bere zailtasuna, geometriak planoaren azpia ere jakin behar duen gisan azaldu
|
nahi baitu
ilargiaren ostea; are gehiago, poesia ezagupide modu berezia da. Den mendreneko ahalegina eskatzen eta bide laburrena eskaintzen duen gure egungo literatura prosaikotu honetan ez da harritzekoa" poesia hermetikoa" izeneko lelopean kokatu izana kritikoek Iñigo Aranbarriren lehen bi liburuak.
|
|
|
Minari eta denborari buruzko zer edo zer erantzun
|
nahi
|
|
|
[horrek beste
|
nahi nuen
bakardadea
|
|
|
Kontenplazioa dugu hemen nagusi, eta zuhaitz baten ikusteak darama poeta beste ikustate batzuetara, sentimenduen mundu adierazgaitzera. Iratzederrek Beloken beneditarra sartzea erabaki zuenean halako gertakari historiko xume bat zen gertatu, bertan baitzegoen Aita Lertxundi musikaria kantika liburua osatu
|
nahi
eta ezinik. Orduan agertu zitzaion behar zuen letragilea, otoitza euskaraz ederren egiten zekien olerkaria.
|
|
|
eguneroko albisteak idatziz zerbitzen dituen medio berri bat (EITB ere albisteak egunero idatziz ematen hasi da bere webgunean, bide batez). Informazio kanal hori herri edizioekin (Hernani da lehen adibidea) eta kanal tematikoekin osatu
|
nahi dute
. Katalunian Vilaweb eta Galizian Vieiros zerbitzuen parekidea da Sareko Argia.
|
|
|
Interneten irakurri diedanagatik, gainera, oraingo uneari begira egon barik, aurrerago dute jarrita beren enpresa ikuspegia: bideo seinaleak Internetetik azkartasun eta kalitate nahikoarekin garraiatzen direnerako prestatuak egotea
|
nahi dute
Euskal.com-ekoek. Ez dirudi plan txarra.
|
|
|
Erakargarria, nolanahi ere, diru pribatuarentzako aukera. Ez nuke
|
nahi
nik harako hura, hots, aukeraren maukera, atzenean okerra, egia bihurtzea. Egingarri ote, molde berean, proiektu horretarako diru pribatuaren etorrera?
|
|
|
Edo beste adibide bat: idazten ari naizen liburu baterako erabili
|
nahi nituen
sarrera gisa Bob Dylanen kanta baten letrak. Zehaztasunez buruz gogoratzen ez nituenez, nire bilaketa prozesuak pausu ezberdinak eman behar zituen, orokorretik zehatzera:
|
|
|
Hemen ere informatikak eskaintzen digu laguntza handia behar-beharrezkoa den espezializazioa lortzeko, Jon Bilbaok planteaBiblinleka tzen zuen osotasunari uko egin gabe. Izan ere, sailek atalkako bibliografiak osatzen badituzte, lan horren fruituak Interneten jar litezke, bisitari elektronikoari
|
nahi dituen
arloetan nahi adina kontsulta egiteko aukera emanez.
|
|
|
Halere, lan horri ekin aurretik, bi baldintza bete beharko lirateke: batetik, beharren azterketaren araberako plangintza zehatza eta sakona, martxan dauden eta sortu
|
nahi genituzkeen
liburutegiek zerbitzuaren bikoiztasuna eskaini ez dezaten. Bestetik, nola ez, bideragarritasun azterketa zorrotzak argitu beharko liguke zentro berri horiek sortzeko eta kudeatzeko beharrezko den dirutza nola lor daitekeen.
|
|
|
Bestetik, nola ez, bideragarritasun azterketa zorrotzak argitu beharko liguke zentro berri horiek sortzeko eta kudeatzeko beharrezko den dirutza nola lor daitekeen. Horrelako Biblioteka Nazionala baina deszentralizatua ongi gorpuztu
|
nahi bada
, eta baliabide ekonomiko oso handiak behar direnez gero, nik gai honetan ikusten dudan irtenbide bakarra diru publiko eta pribatuaren arteko elkarlana da.
|
|
|
Egoitza dute liburuek biblioteka. Norbanakoek, ostera, bibliotekan, irakurtoki, ikustoki, egontoki, atsedenleku, informazio gune... horiek guztiak
|
nahi dituzte
.
|
|
|
Kultura Sailak, katalogazioaren hizkuntz politikari dagokionez, sareko bibliotekei hizkuntza hautatzeko aukera eskainiko die. Horrela, euskaraz katalogatu
|
nahi duen
liburutegiak euskaraz egin ahal izango du eta gaztelaniaz nahi duenak gaztelaniaz. Horretarako, behar diren tresna tekniko egokiak eta katalogatzeko arauak eskainiko dira.
|
|
|
Kultura Sailak, katalogazioaren hizkuntz politikari dagokionez, sareko bibliotekei hizkuntza hautatzeko aukera eskainiko die. Horrela, euskaraz katalogatu nahi duen liburutegiak euskaraz egin ahal izango du eta gaztelaniaz
|
nahi duenak
gaztelaniaz. Horretarako, behar diren tresna tekniko egokiak eta katalogatzeko arauak eskainiko dira.
|
|
|
Proiektu horren bitartez, umeak euskal literaturara hurbilarazi
|
nahi dira
. Horretarako, ipuinak bitarteko ezin hobeak direla uste dugu, bai etxean bai eskolan, umeen artean irakurzaletasuna bultzatzeko.
|
|
|
euskarazko literatur saria, gaztelaniazkoa, eus' Biblioteka karara egindako itzulpen literarioarena eta haur eta gazteentzako euskarazko literatur saria. Aipatutako modalitate horietan ez da literatur generoa aintzat hartzen, saritu
|
nahi dena
literatur sorkuntza baita.
|
|
|
Liburueta fondo-bildumak garrantzi handikoak dira kultura ondarearen alorrean, gizakiari eta bere inguruari buruzko zehaztasun ugari eskaintzen dituztelako, era ordenatuan jasorik jartzen baitira jendearen erabilgai, herritarrak informatzeko, komunikatzeko eta hezteko xedearekin. Helburu horiek behar bezala lortu
|
nahi baditugu
, beharrezkoa da zabalkundea egitea eta bilduma propioak eta kanpokoak kontsultatzeko aukera ematea, eta, horretarako, informazio-sistema komun bat eratu behar da teknologia berriek eskaintzen dituzten abantailez ahal den neurrian baliatuz.
|
|
|
' Biblioteka arteko tirabirak etengabeak izan dira gai honen inguruan, tentsio handiko uneak ere tartean. Udalak, bere garaian Nafarroako Unibertsitate Publikoaren egoitza Alde Zaharrean (auzoa nahiko egoera kaxkarrean zegoen orduan) kokatzeko aukera galtzen utzi ondoren jasotako kritikek akuilatuta, ez zuen entzun ere egin
|
nahi
Liburutegi Nagusia Alde Zaharrean kokatzen ez zuen ezein asmo. Nafarroako Gobernuak, berriz, apalago hasieran baina sendoago orain, liburuzainek hasieratik defendatu zuten aukeraren alde egin du:
|
|
|
Oro har, oinarri batzuk finkatzea da prestatutako dokumentuek bete
|
nahi duten
helburua, bertatik neurri zuzentzaile batzuk abian jartzeko, egitura koherenteagoa lortzeko asmoarekin. Hortaz, Nafarroako liburutegien
|
|
|
Liburutegiei buruzko Legea baliagarria izatea espero dugu, Nafarroako herritar guztiendako liburutegi zerbitzua bermatzeko, batetik, eta liburutegi berriak irekitzeko eskumena Nafarroako Gobernuko Hezkuntza eta Kultura Departamentuaren esku uzteko, bestetik. Etorkizunean Nafarroako Liburutegi Publikoen Mapak adierazten duen tokietan soilik irekiko dira liburutegi berriak, eta ez udalek
|
nahi dutenean
, orain arte gertatu den bezala. Legearen beste helburuetako bat da egoera antolatu eta egitura organikoa ezartzea.
|
|
|
Ikusteko dago
|
nahi
edo asmo on horiek nola gauzatuko diren gero lege batean. Bestaldetik, zerbitzuen karteran egiten den aipamen hori ez da euskararen inguruan dagoen bakarra.
|
|
|
Caravaggiorenak berarenak zirela erabateko segurtasunez ezin ziurtaturik ere, lehenik Italian, gero Espainian eta ondoren Euskal Herrian zintzilikatutako koadro klasikoek niri behintzat sortzen didaten zirrara ez da —aitortzen dut— zirrara espiritual hutsa.
|
Nahi
gabe izango da, baina behin baino gehiagotan joaten zait burua preziora. Zenbat balio ote du koadro honek?
|
|
|
Artearen balioa erlatibizatzera natorrela pentsatuko du dagoeneko baten batek. Egunen batean, prest nago artearen balioa erlatiboa dela sutsu ere defendatzeko, edo subjektiboa dela esateko, baina gaurkoan, artikulu serie bat zabaldu
|
nahi duen
honi haria aurkitu nahian besterik ez naiz ari. Eta nik tokiaz eta espazioaz hitz egin nahi dut, ez espazioaren erlatibismoari buruz; espazio ezberdinei buruz baizik.
|
|
|
Egunen batean, prest nago artearen balioa erlatiboa dela sutsu ere defendatzeko, edo subjektiboa dela esateko, baina gaurkoan, artikulu serie bat zabaldu nahi duen honi haria aurkitu nahian besterik ez naiz ari. Eta nik tokiaz eta espazioaz hitz egin
|
nahi dut
, ez espazioaren erlatibismoari buruz; espazio ezberdinei buruz baizik.
|
|
|
Gizaseme gogorrak haiek. Gerhardek euskara maitatzen ikasi zuen," Zein
|
nahi
garaitan Euskalerriko gauzak darraizkit: batez ere Euskera maitea" idatzi zion inoiz Resurrecion Maria Azkueri.
|
|
|
Hil zutenean hain handia izan zen gure mina ezen emakumea salbatu
|
nahi genuen
gure barne muinetan. Momentu hartan, Iñaki Esnaolak oihu egin zuen" Ez zen prexixo Santa Teresa de Jesus".
|
|
|
Hori baino ez zaigu falta. Beno, eskola bat ere
|
nahi dute
. Konforme.
|
|
|
7 zk.-Filosofo berriak. 8 zk. (1978), 24 -66-Iran bidegurutzean eta gurutzebidean (Orain eta Hemen). 9 zk. (1979),-Valencian ez da" katalanez" mezarik
|
nahi
(Orain eta Hemen). 10 zk. (1979), 76 -78-Puebla 79. 10 zk. (1979), 93 -105-Estatu Jainkoa (Orain eta Hemen).
|
|
|
ALBISU, Iñaki-Nik bizi nuen alkoolismua. 20 zk. (1965), 75 -83-Profesionalismoa eta amateurismoa edota" Antzerti" k sortu
|
nahi duen
nahaspila. 37 zk. (1985), 95 -97-Amateurismoa" versus" Profesionalismoa? (edo arazo hau kokatzeko saioa). 37 zk. (1985), 129 -134.
|
|
|
Mariaje Ihartza).-Itxurak gordetzeko legea. 82 zk. (1994), 23 -35 (Itz.: Esteban Agirre).-Valencian ez da" katalanez" mezarik
|
nahi
(Orain eta Hemen). 10 zk. (1979),-Katalan-hizkuntza. 31/ 32 zk. (1968), 109 -111 (Itz.:
|
|
|
ANTZA, Mikel-Profesionalismoa eta amateurismoa edota" Antzerti" k sortu
|
nahi duen
nahaspila. 37 zk. (1985), 95 -97-Amateurismoa" versus" Profesionalismoa?
|
|
2001
|
|
|
Historia liburuen funtzioa asmaturiko elezaharrak egiazkoak balira bezala kontatzea baldin bada, zalantzarik ez da kreaziozko literatura egiazki gertaturikoari gezurrarenitxura emateko ahalegina izan ohi dela. Gezurrari egiaren eitea eman
|
nahi diote
historialariek, egiari asmazioarenitxura idazle sortzaileek. Uste dut Pablo Antoñanari entzuna dela, eta ez balitz ere, berdin balio lezake itzulinguru gisa, iragan urtean Nafarroako erdal letretan bizar handiko bi figurak beste koxka bat hazi direla esaten hasteko.
|
|
|
Vianako Printzearen kultur saria eraman du Miguel Sanchez Ostizek, bi liburu argitara eman eta hitzaurrea egin dio Pablo Antoñanaren bati. ...u eta bere idazkiren bat euskaraturik argitaratua ikusteaz gainera, ematen eta argitaratzen jarraitzen du, motzean, kondentsaturik gizakien ibileraz kupidaturik, hitz eta esapideak banan-banan neurturik esanahian eta erritmoan. Guztiz bestela jokatzen du Sanchez Ostizek, isilik egotera behartu balute bezala, eta bat-batean enbarazua kendurikgo rdea izan duen guztia oldarka, aho beteko jarioan eman
|
nahi balu
bezala. Arras desberdin.
|
|
|
Elkartea ren plan estrategikoaren bururapena EuskoJaurlaritzaren Politika Linguistikorako Sailburuordetzatikjaso genuen diruaz ordaindu genuen eta LKS izena daukan aholkularitzarekin egin genuen. Berari esker orain badakigu zeintzuk diren zehatz-mehatz egin
|
nahi ditugunak
bezala, hala egin behar ditugunak ere. Eta laburbildu beharrean bertan aipatzen diren sei ildo estrategikoak aipa daitezke:
|
|
|
Herrietako euskararen plan estrategikoekin, Bai Euskarari Plan Estrategikoan burututako esperientzia emankorra herri eta auzoetara eraman
|
nahi da
. 2001ean hasitakoak plan pilotuak izango dira.
|
|
|
Baina azken bolada honetan, Alexander Fleming-ek penizilina aurkitu zuenetik antibiotikoak aspaldian hor direla ahantzi duten —edo agian ikasi
|
nahi
ez duten— batzuek azken farmakopea berritzat sendabelarrak harturik, hor ari dira, jo eta ke, euskalkiak berpiztu guran, bizkaiera bereziki, berau dialekto bat barik, hizkuntza oso, beregain eta aparta balitz bezala. Jokabide hori berez lauzpabost txotxoloren keria litzateke, eragin praktikorik gabea, baldin eta beren inguruan bozgorailu sistema bikaina eratu ez balute, non eta Euskaldunon Egunkaria-n.
|
|
|
Aspaldion euskarak aurrera egin badu, neurri handiz, euskara batuagatik izan da, eta hori ongisko dakite gure hizkuntzaren etsaiek. Hor dira, adibide garbiz, Jaime Ignacio del Burgoren hitzak," A los nacionalistas no les intereBestalde, euskara batuari erantsi
|
nahi zaion
" artif izial" kutsu horrek, bidezkoa ez izateaz gainera —bai baitirudi euskalkiz mintzo diren analfabeto guztiak hiztun eredugarriak direla—, aspaldiko salatzaile nagusiaren hitzez," Ma rteko euskara" delako etiketak, mesede baino kalte handiagoa egiten du, Jose Ignacio Perez Iglesiasek, EHUko euskara errektoreorde-ohiak zuhurki salatu duenez, horrek, azken buruan, ... Hori al da ba nahi duguna?
|
|
|
Aspaldion euskarak aurrera egin badu, neurri handiz, euskara batuagatik izan da, eta hori ongisko dakite gure hizkuntzaren etsaiek. ...4, aspaldiko salatzaile nagusiaren hitzez," Ma rteko euskara" delako etiketak, mesede baino kalte handiagoa egiten du, Jose Ignacio Perez Iglesiasek, EHUko euskara errektoreorde-ohiak zuhurki salatu duenez, horrek, azken buruan, euskaldun berriak erdaraz egitera gonbidatzen dituelako, hainbeste nekez ikasi duten euskara baztertuz, eta, bide batez euskara ikasteko inolako ahaleginik egin
|
nahi
ez dutenen zabarkeria eta alfertasuna xuritzen duelako. Hori al da ba nahi duguna?
|
|
|
Hor dira, adibide garbiz, Jaime Ignacio del Burgoren hitzak," A los nacionalistas no les intereBestalde, euskara batuari erantsi nahi zaion" artif izial" kutsu horrek, bidezkoa ez izateaz gainera —bai baitirudi euskalkiz mintzo diren analfabeto guztiak hiztun eredugarriak direla—, aspaldiko salatzaile nagusiaren hitzez," Ma rteko euskara" delako etiketak, mesede baino kalte handiagoa egiten du, Jose Ignacio Perez Iglesiasek, EHUko euskara errektoreorde-ohiak zuhurki salatu duenez, horrek, azken buruan, euskaldun berriak erdaraz egitera gonbidatzen dituelako, hainbeste nekez ikasi duten euskara baztertuz, eta, bide batez euskara ikasteko inolako ahaleginik egin nahi ez dutenen zabarkeria eta alfertasuna xuritzen duelako. Hori al da ba
|
nahi duguna
–
|
|
|
Ba omen da bestelakorik ere. Hortxe dituzue, adibidez, Odon Elorza, Ramon Etxezarreta, Mario Onaindia, Jesus Egiguren, Ramon Jauregi... eta horiek euskaltzaleak dira, beti izan dira federalismoa ren aldekoak, eta alderdian aldaketa sakonak egin
|
nahi lituzkete
. Bada hortik zer espero.
|
|
|
Aldaketak, gainera, guk
|
nahi
baino astiroago hel litezke. PPk Espainian gehiengo absolutua mantentzen duenbita rtean, begien bistan da egoera horretan PSOEk espainol nazionalismo handiaren karta jokatzen segituko duela, ez baitu, gainera, sentitzen ez duena antzezteko gogo ezpremia handirik.
|
|
|
Ongietorria Durangaldeko Antzerkide jaialdi berriari, bai sortu berria delako eta bai programazio komertzial aren mugak gainditu
|
nahi dituelako
.
|
|
|
Antzerkia unibertsitatera eraman
|
nahi den
honetan, pozgarria litzateke, antzezlanen idazleak ere sortu edo trebatzeko eskolak ematea.
|
|
|
Alez ale, emanaldien informazioa emateaz gain, arte eszenikoetako lan berrien aipamenak, elkarrizketak, azterlanak eta beste gai asko jorratuz jantziz joan da Elorrioko inguru emankorrean argia ikusi zuen aldizkari hau. Eta, horrela, lau urte luzetan, nahitaezko errefe rentzia bilakatu da Euskal Herrian eszena gainean zer egiten den jakin
|
nahi duen
ororentzat. Esparru honetan zulo handia zegoen eta oso zaila zirudien era honetako informazioa ematen duen aldizkariak aurrera egiterik izateak, baina hileroko hitzordua txukun baino txukunago betetzen ari da.
|
|
|
Errealitate fikzionatuak azaltzen dira batzuetan, edo fikzio errealistak bestetan. Beti ere irakurlearen kezketara hurbiltzen ahalegintzen dira egileak; horretarako gai hurbilak, gizatiarrak bilatzen dituzte baina, aldi berean, gizatasunaren muinera jo
|
nahi duen
hausnarketari ekiten diote. Bizi dugun garai epiko honetan, epika gutxi idazten da, eta lirikak betetzen du ezinegonaren hutsunea, lirikarako garai txarrak direnean gertatu ohi den bezalaxe.
|
|
|
Badatoz, ezari-ezarian, bizkaieraren altxorrak. Añibarro, Zabala, Frai Bartolome... agerian ditugu berriro ere, Mendebaldeko tradizioa ondo ezagutu
|
nahi dutenentzat
. Falta ditugu, beharbada, oraintsuagokoak.
|
|
|
batzuek ez dute salbamendurik amesten Alemanen baithan baizik. Burua berotua ari dira karkulan, eta burutik pasatuak oro Ebanjelio saindutzat eman
|
nahi
dauzkute. Heien ideiak ez baditutzu onhartzen, traidore bat zira edo inuchent bat.
|
|
|
girichtino zen gure izena, Pagano gure izana.
|
Nahi badugu
Frantzia zuti dadin, sar gaiten, gure zaharrek atchiki duten, bide ertchi eta chuchenean. Duela urthea, zer oren dorpheak, zer egun ilhunak!
|
|
|
Eskualherria, erran nahi beita bere etchea, bere eliza, bere pilota, bere mintzaira, bere sinheste zahar ederra. Frantzia ezarria izanen beita eskualdeka, gure chokoan
|
nahi
ginuzke atchiki gure ohidura eder guziak. Eskualdunak jarraikiko dira bihotz oroz Petain Marechalari.
|
|
|
Gorago adierazi bezala, Lafittek bazuen esperantza Vichyko Gobernuak Frantzia eskualdekatzeaz, eta populuen izaera, mintzaira, odol eta ohiturei errespetua ekartzeaz ageri zituen xedeenaldera. Posibilismoaren bidetik ibili
|
nahi zuen
, eta prest zegoenho rretarako Xalbat Arotzarena hitlerzalea rekin elkarlanean aritzeko. Hala, ekainaren 27an," Hiruak bat" izeneko artikulua argitaratzen du Eskualduna astekarian, eta hor salatzen du Charles Brun adiskidearengandik —Vichykogobe rnuko kidea— jakin duen berria, nola Vichyko batzorde berezi batek eskualdekatzeari buruz bere proposamena aurkeztu behar dion Petain mariskalari uztailaren 25ean.
|