|
2000
|
|
|
Ez genuen bertako egoera sozial, politiko, linguistiko nahiz kulturalaren berri euren ahotik jasotzerik izan. Kontaktu jakinik gabe joan ginen eta ez autoaren EH pegatinak, ez
|
nahi
gabe ere egunero tokatzen zen kamiseta erreibindikatiboak, ez zuten inor hurbilarazi, uxatu akaso... Jakin genuen turistekin hizketarako uzkur xamarrak omen zirela, errezelo handia izaten zutela eta ez da harritzekoa.
|
|
|
Jakinaren gainean izanda ere aurreko batean mundu honetako eta Nafarroa eta Donostiako pipermin onenak ekoizten diren errio-erriberak dituen Usurbilgo hamaika baserritako piperren artean onenak zeintzuk ziren erabaki behar zuen epaimahaikide izatera deitu ninduten.
|
Nahi
gabe ere kristau kutsuadura gutxiena uste dugunean azaleratzen da eta pipermina gurtzen dudan eran gurtzen dudanez, baserritarren lanaren emaitzak aparteko majeran jaten emateko modukoa den nire minaren ahosabaiaren arabera sailkatzera bezatu nintzen. Baita gordinik eta frijituta eder askoak dastatu...
|
|
|
Eleberri beltzari suposatzen zaizkion elementu gehienen presentzia erakusten du liburu honek: protagonista ikertzaile pribatua da; honek normalean diru arazoak ditu; ironikoa eta batzutan zinikoa ere bada, baina funtsean erromantiko hutsa;
|
nahi
gabe, egoera nahasi batean sartu da, hasieran inolako misteriorik ez zeukan ikerketari ekin ondoren; ikerketa honetan aberastasunaren atzean izkutatzen den usteldura agertuko zaigu. (El Correo 1997-IV-24)
|
|
|
Kioskero ero batek ETAn sartu nahi duela-eta Herriko tabernara doa kontaktuaren berri izateko. Bertan, tabernariak gezurra esaten dio eta
|
nahi
gabe Patxi oso egoera arriskutsuan sartuko du. Izan ere, tabernariak Patxi izendatuko baitu ETAren kontaktu gisa.
|
|
|
25 artikulua.-1 Pertsona orok du bizimodu egokia izateko eskubidea, bai berari eta bai bere familiari osasuna eta ongi izatea bermatuko diena, eta batez ere janaria, jantziak, bizitokia, mediku-sorospena eta gizarte-zerbitzuak; eta baita lanik eza, gaixotasuna, elbarritasuna, alarguntasuna, zahartzaroa edo bizibidea
|
nahi
gabe galtzeko beste kasuren bat gertatzen denerako asegurua izateko eskubidea ere.
|
|
|
Ekoiztu ekoizten dira nahi eta uste baino gehiago ere. Esaterako guk zistukariahostunak egiten ditugu, baina
|
nahi
gabe eta, horregatik, ez gara konturatzen.Hots markatuagoak, Afrikako klikak edo Guatemalako eiektiboak, ziurrenikez ditugu egiten nahi gabe ere...
|
|
|
Ekoiztu ekoizten dira nahi eta uste baino gehiago ere. Esaterako guk zistukariahostunak egiten ditugu, baina nahi gabe eta, horregatik, ez gara konturatzen.Hots markatuagoak, Afrikako klikak edo Guatemalako eiektiboak, ziurrenikez ditugu egiten
|
nahi
gabe ere...
|
|
|
Irratia batik bat informazio-igorle dela uste duen irratilari profesionala ere bada izan irrati-lengoaiaren arerioa,
|
nahi
gabe bada ere; irratibidearen molde adierazgarriak lengoaia propioaz ezagutuak izan daitezkeela ukatzen ohi du. Hedabide desberdinen kazeta-funtzioak erkatzeko testuinguruan, irratia da albisteak azkarren igortzen dituen hedabidea.
|
|
|
Baina ez gaitezen adarretatik joan: esan dut Dublin-go jendea dela hemengo ikuskizunik handiena, euren begiratze iheskorrekin telepatiaz laguntzeko prest baleude bezala; edota ia
|
nahi
gabe zintzilikatzen duten irribarrearekin, zuregatik gehiago egingo luketela aditzera eman nahian, baina zoritxarrez ezin dutela, eskuak poltsaz beteta dituztelako. Hori da Dublingo jendea, hala pentsatu nahi dut gutxienez.
|
|
|
Zer bekatu egin nezakeen, bada, amets hartan, non ez bainintzen neure buruaren jabe ere izan? Zeren, atseginaren sortzean, nola izan baitzen ametsetan, ez zegoen borondatearen nahi bat, eta borondaterik ez zegoen lekuan ez zegoen bekaturik; itzarri orduko, ordea, pizten zitzaidan borondatea, baina pizten zitzaidan plazer plazent eta atsegin guztizko haren oldarpean, eta, nola borondate piztu berriaren zirkunstantzia haietan eta haren ahulezian nahi ez nuena ere
|
nahi
gabe nahi bainezakeen, zeren atsegina istant orotan baita atsegin, orduan zetozkidan zalantzak eta ezbaiak, kezkak eta buruhausteak.
|
|
|
" Ez ahantz, seme, ezen Martin etxerako dugula, eta heu elizarako". Eta, aitari hura aditzen nionean, nik ez zekiat zergatik, baina asaldatu egiten ninduan
|
nahi
gabe, hatsik gabe geratuko banintz bezala, hainbat elizgizoni aditurikako sermoi ezin tristeagoak gogorat etortzen zitzaizkidalako, beharbada, eta sermoi haien hitzek, eliz pareten arteko ilunean, ene arima inguratzen eta kateatzen zutelako, hegaldirako bidean jarri beharrean... Eta nik, aldiz, hegaldatu egin nahi izaiten nian, hori banekian, nahiz eta artean ez nekian norat egin...
|
|
|
Eta, senak-edo manaturik, guztiz
|
nahi
gabe, urrats bat gibela egin zuten neskame eta morroiek, osabaren esklamazionea aditu orduko.
|
|
|
Eta,
|
nahi
gabe, Urbiainen gertatuak etortzen zitzaizkidan bururat, zeren urbiaindarrak ere bertze tigre baten beldur baitziren —eta ‘bertze’ diot, ez bakarrik Indietako tigre hura bertze tigre bat zelako, bertze mota eta bertze molde batekoa zelako ere bai, handiagoa eta piztiagoa—, noiz eta hark Urbiaingo basoetarat ihes egin baitzuen, eta zeren baitzirudien ezen urbiaindarrak eta indi... munduaren punta batean eta bertzean orduan ere berdin!
|
|
|
—Zer ari zara hemen? —ahapetik, dendan zeuden gainerakoei, bezero ala saltzaile, nire presentzia
|
nahi
gabeaz ez ohartarazteko maneran.
|
|
|
lehengo harremanak hoztu ez ezik, hura ez zen inoiz Ximurraren emaztea baino areago izan niretako, ezta ni ere Kristinaren senarraz haratakorik haren begietan. Orain, patu burlati batek elkarturik gintuen,
|
nahi
gabean, partidako galtzaileen artean.
|
|
|
Niri zegokidan Gertakarietako kazetari saldoarendako izendapen gordin horren aitatasuna.
|
Nahi
gabe, irriño egin nuen, maisu zaharrak bere mainak ezaguturik ikasle azkarraren arian. Hiru egun lehenago baino helduagoa ematen zuen.
|
|
|
—Zerorrek piztu zenidan lehenbiziko susmoa,
|
nahi
gabe noski —jaulki zuen, aitzin-solasik gabe— Duela bi aste, Unairen bila etorri zinelarik, zure amarenera asteburu pasa joateko.
|
|
|
" Berriz ere herriratu aitzin, etxera etorri eta hartu behar duzuna". Kristinaren aginduak —gonbidapenez mozorrotzen ere ez zen nekatu! —,
|
nahi
gabean, hondar egunetako ene ezbaietariko bat argitu zidan: nire andreak bere horretan utzia behar zuen etxeko zerraila zaharra.
|
|
|
" Hala ere, oraindik maite zaitut". Eta orain, Dabidek egiaz tiro egin zidanetik denboralditxo bat igaro dela, zalan  tza egiten dut
|
nahi
gabe ez ote zidan argia piztu, harrezkero ez ote ditudan gauzak argiago ikusten... Minak min, gutxienez beste neska maite zuela esan izan balit, nik argi ikusiko nuen aurrerantzean nondik nora jo, baina egoera nahasgarri hark galduago utzi ninduen.
|
|
|
Orduan, gehientsuenen txalo artean (ni neu harritu egin naiz
|
nahi
gabe txaloka hasi naizela ohartzean), desadostasun oihu batzuk ere entzun dira, Tomenak eta Estherrenak bereziki. Eta gaur batez ere pozik nago behingoz epaiketa hau amaitu egin delako eta gaur, harrigarria bada ere, ez dudalako Dabidekiko gorrotorik sentitzen; horrekin batera, pozik nago badakidalako leher egina nagoela eta lo egin ahal izateko neke fisikoa bezalakorik ez dagoela.
|
|
|
Baina, ezustean, poltsan paperezko musuzapien bila hasi, eta Rubenen aldizkaria topatu dut. Eta
|
nahi
gabe begiak portadako izenburu honetan iltzatu zaizkit: " Maitemin gene ahitua".
|
|
|
Caravaggiorenak berarenak zirela erabateko segurtasunez ezin ziurtaturik ere, lehenik Italian, gero Espainian eta ondoren Euskal Herrian zintzilikatutako koadro klasikoek niri behintzat sortzen didaten zirrara ez da —aitortzen dut— zirrara espiritual hutsa.
|
Nahi
gabe izango da, baina behin baino gehiagotan joaten zait burua preziora. Zenbat balio ote du koadro honek?
|
|
|
Urrezko abarra, I bol., 238 orr.14 Gurekin (nirekin, bederen) dagoen gizaki batek barre gehiegi egiten baldin badu,
|
nahi
gabe ezpainak estutzen ditut, horrela bereak itxi ahal ditudala sinestuko banu bezala.
|
|
|
Eusebio horrek, esate baterako, aldatzeko arroparik ere ez zeukan; neuk eman nizkion; oinetakorik ere ez, etxean egoteko zapatila pare bat besterik ez; baina labana handi bat bai ordea, bandoleroen tankerakoa, beti aldean erabiltzen zuena. Egun batez, lanera bidean, autobusera igo eta, ez dakit nola,
|
nahi
gabe inondik ere, oina zapaldu nion han zihoan arabiar bati. Nik ez nion jaramonik egin hala ere, eta esertzera joan nintzen.
|
|
|
antiseptiko usaina barreiatzen dute
|
nahi
gabe.
|
|
|
Hatz puntek
|
nahi
gabe gozamena zedarritzen duten arren
|
|
|
Handia, ile-beltza, birristi-barrasta, brioz, apur bat lardaskan lan egiten zuen. Xanen atzean atea itxi zelarik, Xan une batez hantxe, lur fregatu berria zapaldu
|
nahi
gabe, aterkia non utzi, nora jo ez zekiela gelditu baitzen, emakumeak begiratu egin zion eta, esku-seinale bat eginik: " Pasa, pasa", esan zion.
|
|
2001
|
|
|
Gizarte mota horren baloreak dauzka hizpide, langile xumeari nolako hondamena ekar diezaioketen agerian uzten duelarik. Titulutik bertatik erraz asma daitekeenez, saltzailea da bere protagonista nagusia, bere semeen aurrean arrakastatsu eta eredugarri azaldu nahiko lukeen gizona, errealitatean hutsaren hurrengo gisa tratatua dela onartu
|
nahi
gabe. Ia bizitza osoa eskaini dio Willy Lomanek duen lanbideari, herriz herri salmentak egiten ibiltzeari.
|
|
|
Istorioak kontatzea ezinezkoa bihurtu da eta hauxe da, hain zuzen, nobela honetan aditzera eman nahi zaiguna. Protagonistak behin eta berriro egiten dituen ahaleginetan, hizkuntzak berak etengabe traizio egiten diola ikusten du, azkenean,
|
nahi
gabe ere, betiko istorioak errepikatuz amaitzen baitu. Ezintasun honen ondorio literarioari isiltasunaren poetika deitu izan zaio eta nobela honen kasuan Samuel Beckett irlandarraren Malone meurt (1951) nobelarekiko antzekotasunak dudagabeak dira.
|
|
|
ikasleak halako gramatika-kategoria baten ordez beste kategoria bereko beste bat espero du(, hiztegiarensindromea?), hau da, izenaren ordez izena, nahiz eta maiztasunaren aldetik, kategoriek ez duten beti agerpen-tasa bera izaten hizkuntza guztietan; eta halakojoskeraren ordez, baliokidea espero du, hau da,(, gramatikaren sindromea?) erlatiboa ^ erlatiboa. Bestela esanda, ia
|
nahi
gabe, estilistikaren alorrera lerratzengara, estilistika konparatura. Eta alor hori ia batere jorratu barik dugu.
|
|
|
Ikasteko aukeratan ikasleen berdintasuna garantizatzea ez da ordu-kopurubera, ordutegi bera, liburu bera... erabiltzeko aukera ematea soilik. Azken batean, irakasleak,
|
nahi
gabe, bere ikas-estilo berbera duten ikasleak saritzen ditu, bestelakoak alboratuz.
|
|
|
Kontaketa bera hizpide bihurtzen duen nobela-mota horri metanobela deritzo.Istorioak kontatzea ezinezko bihurtu da, eta hauxe da, hain zuzen, nobela honetanaditzera eman nahi zaiguna. Protagonistak behin eta berriro egiten dituenahaleginetan, hizkuntzak berak etengabe traizio egiten diola ikusten du, azkenean,
|
nahi
gabe ere, betiko istorioak errepikatuz amaitzen baitu. Ezintasun honenondorio literarioari isiltasunaren poetika deitu izan zaio, eta, nobela honen kasuan, Samuel Beckett irlandarraren Malone meurt (1951) nobelarekiko antzekotasunakdudagabeak dira.
|
|
|
Interneten nabigatzean, erabiltzailea
|
nahi
gabe atera daiteke bere ohiko hornitzailearekiko konexiotik, eta askoz garestiagoa den beste tarifa-zenbaki batera konekta daiteke, OCU Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak jakinarazi duenez. Beraz, erabiltzailea bere ohiko hornitzailearen konexiotik atera eta beste tarifa-zenbaki batera konektatzen duen leihoan sar daiteke erabiltzailea, inolako abisurik gabe.
|
|
|
Labana.Gorpua. Labanarekin gorputza moztu nahi dio, baina ezohizko mugimendu bati esker ispiluari so egin dio ia
|
nahi
gabe, inertziaz, hasera batean bere irudi lausotua ikusiz. Baina, ondoren ispilua opako bihurtzen joan zaio eta aldendu ezinezko irudi bat agertu da momenturo, berriro hitz egiten hasi den arte... Begira nazan eta kontura hadi!
|
|
|
|
Nahi
gabe igurtzi nion ezkerreko bularra eta berriro sentitu nuen elektrikara. Emazteak irribarre egin zidan.
|
|
|
Nire erreakzioa apur bat apartatzea izan zen,
|
nahi
gabe. Orduan isilik egon ginen luzaroan, hareatza umelean eta giro hotzarekin.
|
|
|
Bakardade izugarri hartan, ordea, zail egin zitzaion Schlumberger-ri zernahitan hastea, eta, berriz ere,
|
nahi
gabe eta indar ezkutu batek hartara bultzaturik, egoera haren zio izan zitezkeen hitz-irudiak inguratu zitzaizkion garunera, trumilka: Konplota, Estatu-Kolpea, Traizioa, Holokaustoa, Inbasioa, Izurrite Biblikoa, Ihes Erabatekoa, Apokalipsia...
|
|
|
Bizitzan, eten gabe berrituz doan oihal erraldoi honetan, aurrera begira noan neurrian atzoko arropei, herenegungoei..., txikitakoei agur egin behar izan diet. Agur,
|
nahi
gabe, derrigorrez, halabeharrez..., edonoren barnean, bizitzak berak sorturiko artaziak direlako, azken batean, soineko berri baten patroia egiten laguntzan diguten adiskide-etsaiak.
|
|
|
Bezeroak, normalean, aurreraka sartzen zirenez, astia franko ematen zigun, bata ala bestea, zein zen erantzun zuzena asmatzeko. Hala ere, azkenean, irteterakoan, guretariko batek, txandaka, korrika irten mostradore atzetik eta,
|
nahi
gabe balitz moduan, taka!, ipurdian ematen zion alde egitera zihoan bezeroari, aurretiaz kalkulatutakoak ea zuzenak ziren ala ez ikusteko asmoz, alegia.
|
|
|
Aldamenean zauzkat, ikusten zaitut, zuk esanak entzuten ditut. Arestian
|
nahi
gabe ukitu zaitut". " Baina, lehen, ni hona etorri baino lehen?".
|
|
|
Crosby-k (1986ko Ecologi cal Imperialism saioan) erakutsi zuen nola konkistatu zituzten europarrek Amerika, Asia, Ozeania eta Afrikako kostaldea. Armen indarraz gain, animalia, landare eta germenak sartuz, europa rrek paisaiak, indigenak eta fauna menperatu zituzten inperialismo ekologikoa bultzatuz nahita edo
|
nahi
gabe. Beranduago, Europako potentziak EEBBekin beren natur konkistak banatzen hasi ziren4.
|
|
|
Ez aspertzen gu! Nola ikaratu ginen Eduardok Nikolasi harriarekin buruan eman zionean
|
nahi
gabe. Nikolas gizajoa odoletan, guk urarekin garbitu nahi eta orduan eta zabalduago odola!
|
|
|
Fumatzen-edo hasiak ginen denboran izan zen, eta,
|
nahi
gabe, nik biztu nuen sua, amak tomate eske baratzera bidali ninduen arratsalde batean. Ruizen fabrikaren parean pasatzean, bi automobil beltz eta jende multzo bat ikusi nuen.
|
|
|
|
nahi
gabe irteten zaizkizu desagertuen biografiak
|
|
|
Hala nengoela, irudipen berezi bat izan nuen. Iruditu zitzaidan zabaldutako nire bi beso horiek niregana biltzen zirela ostera, eta beso horiek, nik
|
nahi
gabe, inguratu egiten nindutela, eta besarkatu. Laster konprenitu nuen bi beso horiek Guebokinderrenak zirela; hauxe esan zidan:
|
|
|
Isilune bat egin zuen. Garbi zegoen gertakizunaren irudi latzak bizitzen ari zela eta,
|
nahi
gabe, oinazea marrazten zitzaion hazpegietan. Zigarroari atxiki luzea jotzeaz bat, burua astindu zuen, irudiok uxatu nahi izan balitu bezala.
|
|
2002
|
|
|
Arriskua idazleak garai historikoa deskribatzeko orduan akatsak egitean datza. Nahita edo
|
nahi
gabe, garaiaren bere ikuspuntu «bereziak» eraginda edo behar bezala dokumentatu ez delako. Jean Plaidy-ren lanak horren adibide garbi batzuk eskaintzen ditu.
|
|
|
Obrari buruz egin iruzkina eraso pertsonal bezala hartzea ez da zuzena. Kontua da, baina, nahita edo
|
nahi
gabe, zeharka-edo egileari buruzkoak ere izan direla. Horrelakoetan haserreak ulergarriak direla uste dut.
|
|
|
" Putakeri bat da, batez ere batera egiten denean.
|
Nahi
gabe aurretik egindakoa itzultzeko joera izaten da eta horrek sekulako tentsioa sortzen digu. Baina, tira, ohitzen zara azkenean".
|
|
|
Denok gara ezberdinak oholtza gainean. Nahita edo
|
nahi
gabe bertsolari bakoitzak eman du irudi bat. Jendeak pentsatzen du beti txiste kontatzen ibiltzen naizela.
|
|
|
Beste gauzaki batzuk ere, gure ikuspuntutik,
|
nahi
gabe egon daitezke: kasurako, hezurrezko botoiak eta eztenak (arropetako edo buruko orratzak izandaitezkeenak), hezurrezko zizelak, etab. Adibidez, Mandubi Zelaiako hezurrezkobi eztenak ez ote ziren izango, besterik gabe, hilotzek zeramatzaten apaingailuak, eta ziria, berriz, ganberako kareharri tupatsuzko harlauzak egokitzeko bertan erabilitako tresnetako bat, lan horiek amaitu ondoren hantxe be...
|
|
|
Nik neuk La Pirenaica delakoaren irratsaioak grabatuta zituen pertsona bat ezagutu nuen, baina berandu heldu nintzen, garbiketa batean zaramara bota baitzituen guztiak. Beste batzuetan, grabazioak dokumentu historiko bihurtzen dira ia
|
nahi
gabe, hori gertatu zitzaidan Egin Irratiaren irratsaio batzuekin. Ikasgelan adibide gisa aurkeztu nahi nituelakoan, saio batzuk grabatu nituen; ez nuen uste azkenengoak izango zirenik, baina horrela gertatu zen.
|
|
|
Berbarik gabeko komunikazioa seinaleen bidalketa da, modu aktiboan egiten dena batzuetan eta pasiboan bestetan, nahita egin daitekeena edo
|
nahi
gabe. Berbarik gabeko komunikazioan, berbarik ez baina keinuak, jarrerak, begiratuak... bai.
|
|
|
Eztabaidagarri izan daiteke autopropaganda-asmoaren garrantzia norainokoa den, baina ez dago zalantzarik ustezko objektibitatea eta egiantzekotasunaren atzean (hirugarren pertsona erabiltzen da, esaterako, Zesarri buruz ari denean) bere buruaren alde ekin eta etsaiak gutxiesteko gogoa dela. Gainera bere ikuspegia da irakurleak, ia
|
nahi
gabe eta ia konturatu gabe, onartzen duena. Bestalde, Zesar gertakizunen lekuko izan ez denean ere badaki han izan balitz bezala idazten.
|
|
|
|
Nahi
gabe pozoitu eta hiltzeagatik Frantziako lau familiak jarritako salaketak," behi eroen" gaitzaren ondorioz, bide berri bat eman du ikerketa judizialean. Familia batek aurkeztutako txosten baten arabera, Liberation egunkari frantsesak(*) argitaratu duenez, litekeena da Frantziako agintari publikoek" gogor" parte hartzea gaixotasunaren hedapena ez geratzeagatik.
|
|
|
Ondestearen erasanak-hanturazko tumore-gaixotasunak, erradioterapia-aurrekariak…-edo haren erauzketak inkontinentzia-maila aldakorrak eragin ditzake. Muskulu-konplexuaren edo uzki-esfinterraren lesioa, zeina arduratzen baita
|
nahi
gabe eta nahi gabe gorotzak kontrolatzeaz, kontinentzia aldatu egiten da, lesioaren gogortasunaren arabera. Muskuluetako zuzeneko traumatismoa da inkontinentziaren arrazoi ohikoenetako bat, batez ere erditzean izandako urradurengatik.
|
|
|
Ondestearen erasanak-hanturazko tumore-gaixotasunak, erradioterapia-aurrekariak…-edo haren erauzketak inkontinentzia-maila aldakorrak eragin ditzake. Muskulu-konplexuaren edo uzki-esfinterraren lesioa, zeina arduratzen baita nahi gabe eta
|
nahi
gabe gorotzak kontrolatzeaz, kontinentzia aldatu egiten da, lesioaren gogortasunaren arabera. Muskuluetako zuzeneko traumatismoa da inkontinentziaren arrazoi ohikoenetako bat, batez ere erditzean izandako urradurengatik.
|
|
|
Sintomak aldatu egin daitezke: gas-ihes txikiak, kontrol falta osoa eta gorozkiak
|
nahi
gabe galtzea. Sintomak arinak edo urriak direnean, bizitzeko modua aldatuz konpentsatzen dira:
|
|
|
Ohikoa da pertsona horiek beren eskuak ezkutatzea, lagun bati edo ezagun bati estutzea, edo etxean isolatzea eta ahal duten guztietan irtetea saihestea. Hiperhidrosia nerbio-sistema sinpatikoaren gaixotasuna da(
|
nahi
gabe, kontrolatu ezin dena), gorputzeko izerdi-guruinen gehiegizko estimulazioa eragiten duena. Eskuez gain, izerdi gehiegi dagoen beste leku batzuk oinak, besapeak, aurpegia eta buru-azala dira.
|
|
|
Uren kontrolak aldian behingo analisiak egitera behartzen du, eta azterketa horiek biziagoak izan beharko dute egoerak hala eskatzen duenean: adibidez, lur gaineko uretan harrapatzea, euri handiak egitea edo nahita edo
|
nahi
gabe kutsatzen dela susmatzea. Arauak kontrol-balio edo-maiztasun batzuk finkatzen ditu.
|
|
|
Aurreko gurpilak ibilgailuaren barrurantz pixka bat okertuko dira, ibilbide zuzena ziurtatzeko. Gainera,
|
nahi
gabe bolantea automobila martxan dagoela askatzen badugu, angelu horrek gure ibilbidetik desbideratzea eragotziko du. Eragin horretan eragina dute, halaber, direkzioaren piboteak, gurpilaren kontra finkatzen den piezak eta besoak eta norabide-espekak birarazteko indarra hartzen duten piezak.
|
|
|
Halaber, ohartarazi du ez dela baztertu behar arrantzaleen sareen artean harrapatuta hiltzen diren animalien kopurua. Arrantza-toki industrialek, hala nola Japoniakoek, neurriz gaineko arteekin,
|
nahi
gabe zetazeo asko harrapatzen dituzte. Alde horretatik, presioa ikaragarria da itsas dortoken eta izurdeen kasuan.
|
|
|
Berriro ere, eta orain protagonismo handiagoarekin, garrantzitsuagoa da elikagaien kaltegabetasunari edo segurtasunari dagokion guztia. Kontsumitzaileek, kalitatezko elikagaiengatik askoz gehiago ordaintzeko prest daudenek, ez dute
|
nahi
gabe gaixotu, kontsumitzeagatik, eta are gutxiago inportatzen badituzte. Horren guztiaren ondorioa begi-bistakoa da:
|
|
|
– “Laguntza-burua”:: grapak, iltzeak edo puntak ateratzen diren tokia besterik ez da; beti beherantz egon behar da istripurik gerta ez dadin; izan ere, tiragailuari
|
nahi
gabe eragiten bazaio, istripu larriren bat eragin dezake grapekin. – Tiragailua:
|
|
|
Baleek arazo nagusi bat dute: bereizi gabe elikatzen badira,
|
nahi
gabe irentsi dezakete petrolio gordin guztia azalean, eta lurrazalean flotatzen duen isurketa-geruza bat ere hauteman dezakete. Hala ere, Alonsoren esanetan, baleek ez dute zertan eragin epe laburrean; izan ere, Galiziako kostaldean egiten duten migrazio-ibilbidea uda amaieran mugatzen da, baina bai epe luzean, kutsadura kate trofikoan sartzen denean.
|
|
|
–Barkatu.
|
Nahi
gabe izan da. Hainbesteko gogoa neukan...
|
|
|
–Barkatu, barkatu, ez nuen hori esan nahi...
|
Nahi
gabe...
|
|
|
–Nik ere ez uste idazteko aparteko zaletasunik dudanik. Horiek dira lehenak, eta
|
nahi
gabe idatzi ditut, egoerak behartuta. Nahi baduzu, garbira pasako dizkitut.
|
|
|
Ez dut aparteko neurgailurik erabiliko hartarako, nire esperientziak erakusten didanaz gain. Bakoitzak baitu bere esperientzia, urteek zama gisa batzuetan, altxor gisa besteetan,
|
nahi
gabe gainera jarri diotena, eta esperientzia hau, nahi izanez gero ere, ez baita hain erraz baztertzen eta bide alboan uzten, batez ere eskuartean aztertzeko arazoetan iritzi subjektiboak, erdizka eta hiru, dantzan hasten direnean gure inguruan, jauzika eta doblaka. Baina esperientzia denez geroztik, ez da dudarik urteek zorroztu didaten ikusmena bera ere, nire-nirea izanik, eztabaidagarria eta kritikagarria dela, segur bainaiz bakoitzaren esperientzia pertsonala, nornahi ere den hau, ezin dela besterengana hedatu.
|
|
|
Baina egia da ere orain jendea aukerak egiteko orduan zuhurragoa dela, eta zorrotzagoa. Zeren orain dela hogeita hamar bat urte, denak adorez beteak ginen garai haietaz ari naiz, orduan euskaraz argitaratu ahala liburu gehienak erosten genituen, eta ia-ia manu militari irakurri behar izaten genituen, euskaraz idatzia zen oro, euskaraz idatzia izanagatik ere gaizki idatzia egon zitekeela onartu
|
nahi
gabe. Gurpilari lotuak ginen:
|
|
|
Baietz esango nuke nik. Azken finean, oroitzapenen bila, nire buruko ganbaran gordetako irudi eta bizipen haien bila joana nintzen, eta horietako asko berritzeko aukera izateaz gain, ganbara oroitzapen berri askorekin ederto zamaturik ekarri nuen bueltan, batzuk beren beregi bilatutakoak, beste batzuk
|
nahi
gabe errepidearen bazter batean idorotakoak. Eta azken horiek izaten dira gozoen eta samurrenak.
|
|
2003
|
|
|
Orain, gainera, arazo larri bat dauka, urtebetetze egunean osaba Joakinek baso bat oparitu ziolako, hau da, poxpolo kaxa baten barnean gordeta zeuden zuhaitz askoren haziak, noizbait baserriko lurrean sartu eta Gasparren basoko zuhaitz bihur zitezkeenak. Baina Gasparrek jan egin zituen hazi horiek, eta gero, egarri zenez, ura edan zuen eta
|
nahi
gabe haziak ureztatu. Zuhaitz bihurtuko ote da?
|
|
|
Ez da erreza azaltzen. Gure ikastetxeetako neska-mutikoek,
|
nahi
gabe, ederki asmatu dute modua. Nahastu egiten dituzte, askok eta askotan," ni naiz" eta" ni nahiz".
|
|
|
Egizu nire moduan: planak gaurko gauetik aurrera ez dira igaroten-Arantxak nabarmendu
|
nahi
gabe begiratu zion bere lekutik, hau entzunda.
|
|
|
Hitzak ez al ziren inoiz egiazkoak? Ia
|
nahi
gabe egin al zion horrenbesteko kaltea. Zer ez zuen ondo neurtu?
|
|
|
Egun hartan, asteko azken aurrekoa zela eta, estrategia aldatu eta bere minigonarik txikiena jantzi bazuen ere, ez zuen Unaxengan ezelako aldaketarik igartzen. Euren hankak bata bestearen ondo-ondoan zeuden eta iaia gizonaren eskuak
|
nahi
gabe izterra laztandu zion, baina milimetro bategatik baino izan ez bazen ere, ez zuen itxarondako ukitua nabaritu. Gizon hura harrizkoa zen, edota haren arrebak gezurra esan zion eta bera ez zitzaion batere gustatzen.
|
|
|
Begietara begiratzen zion, eta Ainhizek bazterrik ezkutuenetara heltzen ari zela nabaritu zuen; hitz egiten saiatu zen, baina hitz guztiak zintzurrean gelditu ziren, trabatuta. Hankak mugitu zituen, gero eta urduriago, bere itxura gogorra eta axolagabea bertanbehera galduta, eta
|
nahi
gabe ukitutxo bat egin zion irakasleari hankartean. Unaxek hotzikara sumatu zuen hortik gora eta berehala ikusi zuen estualditik atera behar zuela neskatxo onbera hura, jende aurrean bere burdin-jantzia berreskura zezan.
|
|
|
Diziplinako faltak sailkatuz, horiek oso astunak, astunak eta arinak izango dira, subjektuak erabilitako indarkeria, hura nahita edo
|
nahi
gabe ari izatea, emaitzaren garrantzia eta ofenditutako gizabanakoen kopurua aintzakotzat hartuta.
|
|
|
Ana Álvarez Pereiro elkarteko abokatuak esan zuenez, salaketa joan den ostiralean aurkeztu zen Gijongo Guardiako epaitegian, baina, seguru asko, Madrilgo jurisdikziora eramango dute, izapidetzeko onartzen badute. Sila Murillok esan zuen Iberiako bi langilek “tratu iraingarria” izan zutela, eta besoetan eraman zutela Valentziatik beste hegaldi batetik Asturiasera,
|
nahi
gabe erortzen utzita. Hori dela eta, zerbikalen zuzenketa, ezkerreko sorbaldako luxazioa eta kolpeak izan ditu.
|
|
|
Espezialistaren esanetan, normalean gurasoek ez diete seme-alabei jaten irakasten. Askotan,
|
nahi
gabe, ondo proportzionatutako gorputzaz gozatzeak dakarren merezimenduari buruzko ideia okerra ematen diete.
|
|
|
Müeller-ek adierazi zuenez, mikrosentsoreen funtzioa pazienteari “segurtasun-sentsazio askoz handiagoa” ematea da; izan ere, protesiak denbora errealean erantzuten dio bere mugimendu bakoitzari, eta, horri esker, “aurrera begira jartzen da, oinez dabilen bitartean”. Gainera, eroriz gero, elektronikak saihestu egiten du hanka
|
nahi
gabe tolestea, eta litio-bateria bat du, anputatuari 25 -30 orduko autonomia ematen diona. Beste batzuetan bezala, erabiltzaile-kopuruari dagokionez, lehen herrialdeetan Estatu Batuak daude.
|
|
|
Bizitzako lehen sei hilabeteetan, haur askok,
|
nahi
gabe, esne kantitate txikiak botatzen dituzte irentsi bitartean edo jan eta gutxira. Horri erregurgitazio esaten zaio, eta ohikoena da haurraren digestio-sistema heldugabea izatea, bat-bateko mugimenduekin eta haurra hartzean oheratuta egotearekin batera.
|
|
|
Eskualde horretan meatze-jarduerak egiteko, errepideak eta azpiegitura handiak eraiki behar dira, eta, hala, lurraldea zatitu egiten da, eta okelak bizi diren basoak uharte txiki bihurtu dira. Isileko ehiztariez ez ez hitz egiteagatik; izan ere, 1995ean, gizon bat betiko kartzela-zigorra ezarri zioten panda bat hiltzeagatik, edo,
|
nahi
gabe, oreinentzat prestatutako tranpetan erortzen diren animaliez.
|
|
|
Beren lanaren froga nabaria lur-pilo txiki eta ugariak dira, agerian geratzen direnak eta azkenean lurra desorekatzen dutenak. Hala ere, animalia hauek ere laguntzen dute,
|
nahi
gabe bada ere, lurra mugitzean eta zizareak eta lorategia honda dezakeen zizareren bat edo beste akabatzean. Topoek orduko 10 metroko galeria egin dezakete elikagai bila Topoek, egun batean, beren pisuaren erdia hartzen dute elikagaian, eta ez dira gai 24 orduz baino gehiagoz baraurik bizitzeko; beraz, egun osoan galeriak zulatzen dituzte janaria lortzeko.
|
|
|
Arriskuen garrantziaren arabera, perretxiko pozoitsuak kontsumitzearen ondoriozko intoxikazioak kokatu behar ditugu, kasu kopuruaren arabera. Gure herrialdeko eremu askotan dagoen kultura mikologiko eskasak perretxikoak ehizatzen eta harrapatzen hastea eragiten du oraindik, eta,
|
nahi
gabe, ondorio txarrak izan ditzakeen errusiar erruleta batean parte hartzen du. Jatorri kimikoko arriskuak Jatorri kimikoko arriskuek protagonismo txikiagoa izaten dute buletin epidemiologikoetan jasotako toxikomanoen agerraldietan.
|
|
|
Anak bera harrapatu bazuen dutxan, aldrebes ere izan zitekeen hurrengo batean, berak harrapatu zezakeen Ana.
|
Nahi
gabe, noski, eta kasualitatez, noski, eta kasualitatea probokatu gabe, noski. Izan ere, innoble samarra izango litzateke kasualitatea probokatzea eta bainugelako atea braustakoan irekitzea, barruan dutxa-soinua entzutean edo dutxa gazte baten azken tantak entzutean tank-tank.
|
|
|
Bere ile naroa kokotean bildu eta korapilo faltsu bat egin zuen, askatu orduko desegingo zena, galtzarbeetako ile-guneak une batez bistaratuz. Berariaz eta aldi berean
|
nahi
gabe erreparatu nien besapeko ile bakan horiei, kleptomanoak gauza ezdeusak lapurtzen dituen plazer bertsuarekin. Nire kasuan ordea intimitatearen zati ezdeusak lapurtzen nituen, gero nire gogoan eramateko.
|
|
|
Egarriak nengoen. Eta, trenaren albokada bat baliatuz,
|
nahi
gabe bezala, nire burua haren aurpegira hurbildu eta, demoniok ezpo!, musu izatera ere heldu ez zen laztana egin nion. Baina Teresak sua ukitu izan balu bezalaxe erretiratu zidan aurpegia.
|
|
|
Ostiatuak alde guztietan egoten dituk. Errealak, batzuetan,
|
nahi
gabe bere atean sartzen dik gola, ala. Baina ostiatuak, akabatuak, gaur gutarrak izan dituk, eta gogor sakatu behar diagu...
|
|
|
San Ramon Nonatori meza batzuk atera behar dizkio eta limosna eta karitate-ekintzak egin behar ditu.
|
Nahi
gabe geratu bada haurdun, ordea, zein aukera ditu umea mantendu ezin duen emakumeak, edo jaiotza horrekin ohorea galtzen duenak. XVIII. mende bukaera aldera, haur-hiltze kasuak gero eta arraroagoak dira (auzi-paperetan ikus daitekeenez), eta haur abandonatu edo kaxako umeen praktika, aldiz, instituzionalizatzen hasten den unetik, gero eta erabiliagoa.
|
|
|
Garai horretan bildu ziren dantzaldietan gertatzen omen ziren izugarrikerien deskribapenik amorratuenak. Eta bitxia da, apaiz eta fraide horiek, teorian behintzat, ez baitituzte inoiz ikusi dantzaldiok âgaztetan, edo
|
nahi
gabe ez bada behintzatâ: moraltasunaren zaindari moduan lekuko izatea ere debekatua baitute, ediktuetan errepikatzen den bezala.
|
|
|
Hala ere, ez gaitezen itsutu: paradigma nazionalaren kasuan sarriegitan nahasten dira bideak eta helburuak,
|
nahi
gabe edo nahita. Akats larria da hori, denen artean larrienetakoa.
|
|
|
Ez hori bakarrik. ETA, gainera, proiektu berriari buruzko eztabaida baldintzatzen ari da, nahita edo
|
nahi
gabe, ez naiz ni horretan sartuko. Nik sinets dezaket, Egun karia-ren historian zehar, behin baino gehiagotan saia zitekeela ETA periodikoan nolabaiteko zeharkako kontrola izaten.
|
|
|
Emozionatu... esan nahi dut alegia, hotzikara moduko bat sentitzen dudala, eta begiak gorritu egiten zaizkidala. Emozioen munduko erreakzioa da,
|
nahi
gabe sortzen baitzait, eta ez zait gustatzen niri jendaurrean emozioak erakustea. Bainape ntsatzen hasten naizenean, gaseosa marka famatu baten iragarkia etortzen zait burura (penintsularra ni ere, bai alajaina!).
|
|
|
Istant batez, Gutiérrez epailea irudikatu du Damianek, toga beltz eta guzti, film amerikarretako egurrezko mailu eta guzti, berari sei urteko kartzela zigorra ematen. ETAren komando iheslari bati laguntzeagatik sei urteko espetxea merezi duzu, esaten, kolaboratzeagatik edo, okerrago, partaide izateagatik, eta,
|
nahi
gabe, irri bat atera zaio ezpainetatik: sei urte baino lehen izango naiz lurpean, Gutiérrez maitea.
|
|
|
Hobe horrela, pentsatu du Damianek, baina damu da gauean afaltzeko adostu duten hitzorduarekin. Zeharka eta
|
nahi
gabe etorri zaio eskaera. Zer duzu gaur egiteko, galdegin dio Lupek.
|
|
|
|
Nahi
gabe bezala datoz,
|
|
2004
|
|
|
Batasuna, aldiz, entzungor. Eta hor dugu gaur, bere horretan, aitortu
|
nahi
gabe ezinbertzekoa dela ETAren itzalpeko ziklo historikoarekin bukatzea. Eskubide politikorik gabe gainera, eta ezker abertzale osoak sorturiko hainbat eta hainbat mugimendu, ekimen eta erakunde sozial nola kultural bere atzetik eramanez amildegira.
|
|
|
Bizitza latza izan duela iradokitzen ari zait emakumea, baina ez dit xehetasunik eman bere bizitzari buruz. Ondo ezagutzen dut nolakoa den nire herria, baina irudipena dut emakumeak, nahita edo
|
nahi
gabe, desbideratu egiten duela gertatzen zaionarekiko arrangura; konturatu naiz niri ere itogarria egiten zitzaidan herriak oso neurri laburrean duela emakumeari gertatzen zaionaren erantzukizuna. Egia da, niri ere itogarria egiten zitzaidan herria, uste bainuen herria zela nire ezinen edo aurrera ateratzeko eragozpenen errudun madarikatua.
|
|
|
Gainera, komeni da itxura atsegina izatea, ur gogor eta bigunetan solublea izatea, ilea babesten duen koipe naturala zaintzea, ilea malgu, leun eta errazteko erraza uztea, apar ugari egitea, ura kentzen erraza izatea, pH neutroa edo pittin bat azidoa izatea, biskositatea egokia izatea (bestela, hatz tartean ihes egingo luke eta ontzitik ateratzen zaila litzateke) eta,
|
nahi
gabe begietara joanez gero, horiek ez narritatzea.
|