|
2000
|
|
|
Ondorioz, bere arrantzaleena berdintsua izango da, okerragoa ere izan litekeelarik. Eragin handia izango luke
|
horrek guztiak
euskal ekonomian, zeharka 25.000 pertsonari ematen baitio ogibidea arrantzak.
|
|
|
Bolumen aldetik, ordea, beherakada nabari da. Edukiontzi horietan jasotzen den
|
guztia
ez dira ontziak izaten. Batez beste% 25 erreusa izaten da, jendeak edukiontzietara bota behar ez dena ere botatzen baitu.
|
|
|
Ohiko edukiontzi berde eta urdinaren ondoan edukiontzi horia ugaldu da, etxean erabiltzen diren ontziak biltzeko jarri dena. Eta
|
hau guztia
helburu batekin: etxean erabilitako ontziak birziklatzea.
|
|
|
Bai, ahal izan dudan
|
guztietan
hartu dut parte. Nire lehen txapelketa 1959 urtean jokatu nuen, Usurbilgo Aginaga auzoan.
|
|
|
«Horrekin
|
guztiarekin
pisuzko historia bat sortu dugu, aldi berean oso ikuspegi irreal eta erreala eman diezagukeena»
|
|
|
Euskara hutsean aritzen dira Hikakoak, horrek dakartzan ondorio
|
guztiekin
. Urtebete inguru daramate «Arraultza delikatuak» kafe antzerkirako ikuskizuna taularatzen UEMAren barne dauden herrietan.
|
|
|
Lana idazterakoan diskurtso hutsa bilakatzearen arriskua oso kontuan izan dute. Hori dela medio,
|
guztiaren gainetik
ikuskizun dibertigarria izan nahi du, publikoak ondo pasa dezan.
|
|
|
Gazteak hostajeari luzeago eusten dio, neguko hotza eta ilunpearekin deman, harro. ere izango da, noski; etsi ezinik urteoro larru bizitu eta negu
|
guztia
belarriak bilduta, otzan, mihura tortokak bizkarrean trufaka hilabeteak igarotzera behartzen duen negu hori ezagutzeko ahalegina izango da, bai, gaztearen eutsi behar hori. Heldu eta azalean neguak pilatu ahala, kemenean etsi, adimena jantzi edo zahartzen delako hostajea lehenxeago botatzera jarriko da.
|
|
|
Besteak beste, hori da Legebiltzarrak onartu berri duen Politikarien Estatutuak indarrean jarriko duena. EHk ezik, gainerako alderdi
|
guztiek
baiezkoa eman diote proposamenari. Egun, erretirorik handiena 300.000 pezetakoa da.
|
|
|
bizitzeko gogo eta indarra batetik, eta heriotzaren bildur eta tristura bestetik. Narrazioak ez ditu leku eta denborak zehazten, ilunabarrak denentzat diren bezala, haurtzaro eta nerabezaroa oso etapa konkretuak baitira gizaki
|
guztiengan
|
|
|
Musika mailan berrikuntza handia ekarri ziguten, zernahi tresna mota jotzen baitzekiten: kitarra mota
|
guztiak
, akordeoia, xirula, pianoa, saxoa, bateria... Bi disko tipi eta album doble handi bat grabatu genituen.
|
|
|
Duela 20 urte, 1980 urtean sartu ninduan Guk taldean, eta denboraren bortxaz ohartu nauk, nolako hautu argia egin huen Joanes eta Panpi bezalako gizonen laguntza desiratuz. Hazi eta agian luzaz haziko gaituen ideala, hik zutik ezartzen jakin duan taldeari esker, bizi ukan diagu alor
|
guztietatik
, maitatu diagu eta bizi guzirako hartu gaituk itsaso baten gisa.
|
|
|
Egia esan, niri ez zait gehiegi gustatzen nahiz eta onartzen dudan argi aski adierazten duela esan nahi duen kontzeptua.
|
Hau guztia
eta «tribu» hitza lotu behar dut gizon euskaldun baten izenarekin. Izan ere, gizon horrek borroka egin baitu eta nola gainera! bere bizitza guztian tribuaren alde.
|
|
|
Hau guztia eta «tribu» hitza lotu behar dut gizon euskaldun baten izenarekin. Izan ere, gizon horrek borroka egin baitu eta nola gainera! bere bizitza
|
guztian
tribuaren alde. Bere izena Mario Salegi da eta joantxe zaigun urtean argitaratu dute bere bizitzari buruzko liburu apartekoa:
|
|
|
Alegia, gizarteari uzten diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari dagokiola eta ez jarduera militarrari. Bigarren eta aurreko gogoeta horren eraginez, esan behar da, pasa diren urte
|
guzti hauetan
defenditutako ETA eta Estatuaren arteko negoziaketan oinarritutako estrategia guztiz baztertuta eta eraldatuta gelditzen dela. Hau da, prozesu berriaren gidaritza jada ez luke hausnarketa horren arabera ETAk izan behar, euskal gizarteak baizik, eta honen baitan indar abertzaleek osatutako blokeak.
|
|
|
Alegia, gizarteari uzten diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari dagokiola eta ez jarduera militarrari. Bigarren eta aurreko gogoeta horren eraginez, esan behar da, pasa diren urte guzti hauetan defenditutako ETA eta Estatuaren arteko negoziaketan oinarritutako estrategia
|
guztiz
baztertuta eta eraldatuta gelditzen dela. Hau da, prozesu berriaren gidaritza jada ez luke hausnarketa horren arabera ETAk izan behar, euskal gizarteak baizik, eta honen baitan indar abertzaleek osatutako blokeak.
|
|
|
Inongo dudarik gabe, nahiz ete hamalau hilabeteko bake otorgatuaz asko gozatu, esan behar dugu atzera pauso nabarmenak ikusi ditugula, eta batez ere, batzuen bilakaera politiko eta ideologikoan eten handi bat eman dela, eta larriago dena, inboluzio prozesu batean murgildu direla. Eten eta inboluzio horren adierazle dira su etena apurtzeko erabakia, espainiar hauteskudeen aurrean ETAk eta HBko zenbait sektorek ezarri duten abstentzioaren aldeko zentzurik gabeko jarrera hori, eta hilabete
|
guzti hauetan
modu lotsagabe eta etengabean ezagutu dugun kale istiluen presentzia instrumentala.
|
|
|
Lau bost urtez enologo bat aritu zen lanean Hondarribiko zentroan eta sagar motak analizatzen zituzten. Analisiei eskerrak konturatu ziren mota
|
guztiak
ez zirela onak sagardotarako. Beraz, batzuk baztertzen joan ziren eta onenekin (hamabiren bat edo) geratu ziren.
|
|
|
Osasun baldintzez eta bezeroez gain, sagarrondo jabeak eta sagardo ekoizleak hartu behar dira kontuan.
|
Guztien
interesak hartu behar dira kontuan, eta oinarri oinarrian edari preziatuaren funtsa babestu eta zaindu behar da: sagarra.
|
|
|
Eta prezioaren arazoa ere hor dago. Diputazioko teknikari Ignacio Javier Larrañagaren iritziz," sagar mota
|
guztiak
dira onak sagardotarako, bakoitzak berea defendatzen du...". Sagardogileak ordea, sagar garratzak, gaziak eta gozoak behar ditu.
|
|
|
" Bestela, bertako sagarrarekin eginda dagoelako bakarrik bezeroak erosiko du?" Ez dago oso ziur Larrañaga. Labela lortzeko bide errazena ekoizle txikiek daukate, orain ere ia sagar kopuru
|
guztia
bertakoa erabiltzen dutelako.
|
|
|
Grezian, duela 5.000 urte, aski ezagunak ziren bere ezaugarriak. Gure artean sagar mota estimatuena errege sagarra da, baina mota
|
guztiek
dute kontsumorako berezitasuna. Sagarraren azala iragazkaitza da eta horregatik, iraupen luzea du fruta honek.
|
|
|
Argaltzeko metodo
|
guztietan
gomendatzen dute sagarra jatea: urdailak zuku dena hartzen du eta oso beteta zauden sentsazioarekin batera gosea gutxitzen du.
|
|
|
ale baten% 1,5, zuntza da eta hesteetako igarotzea errazten du. Gomendagarria litzateke azal eta
|
guzti
jatea, baina, pestizidaz tratatu dutela pentsatzen denean, ondo garbitu ondoren jan behar da edo bestela, zurituta edo azala kenduta.
|
|
|
bonba auto bat Madrilen eta Pedro Antonio Blanco, Espainiako Armadako teniente koronela hilda. Era
|
guztietako
gaitzespenak era guztietako guneetatik, alderdien prentsa ohar eta komunikatuak, hileta elizkizunak, ETAren aurkako herritar taldeek egindako bilkura erdi ahaztuak, beste manifestazio erraldoi bat Madrilen...
|
|
|
bonba auto bat Madrilen eta Pedro Antonio Blanco, Espainiako Armadako teniente koronela hilda. Era guztietako gaitzespenak era
|
guztietako
guneetatik, alderdien prentsa ohar eta komunikatuak, hileta elizkizunak, ETAren aurkako herritar taldeek egindako bilkura erdi ahaztuak, beste manifestazio erraldoi bat Madrilen...
|
|
|
heriotza, mina, gaitzespenak, mobilizazioak, erasoaldi mediatikoa...
|
Guztia
berdin, zenbait aktoreren erreakzioa ezik: ETAren su etenaren ondorengo aliantza aldaketek, besteak beste, EAJ eta EAren beste erreakzio mota bat ekarri dute.
|
|
|
Beste kontu bat litzateke ETAren jardun armatua luzatuko balitz, orduan bai, atzera pausoa saihestezina litzateke. Ez gaitezen engaina, mundu
|
guztiak
daki hori.
|
|
|
Euskal gizartearen etorkizuna egituratzeko garrantzitsuena Euskal Herrian egin da, hori egi borobila da, zalantzarik ez. Baina Madrila eta Parisera begiratu dela ere bai; begiratu, ibili, negoziatu eta behar den
|
guztia
. Espainiako Segurtasun Indarrak Euskal Herritik ateratzeko ere, Euskal Herrian baino Madrilen egiten die eraso ETAk.
|
|
|
Espainiako Segurtasun Indarrak Euskal Herritik ateratzeko ere, Euskal Herrian baino Madrilen egiten die eraso ETAk. Madril mundu
|
guztiarentzat
da garrantzitsu, antza denez.
|
|
|
Sarritan komunikabideek islatzen duten legez, oso arriskutsua ei da Rio ihauteri garaian. Gehiegizkoa da zentzu
|
guztietan
Brasilgo ihauteria. Prezioan ere.
|
|
|
Sintaxian ere leku desberdinetako ereduek izan dezakete lekurik. Batua esan denean, eredu bakar baterantz egin dugu
|
guztiok
, horrela etorri delako, eta eredu horretan erdialdeko euskalkiak dira nagusi.
|
|
|
Euskalkiek bizitasuna eta jatortasuna besterik ez diote ematen batuari. Euskara batuak irautea nahi badugu, bizitasunez eta erraztasunez jantzi behar dugu eta hori euskalki
|
guztietatik
jaso behar du. Ez da erraza euskalkien lekua zein behar duen izan adostea baina horren inguruan, zaratarik atera barik, diskurtso bat eraikitzen joan behar dugu apurka.
|
|
|
Koldo, zuk aipatu duzunez, umeek erdaraz hitz egiten dute idatzizko hizkuntza irakatsi zaielako baina, nik dakidanez, espainolez ere gauza bera erakusten zaie, hizkuntza idatzia; ingelesez ere bai, eta Quebeceko ikastaro trinkoetan ere frantses idatzia erakusten da. Ni ez nago hain seguru hemengo umeek kalean erdaraz egiten dutela, juxtu hizkuntza idatzia erakusten zaielako, ze hori bera gertatzen da beste herrialde batzuetako hezkuntza sistema
|
guztietan
, baina han eurenarekin jarraitzen dute.
|
|
|
Surik piztu barik horren kontura beste garai batzuetan nahiko sofritu duelako hizkuntzak eta patxada
|
guztiz
, aditu, unibertsitate, euskaltzale eta abarren artean euskalkiari leku normalizatu bat egin behar zaio, denborarekin euskara batu aberats bat lortzeko, gaztelerak duen bezala.
|
|
|
Historiari begiratuz gero, literaturan euskalki
|
guztiek
ez dute tradizio bera izan. Batetik hor dago lapurtera baxenafarrera, mendetan oso indartsua izan dena, idatziz ere mende hasiera arte ondo ibili dena.
|
|
|
Laburtuz, batetik, tradizioa ez da denondako berdina izan; bestetik, batasunerako egin den aukera egin da, eta gainetik, ezinbestekoa den aukera horri geuk erantsitakoak dira. Une honetan euskalki
|
guztiak
ari dira eskatzen, batzuk besteak baino indar handiagoarekin, bereak leku gehiago izan dezan.
|
|
|
Euskararen legean aipatzen da euskalkiaren garrantzia beti ere euskara batuaren kaltetan ez doanean, euskara batua delako Euskal Autonomi Erkidegoko hizkuntz ofizial amankomuna, eta hitz egiten den lekuetan zaindu egin behar direla. Lege batek hori baino askoz gehiago ezin du eman seguruenik, baina bidea ematen du legeak, adibidez mahai honetan aipatu ditugun
|
guztiak
aurrera eramateko eta gehiago ere bai. Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian, alor estrategikoen artean badago Gorputz Plangintza deitzen den atal bat eta han, bai diagnostikoa bai neurriak lantzen direnean, aipatzen dira euskalkiak.
|
|
|
Leioan eztabaida handia izan zen orduan. Ez da esatea euskalkiak bakarrik, aldi berean,
|
guztiz
osatu gabeko estandarizazio prozesua daukagulako. Batuak aurrera egin behar du hainbat gauza finkatu behar direlako eta, aldi berean, euskara formal horren oinarri diren euskalki bizi horiekin zer egin behar den eztabaidatu behar da.
|
|
|
Euskara estandar indartsu batek, erabilera eta erregistro
|
guztietan
erabiltzeko balio gabe, aurrera egingo balu...
|
|
|
Baina eremu horretan oso gaitza da. Gauza
|
guztiak
batera lortzea zaila da, eta egia da bitartean euskararen muinean diren kontu batzuk sofritu egiten dutela.
|
|
|
Euskara da eta. Horrek esan nahi du euskalkietan badagoela zati handi bat
|
guztiok
ulertzeko modukoa; lexiko kontuak gorabehera, barneko gramatika horretan baditugula guztiontzat funtsezkoak diren gauzak eta
|
|
|
Euskara da eta. Horrek esan nahi du euskalkietan badagoela zati handi bat guztiok ulertzeko modukoa; lexiko kontuak gorabehera, barneko gramatika horretan baditugula
|
guztiontzat
funtsezkoak diren gauzak eta
|
|
|
Dena dela, esaten duzue, batua eta euskalkien gerturatze bat egon behar duela. Denborarekin ez al da gertatuko
|
guztiak
berdin izango direla eta berbak eta formak nahasian erabiliko direla. Hau da, testu berean barik, bederen, delakotz, at, beheiti, erran...
|
|
|
euskara batua zer da? Batzuentzat, euskalki
|
guztietatik
gauzak hartu eta hori testu batean erabiltzea da batua. Ni neu ez nator bat, hori naturaltasuna galtzea da.
|
|
|
bat da batean eta bestean, eta bere zentzu
|
guztietan
. Hori da jakin behar duguna, eta euskalkian zein batuan
|
|
|
Ni ados esan duzun
|
guztiarekin
. Adostasunak bilatzeko urratsak eman behar ditugula printzipioa kontuan hartuta, zera gaineratuko nuke:
|
|
|
batua egiten joan dadin euskalkien aberastasun hori denontzako dela interesgarria, bestela halako deklarazio orokor batean geratzeko arriskua dagoelako. Euskalkiaren prestigioa bilatzeko urratsak eman behar dira
|
guztion artean
. Gazteen hizkuntza propioa da hor dugun erronka berria, eta hor ere euskalkiek zeregin inportantea joka dezakete.
|
|
|
Baten batek hartu du gidaritza eta proposamenak egiten hasi baina jendea modu askotara bildu da lanera, besteei begira egon gabe. Jende asko dago eskoletan, udaletan, herrietako txokoetan... eta
|
guztien artean
gauza asko egin daiteke.
|
|
|
70eko eta 80ko hamarkadetan hartutako maileguak dira, Espainiako Estatuko maileguen interesa% 20tik gorakoa zenean. Baina Alemaniako markotan, Suitzako frankotan, yenetan eta dolarretan egindako zorra aurreikusitakoa baino heren bat gehiago kostatu zen, pezetak 1969az geroztik izandako balio galera
|
guztien
ondorioz. Zulo hori gainditzeko, 1969tik 1996ra bitartean, Estatuak 489.052 milioi pezeta ordaindu zituen dibisetako zorraren trukeko aseguru gisa.
|
|
|
Pedagogiako liburuetan jartzen al du? Urte garai honetan eskiatzeko pistetan egoten den elurtza eta ostirala jai edukita mukizu hauek agoantatzen aritu egun
|
guztian
–Alde ederra ostegunetik hanka egitea.
|
|
|
Begi erneak dirdiran eta marrazki kartoia beti besapean zuela, teknika
|
guztiak
landu zituen: ikatz ziritik hasi eta txina tintaraino, auforta, fotolitografia eta zizela barne direla.
|
|
|
Sare telematiko hau helduak euskalduntzeko eta alfabetatzeko erabiliko da, eta informazioa kudeatzeko bide erosoa eskaintzea du helburu nagusi. Sare telematiko berriak 140 euskaltegiei, 1.800 irakasleei eta 50.000 ikasleei zerbitzu zuzena emango die, eta herritar
|
guztiek
erabili ahal izango dute. HABEnet bi sarek osatzen dute.
|
|
|
urteekiko oreka, kulturaren adierazpen diferenteen arteko oreka, zazpi lurraldeen arteko oreka, estiloarekin lotura zuen oreka. Zer moduz moldatu zara
|
guztiak
orekatzen. Zein zailtasunekin egin duzu topo?
|
|
|
Unamunoren Arriagako gertakari ezagunarekin (euskara ohore
|
guztiekin
ehortzi behar zela esatean, oihuka erantzun ziotenekoa) abiatu duzu kronika. Azkeneko kronikan, mende amaierara helduta, euskararen egoeraren aurrean irakurleak «baikor agertu nahiko» lukela eta badagoela «pozerako arrazoirik» diozu, «Bilbo Unamunok ezagutu zuena baino hagitzez euskaldunagoa» dela.
|
|
|
A plataforma, Jarrai, EHE, Abokatu Euskaldunen Elkartea, Ikasle Abertzaleak, ESAIT... eta modu eta aktore desberdinen aurrean intsumisio jarrerak erakutsi dituzten hainbat pertsona agertu ziren prentsaurrekoan Donostian. Modu bateratu eta koordinatuan, euskal burujabetzaren bidean desobedientzia eta intsumisioari bultzada berezia emateko asmoa agertu zuten
|
guztiek
.
|
|
|
Chiquibar eta Venancio Aguirreche, Lapico eta Eibarko Txikitoaren aurka. Pilotaleku honetan jokatutako partida
|
guztien artean
, bat azpimarratzekoa da, Billabonako besamotzak eta Eibarko Txikitoak elkarren aurka jokatu zutena. Ikusle ugari bildu zen partida ikusteko eta Billabonako besamotza garaile atera zen 4 kintzeko aldearekin.
|
|
|
urtebete beranduago Ategorrietako Jai Alai irekitzeko asmoa zuen, beraz, ez zuen inongo lehiarik nahi. Hurrengo atal batean ikusiko dugunez, nahiz eta udaletxearen ezetza jaso, Jai Alai pilotalekua
|
guztiz
arrakastatsua gertatu zen.
|
|
|
Egoera horren aurrean, nazioarte mailako elkartasunezko mugimendu bat ari da sortzen, eta, nahiz eta oso hasi berria izan, Euskal Herrian ere ari da indartzen. Mugimendu horrek pobreziaren mundializazioa, pobrezia emakumeengan erortzea, gizarte bazterketa eta herrialde pobreen kanpo zor ordaintezina salatzen ditu, eta
|
horren guztiaren
eragile gisa merkatu librea eta kapitalen zirkulazio librea. Emigraziorako eskubidea aldarrikatzen du, gizarte bazterketa salatuz, eta, zentzu horretan, gobernuei herrialde pobreen kanpo zorra deuseztatzea eskatzen die, horretarako herrialde bakoitzean erreferendum bat egin dadila aldarrikatuz.
|
|
|
Besteak beste, 1973ko eta 1979ko petrolioaren igoerek ere lau eta bi aldiz handiagoa hurrenez hurren zerikusi handia izan zuten.
|
Horren guztiaren
ondorioz, garapen bidean zeuden herrialdeek ez zuten beste irtenbiderik, dena geraraztea edo geroz eta kanpo zor handiagoan sartzea.
|
|
|
Herrialde pobreen kanpo zorraren aurkako borroka nazioartean zabaldurik dago jadanik. Une honetan, mundu osoko 53 herrialdetan daude honelako kanpainak, hiritar
|
guztiak
arazo larri honetaz jabearazteko eta tokian tokiko gobernuak zorra deusezta dezaten bultzatzeko. Herrialde hauen artean, dagoeneko, 17 milioi sinadura bilduak dira ekimen honen alde, eta horri Espainiako Estatuan bildu diren milioi bat sinadura inguru gehitu behar zaizkio.
|
|
|
Horren ardura dutenek sinadurak bildu nahi dituzte, elkartasunezko kanpaina honetarako. Nazioarteko mugimendu honetan oso ideologia eta ikuspegi ezberdineko jendea bildu da, baina
|
guztiek
hartzen dute kanpo zorraren arazoa nazioarte mailako lehentasun nagusitzat.
|
|
|
Ezta apaizik ere «Salda berotan burni harrotua/ aguro berotu ninan», Nemesio Etxaniz. Horien artean,
|
guztietan
gordinenak Jon Miranderenak dira. Adibide gisa «Hiru puttattoak»en zati hau:
|
|
|
Baina idazleon liburuetako pasarte bakanak dira testuok, kutsu erotikodun zatiak. Ezin esan
|
horiek guztiek
liburu erotikoak idatzi dituztenik.
|
|
|
Baina Lizarra Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira gure artean. Hitzarmen honen eduki
|
guztiz
demokratikoa ez du inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea emateko metodoa guztiz demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri. Gatazka politikoari konponbidea aurkitzeko indarkeri mota guztien desagerketa eskatzen duela ez du inork ukatuko.
|
|
|
Baina Lizarra Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira gure artean. Hitzarmen honen eduki guztiz demokratikoa ez du inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea emateko metodoa
|
guztiz
demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri. Gatazka politikoari konponbidea aurkitzeko indarkeri mota guztien desagerketa eskatzen duela ez du inork ukatuko.
|
|
|
Hitzarmen honen eduki guztiz demokratikoa ez du inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea emateko metodoa guztiz demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri. Gatazka politikoari konponbidea aurkitzeko indarkeri mota
|
guztien
desagerketa eskatzen duela ez du inork ukatuko. Horregatik, nazionalista espainolen kritika ez da edukietara zuzendu, baizik frentismoaren mamua astintzera, gizarte banaketa iragartzera, hitz batean esateko, beldurraren mezua zabaltzera.
|
|
|
Gai gara, Eusko Legebiltzarrean Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuak elkarrekin aurrera ateratzeko, berdin Bizkaia eta Gipuzkoako Foru Aldundietan eta hainbat eta hainbat udaletan.
|
Guzti hau
, soilik botoen indarra erabiliaz, herri ordezkari moduan lana eginez, demokraziaren arauak jarraituz. Eta egoera honi ez diote aurre egin.
|
|
|
Baina hala eta
|
guztiz
ere, abertzaleok, geure galbahe partikularra daukagu, eraso, manipulazio, eta gezur guztien gainetik badugu nahiko kemen eta indar gaiak bereizteko, izaera politikoa duen gatazka politikoari konponbide demokratikoa bilatzen zein dabilen jakiteko, euskaldunok geure etorkizuna libre eta demokratikoki erabakitzearen alde zein dabilen lanean ikusteko.
|
|
|
Baina hala eta guztiz ere, abertzaleok, geure galbahe partikularra daukagu, eraso, manipulazio, eta gezur
|
guztien
gainetik badugu nahiko kemen eta indar gaiak bereizteko, izaera politikoa duen gatazka politikoari konponbide demokratikoa bilatzen zein dabilen jakiteko, euskaldunok geure etorkizuna libre eta demokratikoki erabakitzearen alde zein dabilen lanean ikusteko.
|
|
|
Edozein kasutan, arazo
|
guztien
gainetik, itxaropentsu egoteko motiboak badauzkagu. Urte t' erdiko su etena ez da alferrikakoa izan, herriarengan ilusio eta esperantza sortu dira, gatazka gainditu dezakegu, mahai baten ondoan negoziatzeko eseritzea nahi ez duten horiek, eseri araziko ditugu, guk, gure egia esplikatzeko ahaleginak biderkatu behar ditugu, gure hitza eta ahotsa isiltzen saiatuko dira, gure bidea luzea da, ezin dugu amore eman, eta are gutxiago herriari bizkarra eman.
|
|
|
Adibidez, hor ikusten duzun
|
guztia
(liburu ilara bat seinalatuz), eta beste aldean beste horrenbeste, denak dira emakumeek idatzitako liburuak. Pasatu nuen bi edo hiru urte hori bakarrik irakurtzen.
|
|
|
Ez da erraza, baina badira 20 urte horrela bizi naizela, ezer fijorik gabe. Iaz
|
guztiz
multimedia nintzen: neuzkan irratia, telebista eta egunkariak.
|
|
|
nik izen bat jartzen badiot pertsonaiari izenak izan behar du berezkoa, naturala. Orduan, nik 52 urte ditut eta bitarte honetan izen naturalak
|
guztiz
aldatu dira. Neska koxkorra nintzenean eskolakideak izan zitezkeen Pili edo Loli.
|
|
|
Zaila egiten zait izendatzea. Nire pertsonaia
|
guztiek
inguruko izenak dituzte: lehengusu batenak, etxe azpiko batenak... niri naturalak egiten zaizkidanak.
|
|
|
Bai, baina «Egin»en izan nintzen
|
guztiona
zenean, gero guztiona ez, zenbaitzuena baizik bihurtu zen. Niretzat politikak garrantzia du eguneroko bizitzan.
|
|
|
Bai, baina «Egin»en izan nintzen guztiona zenean, gero
|
guztiona
ez, zenbaitzuena baizik bihurtu zen. Niretzat politikak garrantzia du eguneroko bizitzan.
|
|
|
Azkenean literatur zaleak eta igande arratsalde batean gustuen liburu bat irakurtzen igaroko dutenak beste inorekin kalera joan gabe, edo mendira joan gabe, gutxi gara, sekta bat zentzu batean. Gutxi gara eta gainera gure zaletasuna
|
guztiz
zaharkitua da, aurreko mendeko zaletasun baten atzetik gabiltza, baina jendearen bizitzan lehen, sortu arte, literaturak zeukan gaur ez duen garrantzia. Orduan, pertsona batek bere bizitzaren atal bat kontatzerakoan erreferentzia bat behar bazuen, ba liburua izango zen, antzerki obra bat agian.
|
|
|
Agian gero hori ez da beharrezkoa, baina txikitan bai, parkera joango bazara eta parkean beste batzuekin egongo bada, ba parkean haien amekin egon behar duzu. Nik
|
hori guztia
egin dut eta uste dut nahiko ona naizela gauza horietarako. Halako batean batek esan zidan:
|
|
|
Ezagutzen ditut halako pertsonak, baina ni konparazioz nahiko lasaia naiz. Baina niri gertatu izan zait, hurbildu gazte batengana eta ikusi testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu horretan nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte
|
guzti hauetan
. Ulertzen dut behar ditugula gure erreferentziak, eta literatura baten historia batean zure halako argazki bat sartu behar dutela, itxusi askoa gainera, ez argazkia:
|
|
|
Nire gizonak esan zuen behin, eta askotan gorde dut hori buruan, gu bonsai bat bezalakoak garela. Behar dugu beste herri arruntek duten
|
guztia
, hori bai, txikia. Hau da:
|
|
|
Hau da: estatua, komunikabide batzuk, gure famosoak, gure kirolariak, gure politikoak, gure abeslariak, eta besteek duten
|
guztia
. Orduan gure idazleak ere behar ditugu, eta zuri tokatzen zaizu paper hori egitea, beraz egin egiten duzu, ahal duzun hobetoen.
|
|
|
EAJk legealdiz legealdi paktatu du Madrilgo Gobernuarekin. PPrekin azken honetan zenituzten espektatiba
|
guztiak
pikutara joan ziren. Zergatik?
|
|
|
Ez gara inola ere errudun sentitzen. Guk ez genituen tresna
|
guztiak
arazoa ondo bideratzeko. Nolanahi ere, gure asmoa ETA desagertzea da, eta euskal nazionalismoa modu demokratiko batez espresa dadin gizarte libre batean.
|
|
|
Eskoletan egiten ari diren lana ere oso garrantzitsua da, baina telebistaren eraginez gauzak aldatzen ari dira. Telebistaz gehien eskuz ezker paretan ikusten da eta gaur egun jokamolde horretan aritzen diren eskola
|
guztiak
bete egiten dira. Beste jokamoldeetan; palan, zesta puntan... egoera nahiko larria dela esan daiteke.
|
|
|
Kubaraino ere joan ziren. Gaur egun profesional mailan
|
hori guztia
desagertu egin da, ez dago ezer.
|
|
|
Horren atzean arriskuak badira. Enpresarien eskuetan dago
|
hau guztia
. Hemen geratzen badira nolabaiteko banaketa egon behar da.
|
|
|
Aldaketa sakonak egon dira gainera kirol honen barruan. Esate baterako, garai batean joko
|
guztia
zuzena zen: talde bat bestearen aurrean jarrita, tenisaren egiturarekin.
|
|
|
Proiektu serio bat egin nahi dugu.
|
Guztiz
beharrezkoa baita. Kirol hau oso garestia da, larruzko pilotak oso garestiak dira.
|
|
|
Esate baterako, Baionako Moderno trinketa aurrerapen handia da guretzat eta hori Hegoaldera ekarri behar dugu. Trinketarekin lan handia egin behar dugu Hegoaldean,
|
guztiz
ezezaguna baita. Kirol hau herrikoia egin nahi badugu, nik uste askoz errazagoa dela trinketa ezker pareta baino.
|
|
|
Oraindik ere eraikitzen ari dira eta, zorionez, gero eta gehiago, arkitektoek guri galdetzen digute. Garai bateko frontoi
|
guztiak
desberdinak dira eta horrek ere aldatu behar du, estandarizatu egin behar da. Inork ez du egiten 51 metroko igerilekua 50ekoa baizik.
|
|
|
Arazo bat dago eta konpondu nahi bada pilotak aldatu behar dira. Ikuskizuna
|
guztiz
desberdina litzateke erabiltzen diren pilotekin edo pilota bigunagoekin. Baina garbi dago gaur egun erabiltzen diren pilotekin oso oso kirol mugatua dela.
|
|
|
Joko gehiago egongo da aurreko koadrotan... Badirudi horren alde
|
guztiok
gaudela, baina gero praktikan hori ez dela gertatzen eta arazo asko sortzen direla ikusten duzu.
|
|
|
Esate baterako, ez dugu neurtuta nolako botea izan behar duen pilotak... Ezaugarri
|
horiek guztiak
ikertu eta neurriak jarri behar dira
|
|
|
Sagardogile askok (inoiz baino gehiago) kanpoan erosi behar izan zuen sagarra. Sagar bilketan, sagar jotzerakoan, dolarean eta upel betetzerakoan egin zuen eguraldia oso euritsua eta hotza izan zen;
|
guztiz
mesedegarria sagardogintzarako. Sagarrak sagastietik erdi garbiak etorri ziren.
|
|
|
Behin prentsa bete ondoren lehendabiziko kolpea eman zitzaion, hau da, lehendabiziko estualdia. Zukuaren jarioa gelditzen denean eta ahal den
|
guztia
estutu denean, patsa atera, aireztatu eta berriro dolarean sartu behar da. Patsak duen zukua ateratzeko 3 edo 4 kolpe behar izaten dira eta kasu honetan ere horrela izan zen, lau kolpe eman zitzaion.
|
|
|
Hala ere, etorkinak geroz eta beharrezkoak izango dira Europan, eta beraz Euskal Herrian, egungo ongizate estatua mantendu nahi bada. Eta biztanleriaren sektore batek hainbeste gorrotatzen, hain gaizki tratatzen dituen eta gehiengo handi batek
|
guztiz
ahazturik dituen horiek dira gure pentsioak eta ongizate estatua ziurtatu eta bermatzeko lan egingo dutenak, eta, gainera, gaizki ordainduta eta baldintza oso kaskarretan.
|
|
|
Argi gorri
|
guztiak
piztu dira. Europako ongizate estatua arrisku larrian dago.
|
|
|
burokrazia. Bete beharreko izapide
|
guztiek
denbora eta dirua eskatzen dute, bizileku eta lan baimenak (50.000 pezeta, 2000 libera, inguru etorkineko) ordaindu behar dituzte, baimen hauek berritu eta bizileku baimena eman aurretik osasun aseguruak eskuratu (gutxienez 60.000 pezeta). Lan baimenak oso gutxinaka ematen dituzte, eta lan baimenik ez baduzu, bizilekuarena ez dizute emango.
|
|
|
Espainiako Legebiltzarrak onartu berri duen Atzerritartasun Legeak etorkinentzat zenbait hobekuntza ekarri badu ere, oso urrun da oraindik euren nahikarietatik eta hauek duintzat hartzetik. Egia da orain babes ofizialeko etxebizitzak izateko, lan eskaintza publikoetan edota hezkuntza bekak eskuratzeko eskubidea dutela, baina
|
hauek guztiak
indarrean jartzean traba burokratiko asko izaten dituzte eta azkenerako ez dira aplikatzen.
|