|
2000
|
|
|
17 urte nituen Dublingo pub batean lehenengoz sartu nintzenean. Ingelesa ikastera joan eta, bueltan, euskaraz lehen baino hobeto mintzatzen nintzela ikusi nuen, hara joaten diren beste gaztetxo
|
guztiak
bezala. Ez dakit zein izan ote zen lehenengo pub hura, baina gogoan ditut Dublingo O' Donogues' s edota Dun Laoghaireko The Purty Kitchen.
|
|
|
Baina, hortik aparte, nik beti esaten dut pilota beste gauza bat dela. Horiek elkarrekin joan daitezke, eta inportantea da enpresarendako eta publikoa pixka bat esnatzeko, baina inportanteena pilotari onak ateratzea da, kirol
|
guztietan
bezala. Eta momentu honetan mordo bat badaude, enpresek ere inportantzia ematen diote honi...
|
|
|
Profesionalizatu noski, baina kontzientzia galdu gabe. Noski, horretan dabiltzanek irabazi egin behar dute, mundu
|
guztiak
bezala. Ez dira bizi haizetik, baina arriskua hor dago, kontzientzia behar da, horrek agindu behar du.
|
|
|
Zail da esaten Alberdania etxeko Zerberri saileko lan ildoetan lekukotza, dibulgazioa, elkarrizketa/ erreportaia, gogoeta, gaurkotasuna zein dagokie Saizarbitoria eta Lertxundiren liburuei. Funtsa duten obra
|
guztiak
bezala, generoen eta sailkapenen konbentzioetatik haratago daude biak hala biak ere. Obraren funtsa, berriz, esan gabe doanez, ez dago orrialde kopuruaren baitan, obrak egiten duen ekarpenean baizik.
|
|
|
Eginez gero zer moduzko emaitzak emango lituzkeen? Pentsatzen dut gauza
|
guztiek
bezala. Hartu kazetaritza:
|
|
|
Izan daiteke ez, da! Borgesen Babelgo liburutegiaren metafora erabiltzen badugu, liburutegi unibertsal horretan dago euskara, beste hizkuntza
|
guztiak
bezala, baita xumeena ere. Unibertsaltasun horretan ezin dugu ahaztu ingelesa ere partikularra dela.
|
|
|
Besteak, berriz, zeharkakogestioan emango direla zehaztu da, horretarako dagokion Aginteak zabaldu beharrekodeialdietan eta horien eskuragarritasunaren arabera. Emakidak hamar urtetarako izango dira, sistema analogiko
|
guztietan
bezala, iraupen bereko denbora tartetarako luzagarriak. Halaber, zenbait muga ezarri dira, besteak beste, hedapen estataleko programetan deskonexioen iraupenari dagokiolarik, gehienez jota ere, emisio denboraosoaren %30?, eta enpresen arteko kontzentrazioaren gainekoak (galaraziz, salbuespenetan izan ezik, pertsona fisiko zein juridiko bakar bati hedadura eremu bereko frekuentzia bat baino gehiagoren titularitatea edo horietan parte hartze gehiengodunaizatea).
|
|
|
Eta gure autobusa gerarazi dute, inguruko beste ibilgailu
|
guztiak
bezala, bidaiari guztien identifikazioari ekiteko. Guk ideiarik ere ez geneukan, azken aldi honetan nahiko isolaturik bizi izan baikara, baina autobusean zihoan andre batek argitu digu militarren presentzia izugarriaren zergatia:
|
|
|
—Zuen mutila apala ez balitz, Urbiaingo andere beneragarri hori, ez nituzke orain erranen ditudanak haren aitzinean erranen, baina mutila duzuen bezalakoa duzue, etxegoiendar
|
guztiak
bezala ezpal onekoa, eta ez dugu horretaz zertan kezkatu ez arduratu.
|
|
|
—Eta erran didate ezen tigreak Pagabasoko leizean duela bere habia, bertze deabru
|
guztiek
bezala, eta harat joaiteko, bakar bakarrik, gauaren lehen orduan, zeren noiznahi den atera bailiteke handik, bere gaixtakerien egiterat.
|
|
|
—Mutil gaztea haiz, Joanes —erran zidan, Alessandroren goait geunden egun haietarik batean, biak ere aski antsiatsu orduko, kapitain italiarra uste baino berantago zetorrelako—, eta, gazte
|
guztiak
bezala, begiak kanporat zabalik dauzkak; ordea, nola kanporat beha dagoena kanpoan geratzeko perilean baita, heure baitari beha ere jarri huke, eta gogoeta egin, heure arimaren eta heure gogoaren indarztatzeko eta sendotzeko, bidaia honetan... —eta, betartea iluntzen zitzaiola, erran zidan—:
|
|
|
Hitz haien pozoina, asunen eta bertze mila belar gaixtoren pozoinez pozointzen ninduena eta erraiak erretzen eta sutan jartzen! Eta, suak harturik, anaiarekin liskartu, ahakartu, eta ukabilka eta ukondoka hasi nintzen haren aurka —eta, ai, nola gorrotatu nuen orduan anaia, zeren, bataz, haren harrokeria jasangaitz egiten baitzitzaidan, eta zeren, berriz bertzea, are jasangaitzagoa egin baitzitzaidan haren asmoa eta pretentsionea, Elbira bereganatzekoa! —, baina, anaiaren aurkako borroka
|
guztietan
bezala, nigarrez akabatu nuen, gehiago neure ezinagatik anaiak eman zizkidanengatik baino, zeren hura ene oldarraren geldiarazterat mugatu baitzen. Eta irri egiterat.
|
|
|
—Barkatu, mutila. Izan ere, napolitarra naiz eta, napolitar
|
guztiak
bezala, odol beroa eta suharra. Eta badakizu ezen gehiegizko suak liskarra dakarrela, halako moldez, non, hala ibili izan bainaiz ni, liskarrez liskar, bizitza osoan... eta ez amaren kontseilu faltaz!
|
|
|
Bertzenaz, badakizu nola erraiten duten ezen goseak edo istanteko larrialdiak adimendua eta injenioa pizten dutela eta, nitaz denaz bezainbatean, baietz aitor dezaket, zeren pikaro bat bezala ari bainintzen —Amsterdameko portuan eta bertze portu batzuetan ezagutu nituèn pikaro
|
haiek guztiak
bezala, gehienak ere jokorat eta jan edanerat emanak, alferkeriarat eta arloteriarat, errietarat eta liskarretarat, edo sal-erosi nahasietarat eta bertze mila tratu gaixtotarat—, eta pikaro bat bezala mintzatu bainintzaien ondotik zalduntxo haiei, engainamendu handiz:
|
|
|
Larrazkena zen eta, larrazken
|
guztietan
bezala, denbora arin zihoan goiti beheiti.
|
|
|
—Ipuin polita da, baina ipuin
|
guztiak
bezala, gezurra...
|
|
|
Zeren baitzirudien ezen etxe hura hainbat gelaz osatua zegoela eta hainbat korridorez, eta batzuen eta bertzeen artean barren leiho haiek zeudela, erridau edo errezel batzuek estaliak... bezeroei jateko, edateko edo bertze edozein zerbitzu eskaini ahal izaiteko diskrezione osoz, Mignonek erran zidanez, eransten zuelarik: " Baina munduan diren trabailari onest
|
guztiek
bezala, trabailua ongi eginez gero eskatuko ditugu guk ere eskatu beharrekoak, ongi baderitzozu..." Eta Mignonek biluztu eta solastu, biak baterat egiten zituen, eta nik ez nekien zerk nindukan liluratuago, haren gorputzak edo haren mintzamoldeak, gorputz hark eragiten zidan sukarrak edo haren hitzen egokitasunak... Eta ezpainak belarrian jarri, eta ezpainez ez ezik hitzez ere pot egiten zidala, biluztu ondoren erran zidan:
|
|
|
Villagrandeko dukea ere umoretsu jaiki zen, irri batean... ez, aldiz, haren emaztea, ezta Mantillanako kondearena ere, zeinek ez baitzuten gosaldu ere egin, tripak apur bat nahasturik zituztelako desenkusarekin... nahiz eta aitortu beharra dagoen ezen haiek ere, bertze
|
guztiak
bezala, ordu batzuk lehenago baino hagitzez hobeki zeudela, zeren guztioi zerbitzatu baitzitzaigun, afalondoko hondamenduaren ondotik, ura, dukearen medikuaren kontsentimenduarekin Maddalenek prestatua, eta zeren baitzirudien ezen erremedio hark guztioi on egin zigula.
|
|
|
ENE malenkonia, oroitzen ditudanean neure haurtzaroko egun haiek, zeinetan ezin dohatsuagoa izan bainintzen...! Baina egun haiek ere handik gutira izan zuten, mundu honetan
|
guztiak
bezala, fina eta akabantza, eta, horrela, bertze egun hura oroit dezaket, noiz eta zorigaitzak atrapatu eta bere egin baininduen, berehala ohartuko zaren bezala.
|
|
|
Eta gau batean gertatu zen, ustekabean, ezen Bucciok, hainbat hiritako usantzaren arabera, guardia egiterat joan behar izan zuela, eta fraidea haren emaztearekin geratu zela, oheratzeko asmotan. Eta, nola fraideak baitzuen, bere eskolako
|
guztiek
bezala, akerraren usain gaixtoa, arropa kirastua gainetik kendu, eta arropa zuria eta fina jantzi zuen haren orde. Gero, damaren gelan sartu, galtzoinak kendu, eta ohaburuan utzi zituen.
|
|
|
Segur nago ezen, bertze egoera batean, koadrorat hurbildu, eta, eskua belarrirat eramanik, haren kontra paratuko zela osaba Joanikot, idiaren balizko marrumen edo astoaren arrantzen aditzeko, baina osaba Joanikot ere arrai eta alegera zegoen lagunaren arrakastarekin, eta, Pedro Huiziren aldeko giroaren ez lardaskatzeko, han zeuden entzule
|
guztiak
bezala, irri egiterat mugatu zen hura ere.
|
|
|
Minutu erdi baino luzeagoko azalpena eman beharrean egoten naizen
|
guztietan
bezala, nire eskuak atorrako poltsikoa inguratu zuen, sen hutsez. Tabakoa ukitu baino istant bat lehenago eginarazi nion gibelera; geunden geundenean, imintzio hutsak hondamendia ekartzen ahal zuen.
|
|
|
Gauzak non ziren ikasteko astia izana bide zuen. Anarterainoko gure topaldi
|
guztietan
bezala, txabusina zeraman soinean —etxean egoteko bere uniformea, nonbait— baina ez anaiarena, berriagoa eta koloretsuagoa baizik. Lotu berria ematen zuen, hain baitzuen estu.
|
|
|
atera zaio, berak zain daraman denbora guztia nabarmentzearekin batera, eta orduan Teresari entzun diot: " Gizon
|
guztiak
bezala, hau ere egoista hutsa". Ni prest nago zuri nahi bezainbat denbora emateko jarraitu du, oraingoan isilunea berak egiten zuela, baina zuk ere eskain iezadazu niri tartetxo bat:
|
|
|
Baina gaur lehenengo lerroa ez ezik, bosgarrena ere aldatuko nioke: ene bularrak tititzarrak dira, izan ere, hilekoa jaitsi behar zaidan
|
guztietan
bezala, bular handitu hauek lehertzeko zorian baititut. Eta gaur, nork esan behar zidan, aspaldiko partez oroitu eta idatzi dut gogoko poema hori, Bruselako aireportuan erosi dudan koadernoan.
|
|
|
Hor dago balio estetikoa edo mistikoa (simplex sigillum veri) eta liburu honek, 300 argazki direla medio, argitara eramaten du, modu eskuragarrian, arkitektura eta filosofia elkartuz, estetika eta logika bilduz. Liburuaren arazo bakarra salneurria da, arkitektura liburu
|
guztietan
bezala.
|
|
2001
|
|
|
Bestalde, gaien eta edukien aldetik, uste dut beste telebistak bezala goazela. Informatiboak eta kirola mantenduz, beste
|
guztiek
bezala. Baina" tele-zaborra" esaten den erako programa batzuk ditugu, eta antza denez jendeak hori eskatzen duenez, beste programa guztiak pixka bat baztertuta gelditzen dira:
|
|
|
Euskal Herrian badira pobrezia guneak, mendebalde
|
guztian
bezala, baina oro har populazioak badu bizimaila duin samar bat gutxienez. Langileriarengan edo lan egiten duen jendearengan, langabetuengan... ikusten al duzue gizartea aldatzeko interesik?
|
|
|
Arro plan hauek egiterakoan Itoitzen justifikazioa bildutako ura Nafarroan bertan erabiliko zela zen, nahiz eta argi geratu Nafarroak ez dituela Itoitzek bil litzakeen 400 hektometro kubiko ur behar. Orain argi eta garbi geratu da zertarako den Itoitz, Nafarroako Ubidea eta Pirinioetan egin nahi diren urtegi
|
guztiak
bezala.
|
|
|
" Bertsolaritzan, beste arlo
|
guztietan
bezala, zikloak izaten dira. (...) Susmoa daukat oraingoan zikloaren behe aldean gabiltzala eta beharbada sasoi bateko aparrera zati batean ez gara iritsiko.
|
|
|
Bere kasuan, ez zituen berekasa edo etxetik egin: " Matrikula beste
|
guztiek
bezala egin nuen, baina klasera joan gabe azterketetara aurkeztuta aprobatzeko asmoarekin". Ez zitzaizkion gauzak berak uste bezala atera:
|
|
|
EAJk irabazi ditu hauteskundeak, baina nire ustez garailerik handiena Ibarretxe izan zen; euskal gizarteak oso ongi konektatu zuen berarekin. Badakit EAJn ere, alderdi
|
guztietan
bezala, lerro desberdinak daudela, ni Ibarretxeren ildoarekin nago ados.
|
|
|
Prezioari buruz, aurrerapen teknologiko
|
guztiekin
bezala gertatzen da.
|
|
|
Hemen egunero egiten ditudan gauzek bete egiten naute, haurtzaroko nire herriko oroitzapen
|
guztiek
bezala: usainak (portuko arrain usaina, laranjondo lorearen usaina...), koloreak...
|
|
|
Jarduera
|
guztiek
bezala, irakurketak konstantzia behar du ohitura bihurtuko bada.
|
|
|
Eta,
|
guztiok
bezala, zuhur jokatzen dut.
|
|
|
Ordura arte, euskaltegi
|
guztietan
bezala, azterketak egiten genituen hiruhilabeterik behin, eta beti entzuten genuen irakasleen artean lelo bera: –ikaslehonek ez du azterketan dakien guztia eman.?
|
|
|
Heziketa prozesu
|
guztietan
bezala, hizkuntza ikasteko prozesuan ere parte hartzaileen gaitasuna, jakintza eta jarrera aldatuz joango dira. Ikas prozesuan ikasleekzenbait etapa igaroko dituzte, eta, etapa bakoitzean, hasierako egoeratik abiaturik (etapa bakoitza hasterakoan dituzten gaitasun, jakintza eta jarreretatik) xedeegoerara heldu dute (etaparen amaierarako lortu behar diren gaitasun, jakintza eta jarreretara).
|
|
|
Lotura ionikoen bidez loturiko egitura kristalinoek ez daukate usainik, metalek bezalaxe, beraien bapore presioa edo hegazkortasuna guztiz arbuiagarria delako. Horregatik solidoek, beirak esate baterako, ez dute usainik, nahiz, arau
|
guztietan
bezala, salbuespenik egon. Esate baterako, alkanforra, zeinak armarioetan usain alkanforduna sortzen duen.
|
|
|
Elektrizitatez gainezka sentitzen nintzen. Nire inguruan eguratsa eta izadi
|
guztia
bezala.
|
|
|
Ez ote du gehiagorik merezi? Burutapen garai
|
guztiak
bezala, bakuna da, xinplea, Â zoroak ere igarriko liokeena. Bi gizon mota baizik ez da; gauza nabariagorik!:
|
|
|
bere buruarena. Harro eta apal, eramankor eta suminbera, herrikoi eta landu, ederzale eta gramatikalari..., zenbat eta zenbat horrelako etsaitasun ez zeramatzan barruan,
|
guztiok
bezala! Beragan, ordea, handiagoa zelako, nabarmenago agertzen zaizkigu.
|
|
|
Andre Arrazoi. Eta baziren orduan Poesia ere, izaki eta gizaki
|
guztiak
bezala, legepean loturik zegoelako berri ona barreiatzen zebiltzanak. Francisque Michelek dioenez, Batteux eta Laharpe omen ziren obeditu beharreko legegile edo lege emaile horiek.
|
|
|
Lanaren poderioz hezi behar da gai moldakaitza, eskulana dela medio landu, mintzabide eskurakoi bihurtuko baldin bada. Hortik hasi zitzaigun Txillida, diren eta izan diren artista gailen
|
guztiak
bezala. Artelana, izan ere, lana da lehenbizikoz, langile eta ofiziale trebearen lana.
|
|
|
a) Elebitasun funtzionalaren kontzeptua (elebitasunsozialaren kontra): euskaldunok, herri txiki bat garen neurrian, munduko beste herri txiki
|
guztiek
bezala, bigarren eta hiruga rren hizkuntza handiren bat edo batzuk ikasi behar ditugu, baina argi edukita elebitasun hori, batezere, Euskal Herritik kanporakoa dela eta arrotzak gurean daudenerako. Haatik, ezin dezakegu ahantz hainbat euskal herritar oraindik ere erdaldunak direna, eta justiziaz beraz, ezin ditzakegula ezelan ere zapal eta bazter.
|
|
|
Urte Platonikoak, denborak alegia, dena darama berarekin: on den
|
guztia
bezala, txar den guztia ere. Ongia eta gaizkia etengabe errepikatzen dira.
|
|
2002
|
|
|
Elkarrizketa sakon
|
guztietan
bezala, dialektika logiko bat eman da. Hau da, jarrera positiboa egon da eta korapiloak eta eztabaidak ere bai.
|
|
|
Mari Jose Arana Jesusen Bihotzeko ordenako kidea Algortan bizi da. Komunitate handia dago bertan, egungo handi
|
guztiak
bezala, adineko erlijiosoez osatua. Eta erretirotik bizi dira.
|
|
|
Joan den urteko otsailean hasi zen Bake Konferentziaren proiektu edo egitasmoak, egitasmo
|
guztiak
bezala, hasiera eta bukaera izan behar ditu. Hasiera hasieratik martxoan bukatzeko asmoak ziren, baina PSE EE alderdiaren Kongresua hilabete horretan ospatzekoa zenez, ekainera arte luzatzea erabaki zen.
|
|
|
Mutil hori, ordurarte ez da inoiz bere sorterritik atera eta gauza askok txunditzen dute, hala nola etengabe ari duen euriak. Tren hortara iristeko, oztopo ugariri egin behar izan die aurre, etorkin
|
guztiek
bezala, baina bera ez doa Parisera bizimodu hobeago baten bila, bere aita aurkitu nahian baizik, hilzorian daukan amak hala eskatuta. Orain treneko bagoian dago, beste hiru bidaiari europarrek buruan dauzkaten asmoak igarri nahian.
|
|
|
Igande goiz hartan, beste
|
guztietan
bezala, makilak hartu eta mendirantz jo zuten. Autoa Urruñako Larretxeko bordan utzi eta Xoldoko gainerantz abiatu ziren.
|
|
|
Hori ez al da arropa birziklatu edo berrerabiltzea? Dena den, gauza
|
guztiak
bezala arroparen birziklatzearen prozesua eta sistema erabat garatuta eta modernizatuta dago orain. Modernizazio honen nondik norakoak ezagutzeko asmoz, arroparen birziklapenaren munduan murgilduko gara ondorengo lerroetan.
|
|
|
Sortu eta amaitu egiten dira harremanak. Ederrena, azkenean, leku eta sasoi
|
guztietan
bezala, harremanaren ondorioz sortutako haurrak. Liburuak deitzen ditugun paperezko itsasontzi horiek
|
|
|
Oñederraren eleberri honek gizonezkoen eta emakumezkoen arteko amildegiaz, bakardadeaz, bilaketa ororen alferrikakotasunaz edo gure bizitzari zentzua ematen dioten istorio nahiz kontsignen hutsaltasunaz hitz egiten digu. Literatur lan on
|
guztietan
bezala, gure oso barrukoak diren bizikizun eta ezinegonak testuratu dizkigu narratzaileak.
|
|
|
Hirian dagoen arrantza portu txikiak sasoi batean arrantzak izan zuen garrantzia dakarkigu gogora. Latakia hiri moderno handia da, eta biztanleak, munduko ia kostalde
|
guztietan
bezala, itsas aldeko pasealekuetan gora eta behera ibiltzen dira, edo itsasoari begira dauden terraza eta txosnetan hartzen dute atseden.
|
|
|
Herri garatu
|
guztietan
bezala, emazteak gizonak baino gehiago dira hunkituaklangabeziaz. 1999an, 10 langabetuetarik ia 6 emazteak da.
|
|
|
Sindikatuen presio biderik nagusienetariko bat negoziazioa kolektiboa da, hau da, langileen ordezkarien eta enpresen ordezkarien arteko negoziazioak gauzatzea. Negoziazio
|
guztiak
bezala, negoziazio kolektiboak ere bi aldeek amore emanbeharra dakar, eta lorpenak alde bakoitzaren indarrek zehazten dituzte. Baina, enpresek sindikatuen eskakizunei jaramonik egiten ez dietenean, langileek presiozuzenaren (grebaren) mehatxua erabil dezakete enpresak negoziatzera bultzatzeko.
|
|
|
Lan eskaintzari dagokionez, kontuan hartu behar da emakumeek lan merkatuan duten partaidetzak izandako eraldaketa. Hego Euskal Herrian, Europako Batasuneko herrialde
|
guztietan
bezala, oraindik ere gizonezkoen partaidetza emakumeena baino handiagoa da lan merkatuan, nahiz eta, emakumeen eta gizonezkoenpartaidetzaren berdintze joera somatzen den. Dena den, denbora partzialekoenplegu gehienak emakumeek dauzkatenez, berdintasun joera hori puztua agerdaiteke eta ezberdintasunez betea.
|
|
|
Gizarte bateko intelligentsia, beraz, diziplina eta akademia espezializazioak, kultur erakunde desberdinetako kidetasunak eta gaitasun kulturalen eta botere sozialen banaketak gorabehera, gizartekokultur tradizioaren testuinguru batean taxuturik egoten da; hau da, bilakaerahistorikoan garatu diren kultur elementu komunetan parte har dezake,, tradiziointelektualak? deitu ahal ditugun eredu kognitibo eta moraletan, alegia3 Tradiziohoriek zehazten dituzte, hain justu ere, kultur sortzaileen belaunaldi berriek bestetestuinguru batzuetan beren rolak eraikitzeko baliagarriak izan daitezkeen ereduidealak, denboran zehar, tradizio
|
guztiak
bezala, aldatu egiten direnak.
|
|
|
Lan egitasmo pertsonala diseinatzen trebatzea autonomizatze prozesuarieragin ahal izateko oinarrizko baldintza da. Dena dela, ez dugu ahaztu behar autonomia gaitasuna dela, eta gaitasun
|
guztiek
bezala, garapen prozesua dakarrela. Ildo horretan, ikasleak trebatu beharra izango du, baina aldezaurretik dituen ikas ohitura eta ikas esperientzietan ezinbestez oinarrituz.
|
|
|
Hedabideak, gainerako enpresa
|
guztiak
bezala, gero eta pastel zati handiagoa gura izan dute, eta halaxe nahi dute gaur egun ere. Horren arabera, asko eta asko izan dira enpresen arteko lehiak besteen pastel zatiak jateko, merkatu kuotak bereganatzeko, beste ororen gainetik.
|
|
|
Duela hamar urte, Ameriketako Pediatria Akademiak gomendatu zuen bularreko haurrak ahoz gora etzateko, eta ahoz behera etzanda egoteak duen arriskuaz ohartarazteko. Baina, gauza
|
guztietan
bezala, salbuespenak daude. Gomendio horietan esaten zen haur goiztiarrak ez zirela ahoz behera etzan behar, arnas gaixotasunak, errefluxu gastroesofagikoa edo malformazioak zituztenak.
|
|
|
Euskal Herriak, bere nortasuna bermatzeko, herri
|
guztiak
bezala bere eskola nazionala behar du gure ikasleak justizia eta askatasun baloreetan heziko dituen eskola. Justizian beraien artean diferentziak egin gabe bakoitzari zor zaiona begirunez eskainiz.
|
|
|
Katakumeak, katu jende
|
guztiak
bezala gauzalea baitzen, ez zuen arratsalde apalean lo egitera joan nahi. Berehalaxe ateratzen zen kanpora.
|
|
|
‘Ez zizta gehiago zeure zain horiek, Emmanuel, arren eta arren... ’ Eta berak: ‘Drogen munduan,
|
guztian
bezala, neurria da kontua. Eta ni neurriz ari naiz’ Baina Emmanuelek ez zekinan heroinak ez duela neurririk, berak neurri guztiak hartu arren...
|
|
|
Lagunen berriketa atsegina bide zitzaion Manueli, zeren barre egiten baitzuen etengabe haien ateraldiekin. Atzerago, Orrondo eta Paulori  emozionatzen ziren
|
guztietan
bezala gutxi falta zitzaien kantatzen hasteko, eta Kandido eta Trauko, berriz, ozenki ez ezik orroka mintzo ziren, festetan baileuden, eta inork entzutea axola ez bailitzaien.
|
|
|
Badira beste irakasle batzuk euskara ikasi dutenak ere, eta ez gaiki, hori bistan da. Badira ere, toki
|
guztietan
bezala, aukera horretaz baliatzen direnak xarmanki urte batzuen galtzeko lanera joan gabe, munduan ez baita biztanlerik orotan aingeru denik, ez saindurik, orotan saindu denik. Administrazioa, bere aldetik, estu estu dago jendeak bere umeak euskal eskoletan matrikulatzen dituelako, sare publikoan gertatzen da hau bereziki, eta alde batetik irakasleak sobran (erdaldunak) eta bestetik irakasle euskaldunen beharrean daudela ikusten duelako, goizeko bederatzietan zerrendak mahai gainean jartzen diren bezain laster.
|
|
|
Euskara, hizkuntza
|
guztiak
bezala dio Rubiok, gai da edozein ideia adierazteko. Eta gai da, gainera, ideia horiek maila landu batean adierazteko, horretan ez da dudarik.
|
|
|
Gauza
|
guztietan
bezala, eta literatur espazio azpigaratu bati dagokion bezala (duela gutxira arte, bederen), fenomeno horretan ere" atzeratuta" gabiltza euskaldunok: izan ere, batik bat azken hamarkada honetako kontua dugu, inguruko literaturekiko ditxosozko" homologazio" horren erakusgarri gisa.
|
|
|
Baleko liburuekin batera, zipitzik balio ez zuten lanak kaleratzen zituztela argitaletxeek. Leku
|
guztietan
bezala, egia da. Niri ere, Patxi Zubizarretari bezala, Â gero eta zailagoa egiten zait irakurtzen dudanarekin asebetetzea, baina hori ez zait gertatzen soilik euskal literaturarekin. Â Adinaren kontua izango da, akaso; xarmatzeko guruinen agortze progresiboarena edo; nork daki...
|
|
|
Flandrian egonik, eta lurraldetasuna Belgikan hertsiki ezartzen delarik, patua garbi ageri: 1932ko lurraldeketa legeztatzean, nederlanderatzea zetxekion Ganteko Unibertsitateari, gainerako instituzio ofizial
|
guztiei
bezala.
|
|
|
euskalprofesionalak (gure kasuan, euskara irakasle trebatu eta jantziak) sortzeko bide ezin hobea izango litzateke, irakasleen etengabeko prestakuntzan eta gaurkotzean izugarrilagunduko luke, ikerkuntzari bultzada ederra emango lioke, testugintzan eta ikas materiala sortzekotan aurrerapauso itzelak emango genituzke eta, maila sinbolikoan, euskal komunitatearen eta hizkuntzaren prestigioa sendotu eta euskara ikasteko motibazioa indartuko luke. Arriskuak ere badaude, noski, gauza
|
guztietan
bezala, baina euskarazko unibertsitatearen aldean eskaintzen zaizkigunalte rnatibak ere arriskuz josiak daude. Esperientziak erakusten digu elebitasunaren ereduak (euskara erdararen baten aldamenean/ menpean jartzea) porrot egin duela, eta prentsa dugu horren adibiderik argiena:
|
|
|
Islama, zibilazio
|
guztiak
bezala, bere iraganak oso sakon baldintzatzen du. Erdi Aroaren amaieratik ez da ia egokitu munduak ezagutu dituen izugarrizko aldaketetara.
|
|
2003
|
|
|
konpromiso ezberdinak, politika jarduerak, borroka armatuarekiko harremanak, erdaldunekiko loturak… hori dena. Nire baitan pixka bat argitzeko izan zen, eta uste nuen perbertso samarra izan zitekeela, eta perbertsio
|
guztiak
bezala oso partikularra. Pentsatzen nuen:
|
|
|
Horrela planteatuta, berdin dio euskara eta biolentzia bereizten ibiltzea, behin eta berriro errepikatuko baitute ideia hori, ezeztatzen edo gezurtatzen den aldi bakoitzari batere jaramonik egin barik, ez baitute egia bilatzen, euskal nazionalismoaren oinarri teorikoei erasotzea baizik. Hori dela eta, euskarari eraso egitea ETAri eraso egitea dela esaten dutenean, arrazoi dute, ETAren kontrako abertzalekeria sutan jarri arren, ETAren oinarrietako bat, abertzale
|
guztiena
bezala, euskara da-eta.
|
|
|
Telefonoz bidalitako etxeko lanak egiten hasi orduko, estu xamar eta zalantzaz beteta, inkestak erantzuten diren
|
guztietan
bezala, konturatu nintzen tontoarena egiten ari nintzela. Ez nengoen txostenarekin konforme, ez nengoen esaldien sistema baloratzearekin konforme, ez nuen astirik eta gehien amorrarazten ninduena:
|
|
|
Errio bazterretan, padura gero eta urriagoetan, buztin lur xarmangarrietan eta antzeko tokietan, elkarren babesean, ihitzetan, topatuko duzu ihia. Landare
|
guztiek
bezala, bizi den tokiaren ezaugarriak adierazten dizkigu, bizitzeko beharrezko duen ura badela, adibidez, ihiak. Ur horrexek nekazaritzarako lur zaila dela dio, eta baserritarrak ez du ihia maite.
|
|
|
Azken sei edo zazpi urteotan gorakada moduko bat sumatu dut bai kantitatean bai kalitatean, denetarik daukagu. Arte espresio
|
guztietan
bezala, sentsibilitate eta espresio talde ezberdinak daude. Irakurle bakoitzak bere gustuaren araberako aukerak dauzka.
|
|
|
Han lana latz egin behar izan nuen. Funtsean hara joan ginen
|
guztiek
bezala. Pikatxoia eta pala hartu eta obran jardun behar izan genuen lanean.
|
|
|
Produktu eta zerbitzu
|
guztiak
bezala, teknologia berriak ere bere neurrian kontsumitu behar dira, zaletasuna gaixotasun bihurtzeko arriskua baitago. Zerk erakartzen gaitu bada horrenbeste?
|
|
|
Ziurrenik, galdu dudan gauza tristeena inozentzia izango da. Gainerako pertsona
|
guztiak
bezala aldatuz joan naiz, ez hainbeste literaturari dagokionean, literatura finean eta funtsean, norbera beste norbait izateko aukera delako, besteekin norberezkoa egitekoa. Alde horretatik liburu guztietan urruneko maitale gordea dago, askotan oso gertu dagoena.
|
|
|
Bestalde, gure bizitza pixka bat goxatzeko edo polit egiteko balio dute. Musikan edo beste arte
|
guztietan
bezala, gure gaurkotasunari lotuagoak dauden gauzak behar ditugu, eta guk eginak izatea.
|
|
|
Larunbat
|
guztietan
bezela libre egonik, bada ezpadan, elizara etorri zan.
|
|
|
Urrunagotik eta beste ikuspegi batetik, hunki dugu jadanik gai bera, ez gara berriz horretan sartuko. Iraultzaren ondotik etorri baitzen Bonaparte, oroitaraziko dugu hala ere, sekula baino botere gehiago eman ziola korsikar jeneralak Frantziako Nazio subiranoari eta orozbat, tirano
|
guztiek
bezala, bere buruari.
|
|
|
Gainera, kolageno gutxi duenez, errazago digeritzen da. Haragi
|
guztietan
bezala, indioilar haragiaren burdin edukia ondo xurgatzen da, eta potasio eta magnesio ugari ditu. Bitamina edukiari dagokionez, B3 bitamina edo niazina nabarmentzen da.
|
|
|
1994ko maiatzaren 5eko Aginduak, hipoteka maileguen finantza baldintzen gardentasunari buruzkoak, betebehar batzuk ezartzen dizkie horrelako produktuak eskaintzen dituzten erakundeei, hipoteka maileguak ituntzen dituztenen informazio eta babes egokia bermatze aldera. Izan ere, edozein finantza erakundetan hipoteka mailegu bati buruzko informazioa eskatzean, normalean, salmenta
|
guztietan
bezala, saltzailea puntu batzuk ezkutatzen saiatzen da (horiek alde batera utzita), eta eskaintzaren alderdirik positiboena erakusten saiatzen da. Adibidez, baliteke ez argi geratzea lehen urtean interes tasa gainerako urteetan baino txikiagoa izan ohi dela, eta, gainera, baliteke maileguaren bizitza osorako kalkulu bat egitea, interes tasa apalago horretan oinarrituta.
|
|
|
Beste artikulu batzuetan azaldu dira etxeko edozein gelaren alikatatzeari aurre egiteko eman beharreko pausoak. Baina brikolaje lan
|
guztietan
bezala, akabera perfektua dela ziurtatu behar da. Alikatatze lana egiten denean, baliteke “izkina biziak” azulejuan geratzea.
|
|
|
Baina kanabisa erabiltzeari eta kontsumitzeari buruzko azterketa guztiak ez dira hain positiboak, baizik eta askok erakusten dute kaltegarria izan daitekeela, eta agerian uzten dute zientzialariek etengabe kontraesanean daudela gaia jorratzean. “Gai honetan, gai polemiko
|
guztietan
bezala, jarrera erradikalegiak daude”, dio Luciano Poyatok, Drogazaleen Arretarako Elkarte eta Erakundeen Espainiako Batasuneko lehendakariak. “Ikerketaren eta jarreren arteko elkarrizketaren alde egiten dut ni, substantzia horien erabilera medikoak izan ditzakeen abantailak eta eragozpenak aztertu ahal izateko”, esan du UNADeko lehendakariak.
|
|
|
Prozesua bakterio batera hurbiltzen denean hasten da, bere paretarekin kontaktuan jartzen denean, hari atxikitzen zaionean eta material genetikoa injektatzen zaionean. Birus
|
guztiak
bezala, fagoak zelula bat kutsatzen duten bitartean bakarrik bizirik irauten duten partikulak dira. Barruan, ahalmen metabolikoaz jabetzen dira, eta beren erreprodukziorako erabiltzen dute.
|
|
|
Erakasle hotz batek ahizpa bakoitza bere gelara eraman zuen, bakarrik ez zutelako bidea atzemanen. Mahai bat hautatu eta, beste ikasle
|
guztiak
bezala, Oya bere tokian jarri zen.
|
|
|
Izan ere, kopuru hori kalkulatzeko jakinak diren irabaziak eta gastuak baino ez dituzte kontutan izan, Inaki Zarraoaren hitzetan. “Aurrekontu
|
guztietan
bezala, kontrola ezina den diru kopuru bat dago, aurreko ekitaldiko geldikinarena alegia. Gainera, oraindik ere 2003ko ekitaldiko kontuak likidatuta ez dauden arren, jakin badakigu, irabaziak gastuak baino handiagoak izango direla”, gaineratu du.
|
|
|
Eta sakristiako besaulki batean egin zuen lo. Eta denetarik zegoen sakristian, sakristia
|
guztietan
bezala. Baina eliza hartako sakristian denetarik egoteaz aparte, beste gauza bat ere bazegoen:
|
|
|
Gaur aurrez aurre ikusi dut eta hezurretan dago. Kirola egiten duten edadetu
|
guztiek
bezala, abailduraren marka darama aurpegian, heriotzaren iragarpen bat ia ia. Ez dakit adierazten baina zerbait patetikoa da, tristea.
|
|
|
Lehertu beharrean zegoen Joxeperen burua! Esana baitzuen apaizak irudi lizun bat ontzat hartzea, segundo bakarrean bazen ere, edo segundo hamarrenean, bekatu handia zela, seigarren aginduaren kontra zihoazen bekatu
|
guztiak
bezala. Eta horrela orain, eta horrela gero:
|
|
|
Hobe, gainera. Oskarrek akatsak zituen, jende
|
guztiak
bezala, baina baita bertuteak ere. Oraindik ere haurtzaroan bizi izateak aurrera egiteko oztopoak jartzen zizkion.
|
|
|
Atetik egurrezko jantziarekin ateratzen nauten arte, ez, behintzat. Gero, Segura Irratiko arrosarioa bukatzen den
|
guztietan
bezala, tokilla sorbalda gainean jarri, eta miradoreko zumezko aulkian eseri nintzen. Eta artean largabistak begietara eraman gabe nituela, aurrena trenbidean eta hurrena kamino berrian su handiak ikusi nituen.
|
|
|
bake hitzarmen doi guztietan, badira gerla berriak sustatzeko sugarrak. Bakea finkatzen duten
|
guztiek
bezala nik ere, besterik ez nezakeen. Gerla baten ondotik, bakea izenpetzean, galtzen duenak zer edo zer irabazi nahi du eta hor dira gatazka hoziak beren kuskuetan gogortzen, egoera hobeago datekenean epidemia sukartsu baten antzera zartatzeko.
|
|
|
Euskal Herria Bat zen orduan, lehen aldikoz. Guda
|
guztietan
bezala, militanteak erortzen ziren... Hargatik mila baziren" lepoan hartu ta segi aurrera" abestuz labetik sutan ateratzen zen geroaren giltzaren ausart hartzeko eta esperantzaren atearen irekitzeko prest.
|
|
|
" Seigarren Mandamentuaren contraco becatuen contuac ateratzen diranean, bereci bear dira colore, eta mota bacoitzecoac besteetatic", dio J.B. Agirrek (1850a: 152), eta goazen, bada," kolore" horien sailkapen itxuroso bat egitera. Beste bekatu
|
guztiak
bezala, haragizkoak ere hiru modutara egin daitezke: pentsamenduz, hitzez eta obraz.
|
|
|
Karmeldarrarengan izugarrizko eragina izan zuen Juan Antonio Mogel bere herrikideak. Dantzen auziak biziki kezkatu zuen Mogel, eta, bere kide
|
guztiek
bezala, berak ere ez zuen Larramendiren estiloko probabilismorik onartzen inondik ere: dantzak bekatu mortala ez izan arren, oso hurbil dabiltza, eta beti ere hobe da ez joatea; debekatuz gero eskandalu handiagoa etortzen dela ez da egia, eta hala balitz ere, San Paulori jarraitu behar diogu:
|