|
2000
|
|
|
Literatura unibertsalaren nondik norakoak azaldu behar dituen irakasleari erabilgarria suertatuko zaiona, eta era
|
berean
ikasle gazteak ulertu eta irakurtzera bultzatuko dituena izan nahi luke baita ere. Horretarako, idazle eta lanen aipamenei disziplinartekotasuna bilatu nahi duten proposamenak erantsi dizkiete (film, musika, margolari eta besteren ereferentziak).
|
|
|
Izan ere, aldatze hori ez baita bat batean egiten; transizio garaia dago, non oraindik ikasle garaiko ohiturak mantendu nahi diren. Parrandak; pisu antolamendu kaotikoa, ajeak, sexu teorizazioak, baina era
|
berean
ikasle garaia amaitu den kontzientziarekin. (Gara II)
|
|
|
Gure artean, idazki horien berri zehatzak, laburki bederen, eman zizkigun Koldo Mitxelena zenak Textos arcaicos vascos (1964) liburuaren 14 orrialdeetan. Ondotik, Salamancan
|
bere
ikasle izan zuen Joakin Gorrotxategik zabalago landu zuen gai hori, Estudio sobre la onomástica indígena de Aquitania (1984) deritzan liburuan.
|
|
|
Perls en arabera psikoanalistarentzat ametsak joko intelektualak dira; berakzatikatu eta interpretatzen ditu, esanahi asoziatiboa erabiliz. Labur esanda, Freudeta
|
bere
ikasleentzat ametsak inkontzientea ezagutzeko bide bat dira, debekatuzkodesioen plazaratze imaginarioa direlako. Gizabanakoaren gatazken dinamikaargitzeko iturri dira.
|
|
|
Perls en esanen ondorioz,
|
bere
ikasleek, kontaktua/ erretirada zikloan oinarritzenden metodologia sortu dute. Konstrukto teoriko hau J. Zinker ek garatu zuen etaoso garrantzitsua da talde zein gizabanako mailan, autorregulazio organismikoaren prozesuan gertatzen diren etenak lantzeko orduan.
|
|
|
Liburutegi digitala ikerketa eta irakaskuntza mundurako laguntza izan daiteke ikasketa planen informazioa zabaltzeko (programak, egin beharreko lanak, berriak...), irakaskuntza materiala erabili ahal izateko (artikuluak, datu baseak, multimedia materiala...), ikerketarako (proiektuak, aurrerakuntzak), Interneten eskura dagoen materiala kontsultatzeko loturak jarriz. Modu honetan liburutegi digitalaren eguneratzea geldiezina izango da eta
|
bertan
ikasleak bere lanak eta ikasketak egin ahal izateko lukeen guztia eskura izango luke.
|
|
|
• 1933 The Blue Book diktatu zien
|
bere
ikasleei.
|
|
2001
|
|
|
Ikasle batek rabinoari galdera asko egiten omen zizkion, eta rabinoak ez omen zion erantzun ere egiten, isiltasunarekin ez bazen. Orduan, ikasleak, modu horretan inongo aurrerabiderik ematen ez ziolakoan, esan omen zion ez zeukala zertan
|
bere
ikasle izanik, ezeri erantzuten ez zionez. Orduan, rabinoak, behingoz, galdera batekin erantzun omen zion, jakin nahi zuela zertan bereizten zien ikaslea eta maisua.
|
|
|
Hirugarren urratsetik aurrera hasiko gara jarrera funtzioen arloa lantzen.Helburu bakoitzean erraz txerta daitezkeen bizpahiru jarrera funtzio proposatukoditugu,
|
bere
ikasleek dituzten gabezien arabera irakasleak hautaketa egin dezan.
|
|
|
Barrene Barreneten bi modu horietan lantzen dira ikas estrategiak. ...n zaio ikasleari, bere liburuan, nolako estrategia erabili behar duen; beste zenbaitetan ikasleak estrategia batzuk erabiltzera bultzatzen ditugu, bainainolako gogoetarik egin gabe; eta, azkenik, beste askotan, irakaslearen esku utzidugu ikasleak jakinaren gainean jartzea ala ez, hau da, ikaslearen liburuan ez duguezer zehazki aipatzen erabili beharreko ikas estrategien inguruan, baina irakasleak,
|
bere
ikasleak horren beharrean daudela atzemanez gero, informazio guztia aurkitukodu bere liburuan.
|
|
|
Prozesuaren porrota uxatzen. Irakasleak hasieratik
|
bere
ikasle bakoitzarenikas estiloaren sendotasunak eta makaltasunak ezagutzen baditu, badakizein bide eta estrategia proposatuz lor dezakeen errazago ikasle bakoitzakbere helburua, eta ikasle bakoitzaren kasuan zein diren emaitza eskasekoestrategiak.
|
|
|
–
|
Bere
ikasleen ezaugarrien araberako metodo eta tresnak aukeratu behar ditu.
|
|
|
|
Bere
ikasleekin milaka saio egin ostean Jean Carles-ek proposaturiko akordeetan dago oinarrituta perfumeen sailkapena; baina perfumeak deskribatu baino lehen, nota horietan zer nolako substantziak erabiltzen diren azalduko dugu gainetik.
|
|
|
Kaldik bere herrian azaldu zuen, eta hurbileko meskita bateko Immam ak fruituekiko interesa piztu eta fruituak infusio gisa probatzea erabaki zuen; gau osoan esna egon zitekeela ikusi zuen. Horrela,
|
bere
ikasleei edaria ematea erabaki zuen, gaueko esaldian esna egon zitezen. Mundu islamiar osoan ezagutu zen hori.
|
|
|
Ezagutu, Salamancan ezagutu nuen Altuna,
|
bera
ikasle zebilelarik deserrian eta ni, ez dakit nola, hara agertzen nintzen haietan ez bainintzen ofizioz ez txoil ikasle eta ez txoil irakasle; bai, agian, bien erdiko. Igande ilunabar batez edo bestez oroitzen naiz, negu giroko iluntze goiztiarrean batera eta bestera genbiltzalarik, Euskal Herriaren etorkizun beltzaz ardurati, ezinbestean.
|
|
|
Izan ere, zerua eta lurra substantzia berberez eginak zeudela proposatu zuen," heresia" hori zelaetabe re bizia kinka larrian jarriz. Leuzipo-k ere materiarente oria atomikoa garatu zuen, eta ondoren
|
bere
ikasleak, Demokrito-k, teoria hori aurrerago eraman arren, gehienek teoria ahantzi egiten dute, filosofo nagusienek, Aristoteles-ek, Platon-ek eta Sokrates-ek arbuiatu egin zutelako. Hala ere, beranduago, Epikuro-k (341 k.a.) ideia atomikoak berpiztu zituen.
|
|
|
Gureganaino iritsi diren elkarrizketetan eta Akademian eman zituen klaseen bidez. Akademia ikerkuntza eta irakaskuntza zentro bat izan zen, eta bere izena aurretik Akademorenak izandako Atenas ondoko lurretan kokaturik egonagatik hartu zuen. Bertan Platonek irakasle lana egiten zuen (baita
|
bere
ikasle aurreratuenek ere), eta jakintzaren hainbat alorretako garaiko ikertzaile handiak konferentzia edo kurtsoetan denbora tarte batez parte har zezaten gonbidatzen zituen, Knidoko Eudoxo matematikari eta astronomoa adibide. Kide izateko ez zen derrigorrezkoa" platonikoa" izatea, eta egiazki, bere ikasle gailenen arteko zenbaitek Platonen ideien doktrina eta printzipioen teoria eraso zituzten; hauxe da Platonen iloba eta ondorengoaren kasua, jarrera kritiko horrek ez ziolarik eragotzi Akademiako pertsonaia nabarmenetakoa izatea.
|
|
|
Bertan Platonek irakasle lana egiten zuen (baita bere ikasle aurreratuenek ere), eta jakintzaren hainbat alorretako garaiko ikertzaile handiak konferentzia edo kurtsoetan denbora tarte batez parte har zezaten gonbidatzen zituen, Knidoko Eudoxo matematikari eta astronomoa adibide. Kide izateko ez zen derrigorrezkoa" platonikoa" izatea, eta egiazki,
|
bere
ikasle gailenen arteko zenbaitek Platonen ideien doktrina eta printzipioen teoria eraso zituzten; hauxe da Platonen iloba eta ondorengoaren kasua, jarrera kritiko horrek ez ziolarik eragotzi Akademiako pertsonaia nabarmenetakoa izatea.
|
|
2002
|
|
|
«Ez da bide erraza izan, baina merezi du!». Ikastola
|
bereko
ikasle izandako Amets Arzallus bertsolariak apaindu digu ongi etorria:
|
|
|
Anjel Lertxundik esaten duenez," beti gogoratuko dizu zuk eman zeniona, sekula ez berak eman zizuna". Hurrengo astean,
|
bere
ikasle eta lagunek omenaldi berezi bat eskaini nahi diote.
|
|
|
Gogoaren askatzeko, Unibertsitate euskaldunak
|
bere
ikasleari zer sarrera eredu ezarri gura dion erabakiko du. Agian, Unibertsitate euskaldunak nahiagoditu ikasle frantses batzuk espainiar batzuk baino, edo amerikarrak beste barik! Eta beste hau ere bai:
|
|
|
Irakasleak. Irakasleen kopurua
|
bere
ikasle kopuruarekin alderatuz, erlazioaez da 1/ 25 baino txikiagoa izan behar. Bestalde, mailari dagokionez, irakasleriamota honetakoa izan behar da gutxienez:
|
|
|
Hona hemen beste grabaketa baten transkripzioa.
|
Bertan
ikasleak, taldeka, beste ikasle baten ekoizpena zuzentzen ari dira. Ikasleek. Umeak ez zuten eduki, perpausarekin topo egiten dute, eta zerbait arraroa ikusten diote(, umeak?
|
|
|
Bestalde, badakizue hiruki didaktikoarenelementuak dinamikoak direla (Llobera, 1998): ikasleengan aniztasuna aurkitzendugu, herri ezberdinetako ikasleak ezberdinak dira, talde
|
bereko
ikasleak ezberdinak dira (aurrezagutzetan, erabiltzen dituzten estrategietan, motibazioan...)?, oraingo eta lehengo ikasleak ezberdinak dira, euskara ikasteko motibazioa, dutenformazioa, denbora librearen erabilera, adina...?. Eta gauza bera gertatzen da hirukiaren beste bi erpinetan ditugun elementuekin, irakaslearekin eta objektuarekin?:
|
|
|
Kopuru horrek bi kreditu mota ditu: %65 kontsumorako kredituak dira, eta gainerakoa Opening en eta
|
bere
ikasleen artean formalizatutako maileguak dira, gero lau finantza entitateetako bati lagatakoak. Kontsumorako kredituen kasuan, ordaintzeko dauden ikasleek uko egin diezaiokete ordaintzen jarraitzeari, jasotzen ari ez diren zerbitzu bati lotutako kredituak baitira, Kontsumorako Kredituari buruzko Legeak ezarritakoaren arabera.
|
|
|
Hori da PPren kalitate legearekin daukagun beste diferentzia nagusia. Bat euskal nortasuna bermatzearena bada, bestea
|
bertako
ikasleak, etorkizuna burua altxaturik, bere buruaren jabe izaten ikastea da, menpekotasuneko jarrerak baztertuz.
|
|
|
Euskal Unibertsitatearen ereduak izan dezakeen arriskurik nagusiena frantses —Iparraldean— edo gaztelania —Hegoaldean— teknikoa menderatzen ez duten profesionalak ateratzea da.
|
Bere
ikasleak euskara tekniko txukun eta akademiko bat erabiliko duten profesionalak izango dira, euskal gizarteak eskatzen duen modura. Baina gure lan esparruan, oroko rrean, Euskal Herria banaturik dagoen bi estatuetako hizkuntzekin elkar bizi behar dugu, eta arlo tekniko horretan ezin gara alfabetatugabeak izan.
|
|
|
handiak baina ez gainditu ezinezkoak. Juridikoki Unibertsitatea tituluak emateko da, baina egiten den lana ona bada eta
|
bertako
ikasleak prestakuntza egokiarekin ateratzen badira posible da arazo horiek guztiak gainditzea.
|
|
|
kontratuzko administrazioa, batetik, eta konfiantzazkoa, bestetik. Kontratuzko administrazioaren kasuan, gizabanako bakarrak harreman zuzena edukiko du gobernariekin, presoen zaintza bere ardurapean geratuko da eta horren truk sos batzuk ordainduko zaizkio; hitz bitan esateko, bere interesen mesedetan denbora eta lana dedikatuko die presoei, maisu batek
|
bere
ikasleekin egiten duen bezalaxe. Konfiantzazko administrazioaren kasuan, aldiz, gizabanako bat edo, bestela, gastu publikoaz baliaturik egoitza finantzatzeko ardura egozten zaion komite bat, presoen lanetatik ateratako irabazkinak ondasun publikoan ipintzera behartzen da.
|
|
2003
|
|
|
Xabier Peñak helduak euskaraz alfabetatzeko klaseak ematen zituen Bilbon.
|
Bere
ikasle izandako Mª Angeles Garairi proposatu zion andereño moduan jarduteko eta gurasoek bultzatuta ikastola sortu zen. Lehendik ere ezagunak ziren Elbira Zipitriak Donostian eramaten zituen etxe eskolak.
|
|
|
Iruñean euskal giro handia ei zegoen urte haietan. Institutuan ere
|
bere
ikasleak zirikatzen zituen euskara ikas zezaten.
|
|
|
* Gitxienez 5 antologia egin eta argitara emon ditu K. Etxenagusiak, bostok
|
bere
ikasleentzat lagungarri izan eitezan.
|
|
|
Eguzkialdeko liturgia erabilteko baimena. " Rito melkita" eritxona erabilten eban (hau da," rito bizantino", baina arabe hizkuntzaz), eta ia egunero holantxe emoten eban meza santua Derioko Seminarioan,
|
bere
ikasleetarikoren batek lagunduta. Arabez be sarritan emoten eban, han Derioko etxe baten beragaz eukazan gazte palestinar batzuentzat.
|
|
|
1 Lan honek ez dino noizkoa dan, baina, beronen bibliografiak erakusten deuskunez, urteen artekoa da. Derioko Seminarioan
|
bere
ikasleei emondako gaien txostena dira hurrengo orrialdeok. Euskal gaiak maila askotan gazteleraz emon eta argitaratzen baziran be, euskeraz irakasten zituan gure egileak.
|
|
|
neure anaia bakarra, ni baino ia lau urte zaharragoa. Gurasoak aginduta, nire anaieak
|
bere
ikasletzat hartu ninduan, eta nik gogotsu ikasten neban, egia esan. Ikasteko beti da gauza ona zeu baino gehiago dakian bat aldemenean eukitea.
|
|
|
Seguru.
|
Berarentzako
ikasle berezi zarala, horretan zalantzarik ez, hori berak be onartu dau eta, baina nire ustez zugaz maitemintzen hasita dago. Berak ez dau gura zuri ezer jazo dakizun, eta gainera berak erantzi ez bazinduzan, lotsa handia deutsulako izan da Ainhize dardaraka zegoen.
|
|
|
Horregatixek ez deutso bere buruari autortu gura. Gainera, zu
|
beraren
ikasle izateak ondino gehitu egiten dau beraren larritasuna, irakasle eta ikasleen arteko hartuemonak debekatuta dagoz eta.
|
|
|
–Gazte ero horiek? ikasi zuten, eta sinetsi demokrazia, eliza ala ebanjelioak erran, Historian indarra dela arrazoia, nahiz kontrastez Karlos Santamariak ahaleginak egiten zituen, etsipen ilun horri buru eginez,
|
bere
ikasleei erakusteko politikoki zuzen jokatzea, moralagoa ez ezik, historian efikazagoa ere badela, luzarora.
|
|
|
Poloniaren historiak eskolaturik, ordea, bere artikuluaren azken aldera, aita Woronieckik asmatzen zuen seminarioko edo fakultateko
|
bere
ikasleei honelako galde baten egitea: Utrum homo, ex charitate, magis debeat diligere suos concives diversae nationalitatis, quam connationales ad diversos status pertinentes?
|
|
|
UEU unibertsitate esparrura zuzentzen zenaren beste adibidea honako hau dugu, Donostiako Santo Tomas Lizeoan egindako batzarrean norbaitek seigarren pertsona bat integratzea proposatu zuela, irakaskuntzako munduarekin harremanak mantentzeko, baina ez zen adostasunik lortu beharrezkoa ote zen ala ez erabakitzerakoan. Are gehiago, Jesus Mari Larrazabalek Donostiako Filosofia fakultateko kide bat proposatu zuen Filosofia sailburu moduan,
|
bertako
ikasleak UEUren dinamikan integratzeko bide moduan153 Beraz, aldaketak, belaunaldi berri baten agerpena erakusten digu UEUren zuzendaritzan. Une hartan Estatu Batuetako Oak Ridge ko ikerketa zentroan ari zen Jazinto Iturbe ohartu zen aldaketaz, Orberi zuzendutako eskutitzean honela baitzioen:
|
|
|
Euskararen mundua letren arloarekin lotu bada ere, zientzia eta teknikak izan ziren Unibertsitatean sartu zutena. ...s Mari Arregi, Mari Jose Zarate eta Iñaki Garcia Gurtubai) bide beretik abiatu zen eta 1979/ 80ko ikasturtean posible izan zen Biologiako Lehen Maila euskaraz ikastea84 Urtebete lehenago hasi ziren Sarrikoko Ekonomia lizentziaturako ikasleak matematikako klaseak euskaraz jasotzen85 Kasu horietan, artean unibertsitateko irakasle ziren hainbat lagunen borondatea izan zen ekintza horren ardatza, era
|
berean
ikasle euskaldunen taldeen presentzia eta presioa ikasgeletan. Euskarari bidea irekitzeko, unibertsitatean, funtsezkoak izan ziren bi ele mentu horiek 1985 urtera arte, hots, EHUko Estatutuak onartu eta indarrean jarri ziren bitartean.
|
|
|
Izan ere, ikasleen kezka nagusiak epe motzean konpontzekoak ziren: kudeaketa demokratikoa eskatzen zuten eta horretarako ikasleek ikastetxeen zuzendaritzan parte hartzea; ikasketa planen erreforma; euskara unibertsitatean sartzea, horretarako euskarazko klaseak eskaintzea eta unibertsitateko hizkuntza ofizial bilakatzea, gaztelaniarekin batera; eta, azkenik, unibertsitate barruti osoa Hego Euskal Herriarentzat,
|
bertako
ikasleak bertan geldi zitezen110 UEUren eta eskakizun horien arteko tartea garbi ikusi zen hurrengo urteko Euskal Unibertsitatearen aldeko kanpainan UEUk izandako presentzia txikian. Urruntze hori beste arlo batzuetan ere ikusi zen, esate baterako, UEUko sailburu gehienek unibertsitate ofizialarekin zuten harreman eskasean, beraien lizentziatura lortu ondoren.
|
|
|
Naziak etorri arte, armeniarren kontra burututako hori izan zen historian ezagutu den genozidiorik gogorrena, milioi eta erditik gora hil baitzituzten. Soldadu turkiar batzuek Komitas atxilotu eta amildegi baten ertzera eraman zuten eta
|
bere
ikasle izandako hiriburuko sultanaren alabak salbatu zuen azken orduan. Amildegiaren aho beltza, alabaina, ezin izan zuen geroztik ahaztu eta burua galdu zuen.
|
|
|
Hamalau urte nituen, eta maisua gure etxera etortzen zen aldian behin, ene amarekin hitz egitera. Ohitura hura baitzuen maisuak,
|
bere
ikasleen familiak bisitatzekoa. Edo ikasleoi banaka deitzen zigun, eskolako orduetatik kanpo, gurekin buruz buru elkarrizketatzeko, han gela barruan, edo eskola inguruan paseo bat eginez, egun hartan bezala, azkeneko orduan frantseseko klasea eman ondoren.
|
|
|
Pertsonaia horietako batek, Kattinek, bere ideiak direla eta, arazoak ditu bere koadrilakoekin, arazo larriak, gure herrian, zoritxarrez, aski ohikoak direnak. Pertsonaien izenak eta Anttonek berak asmatuak direla noski, baina ezagutu izan duela Kattinenaren antzeko kasurik
|
bere
ikasleen artean, arazo ideologikoengatik koadrilarik gabe geratutako kasurik, alegia. Kasu hori burutik kendu ezinik luzaroan ibili eta gero, zera burutu zitzaiola:
|
|
|
Garai hartan Frank saminki zebilen kexu ingeniaritzako
|
bere
ikasle gehienek egiten zuten zientziaren tratamendu akritikoarekin. Haiek ‘gertakariak ezagutu’ baino ez zuten nahi.
|
|
|
Ezin izango dut inoiz nahikoa miretsi doktrina horri heldu diotenen eta egiazkotzat onartu dutenen zorroztasun bikaina; adimenaren indar soilaren bidez halako bortxaketa egin baitiote beren zentzumenei, sentipen esperientziak argi eta garbi aurkezten zienaren aurkakoaz arrazoimenak hitz egin ziezaiela nahiago izanez. Izan ere, dagoeneko aztertu ditugun lurraren errotazioaren aurkako argudioak oso onargarriak dira, ikusi dugunez; eta ptolemaiko eta aristotelikoek eta
|
beren
ikasleek erabatekotzat onartu izana, benetan, argudio irmoa da beren eraginkortasunaren alde. Baina urteko higidura hain nabarmen kontraesaten duten esperientziak, egiaz, hain handiak dira beren itxurazko indarrari dagokionez, ezen, berirro diot, nere txundidurak ez duela mugarik hauxe pentsatzen dudanean:
|
|
|
Dublinen dago gaur egun, zilarrezko kutxa batean gordea. Kodize hau Finnian maisuarena zen, baina San Columban,
|
bere
ikasleak, tentazioa izan zuen gau batean, eta ezkerreko hatzek argi egiten ziotelarik, kandelak bailiren, eskuinean luma hartu eta kopiatu egin zuen oso osorik. Istorioa luzea da.
|
|
2004
|
|
|
Amorrortuk Deustuko Unibertsitatean Euskal Filologia eskolak ematen ditu eta aldi berean Center for Basque Studies eko irakaslea da. Estibaliz Amorrortu e posta bidez komunikatzen da
|
bere
ikasleekin. Momentu honetan ikasle bakarra badu ere, aurreko hilabeteetan izan ditu gehiago.
|
|
|
Gaurdaino ordea, kasu hori ez zaiola gertatu jakinarazi digu. Honela deskribatzen du
|
bere
ikasleen perfila: " Ikasle gehienak Reno ingurukoak edo euskal diaspora dagoen lekuren batekoak izan ohi dira.
|
|
|
Eta zergatik izan behar dut nik
|
bere
ikaslea.
|
|
|
Aurkezpen lanak Maider Egues eta Asier Aranguren kazetariek egin zituzten. Arangurenek gogoan izan zituen
|
bere
ikasle garaian nola Kilometroetako arropa logotipodun nikiak besterik ez ziren.
|
|
2005
|
|
|
Eliza barruan hainbat arkitektura ikusgarri aurkitu dugu: Erretaula Antxietaren eskolakoa da,
|
bere
ikasle Jeronimo de Larreak XVII. mendean eginikoa. Marfilezko edo Urrutiko gurutzea ere XVII. mendekoa da, Mexikon bizi zen Urrutia baserriko seme batek bidalia.
|
|
|
Unibertsitateak
|
bertako
ikasleak zein atzerrikoak hartu eta katalana babesteko metodoren bat aurkitu behar du beraz.
|
|
|
Eta bi kontu aipatu nahi ditut. Batetik, Ataunen jaio, egun osoa euskaraz bizi, eredura joan eta 16 urterekin halako maila lortzen duen ikaslearen maila
|
bera
ikasle denek lortuko dutela uste izatea ez da errealista. Bestela, denentzako maila bakarra (onenean erdibidekoa) jarri behar badugu, euskaldun garbiekin (etxetik ondo dakitenekin) zer gertatuko da?
|
|
|
Franco garaian Jon Azpillagarekin batera plazaz plaza abertzaletasunari hainbat bertso kantatua. Bertso irakasle aritu da Bizkaiko ikastoletan, eta egungo puntako bertsolariak
|
bere
ikasle izandakoak dira: Unai Iturriaga, Igor Elortza, Paya anaiak...
|
|
|
Maila
|
bereko
ikasle guztiek errendimendu bera izatea nahi izaten da.
|
|
|
Errioxako institutu bateko irakasle honi ez zaio honako lan honetaz gain, Lectura y traducción de la lengua de los iberos (1988), beste obrarik ezagutzen. Antza denez,
|
bere
ikasle bati eskertu behar zaio Zamanillo k liburu hau idaztea33.
|
|
|
Aste honetan, Naturako irakasleak Sofiari esan dio ez diola azterketagehiago atzeratuko. Baina, hortik bi egunetara Karlosek Mikelen bisita jaso du.Mikel
|
bere
ikaslea da eta gurasoak langabezian ditu. Mikel pizzeria bateanlanean hasi berri da, eta askotan ezin da eskolara ez azterketara etorri.
|
|
|
Mateoren ama irribarretsu egon zen gau osoan; argi zegoen bera dena oso gozo zegoela esatera joana zela eta, guk saltsak ondo lotu gabe eta haragia gordinik aterata ere, berak gozo zegoela esango zuela; baina Manuel Urrestik ez zituen laudorioak oparitzen, are gutxiago
|
bere
ikasleari eta bere semeari. Plater zailenak eskatzen ahalegindu zen eta, platera mahairatu bezain azkar, esku-zapiaren ondoan zituen betaurrekoak janzten zituen dena ongi aztertzeko.
|
|
|
Ikasleekin antolatutako bi eztabaida taldeetatik atera genuen lehendabiziko ondorioa izan zen maila bat eta
|
bereko
ikasleekin komeni zitzaigula inkesta antolatzea. Hala, DBH 3 mailakoekin lan egiteko hautua egin genuen.
|
|
2006
|
|
|
Ikastarorako prestatutako materialak, ikasleen fitxategi digitalizatua eta beste zenbait tresna kendu zizkioten, gainera agindu zorrotza emanez: ezin dituela
|
bere
ikasleak basora eraman hitzaldietan aipatzen dituen erremedioak fabrikatzeko landareak biltzera. Frantzian ezaguna den Petioten alde abiatu da kanpaina, baina konponketa zail dago:
|
|
|
Sai zuria
|
bere
ikaslerik onenetakoa da.
|
|
|
Decimo Magno Ausonio IV. mendean bizi izan zen; Bordelen jaio zen eta probintziako familia on bateko kide zela esaten zuen. 30 urtez maisu izan zen eta
|
bere
ikasleen artean, Graciano enperadorea (367) nabarmendu dezakegu, zeinak, behin boterean, gramatika eta erretorika irakatsi zionari sari garrantzitsuak eman zizkion.
|
|
|
Kristau hispaniarren artean oso hedatua zen izena, Eulogio Kordobakoaren idatziak eta eginak jasotzen dituen
|
bere
ikaslea ere Alvaro zen, adibidez.
|
|
|
Andaluzian bakarrik ordaindu zuten kopuru
|
bera
ikasleek goi mailako hezkuntzaren bost adarretan.
|
|
|
Nire kasuan, aldaketarik ez, esateko. Lehen, askorik interesatzen ez zitzaidan ezezagun bat zinen; irakasle heldu bat, bere andreaz aspertuta kutizia ero bat hartua
|
bere
ikasleetariko batekin; orain, berriz, hobeto nekien zure nortasunaren, zure bizimoduaren berri, baina horrek ez zuen funtsean aldatu nire sentiera; neurri txiki batean bai hala ere: ezagutzea estimatzeko bidea izan ohi denez, orain zinez estimatzen zintudala esan nezake.
|
|
|
Handik San Diegora joango zen batzar batean parte hartzera. Bazirudien saileko idazkaria ere Jameson baino jakitunago zegoela
|
bere
ikasle abantailatuenaz zenaz bezainbatean.
|
|
|
Ez zela eskoletara ondo adaptatu, depresioak jota zegoela, Galiziara itzuli nahi zuela eta ea zainduko genuen guk gau hartan; hark ezin zuela, eta ez zuela irakasle bat horrela galdu nahi. Ba bi hilabete egin zituen gure etxean elementuak,
|
bere
ikasle batekin endredatu zen arte. Ondo eman zigun alamena bi hilabete haietan, alajaina.
|
|
|
Hark, ordea, fidagarria eta adore handikoa zinela. Mirespen handiz hitz egin zidan zutaz, baina irakasle batek
|
bere
ikasle aurreratuari izaten dion begirunetzat hartu nituen Öchlerren hitzak. Arrazoi zuen, ordea.
|
|
|
Bi programen konparaketarekin jarraituz, Maroko eta Portugaleko plangintzak kontuan hartzen baditugu, 2002 ikasturtean (MECD, 2003) Espainiako eskoletan 47.099 ikasle marokoar daudela ikus dezakegu, eta ikasturte
|
berean
ikasle portugaldarrak 4.439 dira. Irakasle kopurua aztertzen badugu, alde nabarmena da programa portugesarena, 54 irakasle baitaude 10.000 inguru ikaslerentzat (ikasle portugesez gain, espainiarrak, brasildarrak, angolarrak, mozambiketarrak, caboverdetarrak...); programa marokoarrean, aldiz, 16 irakasle daude 1.500 ikaslerentzat.
|
|
2007
|
|
|
Ikastola handi batera heldu nintzen. Irakasleak ahal zuten heinean saiatzen ziren
|
bertako
ikasleak euskaraz aritzera bultzatzen. Baina, etxean gazteleraz hezitako ume gehiago zegoen ikastolan, eta, kalean ere, jende gehienak erdaraz hitz egiten zuen.
|
|
|
Kristauen Jesusek gaixoak sendatzen zituen, eta horretara bidali zituen
|
bere
ikasleak; geroztik, kristautasunak eta fedearen hizkerak jende asko gaixotu du, eta neurosi obsesibo kolektibo asko sortu hori zioten arrazoi osoz S. Freud-ek eta Paul Tillich teologoak. Baina kristautasunak, erlijio sinboloek, psikologia sakonarekin uztartuta, gizakia osatzen ere lagun dezakete.
|
|
|
Nolabait esateko, euskalduntze prozesua plangintzaren bultzatzailea izango da. Beren
|
beregi
ikaslearen benetako eragin guneari begira egonik, presentzia eta eragin handia izango bailuke. Era beran, plangintza bera testuinguru egokia izango litzateke ikaslea euskaraz bizitzeko.
|
|
|
Handik gutxira alde egiten zuen familia osoak, uda pasa, eta bueltakoan Galiziako ardoa eta txorixoa eta bestelako oroigarriak ekarriko zituzten etxera, baina Eduk ez zuen ekarriko ez hango azenturik ez oroitzapen gozo askorik, hari sinestera;, kaka zahar bat duk hura? errepikatuko zigun, ikasturtea hasteaz ia ia pozik,
|
bera
ikasle kaxkarra izan arren.
|
|
|
Asierrek
|
bere
ikasle pisuko paretan zeukan Oscar Wilderen poster batean libreki inspiratu ginen. Tertziopelozko prakak erosi genituen bigarren eskuko denda batean, zetazko alkandora bat ere bai, lumazko boa arrosa, fieltrozko kapela berdea.
|
|
|
Nerabeen tabernetan neskatxen bila aritzen diren berrogeita hamar urteko abokatu dibortziatu berriak. Poesiaren bidez
|
bere
ikasle emeak oheraino liluratzeko gai diren literatur irakasleak. Belaunaldi berrietako grupien artean oraindik gozatzeko aukerak aurkitzen dituzten kantautore xaharrak.
|
|
|
1933ko apirilean euskaltzaleek batzar erdi publiko bat egin zuten, non Pierre Amoçain eta Eugène Goyhenechek Eskual> Herriaren> lde> taldearen egitaraua aurkeztu zuten836; Piarres La, ttek, taldearen sortzailea eta gidaria izan bazen ere, adierazi zuen baietza ematen ziola mugimendu euskaltzalea sortzeari baina, apaiza zenez gero, jendaurreko ekintzetatik bazterturik izango zela. Talderako kideak lortzeko, La, ttek ideia abertzaleak bota zituen Apaizgaitegi Txikiko
|
bere
ikasleen artean, argiegi adierazi barik, jakinik ideiok norbaitengana helduko zirela eta irakaslearengana hurbilduko zirelako jakin minaz. Horrela jaso zuten pentsamolde euskalzalearen berri Pierre Amoçain, Fabien Dargains, Michel eta Xabier Diharce, Jean Hastoy, Jacques Mestelan eta Piarres Xarrittonek.
|
|
|
Halaber, adorea izan behar dute onartzeko ez direla ezinbestekoak; izan ere, irakasle onak lortzen du
|
bere
ikasleak beraren menpe ez egotea.
|
|
|
Filosofo handi horren lan idatzia hiru multzo nagusitan banatu ohi da: dibulgazio lanak (elkarrizketa moduan idatziak, gehienbat), eskuliburu tankerakoak (Lizeoko
|
bere
ikasleentzako materiala), eta bere tratatu filosofiko eta zientifiko nagusiak.
|
|
|
Aipatu bere saioan, hor helburua hori baitu? ...Zientzia eta literaturan bertan, kreatibitateak eta jeinuak Frantzia eta Italia edo Ingalaterran eta Alemanian forma diferenteak hartzen ditu, eta arrazoia, Kant-en ustean, Goethe eta Humboldt-en modu berberean edo erromantikoek bezalaxe, giza irudimena eta jeinu kreatzailearen izaera nazionalari eta lurrari atxikia egotea da696 Hizkuntzaren izaerari buruz Kant klasikoago edo kontserbadoreagoa da
|
bere
ikasleak baino: hizkuntzan berak ez du pentsamenduaren zeinuztapen soila baino ikusten697 Baina nazioa Kant-ek, Herder eta Humboldt-ek adina ulertzen dizu hizkuntzagaz bat egina (jatorriarekin, Kant-en definizioan); «nazioaren izpirituaz» («Geist der Nation») Herder eta Humboldt bezalaxe mintzo
|
|
|
Ideia berriak eta ezagutza berriak eskuratuz joan ahala, hizkuntza handituz eta aberastuz doa. «Les langues sont en proportion avec les idées, comme cette petite chaise, sur laquelle vous vous asseyez, est en proportion avec vous,, azaltzen dio
|
bere
ikasle Parmako Printze haurrari. En croissant, vous aurez besoin d, un siège plus élévé; de même les hommes, en acquérant des connoissances, ont besoin d, une langue plus étendue»730 Herri basatiek, ideia gutxi dituzte, teknika eta zientziarik ez dute ezagutzen, haien hizkuntza eserleku txiki bat da, esplikatzen dio printze txikiari:
|
|
|
Ikasketak egiten dituzten erakunde akademikoan, probintzia bakoitzean itundutako ikastetxe pribatuen berri izan dezakete ikasleek. Eskolako istripuak Ikasle batek gorputz lesioa duenean
|
bere
ikasle izaerarekin zerikusia duten jardueretan, eskola istripua izan duela ulertuko da. Kategoria honetan sartzen dira, besteak beste, ikastetxeko kirol praktikek eragindako lesioak, ikasketa bidaia batek edo ikasketa amaierako bidaia batek eragindako lesioak edo ikasketak egiten ari diren esparruaren barruko edozein jardueraren garapenak eragindako lesioak, baldin eta jarduera horiek ikastetxeek antolatu edo baimendu badituzte.
|
|
|
Madrilgo Udalaren babespean, hasiera hasieratik jaio zen 15 urtetik beherako umezurtzak hartzeko zentro gisa, sostengu, jantzi, hezkuntza eta heziketa katekista zutenak. Harrezkero, “San Ildefonso Haur Doktrinoen Etxea”, garai hartan ezagutzen zen bezala,
|
bere
ikasleen hezkuntzaren bikaintasuna izan zuen ezaugarri. Alderdi aipagarri bat XIX. mendean ordurako ohikoak ez ziren irakasgaietan ematen zuten prestakuntza akademikoa zen, hala nola solfeoa, marrazkia, takigrafia edo mekanografia.
|
|
|
" Hogeita hamarrak bete aurretik egiten dugun guztia kasualitate hutsa da", esan ohi zuen Gigik,
|
bere
ikasle batzuen galbideez ari zela. Tarte bat iraun zuen horrela, taberna haren atarian geldirik, harik eta esku batek atzetik heldu zion arte.
|
|
|
Gigik askotan esaten zion, piura horrekin, jeans estuak, sandaliak, aurikularrak...?, gaztetxo bat ematen zuela, eta poltsaren ordez motxila bat bizkarrean zintzilik eramango balu, batxilergoko
|
bere
ikasleen igual iguala izango zela. Halere, Lisak bazekien Gigiren hitz haien atzean arbelarenaz gainera?" Orain, Lisa, arbela oso osoa daukazu zuretzat, garbi garbi, nahi duzuna idazteko"?, hamahiru urte zituzteneko garaiak berpizteko desira bat ere gordetzen zela.
|
|
|
Frantziskotarren artean gertakari bikoitza azpimarratuko nuke: Nagusien kultur politika nabarmenki aldatzen da, Paulo Lete probintzialarekin() 40, eta aldi
|
berean
ikasle gazteek idatz ekimen berriak hartzen dituzte, irakaslegoaren laguntzarekin, lehenengo Erriberriko Filosofi Ikastetxean (Gure Izarra, 1950) eta berehala Arantzazuko Teologia Ikastegian (olertia, itzulpen literarioak, sorkuntza) 41.
|
|
|
azken batean," kultura —zein bere forma historiko sozialean— ez da sortzetikoa baizik eta transmititutakoa", eta, horregatik," beraren jabekuntzak gizakiaren ikasteko gaitasuna" aurresuposatzen du155 Ikasketa prozesu horretan, alabaina, gizakiak hizkuntza erabili behar du, ze, finean," horrek ematen dio berari aukera egitura kulturalak produzitzeko eta erreproduzitzeko" 156 Hemen bistaratzen zaigun funtzio instruktiboa, beraz, aurrekoaren" eraldaketa espezifiko" bat baino ez da, bertan garrantzitsuena ez delarik" hizkuntzaren ikaskuntza bera", baizik eta" hizkuntzaren bidezko ikaskuntza" 157 Aipatzekoa da ere, pasadan edo, hemendik abiatzen direla hainbat" teoria pedagogiko" eta" ikerketa linguistiko" ezagun158 Hirugarrenik," hizkuntzak" hezkuntzan betetzen duen" funtzio komunikatiboa" aipatzen digu, hark egiaz ikasleen eta irakasleen arteko" interakzioa eta ulermena ahalbidetzen baitu" 159: ..., lehenik," hizkuntzaren funtzio komunikatiboa" —orokorrean—" pertsonen arteko elkarreragin sozialaren bitarteko nagusi izatetik" datorrela, hemen aurkitzen dugularik ere hizkuntzak —zehazki—" hezkuntza interakzioari" egiten dion ekarpena160 Kontua da, baina, hezkuntza prozesuan partaide direnen arteko interakzio soziala berezia dela, ze irakasleak
|
bertan
ikasleari eskaintzen dion laguntza ezin daiteke bestelako ekintza sozialen bitartez ordezkatu. Hizkuntzak, horren ondorioz, zeregin propio bat du ere prozesu horretan, hala nola," kultura ikastearen jarduera" eta" kultura irakastearen jarduera" lotzea161 Funtzio komunikatibo horrek, beraz, aurrekoaren dimentsio soziala ikusarazten du162 Hizkuntzaren funtzio hezitzaile horiek, beti ere, hitz egiteko modu egoki bat eskatzen dute, ze bestela —honela berriz Loch— funtzio horien onura desitxuratu egin daiteke, hizkuntza bera, hurrenez hurren," alienatzaile"," suntsikor" eta" diskriminatzaile" bihurtuz163.
|
|
2008
|
|
|
Doinuak Emile Jaques Dalcroze, musikaterapia eta erritmikaren aitzindari izandako suitzar musikari handia, du egile.
|
Bere
ikasle Joan Llongueresek egokitu zuen katalunierara eta hortik hartu omen zuen Markiegik Pospoliña mugimenduaren bertsiorako.
|
|
|
Istorioak aurrera egin ahala izango dugu, Bechdelekin batera, bere aitaren sexualitate ezkutuaren berri: soldadu izan zenean beste mutil batekin izandako harremana edo
|
bere
ikasle batekin izandakoa, besteak beste. Familia heterosexual tradizionalaren maskarapean dena, noski.
|
|
|
Horrez gain, oso kontuan hartzen dituzte beste irakasle batzuek emandako aholkuak ere: halako irakasleak aipatzen badu
|
bere
ikasleei gustatu zaiela, edo berak irakurri duela eta egokia dela, gomendatutako liburuak urteko irakurgaietan sartzen dira. Joera horren isla da hurrengo aipua:
|
|
|
Txundituta zegoen Petrov bera ere. Sekula ez bezalako sentimenduz zebiltzan
|
bere
ikaslearen eskuak pianoaren irribarrean dantzan. Eskuineko begia apur bat itxi zuen piezaren azken zatian sartu zela nabaritu zuenean.
|
|
|
Aparteko sentiberatasuna zuen musikarekiko, baina nota hura jotzeko motelegiak ziren haren eskuak. Ziur zegoen Petrov
|
bere
ikaslea berandu iritsiko zela.
|
|
|
Emakume jakin batekin pentsatzen ari zela iruditu zitzaidan, edo gaztetako oroitzapenen batek goibeldu ziola une batez gogoa. Isilik geratu zen ondoren tarte batean, nire galderaren baten zain edo, eta galderarik egin izan banio, badakit zerbait pertsonala, zerbait intimoa kontatu izango zidala,
|
bere
ikasle kutuna bainintzen, semeordeko bat ia ia, baina gaztea nintzen eta ez nuen eroapenik porrot pertsonalen eta frustrazioen kontakizunak entzuteko.
|
|
|
François auzo gatazkatsu bateko institutu batean frantses hizkuntza ematen duen irakaslea da.
|
Bere
ikasleek 14 eta 15 urte bitarteko adina dute. Françoisek Esmeralda, Souleymane, Khoumba eta gainontzeko ikasleekin eztabaidak izango ditu hizkuntza dela eta ez dela.
|
|
|
Azkueren gramatikagintza lana 1888an hasi zen, katedrako lehiaketara apunte batzuk aurkeztu zituelarik89 Laster apunte horiek garatuz eta
|
bere
ikasleak gogotan zituela gramatika lan oso bat idatzi zuen, 1891ko EuskalIzkindea. Liburu hori osatzeko erabili zituen ereduak hauek izan ziren:
|
|
|
Ordurako Azkuek euskarazko aldizkari bat sortzeko asmoak zerabiltzala dirudi. Antza denez asmo horretan
|
bere
ikasleek animatu zuten, 1888 urteko gutun batean hola esaten baitzioten:
|
|
|
Beraz, Azkuek katedrako irakasle izateak ematen zion autoritatea,
|
bere
ikasleei euskara mota bat irakasteko ez ezik Bizkai osoko herritarrei zuzentzeko erabili nahi zuen. Izkindearen unean asmo honen inguruko froga dokumental argiak daude.
|
|
|
«nuestro principal asunto, el que, Dios mediante, ocupará para su gloria la mejor y mayor parte de nuestra vida sacerdotal»258 Eta asmoa hurrengo urtean bertan, 1910ean, martxan jarri gura zuen: «Bien sería que la 1ª semana de Enero tuvieramos los primeros huerfanitos en Elgoibar, provisionalmente instalados en el antiguo convento de San Francisco ó en cualquiera otra casa»259 Eta gauzak aurreratuz joateko, Azkue Alemaniako hezkuntza eredua aztertzen aritu zen,
|
bere
ikasle potentzialentzat euskarazko testu-liburuak prestatzen hasiz:
|
|
|
Eta egia esan, Euzkadi-n agertutako artikulua generikoki euskaltzale ez jeltzaleei zuzenduta egon arren (eta beraz Azkueri adina Nazario Oleagari, Urkixori, Txomin Agirreri, agian Campioni eta halakoei zuzendu arren), testuaren egile zen. Jadarkak? (Keperin Jemein) Azkuerekiko gertutasunagatik (Bilboko institutuan
|
bere
ikasle izan zelako) eta euskaltzale «ez politiko» gisa ezagunena zelako bereziki bilbotar apaizarengan pentsatuz idatzi bide zuen. (cf.
|