|
2002
|
|
|
Zenbaitetan, ikastegiak berak hartzen du
|
bertako
ikasleentzako baldintza egokienak hainbat erakunderekin negoziatzeko ardura.
|
|
|
1974an Euskal LinguistikaKatedra sortu zen, eta bi urte geroago Euskal Filologia izeneko karrera ofizialbihurtu zen. Ikasketa horiek Bilboko eta Donostiako campusetan irakasten ziren.1978an Euskal Irakaslegoa izeneko institutua sortu zen, ordura arte Euskal KulturMintegiaren bitartez
|
bertako
ikasle unibertsitarioentzat antolatzen ziren euskara ikastaroen ardura bereganatuz, borondate zehatz batekin: «Ikasleriak erakustenzuen euskalduntzeko eta alfabetatzeko gogoari eta beharrari unibertsitatekoesparruan modu akademiko eta emankorrean erantzutea».
|
|
|
Eibarko Unibertsitatetik Radio Master izeneko emisora dago entzungai, eta <radiomaster.es.fm> helbidean ere topa daiteke. Irratsaioak
|
bertako
ikasleek egiten dute, eta emisio denboraldia eskola ordutegiari egokitzen zaio.
|
|
|
Hori da PPren kalitate legearekin daukagun beste diferentzia nagusia. Bat euskal nortasuna bermatzearena bada, bestea
|
bertako
ikasleak, etorkizuna burua altxaturik, bere buruaren jabe izaten ikastea da, menpekotasuneko jarrerak baztertuz.
|
|
|
handiak baina ez gainditu ezinezkoak. Juridikoki Unibertsitatea tituluak emateko da, baina egiten den lana ona bada eta
|
bertako
ikasleak prestakuntza egokiarekin ateratzen badira posible da arazo horiek guztiak gainditzea.
|
|
2003
|
|
|
Antzerti eskolako azken ikasturtean, Alpargatas cuando llueve muntatzea egokitu zitzaien
|
bertako
ikasleei. Estreinaldiaren ostean" Freskoak eta gazteak" zirela iritzi zion Begoña del Tesok prentsan idatzitako kritikan.
|
|
|
Bestalde, ezin zen UEUren udako ikastaroen gehiegizko balorazioa egin, urte osoko unibertsitatea euskalduntzea garrantzitsuagoa baitzen. UEUren liburugintza bera pentsaezina zen EHUko irakaslerik gabe, ezta
|
bertako
ikasleek osatzen zuten merkaturik gabe. UEUk arazo berria zuen:
|
|
|
UEU unibertsitate esparrura zuzentzen zenaren beste adibidea honako hau dugu, Donostiako Santo Tomas Lizeoan egindako batzarrean norbaitek seigarren pertsona bat integratzea proposatu zuela, irakaskuntzako munduarekin harremanak mantentzeko, baina ez zen adostasunik lortu beharrezkoa ote zen ala ez erabakitzerakoan. Are gehiago, Jesus Mari Larrazabalek Donostiako Filosofia fakultateko kide bat proposatu zuen Filosofia sailburu moduan,
|
bertako
ikasleak UEUren dinamikan integratzeko bide moduan153 Beraz, aldaketak, belaunaldi berri baten agerpena erakusten digu UEUren zuzendaritzan. Une hartan Estatu Batuetako Oak Ridge ko ikerketa zentroan ari zen Jazinto Iturbe ohartu zen aldaketaz, Orberi zuzendutako eskutitzean honela baitzioen:
|
|
|
Izan ere, ikasleen kezka nagusiak epe motzean konpontzekoak ziren: kudeaketa demokratikoa eskatzen zuten eta horretarako ikasleek ikastetxeen zuzendaritzan parte hartzea; ikasketa planen erreforma; euskara unibertsitatean sartzea, horretarako euskarazko klaseak eskaintzea eta unibertsitateko hizkuntza ofizial bilakatzea, gaztelaniarekin batera; eta, azkenik, unibertsitate barruti osoa Hego Euskal Herriarentzat,
|
bertako
ikasleak bertan geldi zitezen110 UEUren eta eskakizun horien arteko tartea garbi ikusi zen hurrengo urteko Euskal Unibertsitatearen aldeko kanpainan UEUk izandako presentzia txikian. Urruntze hori beste arlo batzuetan ere ikusi zen, esate baterako, UEUko sailburu gehienek unibertsitate ofizialarekin zuten harreman eskasean, beraien lizentziatura lortu ondoren.
|
|
|
1977tik aurrera Deustuko Unibertsitateak berak antolatu zituen euskarazko klaseak. 1969 ikasturtean sortu zen Donostiako Goi Mailako Ingeniari Eskolako Euskal Kultura Taldea19 1972an
|
bertako
ikasle eta tituludun talde batek Elhuyar izenaz bataiatu zuen bere mintegia20 Horien lanak zerikusi txikia zuen beste EKTekin; larunbateroko mintegiez gain, Elhuyar aldizkaria kaleratu zuten (1974ko irailetik aurrera), teknika arloko testu-liburuak prestatu eta irakasleak gai teknikoetan euskaraz trebatzeko ikastaroak antolatu zituzten. Leioako Zientzia Fakultateko Euskal Kultur Taldea (Z EKT) dugu hirugarren taldea, 1974 ikasturtean sortua, nahiz eta urtebete lehenago Medikuntza Fakultatean dagoeneko alfabetzatze ikastaroa emana izan21 Z EKTren lehen lana euskara irakastea izan zen, eta 1976tik aurrera euskara ikasgai bilakatu zen fakultateko zuzendaritzapean (400 ikaslek aukeratu zuten ikasgai hori) 22 Baina ez ziren mugatu soilik euskararen irakaskuntzara, 1975/ 76 ikasturtean Zientzia Mintegia sortu zuten, euskara teknikoak zientzia gaietan erabiltzeko zituen eragozpenak eta bideak aztertzeko23 Bestalde, Z EKT izan zen UEUren bultzatzaileetako bat24.
|
|
|
Ikastaro horien filosofia, dakigunetik ez dakigunera? joatea izan zen eta, horren haritik, bizkaieratik abiatu ziren, euskaldunak alfabetzatzeko, eta, orokorrean, ikaslea euskal munduan murgiltzeko26 Hiru urte geroago, Bilboko Apezpikutegiaren Irakasle Eskolak 1973/ 74 ikasturtean
|
bertako
ikasleentzako euskarazko klaseak antolatu zituen eta 200 ikasletik 40ren bat joan ziren27.
|
|
2004
|
|
|
Aranak, euskararen gizarte eragile gisa, hainbat ekintzatan parte hartzen du. Erakunde mailan, Bizkaiko Diputazioari Euskarazko Katedrari laguntza emateko eskaria egiten dion aldi berean (43), haren bizitza indartzeko bitarte ko eragingarri batzuk ezartzea proposatzen du, hala nola ikasle saiatuenentza ko sariak ezartzea,
|
bertako
ikasleen artean euskarazko lehiaketa publiko bat antolatzea literatura eta euskalaritzan, eta euskarazko liburu literario eta zien tifikoak idazteko laguntzak ematea (44). Izan ere, pozgarria da adineko jen dea euskara ikasten ikustea.
|
|
2005
|
|
|
Unibertsitateak
|
bertako
ikasleak zein atzerrikoak hartu eta katalana babesteko metodoren bat aurkitu behar du beraz.
|
|
2006
|
|
|
Aurora Beltran Liverpooleko LIPA goi musika eskolak gonbidatua izan da
|
bertako
ikasleekin bere obra lantzeko. Paul MacCartneyk sortutako eskolak, Espainiako artista eta interpreteen elkartearekin elkarlanean, artista bat gonbidatzen du urtero eskolak eman ditzan.
|
|
|
EGA ateratzea, hizkuntz eskakizunen bat prestatzea...». EGA bera ere, nahi izanez gero, bizkaieraz egin dezakete
|
bertako
ikasleek, euskaltegiak akordio berezia baitu horretarako.
|
|
|
Antena Ez Getxoko elkarteak, Zabala ikastetxeko gurasoek eta Berdeek kontzentrazioa deitu dute biharko, osteguna, arratsaldeko 7:30ean Telletxe plazan, udalerrian sakeleko telefonoentzako antenen zabaltzea geldi dadin. Bereziki, ikastetxeen inguruan, Xfera enpresak Juan Bautista Zabala kaleko hirugarren zenbakian, “Zabala ikastetxetik metro eskasetara”, berriki saiatu den bezala,
|
bertako
Ikasleen Guraso Elkarteak eta Antena Ez elkarteak salatu dutenez. 15 urtetik hona, gutxienez 33 antena jarri dira Getxon zehar, aurtengo ekainean sortu den elkarte honek dakienagatik, baina kopurua askoz altuagoa izan daiteke EAJk gobernatzen duen Udalak behin eta berriro ukatu baitie antenei buruzko datuak, nahiz eta elkarteak zortzi galdapen jarri dituen, datu horiek eskuratzeko eta antena gehiago jar ez dadin luzamendu bat eskatzeko.
|
|
|
• Ikasle etorkinen eskolatze azkarra eta egokia bideratzea,
|
bertako
ikasleen egoera berean.
|
|
|
Galdera horiei guztiei egunerokoaren bultzadaz erantzunez joan gara, eta pixkanaka aurrerapausoak eman ditugu: komunikazio tresnak egokitzen ikasten ari gara, gure geletako antolamenduak eta jarduerak egokitzen dihardugu,
|
bertako
ikasleei kultura eta hizkuntzen aniztasuna ondotik bizi izateko aukera agertzen zaiela ikusten dugu, astiro astiro komunikazio zabalago batean murgilduta ikusten hasten gara haien eta gure buruak... beldurra baretu dugu, zalantza batzuek irauten badute ere.
|
|
|
Joseba Intxausti bera, 1970ean Jakinen zuzendaritza hartzean Bartzelonan Historia irakastetik zetorren. Hango ikasle zelarik, berriz, harreman estuak izanak zituen
|
bertako
ikasle euskaldunekin —horietako hainbat ere Euskal Unibertsitatearen ametsarekin seguruenik—, eta horiei euskara irakasten ere gogoz jarduna zen. Hango batasun espiritua eta koordinazio esperientzia baliatu zituen, hain zuzen ere, Euskal Herrira itzulita, eta Jakin Taldearen zuzendaritzan oinarrituta, alde bateko eta besteko Unibertsitatetan ziharduten ikasle euskaldun hainbaten koordinazioa eta elkarlana bultzatu eta eratzeko.
|
|
|
21 Paulo Agirrebaltzategik, Deustuko Unibertsitateko Teologi fakultatean irakasle izanik,
|
bertako
ikasleekin Teologiako euskal hiztegiaren inguruko mintegia zuzentzen zuen; bestalde, Fakultatearen beraren enkarguz, Teologiako Euskal Fakultatearen proiektuan jarduna zen.
|
|
2007
|
|
|
Ikastola handi batera heldu nintzen. Irakasleak ahal zuten heinean saiatzen ziren
|
bertako
ikasleak euskaraz aritzera bultzatzen. Baina, etxean gazteleraz hezitako ume gehiago zegoen ikastolan, eta, kalean ere, jende gehienak erdaraz hitz egiten zuen.
|
|
|
Egun, ikastetxe, enpresa, osasun zerbitzu publiko eta bestelako erakundeek ere psikologoak dituzte
|
bertako
ikasle, langile edo pazienteentzako.
|
|
|
Maurice Souberbielle Apaizgaitegiko medikua izan zen, Xarritton
|
bertako
ikasle zelarik.
|
|
|
Gradunondoan, besteak beste, Andu Lertxundi, Edorta Jimenez, Tere Irastorza, Fernando Morillo, Joseba Lozano eta J.M. Elexpuru ariko dira. Mintegietan aldiz, Idazleak irakurle izenekoan, Itxaro Borda, Aingeru Epaltza eta Felipe Juaristik hartuko dute parte. Ikasle eskolaren helburua
|
bertako
ikasleek lanik ahalik eta praktikoenak egitea da, idatzi ahalaz bat, irakurtzeko gogoa pizte dutenak. Horregatik, ebaluazio sistema ere berezia da.
|
|
2008
|
|
|
Azkuek, Izkindeko euskara irakatsi edo bizkaiera literarioagoa irakatsi, beti izan zuela katedran bere ideiak zabaltzeko plataforma bat. Gainera, katedraren eragin eremua ez zen
|
bertako
ikasleetara mugatzen. Azkuek katedrarako idatzitako testuliburuen bidez bere autoritatea urrunago eraman nahi zuen:
|
|
|
Toki guttitan izanen da %100eko matrikulazio portzentajea batxilergoan. Baina egoerak zeharo okerrera egiten du
|
bertako
ikasleek euren ikasketak euskaraz jarraitu nahi dituztenean, eta unibertsitatera joan behar dutenean. Ikerketak gabezia hori islatzen du eta gure aldetik euskarazko unibertsitate irakaskuntza kalitatezkoa eskaintzea dagokiela oroitarazi nahi diegu Nafarroako Gobernuari, Nafarroako Unibertsitate Publikoari eta Nafarroako Unibertsitateari.
|
|
|
Arrantza eskolaren bidez,
|
bertako
ikasleei modu egokian arrantzatzen irakatsi nahi diete. Arrantzatzeko modu egoki horrek ekarriko du ur ingurunearen iraunkortasun irizpide zorrotzei jarraitzea eta arrantza kontinentala balioan jartzea, antolatzaileen iritziz.
|
|
|
18 urtera arteko ikasleen %57, 7 ereduan ikasten ari dira aurten, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan. Hiru ereduen artean, euskara hutsekoa da nagusi, Gipuzkoan batez ere; izan ere,
|
bertako
ikasleen %71, 1 matrikulatu dira ereduan.
|
|
2009
|
|
|
Neskato gaiztoek St Trinian' s ikastetxea salbatuko dute Supercañeras filmeanUrruneko 50eko hamarkadan St Trinian' s ikastetxearen eta
|
bertako
ikasleen gaineko lau film grabatu zituzten. Oliver Parker eta Barnaby Thompson aurrekoen testigantza hartu dute nerabeen gaineko komedia bat grabatzeko.
|
|
|
Unibertsitateko ateak itxi zizkieten ikasleei. Unibertsitate publikoko ateak itxi zizkieten
|
bertako
ikasleei. Eta ikasleek protestan jarraitu zuten.
|
|
|
Eskualdean, besteak beste, Itzubaltzeta/ Romon eta Getxon prestatu ditu herri eskolak IAk, Itzubaltzeta gaztetxean eta Aixerrota institutuan, hurrenez hurren. Era berean, Betiko ikastolako gurasoek UKBERRI.NETi esan diotenez, Leioako ikastolan DBHko hainbat geletan klase arrunta emango dute
|
bertako
ikasleek. Ikasleen erakundeak zabaldu duenez, 1998az geroztik urtero egin ohi den bezala, urriaren 12a jai egun arrotza izanik, IAk antolatuta aurten ere herri eskolak burutuko dituzte:
|
|
2010
|
|
|
Beraz, lehen lerroan ageri dira nortasunari lotutako erantzunak, baina bada aldea
|
bertako
ikasleen eta ikasle etorkinen erantzunetan. Bertako ikasleak sustrai bila dabiltza, kultura dute ardatz, aldiz, etorkinek Euskal Herrian integrazioa dute helburu.
|
|
|
Gaztelaniaz gainera EAEko hiritarrek euskaraz jakingo dutela segurtatzea: hori da Autonomia Estatutuak eta EEN legeak hizkuntza kontuan berekin dakarten berritasun handiena120 Zer neurri hartu dituzte EAEko herri aginteek,
|
bertako
ikasle guztiek hizkuntza ofizial bien ezagutza praktikoa eskuratu ahal izango dutela segurtatzeko. Bost
|
|
|
Ondorio hobeak gertatzen dira
|
bertako
ikasleekin. %19 dira lehen urtean ikaskuntza gelditzen dutenak.
|
|
|
Lehen ikasturtearen bukaeran irakaskuntza uzten duten ikasleen kopurua izigarri handia da ez baitakigu argi zergatik: %16
|
bertako
ikasleetan, askoz gehiago (%30) etorkinetan.
|
|
|
Ohargarri da lagunen erdia edo gehiago dauzkaten lagunarteen kantitatea, 2008:
|
bertako
ikasleen %29 eta kanpoan sortuak direnen %34, dabiltza lagunarte erdi edo osoki euskaldunetan. Beraz %4 gehiago ikasle, etorkinen ezinez eta herrikoentzat!
|
|
|
2002 323 versus 256, 20082009an 437 versus 406 Ondorioz lagunarte erdaldunetan (1) ikasle etorkinak bi ikasturteetan gehiago dira ehunekotan: 2002 %24 versus, %30, 2008 %11 versus %15 Bestalde 2002,
|
bertako
ikasle gehixago zabiltzan lagunarte erdi euskaldunetan (36 versus 32). Baina alderantziz 2008, ehunekotan, ikasle etorkin gehiagok lagunarte erdi euskaldunak zituzten (%23 versus %22) eta are gehiago lagunarte (kasik) osoki, euskaldunetan (etorkinen %11 versus bertakoen %7 bakarrik)., Oro har, 2008 ikasleen lagunarteak aitzinagoko ikasturtekoak, baino euskaldunago dira eta bereziki ikasle etorkinetan.
|
|
|
Salbuespen harrigarria da ikasle etorkin gehiago dabiltzala lagunarte (kasik) osoki euskaldunetan
|
bertako
ikasleei konparatuz: 47 versus 31 Beste kategoria bat asmatuz, lagunen erdia edo gehiago euskaldunak diren lagun multzoetan, ikasle etorkin gehiago dabiltza herriko ikasleei konparatuz:
|
|
|
Bi ikasturteetan
|
bertako
ikasleak etorkinak baino askoz gehiago dira.
|
|
|
Askoz gutiago (heren baten heinean) ikasleek lan egiten zuten lankidego doi bat euskaldunetan:
|
bertako
ikasleen %32k, etorkinen %29k. Ikasle oso gutik lan egiten zuten langilego erdi euskaldunetan:
|
|
|
300 ikasleren lagin bat hartuz, ohargarri da gehienik aurkitzen diren langileak harreman asko dauden eremuetan daudela:
|
bertako
ikasle gehiago bulegoetan, salerospenetan eta industrian, aldiz etorkin gehiago hezkuntzan eta, araberan, osasunean eta ofizialetan. Ikaslegoak, oro har, jarduera eta erantzunkizun baliosak daramatza gizartean.
|
|
|
Ikusi dugu bi multzoentzat euskal komunikazioa dela lehen motibazioa eta euskara lanerako hizkuntza azkena. Euskararen erabileraz eta transmisioaz herriko ikasleek kartsutasun gehiago adierazten dute
|
bertako
ikasleek ezinez eta etorkinek: hauen keska naguzia da kokagune bat aurkitzea Euskal Herrian.
|
|
|
Euskararen bidez etorkinek nahi dute Euskal Herrian integratu, kultura berri batez gozatu, hemen bizi eta lan egin. Aldiz
|
bertako
ikasleek nahi dute arbasoen ondarea atxiki, sorterria zaindu eta hobeki Euskal Herritar izan.
|
|
|
Baina, Berako Labiaga ikastolaren kasuan, gazia izan zen lortutako irtenbidea, DBHko bigarren zikloaren itxiera agindu zelako. Ondorioz,
|
bertako
ikasleak beste ikastetxeetara bidaltzeko erabakia hartu zuten ikastolako gurasoek.
|
|
|
Bertan zen Zumaiako ikastolatik etorritako ordezkari bat prozesu guztia bideoz grabatzen. Modu horretan, euskal ohitura zaharra gertutik ezagutzeko aukera izango dute
|
bertako
ikasleek. Pausoz pausoGoizeko 09:00etan egin zuten hitzordua.
|
|
|
Biharamunean egun luzea izango genuen, Buenos Airesetik autoz ordubetera zegoen La Plata hirira joatekoak baikinen bi egunerako. Hango unibertsitatean hitzordua zuten gure katedradunek,
|
bertako
ikasleei hitzaldi bana egin eta hurrengo urterako kongresu baten antolakuntza negoziatzeko. Hotelera sartu beste aukerarik ez nuen izan, hortaz, afalostean.
|
|
|
Patuak, halabeharrak, ekarri nau joan den martxoaren 14ko Diario de Noticias ek Iruñeko Francisco Bergua jaunari egin elkarrizketara, Arrotxapeko Ave Maria-ren ikastetxea ixtekoa zela eta,
|
bertako
ikasle izan zelako 1930 urteetan. Kantari ikasten omen zituzten lezioak, eta, besteak beste, Pakita arrebak edo ikasietako bat jaso dute bertan.
|
|
2011
|
|
|
Haietan pilatu dira etorkinak. Eta joan dira haietatik
|
bertako
ikasleak. «Gizarte auzi bat da, plazaratu beharrekoa», esan du Candido Hernandezek, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Berritzeko Zuzendaritzako buruak.
|
|
|
Hiri batean, adibidez, zatitu auzoka, eta hango eskolen artean banatu ikasleak».Kupoak «erreferentzia gisara» erabiltzen dituztela onartu arren, arazoa gizartearena dela nabarmendu du Hernandezek. Oterok dio
|
bertako
ikasleen gurasoei eskatu behar zaizkiela kontuak: «Haiek ez balute alde egingo, ez litzateke hainbestekoa etorkinen proportzioa».
|
|
|
Ekainaren 12a da festa eta aldarrikapena uztartzeko aukeratu duten igandea. Herriko Txalburu eskolak eta
|
bertako
ikasleen gurasoek antolatuko dute. Atzo egin zuten aurkezpena, eta Eskola Txikietako Gurasoen Koordinakundeko Mikel Olanok eskola hauen garrantzia gogora ekartzeko aprobetxatu zuen aukera.
|
|
|
Hala, Harvardek testuinguru horietako pertsonak bazterkeriatik barne hartzera igaro daitezen laguntzen du. Wisconsin Madisonen POSSE eta beste programa batzuk inplementatzen dituzte, hala nola PEOPLE Program delakoa. Azken programa horren bidez, maila sozioekonomiko baxuko, gutxiengo kultural eta etnikoetako familiak dauden auzoetara joaten dira, eta
|
bertako
ikasleen jarraipena egiten dute, Wisconsineko unibertsitatean sar daitezen ahalik eta hoberen prestatzeko. Unibertsitatean sartu eta gero, ikasle horientzat neurri bereziak hartzen dira, karrera akademiko osoan arrakasta izango dutela bermatzeko.
|
|
|
Urte batzuk dira Seminario Txikia itxi eta Unibersidadeko Fakultadeak Madrilera eroan zirala. Jesuitak izan dira Comillaseko Unibertsidadearen arduradunak, nahiz eta
|
bertako
ikasleak ez izan jesuitak, ez jesuita izateko ikasten ebenak.
|
|
|
Nafarroako Unibertsitatean Donostiako campusean euskara ikasteko eskaria zegoen, eta EKTak euskara klaseak antolatu zituen. Euskararen irakaskuntzan fakultateko
|
bertako
ikasleak irakasle lanean jarri ziren. Horretan aritu ziren besteak beste, Mikel Zalbide, etxetik euskalduna eta karrera hastean alfabetatu zena, edota Pedro Miguel Etxenike heldutan euskara ikasia.
|
|
|
4 Eskolakoa. Oro har, familia etorkinetako ikasleek kalifikazio okerragoak lortzen dituzte eskolan
|
bertako
ikasleek baino, eta gehienak ikastetxe publikoetara joaten dira (ikasturtean, ikasleen %82). Eskaeretako bat eskola ingurunean aukera berdintasuna bermatzea eta ikasle horien beharrei arreta jartzea da, eskola porrota saihesteko.
|
|
|
Mondragon Korporazioko Alecop kooperatiba da, ikasleek osatzen duten kooperatiba. 45 urteko historia dauka eta 11.000 lagunetik gora izan dira
|
bertako
ikasle bazkide, eta arduradunek ez dute antzeko iniziatibaren berririk.
|
|
|
Hango ahuldadeak eta hemengo ezintasunak bi mundu dira, ordea. Bateko eta besteko egoera soziolinguistiko hain diferenteak kontuan hartuta, Donostiako eskolak hainbateko (hor ere ez erabateko) ahalmena du
|
bertako
ikasleak gaztelaniaz alfabetatzeko: ikasle horiek euskara aldetik maila berera eramateko ahalmen txikiagoa du, ordea.
|
|
|
Meng du izena eta, eskolako harresitik hurbil, portalez kanpo bizi da. Atzerritarrez gain,
|
bertako
ikasleak ere badaude gurean, eta gaztelania ematen du goizetan. Bart arratsean bere etxean, boligrafoaren bila nenbilela, irakurtzen ari naizen liburua atera dut zorrotik, eta begira begira gelditu zait.
|
|
|
Aurrekoetan bezala, motxila lepo bete eta, bizkarrean hartuta, garbitegira abiatu naiz bizikletan. Aldameneko ikastetxe batean dago, eta
|
bertako
ikasleez gain, inguruko jende askok ere erabiltzen du. Ez da batere garestia eta, gainera, egun batetik bestera egiten dizute gobada.
|
|
2012
|
|
|
Urterik urte jaialdia asko aldatu da, batez ere tamaina aldetik. Hasierako urtean Arabako campusean bertan egiten zuten,
|
bertako
ikasleentzat bereziki. Baina aise lortu zuen arrakasta jaialdiak, aurreikuspen guztiak gaindituta, eta horrek jaialdiari beste izaera bat ematera eraman zituen antolatzaileak:
|
|
|
Elkarrekin eta elkarlanean, oztopoak gaindituz proiektu bera eraikitzen doan komunitatea erakusten du Eskola bizia, herri bizia dokumentalak, ordubete pasatxoan. Gipuzkoako eskola txikiek 25 urte bete dituztela eta,
|
bertako
ikasle, irakasle, guraso eta udal ordezkarien bizipenak dotore jaso ditu Iñaki Alcalde zuzendariak.
|
|
|
Zerikusirik ez du orain egiten ari naizenarekin. Garai hartan, Iowako unibertsitateak bazuen programa bat
|
bertako
ikasleak kanpoko unibertsitateetan ikastera bidaltzeko, eta halaxe etorri nintzen.
|
|
|
Laburpena. Arratiako hamaika ikastetxeek azken hamabost urteetan hizkuntza normalkuntza proiektuak garatzen dabiltza –eusko Jaurlaritzako ulibarri programaren baitan
|
bertako
ikasle jendeak euskara ikasi ez ezik, auzoan eta kalean euskaraz gehiago egin dezan, eroso eta natural, euskararen normalizazioari ekarpena egin nahirik. horretarako, peter Sengek eraldatze prozesuen azterketarako proposatu duen hamar erronken eredua oinarri eta urtxi Barrenetxeak eredu horren egin duen moldaketaz baliatu da egilea. Funtsa horrekin, Arratiako ikastetxeek elkarlanean eta inguruko kultur eragileen laguntzarekin zer nolako erantzuna ematen ari diren azaldu eta, aldi berean, hausnarketari eta emaitzen balioespenari ekiten zaie.
|
|
|
Arratia eskualdeko hamaika ikastetxeek azken hamabost urteetan hizkuntza normalkuntza proiektuak garatzen dabiltza. Ikastetxeetako hizkuntza normalkuntza proiektuak hizkuntza plangintza mota bat dira; ez dira sortu gizarte osoko errealitate soziolinguistikoa eraldatzeko xedearekin,
|
bertako
ikasle jendeak euskara ikasi ez ezik, auzoan eta kalean mintzajardun arruntean ere eroso eta natural euskaraz egin dezan baizik.
|
|
|
Horrelako kasuetan erabaki genuen Babelium Project eko kodea eta zerbitzaria hartzea, eta zerbitzari pribatu bat egitea euskaltegi eta hizkuntza akademietarako. Azken aukera horretan irakasleak bakarrik ikusiko ditu bideoak edo horrek erabakitzen badu publikoa izatea,
|
bertako
ikasleentzat izango da bakarrik.
|
|
|
Zer irakatsi behar da? Curriculumak ezarritako helburuak eskolaren ezaugarrietara eta
|
bertako
ikasleen beharretara egokitzea eskatzen du.
|
|
|
Horretarako, Akademiaren idazkaria, Ayalde ikastetxean hitzaldi batzuk egitera gonbidatu zuten. Bertan, azaroaren 30ean, goizean, Xabier Kintana Loiuko ikastetxe horretara joan eta
|
bertako
ikasleen aurrean aurkeztu zen. Guztira 132 neska ziren, batzuk DBHko lehen mailatakoak eta besteak Batxilergokoak, hiru taldetan banaturik.
|
|
|
Bigarrena askozkorapilatsuagoa da, ordea. Labur esanda, alde batetik, saihestu gura da zenbaiteskola (batez ere ikastetxe publikoak) etorkinen ghetto bihurtzea eta, beraz, kopuruegokien kudeaketarako ikasleen banaketa arrazional eta planifikatuari ekitea; eta, bestetik, ikasle etorkinen nahiak(
|
bertako
ikasleen gurasoekin egiten den bezalaxe) errespetatzea eta ikaslea bere ingurune hurbiletik ez desplazatzea bilatzen da ikasleetorkinen kuotei uko egiten zaienean.
|
|
|
10:30ean emango zaio festari hasiera txupinazoarekin, eta ondoren, olinpiadetan parte hartuko dute
|
bertako
ikasleek fakultateko belardian eta klaustroan. 13:30ean, Eskoriatzako kaleetan zehar triki poteoa egingo dute bazkalordura arte.
|
|
|
Espainiako zenbait egunkari eta baita hemengo partidu politikoko zenbait agintari ere jo eta ke hasten baitira kristorenak eta bi esaten hemengo haurrei ematen zaien hezkuntza eta erakusten zaien hizkuntzaren, hots, euskararen kontra. Pena izugarria omen da, lehengoan irakurtzen nuen egunkari horietako batean, egiaztatzea nola
|
bertako
ikasleei baztertzen zaien gaztelania aberatsaren ezaguera euskara triste horren mesedetan, noiz eta juxtu orain mundu osoan zehar 300 milioi pertsonak baino gehiagok kultura iturri paregabea den horretatik edateko halako gogo grinatsua erakusten dutenean. Nola liteke galdetzen zuen artikulu egile ezin zorrotzagoakkulturaren autopista zabala den gaztelanian barrena bideratu beharrean, sasi bidexka den euskara ziztrin horretan murgilaraztea gazte horiek horrelako modu tamalgarrian?
|
|
2013
|
|
|
Ikasketak Debagoienera ekartzeak askoz erosoago egin ditu ikasleendako, izan ere, askoz gertuago egoteaz gain, Durangoko ordutegiak" ez ziren oso egokiak"
|
bertako
ikasleendako. Arrasateko eskolen kasuan, denen artean adostu dituzte egunak eta ordutegiak.
|
|
2014
|
|
|
Obrarik gehienak, orduko testugintza urriak eta urruntasunak eraginda? Euskal Echeako eskolei begira burutu zituen dimoztarrak,
|
bertako
ikasleek, euskara eskoletan, testu modura erabili ahal izan zitzaten. Ikus ditzagun banan banan:
|
|
|
Euskal Echeak bere urrezko ezteiak ospatzen dituenean, 1955 urtean, Natividad Baylac ek,
|
bertako
ikasle izandakoak, honela laburbiltzen ditu urte horien historia bere liburuaren azken pasarteetan: es
|
|
|
Lehen Hezkuntzako 5 eta 6 mailakoak Etxetabaila eta Iruretaegia auzora joango dira, Haur Hezkuntzakoak eta Lehen Hezkuntzako 1 mailakoak Kurpidea eta Laurgain auzoetan eta herrigunean abestuko dute. Hirugarren talde batek Arrutiegia eta Olaskoegia baserrian egingo du eskea eta beste bat Andatza auzora joango da lehen aldiz, hango eskola itxi zenetik
|
bertako
ikasleak hartu baititu Lardizabalek.
|
|
|
Zazpigarren urtez jarraian, Bilboko Ingeniaritza Goi Eskola Teknikoak Euskal Herriko Unibertsitatearen pabiloia defendatuko du, eta bere helburua aurreko edizioetan lortutako emaitzak hobetzea izango da, lehiaketako proba guztiak burutzea eta Estatu mailako unibertsitateen artean izaten diren antzerako probetan egotea. Iaz, Eskolak garaipena lortu zuen lehiaketako norgehiagoka batean, mundu osoko 110 unibertsitateri aurrea hartuz eta
|
bertako
ikasleen potentziala frogatuz. Beraz, oraingo helburua, aurtengo denboraldiko lehia gogorrean ezarritako erreferentziazko mailako mantendu eta gainditzea da.
|
|
2015
|
|
|
HABEren azterketa egin ahal izateko, euskaltegi homologatu bateko ikaslea izan behar da. Hizkuntz Eskola Ofizialetan azterketa egin ahal izateko
|
bertako
ikasle ofiziala izan behar du azterketariak, autonomia erkidegoan C1 ez baita libreentzat eskaintzen (Nafarroan bai, ostera: bitxia).
|
|
|
Zerbitzuaren kostua osoki ikastolak hartzen du bere gain (Eusko Jaurlaritzak ez du inongo ekarpenik egiten) eta
|
bertako
ikasleek aukera dute Jaurlaritzak ematen dituen jantokiko bekak eskuratzeko.
|
|
|
Sinatu gabea izan arren testua Izagirrerena dela igartzen da;
|
bertako
ikasle eta Xarraren laguna izateaz gain, halako jario narratiboa eta atsotitz jokoak beste inork nekez egin zitzakeen. Bestetik, Izagirrek behin baino gehiagotan azpimarratu izan du garai hartan ikaragarrizko ingenuitatea zegoela euskal kulturaren baitan.
|
|
|
Urte haietan, noizetik noizera joaten zen Fuerte Principe Udal Ikastolara —oraingo Hegoalde Ikastola—,
|
bertako
ikasleekin solas egitera. Hiru urtez zuen egin, istripua ukan artean.
|
|
|
Orduan asmatu genuen truke programaren eskema: hilabeteko ikasketa aldi trinkoa, kurtsoak, esperientzia zehatz askotara bisitak, eragileekin bilerak,
|
bertako
ikasleei mintzaldiak, herrietako hitzaldiak eta festak, dena nahasian intentsitate handiko lau astetan. Zoramena izan zen lehen hura, bizipen itzela.
|
|
2016
|
|
|
Jardines kalean, 1897an, R.M. Azkuek euskal eskola bat sortu zuen, eta horretan lantzen ziren berak idatzi testuak, urte bukaeretan
|
bertako
ikasleek zituzten eskaintzen, ikasleak erdaldunak zirelarik, euskaraz gutxi irakurtzen zuen publiko batentzat.
|
|
|
Zentzu horretan, lehenik eta behin ingeniaritza eskolako zuzendaritzaren jarrera autoritarioa salatu nahi dugu, hasierako unetik ikasleok erabakitik baztertuz, inolako azalpenik eman gabe, guk hartutako iniziatibak debekatuz. Azken urteetan ohikoa izan da zuzendaritzaren partetik antolatzen garen ikasleon gaineko kontrola eta jarraipena, baita planteatzen ziren dinamika ezberdinen baimena arbitrarioki ukatu eta azpijokoan aritzea, esaterako antolatutako jardunaldi batzuen debekuaz jakinaraztea hizlariei
|
bertako
ikasleoi jakinarazi gabe.
|
|
2017
|
|
|
Klase ertain eta altuak joaten dira bertara. Hori ere segregazioa da,
|
bertako
ikasleek ez baitute harremanik beren auzoan dauzkaten beste errealitateekin".
|
|
|
• hiztun berri gehienek etxetik kanpo ikasten dute irlandera, gehienbat hezkuntza sisteman. asko hezkuntza sistema orokorretik datoz, non irlandera ikasgai nagusietako bat den, baina ikasleen ehuneko 95en komunikazio hizkuntza ingelesa den. Murgilketa ikastetxeetan, berriz, komunikazio hizkuntza irlandera da, eta
|
bertako
ikasleak hiztun berri bilakatzen dira, baina esan behar da, han ere ez dagoela hori ziurtatuta.
|
|
|
Interakzio gehien gazteen artean egon zitekeela-eta, abiapuntua hori izan nuen. Mondragon Unibertsitateko kasu azterketa izanik, denak dira
|
bertako
ikasleak, gehienak 18 urte bitartekoak.
|
|
2018
|
|
|
Elorrioko 50 gazte: institutuko 36 ikasle eta irakasle, eta Txintxirri ikastolako 14 Institutuaren kasuan,
|
bertako
ikasle izan zirenean bidaia egin zuten ikasle ohiak aritzen dira begirale orain. 14 eta 22 urte arteko gazteak izan dira, hala, errefuxiatuen kanpalekuetan hamar egunez.
|
|
2019
|
|
|
Neguetxea Etxe Txikitik kentzeko argudio nagusia da Monte Albertia ikastetxeak toki gehiago behar duela bere jarduerak betetzeko. Baina benetan,
|
bertako
ikasleek bazkaltzeko soilik erabiltzen dute Etxe Txikia. Hori gutxi balitz, eskolak badu berezko jantokia, eta gainera, Neguetxeak gauez ematen du zerbitzua; ez du oztopatzen bazkalorduan eraikina erabili ahal izatea.
|
|
|
–Euskara ikasteko hamaika bide?), atzerriko ikasleek euskara ikasiko badute, maitasunez irakatsi behar zaie. Baina ideia honek
|
bertako
ikasleentzat ere balio du, eta baita ahozkotasunaren lanketarako ere. Eta maitasunarekin batera, umorea ere ezinbestekoa izango zaigu langintza honetan.
|
|
|
Gainera, musika talde orotarikoek jardungo dute, eta dantzariek ere parte hartuko dute ikuskizunean. Kontzertura bertara daiteke interesa duen edozein; Soraluzeko Musika Eskolak, esaterako, bereziki gonbidatu ditu
|
bertako
ikasleen gurasoak eta lagunak. Egitaraua honakoa izango da: Eskoriatzako Beheko Errota Musika Eskolako Haur Abesbatza:
|
|
2020
|
|
|
Mondragon Goi Eskola Politeknikoak goi mailako heziketa zikloen aukera zabala eskaintzen du. Hain zuzen ere
|
bertako
ikasle diren Fabrikazio Mekanikoko Diseinuko 2 mailako ikasleen lana izan da Skateboard bat diseinatu eta fabrikatzea.
|
|
|
Gu han egon ginen, oso gela argitsu batean. Eskuinera, berriz,
|
bertako
ikasleentzako eraikuntza nagusia. Eliza ere bazuen alde batean.
|
|
|
Maisu Handiaren ohorea berrezartzeagatik egin dut Akademia honetatik eta
|
bertako
ikasleengandik.
|
|
2021
|
|
|
Halere, euskalkien arabera, itxura desberdinak har ditzake partizipiozko egiturak halako perpausetan, nolako atzizkia eransten zaion (edo ez zaion): Mundu modernoan kristautasunari egindako kritika marxistaren muina; Berak eginiko toki, gorde leku ta garautegietan (Añibarro); Haren lehen antzerki obra, Mugaldeko herrian eginikako tobera, Arantzazun antzeztu zuten
|
bertako
ikasleek, 1962ko Gabonetan (Berria); Oihal larriz eginikako erridau bat; gure herriaz eskaini liburu koloretsuetan (Borda).
|
|
|
Aski da makinako botoia sakatzea, konpostagarria den ontzian bildutako errazioa hartzeko. Langile eta Aratz ikastetxeetako jangeletan sobratutakoa da janari hau eta
|
bertako
ikasle zaharrenak arduratzen dira eskolan jan ez dutena kudeatzeaz. Udalak azaldu digu zergatik abiatu duten proba pilotu hau, eta zein diren begiz jotako ondorengo urratsak.
|
|
|
Etxetik Ameriketara izenburuak adierazten duen bezala, Amerikako Estatu Batuetara urtebete igarotzera doan familia baten istorioa dugu, zehazkiago esanda familia horretako alaba nagusiarena, Maia. Irakurleak bidaiaren gorabeherak jakin ondoren Maiaren" hango" bizitzaren berri ezagutuko du, ikasketak, eskolarako bidaia autobusean, nola hartzen duten han… eta baita ere nola jasan behar duen bullyinga
|
bertako
ikasle batzuengandik.
|
|
|
Almandozek, Amaiurrek, Arizkunek, Arraiozek, Azpilkuetak, Erratzuk, Gartzainek, Iruritak, Lekarozek, Oronoz Mugairik, Urdazubi Zugarramurdik eta Zigak. Azken 25 urteetan, asteazkenero elkartu izan dira
|
bertako
ikasleak. Hasieran Elizondon egiten zituzten tailerrak, baina Iruritan eskola berria eraiki zutenetik, Iruritako eskola zaharrean elkartu izan dira ikasleak.
|
|
|
Juan Jesus Merchan Hezkuntza zinegotziak jakitera eman duenez," Udalak uda honetarako hainbat esku hartze antolatu ditu, eta Areta, Lamuza eta Latiorroko ikastetxe publikoei eta
|
bertako
ikasleei mesede egingo diete, 200.000 euro inguruko inbertsioarekin". Latiorroren kasuan, gobernu taldearen asmoa saskibaloiko kirol pista bat asfaltatzea da, eta, horrez gain, Latiorro HLHIrekin batera erabiltzeko Laudioko (CEPA) helduentzako zentroko jolastokia konpontzea eta Ortega Gasset eraikineko argiak ordeztea.
|
|
|
Gorlizko Udalak azpikontratutako garbiketa zerbitzuko langileak greban daude, eta, horren ondorioz, ikasgeletako egoera" jasanezina" dela salatu dute
|
bertako
ikasleen gurasoek; deitoratu dutenez, ikasturtea hasi denetik," eskola ez da garbitu, eta Udalak ez du konponbiderik ematen". Hori dela eta, azaroaren 5ean manifestazioa egingo dute ikastetxetik abiatuta.
|
|
|
Gorlizko ikastetxeko zikinkeria" jasanezina" dela salatu dute
|
bertako
ikasleen gurasoek. Gorlizko Udalak azpikontratatuta duen garbiketa zerbitzuko langileak grebara joan zirenetik, 2020ko martxoaren hasieratik, eskolako ikasleen gurasoen kexak ugaritzen joan dira, eta, azkenik, urriaren 28an elkarretaratzea egin zuten udaletxearen aurrean.
|
|
2022
|
|
|
Arazorik handiena, momentuz, kantxen inguruan daukagu. Gorlizko kiroldegia oraindik ez dute bukatu, eta Uribe Kostako Institutuak ez digu bere kantxa uzten, gure taldean
|
bertako
ikasle asko ditugun arren. Aldiz, eskertzekoa da Plentziako eskolako Guraso Elkarteak eta zuzendaritzak eman diguten harrera, baita Plentzia, Gorliz eta Lemoizko udalei emandako laguntzagatik.
|
|
|
Hezkuntza da beste esparrua, Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Zientzien Fakultateko (HUHEZI) Irakasle Ikasketak egiten aritu diren irakaslegaiek, euren formakuntzaren barruan, Txikipediarako edukiak sortu ondoren, Euskal Herri osoko Lehen Hezkuntzako hainbat ikastetxetara jo baitugu,
|
bertako
ikasleen bidez eduki horiek guztiak baliozkotzeko asmoz. Matematikako edukiekin lotutakoak dira irakaslegaiek landutako Txikipediako sarrerak.
|