|
2003
|
|
|
g) Hamazazpigarren artikuluko 4 paragrafoaren
|
azken
tartekadurak egiten duen aipamena eta lege honetan adingabeen epaileari buruz jasotzen diren beste guztiak adingabeen epaile zentralari egiten zaizkiola ulertuko da, Zigor Kodearen 571 artikulutik 580.erakoetan aipatutako delituetatik edozein adingabeei egozten zaienean.
|
|
|
|
AZKEN
XEDAPENAK
|
|
|
Neurri egokia edo egokiak aukeratzeko, Fiskaltzak eta adingabearen letraduak, euren postulazioetan, eta epaileak, epaian bertan, malgutasunez hartuko dituzte kontuan, egitateen inguruko froga eta balioespen juridikoa, eta, batez ere, adingabearen adina, familia eta gizarte inguruabarrak, nortasuna eta interesa.
|
Azken
bi horiek talde teknikoen txostenetan jasoko dira, eta, hala denean, adingabeak babestu eta eraldatzeko erakunde publikoen txostenetan, halakoak eman behar direla lege honen 27 artikuluan xedatutakoaren arabera. Epaileak zioak jaso behar ditu epaian, eta xehetasunez azaldu behar du zergatik aplikatzen duen neurri zehatz bat; adierazi behar du, halaber, zenbat iraungo duen neurri horrek, adingabearen interesa balioetsi ahal izateko.
|
|
|
...artzen bazaizkio prozedura berean, eta neurri horiek ezin badira aldi berean bete, epaileak entzun egingo du talde teknikoaren ordezkariak eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariak esan beharrekoa, eta, Fiskaltzak eta adingabearen letraduak hala proposatuta, neurri horiek guztiak nahiz horietatik batzuk ordez ditzake, edo guztiak elkarren segidan betetzea ezar dezake;
|
azken
kasu horretan, neurriak betetzeko epe osoa ezin da izan neurririk astunenaren ondorioz ezartzen den denboraren bikoitza baino luzeagoa.
|
|
|
Atxilotuaren aitorpen oro haren letraduaren aurrean egingo da, bai eta adingabearen gaineko guraso ahala, tutoretza edo zaintza egitez edo zuzenbidez betetzen dutenen aurrean ere, salbu eta,
|
azken
kasu horretan, inguruabarren arabera kontrakoa egokiagoa denean. Azken horiek izan ezean, aitorpena Fiskaltzaren aurrean egingo da, eta espedientearen instruktoreaz besteko gizabanako batek izango du haren ordezkaritza.
|
|
|
Atxilotuaren aitorpen oro haren letraduaren aurrean egingo da, bai eta adingabearen gaineko guraso ahala, tutoretza edo zaintza egitez edo zuzenbidez betetzen dutenen aurrean ere, salbu eta, azken kasu horretan, inguruabarren arabera kontrakoa egokiagoa denean.
|
Azken
horiek izan ezean, aitorpena Fiskaltzaren aurrean egingo da, eta espedientearen instruktoreaz besteko gizabanako batek izango du haren ordezkaritza.
|
|
|
Adingabearen kasuan, Habeas Corpus prozeduraren gaineko eskumena izango du askatasunez gabetutako adingabea zein tokitan egon eta toki horretako instrukzio epaileak; hori ez badago egiaztatuta, atxiloketa zein tokitan gertatu eta bertako epailea; aurrekorik izan ezean, eskumena izango du adingabe atxilotuaren egonlekuari buruz
|
azken
berriak zein tokitan izan eta bertako epaileak.
|
|
|
|
Azken
xedapenak 127
|
|
|
Lege arruntaren izaera dute lege organiko honen 16, 20, 21, 23.etik 27.erako, 30.etik 35.erako, 37.etik 39.erako, 41, 42 eta 61.etik 64.erako artikuluek, hirugarren xedapen gehigarriak eta
|
azken
xedapenetatik hirugarrenak.
|
|
|
Adingabea egitateekin ados badago, baina ez eskatutako neurriarekin, entzunaldi izapidea gauzatuko da
|
azken
autu horri dagokionez bakarrik; proposatutako frogak egingo dira, neurri horren aplikazioa agintzeko edo, eskatutako neurriaren ordez, beste bat ezartzeko, beste hori egokiagoa bada adingabearen interesarentzat eta alderdietatik edozeinek hala proposatu badu.
|
|
|
2 Ondoren, proposatu eta onartutako frogak egingo dira; horrez gain, alderdiek egintzan bertan gauzatzeko proposatu duten eta epailearen ustez egoki diren frogak egingo dira, adingabearen inguruabarrei buruz talde teknikoak esan behar duena entzutearekin batera. Jarraian, epaileak entzun egingo die Fiskaltzari eta adingabearen letraduari, frogaren balioespenari buruz, horren kalifikazio juridikoari buruz eta proposatutako neurrien egokitasunari buruz;
|
azken
puntu horren inguruan, talde teknikoari ere entzungo zaio. Azkenik, epaileak adingabeari entzungo dio, auzia epairako ikusita utziz.
|
|
|
Behin aurreko paragrafoak aipatzen dituen betekizunak egiaztatu eta gero, errekurtsoa auzitegi nagusiko adingabeen zein aretotan* jarri eta areto horrek epaiok eman zituzten auzitegiei horien lekukotza eskatuko die; hamar eguneko epean, aretoak dokumentazioagarren Aretoari, eta areto horretara epa bidaliko dio Auzitegi Goreneko Bituko ditu errekurtsogilea eta Fiskaltza,
|
azken
hori ez bada errekurtsogile izan.
|
|
|
1 Adingabeen epaileek, euren epai irmoetan, neurriak hartzen dituztenean, neurri horien betearazpena autonomia erkidegoen eta Ceuta eta Melillako hirien eskumenekoa da, urtarrilaren 15eko 1/ 1996 Lege Organikoaren
|
azken
xedapenetatik hogeita bigarrenaren arabera; lege horrek adingabearen babes juridikoa arautu du. Erakunde publiko horiek, euren antolaketa arauekin bat etorriz, zerbitzu, erakunde eta programa egokiak sortu, zuzendu, antolatu eta kudeatuko dituzte, lege honetan ezarritako neurriak behar bezala betearazten direla bermatzeko.
|
|
|
Adingabea neurri batzuen menpe baldin badago,
|
azken
epai irmoa zein epailek eman eta epaile horrek neurri guztiak aldi berean betetzea aginduko du.
|
|
|
beteko dira, eta, hala denean, eten egingo dituzte betearazte bidean daudenak, baldin eta
|
azken
izaera horretakoak badira.
|
|
|
Adingabeak, halaber, errekurtsoa aurkez diezaioke hitzez epaileari, edo hitzez adieraz diezaioke zentroko zuzendariari errekurtsoa jartzeko asmoa duela; zuzendariak adierazpen horren berri luzatuko dio adingabeen epaileari, gorago aipatutako epean.
|
Azken
kasu horretan, adingabeen epaileak bidezkoak diren neurriak hartuko ditu, adingabearen alegazioa entzun ahal izateko.
|
|
|
1 Behin neurria bete eta gero, erakunde publikoak
|
azken
txostena bidaliko die 49.1 artikuluan aipatutako jasotzaileei, eta adingabeen epaileak autoa emango du, auzia artxibatzeari buruz bidezkoa dena erabakiz. Auto hori Fiskaltzari eta adingabearen letraduari jakinaraziko zaie.
|
|
|
Barneratutako adingabeak diziplina bidez zuzen daitezke, araudi bidez ezarritako kasuetan eta araudietan ezarritako prozeduraren bidez, betiere Konstituzioaren, lege honen eta azaroaren 26ko 30/ 1992 Legearen IX. tituluaren printzipioekin bat etorriz;
|
azken
lege horrek herri administrazioen araubidea ezarri eta administrazio prozedura erkidea arautu du. Une oro, adingabeen duintasuna errespetatu da, eta ezin izango zaizkie adingabeei inoiz ere kendu mantenu eskubidea, nahitaezko hezkuntza izateko eskubidea, eta komunikazioak eta bisitak izateko eskubidea, horiek guztiak lege honetan eta beronen garapenerako xedapenetan ezarrita dauden heinean.
|
|
|
Aukurtsoak ebaztean, epaiak ematen dituenean, epai horien aurka kasazio errekurtsoa jarri ahal izango da, lege organikokatuz. Gobernuak sustatuko du Audien honen 42 artikuluan xedatutakoa aplitzia Nazionalaren egitura egokitzea, lege organiko honen
|
azken
xedapenetatik bigarrenaren 1 paragrafoan agindutakoa aintzat hartuta.
|
|
|
1 Adingabeen erantzukizun penala arautu behar duen lege organiko hau aldarrikatzeko premia zegoen. Hala ezarri zuten, dela ekainaren 5eko 4/ 1992 Lege Organikoak, Adingabeen Epaitegien Eskumen eta Prozedurari buruzkoak, dela Diputatuen Kongresuan 1994ko maiatzaren 10ean onetsitako mozioak, dela,
|
azkenez
ere, azaroaren 23ko 10/ 1995 Lege Organikoaren, hau da, Zigor Kodearen, 19 artikuluak.
|
|
|
Ezarritako neurria bada gizabanako, familia edo heziketa talde batekin bizi beharra, neurri horrek adingabeari eskuratu nahi dio, elkarbizitza horren bitartez, gizarteratzeko giro positiboa. Hartara, epaileak zehazturiko epean zehar, adingabea biziko da, nahiz gizabanako batekin, nahiz berea ez den familiarekin, nahiz heziketa talde batekin,
|
azken
horrek bere gain konpromisoa hartzen badu adingabearen baitan familiak gizartearen alde sor ditzakeen gizarte eta sentimendu jarrerak garatzeko.
|
|
|
|
Azkenez
, agerian jarri behar da neurri bakoitzak oinarrian dituen zientzia printzipioak eta heziketa irizpideak, hona labur labur ekarri direnak, zabalago arautu direla, lege organiko honen garapenerako egingo den erregelamenduan.
|
|
2004
|
|
|
Alderdien adierazpen horren oinarriak izan behar dira galdeketa aske batean egindako itaunak. Horrek bermatzen du erantzunak bat batekoak izatea, itaunak egitean malgutasunez jokatzea, eta,
|
azken
buruan, prestatu gabeko adierazpenaren osotasuna.
|
|
|
Aitzitik, zentzugabea da legeak onarpen edo aitorpen horri erabateko froga balioa ematea beti.
|
Azken
hamarkadetako jurisprudentziak ezarri eta doktrinarik onenak egiaztatutakoari helduta, balorazio askea ezarri behar da, gauzatutako osterantzeko frogak ere aintzakotzat harturik.
|
|
|
Horrez gain, prozedura zibilari buruzko lege berri honek ahalbidetu du, bermeak gutxitu gabe, prozedura zibilari buruzko lege arruntetik kanpo beste hamaika legetan barneratutako auziei aurre egitea. Horren adibide dira, besteak beste, xedapen indargabetzailea eta
|
azken
xedapenak.
|
|
|
Legeak ezabatu ditu «hobeto epaitzeko eginbideak». Horien ordez,
|
azken
eginbideak onartu dira legean. Azken eginbideen eta «hobeto epaitzeko eginbideen» baldintzak desberdinak dira.
|
|
|
Horien ordez, azken eginbideak onartu dira legean.
|
Azken
eginbideen eta «hobeto epaitzeko eginbideen» baldintzak desberdinak dira. Aldaketa horren arrazoi nagusia izan da prozesu zibilen hasiera, garapen eta bukaeran, oro har, izan beharreko funtsezko espirituarekin bat egitea.
|
|
|
Horrez gain, komenigarri da epaiketa ekitaldiaren garrantzia indartzea, epaiaren aurreko jarduera behar beharrezkoa den horretara mugatuz. Horrenbestez,
|
azken
eginbide gisa bakarrik onartuko dira behar bezala proposatu eta onartutako froga eginbideak, baldin eta horiekdeok zein alderdik eskatu eta horri egotzi ezin zaizkion arrazoiengatik. ezin izan badira gauzatu froga eginbi
|
|
|
Babes judizialaren eragingarritasunaz eta Justizia Administrazioak mundu osoan zehar zeintzuk arazo izan eta horiek behar duten arretaz benetan arduratuta eta horrekin guztiarekin bat etorrita, lege honek errekurtso berezien, eta, batez ere, kasazioaren hurrengo ideia hau gainditu nahi du, hori ohikoa izan arren, eragin handikoa baita: errekurtso horiek hirugarren auzialditzat jotzen ez badira ere, askotan zuzenbidea kasuan kasuan definitzeko, horiek beharrezko
|
azken
pauso gisa hartuko dira.
|
|
|
Aipatu kasazio hori ezin da gure gizartean gauzatu; gainera, hori ez da beharrezkoa, ezta egokia ere, justiziaren zentzuzko irizpideekin bat ez datorrelako, oraindik justiziapekoaren eskubide eta interes legitimoak ebazteke dituen auzigaia hiru jurisdikzio prozedura maila desberdinetatik igaro ahal izatea, nahiz eta prozedura horietatik
|
azkena
kasazio prozedura mugatu eta berezia izan. Espainiako tradizio historikoari ezdua kasazioaren eginkizun nomofilaktikoa edozein epaitara edota edozein ara dagokio, eta ez da Konstituzioaren aginzo nahiz gaitara hedatzea.
|
|
|
Epea zehaztuko da, kasuan kasuko inguruabarrak edo gertaeraren konplexutasuna, baita kaltedunak zehaztu eta aurkitzeko zailtasuna ere, aintzat hartuta. Prozesuari berriz ekingo zaio deialdira agertutako kontsumitzaile guztiek parte hartuta, eta ez da onartuko kontsumitzaile edo erabiltzaileak banaka geroago aurkeztea,
|
azken
horiek euren eskubide edo interesak erabil ditzaketen arren, lege honen 221 eta 519 artikuluek xedatutakoaren arabera.
|
|
|
2 Auzitegiak auzilaria hil dela jakin eta heriotzatik hurrengo bost egunetako epean oinordekoa bertaratzen ez bada, gainerako alderdiek eska dezakete prozesua badela oinordekoei jakinaraztea, tzeko epatuz; horretarako, gainerako alderdiek oinordekoak eta oinordeko horien egoitza identifikatuko dituzte.
|
azken
horiek hamar eguneko epean ager
|
|
|
Hildako auzilaria demandatzailea izan bada eta horren oinordekoak aurreko lerrokadaren lehenengo bi arrazoiengatik bertaratzen ez badira, atzera egindakotzat joko da, demandatuak horren aurka jarri ezean;
|
azken
kasu horretan, 20 artikuluko hirugarren paragrafoa aplikatuko da. Oinordekoak bertaratzen ez badira agertu nahi ez dutelako, alderdi demandatzaileak egikarituriko akzioari uko egin diola ulertuko da.
|
|
|
Demandatzaileak alde bakarrez epaiketan atzera egin dezake, demandatua demanda erantzuteko epatua izan baino lehen, edo
|
azken
horrek epaiketarako zitazioa jaso aurretik. Era berean, alde bakarrez atzera egin dezake edozein unetan, demandatua auzi ihesean badago.
|
|
|
Demandatuak amore ematen badu auzi jartzaileak aurkeztutako uzi guztien inguruan,
|
azken
horrek eskatutakoaren araberako kondena epaia emango du auzitegiak. Kontrara, amore ematea lege maulan egiten bada, edota interes orokorraren aurkako uko egitea nahiz hirugarrenarentzako galera badakar, autoa emango da hura bazter utzita, eta prozesuak aurrera egingo du.
|
|
|
|
Azken
kasu horretan, epaiketan diharduen prokuradoreak arazoa eska dezake, dela hura ordeztu nahi duenak adierazitako ordezkaritzaren inguruan, dela ordezkaritza horren benetako izate edo baliozkotasunaren inguruan. Auzitegiak auto bitartez ebatziko du arazoa, ahalorde bakoitza egiletsi duen pertsona edo pertsonak entzun ondoren.
|
|
|
Auzi paperetan uko egitea edo kargu uztea egiaztatu eta uko egiletzat edo kargua utzitakotzat jo arte, prokuradoreak ezin izango du utzi ahalorde emailearen ordezkaritza,
|
azken
horrek bestelako prokuradore bat izendatu arte, hamar eguneko epean. Egun horiek igaro direnean beste prokuradorerik izendatu barik, ordu arteko prokuradorea beraren ordezkaritzatik behin betiko baztertutzat joko da.
|
|
|
Era berean, eta hala badagokio doako laguntza juridikorako eskubidea aitortzea eskatu ahal izango du demandatuak.
|
Azken
kasu horretan, auzitegiak prozesuaren etendura agin dezake, eskubidea aitortu ala ukatu arte edota abokatu eta prokuradorea behin behinean izendatu arte.
|
|
|
5 Abokatu eta prokuradorearen parte hartzea manuzkoa ez denean, profesional horien zerbitzuez baliatu ez den alderdiari kostuetarako kondena ezartzen bazaio, profesional horiengatik sortutako eskubide eta zerbitzu sariak baztertuko dira; salbuespenez, halakoak ere ordaindu behar dira, auzitegiak ausarkeria ikusten badu kostuak ordaintzera kondenatua izan den alderdiaren jokaeran, edo alderdi ordeztu eta defendatuaren egoitza eta epaiketaren izapidetza zein lekutan egin eta leku hori ezberdinak badira.
|
Azken
kasu horretan, lege honen 394 artikuluaren 3 paragrafoan aipatutako mugak aplikatuko dira.
|
|
|
Prokuradoreak ahalorde emaile zordunari eskatu behar badizkio
|
azken
horrek auziaren ondorioz zor dizkion eskubide eta gastuen aurrerakinak, orduan kontu xehea eta egiaztatua aurkeztuko du auziaren gaineko ardura duen auzitegian. Hor adieraziko du eratorri eta erreklamatu dituen kopuruak zor zaizkiola eta ordaindugabeak direla.
|
|
|
Lege organiko horren 57 artikuluak 49bis artikulua erantsi dio prozeduralege honi. Zernahi gisaz ere, lege organikoaren
|
azken
xedapenetatik zazpigarrenaren arabera, eraldaketa ez da indarrean jarriko, ondore hauetarako, 2005 urteko ekainaren 29a arte.
|
|
|
Espainian egoitza edo bizilekurikke Espainian dauden tokian bertan, edo nazioko lurraldean izan duten
|
azken
bi ez dutenak demandatuak izan daitezzilekuko tokian; eta horrela ere eskumena zehazterik ez badago, orduan auzi jartzailearen egoitzako tokian izango dira demandatuak.
|
|
|
ez da deklinatoria onartuko; alderdiek emakumearen aurkako indarkeria epaitegiaren eskumena baliatu nahi badute, orduan, epaitegi horrek emandako ebazpenetatik edozein hartu, aurreko paragrafoaren
|
azken
lerrokadak aipatzen dituen horietarikoa, eta horren lekukotza aurkeztu dute.
|
|
|
4) Jarauntsi arazoei buruzko epaiketetan, auzitegi eskuduna izango da hildakoaren
|
azken
egoitzari dagokion tokikoa, eta, hildakoak azken egoitza atzerrian izan badu, Espainian izandako azken egoitzaren tokiko auzitegia, edo haren ondasun gehienak diren tokiko auzitegia, demandatzaileak hala aukeratuta.
|
|
|
4) Jarauntsi arazoei buruzko epaiketetan, auzitegi eskuduna izango da hildakoaren azken egoitzari dagokion tokikoa, eta, hildakoak
|
azken
egoitza atzerrian izan badu, Espainian izandako azken egoitzaren tokiko auzitegia, edo haren ondasun gehienak diren tokiko auzitegia, demandatzaileak hala aukeratuta.
|
|
|
4) Jarauntsi arazoei buruzko epaiketetan, auzitegi eskuduna izango da hildakoaren azken egoitzari dagokion tokikoa, eta, hildakoak azken egoitza atzerrian izan badu, Espainian izandako
|
azken
egoitzaren tokiko auzitegia, edo haren ondasun gehienak diren tokiko auzitegia, demandatzaileak hala aukeratuta.
|
|
|
Zenbait akzio aldi berean egikaritu direnean pertsona baten edo batzuen aurka, auzitegi eskuduna izango da gainerako akzioen oinarri zein akzio izan eta horri dagokion tokikoa; halakorik izan ezean, akzio metatu gehienen gaineko ardura zein auzitegik izan eta hori izango da eskuduna; eta,
|
azken
buruan, zenbateko handieneko akzioari dagokion tokiko auzitegia izango da eskuduna.
|
|
|
2) Igorpenaren bitartez, postaz, telegramaz edo bestelako bide teknikoen bitartez igorri behar denean komunikatu beharrekoa;
|
azken
kasu horretan, bide teknikoak ahalbidetu behar du auzi paperetan modu sinesgarrian agerraraztea komunikazioaren jasoketa, data eta edukia.
|
|
|
2 Zerbitzu horri igorriko zaio, bikoizturik, ebazpen edo zedularen kopia; prokuradoreak horietatik ale bat jaso eta bestea sinatuko du, eta zerbitzuak berak
|
azken
ale hori auzitegiari itzuliko dio.
|
|
|
Ematea idatziz jasoko da eginbide batez; eginbide hori sinatuko dute idazkari judizialak edo eginbidea gauzatu duen funtzionarioak, bai eta ematea jaso duen pertsonak ere,
|
azken
horren izena eginbidean bertan agerrarazita.
|
|
|
Ondoren, informatuko dute, dagokien hurrenkerari jarraituz, auzi jartzaile eta demandatuak, edo errekurtsogile eta alderdi errekurrituak, euren abokatuen bitartez edo alderdiek eurek ere, euren kabuz,
|
azken
hori legeak baimendu badu.
|
|
|
3 Metaketa eskabidea helaraziko zaie bertaratutako gainerako alderdiei, horiek metaketaren bidezkotasunari buruz alegazioak aurkez ditzaten, hamar eguneko epe erkidean. Auzitegiak auto bitartez bost eguneko epean ebatziko du, eta, auzitegi horrek metaketa ukatu badu, beste auzitegiari hori komunikatuko dio, eta
|
azken
horrek epaia eman ahal izango du.
|
|
|
Auzitegi eskudunak auto bidez emango du erabakia, hogei eguneko epean, eta auzi paperetan agertzen diren aurrekariak eta alderdien idatzizko alegazioak kontuan izanik,
|
azken
horiek aurkeztu badira. Horrela emandako autoaren aurka ez da errekurtsorik izango.
|
|
|
Bi auzitegik edo gehiagok auzitegi berari agindeia egin badiote metaketa dela eta,
|
azken
horrek auzi paperak igorriko dizkio auzitegi guztien goragoko auzitegi erkideari, eta hori komunikatuko die auzitegi errekeritzaile guztiei, horiek erabakia goikoaren menpe utz dezaten. Halakoetan, aurreko bi artikuluetan xedatutakoaren arabera jardungo da.
|
|
|
eskudunari igorriko dio ordu arteko jarduna,
|
azken
horrek intzidentea erabaki dezan.
|
|
|
Ezespena zein auzitegik erabaki behar eta auzitegi eskudun horrek jaso badu jarduna, hori Fiskaltzari helaraziko zaio,
|
azken
horrek, hiru eguneko epean, txostena egin dezan. Epea igarotakoan, intzidentea hurrengo bost egunetan erabakiko da, Fiskaltzaren txostenarekin zein txosten barik.
|
|
|
Ezesteari eman dion autoaren bidez aginduko da auziaren gaineko ardura ezetsiari itzultzea, hori dagoen moduan dagoela, eta ezeslea kostuak ordaintzera kondenatuko da, salbu eta beste erabaki bat justifikatzen duten ohiz kanpoko inguruabarrak daudenean. Intzidentea zein ebazpenek erabaki eta erabaki horrek beren beregi adierazten badu ezeslearen gaitzustea,
|
azken
horri isuna ezar dakioke*.
|
|
|
Ezespen idazkia aurkeztu ondoren, idazkari judizial ezetsiak idatziz eta zezoia egiazko eta bidezkoa dela onartzen duen ala ez; auzi paperak dagozkionari helaraziko dizkio,
|
azken
horrek ezespehazki adieraziko du alegatutako arranaren gaineko ardura duen salari edo atalari horren inguruan kontu arrazoiak eman diezazkion.
|
|
|
Aurreko paragrafoko presa jarduna gauzatzeko, baliodun dira abuztuko hilaren egunak, eta ez da beharrezkoa beren beregi horiek baliodun bihurtzea. Ordu baliodunetan hasitako presa jarduna ordu baliogabeetan jarrai daiteke, behar beharrezkoa den bitartean, eta horretarako
|
azken
horrek baliodun bihurtu beharrik gabe.
|
|
|
Muga egunaren hilean zenbaketaren hasierako egunaren parekorik ez badago, epea amaituko da hilaren
|
azken
egunean.
|
|
|
Aurreko paragrafoan xedatutakoa gorabehera, froga ondoreetarako eta legezko betekizunen ondoreetarako,
|
azken
horien arabera beharrezkoak badira jatorrizko agiriak edo kopia fede emaileak, agiriok eta kopiok auzitegiari eramango zaizkio, aurreko lerrokadaren arabera egindako igorpenetik hurrengo hiru egunetan.
|
|
|
Kauzioa eman daiteke eskudiruz edo lehen agindeian ordain daitekeen iraupen zehaztugabeko abal solidarioz,
|
azken
hori eman badu kreditu erakunde batek edo elkarrekiko berme sozietate batek; beste edozein modutan ere eman daiteke kauzioa, auzitegiaren iritziz kasuan kasuan bermatzen bada kopuru horrek berehalako eskuragarritasuna izango duela.
|
|
|
Halaber, alderdiek euren telefono, fax edo antzekoen zenbaki aldaketak komunikatu dituzte, baldin eta
|
azken
horiek auzitegiarekin komunikatzeko tresna gisa erabiltzen badira.
|
|
|
Ebazpenaren kopia edo zedula igortzea bidezkoa izan daiteke, posta ziurtatuaren nahiz telegramaren ordainagiriarekin, baita antzeko moduez ere,
|
azken
modu horrek ahalbidetzen badu auzi paperetan modu sinesgarrian agerraraztea komunikazioaren jasoketa, horren data eta edukia; halakoetan, idazkari judizialak fede emango du, auzi paperetan, igorpenaren eta igorritakoaren edukiaren gainean, eta auzi paperei batuko die, kasuan kasuan, hartu izanaren agiria edo jasoketa agerrarazteko modua.
|
|
|
Aurrekoa gorabehera, deklinatoria, aurkez daiteke, orobat, demandatuaren egoitzako auzitegian.
|
Azken
auzitegi horrek deklinatoria helaraziko dio, komunikazio biderik azkarrena erabiliz, demanda zein auzitegitan aurkeztu eta auzitegi horri, deklinatoria aurkeztu eta egun horren biharamunean ofizio bidez igortzeari kalterik egin gabe.
|
|
|
Haatik, «kontu arrazoiak emanez gero», hots, zorduna aurka jarriz gero, zordunaren eta hartzekodunaren arteko desadostasuna gauzatuko da, erreklamatutako zorraren munta zein izan eta horri dagokion epaiketaren prozesu izapideen bitartez.
|
Azken
epaiketa hori prozesu arrunta eta plenarioa da, eta, beraz, epaiketa gauza epaituaren indarra duen epaiaren bidez bukatuko da.
|
|
|
Ulertzeko eta ezartzeko errazak diren zentzuzko irizpideekin bat, xedapen iragankorrek zenbait arazo aurreikusi dituzte, legea indarrean jartzean ebazteke dauden prozesuetan sor daitezkeenak, legearen
|
azken
xedapenean ezarritako urtebeteko «vacatioa» eta gero. Kasu desberdinen irizpide orokorra da legea eragingarri egin behar dela, ahalik arinen.
|
|
|
|
Azken
xedapen batzuen xede bakarra da lege berezietan Prozedura Zibilari buruzko Legera egindako igorpenak egokitzea. Beste xedapen batzuek, ordea, zenbait manu aldatu dituzte, legeak ezarritako berrikuntzak direla eta.
|
|
|
Beste batzuetan, manuok legera bildu dira. Beste zenbait kasutan, izaera desberdineko
|
azken
xedapenek eraldatu dituzte manuok. Jarraian aztertuko dira aipatu azken xedapenak.
|
|
|
Beste zenbait kasutan, izaera desberdineko azken xedapenek eraldatu dituzte manuok. Jarraian aztertuko dira aipatu
|
azken
xedapenak.
|
|
|
1 Auzitegiei eskatu ahal izango zaizkie prestazio zehatza egiteko kondena, eskubide eta egoera juridikoak badirelako adierazpena,
|
azken
horien eratze, aldarazte edo azkentzea, betearazpena, kautela neurriak hartzea eta legeak beren beregi zehaztutako bestelako babesak.
|
|
|
2 Epaia emateko epean eta hurrengo artikuluetan xedatutakoaren arabera,
|
azken
eginbideak agintzen badira, epaia emateko epea eten egingo da.
|
|
|
435 artikulua.
|
Azken
eginbideak. Bidezkoak izatea
|
|
|
1 Alderdiak hala eskaturik bakarrikzatzea, honako erregela hauen arabera: agin dezake auzitegiak, auto bidez,
|
azken
eginbide gisa, froga jarduna gau
|
|
|
1) Ez dira gauzatuko,
|
azken
eginbide gisa, alderdiek garaiz eta behar bezala proposatu ahal izan dituzten frogak; horren barne dira 429 artikuluko 1 paragrafoan aipatu auzitegi adierazpenaren ostean proposatu ahal izan direnak.
|
|
|
436 artikulua.
|
Azken
eginbideak gauzatzeko epea. Geroko epaia
|
|
|
2) Demandatuak eztabaidatu finka edukitzea edo eskubidea egikaritzea kontratu bidez,
|
azken
titularrarekin edo aurreko titularrekin izandako zuzeneko harreman juridikoetatik edozeinen bidez edo preskripzio bidez, baldin eta preskripzioak kalte egin ahal badio inskribatutako titularrari.
|
|
|
2) Lehen auzialdian proposatu eta onartutakoak, baldin eta frogak gauzatu ezin izan badira, ezta
|
azken
eginbide gisa ere, frogok eskatu dituenari egotz ezin dakizkiokeen arrazoietatik edozeinengatik.
|
|
|
3) Auzia erabakitzeko garrantzitsu diren egitateei buruzkoak, horiek gertatu badira lehen auzialdian epaia emateko epea ireki ondoren, edo epe-muga hori baino lehen gertatu badira,
|
azken
kasu horretan alderdiak egiaztatzen duenean egitateok geroago jakin dituela.
|
|
|
Gora jotze errekurtsoa jartzeko idazkia gainerako alderdiei helaraziko zaie,
|
azken
horiek hamar eguneko epean epatuz, gora jotzeko errekurtsoa zein ebazpenen aurka jarri eta hori eman zuen auzitegian aurka jartzeko idazkia, edo, hala denean, gora jo den ebazpena aurkaratzeko idazkia aurkez dezaten, eurei kalte egiten dien horretan.
|
|
|
Gora jotzeko errekurtsoak jarri ondoren, eta, kasuan kasuan, aurka jartzeedo aurkaratze idazkiak aurkeztu ondoren, gora jo den ebazpena zein auzitegikrak auzitegi eskudunari igortzea,
|
azken
horrek gora jotzearen inguruan ebazpe eman eta horrek aginduko du auzi papena eman dezan, alderdiak 30 egunez epatuz; baina, behin behineko betearazpena eskatu bada, lehen auzialdiko auzitegian utziko da betearazpen horretarako beharrezko denari buruzko lekukotza.
|
|
|
|
Azkenean
ematen den epaian ebatzi dira artikulu honen aurreko paragrafoetan aipatu gaiak, eta gai horiei buruzko epaiaren erabakiek gauza epaituaren indarra izango dute.
|
|
|
1 Lege honetan ezarri alegazio egintzen preklusioa gertatu ondoren eta epaia emateko epea hasi aurretik, auzia erabakitzeko garrantzitsu izan daitekeen egitateren bat gertatu edo ezagutzen bada, alderdiek berori balia dezakete. Halakoetan, alderdiek berehala alegatu behar dute egitate hori, idazki baten bitartez, idazki horrek egitateen zabaltze izena duela, alegazioa epaiketa edo ikustaldi ekitaldian egin daitekeenean izan ezik;
|
azken
kasu horretan, hurrengo paragrafoetan ezarritakoa egingo da ekitaldiotan.
|
|
|
Egitate berria edo jakin berria egiazkoa ez dela ulertzen bada, froga egoki eta erabilgarria proposatu eta gauzatuko da, lege honetan prozedura mota bakoitzarentzat zehaztu moduan, baldin eta jardunaren egoeragatik berori gauza badaiteke. Bestela, epaiketa arruntean
|
azken
eginbideentzat xedatutakoaren arabera jardungo da.
|
|
|
|
Azken
kasu horretan, auzitegiak antzematen badu alegazioan auzia luzatzeko asmoa edo prozesuko gaitzustea dagoela, erantzuleari 120 eurotik 600 eurorako isuna ezar diezaioke.
|
|
|
2 Demandaren arduradun ez bada froga aurreratua agindu edo gauzatu duen auzitegia, orduan
|
azken
horri erreklamatuko dio, alderdiak hala eskaturik, aktak, agiriak eta jardunaren gainerako materialak bide ofizialetik igortzea.
|
|
|
Pertsona juridikoaren edo nortasunik gabeko erakundearen ordezkariari galdetzen bazaio beraren parte hartzea izan ez duten egitateei buruz, galdera horri erantzun dio bere ezagupenen arabera, horien jatorria zein den eta egitateotan alderdiaren izenean parte hartu izan duen pertsona nor izan den adieraziz. Auzitegiak pertsona horri zitazioa egingo dio, epaiketaz kanpoko galdeketa egiteko,
|
azken
eginfoaren bigarren erregelan xedatutakoabide gisa, 435 artikuluko 1 paragraren arabera.
|
|
|
Idatzizko erantzunak epaiketa ekitaldian edo ikustaldian irakurri ondoren, auzitegiak egoki eta erabilgarritzat jotzen dituen galdera osagarriak egingo dizkio erantzunak igorri dituen alderdiaren prozesu ordezkariari; ordezkari horrek behar bezala egiaztatzen badu ezin dituela eman eskatu zaizkion erantzunak, beste galdeketa bat igorriko da idatziz,
|
azken
eginbide gisa.
|
|
|
3 Izendatutako adituak eska dezake, bere izendapenetik hurrengo hiru egunetan, beharrezkotzat jotzen duen funts hornikuntza, hori
|
azken
likidazioaren kontura izango dela. Auzitegiak, probidentzia bidez, eskatu hornikuntzaren inguruan erabakia hartuko du, eta, alderdiak edo alderdiek doako laguntza juridikorako eskubiderik ez badute, zeinek aditu froga proposatu eta horrek edo horiek ordaindu dute kopuru hori, bost eguneko epean, auzitegiaren gordailuetarako eta zainpean uzteko kontuan.
|
|
|
Ez da onartuko alderdiek ikustaldi edo epaiketa ostean aurkeztu agiri, bitarteko, tresna, txosten edo irizpenik; horrek ez dio kalterik egingo 435 artikuluko hirugarren erregelan epaiketa arruntaren
|
azken
eginbideen inguruan xedatutakoari.
|
|
|
a. x.
|
azken
xedapena
|
|
|
Euskal Gaien Institutuko legelari hizkuntzalariek eta Zuzenbide Fakultateko Euskara Juridikoaren Mintegiko kideek egindako lan laudagarria aitortu nahi diet,
|
azken
urte hauetan, besteak beste, Prozedura Zibilaren Legeak izan dituen aldaketak txertatu baitituzte. Lan honek, gainera, aurrerantzean jarraipena izango du dagoeneko hasita dauden proiektuen bidez, bai Prozedura Kriminalaren Legeari, bai merkataritza legeriari dagozkionak.
|
|
|
|
Azken
finean, eta legegilearen hitzetan esateko, lege honen berrikuntzek hiru helburu nagusi dituzte: aurrena, egundaino legezko arauketarik izan ez duten gai eta arazo asko arautzea, osotasun eta zentzu handiagoarekin; hurrena, ahalegina egitea prozesuko jarduna hobeto gauza dadin; eta, azkena, epaian berme egokiak indartzea.
|
|
|
Azken finean, eta legegilearen hitzetan esateko, lege honen berrikuntzek hiru helburu nagusi dituzte: aurrena, egundaino legezko arauketarik izan ez duten gai eta arazo asko arautzea, osotasun eta zentzu handiagoarekin; hurrena, ahalegina egitea prozesuko jarduna hobeto gauza dadin; eta,
|
azkena
, epaian berme egokiak indartzea.
|
|
|
Prozesuan nolabaiteko polisemia badela jakin arren (prozedura/ procedimiento; prozesua/ proceso), prozedura terminoa hobetsi da legearen euskarazko bertsioa emateko. Izan ere, termino hori erabat zabaldu da
|
azken
urteetan, eta, hizkuntzen artean, judiziamendu/ enjuiciamiento termino tradizionalak baino proiekzio handiagoa du, azken hori gaztelaniaz bakarrik erabiltzen baita.
|
|
|
Prozesuan nolabaiteko polisemia badela jakin arren (prozedura/ procedimiento; prozesua/ proceso), prozedura terminoa hobetsi da legearen euskarazko bertsioa emateko. Izan ere, termino hori erabat zabaldu da azken urteetan, eta, hizkuntzen artean, judiziamendu/ enjuiciamiento termino tradizionalak baino proiekzio handiagoa du,
|
azken
hori gaztelaniaz bakarrik erabiltzen baita.
|
|
|
|
Azken
xedapenak 777
|
|
|
...kurtsoak kasaziorako interesa duela ulertuko da, baldin eta errekurtsoa hartu duen epaia Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia doktrinaren aurkakoa bada; edo epai horrek ebatzi baditu probintziako audientzien kontraesaneko jurisprudentziaren gai eta arazoak; edota bost urte baino gehiago indarrean egon ez diren arauak aplikatzen baditu, betiere, ez dago Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia doktrinarik,
|
azken
kasu horretan, eduki bereko edo antzeko edukia duten aurretiazko arauei buruz.
|
|
|
1 Esanbidez besterik xedatu ezean, kapitulu honetan aipatu prozedurez arduratzeko eskumena izango du ezkontideen egoitza zein tokitan izan eta toki horretako lehen auzialdiko epaitegiak. Ezkontideak epai barruti berean bizi ez badira, auzitegi eskuduna izango da ezkontideen
|
azken
egoitzari edo demandatuaren bizilekuari dagokion auzitegia, demandatzaileak edo banantzea nahiz dibortzioa adostasunez eskatu duten ezkontideek hala aukeratuta.
|
|
|
Egoitza edo bizileku finkorik ez dutenak demanda daitezke, demandatzaileak hala aukeratuta, dauden tokian edo euren
|
azken
bizilekuan. Era horretara ere ezin bada eskumenik zehaztu, eskumena izango du auzi jartzailearen egoitzari dagokion auzitegiak.
|