2010
|
|
Erdararen aldeko politika giroan murgilduta, elizako komisario erdaldunek herri euskaldunetan aritu nahia aldarrikatu zioten apezpikuari txosten baten bidez. Bertan onartu egiten zuten gehiengoa euskalduna zela"... en la tierra Bascongada, que ocupa de tres partes del obispado las dos y mas...", baina, haien ustez, askok
|
bazekiten
erdaraz eta gehienek ulertzen zuten, irakasleek haurrei zietelako irakatsi eta gainerako herritarrei Euskara debekatu:
|
|
Azkenean iritsi zen hitz emandako eguna; iritsi zen gaua ere, bere itzalekin. Zaintzaileen txandakatzea nola egiten zen aztertuta,
|
bazekiten
lorategiaren izkina bateko atea zelataririk gabe geratzen zela segundo batzuetan, eta tartetxo hori baliatu zuten gure lagunek, arraina labaintzen den bezain leun ateratzeko. Hainbat korridore eta pasabide igaro behar zituzten gero, erdizka baizik ezagutzen ez zituztenak baina ordu hartan hutsik espero zituztenak; harresietatik jaisteko, berriz, soka sendo batzuk eskuratuak zituzten, eta haiek almenetan tinkatuta sokan behera irristatu behar zuten, isilka, gaueko guardiek ezer sumatu gabe, behera iritsi arte.
|
|
Zer erran nahi du horrek? Zaharrek
|
bazekiten
, uste bederen, zergatik eta noren aurka gudukatzen zuten. Baina guk?
|
|
Frantsesak ez ziren sharia edo lege islamikoa indargabetzen ausartu,
|
bazekiten
ezin izango zutela Islamaren kontra. Baina, arabiarrak alde batetik eta berbereak bestetik, berez baturik ez zeudenez gero, banatu ahal izango zituztela uste zuten.
|
|
Funtzionario ingelesek
|
bazekiten
, sakonean, gaizkian zebiltzala. Baina ez ziren halabeharraren kontra borrokan hasiko:
|
|
Espainiako agintariek, Marokora sartzea erabaki ahala txokeko indar bat behar zuten. Aste Tragikoaren ondoren,
|
bazekiten
Espainian jendea ez zegoela semeak hiltegira bidaltzeko prest. Hil behar zena moroa izanez gero dena aiseago aterako zela pentsatu zen.
|
|
Hondarribiarrak eta hendaiarrak inon ziren areriorik gaiztoen bihurtzen ziren. Laborariek ere ozta irabazten zuten bizirauteko, eta erreboltatuz gero
|
bazekiten
zer ondorio izanen zuten, Matalasen xiberotarrak 1661ean bezala. Irtenbidea, noblezia burgesten zen artean, morroi edo erregearen soldadu joatea zen.
|
2011
|
|
Lurrean, deabru moduko bat. Notariogaiek eta proxenetek zinema ikusten dute, eta
|
bazekiten
hori Nazgul bat zela. Mehatxuzko seinale bat iruditu zitzaien.
|
|
Marcok mahai gainean jarri zuen eguneko egunkaria eta Fabiori eta Ninari Piazza di Spagna inguruko tiroketaz zerbait
|
bazekiten
galdetu zien. Ninak beraiek izan zirela (eta ez gaizkileak) baieztatu eta tiroketaren xehetasunak eman zituen, artean larriminez.
|
2012
|
|
Guztiz bestela jokatzen zuten burges modernoek ahaleginean eta introspekzioan oinarritutako kultura bat sortu zutelarik. Pertsonalitate irmoa hobesten zuten,
|
bazekiten
euren burua gogoz motibatzen eta gogor inhibitzen, bazekiten euren paperak betetzen eta jendarteko estatusetara egokitzen, hori dena baitzen euren nortasuna, bai norberarena bai klasearena. Jende arrunt psikologizatua zen hura, ez baitzion bere jendarteko posizioari inongo bereizgarritasun esentzialik edo naturalik aitortzen, nor berak egindakoagatik zen nor (bait).
|
|
Guztiz bestela jokatzen zuten burges modernoek ahaleginean eta introspekzioan oinarritutako kultura bat sortu zutelarik. Pertsonalitate irmoa hobesten zuten, bazekiten euren burua gogoz motibatzen eta gogor inhibitzen,
|
bazekiten
euren paperak betetzen eta jendarteko estatusetara egokitzen, hori dena baitzen euren nortasuna, bai norberarena bai klasearena. Jende arrunt psikologizatua zen hura, ez baitzion bere jendarteko posizioari inongo bereizgarritasun esentzialik edo naturalik aitortzen, nor berak egindakoagatik zen nor (bait).
|
|
Musikarien artean ere, handietan handiena bailitzan hartzen zuten Bird. Intuizioz betea, teknikari aparta eta zehatza, azkarra oso, jenioa izan zen jazz munduan, nahiz eta beraien artean
|
bazekiten
saxofoi jotzaileen artean John Coltrane zela indartsuen eta azkarren jo zezakeena. Saxofoia oso azkar eta oso indartsu jotzea izugarri zaila da eta bi horiek soilik egin zezaketen beste inork ez bezala.
|
2013
|
|
Baldintza haietan, Berlindik Fallonera 80 milia zeudela, argi ordu guztiak aprobetxatuz, bi egun zituzkeen preso batek ihesa ondo bideratzeko. Urik gabe, denbora hori ia maximo bat zen desertuan; baina presoek
|
bazekiten
iktiosauroaren estalpetik hurbil erreka bat pasatzen zela, eta hornituta abiatuko ziren.
|
|
Kazetariek
|
bazekiten
gizon hura XX. mendeko boxeolaririk handienetako bat bezala pasako zela historiara, eta gogotsu eman zioten arrazoi. The Sacramento Union eko andrea eta Reno Evening Gazette ko gaztea bakarrik gelditu ziren serio.
|
|
Zilarra erakutsita, hura ere erraz non aurkitu esan zieten. Indioek
|
bazekiten
arrotzek zer entzun nahi zuten, eta huraxe esaten zuten, haien aberastasun nahia hauspotuz.
|
|
Juan de Ullibarri kapitainak, El Cuartelejora zihoala Apatxeek bahituta omen zeukaten Pecuris nazioko indio talde bat askatzera, gurutzeak, dominak eta arrosarioak jantzita ikusi zituen Apatxeak. Zera haiek guztiak zergatik janzten zituzten galdetu zien Ullibarrik, haien esanahia ez
|
bazekiten
. " Erantzun zuten aspalditik egiten zituztela tratuak eta salerosteak espainiarrekin eta bazekitela zer ausartak ziren gurutze eta arrosario eta santuen irudiei esker; ez dagoela garaituko dituen naziorik, eta Apatxeak haien arerioen kontra borrokatzen direnean, Pawnee naziokoen eta Jumanoen kontra, zeruetan dagoen espainiarren Kapitain handiaz gogoratzen direla nekatuz gero, eta orduan nekea joan eta berriak bezala sentitzen direla." (Thomas, 1935:
|
|
Jesuitek
|
bazekiten
, ez ziren gizon ergelak eta, jarrera on hura oso lotuta zegoela indigenen artean banatzen zuten pozolearekin eta beste opari guztiekin. Izan ere, erregalua eta trukea ezinbestekoak ziren zurien eta indioen arteko harremanetan, eta horregatik, espediziorik ez zen inora abiatzen opariz ondo osatu arte.
|
|
Baina laster galdu zuten beldurra. La Pazko biztanleek jadanik
|
bazekiten
misiolariak ez zirela soldaduen eta perla bilatzaileen kasta berekoak. Armak prest zituztela azaldu beharrean, bazterrean utzi, eta lurrean eseri ziren, adiskide gisa.
|
|
Zorrak izan ziren etxaldea zamatu zutenak; zorpean zapaldu eta lehertu zen Urrumia. Aspaldian galduak zituzten Xunbel eta Orkitzek itxaropen guztiak;
|
bazekiten
etxea eskutatik joana zitzaiela. Baina halere, inork ezin du bere kabuz leinuaren arragoa utzi eta horixe izaki leinuko etxea.
|
|
Jende aurrean hagitz haserre, baina tinko azaldu da. " Apoinon
|
bazekiten
jada dena gu iritsi aurretik", hasi da. " Berriro irrigarri gelditu gara kokoherritarrok".
|
2014
|
|
Batzuetan bidea jarraitu ahal izateko leihatilako kristala jaitsi eta horrela gidatzen zuen, burua gaueko hotzerantz, lainoko ziurtasun gabeziarantz aterata. Bazterbideetako basurdeek, edonola,
|
bazekiten
gure aitak ez zuela eskopetarik.
|
2015
|
|
Zinez pentsatu zuten modernoek euren mapa horiek deskripzio hutsak zirela? Edo, jakin
|
bazekiten
mapa horiek, Zazpiak Bat deritzon euskal karta ontologiko horren kasuan bezala, proiektu zirela, eginkizun?
|
|
Bobby hurrengo erabakia neurtzen aritu zen, arriskutsua baitzen. Gurasoek bazuten Maryren berri, eta
|
bazekiten
berak ere bazekiela hori. Zinpetu gabeko sekretu horixe zegoen beren artean.
|
|
Ezkaba: hemeretzigarren mendearen hondarrean herritarrek
|
bazekiten
, beraz, Ezkaba non zegoen. Arrunta zen izen horren erabilera.
|
|
Gezurrak asmatuz egia idatzi zuten oharkabe. Hitzek
|
bazekiten
kazetari haiei buruz kazetariek euren hitzez ez zekitena. Denbora igaro ahala, gero eta arrazoi osoago izanen zuten.
|
|
Axolarik ez; nire artxibategiak ahalik eta osoena izan behar zuen. Lagunek
|
bazekiten
Borgesen liburuekin ez zegoela maileguz ematerik. Hainbeste urteren perspektibatik ikusita, uste dut ezen, abertzaletasunaren bertsio epikoenak abandonatu ninduenean, borgeszaletasunaren besoetan aurkitu nuela hurrengo Gauza Handia.
|
|
911. 2005ean militanteei zuzendutako hitzaldirako gidoian ELAk egiten zuen azterketari jarraituz, NEGtik sortutako Hitzarmenerako Mahaiak, teorian" denak eserarazteko" helburua bazuen ere, argi zegoen hurbilenak baino ez zituela bilduko; Mahaiaren sustatzaileek ere
|
bazekiten
gainontzekoak ez zituela erakarriko: " PSOEk elkarrizketa onartzen badu, ez da mahai honetan izango", ametitzen zuten Ezker Abertzalekoek.
|
|
Diez, Otegi eta enparauek atsekabez hartu zuten eurek bultzatutako meniaren amaiera, artean emaitza onak espero zituztelako EAJ eta EArekin zerabiltzaten tratuetatik eta, batik bat, argi zeukatelako Ezker Abertzalearen arrakasta politikoak armak isiltzea eskatzen zuela;
|
bazekiten
, halaber, su etenaren amaierak —ETAk kontrakoa esanagatik— ezinbestean ekarriko zuela kolaborazio fasearen amaiera ere.
|
|
2007ko otsailaren 19tik 21era bitartean, Carlos III etorbideko bulegoan hiru egunez jarraian 500 euroko billetetatik 100 eta 200 euroko billeteetara trukatzeko agindua jaso zuten bertako langileek. Bulegoko buruak eman zuen operazio hura egiteko agindua, baina langileek
|
bazekiten
arauz kanpoko jokabidea zela. Diru zuritzearen aurkako operazioak galarazteko, Espainiako Bankuak 500 euroko billeteen jabeak kontrolatzeko eta identifikatzeko protokoloa ezarria zuen aspalditik.
|
|
Hala, Javier Tabernaren bitartez, Iruñeko Kutxaren eta Nafarroako Kutxaren fusioaren garaian, euren bulegoari egokitu zitzaion diseinu juridikoa egitea. Sanzek eta fusioaren prozesua hasieratik bururaino gidatu zuten pertsonek
|
bazekiten
Alonso Urebarekin bermatuta zegoela Espainiako Gobernuaren baiezkoa.
|
|
Iruñerria norabide guztietan hedatzen joan ahala, Zizurretik hegoaldera dauden lur sail handiak enpresaburuen jomuga izan dira aspalditik. Lur sailen jabeek ere
|
bazekiten
interes horri etekin oparoa atera ziezaioketela. Lehen urratsa eraikuntza enpresaburuek eman zuten, 2000 urtean Desarrollo Sostenible enpresa sortu zutenean 3000 euroko kapitala jarrita.
|
2016
|
|
Halako batean, laino marismea (laino mehar ganduzkoa) ikusi zuten oskarbian. Jakin,
|
bazekiten
, laino mota hori izurriteak zabaldu ohi dituen horietakoa zela. Izuturik, igarlea ekartzea erabaki zuten, lainoari begiratu eta zein ondorio izango zituen esan ziezaien.
|
2017
|
|
Paperezko Ramuntcho k bezala, milaka eta milaka euskaldunek egin zuten ospa Ameriketarantz. Jakina, Ramuntxo eta Ramuntxa horiek
|
bazekiten
ondo baino hobeto Euskal Herria ez zela jostaleku bat. Adibide gisara ekarriko dugu Janpierre Arbelbide kalonjearen pasarte bat, 1890ekoa, Erlisionea:
|
|
Eta ez zuen gordetzen ezta ere bere espainiartasuna inoren aurrean Maribel Arraztoak. Primeran jakin
|
bazekiten
bailara osoan bera betidanik izan zela espainiarzale amorratua. Larrainborako leihoak ziren-eta ia bakarrak Baztan osoan oraindik ere Espainiako banderarekin apaintzen Korpus egunean.
|
|
Adin, itxura, mota eta maila guztiko jendea errepidearen alde banatan frantsesen aiduru zegoen. Frantsesek
|
bazekiten
nafarrak beha zituztela, eta horrek ezkutu ezinezko harrokeriaz betetzen zituen. Bazekiten Zaragozatik Iruñerainoko bidean ez zutela aurre egin ziezaiekeen gudarosterik topatuko.
|
|
Amarrua gorabehera, Minak ez zuen bere asmoa guztiz bete, eta frantsesek sinesteko itxurak egin bazituzten ere, ez ziren dena irensteko bezain ergelak. Garai hartan, frantsesek
|
bazekiten
Minaren Korsoko gerrillarien artean liskarrak sortuak zirela gerrillaren buru izendatzeko eta, premia handiz, jakin nahi zuten nor izan zitekeen Xabierren ordezkoa talde hartan. Horregatik, Mina Vincennesera heldu eta bi hilabetera, uztailaren 26an, Desmarets Pariseko poliziaren prefetak beste itaunketa bat egin zion.
|
|
Beriainen (uztailak 19), Tebas (uztailak 31) eta Artederretan (abuztuak 4). Frantsesek
|
bazekiten
tirabirak, gatazkak eta hildakoak izan zirela gerrillarien artean, baina sasoi hartan ez zekiten nor izan zitekeen Minaren ondorengoa. Hori zela-eta, uztailaren 26an, Mina Vincennesen preso zegoela, Desmaretsek galdeketa egin zion, ezer garbirik atera gabe.
|
|
hurbila eta besteei emana. Etsaiek ere
|
bazekiten
gerrillarien buruzagia zela, eta horregatik hasiera batean saiatu ziren jazarpenaren bidez Mina azpiratzen, baina aurrerago, jazarpenekin batera bereganatzeko eta frantsestuen aldera pasatzeko bestelako eskaintzak egin zizkioten.
|
|
Gerrillariek atseden hartu behar zuten, nekatuta zeuden eta, orduan ez
|
bazekiten
ere, frantsesek erabat inguraturik zeuzkaten. Frantsesek bazekiten non ezkutatzen zen Mina, haien informazio sarea ere ondo zebilen, eta aurreko egunetan argitaratutako bandoek eta mehatxuek azkenean eragina izan zuten nafarrengan.
|
|
Gerrillariek atseden hartu behar zuten, nekatuta zeuden eta, orduan ez bazekiten ere, frantsesek erabat inguraturik zeuzkaten. Frantsesek
|
bazekiten
non ezkutatzen zen Mina, haien informazio sarea ere ondo zebilen, eta aurreko egunetan argitaratutako bandoek eta mehatxuek azkenean eragina izan zuten nafarrengan. Alabaina, Mina lasai zegoen, ez zituen frantsesak alderdi hartan espero, eta seguru sentitzen zen Arangurengo bailarako Labio herrian, Pedro Joakin Munarriz lagunaren etxean.
|
|
Itzulbiderik gabeko erabakia izan zen Minarena, eta haren gizon guztiek, gerra askotan zailduak izanik,
|
bazekiten
zer aukera zuten handik bizirik edo hilik irteteko. Minak ekialdetik ez zeukan irteerarik, han itsasoa zuelako.
|
2018
|
|
XVI. mendea ongi aurreratu arte, uztailean ez, urriaren 10a inguruan ospatzen ziren. Urte hartako egun haietan gaztelarrek
|
bazekiten
Labriteko Joan III.a kontraerasoa antolatzen hasia zela Biarnon, erreinua berreskuratzeko, eta presaka hasi ziren konkistatzaileak Iruñeko defentsa sistema indartzen eta hiriko jendea are estuago ere kontrolatzen. Gainera, urriaren 9an, inbaditzaileen 3.000 soldadu baino gehiagok egin zioten eraso Lizarrari.
|
|
Iruñeko biztanle guztiek
|
bazekiten
, gainera, Ezkaba mendian egiten zirela maiz. Errepublikazaleek behin baino gehiagotan salatu arren, Madrilgo Gobernuak ez zuen neurririk hartu.
|
|
Horrela gertatu zen Fortunato Agirrek ezarri zuen salaketarekin. Erakunde ezkertiarrek
|
bazekiten
erreketeak borrokarako prest zeudela. Horrela idatzi zuen Mundo Obrero egunkariak 1936ko apirilaren 4an:
|
|
Gaurtik ikusita, 1900 urteko eta 1800 urteko eguneroko bizitza ez zen oso ezberdina izango eta, ziur aski, 1900eko gaztetxoak kontatutako pasarte asko ezagunak egingo zitzaizkion bizirik edo esna legokeen balizko aiton amonari. Hala ere, gazteek
|
bazekiten
beren aiton amonen mundua aldatzear zegoela, edo bukatzear. Aldaketa zehatzak baino, zetozen aldaketei buruzko pertzepzioa iruditzen zait garrantzitsuena, aldaketak ez ezik, horien aurrean jokatzeko modu ezberdinak, politikoak barne, jokoan baitzeuden une horretan.
|
|
Lehen, euskara jende gehiagok zekienean, euskara bera zen lokarria, euskara zen herri bat eta bakarra ginela erakusten zuena. Gero, euskara beherantz ari bazen ere, gutxienez frantsesa eta espainola pixka bat
|
bazekiten
euskaldun anitzek; beraz erdara berak mintzatzeak hein batez lortzen zuen eztitzea saki sakon hori. Erdarak ere desberdinak direnez geroztik, urruntzea are handiagoa bihurtu da, baita erreferentzietan ere.
|
|
Erreformistek
|
bazekiten
alfabetatzean zetzala gizarte demokratiko baten oinarria, horregatik nazionalizatu zituen estatuak eskolak. Baina liberalentzat epe motzeko estrategia zen nazionalizatze hori, behin herria alfabetatu ostean, sistema publikoa ez zelako gehiago beharrezkoa izango, eta pentsatzen zutelako epe luzera hezkuntza erakundeak berez erregulatuko zirela, merkatuaren arauen arabera.
|
|
Haren ilustrissima Florestan Fernandes de Melho, segur, kontent zen Lisboako bere nagusiei horren guztiaren berri izkiribatzen zienean; are kontentago, jesuiten jeneralak abisu igorri zionean ezen, kiristi egin berri batzuk bildurik, lehen bait lehen abia zedila Lisboarantz. Bada, Guheraten hartaz deus ez
|
bazekiten
ere, Portugalen gerla labur bat gertatua zen, ondorioz errege berria eseri zela troinuan.
|
|
Funtsezkoa guretako, hurbil baitzen eta garaian abantxu osoki euskalduna. Aezkoan, jakina,
|
bazekiten
frants haiek euskaldunak zirela:
|
|
Klasikoek ere
|
bazekiten
.
|
|
Olan guziek
|
bazekiten
berrehun bat soldadu liberalek ezin zutela deus egin lau mila karlisten kontra. Zumalakarregik eskuzabal jokatu zuen berriz ere.
|
|
Herritarrek
|
bazekiten
mugan zegoela:
|
|
—Joakinek, zigarreta pizten zuen bitartean, erreposki elekatzen zuen, segurtasunez, harro omen zekienaz oker bazen ere, Bengarai ez baitzen etxean egon. Muga gainditzeko bere herrira laguntza eske jotzea logikoa bazen, izan, baina faszistek ere
|
bazekiten
hori.
|
|
Zerrajeroinean, sukuneko beroa aterbe, istorioak eta kontuak, gertatutakoak eta asmatutakoak, egitasmoak eta makur ateratakoak, guziak airatzen ziren Joseren irri karkailen artean. Auzoan
|
bazekiten
noiz zegoen batzarre Zerrajeroinean, Joseren irrien azantzak salatzen baigintuen, bereziki Ugutz pertsonaiaren bat antzezten ari zelarik. Gu ixil, guziak adi; ardura bazegoen erranera bat, ezohiko ikuskera, xaharrek mundua ikusteko zuten era erakusten zuen iduriren bat. so egile zorrotzak ziren Arangiztarrak:
|
|
Biak haurrak ziren aleman okupazioaren denboran, baina oroitzapen bizi bizirik bazuten etxean gauza aunitz gertatzen zirelakoz. Aitak etxeko sabaira ez igotzeko erraten zielarik,
|
bazekiten
norbait kukuturik zegoela han. Frantzian eroritako airekoen piloto ingeles eta amerikarrak izan ohi ziren, naziengandik ihes egin nahian.
|
2019
|
|
Xurkoren biografia urria zen datuetan. Jakin
|
bazekiten
txotxongilo erakusle izan zela, ihes egin zuela kartzelatik, han sartua baitzuten Bordelen morotxo homosexual bat bizkarretik hiltzeagatik, itzulirik konfitero lanbidea ikasi zuela pintxe mailara iritsita, berriro bota zutela eta hona kauserak salduz heldu zela. Hau da, inor ez.
|
|
Bozina joka ari zitzaizkion atzean zituen autoak. Beste gauza handirik ez, baina, hori bai, loroek
|
bazekiten
lagun hurkoa bozinarekin ernegatzen. Iraindu egin zituen ezpain artean.
|
|
Esan nizun nola galdetu nien Louiseri eta Troyri ea inporta zitzaien nik hanka bat bestea baino laburragoa izatea edo gabatxoa izatea, eta nola ezezko erabatekoa eman zidaten. Haiek
|
bazekiten
azaleko akzidente horiek baino zerbait gehiago naizela. Zergatik erreparatu hosto geruzari haren azpian lurra dagoenean, eta lur horretan mineralak, metalak, harribitxiak ere aurkitu daitezkeenean?
|
|
Ez da horrela sentitzen. Biek
|
bazekiten
haien arteko suak iraungipen data zuela. Hori argi dauka.
|
|
Itzuleran aipatu genuen egia zela, paraje hura leku ezin hobea zitekeela espioitza gune sekretu bat muntatzeko, haranburuan kokatua zegoelako, mendi artean ezkutatua eta edozein zibilizazio aztarnatatik ezin urrunago. Nazi haiek
|
bazekiten
, ongi asko jakin ere, zertan ari ziren.
|
|
leizetan edo etxoletan bizi ziren garaietan duk eta dun adizkiak izateak bere abantaila zeukan; eta hortik erraz ikusten da nondik etortzen zaion erabilgarritasuna: duk erabiltzean
|
bazekiten
hiztunak erraten zuena gizon batentzat zela, eta, alderantziz, dun adizkia erabiltzean, emakume batentzat zela. Baina, bertze garai batzuetarako?
|
|
Harri, haitz, gain, hirurak hala hirurak eta ñabardurak ñabardura, garaikoek
|
bazekiten
erabiltzen mendi beraren aipu egiteko. Esaterako,"... se subio a un alto que los de Bacaicoa dixen llamarse Osaeguicogaña y los de Yturmendi Osaeguicoarria que es la misma Peña„.". 43
|
|
Dena den, garai haietan espalda ere
|
bazekiten
erabiltzen, esaterako, Urquidiacoespalda (AN 1825), agian Urkidiren beste aldeko magala zena, Iturmendi aldekoa.
|
2020
|
|
Antzinako persiarrek
|
bazekiten
mozkorrek egia esaten dutela. Horregatik bihurtzen zituzten tarteko.
|
|
Haien laguntza behar zuten, baina ez kalteak eta galerak arintzeko, lurrikara baten ondoren bezala, baizik eta Gezurraren aurka borrokatzeko. Izan ere,
|
bazekiten
, hasiera hartan bertan ere, Kainek ukatu egingo zuela krimena, ukatzen ari zela ordurako, marruka ari zirela Radio Requete, Radio Nacional de Salamanca eta beste irrati faxista guztiak, esanez: " Gezurrak, gezurrak, gezurrak.
|
2021
|
|
zenbaki horien argitara, nekeza da asumitzea hirurogei bat euskaldun aritu zirela marineen kuartel nagusian, mitoak nahi lukeen bezala. Bestalde, amerikarrek
|
bazekiten
navajoera hizkuntza aparta dela —Na dene familiakoa— eta zeharo ezezaguna Arizona eta Mexiko Berriko lurraldeetatik kanpo, eta, beraz, kode aproposa izan zitekeela mezu sekretuak transmititzeko. Alta, ez zen hori euskararen kasua.
|
|
Beren maitaleen bidez iristen ziren politikaren eta kulturaren zirkuluetara. Ez zeuden atenastar emazteek jasaten zuten presioaren mende, baina, trukean,
|
bazekiten
bi aldiz zeudela bazterturik (atzerritarrak izateagatik eta putak izateagatik).
|
|
Konbentzimenduz beteriko orrialde asko bete zituen bere ideien berri emateko, eta haietan aditzera ematen zuen bere premiak soilak direnean dela gizon bat aberatsa. Forbes aldizkariko zerrenden beharrik gabe, bere denborakoek
|
bazekiten
bere dirutza eta aberastasuna neurrigabeak zirela, itxuragabeak. Oso tentagarria zen txisteak egitea eta adar soinuan ibiltzea desatxikimenduaren, urritasunaren eta ogi zakarrarekin konformatzearen apologia haietaz guztiez.
|
2023
|
|
Veracruz hiria sortu eta gupidarik gabeko gerra odoltsua egin maia eta mexika azteken kontra. Hortaz, soldaduek
|
bazekiten
legez kanpo jokatzen zuela, eta, badaezpada, gudarostearen desertatzeko gogoa aienatu nahian bitara jokatu zuen Cortesek: disidenteak urkatu eta itsasontziak hondora bidali, soldaduek ihesbiderik izan ez zezaten.
|
|
Egindakoa zuritzearren, Txilek" Araukania Baketzeko Gerrak" deitu zion maputxeen hilketarietaArgentinak," Basamortuko Kanpainak". Izen onberagorik eta lausoagorikezin izan zuten asmatu; maputxeek
|
bazekiten
ezin zutela gauza onik espero, alabaina. Erasoak hain ziren gogorrak, ezen aukeran maputxeek nahiago baitzuten behinolako espainol etsaien alde jartzea, Txile eta Argentina errepublikaberrietako kreolei men egitea baino.
|