|
2000
|
|
|
Eta ni ere halaxe ibili izan natzaizu, lurrez lur, eta hala nabilkizu oraino ere, nahiz eta batzuetan adinak eta erreumak gogogabeturik naukaten eta etsirik be zala... baina ez guztiz: izan ere, guti batzuetan suspertu bezala egiten naiz eta orduan ohartzen naiz ezen geratzen zaizkidala bertze lur batzuk —bertze mila lur—, neure oinek oraino ukitu eta aurizki gabeak baina ukitu eta aurizki nahi nituzkeenak, eta ohartzen naiz, halaber, ezen, inguratzen nauten objektuei eta izakiei so egiten diedan bakoitzean, deus guti
|
dakidala
haiei buruz, bizitza kasik osoa haiei beha eman dudan arren... eta jartzen naiz haien aprendizkoan berriro, ea arrazoinaren edo bihotzaren begiz sekeretutxo berriren bat igartzen eta ebasten diedan, lehen eskolarat joan banu bezala, ileak urdindurik ditudan arren. Eta beirazko ontzia, konparazione, bertze lur bat da, ene adimenduari arras ezezagun zaiona... eta ustekabea ere bertze lur bat izan daiteke, eraman nazakeena Jainkoak daki norat...
|
|
|
Eta erran zigun, hasteko, ezen tigre hura Afrikako ordokietako piztia zela, basoetan barrena eta zuhaitzetan goiti nekez egiten zuena, nahiz eta ongi baino hobeki
|
zekien
haietarat igaiten; erran zigun, ondotik, ezen tigre hura ezin arinagoa eta ezin bizkorragoa zela, zeren eta halakoak baitziren tigre suerte hartako tigreak, eta nekez oldartzen zirela gizonaren kontra edo etxeko abere eta kabaleen kontra, nahiz eta txakurrei ezinikusi handia zieten; erran zigun, halaber, nola haien moldatzeko eta ematzeko, begiak estaltzen zizkieten, baita alhatzen eta torturatze...
|
|
|
ordea, zer da ni hori? Zeren, ni ni banaiz, nitasun bat dudalako da —modu batean deitzeagatik, jaun André—, eta ni nor banaiz, nortasun bat dudalako, baina zer dira eta zertan dautza nitasun hori eta nortasun hori, eta zer
|
dakigu
haietaz. Aurki guztiak baitu bere ifrentzua, eta gutien uste dugunean mintzatzen baita beldurra balentasunaren ahotik, edo urguilua eta handinahia umiltasunaren mihitik —ustekabeko ederrak izan behar ditugu azken judizioko egunean, jaun André...! —, eta orduan bizitza ez da lehen behakoan iduritzen zaiguna, baina bertze zerbait, hagitzez ere nahasiagoa eta konplexuagoa.
|
|
|
Aginduaren eremuan bizi dira, esaldi motz, xingle eta gehienetan mudagaitzek biziaraziak, eta horrek errealitatea halabereko miratokitik —motz, xingle eta mudagaitz— ikusarazten die, lagun bokaziogabe eta konplexuagoon kaltetan. Eskarmentuz
|
dakit
haiekin edo kutxa blindatu bateko itxitura automatikoaren gailuarekin arrazoitzera saiatzea maila bereko alfer lana dela. Orobat jakin ere, haiei oldartzeak ezin aurreikusizko ondorioak ekar ditzakeela:
|
|
|
Lan egin beharra Jainkoaren zigorra zela erakutsi ziguten fraideek. Agerian da zeru gaineko bizardunak, gure lehen guraso Adan eta Eba paradisutik ohildu zituenean, ez
|
zekiela
haien ondorengoren batek erredakzio batean beteko zuenik kondena biblikoa. Madarikazioa eztitzera saiatuko zen noski.
|
|
|
Orduantxe ohartu nintzen, irakurle, gainera zetorkidanaz. Nola
|
zekiten
haiek nire kastitatearen berri. Zer zekiten hil zitzaizkidan zazpi andregaiez?
|
|
2001
|
|
|
Hiriak denontzat dauka esanahiren bat eta horietako ezezaguna ezagun bihurtzeko ez dugu beldurrik, baina mendiak eta herri txikiek edo auzoek daukaten ezezagunak ez gaitu erakartzen eta batzuk beldurtu egiten gaituzte. Ez gaitu erakartzen, ez
|
dakigulako
haietan dagoenarekin gozatzeko lain; ez dugulako nekazaritza eta basoei buruzko oinarrizko jakituririk eta, beraz, ia ezerk ez digu deus esaten. Gainera, oinez ibili behar dugu eta nekatzen garenean ez dago besterik:
|
|
|
Espainian 46 Nazioarteko Txertaketa Zentro daude, Munduko Osasun Erakundeak onartuak. Urtetik urtera bisita gehiago jasotzen dituzten arren, oraindik bidaiari askok ez
|
dakite
haien osasuna ere haiekin oporretan joango dela. Ministerioak hartutako informazio neurriak areagotu egin ziren, urtetik urtera herrialde tropikal, exotiko edo garatze bidean dauden herrialdeetara bidaiari kopurua nabarmen handitu zelako.
|
|
|
Berriro esan dezagun, ordea, ezer ezin dela adierazi hedabide hauen jokabide editorialak Akordio horren aldeko sostengua agerian utzi izanaren aurka. Bidezkoa da hori eta, gainera, kasu horretan, sostengu publikoa merezi zuen proiek  tu demokratiko positibo baten aldera lerratu zirela esan nahi du; aitzitik,
|
badakigu
haiengan dagoela askatasun etorkizunaren giltzarrietako bat. Baina badirudi epe luzerako estrategia politiko horrek gorririk utzi zuela Lizarrako Akordioak berak helburu  tzat zuen bake prozesua epe laburrean bultzatuko zuten taktika eta ekimenen eremua.
|
|
|
Izanez ere, gurdia airean eramaki zuen, bere gurpil handiak eta guzi. Garrafoiak dantzan hasi ziren, erori ez erori, eta zaldiak are biziago mugiarazi zituen bere zango ederrak, ikaraturik, ihesi nahi eta ezin,
|
bazekielako
haietakoren batek lurra jo eta puskatuz gero, nagusiaren kolera ez zela itzaliko bere saihetsetan toberak jo gabe, eta orduan oinazeak laino bat hedatuko zuela bere begietan, Martin Joxe nekatzen zen arte.
|
|
2002
|
|
|
Umeekin ere oso ongi konektatzen duzu,
|
badakizu
haiei nola hitz egin. Eman zure haurtzaroaren berri...
|
|
|
Eskuaraz baizik ez
|
zekiten
haiei ere malkoz bete zitzaizkien begiak Lehen Gerra amaitzean, hildakoak gogoan —mo rts pour la patrie— eta malkoz berriro ere Hitlerrent ropak Parisen ikustean, eta berriro ere malkoz liberazio egunean, Bigarren Gerra, 30 urteko aldea, baina Paris beti sinbolo. Hutsaren sinbolo, edo guztiaren sinbolo.
|
|
2003
|
|
|
Ulertu dute zerbait. Erdaraz ari diren ustezko abertzaleak ezagutu dituzte dagoeneko,
|
badakite
haiek ez dutela territorio librerik sortuko. Eta abertzalea ez denaren euskarazko aldarria, hitza edo aldizkaria erosoa zaie.
|
|
|
Harrapaturik zeuzkan eta bazekien hori. Begiak sumatzerakoan, hotzikara zetorkion mutilen begi puntutik ahora, eta ondo
|
zekien
haiengandik nahi zuena lortu zezakeela. Ez zegoen ziur Ainara eta Karmele ere jabetu ote ziren, baina dena dela ez zen gauza handirik gertatuko; agian lizun hutsa zela pentsatuko zuketen, besterik ez, eta hori ez zen berria izango.
|
|
|
Euskal Herriko azken hogeita hamar urteetako historian pertsona eta talde askok hartu du parte, modu batera edo bestera, batzuetan ardura garrantzitsuak zituztela. Baina, ezer gutxi
|
dakigu
haiek egindako lanaz eta harturiko erabakien eta jarreren arrazoien inguruan. Beste toki batzuetan, oroitzapen liburuek eta autobiografiek betetzen duten eremua gurean ia hutsik dago.
|
|
|
Hilabete batzuk pasatu eta, iraila aldean seme alabak eskolan hasi beharrean aurkitzen dira. Ez dute hemengo hizkuntzarik ezagutzen eta A ereduko ikastetxe bat aukeratzen dute, ez
|
dakigu
haiek aukeratuta ala baten batek emandako aholkuengatik. Ikasturtea bukatu, eta umeak gaztelaniaz berba egiteko gai izango dira; euskaraz, ostera, lau berba baino ez dute jakingo.
|
|
|
manifestazio batetik etxera bidean nindoala, kalean aitaren behorrak ikusi nituen: aitaren behorrak!; Aralarren ordurako sekulako elurra botatzen ari zuen eta, behorrek, etxerako bidea
|
jakin
haiek, Ordiziaraino jaitsi ziren, zera, beren gisara, bidez bide, errepidean barrena, eta aitaren garaje eta korta zenaren atarian geratu ziren, zain, harria baino geldiago, hura noiz iritsiko; hori guztia oroitu nuen Keparen garajera bidean).
|
|
|
Haien argazkiak polizia etxean banatu zizkigutela denoi.
|
Banekiela
haiek ez zirela biologiako ikasleak.
|
|
|
–Hantxe geratu ziren gehienak, erabili gabe, Bilboko biltegi eta bolborategietan gorderik –esan nuen, nik ere buruz
|
bainekizkien
haien kontuak– Erabilgarriak ziren bakarrak metrailadoretarako kartutxoak izan ziren. Eta bonbak!
|
|
2004
|
|
|
Bai. Duela 6.000 urte inguru indoeuroparren inbasioa gertatu zenean, Europan hitz egiten ziren hizkuntzetatik asko desagertu ziren eta ez
|
dakigu
haietaz ezer. Euskarak, finierak eta hizkuntza kaukasiarrek bakarrik iraun zuten bizirik, eta horrela jarraitzen dute, baina finiera eta hizkuntza kaukasiarrak muga mugan daude, ez Europa barruan.
|
|
|
–nik lasai?.
|
Badakit
haientzat ez direna Gabonak, baina bai hemen, Ameriketan.
|
|
|
Halaber, operadoreek kontsumoa nabarmen handitzen denean bezeroei ohartarazi behar diete, ordainagiria ikustean ustekabea saihesteko. Azkenik, txostenean azpimarratzen da telekomunikazioen sektorea eskasa dela erabiltzaileen eskubideei dagokienez, eta telekomunikazioen lege berriaren etorkizuneko araudiak kontuan hartu behar dituela zure eskaerak, nahiz eta
|
jakin
haien erreklamazioek ez dutela operadoreengan interesik pizten.
|
|
|
Basapiztia ilehoriek bata bestearen atzean harilkatzen zituzten garaipenak, beren esbastikaren azpian, eta mundu erdia haien beldur zen... Albert Einsteinek berak oso gertutik ezagutzen zituen naziak; aski ondo
|
zekien
haien berniz distiratsuak barbaro aseezinena ezkutatzen zuela, eta ezin zitzaiela animalia haiei garaipen itxaropen txikienik eskaini. Horregatik irrikatu zuten hainbeste –orain marmarka zebiltzan guztiek! – bonba atomikoa.
|
|
|
" Bai,
|
bazekiat
haien ume atzeratuarena; Kaplan doktorearengana etorri zuan, Down sindromean aditua duk, baina ez zioan esperantzarik eman".
|
|
|
Falangistak zituan. Ama eta izeba, aitaren arreba eta amona ere bazegoan eta, ez
|
zekitean
haiek zer esan behar zen, ixil ixilik gelditu zituan. Jatekoa eskatu zitean, amak arrautza batzuk jarri zitian egosten, halako batean tximiniatik behera tanka!
|
|
2005
|
|
|
Bera dagoen hormatik argi lerro bat hasi da sartzen eta handitzen, gorputz baten itzala ere marraztu duena. Momentuan aita amak, Amets, osaba izekoak... ezagun guztiak etorri zaizkio burura, baina ondo
|
daki
haietariko inork, ezta Ametsek ere, ezin diola han lagundu. Negar egiteko gogoa sentitu du, baina ahuleziatik harrotasuna ateratzea erabaki du, kostata.
|
|
|
Neskak halaber, larruari lotutako dote gisa ulertzekoa zen, galdeak, dudak, segurtamen izpiak, erantzunak, hipotesiak eta anitzetan ondorio hutsalak zizelkatzeko gai zen alimaleko irrati bat zeraman kolkoan, ahots etengabe bat, lotarako bakarrik isiltzen zen murduka zurrun bat, menturaz ametsetarik eleka ari zitzaiona. Bazekien jende zoriontsuek ez zutela horrelako plomuzko tramankulurik burumuinean trebes,
|
bazekien
haiek interlokutoreak erraz kausitzen zituztela kezka gehienen arintzeko, izan senar zein emazte, izan adiskide, izan ezagun.
|
|
2006
|
|
|
«Orduan izan nuen Marokoko altxamenduaren berri.
|
Banekien
haiek gobernuaren alde jarriko zirena eta, bat batean, dena argi ikusi nuen».
|
|
|
Datu gehiagorik ez. Ez
|
dakigu
haien Arkadia basatira heltzea lortu duten, ala Foruzaingoak tiroz akabatu dituen.
|
|
|
ilunak
|
daki
haien lotsen sustrai gordeena,
|
|
|
Abokatuaren laguntza Bestalde, Amnistia Internazionalak (AI) salatu du Espainiako kostaldera iristen diren etorkin batzuek ez dutela benetako abokatu laguntza eta interpretea izateko eskubiderik. Erakunde horrek esan du egiaztatu duela Kanarietan ez zaiela “benetako laguntza legelaria” ematen etorkinei, ez direlako beren abokatuarekin elkarrizketatzen, ez
|
dakitelako
haien izena eta harekin harremanetan jartzeko modua. AIk gogorarazi du eskubide horren bidez bere herrialdetik ihes egiten duten pertsonak identifika daitezkeela bertan giza eskubideak urratzen direlako, eta horrek pertsona itzultzea galarazten duela.
|
|
|
Gure lagunen konpromisoaren neurria jakin genuenean Hankapaloren tabernan geunden; hobeto esanda, oraindik ez
|
genekien
haiek zirela, baina irratiak esan zuen tiroketa bat izan zela, halako tokitan, Ertzaintzaren eta ETAko komando baten artean; halakoetan ohi denez, urduri jarri ginen, gehiago jakin nahi eta non galdetu ez genekiela; handik gutxira, hara joandako kazetari batekin hitz egitea lortu zuen Gaizkak:
|
|
|
Biak adinean sobera aitzinatuak, nigan adiskidea edo laguna ikusteko, eta ez lehiakide trabagarri berri bat mahaian nahiz ganberan. Nire besoek franko
|
dakite
haien zimikoez, eta nire aztalek haien ostikoez. Nolanahi ere, nago ez nindutela begi txarrean.
|
|
|
Ez dut uste haren tresneria genetikoak teknikariaren nortasunaren osagaiak erantsita ekartzen dituenik. Gurasoek, horrenbestez, ezin izanen dute aldez aurretik
|
jakin
haien seme alaba euskara teknikaria izanen ote den.
|
|
2007
|
|
|
Ez
|
dakit
haien arrazoirik. Baina nik ere egin dut hori, elkarrizketa ukatu, alegia.
|
|
|
Beharbada egunen batean,, eskualdunik baizen ez zen lekuan? eta irri makur batekin,
|
bagenekielako
haien artean eta haiekin batean bizi behar genuela. Eta maketo, koreano eta txurrianoei baino barre gehiago egiten genien casheroei:
|
|
|
Rober eta biok aritzen ginen eztabaida amaigabe haietan, Eduk gurasoen herrira joan baitzuen, eta Galiziara ez joate hura baitzuen amets bakarra. Galiziara ez joatea eta neskaren bat ligatzea, baina azkeneko hori denon irrika zen, mapamundia gure zapata zolaz zapaltzea baino desiragarriago eta aldi berean eskuragaitzagoa, mundu paralelo eta misterioz beteriko bat osatzen baitzuten neskek guretzat, eta ez
|
baikenekien
haien sekretua nondik zulatu, nola argitu.
|
|
|
Amets lauso haiek gogoan abiatu ginen gu ere presa alde hartara, inongo orgiarik aurkituko ez genuela
|
jakinagatik
haien espiritua topatu eta are kutsatu ere egingo zitzaigulakoan. Ilusio horrexegatik edo, Roberrek ez zuen marmarrik egin aldapan gora igo behar izan arren, eta niri ere ahaztu egin zitzaidan igerilekuko kontu zahar hura, putzu itxia baino erakargarriagoa baitzen zipriztin librea.
|
|
|
zapuztu zion krudelki? , eta gaur egun ere ez
|
dakit
haien arteko harremana erabat sendatuta ote dagoen.
|
|
|
Lauron mingaina askatuz joan zen halabeharrez. Orduan esan ziguten Québecekoak zirela, Beaumont izeneko herrixka batekoak, eta guk gure jatorriaren berri eman genienean, oso informatuta zeudela ikusi genuen, bai horixe; guk Québeci buruz genekiena baino askoz gehiago
|
zekiten
haiek gure hiri ezdeusari buruz. Argazki bat erakutsi ziguten:
|
|
|
EBk areagotu egin du azken urteotan “kartelen” aurkako borroka, eta, hala, isun oso handiak ezarri ditu. Kroesek azpimarratu zuen konpainietako exekutiborik gorenek
|
badakitela
haien portaera legez kontrakoa zela, eta, hala ere, akordioarekin jarraitu eta ezkutuan mantendu zuten. Isunak finkatzeko kontuan hartu dira ukitutako merkatuaren tamaina, hitzarmenaren iraupena eta inplikatutako konpainien garrantzia.
|
|
|
Anomaliarik —" irregularidad manifiesta", Prentsako Zuzendaritzaren hitzetan— baldin bazegoen, erraz zuzentzeko modukoa zen hori, haren edo Ministerioaren aldetik aldizkaria inskribatzeko borondate politikorik izan balitz. Baina gestio osoa zerbitzu juridikoen mahaian geratu zen nonbait; ez
|
dakigu
haien inolako erabakiren komunikaziorik egon zenik ere. " Silencio administrativo" aren ziegatan galdu ote zen gestio osoa?
|
|
2008
|
|
|
Burura etorri zaizkidan beste malenkoniatsu bi ez
|
dakit
haiek edo inguratzen dituen giroa Dama txakurtxodunako Ana Sergejevna eta Gurov dira. Haien borondatearen kontra bada ere amodio triste batean kateatu dira, eta senar emazteak utzi gabe aurrera egitea erabakitzen dute atzera egitea eginen balute bezala.
|
|
|
Nolabait azaldu nahi izan dute Millerren esperimentuan hainbeste molekula organiko agertu izana, kontuan hartuta ia ezinezkoa zela garai hartan hark proposatutako atmosfera egotea. Bada, esan dutenez, litekeena da Millerren kondizioak orduan Lurrean hain ugariak ziren sumendietan eratutako gas hodeietan egotea, eta ingurune mugatu
|
jakin
haietan eratu izatea osagaiak.
|
|
|
Natividadek bazekien amak aipagai behar zuela Gerardoren izena elkarrizketaren momenturen batean, nola ez, bada, baldin eta amak Nataliaz hitz egin nahi ziola esan bazion!, eta ez bazegoen, etxekoek bizi zituztèn baldintza
|
jakin
haietan, Gerardo gabeko Natalia ulertzerik!?, baina, izena entzun ahala, aztoratu egin zen, baita lotsagorritu ere. Eta amak abagunea profitatu zuen, jakina, estu zegoena are gehiago estutzeko:
|
|
|
Gaixotasun arraroen %80 jatorri genetiko ezezagunekoak, endekapenezkoak, sendaezinak eta oso ezgaitzaileak dira. Hain misteriotsuak dira, ezen zientzialariak adoregabetu egiten baitituzte, ia ez dagoelako ikerketarik egiteko kasurik edo munduan sakabanatuta daudelako, eta, beraz, gutxi
|
dakigu
haiei buruz. Gainera, farmaziaindustriari ez zaio sendagairik bilatu nahi bezero potentzial urriagatik eta onura faltagatik.
|
|
|
“Lider gazte horien istorioek erakusten digutenez, egoera ez oso onuragarrietan eta pizgarri gutxirekin bada ere, funtsezkoa da gazteek gizarte aldaketako proiektuetan parte hartzea”, esan zuen Ricardo Magánek, Intermón Oxfameko gizarte mobilizazioko arduradunak. “Intermonen interes berezia dugu gazteak eta haien ekimenak babesteko,
|
badakigulako
haiek direla biderik eraginkorrenak aldaketa soziala sortzeko eta emaitza iraunkorrak lortzeko”, erantsi zuen. Gainera, gazte bakoitzak blog batean parte hartuko du, Intermón Oxfameko gazteen gunean (www.dalelavueltaalmundo.org).
|
|
|
Bihotzak babesteari dagokionez, erakunde publikoen zain zaude? Ez
|
dakit
haiei bakarrik dagokien merezimendua. ESCk egiaztatu duenez, bihotz hodietako gaixotasunei aurrea hartzeko gobernuaren oinarrizko ekimenen kopurua %50 handitu da azken bi urteetan… Zerbait mugitu egiten da.
|
|
|
Oso jokalari onak dira».
|
Badaki
haien erritmora egokitu duela, eta hori lortzeko «lan eskerga egingo» duela agindu zuen. Izan zena berriz izateko bide horretan, gaur du lehen aukera, taldekideekin bidaiatuko baitu Castellora, Kopako partidara, nahiz eta ez duen jokatuko.
|
|
|
Horiek guztiak entzunda zer pentsatua ematen du jakiteak inkestetan errepublikanoek jarraitzen dutela aurretik. Kanpotik begiratuta, ulergaitza dirudi Bushekin zortzi urte egin ostean nola litekeen berriz ere errepublikanoei bozkatzeko prest egoteak,
|
jakinda
haien politikek, desberdinak izanda ere, bide beretik joko dutela. Baina duela lau urte ere gauza bera gertatu zen.
|
|
|
Aitarekin edo aitonarekin ikusten ditu, eta eurak dira hutsak zuzentzen dizkiotenak. «Asko
|
dakite
haiek, zorionez afizio handiko jendea dut alboan». Mikel Olazabalen (Areso, Nafarroa, 1986) bilakaerari eta urtebetean eginiko bideari erreparatuta, aholku onak direla esan daiteke.
|
|
|
Berriro ere, beldurrezko generora gehitxo gerturatzeko arriskuan dabil. Aktore onak dauzka, baina ez
|
daki
haien berezko trebezia baliatzen. Arrisku gutxi hartzen duela ematen du.
|
|
|
Lasa eta Zabalaren gorputzak bi urte beranduago aurkitu zituen ehiztari batek Alacanteko Busot herrian. Baina 1995a arte ez zen
|
jakin
haienak zirela, orduan ADN probek egiaztatu baitzuten. PSOEk horrekin zerikusirik ez zuela adierazi du une oro baita Lasa eta Zabalaren erailketaren epaiketaren ondotik ere.
|
|
|
Egunen batean, gutako edonor beste pertsona baten odola jasotzeko beharrean aurkitu gaitezkeenez, odola emateko deia zabaldu zen ekitaldian.Modu berean, alkateak etorkizunari begirako konpromisoa eskatu zien odol emaileen elkartekoei. Aurrera jarraitzeko deia,
|
jakinik
haiek direla Izagirreren esanetan, herritarren borondatea bideratu eta antolatzen dutenak. Herriko bi gaztetxok aurreskua dantzatu zieten omenduei, Txanbolin txistu bandak lagunduta.
|
|
|
Kongresuko buruzagiekin bildu ziren automobil konpainietako zuzendari nagusiak, eta bazirudien mundu guztiak
|
zekiela
haiek ondo merezia zeukatela dirua; hala jokatu zuten, behintzat. Ordezkarien Ganberako presidente Nancy Pelosik galdekatu zituen porrot egindako lagun arranditsu haiek, eskatzen zuten diruarengatik kontuak emanarazi zizkien, eta Pelosik berak hitzeman zien automobilgintzako tsarrei Kongresuak behatuko zuela salbatze lanetarako diruen erabilera baldin eta hartarako dirurik gordetzea erabakitzen bazuen.
|
|
|
Natividadek bazekien amak aipagai behar zuela Gerardoren izena elkarrizketaren momenturen batean –nola ez, bada, baldin eta amak Nataliaz hitz egin nahi ziola esan bazion!, eta ez bazegoen, etxekoek bizi zituztèn baldintza
|
jakin
haietan, Gerardo gabeko Natalia ulertzerik! –, baina, izena entzun ahala, aztoratu egin zen, baita lotsagorritu ere. Eta amak abagunea profitatu zuen, jakina, estu zegoena are gehiago estutzeko:
|
|
|
Zer dakigu gurasoei buruz? Eta
|
dakiguna
haiei ezin aitortuzkoa da, edo jakin nahi duguna, ezin galdetuzkoa. Aita ez dela nik uste bezain ona iradoki dit behin baino gehiagotan Barrutiak.
|
|
|
Infernu latzena denbora hutsa bihurtutako bizia da. Nik ez
|
dakit
haiek zer daukaten. Guk erlojuak eta denbora dauzkagu.
|
|
|
Uztailaren biko igande goiz honetan, Ganix Xorroxtegi, Peioren aita, jakinik seme burjes horri emana zioten zafraldi eta laidoa, Hemen Ongi ostatura etorri da, galdeka heian zerbait
|
badakitenez
haien semeaz, bi egun hauetan ez delakotz etxera etorri. Ezetz! Egia erran, nehork ez zakien Peio norat joana zen.
|
|
2009
|
|
|
Jakina, horrek badu beste kontrapuntu bat ere. Ez
|
dakit
haien berezitasunekin jabetzen ote diren. Ez dakit berezitasunik sentitzen duten, guk bai, kulturako alor guztietan.
|
|
|
Kontratu bat sinatu nuen sakelako telefonoen operadore batekin, eta epe
|
jakinean
haiekin jarraitzeko konpromisoa hartu nuen; telefonoa gutxi erabiltzen nuenez, kontratu bidezko telefonoa utzi eta txartel bidezkoa hartzea erabaki nuen.
|
|
|
Chadwicken lanaren berri izan orduko konturatu ziren Curie eta Joliot nolako aukera galdu zuten. Aurrez aurre izan zituzten neutroiak, baina ez zuten
|
jakin
haiek ikusten.
|
|
|
–Beraiek, baina,
|
badakite
haien alde aritu zarela, esan zuen Adak?. Eta aitak, aspaldi ez bezala, behin baino gehiagotan ekarri du zure izena gure artera, madarikatzen ibili gabe, etxeko ardi beltza eta etxeko ardi beltza?
|
|
|
Nire jatorriaz galdezka estutzen nindutenean, garaiko eufemismo onartuarekin erantzuten nuen, «Erdi frantsesa, erdi euskalduna», edo bestela, nire abizenaz galdetzen zidatenean, «frantsesa gehienbat», hori baitzen familiaren aldeetatik argitzen errazena. Frantsesak ziren, nazionalitatez, arrantxoko aita, izeba eta aitona, nahiz eta orduan nik ez
|
jakin
haiek ere, hein batean, euskaldunak zirela. Jatorri nahasketa hain tipikoa zen Ameriketan, non ez baitzitzaidan batere arraroa egin amaren anaiari galdetzea gure alde espainola zein neurritan zen euskalduna.
|
|
|
Alde batetik, ikerketa lanak bultzatzen eta egiten ditugu, erran nahi baita bereziki gure ikasleek eta irakasleek behar dituzten literatura liburuen egiteko. Eta, bestetik, pentsatzen dugu ere behar ditugula ohoratu gure idazleak, bereziki zenduak direnak, haien lanak ikertuz eta ohorezko aipamenak eginez, kongresuen eta jardunaldien bidez, gure herritarrek behar dutelako
|
jakin
haien berri.
|
|
|
Beste bat aukera seguruagoa da komunitateak Doako sare pribatuak sortzen eta kudeatzen dituzten wireless ak: enpresek kudeatzen dituzten eta eremu eta eremu
|
jakinetan
haiekin konektatzea geografia, adibidez, Wifree, RedLibre o Guifi.net. Sortutako soluzioak ere erabil daitezke FON bezalako proiektu komertzialetatik.
|
|
|
Eta hori da orain daukagun gaitza. Pertsona batzuk bakarrik bizi dira, eta ia ez
|
dakite
haien izena ere. Itxi egin dira eta ez dute bisitatzea nahi.
|
|
|
Besteak beste, Pepe Iantzirekin ikasi zituen soinu txikiaren sekretuak.
|
Badakit
haiek zer joskera egiten zituzten, pieza nola hasi eta nola bukatzen zuten eta zer tonu aldaketak egiten zituzten.... Bakardadean ekiten dio pieza bat sortzeari.
|
|
|
|
Badakite
haien bizitza ez dela beren gurasoena bezalakoa izanen. Beti pentsatu izan dute desberdina izanen zela, hobea; baina azkenaldian beldur dira ez ote den makurragoa izanen.
|
|
|
Asko
|
dakigu
haien hilketez, baina ezer gutxi haien bizitzez. Genero indarkeriaren biktimei buruz hedabideetan agertzen den informazioaren inguruko kezkak bultzatuta, Hego Euskal Herrian, Espainian, Galizian eta Herrialde Katalanetan 2008an izandako hilketen albisteak aztertu ditu Sortzen aholkularitzak, Zer dakigu haien hilketei buruz?
|
|
|
Asko dakigu haien hilketez, baina ezer gutxi haien bizitzez. Genero indarkeriaren biktimei buruz hedabideetan agertzen den informazioaren inguruko kezkak bultzatuta, Hego Euskal Herrian, Espainian, Galizian eta Herrialde Katalanetan 2008an izandako hilketen albisteak aztertu ditu Sortzen aholkularitzak, Zer
|
dakigu
haien hilketei buruz, lanean.
|
|
|
Bakoitza bere semearen bila dabil. Ez
|
dakite
haiek erasoetan hil egin ote diren edota erasotzaile izan ote diren. Baiona (L' Autre).
|
|
|
Bakoitza bere semearen bila dabil. Ez
|
dakite
haiek erasoetan hil egin ote diren edota erasotzaile izan ote diren. Baiona (L' Autre).
|
|
|
–Beraiek, baina,
|
badakite
haien alde aritu zarela –esan zuen Adak– Eta aitak, aspaldi ez bezala, behin baino gehiagotan ekarri du zure izena gure artera, madarikatzen ibili gabe, etxeko ardi beltza eta etxeko ardi beltza... Ez du zure aurka hitz erdirik egin.
|
|
2010
|
|
|
Guk oso ondo jokatu dugu.
|
Badakigu
haiek direla faborito, baina guk baikorrak izan behar dugu.
|
|
|
Legezkoa izan edo ez, ez dut uste bera normalean egoten den taberna edo jatetxeetako bezeroek mekix asko sartzen dituztenik jende aurrean. Baina hori egiten badute,
|
badakite
haien eskubideen aldeko borrokalaria dutela aldameneko mahaian. Edo gaizki ulertu diot, eta Gagok soilik tabakoa baimentzea nahi du, eta beste substantziak kontsumitzea erabat zigortzea.
|
|
|
Nostalgiaz bizi dute hizkuntza.
|
Badakite
haien aitatxi eta amatxiak euskaraz mintzatzen zirela, harro dira hortaz, baina ez dutenez beste modu batez arrazionalizatzen, euren inplikazioa nostalgia hutsean gelditzen da. Zorionez, gure herrietan, geroz eta jende kontzientziatuagoa ere bada, eta ederra da ikustea pastoralaren osaketarekin herri dinamika bat sortzen dela.
|
|
|
KANDIDO. Ez kezkatu horregatik,
|
bazakiagu
haiekin tratatzen. Hamar urte pasatu nitian kartzelan holako, jentilajearekin?.
|
|
|
Orain, azken urte luzeetan ermita zaintzen duen elkarteko kideak lagun hartu, eta goazen baseliza barrutik ezagutzera. Haren berri, inork ez
|
daki
haiek baino hobeto.
|
|
|
Beste txakur aipagarri batzuk chow chow dira, eta, txikien artean, arrazaren bat agertzen da, adibidez, jack russell. Gurasoek ez
|
dakite
haiek izaera handia dutela eta beren lurraldea kontrolatzen dutela. Bereziki gogaitzen ditu jaten ari direla eteten dietenak.
|
|
|
Klima aldaketan eragiten dute eta urtean milioika pertsonaren heriotza eragiten dute, baina gutxi
|
dakigu
haiei buruz.
|
|
|
% 4,75eko irabaziak ditu; Espainiako urtebeterako zorra, berriz,% 2 baino ez da, eta banku eta aurrezki kutxen gordailuen batez besteko interes tasa% 2,50 ingurukoa da, Espainiako Bankuaren arabera. Hala ere, komeni da
|
jakitea
haien errendimendua% 4,75ekoa izan arren epemugan, zergak eta komisioak deskontatu ondoren, ia ehuneko puntu batean murriztuko litzatekeela. Zor publikoko produktuen artean, proposamen horrek ematen die errentagarritasun handiena aurreztaileei; izan ere, azken enkante nazionalean lortutakoak askoz txikiagoak izan dira:
|
|
|
Ikerketaren zuzendariak, Íñigo Morék, zehaztu du bidalketa informal bat ez datorrela bat indarrean dagoen araudiarekin, eta “urrun” dagoela kontsumitzailea babesten duten arauetatik, “ez jaso ez eta helburu oneko bermerik ez”, eta, beraz, “etorkinak ezin du Espainiako Bankuaren Erreklamazio Zerbitzura jo ez betetzeen aurrean protesta egiteko”. Dioenez, horrelako transmisioak ohikoak dira milaka etorkinen artean, “agian dozenaka mila”, nahiz eta fluxu horiek ez diren kuantifikatzen, eta gutxi
|
dakigu
haiei buruz. Azterketa hori egiteko erabili den azterketa landa ikerketetan eta hainbat iturriren kontsultan oinarritzen da, hala nola enbaxadetan, kontsulatuetan eta etorkin elkarteetan, baina Morék dio “lurpeko jarduera” dela, Espainiatik ateratzen diren bidalketen %20 har dezakeena.
|
|
|
Izugarria da datuak emateko dugun erraztasuna. Pertsona horiek ez
|
dakite
haien jaiotze datak edo telefono zenbakiak esatea nolako arduragabekeria izan daitekeen.
|
|
|
Etxetik kalera eta kaletik etxera, asteburuetan ohi zuen moduan joan zen larunbata Keparentzat. Lagunek, aspaldi ikusi ez zutela-eta(" pentsa, hamabost egun!"), parranda moduko bat prestatu eta ez zuten Kepa guztiz mozkortu arteko onik izan, adiskidearen balentriaz
|
jakinaren gainean
haiek ere:
|
|
|
Baina azken batean, zer alde egon zitekeen bizitzaren eta heriotzaren artean?, galdetzen zion bere buruari, biak baitzituen probatuak. Hobe kimera haiek besteri uztea, berak, gazteegia izateagatik akaso, ez
|
baitzekien
haiek dezifratzen.
|
|
|
Agian baten batek mezua helarazi nahiko zigun, kontrolatuta geundela. Baina lortu zuten gauza bakarra izan zen guk
|
jakitea
haien informazio zerbitzuak trakets samarrak zirela, lardatsak; eta, gainera, legezkoak ez ziren bideak erabiltzen zituztela".
|
|
|
Banakoei dagokienean, lehentasuna ume txikienek izan behar dute (haien guraso eta irakasleak barne). Izan ere, euren Interneten erabilera azkarren handitzen dena da (nerabeena baino gehiago), baina ezer gutxi
|
dakigu
haien ohitura, trebetasun eta jasaten dituzten arriskuei buruz. Badirudi Internet tresna arrunta bilakatu dela hamar urteko umeentzat, eta gero eta erakargarriagoa da sei urtetik hamar urtera bitartekoentzat.
|
|
|
Neurri politikoek eta ikerketa gehienek umeei eta gazteei buruz hitz egin arren, oso gutxi
|
dakite
haien arriskuei buruz. Ondorioz, egiten dituzten gomendioak berdinak dira gazte eta ume guztientzat; baina kontuan hartu behar da politika homogeneo horiek eskasak izan daitezkeela ume batzuentzat, eta zorrotzegiak beste batzuentzat.
|
|
|
" maisuak". Orain
|
banekien
haietako bat Bernardino zela, aurrean neukan gizonaren aita. " Orduan, zu Obaban bizi izandakoa zara", esan nuen.
|
|
|
" Derrigorrezkoa iruditzen zitzaidan ahalik eta goizen bisitatzea menderatu berri genituen tribuak, bertatik bertara
|
jakiteko
haien atxekimendua zenbateraino benetakoa eta sakona zen". 417
|
|
|
Bazirudien olerki liburuaren porrotak ez zuela egiazko elkarrizketa bat ere merezi harentzat. "
|
Badakit
haietako gehienak bezain ongi idazteko gai zarela" esatera mugatu zen, telebista kanala aldatzeko butakatik altxatu aurretik.
|
|
|
Era berean, interes sozioekonomiko guztiak kudeatzen ditugu. Cluster enpresetatik edo zentro teknologikoetatik hona etortzen dira bazkideak bilatzeko eta
|
jakiteko
haien proiektuetarako finantzabideak zeintzuk diren, eta guk eginbide horietan laguntzen diegu. Gure jardueraren beste ardatz bat gure interesak beste eskualde batzuen interesekin uztartzea da; adibidez, Atlantikoko makroeskualdearen garrantzia azpimarratze aldera.
|
|
2011
|
|
|
Legezkoa ez bazara, ezin izango zara partaide izan koalizioan, baina gutxienez ateak irekita egon daitezela eta lankidetza aukera bat egon dadila. Guretzat, NaBaik aldaketa tresna izateko aukera bakarra dauka denentzako ateak irekita badauzka.Uste duzu tarterik badagoela Nafarroa Bairen apustua zuzentzeko. Gure aldetik bai, baina ez
|
dakit
haiek borondaterik duten edo ez.Zenbat denbora egon zaitezkete egoera honetan. Gaur [ostegunean], adibidez, Iruñean bertan egin dugun prentsaurrekoan, eskatu diegu zerrendak osatzeko prozesua gelditzeko. Hasten badira martxan eta hautagaiak aukeratzen badituzte eta zerrendak lotzen badituzte, hor bukatuko da tartea, baina ea zein borondate dagoen.Haiek argudiatzen dute NaBain egotea eta ezker abertzalearekin eta Alternatibarekin akordioak izatea bateraezina dela.
|
|
|
Eta zaude lasai, zeren, arestian aipagai izan baditut ere, ez baitizut planetei buruzko galderarik eginen, ongitxo
|
dakit-eta
haiek ikastea ere zenbat kostatu zitzaizun.
|
|
|
Alderantziz begiratuta, ez
|
dakit
haiek nigan zer ikusiko zuten. Zahartzaroaren atarikoa den zifrarik gabeko adin tarte horretan egonkorturik nengoen.
|
|
|
Surtara begira daude, sutearen gaineko jauzi eta benedikaziorik gabe, isilean. Nork
|
daki
haien gogoa sugarretan gora doan ala errauts gisa pilatzen den lurrean. Isilean daude, su pindarren hotsa besterik ez da entzuten.
|
|
|
Brill andereñoaren begiak malkoz bete ziren, eta irribarrez begiratu zien konpainiako beste kideei. Bai, ulertzen dugu, ulertzen dugu, pentsatu zuen, nahiz eta ez
|
jakin
haiek zer ulertzen zuten.
|
|
|
Ahaztuta utzi zuten. Zer zen harentzat hura dena, etxea eta Charlotte, neskak eta Harold?, zer
|
zekien
haietaz. Arrotzak ziren.
|
|
|
Guraso gehienek adierazten dute ez dutela parte hartzen haien jardueretan, eta, ondorioz, ez dituztela partekatzen haien kezkak. Izan ere, haien funtzionamenduan eta jardueretan konprometitzen den jendearen proportzioak ez du% 14 gainditzen.Horrez gain, gurasoek oso gutxi hartzen dute parte eskola kontseiluen bidez. Lehenik eta behin, ia erdiak ez daki existitzen direnik ere, eta, hortaz, ez
|
dakite
haien bidez modu esanguratsuan eragin dezaketela beren seme alaben hezkuntzarako garrantzitsuak diren erabakietan.Ikerketa hori ez zegoen espezializatuta Haur Hezkuntzan, baina, esparru horretan, hemen aipatutako ondorioak orokorrak dira, eta, hortaz, Haur Hezkuntzari aplika dakizkioke.
|