2000
|
|
Nafarroan, bertako Legebiltzarrak herrialdea zatitu zuen, apartheid lotsagarri batera eramanaz, inguru euskalduna, elebiduna eta gazteleraduna bereiztuta. Baina, inguru euskaldunean badira euskararik ez
|
dakiten
nafarrak, inguru erdaldunean, antzina Lingua Navarrorum zeritzana mintzatzen zen alde hartan, euskaldun nafarrak diren bezala. Hori, 1948an ONUk azaldu zuen Giza eskubideen kontra doa.
|
2001
|
|
Miguel Sanz lehendakaria eta Rafael Gurrea lehendakariordea izan dira dekretu berria defendatu duten aurpegi publikoak. Euskararen erabilera Nafarroako egungo errealitate soziolinguistikora egokitzearena izan da dekretua defendatzeko argudiorik nagusiena, lehengo dekretuaren bidez diotenez euskaraz ez
|
dakiten
nafarrek administrazioko lanpostuetara iristeko eskubideak babestearren, euskaraz ez dakiten herritarrak ez diskriminatzeko alegia.
|
2006
|
|
Aurten ez dute datua ezagutarazi. Eta aztoraturik nabil, ez
|
baitakit
nafarron gustuak aldatu ote diren, orain nahiago ote ditugun bermuta eta kroketa, esate baterako.
|
|
Nafarroako giltza funtsezkoa da lurraldetasunaren atea zabaltzeko. Ez dakigu oraindik ate hori nola zabalduko den, baina
|
badakigu
nafar eskuinaren gobernu berri batek biziki zailduko lukeela lurraldetasunaren auzia askatzen.
|
2007
|
|
Oro har, eusko nafar zein erdo nafarren artean, lan intelektuala gutxietsi eta kirola handiesteko joera dago. Ez
|
dakit
nafarrak espainolistak, baskistak edo navarristak diren, baina bistan da osasunistak direla. Eusko nafarrek eta erdo nafarrek berdin berdin jauretsi zuten Miguel Indurain eta haren desagertzeak hutsune bat utzi zuen, batzuek eta besteek oraindik bete ezin izan dutena.
|
2008
|
|
28, 151 edo Salaberri, 2002: 231), ez
|
dakigu
nafar hiriburuko euskara xuxen nolakoa zen; baditugu zantzuak, hori bai, eta zantzuetatik haratago doazen inguruko herrietan opaturikako testuak ere bai, Bonapartek bildu eta Ondarrak argita ra emandako materialak (1982), eta toponimia ikerketak (Jimeno & Salaberri,
|
2009
|
|
–
|
Badakizue-eta
nafarra naizela.
|
2010
|
|
Azalpen gehiago eman ere eman zizkigun: “Askoz gehiago dira euskaraz
|
dakiten
nafarrak, euskaraz hitz egiten dutenak baino. Ziur zarete erru osoa Nafarroako Gobernuarena dela? ”.
|
2011
|
|
antzezlanak, kontzertuak, kultur etxeak, Punto de Vista zinemaldia, Gayarre, Barañaingo Auditorioa... liburutegiak, museoak (Oteiza Fundazioak adibidez 224.000 € gutxiago) edo Iruñeko Orfeoi famatuak izango duen ia 60.000 € gutxiagoko murrizketa. Eta horrela bata bestearen atzetik.Jakin
|
badakigu
Nafar gobernuak nola erabiltzen dituen kultur arloak (Guaixek berak ere badaki zertaz doan hau). Lotsagabe hutsa izan behar da alde batetik Iruñea" Kultur Hiriburua" izendatu nahi izatea, gero berez diru gutxi ematen dioten arloari murrizketarik handiena egiteko.
|
2012
|
|
Izan ere, txapelketan sartzeko, Aritz Begino kanporatu du Arretxe II.ak, eta Joseba Ezkurdia lehenik eta Aitor Zubieta ondoren Aritz Lasak. Elkarren berri ere ongi
|
dakite
nafarrak zein gipuzkoarrak. Iaz elkarren kontra aritu ziren buruz buru, eta Aritz Lasa aise nagusitu zen:
|
|
Iranzu eta Uxue nire iloba argi eta politei, ongi
|
baitakite
nafarren hizkuntza zaharra.
|
2013
|
|
Baina, ba al daki Rajoy jaunak zertaz ari den Forua aipatzen duenean? Edota, ba al
|
dakigu
nafarrek zertaz ari den Rajoy Nafarroako Erresuma burujabearen Legeak aipatzen dituenean. Ba, nire ustez, ez bata, eta ez bestea.
|
2015
|
|
“ni todos los españoles tenemos que bailar flamenco ni todos los navarros que aprender euskera; no se es mejor navarro por saber euskera”. Tira, nafar hobea ez dakit, baina euskaraz ere
|
badakien
nafarra nafar osoagoa behintzat badela esango nuke; eta, are motibo gehiagorekin, nafarren hezkuntza sistemaren arduradun osoagoa eta hobea litzatekeela kontseilari euskaraduna. Agian Arestik Tomas Meaberi eskainitakoari kasu egingo balio (“sólo es español quien sabe, Meabe, las cuatro lenguas de España”) piztuko litzaioke Iribasi, espainiartasunaren garrari esker, nafartasuna pi...
|
2017
|
|
" Gozoak jarriko dira ba Hetxoko bailaran
|
dakitenean
nafarrek lehia egin nahi dietela, orain arte berea bakarrik izan den negozio horretan! Batek baino gehiagok hire burua eskatuko dik... ibaian behera botatzeko!
|
|
Adin, itxura, mota eta maila guztiko jendea errepidearen alde banatan frantsesen aiduru zegoen. Frantsesek
|
bazekiten
nafarrak beha zituztela, eta horrek ezkutu ezinezko harrokeriaz betetzen zituen. Bazekiten Zaragozatik Iruñerainoko bidean ez zutela aurre egin ziezaiekeen gudarosterik topatuko.
|
|
Baina izenak emateko moduak eta haiei buruzko informazioak ez zien frantsesei gauza handirik argitzen, gizon zintzo eta bakezale bezala aurkeztu baitzituen, eta ez liskargile bezala. Minak emandako informazio lausotik frantsesek ezin zuten
|
jakin
nafar horiek frantsestuak ala insurjenteak ote ziren. Maltzurkeri handiz jokaturik Minak trabes ausarta egin zuen.
|
2018
|
|
Estatuarekin hitzarmena egin beharrean tren eskumena eskatzearen alde egin zuen. Goazen Altsasuk galdetu zuen" Nafarroako Gobernuak
|
badaki
nafarrek behar eta nahi duten tren eredua zein den. Hala bada, jakinarazi dezala".
|
2023
|
|
Bi arrazoi hauengatik: 1) euskara Nafarroa osoko ondarea delako eta euskara
|
jakitea
nafar guztien eskubidea; 2) apez nafar guzien eskubidea ere badelako elizbarrutiko edozein parrokiatan zerbitzatu ahal izatea.
|