|
2000
|
|
|
osoa eskaini du Salegik tribuaren alde, hots, Euskal Herria eta euskaldunen alde. Hainbat urtetan bizirik eta osasuntsu darrai bere 82 urterekin bizi eta nozitu dituen abenturek, ezustekoek, etsipenek eta desgraziek oro ez dute batere kikildu eta azkenaldi honetan egindako adierazpen
|
batzuetan
inoiz baino baikorrago zegoela adierazi zigun Euskal Herriaren egoerari buruzko galdera bati erantzunez, nahiz eta ikusitakoak eta ikasitakoak ziniko samar bilakatu omen duten bere burua. Liburua aho zabalik irakurtzen den horietakoa da, erabat harrituta uzten baikaitu lehen orrietatik, ikusirik zer nolako bizimodu barojianoa eraman behar izan duen patuak hala nahita noski.
|
|
|
Batua edo estandarra erabilera formalerako esaten da: eskola, komunikabideak saio
|
batzuetan
besteetan baino gehiago eta beste zenbait gune. Eskolan berezkoa da eredu formal hori hartzea; kontua da, Josunek esan duen bezala, ume askorentzat eskolako eredua besterik ez dagoela, eredu formal hori besterik ez dutela ezagutzen.
|
|
|
Eskolan berezkoa da eredu formal hori hartzea; kontua da, Josunek esan duen bezala, ume askorentzat eskolako eredua besterik ez dagoela, eredu formal hori besterik ez dutela ezagutzen. Hor ikusi litzateke, eskolan bertan edo eskolatik kanpo antolatzen diren jardueratan euskalkia nola bultzatu; jakina, herri eta ibar
|
batzuetan
erraza da eta Bilbo baten nekezago izango da. Ahalegina egin da begirale eta beste aktore gehiagorekin handik eta hemendik gai hori bultzatzeko.
|
|
|
Surik piztu barik horren kontura beste garai
|
batzuetan
nahiko sofritu duelako hizkuntzak eta patxada guztiz, aditu, unibertsitate, euskaltzale eta abarren artean euskalkiari leku normalizatu bat egin behar zaio, denborarekin euskara batu aberats bat lortzeko, gaztelerak duen bezala.
|
|
|
Goiti jota izan daiteke oso teknikoa izatea, baina hori alfabetatzen eta ikasketa mailarekin lotzen da. Beste leku
|
batzuetan
, ostera, euskara hori ez dela ulertzen esaten da, eta batasunean lekurik izan ez duten muturrekin egin behar da ahalegina batez ere.
|
|
|
Indarguneetan, euskararen jatortasuna eta bizitasuna euskalkietan dagoela esaten da, eta hori zaindu eta jaso egin behar dela. Ahuleziei dagokienez, hemen aipatu diren zenbait gauza esaten da, adibidez, formalak diren esparruetan sortu direla eta horrek ez duela jarraipenik beste erabilera esparru
|
batzuetan
. Hori konpondu behar dela esaten da.
|
|
|
Oraindik ez da plana abiatu baina zertzen ari gara. Gero gurean ateratzen bada, beste leku
|
batzuetan
ere ekingo zaio.
|
|
|
Ez daude adin finkoko haurrei zuzendurik: ikastetxe
|
batzuetan
3 urtekoek badute ingeles maila nahikoa, beste batzuetan 6 urte arte ez.
|
|
|
Herri batzuk talde baten eskuetatik bertzearen eskuetarat erraz pasatzen ziren. Haran
|
batzuetan
jendea banaturik bizi zen, hainbat herritan ere bai. Laborari batzuek alde egiten zuten, benetako erbesteratu politikoez mintzatzen ahal gara, iruindar anitz kasu.
|
|
|
Dialektoa eta hizkuntzaren banaketa ez da beti zuzena, baina aragoera ez da gaztelaniaren dialektoa, Murtziako edo Andaluziako gaztelania izan daitezkeen legez. Desberdin sortu eta garatu diren hizkuntzak dira, batek indarra hartu eta bestearen esparrua jan egin du, eta jakina, kutsadura ere nabarmena izan da oraindik aragoeraz mintzo diren zenbait eskualdetan, baina gaztelaniartutako eremu
|
batzuetan
ere aragoeraren eragin handiko gaztelania erabiltzen dute
|
|
|
Batzutan pentsatzen dut tarteka idazten duen etxekoandre bat naizela; beste batzuetan pentsatzen dut etxekoandre kazetari bat naizela; beste batzuetan idazle ez dakit zer; segun eta zein momentutan. Batzutan ama izatea da gehien bereizten nauena, denbora gehien hartzen didana, baina beste bolada
|
batzuetan
alaba naiz beste ezer baino. Uste dut trebea naizela batetik bestera pasatzen, bai, lortu dut hori.
|
|
|
Bost urte inguruko epean Europako hiritarrek (Espainia, Frantzia eta Euskal Herrikoak ere) dute oraingo erretiro pentsioak jasotzen jarraitu, demografiaren beherakada zuzentzen ez bada edo etorkinekiko jokabide murriztailea aldatzen ez bada. Herrialde
|
batzuetan
, Alemanian edo Italian esaterako, epe hori hiru urtetara muga daiteke. Baieztapen hori ez du lerro hauek sinatzen dituenak egiten.
|
|
|
Alabaina, logikoki pentsatuta eta munduko beste gatazka
|
batzuetan
gertatutakoa ikusita, ezker abertzalea eta bere zati den ETAren irtenbidea bat izan behar duela dirudi, eta gainerako espektru politikoak ere hori bultzatu luke, herri honentzat onuragarriena litzatekeelako. Zein ari da irteera batu hori oztopatu nahian?
|
|
|
Alfabetikoki ordenatu dituzte irainak eta kasu
|
batzuetan
, erabilera errazteko, adibideak ere ipini dituzte. Euskal Herri osoan erabiltzen diren irainak dira batzuk, euskalki batean esaten direnak besteak eta, azken kasu horretan, euskalkiaren eremua aipatu dute.
|
|
|
Gainera, irakasleen mugikortasunarekin egin dugu topo. Zentro
|
batzuetan
izugarria izan da, irakasleriaren erdia baino gehiago aldatzen zen tea ikasturte bakoitzean berriei esplikatu behar izan diegu programa.
|
|
|
Urtarrilean Donostian egin ziren energi eraginkortasunaren inguruko jardunaldi
|
batzuetan
, domotikan diharduen Dinitel enpresako Ikerketa eta Garapen arloko zuzendari teknikoak, Natividad Garciak, esan zuenez, etxe bateko aparailu guztiak automatizatzeko, 250.000 eta 500.000 pezeta (10.000 eta 20.000 libera). bitartean behar dira. Dena den, inbertsio horrek etekinak ematen ditu, sistema domotikoak energi kontsumoa optimizatzen baitu, %40 inguru adituen arabera.
|
|
|
Beno, ez dela egokia iruditzen zait. Gero, komunikatu, artikulu edo manifestaldi
|
batzuetan
entzuten dena entzunda, badirudi presoen artean askok bereganatu dutela irabazteko eta irabazi arte sufritu behar badute, sufrituko dutela. Hori bada kanpotik txalotzen den jarrera nagusia, disziplinarik gabeko lagun epelentzat leku gutxi.
|
|
|
LPEEren egoitza iraunkorra Vienan dago, nahiz eta beste leku
|
batzuetan
ere bilerak egiten dituen sarritan Genevan. Martxoko azken bilera Vienan izan zen.
|
|
|
Durangaldeko herritarren artean dagoen berezko loturaz baliatuko gara eskualde honen baliabideak optimizatzeko. Eta, harrotasun apur batekin, beldur barik esan dezakegu gure eskualdean badagoela kirol arloan, kulturan, enpresagintzan zein beste eremu
|
batzuetan
zer erakutsi eta zer eskaini. Beraz, horiei guztiei leihotxo bat zabaldu gura diegu Anboto telebistan.
|
|
|
Hor dira" Ostiela!"," Putz"... garai bateko bideari jarraitzen diotenak. Baina beste modu
|
batzuetan
ere hasi da jendea lanean.
|
|
|
Niri gauza bera gertatu zitzaidan Soledad Puertolasekin. Jardunaldi
|
batzuetan
aritu ginen hortaz hizketan eta ikusi genuen nik berak baino dezente gehiago saltzen nuela. Berak esaten zuen saria jasotako lanak saltzen zituela soilik.
|
|
|
Eta liburu hori asko saltzen da. Horrela, argitaletxe batek hiru liburu izugarri saltzen ditu eta horrek ematen dio bidea, nahi izanez gero, beste liburu
|
batzuetan
inplikatzeko. Dirua irabazi besterik ez badu buruan, ez du besterik argitaratuko.
|
|
|
gure liburuak ikasbidaian joateko polboroiak bezala saltzen ditugu. Marjin horrekin, gainera talde literario batean bazaude eta errezitaldietan propaganda eginez, beste baldintza
|
batzuetan
sartzen zara zure lana argitaratzera. Argitaletxeek ausartagoak izan lukete.
|
|
|
Argitaletxe
|
batzuetan
aholkularitza lan hori oso ondo betetzen dute.
|
|
|
Basozaina hurbildu zait. Fotokopia
|
batzuetan
, nazio independiente guztien zabalerak Alaskarenarekin alderatuak ditu, eta denei bezala, ez baigenekien edo, niri ere 49 estatua zein handia den azaldu dit, bere herrikideek hain atsegin dituzten superlatibo eta konparatiboak erabiliz. Une hartan australiarra ez, Sam Osabaren etsai aljeriarra, sudandarra edo libiarra izatea gustatuko zitzaidakeen," Ene herria handiagoa duk!" edo botatzeko.
|
|
|
Analogikoan emititzen jarraituko badute ere, epe erdira kable bidez helaraziko da Goitb," Arrasaten kablea ipini gabe dago oraindik eta Bergaran leku
|
batzuetan
bakarrik. Bailara gehiena kableatuta dagoenean ekingo diogu kablez emititzeari".
|
|
|
Iñaki Aldekoa, Patxi Zabaleta, Sagrario Aleman eta Miren Egaña dira, besteak beste, Aralar ildoko pertsona ezagunetakoak. Korrontea Nafarroan ari da batez ere, naiz eta beste lurralde
|
batzuetan
ere baduen atxikimendurik.
|
|
|
Formazioaren estadio
|
batzuetan
bai. Musikaren oinarriak moja batek erakutsi zizkidan Hondarribian.
|
|
|
Son, merenge eta horrelakoek, aldiz, kanpora eta aurrera egiten dute. Kanta
|
batzuetan
bi erritmoak nahastu, kontrajarri egiten ditugu: reggaearekin jendea atzera geratzen da eta orduan,' ripiau erritmoa' esaten diogun hori sartzen dugunean, bonbo kolpe indartsuekin eta guiroaren kontradenborekin, guztiek ikusten dute hori badakitela dantzatzen".
|
|
|
Maharaja delako hauen eskubide eta indarrak" Europako zenbait erregerenak baiño aundiagoak ziran", aldizkariak zioenez. Halaz guztiz, gutxitzen hasiak ziren, kopuruari dagokionean behintzat, zeren beste garai
|
batzuetan
," England eko Victory erregiñaren denboretan" kasu," benetako jaungoiko txiki" en gisara bizi ziren" 500 maraja" ba omen zen. Mesedetxoren bat edo beste egingo zioten andre Victory ri" Koroaren bitxia" berea izaten jarrai zezan, eta Ingalaterrako erregina esker onekoa izaki...
|
|
|
80ko hamarkada Amurizaren proiektuaren sedimentatze hamarkada izan zen, mugimendu sozial baten egituratze eta artikulatze prozesuan. 90eko hamarkada, aldiz, beste ildo
|
batzuetan
markatu da, bai mugimendu horren prozesuari bai bertsogintza berari dagokienez.
|
|
|
Hortik ulertu behar dira telebistaren ulerkortasun eza bertsolariaren askatasunaren jarrerarekiko. Plazaz plaza bertsolariek gertaera politiko, erakunde, alderdi eta gainerakoez jaulkitzen zituzten iritziek ez zuten lekurik gizarteko sektore
|
batzuetan
, batez ere, alderdi politiko eta erakundeen aldetik. Bestalde, kontuan hartu Frankismoaren ondoren euskal kulturgintzako eskaintza zein urria zen.
|
|
|
Doinuak errepikadunak egiten hasi nintzen. Beste toki
|
batzuetan
ere (Portugalen eta) errepikatu egiten zirela entzuna nuen. Bertso on baten azken partea entzuleak errepikatu ahal izatea gozamen bat izan behar zuela ikusten nuen.
|
|
|
Arazo txikiak eta proiektu serioak daude: formazio proiektuak, herrialde
|
batzuetan
elkarteak sortzea... Batzorde Ejekutiboa urtean behin elkartzen da.
|
|
|
Natur mirari honen zaindari edo" jabea" errepidearen goialdean, bere santutegian aurkituko dugun Nafarroako San Migel saindu maitatua da. Bestalde, ibilbide honen hasiera eta amaiera behingoz leku berean izango da, urte
|
batzuetan
Gipuzkoako hiriburu izan zen Tolosa historikoan. Horrela izateak ibilbide berean Tolosaldeko zati bat ezagutzeko aukera emango digu, eta Aralar igaro ostean, baita Goiherri gipuzkoarretik itzultzeko parada ere.
|
|
|
Batek baino gehiagok pentsatuko du zonalde horretako euskaldunen kopuru handiak ikusita (%75 ingurukoa da batez bestekoa) egiteko handirik ez dagoela eskoletako hizkuntz erabileran. Urola bailaran dago Euskal Herriko herririk euskaldunena (Azpeitia, %88, 3) eta kostako herri
|
batzuetan
(Zumaia edo Deban kasu) kopuruek zertxobait behera egiten badute ere, eskualdea hizkuntzaren birika dela esan genezake. Bada duela lau urte Jaurlaritzaren Hizkuntz Normalkuntza Proiektua abian jarri eta egun 20 ikastetxetan lantzen da gaia.
|
|
|
Gaixotasunaren azken fasean, jateko eta edateko ezintasuna dator, koma antzeko egoeran. Hemendik aurrera, artifizialki elikatuz, bizitza luza daiteke, baina, orokorrean, biktimaren heriotza lehen sintometatik 18 bat hilabetera heltzen da, nahiz eta kasu
|
batzuetan
geroago gertatu. Gaixotasuna gizakien artean ez da eguneroko harremanetan kutsatzen eta horrelako kasu bat soilik odola edo organoak emanez gerta daiteke.
|
|
|
Luis Mari Mujikak honako iritzia du errepikapen hauei dagokienez: " Orri
|
batzuetan
idazkeraren joera errepikakor eta gogoetatsuak asperrera jotzen du, baina makur hori oso errealista edo akzioz oso betea ez den edozein narraziori gerta dakioke." (Egan 50) Haatik, errepikapen hauek, askotan jazo dena irudikatzen laguntzen digute, eta errepikatzen den egoera hori ez du beti efektu bera sortarazten: izan ere, testuaren leku ezberdinetan egoteak sentsazio ezberdinak dakartza, batetik bestera dugun informazioa aldatuz baitoa:
|
|
|
Haatik, ipuinak independienteak dira, nahiz eta ipuin
|
batzuetan
beste ipuinen bateko pertsonaia berak aurkezten dizkigun.
|
|
|
Ipuin
|
batzuetan
plano ezberdinekin jolasten du. Hala nola, Egun bat espetxean ipuinean.
|
|
|
Kafka gogora lezake (absurdogatik, maiz ez baita deusik ikusten ahal), Borges (itzul eta itzal inguruko labirintoengatik), baina, batez ere, Julio Cortazar. Ipuin
|
batzuetan
, aipatu idazle ezberdinen eragina erabatekoa den arren, besteetan iragazia eta tindura pertsonaletan lerrokatua eta baitaratua ageri da, horretan ipuinak bere aldeko tantoak irabaziz. (Egunkaria XII)
|
|
|
Ikuspuntuari dagokionez, narrazio hauetan zehar narratzaile mota ezberdinak darabiltzala aipatu behar da. Hirugarren, bigarren zein lehenengo pertsona; narrazioko pertsonaia nahiz ez;... Gainera, ipuin
|
batzuetan
plano ezberdinak erabiltzen ditu.
|
|
|
Denbora lantzeko ere modu ezberdinak erabiltzen ditu. Ipuin
|
batzuetan
flash back ak ugariak dira, besteetan ez...
|
|
|
Bestalde, bilduma honetako hiru ipuinetan tradiziozko ipuinak oinarritzat hartu eta hankaz gora jarri ditu: " txikitako ipuinak hartu, astindu bat eman eta ipuinok hankaz gora jartzeko." Joera hau Mailuix Legorbururen ipuin
|
batzuetan
ere ikusiko dugu. Honela, joko ederra sortzeaz gain, ohikoa denari beste ikuspegi batetik begiratzeko beharra azpimarratzen du.
|
|
|
Azkenengo atalean (hamazazpigarrenean) historia biek bat egiten dute, eta eleberriaren askaera eskaintzen zaigu; ordurako, ordea, irakurleak narrazioaren berreraikitze prozesu propioa eraman behar izan du aurrera, atal
|
batzuetan
eta besteetan Egañak tantaka eskaini dion informazioa bilbatuz. (Zaldua, Iban:
|
|
|
Gari Berasaluzeren ustez," hasierako ataletan kosta egin zaio irakurlea kateatzea baina behin lortu eta gero, nekeza izango zaio eleberri hau esku artean duenari liburua baztertzea." (Gara II) Jose Jabier Fernandezek, ordea, honakoa uste du: " Ondorioz, orrialde
|
batzuetan
narrazioa argi eta itzal hauen artean galtzeko arriskuan egoten da, nondik jo jakingo ez balu bezala. Argiaren eta itzalaren arteko bidea, garbia ez den neurrian, aurkitzea eta jarraitzea zaila izaten baita askotan." (Egunkaria)
|
|
|
Bestalde, ondorengo ipuin bilduma
|
batzuetan
ikusi ahal izango dugun bezala, ipuin laburrerako joera hedatuz doa. Ipuin labur13 honek bat edo bi orrialde izaten ditu, eta bere luzera dela-eta, ezau13 Zehaztasun gehiagorako ikus Lucanor aldizkariko 15 zenbakia. garri jakin batzuk ditu.
|
|
|
Genero ezberdinen arteko nahasketa gisa definitzen du autoreak berak: " Poliziakoa da, halako intriga dagoelako, zerbaiten ondoren dabiltzalako, historikoa da atzerako uneak ematen direlako; erotikoa ere bada pasarte
|
batzuetan
... eta dena ironiaz eta umorez egina. (Egunkaria XII)
|
|
|
Sinesgarritasuna islatu nahi duen eleberri honetan, hiri erreal
|
batzuetan
kokatzen dira ekintzak: Bordele, Donostia eta Baionan batez ere.
|
|
|
Eta oraindik bere estiloa guztiz libre azaltzen ez bazen ere, liburu bikaina egin zuen Harkaitz Canok. Zati
|
batzuetan
pisutsua egiten zen, eta gehiegitan haren poeta jarrera, zoritxarrez, nabariegia azaltzen zen, baina, orokorrean, irakurlea harrapatu eta liluratzen zuen liburua zen.(...)
|
|
|
Haatik, hamarkada honen hasieran astekari honetan elkarrizketa eta erreseina gehiago argitaratzen zirela aipatu beharra dago. Beste aldizkari
|
batzuetan
hilero eskaintzen dituzte iruzkinak: besteak beste, Aizu!, Habe, Pérgola aldizkarietan.
|
|
|
Zuzenbidea eta Letrak Aix en Provence hirian egin ondoren Parisera aldatu zen, 1914an doktoretza egiteko. Sorbonan ez ezik beste toki
|
batzuetan
ere eskolak eman zituen. Frantziako IV. Errepublikan kontseilari izan zen, De Gaulle jeneralaren kontseilari juridikoa ere bai eta, mentalitatez hain zabala zenez, seguruenik, beregandiko ideia izan zen De Gaullek euskaldunoi euskarazko eskolak eskaintzea ere; baina, zoritxarrez, eskainitakoa betetzera ez zen iritsi.
|
|
|
aldi: Testuinguru
|
batzuetan
aurreko izenetik bereiz idazten du; esaterako, guiza aldi, idazten du ia beti; lau bat aldiz, guizaaldi?
|
|
|
Nazio nortasuneneraikuntzan eta birsorkuntzan prozesu ezberdinak agertzen dira. Labur aritzekotan, euskal errealitatean presentzia handiena dutenetara mugatuko gara, beste kasu
|
batzuetan
naziotasunaren gorabeheretan bestelako eragile eta prozesuak agertzen direla argiutziz. Euskal Herriari gagozkiolarik, beraz, prozesu bi aipatu nahi ditugu:
|
|
|
Hegoaldeko herrialdeetan ezda bien arteko loturarik ikusten: izan ere, Bizkaia eta Araban populazioaren erdia daetorkina, baina euskal herritartasuna etorkin gutxi duten Iparraldeko herrialdeetanbezain hedatuta dago, hedatuago kasu
|
batzuetan
. Azken herrialde hauetan pareanagertzen dira nortasuna eta jatorria:
|
|
|
Orain arte esandakoa laburbilduz, esan dezagun ezen gure hipotesia honako haudela, alegia, euskal nortasun nazionala prozesu eta mekanismo ezberdinen bitartezeraikitzen ari dela. Alde batetik epe luzeko nortasun etnikoa daukagu, oinarrian osagaikultural eta historiko enpirikoak dituena (hizkuntza, oroimena, kultura, e.a.). Bestealdetik, aurrekoari lotzen edo gaineratzen zaion beste nazio nortasun bat dugu, zeinaren barnean garrantzi handia duen eremu publikoan, eta beste eremu
|
batzuetan
–eraikitzen den irudikatutako komunitateak. Aldi berean, prozesu hauek guztiak kontrako norabidean ere ari dira gertatzen:
|
|
|
Ikusten ari garenez, egunkariek erreferentzia eremu ezberdinak birsortzen dituzteberen albiste eta artikuluen bitartez. Kasu
|
batzuetan
erreferentzia eremu horiek bikotekontrajarri modura hartzen dituzte (Euskal Herria versus Espainia, Nafarroa versusEuskal Herria e.a.); beste batzuetan, ordea, bata bestearen osagai gisa (Euskal HerriaEspainiaren barnean, Nafarroa Euskal Herriaren zati, e.a.). Honaino iritsita, interesgarri deritzogu erreferentzia eremu ezberdinak zein arlotan eraikitzen diren jakiteari.Beste hitz batzuetan esand... Espainia, aztertutako egunkarien arabera, errealitatepolitikoa ote da, ala errealitate kulturala, ala soziala?
|
|
|
Ikusten ari garenez, egunkariek erreferentzia eremu ezberdinak birsortzen dituzteberen albiste eta artikuluen bitartez. Kasu batzuetan erreferentzia eremu horiek bikotekontrajarri modura hartzen dituzte (Euskal Herria versus Espainia, Nafarroa versusEuskal Herria e.a.); beste batzuetan, ordea, bata bestearen osagai gisa (Euskal HerriaEspainiaren barnean, Nafarroa Euskal Herriaren zati, e.a.). Honaino iritsita, interesgarri deritzogu erreferentzia eremu ezberdinak zein arlotan eraikitzen diren jakiteari.Beste hitz
|
batzuetan
esanda: Espainia, aztertutako egunkarien arabera, errealitatepolitikoa ote da, ala errealitate kulturala, ala soziala?
|
|
|
Kultura gaietan Espainiak ez du beste gai
|
batzuetan
duen presentzia, eztaegunkari erregionalistetan ere (handiena EL CORREOn du, gai honetako albisteenherena Espainiakoak izanik). Bestalde, gai hauek nabarmen uzten dute egunkariabertzaleen eta erregionalisten arteko aldea, DEIA azken hauen ondoan kokatzendelarik:
|
|
|
Azkenik, nazioarteko komunikazio taldeak ere aipatu behar dira, indartsuakzenbait sektoretan, aldizkarietan bezala Espainiar Estatuan; eta horien presentzianabarmena da atal
|
batzuetan
, ikus entzunezko produkzioan adibidez. Eta baita bestesektore batzuetako enpresak ere, telekomunikazioen eta teknologia berrien garapenakbultzatuta, arlo berri hauetan beren lekutxo eta tartea egiten saiatzen direnak:
|
|
|
Halan eta guztiz ere, egindakojarraipenean, egunez egun aldaketa nabarmenak aurkitu ditugu: egun
|
batzuetan
Deiakia %5 argitaratzen du euskaraz, eta beste batzuetan, ostera, %2ra ere ez da heltzen.Beraz, euskara gutxi eta gorabehera handiekin Deian.
|
|
|
Baina globalizazioak ez du adierazten orokortze orekatua. Globalizazioa bera, jarduera ekonomiko
|
batzuetan
bideratzen da bereziki; eskualde batzuen arteankokatzen da, eta makroeskualde batzuen barnean garatzen da bereziki. Gaur egungo globalizazioa, kapitalismoaren historiaren laugarren globalizazioa da; etamundu mailako akumulaziorako oinarri berria eta hedapen berria erakusten dizkigu.
|
|
|
Telematikak ez du fisikoki kutsatzen. Baina beste arlo
|
batzuetan
kutsatzailea izandaiteke. Adibidez, kultura arloan.
|
|
|
Legeak uzten dituen zirrikituak inoiz ez dira alferrik galduak izaten. Hala erakustendigu behin eta berriro nazionalitate bikoitza duten pertsonen jarduerak, bai EuskalHerrian, eta bai, beste testuinguru
|
batzuetan
, inmigrazioaren inguruko ikerketa lanek ere azaltzen dutenez. Instrumentalizazioa, ordea, ez da beti begi onez ikusten.
|
|
|
Integrazio taldeak, aldiz, kluster konplexuagoa eman zuen: dimentsio
|
batzuetan
herrialdeko etaestatuko estereotipoak elkartuak ziren (1: argia eta garbia) eta besteak bereiziakziren elkarren artean (2:
|
|
|
Napoleon Bonaparte famatuaren mariskala izan zen Jean Baptiste Bernadottebiarnesa. Paue-n 1763an jaioa, Austerlitz en eta beste bataila
|
batzuetan
parte hartuzuen. 1806an Lubeck en preso harrapaturik, adiskidetasun handia egin zuen Bernerkondearekin (suediar militarra hau).
|
|
|
Beste aldetik, eskola batekiko edo bestearekiko leialtasuna gordetzekopremiarik gabe Familia Terapia praktikatzeak, teknika ezberdinen irakaspenakpoliki poliki definitzen hastea ekartzen du; horrela heltzen dira gutxiago edogehiago adostuak diren ondorio hauetara: tekniketako batzuk baliagarriagoakdirela patologia
|
batzuetan
, eta bete batzuetan eskola ezberdinetako teknikak bateraerabiltzea beharrezkoa dela. Jadanik aipatua izan den Salem eta Seywert enartikuluaren ondorioetako paragrafo bat aipatuko dugu (1983):
|
|
|
Kuriosoki, apur bat zentzu berean gertatu zitzaigun bertze alor
|
batzuetan
ere.Errate baterako, ekonomiari buruz, Jose Mari Benito zen gure, magoa, urte frankotanbarna.
|
|
|
Puntu honetan bildu ditugun haizeek ez dute norabide zehatzik, tokiaren araberakoa baino: izendapen batek leku edo herri
|
batzuetan
norabide bat izan lezake, bainabeste batzuetan beste bat. Herri edo ingurune horretako orografiaren arabera osatzenda izena; batetik, mendi edo tontorrak eta bestetik, haranak izateak ematen dio izena: mendialdetik badator,, goiko haizea?
|
|
|
Haizea, berez, fenomeno atmosferikoa izanik, beste fenomeno batzuekin harremanetan dago. Harreman horien berri haize izen
|
batzuetan
ere agertzen da, nahiz ezden izenak ipintzeko bide erabiliena. Guztira, holako 18 erantzun bildu dira.
|
|
|
Kasu
|
batzuetan
gertatzen da, norabide bertsutik etorri arren izaera desberdina dutenhaizeak bereizteko izen diferentea ipintzea. Zenbaitetan izen desberdintasuna izenarenoinarrian euskal ondarezko hitza edo mailegua hartzean datza.
|
|
|
Hori gertatzen da norteko eta ipar haize izenekin herri
|
batzuetan
: Getarian, adibidez, norteko aize iparraldetik datorrena da eta iparra ipar mendebaldetikdatorrena izendatzeko erabiltzen da.
|
|
|
–Ba, gure biziera mantentzeko. Kasu
|
batzuetan
, nirean alegia, txikitatik eskainiez zidatena eta urteak pasatu ahala deskubritu dudana erdiesteko. Herri bat bezala, beste herriak munduan zehar saiatzen diren gisan, aske izateko eta gurean guk erabakitzeko.
|
|
|
Konpromiso sozialaren eskabideak eta, hemen, forma erlijiosoa hartu baitute aurrenik. Beste toki
|
batzuetan
hartubeharrik izan ez dutena. Edo, are gehiago, forma antierlijiosoa hartu dute toki haietan, existentzialismo frantsesean adibidez.
|
|
|
Adibidez, honako sailkapenak eginohi dira: gizabanako batean oinarrituz ala gizabanako
|
batzuetan
, kualitatiboa alakuantitatiboa, esperimentala ala ez esperimentala, prozesuekiko ala portaerekiko, deskribatzailea ala esplikatzailea, barne behatzailea ala kanpo behatzailea, etab.Hauek guztiak orokorki zein partikularki hartutako hizkuntzetan aplikatzeanahiko erraza dela dirudi. Gainera, horrelako metodologia batzuetan ezinbestekoada hizkuntzaren erabilera ere, derrigorrezko tresna moduan.
|
|
|
gizabanako batean oinarrituz ala gizabanako batzuetan, kualitatiboa alakuantitatiboa, esperimentala ala ez esperimentala, prozesuekiko ala portaerekiko, deskribatzailea ala esplikatzailea, barne behatzailea ala kanpo behatzailea, etab.Hauek guztiak orokorki zein partikularki hartutako hizkuntzetan aplikatzeanahiko erraza dela dirudi. Gainera, horrelako metodologia
|
batzuetan
ezinbestekoada hizkuntzaren erabilera ere, derrigorrezko tresna moduan.
|
|
|
Hualde, Elordieta eta Elordieta (1994) eta Gaminde eta lag. en (1998) lanetan erakutsi zen moduan, intonazioak balio desanbiguatzailea dauka barietate
|
batzuetan
; hots, gailurraren kokaeraren arabera, esaldi batean fokalizatutako elementua zein den jakindezakegu. Ondoko adibideetan esaldi baten kurba bi erka daitezke:
|
|
|
Baina Elizan zaharra zena eta Monarkian Administrazio eta Eskola bidez egin nahiizan zen hizkuntz politika nahikoa aldenduak zeuden beren irizpide eta helburuetan.Eta, aldenduak ez ezik, kontra ere bai arlo
|
batzuetan
. Eliza erromatarraren EuskalHerriko (eta beste hainbat tokitako) hizkuntzazko kulturapenean historikoki alde kritikagarririk franko ageri bada ere, arlo honetan elkarren lehian jarri ziren bi botereenhizkuntz politiken aldea nabaria da.
|
|
|
99; Ferrer 1985: passim), beren familiartepolitikoan ez ezik Errepublikarenean geratutako korronte
|
batzuetan
ere (Rossell 1977: 78).
|
|
|
Nola da posible, alegia, beste komunitate
|
batzuetan
antzeko musika tresnakdaudela aitzakiatzat hartuta, euskaldunontzat, txistuak, duen izaera errepresentatiboakolokan jartzea eta segidan, gaita eskoziarra?
|
|
|
Irtenbide hori neurriz egiten ez bada (poesian behintzat), inspirazio ezaren estalkiizun gerta daiteke. Fenomeno hau nabaria da poeta eta bertsolari
|
batzuetan
.
|
|
|
Keraestilizatuak espiralean eskaintzen dira, eta espresio poetikoak errealitate estetiko batenaurpegi eta tankera desberdinak ematen dizkigu. Bertako joera erdi surrealista ez da, hala ere, oraindik beste poeta
|
batzuetan
konstatatzen den bezain jori eta harroa.
|
|
|
Hala ere, albistegi eta gainerako informazio saioen programazioak bere horretan dirau, ordutegi aldaketa batzuk gorabehera. Are gehiago, kirol aroa izaten da kirol informazio espezializatuaren emendatzea gertatu ohi baita, irrati estazio
|
batzuetan
horixe eskaintza nagusia izanik...
|
|
|
Belauniko jarri ziren guztiak mirari baten lekukoak zirela sinetsita; lehenbiziko ofizialak, eszeptikoagoa zenak, txantxa zela pentsatu zuen. Edison-ek asmatua zuen hamarkada batzuk lehenago fonografo izeneko tresna bat, fotografiak irudiak geldiarazten eta artxibatzen dituen antzera, zenbait aste, hilabete edo urte lehenago emititutako giza ahotsa ezkozko disko
|
batzuetan
gordetzen zuena. Norbaitek ezkutatua edukiko ote zuen fonografo bat itsasuntzian?
|
|
|
Estilo liburuek hedabidearen profesionaltasun maila erakusten badute ere, beraietan ez da zabal eta sakon agertzen informazio iturrien kontua. Estilo liburu
|
batzuetan
agertu ere ez da egiten gai hau. Dena dela, argi dago irratilari xeheek zein gatekeep deritzenek ere gogoeta egin behar dutela egunero eta jasotzen duten ekai informatiboaren sorburu eta iturriei buruz.
|
|
|
Bestalde, harkaitz labarretako zapaldetan eta zuloetan belatz handiak eta belatz gorriak habia egiteko leku egokia aurkitzen dute. Lehena, handia alegia, Raneroko haitzetan bizitzeaz gainera, haranean zehar sakabanatuta dauden beste haitz
|
batzuetan
(Caleran, Ubal inguruetan) bizi da, eta belatz gorria, berriz, ia nonahi topa daiteke, moldaerraza baita. Belabeltzak ere, ahal duen guztietan harkaiztegietan egiten du bere habia.
|
|
|
dituzte, eta urte
|
batzuetan
ustiatu ondoren, utzi egin izan dira maiz; honela, erabiltzen diren larreekin batera, abandonatutakoak ere ikusten dira. Halaber, egurra ateratzeko, baso osoak moztu izan dira, kasu onenetan soilgune handiak sortuz.
|
|
|
Aurkikuntza horrek onespen azkarra eduki zuen Karrantzako biztanleen artean; udaletxeari instalazio egokiak eskatu zizkioten eta honek, instalazio xume batzuk eraiki zituen, gerora 1801eko uholdeak eramango zituenak. Urte
|
batzuetan
berdintsu jarraitu zuen: ibaiak behin eta berriz eramandakoa berreraikitzen.
|
|
|
Esan beharrik ez dago, Estatua esaten dugunean eta aipatu ditugun interesez ari garenean, Estatu Nazioaren markoan kokatzen zen gizarteko klase boteredunez hitz egiten dugula, nahiz eta Estatu Espainiarraren kasuan interpretazio honek bere mugak izan. Egia da burgesia boterea hartuz joan zela pixkanaka eta boterera iritsiko zen klasea zen, baina ez da hau Europako beste Estatu
|
batzuetan
izandako prozesu, iraultzailea, oso, aristokraziazalea?
|
|
|
Beste garai
|
batzuetan
, berriz, gure espezie bereko animalien bila ematen ditugu egunak; haiek zaintzeko baino, beraiek zain gaitzaten. Bila esan dut, baina esan nezakeen baita ere esperoan, berreskuratu nahian, gogoratzen, hautatzen...
|
|
|
Present haiek zapi
|
batzuetan
bilduak ekartzen zizkigun, lokarriz lotu fardel iduriko batzuetan, eta guri, fardeltxoak begiztatu orduko, bihotza guztiz bizkortzen zitzaigun, eta ikusminez:
|
|
|
Ai, jaun André, nola adierazi hitz
|
batzuetan
nigar hura. Guztiok dakigu ezen malkoen bidez egiten dela nigar, eta malkoen ur gazia dela nigarra, baina suzkoa ere ote zen ur hura?
|
|
|
Hirugarren oroitzapena, irri batena da: ene anaiaren irri sardonikoarena, zeina baita, bertze hitz
|
batzuetan
, oinazearen irria. Zeren, ote dakizu zenbat sufritu zuen anaiak, hark bere buruari egin zizkion zaurien gaizkoaduraren ondorez?
|
|
|
Kolpe izugarria izan zen hura aitarentzat, hain izugarria, non handik egun gutirat oinaze handi bat jarri baitzitzaion bularraren erdian. Eta etorri zen medikua eta erran zion ezen egun
|
batzuetan
atseden hartu behar zuela eta bihotza zaindu behar zuela, eta bularrean azafrai enplastoak jartzeko eta baleriana ura hartzeko.
|
|
|
Eta bi dorre haiek ziren, bertzalde, bi lerro, xuxenak, paraleloak eta infinituan bat egiten zutenak. Eta dorre haietarik batek bihotzaren jakintasuna sinboliza zezakeen, eta bertzeak adimenduarena, edo, bertze hitz
|
batzuetan
, bihotza zuen dorre haietarik batek harroin, eta burua bertzeak, zeren gizona osoa izaiteko eta osorik salbatua izaiteko deitua izan baitzen, eta osotasun hura bihotz buruen eta buru bihotzen bat egiteaz baizik ezin erdiets baitzitekeen.
|
|
|
ekaitza duk batez ere, noiz eta aro batetik bertzerat egiten baitu eta noiz eta bide berrien urratzerat abiatzen baita, nola gertatzen den egun. Eta, nola diagonaletarik hobeki adieraz daitezkeen ekaitzaren errealitatea eta ekaitzaren desoreka koadroaren simetri ardatzetarik baino, hala bihur daitezkek diagonalak koadroaren ardatz. Edo erran zezakeat, bertze hitz
|
batzuetan
, ezen pintura zaharrean koadroa bat zela eta beti bat zela, bere osoan ez ezik zati bakoitzean ere; pintura berrian, aldiz, iduri bakoitzak eta zati bakoitzak bere libertatea dik, bere dantza dantzatzen dik, eta koadroaren batasuna elementuen libertate horretan eta dantza horretan aurkitu beharra zagok bertze deusetan baino gehiago, formen libertateak libertatearen forma islatuko balu bezala... —eta, bere teoria hura azaldu ondoren, bere ondoreak atera zituen—:
|
|
|
Baina" han bizi izan zelakoa" erraiteko modu bat bertzerik ez da, zeren Venezian hilabete inguru emaiten baitzuen urte osoan —egokitzen zitzaionean, itsasoaren eta negozioen arauaz—, eta gainerako hamaika hilabeteak Mediterraneo itsasoan barrena, handik Holandaraino eta Ingalaterraraino, Gibraltarko itsasartetik iragan eta Iberiar Penintsula inguratu ondoren. Bere ibilaldi edo itsasaldi haietan, zetak, oihalak, alfonbrak eta alkatifak kargatzen ohi zituen Turkian, gero Espainian, Frantzian, Holandan edo Ingalaterran deskargatzeko; eta Herri hauetan, berriz, bertze produktu batzuk untziratzen zituen —hauek artileari edo burdinaren eta altzairuaren industriari lotuak, eta haiek Ekialdeko Indietarik ekarriak— bertze portu
|
batzuetan
husteko.
|
|
|
Pedroren begiak noraezean ibili ziren istant labur
|
batzuetan
, harik eta bizkarra xuxendu, pitxerra goratu, eta oihu egin zuen arte:
|
|
|
Eta ni, ahal nuenean, Pedro Huizirenganat joaiten nintzen: eguerdian, bisita labur
|
batzuetan
, aita Bartolomerekin eskola akabatu ondoren, bazkal aitzinean, edo arratsalde arratsetan, bisita luze batzuetan, zeren komunzki eta eskuarki osaba Joanikot eta biok orduan jaisten baikinen Pedroren studiorat —osabaren goiko studiotik Pedroren beheko studiorat, beraz—, osabak neuri eskola eman ondoren.
|
|
|
Jainkoaganako fideltasuna eta leialtasuna. Ordea, ni bekatu mortalean nengoen, osaba Joanikoten erranetarat urte
|
batzuetan
protestant izan nintzenez gero... Eta Elbirarekin inozentziaren ertzetik bizi izan nituèn amoriozko mementu gogoangarri haiek ere, gohaingarri egin zitzaizkidan bat batean, haragikeriazko bekatu zital.
|