|
2001
|
|
|
4 Komunikazioaren testuinguruan, beste faktore
|
batzuek
ere eragina izatendute. Clement eta Noels en (1996) arabera, «con el tiempo, la atencion delos investigadores se ha dirigido de forma mas sistematica un numero maslimitado de dimensiones (Bradac, 1990).
|
|
|
Hamar urtez ikertu ondoren, egiaztatu dute RMRP genearen mutazioak “kartilaginosaren eta ilearen hipoplasia” edo CHH izeneko sindromea eragiten duela, ingelesezko siglen arabera, enanismo formarik arruntena, hazkundea geldiarazten baitu. Enanismoa eragiteaz gain, gaixotasunak beste anomalia arriskutsu
|
batzuk
ere eragin ditzake, hala nola kolon hestearen luzapen neurrigabea edo immunitate sistema eskasa. Hori dela eta, gaixotasun hori dutenek errazago har ditzakete infekzioak.
|
|
|
Dietako neurri murriztaileek, arrautzaren kolesterolari buruzko aurreiritzien ondorioz, beste elikagai batzuen urritasuna eragin dezakete. Nahikoa frogatuta dago kolesterolemiaren kontrolean elikagaien kolesterol edukiak ez ezik, beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dutela, hala nola, elikagaien bitamina eta mineralen ekarpena, gantz azido saturatu eta poliasegabeen edukia eta bien arteko erlazioa. Arrautzaren kasuan, erlazio hori onuragarria da odoleko lipidoen mailan duen eraginari dagokionez, hau da, gantz poliasegabearen proportzioa (koipe ona) gantz asea (koipe txarra) baino handiagoa da.
|
|
|
Bestalde, pertsona baten kolesterol maila ez da elikagai jakin baten kontsumoaren ondorio, eguneroko dietak osatzen duen elikagai multzoarena baizik. Gainera, kolesterolemia kontrolatzeko (odoleko kolesterol maila), dietako kolesterol edukiak ez ezik, beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola elikagaien bitamina eta mineral ekarpena, gantz azido aseen eta poliasegabeen edukia eta bien arteko erlazioa. Arrautzaren kasuan, erlazio hori ona da odoleko lipidoen (koipeen) mailan duen eraginari dagokionez.
|
|
2002
|
|
|
Halaber, tiroideetako arazoek, hepatopatia kronikoek eta metabolismoko beste gaixotasun
|
batzuek
ere eragin dezakete zutitzeko disfuntzioa.
|
|
|
Hala ere, urte horretatik aurrera, administrazioen arteko gatazkak areagotu egin ziren, eta hamarkadabatean Estatuko administrazioak lurralde historiko bakoitzeko 30na arau fiskal baino gehiagoren kontrako errekurtsoak aurkeztu ditu. Helegite gehienak Sozietateengaineko Zergari buruzkoak badira ere, beste zerga
|
batzuei
ere eragiten diete. Helegite horiek erantzunak sortzen dituzte, eta horrela denboran asko luzatzen dira konponbideak.
|
|
|
Espezialisten arabera, kirurgiaren arrakasta hainbat faktoreren araberakoa da. Pazientearen egoera fisikoak ez ezik, beste inguruabar
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola zirujauaren trebetasuna eta aukeratutako klinikako ekipoen kalitatea. “Azken hiru urteotan asko hobetu diren aparatuak oso fidagarritasun handikoak eta zehaztasun handikoak izatera iritsi dira.
|
|
|
progesterona, estrogenoak, laktogeno plazentarioa eta prolaktina. Beste hormona
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola kortisolak, hormona tiroideoek, intsulinak eta hazkuntza hormonak; beraz, aldaketa fisiologiko oso konplexua da. Progesteronak bularrak prestatzen ditu esnea ekoizteko.
|
|
|
Hala ere, kolore arrosa desatsegina da. Egia esan, oilaskoak ez dira ez arrosak ez gorriak izaten, eta horrek esan diezaguke beste ezaugarri organoleptiko
|
batzuei
ere eragin dietela. Baina kasu horietan guztietan suposizioez ari gara, ez baitakigu nolakoa den produktu hori.
|
|
|
Isabel Doblasek, Malagako Espondilitikoen Elkarteko presidenteak (Adesdema), nabarmendu du “beti mugitzen” egon behar dela; izan ere, ariketa fisikoa egitean, mugimendu zakarren batek eragindako bizkarreko gaixotasun puntualen kontra, sintomak arintzen dira. Batzuetan, espondilitisak giza gorputzeko beste organo
|
batzuei
ere eragin diezaieke, hala nola begiei, birikei edo bihotzari, eta erabateko baliaezintasuna eragin. Igeriketa, “batez ere bizkarrekoa eta, betiere, agerraldirik ez badago eta baliaezintasun maila handirik ez badago”, gimnasia arina, oinez ibiltzea eta boleibola ere terapia gisa erabiltzen dira espondilitis ankilosatzaileari aurre egiteko eta hura egonkortzeko.
|
|
|
Hau ez da soilik literaturan gertatzen: mugimendu orokorragoa da, beste diziplina eta medio
|
batzuetan
ere eragina izan duena; gogoan hartu, besteak beste, telebistaren munduan azken urte hauetan gertatutako aldaketak (reality show delakoen hazkundea, Anaia Nagusia eta antzeko fenomenoak), edo zineman gauzaturikoak (Dogma mugimendua, The Blair Witch Project bezalako filmak...). Literatura arloan, gugandik hurbil, hortxe dugu Javier Cercasen Soldados de Salamina nobelaren arrakastaren kasua, edo Paul Austerrek argitaratutako azken lana (I Thought My Father Was God), hiritar anonimoek bidalitako testuen aukeraketa bat, non bilduman sartzeko baldintza bakarra benetako istorioak izatea baitzen; nobela historikoaren salmenten eta produkzioaren gorakada, eta baita dibulgazioko historia liburuena ere, errealitate gose honekin lotuta daude, hein batean behintzat.
|
|
2003
|
|
|
Familiaren giroak eta gazte aldizkari
|
batzuek
ere eragina dute moda, edertasun eta txutxu mutxuen gainean.
|
|
2005
|
|
|
Gizarte medikoek ez dute aholkatzen populazio osoa bahetzea hiperhomozisteinemia duten indibiduoen bila, arrisku kardiobaskularreko taldeetara bakarrik mugatzea baizik. Azterketa batzuek egiaztatzen dute, halaber, homozisteina maila altua duten menopausia ondoko emakumeek gaixotasun kardiobaskularren eragin handiagoa dutela, eta uste da homozisteina maila altuegiak beste arlo
|
batzuetan
ere eragin dezakeela, hala nola diabetesean edo narriadura kognitiboan, eta egoera hori ebaluatzeko hainbat ikerketa egiten ari dira. Arrisku aldagarria Homozisteina gutxitzeak arrisku kardiobaskularrari aurre egiten diola jakin ezean, datu batzuek frogatzen dute B taldeko bitaminekin duen antagonismoak aminoazido horren efektu deletereoa prebenitzen duela.
|
|
|
Ohikoenak metal astunak, hidrokarburoak, olio mineralak eta pestizidak dira. Epe laburrean hondakin horien eragin kaltegarriak sumatzen ez diren arren, denboraren poderioz lurzoruaren edozein aldaketa edo, are gehiago, klima aldaketak biltegiratutako kutsatzaileak askatzea eragin dezake, eta beste ingurune
|
batzuetan
ere eragin dezake, hala nola airean edo azaleko eta lurpeko uretan. Gainera, poluitzaileak lurraren geruza iragazkorrenetan zehar mugitzen direnez, eremu mugakideak ukitzeko arriskua dago.
|
|
|
Kontua da, orain, ea leptinak eta socs arratoietan bezala jarduten duten giza organismoan, eta Eli Lilly & Co. enpresa farmazeutikoak SOCS blokeatzeko eta bide horretatik leptinaren aurkako erresistentziari aurre egiteko gai den farmako bat lantzen ari den. Argitu beharreko beste ezezagun bat da socs blokeoak apetituari bakarrik eragiten dion ala hipotalamoaren beste funtzio
|
batzuei
ere eragiten dien, askok hala nola garunaren «garuna». Farmazia industriak obesitatearekiko duen interesa ez da hutsala.
|
|
2006
|
|
|
Jose Javier Lucas Bioteknologia Zentro Nazionaleko (CNB) ikertzaileak azaltzen duenez, gaixotasun horretan aditua da Madril, «glutamina edo poliglutamina gehiegi izateak, nolabait, funtzio toxikoaren irabazia dakar neuronentzat». Poliglutaminaren toxikotasuna probatutako fenomenoa da, neuroendekapenezko beste gaixotasun
|
batzuetan
ere eragiten baitu. Baina, zerk eragiten du zehazki toxikotasun hori?
|
|
|
Spamaren aurka hobetzeaz gain, beste hobekuntza
|
batzuk
ere eragin ditu berrikuntzak; blogariei editatzeko modua errazten die sistema berriak.
|
|
|
Argi dagoena da, gure kasuan hartuko duten sententziak beste kasu
|
batzuetan
ere eragin zuzena izango duela, aurrekaria ezarriko duelako, eragin politiko handia edukiko duena. Azkenaldi honetan gertatzen ari diren erasoen baitan kokatu behar da hau ere.
|
|
|
Baina, noski, beste osagairen bat ere izanen da. Beste faktore
|
batzuk
ere eraginen dute, eta ez da zuzena gure hizkeraren baldarra oso osoan gobernuari, barkatu, normalizaziorik ezari egoztea. Autokritikari ere tartetxoa egin diogu, eta utzikeria eta gisako argudioak ere plazara ekarri.
|
|
2007
|
|
|
Azido linoleniko konjokatua (CLA) interes handia piztu duen molekula bat da, animalia ereduetan lipidoen metaketari eta metabolismoari buruzko ikerketetan lortutako emaitzei esker. Hala ere, pertsonei buruzko azterketa zabalagoetan frogatu da efektua ez dela soilik koipeen eremuan gertatzen, baizik eta beste sistema
|
batzuei
ere eragiten diela, hala nola azukreen metabolismoaren erregulazioari eta zelulen oxidazio mekanismoei. Efektu horiek guztiek, oro har ebaluatuak, aplikazioa birplanteatzea eragiten dute, funtsean, espero den jarduera baino txikiagoa izateagatik, zelula oxidazioa handitzeko arriskuagatik eta intsulinarekiko erresistentziaren indukzioagatik.
|
|
|
Horretarako, kontuan hartu behar da zarata ezin dela guztiz ezabatu, baina sortzen dituen bibrazioak moteldu egin daitezke. Beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola aurrekontuak, denbora erabilgarriak, erabateko erreforma egiteko aukerak edo, alderantziz, aldi baterako konponbidea bilatzeak. Arazo bakoitza desberdina da, eta, beraz, hainbat irtenbide daude.
|
|
|
parotiditisaren birusaren aurka. Gripearen birusa, Epstein Barr birusa eta beste enterobirus
|
batzuk
ere eragin dezakete. Parotidaren hantura txertoak huts egiteagatik edo txertoa jarri ez delako gertatzen da.
|
|
|
2006an jaiotako zortzi eta hamar hartz inguru Kantauriko mendietan hilko ziren, Basa Animaliak Babesteko Funtsaren (FAPAS) arabera, mandadarretan elikagairik ez egotearen ondoriozko desnutrizioaren ondorioz. “Europako araudi zorrotza aplikatzeak etxeko animalien gorpuak ingurune naturalean kentzera behartzen du”, neurri batean Ministroen Kontseiluak duela aste batzuk onartutako dekretuak indargabetua, “elikagai baliabideen krisia eragin du, eta krisi horrek, hartz arreari ez ezik, beste espezie
|
batzuei
ere eragiten die, hala nola otsoei eta putreei”, adierazi du FAPAS erakundeak, eta 210.300 kilo inguruko defizita zenbatu du. Fondoak datorren uztailaren 3an Europako Batzordean azterlan bat aurkeztea aurreikusten du, Asturiasko hartz arrearen populazioan etxe abereen gorpuak kentzeak duen eragin negatiboa erakusten duena.
|
|
|
Carme Chacón Etxebizitza ministroak esan zuenez, Espainiako familiei lasaitasuna eta zuhurtasuna eskatu zien Euriborraren igoerak hipoteken prezioa igotzeak. Euriborraren igoerak “ikusgarri gutxiko” prezioa normalizatzen du, eta beste sektore
|
batzuei
ere eragingo die. Hala ere, Espainiako egoera “ez da kezkagarria” esan zuen.
|
|
|
Desoreka horrek eragin zuzena izango zukeen zenbait arrainen kantitatean arrantzaleek ikusi eta jasan zuten murriztapenarekin, antxoa eta berdela adibidez. Dena den, beste faktore
|
batzuek
ere eragina badute: sare pelagikoen erabilera, gehiegizko arrantza, ugalketa aldiak ez errespetatzea edota arrantza kuotak gainditzea.
|
|
2008
|
|
|
2 Arrakastan beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute: gaiak, idazkera errazak, laburra izateak, idazlearen nortasunak, adinak, baita zorte moduko batek ere," une egokian leku egokian egotea" (garai horretan liburu askorik argitaratu ez izana izan daiteke arrakastaren arrazoietako bat).
|
|
|
Bigarrenaren kasuan, berriz, merkatua da garrantzi handiena duen faktorea. Baina, merkatuak beste faktore batzuei eragiten dien bezala (Eskolari, besteak beste), kontuan hartu behar da beste faktore
|
batzuek
ere eragiten diotela merkatuari, besteren artean, sariek, Eskolak eta hedabideek.
|
|
|
Garaierak ez ezik, klimarekin erlazionatutako beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute loratzean: eguzkiarekiko orientazioa, alegia, lekua egutera edo ospela den; itsasoaren hurbiltasuna edo urruntasuna; uharrak, errekastoak edo ibaiak egotea inguruan; alderanzketa termikoa fenomenoa...
|
|
|
Ingurumen laginak ere garrantzitsuak dira, deposizioen bidez bakterioa ezabatzen den adierazten baitute. Beste azienda batean Euliek hegaztiei ez ezik, beste azienda
|
batzuei
ere eragiten diete, hala nola behiei eta zerriei. Biziraupen aldi mugatua duten arren (gehienez ere bi hilabete), gaixotasunak ‘sakabanatzeko’ gaitasuna dute; izan ere, gaixotasun iturri batetik bestera azkar mugitzen dira, eta milaka bakterio denbora laburrean uzteko gaitasuna dute.
|
|
|
Zaratak eta kutsadura Kanpoko etxebizitza batek abantaila nabarmenak izan ditzakeen arren, kaleko hotsak egongelaraino sartzeko beldurra kezka larria da pertsona askorentzat etxebizitza erostera doazenean. Bistan denez, kalera leihoak dituzten etxe guztietan ez da sartzen hiriak sortzen duen zarata; izan ere, beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola, bizi den solairuak edo higiezinaren ondoko bide motak. Leihoek zirkulazio handiko kale batera edo etorbide nagusi batera jotzen badute, motorren eta bozinen kutsadura akustikoa konstantea izango da, eta horri kutsadura gehitu zaio.
|
|
|
Prozesu horrek koralak eta moluskuak suntsitzeaz gain, beste itsas espezie
|
batzuei
ere eragin diezaieke, baita klima aldaketa bizkortu ere.
|
|
|
Gizakiaren sistema immunologikoa transplantea onartzeko gai den egiaztatzeko unea izango da. Gakoa jatorrian dago Beste ikerketa berri
|
batzuek
ere eragina dute zelula faktorean eta medikuntza birsortzailean. Besteak beste, Harvardeko Medikuntza Eskola eta Children’s Hospital Boston (AEB) sagu bihurtu dituzte zelula arruntak intsulina sortzen duten zelula bihurtzeko, eta zelula horiekin hobetu zituen diabetearen sintomak.
|
|
|
Ikertzaileek ezagutzen dituzte konposatu horien ekoizpenean zuzenean parte hartzen duten geneak, baina “gutxi ezagutzen da beste gene batzuen eragina”, ziurtatu zuen zientzialariak. Lanaren atariko emaitzek erakusten dutenez, “beste gene
|
batzuek
ere eragina dute makrolidoen ekoizpenean”. Substantzia horiek sortzen dituzten organismoak lortzea da ikerketaren azken helburua.
|
|
|
Bestetik, euroguneko inflazioa EBZren gomendioaren halako bi baino gehiago da gaur egun (%4, 1). Inflazioari aurre egitea EBZren lehentasuna dela behin eta berriro errepikatu du Trichetek, baina hazkunde ekonomikoa are gehiago itotzeko arriskua areagotuko luke interes tasak handitzeak.Dolarraren susperraldiak beste efektu
|
batzuk
ere eragin ditu. Hala, petrolioaren prezioa, dolarretan ordaintzen dena, jaisten ari da uztailaren hasieratik.
|
|
2009
|
|
|
Hirurak daude babes bereziko gune izendatuta, arkeologia aztarnategiekin batera. EAEtik kanpoko beste araudi
|
batzuek
ere eragiten dute; esaterako, Urdaibaiko ur emari guztiak, errekarik txikieneraino, Europar Batasuneko babes bereziko sare batean daude kokatuta. Urdaibairen Legeak babesten dituen eremuak eurak ere nazioarteko edota Estatuko hitzarmenetatik jasotzen dute babes erantsia.
|
|
|
Baina etxeari, ordena naturaletik kanpo dauden beste eragile
|
batzuek
ere eragin liezaiokete. Esaterako, ganadua gaixotasunetatik babesteko ohikoa izan da etxeetako gortetan San Antonen irudia ipintzea.
|
|
|
Argi dago aurreikuspenek ezarri dutela gizakiaren ekintzaren eragina, IPCCk jakinarazi duenez. Ez dute tenperaturen gorakada bakarrik ekarri beste inpaktu
|
batzuk
ere eragin ditu gizakiaren ekintzak: uholde gehiago, lehorte gehiago, prezipitazioen mailan aldaketak.
|
|
|
Argi dago aurreikuspenek ezarri dutela gizakiaren ekintzaren eragina, IPCCk jakinarazi duenez. Ez dute tenperaturen gorakada bakarrik ekarri beste inpaktu
|
batzuk
ere eragin ditu gizakiaren ekintzak: uholde gehiago, lehorte gehiago, prezipitazioen mailan aldaketak.
|
|
|
Hau dela-eta, nolabait esateko, «uhinluzerarekiko» handiak diren objektuak bakarrik izango dira difrakzioa eragingo dutenak. Uhin luzeraz gain beste faktore
|
batzuek
ere eragina dutenarren, zenbat eta uhin luzera motzagoa, orduan eta txikiagoa izango da ikusdezakegun objektua; bereizmen hobea lortuko dugu. Guztia kontuan hartuta, mikroskopio fotonikoekin lor daitekeen bereizmenik onena 0,2 pm koa da.
|
|
|
«Gauza bat da politika ekonomikoaren norabide orokorra orientatzea eta beste bat, zeharo ezberdina, agenda zehatza konkretatzea. Azken horretan beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute eta».
|
|
|
Herstura mailaren jaitsiera eta egoera psikologiko egokiarekiko hurbilketa esanguratsuagoa ikusten da talde esperimentalean. Bihotz tasaren jaitsierak azaltzen du hobekuntza honen zati bat, baina kontrolatu ez diren beste faktore
|
batzuek
ere eragin dezakete emaitza hauetan. Nahiz eta taldeak, esperimentala eta kontroltaldea?
|
|
|
Era horretako koipeak kontsumitzeak loditasunarekin lotutako kalte hepatikotik ere babes dezakeela dioen hipotesia gorpuztu egin da duela gutxi, gaixo dagoen gibelaren gaineko ebazpenek eta babesek zeregin positiboa dutela jakin denean, nahiz eta oraingoz laborategiko animalietan bakarrik frogatu den. Gorputzeko gantza gehiegi pilatzeak gibelaren funtzionamendu okerra eragin dezake, eta esteatohepatitisa (hantura duen gibel gantzatsu ez alkoholikoa) eta beste konplikazio
|
batzuk
ere eragin ditzake, hala nola intsulinarekiko erresistentzia, zeinak II. motako diabetesa eragin baitezake. Bartzelonako zenbait ikerketa zentrotatik etorritako zientzialari espainiarrek eta Kaliforniako Berkeley Unibertsitateko ikertzaileek berriki egindako azterlan batek erakutsi dute bereizmenek eta babesek protagonismoa dutela gibeleko babes efektuan, organo horren funtzionamendua hobetzen baitute eta modu positiboan eragiten baitute hanturan.
|
|
|
Batez ere, ekonomiaren arloan. Baina beste arlo
|
batzuetan
ere eragina izan du. Iragan beltza lehenbailehen zuzentzeko asmo ona presaka egin izan da.
|
|
2010
|
|
|
Ala deslokalizazio prozesua da, kostu gutxiagorekin etekin handiagoak lortzeko? ThyseenKruppek egoera ekonomikoa aipatzen du eta dio murrizketak Alemaniako beste planta
|
batzuei
ere eragiten diela. Tavexek ere baditu beste planta batzuk munduan, hala nola Marokon eta Hego Amerikan, eta haietan ere" doikuntzak" egin dituela dio.
|
|
|
4) Euskarazko eta espainierazko gaitasun mailak lortzeko hezkuntzaz kanpoko beste faktore
|
batzuk
ere eragina dute.
|
|
|
Euskarazko eta espainierazko gaitasunmailak lortzeko hezkuntzaz kanpoko beste faktore
|
batzuk
ere eragina dute.
|
|
|
Arazo praktiko
|
batzuk
ere eragiten ditu: lurretik txanpon bat hartzea, plastikozko poltsa bat askatzea edo zinta itsasgarri baten muturrari heltzea, oso eginkizun zailak izaten dira azazkalik gabe egiteko.
|
|
|
/ Lur ta miñez nago? dio beste poema batean nire lagun poetak?, krisialdiak eta haustura
|
batzuk
ere eragin izan dizkidatenak; esan nahi dizudana da, garai batean bat eta oso sentitzen nintzena ez naizela bat eta oso sentitzen jada, bikaina iruditu zait hiriko areto batean izan zenuèn esperientzia, pintura modernoko erakusketa bat ikusgai, hasieran txantxatzat hartu zenuena, baina azkenean kubismoa (baita gure psikearen barne haustura ere ondorioz!) ulertzera eraman zintuena?, gutxi batzuet... ni ere ez naiz ni gisa sentitzen, neure puskak gisa baizik, ezusteko ederra hartu nuen Zapiain estimatuak jakinarazi zidanean garunean bi zati bereizi behar zirela (ezkerreko aldea eta eskuinekoa), bakoitza bere funtzioarekin, zeren eskuinekoak irudi sintetikoak eraikitzen dituen bitartean(, dogmatikoak?, alegia, Kantekin mintzatzeko), ezkerrekoak (eszeptikoa eta analitikoa denak, nolabait esatearren) alderantziz, eskizofrenia moduko bat ondorio?; horregatik maite eta miresten ditut, menturaz, bi euskal poetok, bi leiho bezala ere agertzen zaizkidanak, nondik, aldika, argi izpi batzuk iristen baitzaizkit, batean leiho batetik, bestean bestetik; are gehiago:
|
|
|
Gaixo askok uste dute hiltzeko arrisku handia dutela, beste edozein jarduera fisikotan baino aukera gehiago ez dagoen arren. “Sexu harremanetan beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola ezkontzaz kanpoko harremanetan sexua praktikatzean sortzen den tentsioak edo emakume gazte batekin doazenek. Horrek eragin negatiboa du”, dio espezialistak.
|
|
|
Izan ere, nire bizitza etengabeko bilaketa baten ondorioa izan da, beti norabide berean, bai —Jainkoarenak ote dira norabide guztiak, ordea, Damaso, baita Jainkoaren ukoarenak ere? —, baina, adin batetik aurrera, erantzunik gabeko galderak ere joan zaizkit kontrako eztarrira —" Ez naz leenagoko/ zalantza gabeko/ potingo argia. / Lur ta miñez nago" dio beste poema batean nire lagun poetak—, krisialdiak eta haustura
|
batzuk
ere eragin izan dizkidatenak; esan nahi dizudana da, garai batean bat eta oso sentitzen nintzena ez naizela bat eta oso sentitzen jada —bikaina iruditu zait hiriko areto batean izan zenuèn esperientzia, pintura modernoko erakusketa bat ikusgai, hasieran txantxatzat hartu zenuena, baina azkenean kubismoa (baita gure psikearen barne haustura ere ondorioz!) ulertzera eraman zintuena—, gut... ni ere ez naiz ni gisa sentitzen, neure puskak gisa baizik —ezusteko ederra hartu nuen Zapiain estimatuak jakinarazi zidanean garunean bi zati bereizi behar zirela (ezkerreko aldea eta eskuinekoa), bakoitza bere funtzioarekin, zeren eskuinekoak irudi sintetikoak eraikitzen dituen bitartean(" dogmatikoak", alegia, Kantekin mintzatzeko), ezkerrekoak (eszeptikoa eta analitikoa denak, nolabait esatearren) alderantziz, eskizofrenia moduko bat ondorio—; horregatik maite eta miresten ditut, menturaz, bi euskal poetok, bi leiho bezala ere agertzen zaizkidanak, nondik, aldika, argi izpi batzuk iristen baitzaizkit, batean leiho batetik, bestean bestetik; are gehiago:
|
|
|
Eliztar laikoak ere gero eta nabarmenago ari ziren giza eskubideei buruz hitz egiten. Mugimendu
|
batzuk
ere eragin handia zeukaten, kristau gazteen artean batez ere. Adibidez:
|
|
2011
|
|
|
Elikadura ez da, hala ere, faktore bakarra; beste
|
batzuek
ere eragiten dute: tabakoak, alkoholak, sedentarismoak eta genetikak ere bai.
|
|
|
Horrekin ez dut esan nahi, zentral gehiago egonez gero, energia merkeagoa izango litzatekeela, beste faktore
|
batzuek
ere eragiten dute eta.
|
|
|
Gainera, ikusi dugu inguru kondizio
|
batzuek
ere eragin diezaioketela karga mentalari; adibidez, tenperaturak, argiztapenak eta zaratak.
|
|
|
GOGOAN IZANInguru kondizioetatik eratorritako faktore
|
batzuek
ere eragin dezakete estresa.
|
|
|
Langilearen kondizio pertsonal
|
batzuek
ere eragin diezaiekete arrisku faktore horiei; esaterako, adinak, osasun egoerak, prestakuntza mailak edo esperientzia profesionalak. Kaltea izateko probabilitatea areagotu dezakete kondizio horiek guztiek.
|
|
|
Azkenik, medikamentu
|
batzuek
ere eragiten dituzte aldaketak gernuaren usain normalean.
|
|
|
Modu horretara, belaunaldi berrietako ikasleak eskolara joango lirateke hizkuntza txikia lehen hizkuntza dutela. Garbi dago, beraz, ez dela nahikoa esparru bakar batean eragitea (eskolan, adibidez), eta, aldiz, beharrezkoa dela, aldi berean, beste esparru
|
batzuetan
ere eragitea (etxeko/ kaleko esparruetan, adibidez).
|
|
|
Arlo lerroak dira beren prezioetan petrolioaren igoera jasotzen duten sektore nagusietako bat, tarifen igoeraren bidez; erabiltzaileek, berriz, orain arte baino garestiago aterako litzaieke gasolina depositua autoan nola bete. Baina erregaien erabilera ez litzateke zigortuko petrolioaren prezioak igo egingo balira, kontsumitzaileen beste kontsumo objektu
|
batzuei
ere eragingo lieke. Etxebizitzen eraikuntzan erabiltzen diren “urre beltzetik” eratorritako materialak (isolatzaileak, plastikoak edo aktibo finantzario horren mendeko bestelako materialak) igotzearen ondorio zuzena etxe baten kostuak izango lirateke garrantzitsuenak.
|
|
|
Urtero 2.000 km2 landare lur izatera iristen dira hauts ekaitzak, eta gero eta gogorragoak dira. Biodibertsitatean, nekazaritzako produkzioan edo arnasketa arazoetan duen eraginak ez dio bakarrik Txinari eragiten, inguruko beste herrialde
|
batzuei
ere eragiten die, hala nola Japoniari eta bi Koreei. 1978an, Txinak “gotorleku berdea” hasi zuen, Harresi Handiarekin batera.
|
|
|
Miopia giza begiaren nahasterik arruntena da, eta, batez ere, herentziazko ezaugarria da. Osasun publikoko arazoa izateaz gain, miopiak beste begi nahaste
|
batzuk
ere eragiten ditu, hala nola erretina askatzea, makula endekapena eta glaukoma eta kataratak goiz agertzea. Ikerketa handiko hamarkadak izan arren, miopia eragiten duten gene espezifikoak ez ziren identifikatu.
|
|
|
Hurbildu diren auzokideen aurka bortizki jokatuz gomazko pilotak jaurtiz eta porrazoak emanez alde guztietatik. Kukutzako abokatuaren aurka ere jo dutelarik eta zauritu
|
batzuk
ere eragin dituztelarik. Egun luzea espero dogu izatea, momentuz barruan jende pila bat dago barruan eta oso animoso (irakurtzen jarraitu).
|
|
2012
|
|
|
Arrisku faktore psikosozialen ondorioz, lanak beste patologia
|
batzuk
ere eragin ditzake:
|
|
|
tenperatura balio normalen azpitik jaistea (34,6 ºC baino gutxiago). Hotzetan luzaro egon izanaz gainera, beste faktore
|
batzuek
ere eragin dezakete hipotermia: desnutrizioa, toxikoak hartzea, arrazoi endokrinoak (hipotiroidismoa, esaterako), hedadura handiko erredurak edo botikek (anestesikoek) eragin dezakete hipotermia, besteak beste.
|
|
|
Cuesta doktoreak dio desnutrizio horren atzean osasun arazo batzuk egon daitezkeela geriatria aroan, hala nola, hortzak galtzea, irensteko zailtasuna, botikak hartzea eta jateko gogoa galtzea. Hala ere, beste gizarte faktore
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola, adineko pertsona askoren bakardadeak. Desnutrizio hori saihesteko, SEGGk dieta “orekatua” proposatzen du.
|
|
|
Bitarteko batzuen arabera, birus hau Israelgo eta Estatu Batuetako adituek garatua erasotzeko Irango programa nuklearra, eta eragile nagusietako bat da Irango plan atomikoaren atzerapena. Gainera, gerra informatiko hauek k kudeatutako beste gailu eta sistema
|
batzuei
ere eragiten diete ordenagailuak, hala nola= »http ://es.wikipedia.org/wiki/ Ibil%C3%ADculo_ a%C3%A9reo_ no_ tripulatua»–Dronak, Estatu Batuek garatutako tripulaziorik gabeko hegazkinak. bat herrialde horretan borrokatzeko erabiltzen diren hiru hegazkinetatik.
|
|
|
Eritasun hori artikulazioaren eraketan gertatzen den anomalia da, eta batez ere arraza handietan gertatzen da. Askotan, displasia jatorri genetikoko afekzioa da, nahiz eta beste faktore
|
batzuek
ere eragina izan dezaketen, hala nola elikadura motak.
|
|
|
Dieta osasuntsua eta ariketa dira zahartzaroan osasuntsu zahartzeko eta autonomia mantentzeko prebentzio arau nagusiak. Beste neurri
|
batzuek
ere eragina dute etapa honetan, baina bi horiek dira eraginkorrenak. EROSKI CONSUMER aldizkariko adituek azaldu dute hori, Zahartze Aktiboaren eta Belaunaldien arteko Elkartasunaren Nazioarteko Urtea dela eta.
|
|
|
linfoma da ohikoena. Kasu horretan, linfozitoak kontrolik gabe hazten dira, oro har, linfa gongoilen barruan, baina batzuetan beste ehun
|
batzuei
ere eragin diezaieke, hala nola gibelari, bareari eta hezur muinari. Linfoma mota asko daude, modu desberdinean agertzen eta eboluzionatzen dutenak.
|
|
|
3 Karramarro amerikarra (Procambarus clarkii) Karramarro amerikarrak Espainiako ibaiak kolonizatu ditu eta arrisku larrian jarri du bertako karramarroa. Beste espezie
|
batzuei
ere eragiten die, hala nola anfibioei eta arrainei, eta haien jorratzeko ohiturak kalteak eragiten ditu laboreetan. Espezie hori XX. mendeko 30eko hamarkadan sartu zen Europan giza kontsumorako.
|
|
|
Besteak beste, aztertu egiten da RTVEko kanal publikoen eta kateen kopurua murrizteko aukera autonomikoak eta tokikoak. Aldaketa horrek
|
batzuei
ere eragin diezaieke kanal hauek emititzen dituzte: LTDko definizioa, handiagoa kontsumitzen dutelako espektroaren espazioa.
|
|
|
Mukieria oso gaixotasun kutsakorra da, eta munduko leku guztietan diagnostika daiteke. Txakurrei eraso egiteaz gain, beste espezie
|
batzuei
ere eragiten die, hala nola hudoari, bisoiari edo mapatxeari. Ez da diagnostikatzen etxeko katuetan.
|
|
|
Gaixotasun horren sintomak ezagutzen ikastea funtsezkoa da; izan ere, garaiz tratatzen ez bada, eklampsiak txakurraren heriotza eragin dezake. Txakurraren eklanpsia ezagutzea ‘Med Friendly’ aldizkari zientifikoaren datuen arabera, esnearen eklampsia edo sukarra ez da pertsonen gaitza soilik, beste ugaztun
|
batzuei
ere eragiten die, hala nola txakurrari. Eritasuna atzemateko sintomen artean, nabarmentzekoak dira urduritasuna eta eszitazio anormal bat bularreko txakurrean.
|
|
|
Otsoak landareak ere naturan edaten dituela jakiteko aztarnatzat balioko du agian. Hala ere, ohitura horrek, ohikoa izan arren, ez du txakurra arriskuan jartzen, eta belarra jaten duen txakurraren jokabide arazo
|
batzuk
ere eragin ditzake.
|
|
|
Hona hemen lau aholku lagungarri. 1 Une oro lo egiteko aprobetxatu Etxean jaio berri batekin, garrantzitsua da lo egiteko aukera bakoitza aprobetxatzea Lo faltak neke handiagoaren sentsazioa eragiteaz gain, beste efektu
|
batzuk
ere eragiten ditu: umore txarra, suminkortasuna eta arreta gaitasun txikiagoa.
|
|
2013
|
|
|
Aipatutako jarduera esparruak ez dira hartu behar konpartimentu estanko independente gisa; hala, enpresak erantzukizun sozial korporatiboaren irizpideetan oinarrituta egiten dituen ekintzek esparru jakin batean jar dezakete arreta, baina beste esparru
|
batzuei
ere eragin diezaieke.
|
|
|
Pribatutasuna eta segurtasuna ez dira ordenagailuetara bideratutako gai informatikoak bakarrik, telefono mugikorrei eta beste gailu eramangarri
|
batzuei
ere eragiten diete. Informazio pertsonala lapurtzea edo gaizkile informatikoek banku pasahitzetara sartzea dira ohiko gertakaririk ohikoenak.
|
|
|
Berriki egindako azterlan baten arabera, lan prekarioa langabetua izatea bezain arriskutsua da osasun mentalerako. Antsietateaz eta depresioaz gain, lan prekarioak beste ondorio psikologiko negatibo
|
batzuk
ere eragiten ditu, hala nola tentsioa, injustizia sentsazioa eta, are gehiago, gizartearekiko nolabaiteko erresumina. Artikulu honetan azaltzen da zergatik aldi baterako lanak, kalitate txikikoak edo segurtasun gutxikoak dituztenek depresio eta antsietate arazo gehiago izaten dituzte.
|
|
|
Madrilgo osasun zerbitzuko medikuek diote sukarra prozesu arin baten ondorio dela. Beste faktore
|
batzuek
ere eragin dezakete, hala nola giro beroak, arropa gehiegi izateak edo txerto baten aurrean erreakzioak. Baina neurri batzuk hartu behar dira:
|
|
|
Liz Henry Zergatik daude orain haur eta gazte gehiago miopeak? Miopia sarritan herentziazko faktoreekin lotzen bada ere (bi gurasoekin dituzten adin txikikoen %60k ere bai), beste ingurumen kausa
|
batzuek
ere eragina dute. Nabarmenenetako bat da haurrek aire zabalean ahalik eta gutxien irautea, eta gailu mugikorrak gehiegi erabiltzea, ikusmenari kalte egin diezaioketenak.
|
|
|
Industria lehentasuna bada, edozein laguntza emateko halako planen bat exijitu litzateke, eta MCC Taldeak ardurak bere gain hartuko dituela bermatzea. Edozein planek enpresa guztien egoera aintzat hartu luke (EDESA, GRUMAL...), baita enpleguak ere, kooperatibako bazkideak eta soldatapekoak barne (finko eta aldi baterakoak direla ere). 4 Gobernuak gidatu lukeen politika industrial horren gabeziak bestelako arazo
|
batzuk
ere eragiten ditu, eta horiek gutxieneko herri ikuspuntu bat izanik ez lirateke gertatu. Agian gobernuak egin duen kalkulu politiko baten ondorio da, baina ez da itxurazkoa politika industrialean Aldundiak lehian ibiltzea, zeinek egiten duen gehiago, bitartean ikuskizuna ETBk zuzenean ematen duelarik.
|
|
2014
|
|
|
Agidanez, marruskadura sentsazioa lor daiteke elektrobibrazio bidez, ukipen pantailetan. Tenperatura, testura eta beste sentsazio
|
batzuk
ere eragin nahi dira. Eta aipatu dugun minarena ere ez da urruti ibiliko?
|
|
|
« gizentasuna txakurren artean osasun arazo ohikoena da», azaldu du Ernie Ward albaitariak, albaitariak, eta azterketa luzea egin du txakur eta katuetan gehiegizko pisuak izan dituen ondorioei buruz, Aebetan egina. Txakurraren obesitatea gaixotasun bat da, beste gaitz
|
batzuk
ere eragin edo larriagotu ditzakeena, hala nola zakurren artritisa, bihotzeko bihotzeko gaixotasunak txakurretan, diabetea kanalean, eta animalien birika gaitasuna murriztea. Txakurren gehiegizko pisu arazoak, ordea, ez dira erraz antzematen jabeek.
|
|
|
Erabiltzen den tenperaturatik, neurri handi batean, errezeta emaitzaren araberakoa izango da, eta kolore eta usain ona lortuko da. Beste alderdi
|
batzuek
ere eragiten dute, hala nola elikagaiaren Phak, hezetasun mailak edo azukre eta aminoazidoen kopuruak. Barbakoa eta erretako elikagaiak Sua sugarrarekin zuzenean kontaktuan jar daitekeen barbakoa batean janaria prestatzeko, zenbait substantzia sor ditzake, hala nola hidrokarburo aromatiko poliziklikoak (HAP); adibidez, bentzopirenoa eta dibentzoantrazenoa (mutageno ahalmena dutenak), hau da, DNA aldaketak eragiten dituztenak, minbizia izateko arriskua areagotu dezaketenak.
|
|
2015
|
|
|
|
batzuk
ere eragin garrantzitsuak dituztela: euri azidoa sortzen
|
|
|
zimurrak, erlaitzak, eltxoak, liztorrak, armiarmak, arkakusoak, beldarrak… Eta ziztadak, min handia, min edo min handiagatik. Pertsona
|
batzuek
ere eragin diezaiekete beren osasunari, liztor eta erleen pozoinari alergia diotenekin gertatzen den bezala, erreakzio alergiko larria eragin baitezakete. Ziztadak eta hozkadak:
|
|
|
Irudia: rapvich Tamalez, eraldaketa horiek «zauriak eta bere ikusmenean eragin nabarmena izan dezaketen gaixotasun
|
batzuk
ere eragin dituzte», ondorioztatu du Cornelleko Unibertsitateak (AEB) egindako katuetako osasunari buruzko azterketa luze batek. Horrek azaltzen du katuetako begi minak ez direla arraroak.
|
|
2016
|
|
|
Beste alor
|
batzuetan
ere eragiten du begano izateak. Janzteko edota produktuak erosteko orduan, adibidez; gorbata eramaten du egunero Arratibelek lanera, eta zetazkoak ez direnak topatzea ez omen da lan makala izaten.
|
|
|
Hizkuntza soziologiaren eta horren baitako demolinguistikaren perspektibatik zehaztapen argia egin da inoiz Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzatik, V. Inkesta soziolinguistikoaren lanketan jardundako lantalde teknikoaren eskutik seguruenik. Iparraldeko egoeraz ari delarik, adibidez, euskararen erabileran eragiten duten faktore nagusiak euskaldunen dentsitatea harreman sarean, eta euskaraz egiteko erraztasuna direla zehazten da bertan226 Bi faktore horiez gain, badira beste
|
batzuk
ere eragina dutenak, hala nola, lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa. Faktore horiek guztiek fluktuazio jakingarriak dituzte jardungune batetik bestera227"
|
|
|
Hala ere, ez du uste «karta bakarra» Bizkaiko hiriburuan jokatzen duenik euskarak. Beste herri
|
batzuetan
ere eragin behar dela dio.
|
|
|
«Familia transmisioa hobetzen ari da». Hori bultzatzeko beste alor
|
batzuetan
ere eragin behar dela uste du soziolinguistak: «Badakigu eskolaren eta familiaren arteko lankidetza beharrezkoa dela euskararen jarraipena eta erabilera segurtatzeko.
|
|
|
Beste pertsona
|
batzuek
ere eragiten diete kontsumitzaileei. Adibidez, preskriptoreek aholkuak edo aginduak ematen dituzte ondasun bat edo zerbitzu bat erosteko orduan, gaian adituak direlako.
|
|
|
...uz gertatzen den arnasketa zelularra; elikagaien digestioa; sumendietako erupzioetan sortzen diren gasak; magmatik mineralak sortzea; ur zikinetako edo edarietako gas burbuilak sortzea; bizkotxoa edota ogia egiteko erabiltzen den hartzidura prozesua; materia organikoaren usteltze prozesua; elektrizitatea sortzeko piletan gertatzen diren erreakzio kimikoak& Jakina da, baita ere, beste erreakzio
|
batzuk
ere eragin garrantzitsuak dituztela: euri azidoa sortzen duten erreakzioak; metalen herdoiltzea; eta hainbat elikagairen oxidazioak (sagarrena, esaterako).
|
|
|
Egoera horrek gaixotasun larriak eragin ditzake, hala nola bularreko angina, bihotzeko gaixotasun koronarioa (ECC), miokardioko infartua edo garuneko hodietako istripua, besteak beste. Gaitz horiek jasateko arriskua ere gerta daiteke, edo beste osasun arazo kroniko
|
batzuek
ere eragin dezakete, hala nola diabetesak eta hipertentsioak. Adituek diotenez, diabetesa izateak lotura handia izan dezake LDLren maila altuekin; gainera, gaixotasun kardiobaskularraren arriskua areagotu egiten da biak daudenean.
|
|
|
6 Elikagaien segurtasuna sektore askotakoa eta diziplina anitzekoa da. Hainbat profesionalek elkarrekin lan egitea funtsezkoa da, elikagaien segurtasunaren alderdi guztiak hartu nahi badira kontuan, osasun publikotik, merkataritzatik edo hezkuntzatik. 7 Elikagaien poluzioak ekonomiari eta gizarteari eragiten die. Osasun publikoaz gain, elikagai kutsatuek beste arlo
|
batzuetan
ere eragiten dute, hala nola esportazioetan, turismoan, elikagaien manipulatzaileetan eta garapen ekonomikoan. 8 Tratamendu farmakologikoekiko erresistenteak diren bakterioak. Mundu mailako kezka nagusietako bat mikrobioen aurkako erresistentzia da, urtez urte handitzen ari dena, nekazaritzan eta abeltzaintzan gehiegizko antimikrobianoak erabiltzearen ondorioz, gizakietako erabilera klinikoez gain.
|
|
2017
|
|
|
Printzipioz, Trumpek beste helburu batzuekin hartutako erabaki
|
batzuek
ere eragin izugarria izango dute edo izan dezakete Silicon Valleyko enpresetan. Urtarrilean, terrorismoari sarbidea eragozteko aitzakiaz, AEBra sartzea galarazi zien Siria, Iran, Irak eta beste lau herrialdetako herritarrei.
|
|
|
Nabigatzean, bultzadaz gain, beste indar
|
batzuek
ere eragiten dute.
|
|
|
Modu egokian funtzionatzen ez badu deiak, beste alderdi batzuk ere badaude. Baliteke estaldurarik ez duten beste arrazoi
|
batzuek
ere eragitea deiak, adibidez, SIM txartelaren akats fisiko batek. Kasu horretan, «SIM gabe» edo «SIM txartela detektatu gabe» motako mezuak bilatu behar dira, eta, hutsegite hori izanez gero, txartelaren kopia bat egin litzateke.
|
|
2018
|
|
|
A Face in the Crowd (Elia Kazan, 1957) filmaren moldaketa bat ere ari zen prestatzen, baina Broadwayko finantzaketa arazoek galarazi zuten proiektu horiek guztiek aurrera egitea. Horietatik berreskuratutako lana da, nolabait, Look Now ren ernamuina.Musikalen proiektuez gain, beste lan
|
batzuek
ere eragin dute musikariarengan diskoa sortzeko garaian. 2017an, Costellok 1982an grabatu zuen Imperial Bedroom diskoa berreskuratu zuen bira bat egiteko.
|
|
|
Erreakzioaren larritasuna tartekoa denean, organismoaren beste zati
|
batzuei
ere eragin diezaiokete sintomek, eta, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak ager daitezke.
|