|
2000
|
|
|
Iragocojaco berevijotzianez guichitan, vizi era
|
batari
ondoeristia; ainche cerubaerreztuagoirabaztendalacoarguija taezauberia; aincheJaungoicuaondo serbiduco leuquialapensautavijotza poztutia; vizieraaxe, berecautanleguez, sarrigogoraetortia; edogogotiquenduezin izatia... (Icas III, 316).
|
|
|
eta, atrición, adierazteko);. Batariesatenjaco contricinoia.Tabestiariatricinoia. Edo
|
batari
esatenjaco, amodijozcodamuba.Tabestiari, bildurrezcodamuba. Icas III, (121).
|
|
|
Ez ote dugu aski, arrazoin horren frogatzeko, Nafarroako erregina Margaritaren Heptameron eta Axularren Gero elkarren ondoan ipintzea eta konparatzea, ikusteko zein denborak ziren batarenak eta zein bertzearenak? Bai, badakit oso liburu diferentak direla, konparaezinak eta juntaezinak alde batetik, jeneroetarik hasi eta prosaren azken gorabeheretaraino; baina, bertzetik, zalantzarik ba ote dago,
|
batari
zein bertzeari darion spirituaz denaz bezainbatean, ezen Gero k ez duen zabaltasuna eta irekitasuna duela Heptameron ek, gizarte libreago eta permisiboago baten aieru eta seinale.... Eta ez al zaizu iduritzen, ildo beretik, ezen mosen Bernat Etxepa reri ere neke eta gaitz gertatuko zitzaiola egun hainbat poemaren skribatzea, nola skribatu baitzituen bere denboran?
|
|
2001
|
|
|
Sok. Orduan, nik erakutsi dudan moduan, gauza batzuei buruzko zientzia bat eta beste gauza batzuei buruzko beste zientzia bat daudela diodanean,
|
batari
arte izen
|
|
|
Platonentzat, adimenaren gainetik edo azpitik bada zerbait gizakiagan, adimena erabili gabe zerbait ezagutu, gogoratu egiten duena, adibidez. Aristotelesek onartu egiten du giza gogoak bi zati arrazoimendun dauzkala; eta
|
batari
zati ezagulea eta besteari zati arrazoigilea deitzen die22 Baina, beti ere, ‘arrazoimen zuzena’ eginez gizakiaren jaun, gidari, epaile bakar.
|
|
|
Baina izan zen gauza ezen, Vladimirren industria pirogenikoak kontrako efektua eragin eta, inkietaturik, nire txilibitua ez zela neguetako kaxernetatik ateratzera deliberatzen; badaezpada ere, kieto gelditu nintzen armairu barruan mekaniko protesiko haren saioa bukatu zen arte. Vladimirrek, bere tresneria guztia erabili eta gero, ordura arte intzirika eta garrasika ibilitako bai nire amorante ohia, eta bai haren lehengusina ere, plazeraren paroxismoan, bi eskultura postmoderno eginda utzi zituelarik, zupoarekin ekin zien, txandaka, untxi maniako baten gisara, eta
|
batari
nola besteari espermazko txorro koloreaniztun emankor, oparo, naro bana oparitu zien, eskuzabal (pitozabal?). Ekinaren une gogoangarriena iruditu zitzaidan, txikitan Montjuich en ikusiriko iturria gogorarazi zidan ber. Espektakuluak kemenak oro galarazirik, unaturik, isil isilik gelditu nintzen armairu barruan sexu adulto eta helduaren hiru metalurgikoak elkarri besarkaturik lo gelditu ziren arte; gero, goizetik, lo zeudela, poliki poliki atera nintzen; mekaniko beltzak begi bat ireki zuen, baina maiordomoa nintzela estakuruarekin ospa egin nuen etxe hartatik betikoaren betikoz.
|
|
2002
|
|
|
Par. Bainan bat den bitartean, ezta bertzearen bertze izanen;
|
batari
ezpaitagoko zerbaitetaz bertze izaiterik, bertzeari baizik, eta huneri soilik, arean.14
|
|
|
Par. Baina izaera hauietarik bat ere, eztagoko
|
batari
.
|
|
|
Par. Gauza hekietarik batbedera bat baldin ba da, ordean biko heietariko edozein
|
batari
unitate bat gehituaz geroz, hiruko kopurua ez othe iritxiren?
|
|
|
Par. Eta ukhitzerik ezpa da, ez batak ukhituko dio bertze gauzeri, ez garaitikoek
|
batari
.
|
|
|
Par. Bertze hainbertze gerthatuko zaio
|
batari
bere buruaz ere; nolanahi ere berez handitasunik ez tipitasunik ezpaitu, eztezake beregan gainditu ez bertzek gainditua izan; bainan hedago berdineko denez, berberaren berdina da.
|
|
|
Erremon, giro sentimentuzkoan hain murgildurik egoana, harritu egin zan. Begiak zabal zabal jarri zituan, eta
|
batari
eta besteari, gurasoak ohi dauan samurtasunez begira eta geldi, tentelduta egoan.
|
|
|
Par. Lehenik, galde hau egin dezagun: bata ez baldin ba da, ¿ zer gerthatuko zaio
|
batari
–
|
|
|
Par. Eta bertze gauzeri buruz, ez othe berdin gerthatuko
|
batari
–Hekiek baino handiago ba litz, numeruz gaindituko lituzke; tipiago izanik, hekietaz gainditua izanen; handiagoan berdinak izanik, numeruz ere berdin.
|
|
|
Par. Izakia, ez baldin ba da,
|
batari
dagokola iduri du, beraz.
|
|
|
Esaterako, emakumeek, gizonek bezala, diru sarreretan beraien ekarpena egitea onuragarritzat jotzen bada ere (baloratiboa), bikote harremanetan arazoak sortzeko aukerak daudela adierazten da emakumeen diru sarrerak gizonenak baino handiagoak izanez gero (aplikazioa). Halaber, heziketa
|
batari
edo besteari onartu arren, arazoak sortzen dira heziketak emakumeari bere bizitzan hierarkia lehentasunak sortzeko aukera ematen badio, edo bere ezagutzak maila profesionalean egikarituz emakumeak lorpen ekonomikoak eskuratzen baditu (Silvestre, 1997: 102), zer esanik ez soldata gizonezkoarena baino altuagoa bada.
|
|
|
ZAUNKeko Gorka Hernandezek ongi dio: nolakoa zaren, horrelako eskiak komeni zaizkizun bezala, zakurra ere oso diferentea komeni zaio
|
batari
eta besteari.
|
|
2003
|
|
|
 ¿ Eten da mutilchoren bat? Bada erdibitu bedi arbolacho gazte bat, ipiñi edo jarri bitez alde bietatic guizon bi, baña contu,
|
batari
deitu bear zaio Domingo, ta besteari Francisco, eta oiec bioc emango dioe batac besteari iru bider aurra arbola erdiratuaren erditic; ta au gucia eguin bear da S.Juan vespera gaberdian, ta onenbesterequin sendatuco da aurra edo mutilgaztecho ura. Gaitz luzen batequin dago urlia; argalduaz, edo guciz consumituaz dijoa verendia?
|
|
|
Erlijioaren espiritu esparruan elizaren ahalmenak ezartzeaz gain, Jainkoak dakar erregeak errege izatea politikaren denbora esparruan, eta gobernatzaileei ere, berak eman dizkie erabiltzen duten boterea nahiz agintea. Horrenbestez, erlijio eta politikak aitortutako printzipio erkide bakarra jainko ordena hori izanik, bi biak joan behar dira batera, eta elkarri laguntza eman behar diote, hala gizabanakoek
|
batari
zein besteari men egin ahal izateko modu zehatz eta zintzoan, nola bien arteko ministroek euren eginkizunak bete ahal izateko, osagai bateratzaile moduan espiritua eta erregelak erabiliz; horren guztiaren ondorio bezala, esan daiteke erlijioa eta benazko politika beti doazela batera.
|
|
2004
|
|
|
Gatozen, hortaz, egiazko eta benetako hizkuntzen bizitzara: nork, nori, noiz, nola, non, zertaz eta zergatik hitz egiten dio halako edo holako mintzairan batak besteari eta besteak
|
batari
, soziolinguistikaren literatura klasikoan ohikoa den hizkera erabiliz.
|
|
|
Eta bi mundu horien artean poeta dago,
|
batari
eta besteari beha. Bera ez da eskalea, ez da kale bazterrean bizi, badu aterperik, janaririk, adiskiderik... eta halere" eskelaria bezain pobre eta beharretan nabila" (HH, 52 or.). Gandiagak Madrilen egin zuen bezala, gizatasun apur baten bila dabil gure poeta, eskale baten modura kalez kale.
|
|
2005
|
|
|
Esan gabe doa Robert M. Solowen esanarekin erabat ados gaudela, ez dugu inolako zalantzarik lehentasunak zehazteko unean, baina atzera azpimarratuko dugu" tandem" ideia" garapen iraunkor" binomioari dagokionez. Garapena eta iraunkortasuna aldi berean hartu behar ditugu kontuan,
|
batari
zein besteari buruzko gaien azterketari modu bereizian ekiteko gogoa saihestuz. Izan ere, ez da garapenik izango, garapen honek denboran zehar irauteko beharrezko oinarri naturala suntsituz gero horretarako.
|
|
|
Gizon amultsua eta jatorra zinez. Eskoletan, batzuetan, irakasleari entzunez gainera, bi liburu izaten zituen aldamenean,
|
batari
eta besteari tarteka begiratu bat egiten ziela. Gehiegi ez ote zen?
|
|
2006
|
|
|
Bi aldeetako ikasleak konparatzeko eskatuta, biek ere helburu antzekoa edo berbera dutela dio; guztien asmoa fama eta musikaren bidean aurrera egitea dela. Kontua da
|
batari
eta besteari zein garrantzia ematen dioten, argitu digu gero.
|
|
|
Ezin zitekeela? Gero, ordea,
|
batari
eta besteari galdezka, Aranzadi Elkarteko kide batek eman zidan soluzioa. (Ni, 17 urteko gaztea, eta Aranzadiko bazkide nintzen!).
|
|
|
Honi eran behar dira, horrela bakarrik barneratsitako legeak zein egitura duen aintzat hartuta, behin sumarioa amaitu eta gero, alderdiek behin behineko kalifikazioa egiten dute epaitu beharreko egitatearen gainean. Ondorio horien gainean egiten dira, epaiketa osoan zehar, frogak; eta, epaiketa amaitzean, fiskalaren txostena eta akusatuaren defendatzailearen txostena besterik geratzen ez direnean,
|
batari
eta besteari baimena ematen zaie eurentako kalifikazio juridikoari buruz. Hala bada, zer nolako zailtasuna egon daite lehenengo kalifikazioa baieztatu, zuzendu edo aldatzeko, frogak begi bistan izanda.
|
|
|
Frustrazio iturri amaigabea dira. Bukaera goxoa agintzen duen erdibidean uzten zaituzte, botata, eta" azkenean iritsiko banintz..." pentsatuta kosta egiten zaizu
|
batari
zein besteari uko egitea. Lorik egin ezin duzunean ere ondo datoz.
|
|
|
Buru talka deitzen genion jolasaren oso zaleak ginen eskolako lagunak, eta Hermann eta Zezenko deitzen genion mutil kankarro bat izaten ziren beti irabazle. Gimnasia egiten hasi nintzenetik, ez nuen
|
batari
ala besteari irabaztea beste ametsik eta kopeta logelako horma baten kontra jarririk, hankak pixka bat atzeratu eta, bultza eta bultza, indarra egiten nuen buruaz. Goiz batez, Zezenkoren aurka jokatzea egokitu zitzaidan.
|
|
|
Triesteko dialektoan ariko zirela pentsatu nuen. Beha egon nintzen, orain
|
batari
eta gero besteari, eta ikusi nuen Umbertok atzerako halako bat eragiten ziola etxekoandreari, seguru asko emakumeak berak ere definitzen, edo aitortzen, ez zekien arrazoi gorde batek bultzatutakoa.
|
|
2007
|
|
|
Zuk bezala egin nuen: grabagailua hartu eta
|
batari
eta besteari galdezka hasi, ze hainbat gauza ahaztuta neuzkan. Hura idatzi nuen, baina motz samar geratu zitzaidan.
|
|
|
Gure kasuan matrimonio bakoitzak berariazko kontratua duenez,
|
batari
eta besteari zor zaizkion eskubideak ere desberdinak dira.
|
|
|
Terrorismoari laguntza politikoa ematea, esanbidez nahiz isilbidez, ekintza terroristak legitimatuz, bide baketsu eta demokratikoez landa helburu politikoak lortzeko, edota terrorismoa edo horren ondorio diren oinarrizko eskubideen urratzeak errugabetuz eta
|
batari
zein besteei garrantzia kenduz.
|
|
|
a) Terrorismoari laguntza politikoa ematea, esanbidez nahiz isilbidez, ekintza terroristak legitimatuz, bide baketsu eta demokratikoez landa helburu politikoak lortzeko, edota terrorismoa edo horren ondorio diren oinarrizko eskubideen urratzeak errugabetuz eta
|
batari
zein besteei garrantzia kenduz.
|
|
|
Mendira ez zenean gutakoren baten etxean izaten genuen biltokia, baina horretarako bakea emango ziguten lekua behar. Nire etxea ez zen oso egokia, bi anai arreba gazteago ditudalako, Arantxa eta Jon, eta
|
batari
nahiz besteari muturra sartzea gustatzen zitzaielako. –Alde hemendik?
|
|
|
beti hara eta hona. Ogia erosi, ezpainak pintatu, korrika egitera irten,
|
batari
lagundu, besteari agindu, lapikoa sutatik apartatu, lanera joan, bezeroei kaixo esan, pixka bat haserretu, pertxak bere lekuan utzi, arrainei ura aldatu, postontziko gutunak ireki, hau, hura, bestea. Estimu handitan zuen normalean jendeak Svenen ama, xakean erreginak izaten diren bezala.
|
|
|
Kasu horietan, badirudi lege berak arautu behar dituela bai
|
batari
bai besteari eskatu eta eskaini dakiekeena. Bikotea osatzen duten egoera biri tratamendu bera ezarri nahi zaienean justizia arauaren bidez, simetriaren arabera funtzionatu behar da.
|
|
|
Izaki organiko baten hats artekogabea haren balio sentsuzko eta bai izpiritualean, organiko ororen natura partekatzen du, alegia haren baitan zer bakoitza besteari eskerrak dagoela, eta guztia, dena barrentzen duen indar
|
batari
eskerrak429.
|
|
|
Nafar espainolistarik antzekoena nafar abertzale bat da. Tradizio liberal eta demokratikoaren eskasia igar  tzen zaie
|
batari
zein besteari.
|
|
2008
|
|
|
eta osaba Bixenterekin ere tarteka, ondorioz, edo izeba Ursularekin, Honoratoren jardunaz hitz egiteko, edo Beñardorenaz, Honoratok eta Beñardok bat egin baitzuten eskolan bolada batean. Halakoetan, baina, maisuak egiten zituèn iruzkinek,
|
batari
zein besteari buruzkoek, ez zuten zer ikusirik, Honoratoz ongi mintzatzen baitzen beti?. Zuen mutil horrek erraztasun ikaragarria du, letrak azkar ikasten ditu, irakurtzen ere hasi da, gaztelaniaz gero eta hobeto moldatzen da, latina ere azkar ikasiko luke, aizu, eta auskalo izen handiko abokatu bihurtuko ez ote zaizuen, horretarako aukera ematen badiozue!?
|
|
|
Gorbatadun gizon bat egunkaria irakurtzen ari da, orri handi baldarrak begiekin ezker eskuin berri interesgarrien bila arakatzen balebil bezala. Lidiak
|
batari
eta besteari, batzuei eta besteei begiratzen die tarteka, diskrezioz. Treneko giroan, mundu txiki horren parte direla begitandu zaio, kulunka samurrekin batera euren gorputzak dantzatuz ibilgailuarekin bat egiten dutenak?
|
|
|
Ax 231: Eta berriz bertze aldetik nola iustiziak alegatzen zioen legeak begiratu behar zirela, eta
|
batari
barkhatzeaz bertzeak ausartzia hartuko zuela. Eta iustiziaren arrazoin haur bortitzago iduriturik, semea galduko bazuen ere, deliberatu zuen eta manatu iustizia egin zedilla, bere semea atzeman ziazotela, eta begiak legearen arauaz a thera zia tzotela. Erresuma k ia kin zuenea n bere erregeren deliberamendua, bildu zen komun guztia eta ioan zeikan guztia batetan othoitz egitera arren nahi zioen bere semeari barkhatu.
|
|
|
Bestaldetik ere, ezin nabariago erakusten du horrek, aldiak aldi, gizabanako orok gauzen eta eskubideen gainean duen eremu berezkoa eta ezin hautsizkoa, bertan dagoela jabearen erabakimenik beteena. Horrexegatik, hain zuzen ere, Axular-ek bi adibide esanguratsu darabiltza,
|
batari
zein besteri dagozkion ondorioak oso agerikoak baitira, bere inguruan dituen merkatari zein etxagunen bizimoduan.
|
|
|
Nire baieztapen hori 1989an argitaratutako artikulu batekoa zen. Oraingoan antzu irizten dio eztabaidari, eta guztiz orojakile, salomonikoki banatzen digu
|
batari
eta besteari dagokiguna. Zientzia eta zorroztasuna ahoan, ez da gai izan begiratzeko zer esaten zen nire liburuan, ze, edo irakurtzen ahaztu zait, edo ez du han ez zegoen ezer berririk aportatzen.
|
|
|
Euskaraz, gaztelaniaz bezala, hitz bi ditugu geure faunako bi narrasti ezagun izendatu eta elkarren gandik bereizteko:
|
batari
muskerra> deritzogu eta besteari, aldiz, sugandila, > espainolez lagarto> eta lagartija, > hurrenez hurren.
|
|
|
362 Cf. Azkueren 1922.10.30eko gutuna Bähri: «erizkizundi ori Euskaltzaindiaren aginduz neronek egin nuen eta gero erri ta auzo guzietara
|
batari
eta besteari bidali dizkiegu baña batzuk zaletasunik eztutelako, beste batzuk luze ta sailtxoa dalako, eta beste askok alperkeriz oso gutxik baizik eztute erantzun eta lan bearbearrekoa izanik A. Polikarpo Iraizoz gure bekadun dan eta zure eskuetan eta ardurapean uztea erabaki degu.» Ikus orobat Azkuek Bährekin izandako korrespondentzia 19221924 urteen artean, egindakoa zehaztuz (orain i...
|
|
|
Euskara etxetik dakarrenari etxekoa estimatzen, prestigiatzen, onesten, onartzen bultzatzen lagundu behar zaio; eta etxetik ez dakarrenari euskararen eredu familiar bat eman zaio. Hortik aurrerantzean,
|
batari
zein besteari, eredu familiar batetik eredu estandar eta jasoago baterako urratsak egin dira. Horrez gainera, eskolan hizkuntzaren erabilera noiz den formala eta noiz ez formala zehaztu behar da eta horren araberako trataera eman.
|
|
|
ANEk
|
batari
eta besteari begiratuko die.
|
|
|
«Etxean lana ere bazegoen. Hor ibiltzen nintzen
|
batari
eta besteari laguntzen», azaldu du. Gero soldadutzara joan behar izan zuen.
|
|
|
Umeak eskolatzeko erabaki hartan zerikusi handia izan zuten bai Honoratok berak, zeinak eskolan egin zuèn aurrerabide ikusgarriarekin harrituta utzi baitzituen etxekoak hasieratik bertatik ia, eta bai maisuak ere, zeinak, bere jarrerarekin, herritar asko erakarri baitzituen bere aldera apurka, orbetarrak tartean, hain zen gizon hura saiatua eta bere ogibideari emana, denbora beteko eskaintzan... erregela, hura bezalako gizarte autoritario batean bere toki ezinbestekoa zuena eta, denborarekin, maisu maistren botere ikur bihurtu zena, maiz astintzen bazuen ere, que quien bien te quiere te hará llorar; eskola zabaldu zenetik, gainera, maisuak igandeetako meza hartu zuen aitzakia herritarrekiko harremanak lantzeko, halako eran, non, elizatik irtenda gero, umeen gurasoekin egoten baitzen... baita Nazarioren aitarekin –bizi izan zen artean– eta osaba Bixenterekin ere tarteka, ondorioz, edo izeba Ursularekin, Honoratoren jardunaz hitz egiteko, edo Beñardorenaz, Honoratok eta Beñardok bat egin baitzuten eskolan bolada batean. Halakoetan, baina, maisuak egiten zituèn iruzkinek,
|
batari
zein besteari buruzkoek, ez zuten zer ikusirik, Honoratoz ongi mintzatzen baitzen beti –" Zuen mutil horrek erraztasun ikaragarria du, letrak azkar ikasten ditu, irakurtzen ere hasi da, gaztelaniaz gero eta hobeto moldatzen da, latina ere azkar ikasiko luke, aizu... eta auskalo izen handiko abokatu bihurtuko ez ote zaizuen, horretarako aukera ematen badiozue!" esan zien aita osabei...
|
|
|
Kaskamotza, hatsak hatsari emanik, gela erdian dago zer gertatzen den ezin ulerturik. Mehatxua non dagoen bila ari da
|
batari
eta besteari apuntatzen. Katuari sakatu eta tiro egin du.
|
|
|
Lehenak gizartearen aurrean gidaritza bilatzen du, bigarrenak gizartearen jarrailaritza. Bi
|
batari
begira.j
|
|
|
Ikusi dugunez, VII 13an Aristotelesek unibertsalaren izaera substantziala ukatzen du, VII 16an ezintasun hura badenari eta
|
batari
ere gaineratuko die:
|
|
|
Ideia berbera agertzen da VIII 6 atalaren pasarte garrantzitsu batean. Pasarte horretan, Aristotelesek, gaiari buruzko pitagorikoen eta platonikoen tesiak kritikatzeaz gain,
|
batari
eta badenari buruzko zenbait ideia nagusi adierazten ditu:
|
|
|
... aporiak konpondu nahi dituztenentzat baliagarria da aporiak xehetasunez zeharkatzea (to diaporesai kalos), ondorengo konponbidea aurretik aporetikoa denaren askapena baita, eta korapiloa ezagutu gabe ez dago askatzerik; baina pentsamenduaren aporiak agerian jartzen du arazoaren korapiloa, aporian dagoen aldetik, horri, loturik daudenei bezala gertatzen baitzaio:
|
batari
zein besteei ezinezkoa egiten zaie aurrera joatea. Horregatik, beharrezkoa da lehendabizi zailtasun guztiak aztertzea:
|
|
2009
|
|
|
Euskal gizarte tradizionala oinarrizko kultura horien parte hartzearen ondorioz sortua da. Eta horregatik,
|
batari
dagozkion ezaugarriak topatuko ditugu bestearenak direnen ondoan.
|
|
|
Ukabilak gogortzea nahiko izan eban. Sast!,
|
batari
, sast!, besteari; otso, azeri, katamixar, ogigaztai eta erbi, bota ahala lurreratu ebazan alkarren ganera, euliak balira lez. Iretargi izarrak ikaratuta ikusten ebelakoan nago Txotxopinen trebetasuna.
|
|
|
Hitz egitea gauza bat zen, horretarako ez nuen arazorik. Esan nahi dut, Elena izan edo Miren izan, gelako politena edo itsusiena, berdin berdin ematen niela hitza
|
batari
zein besteari. Baina haratago joateak?
|
|
|
Benetako perretxikozalea pagadian bezala, metro bakarrean presarik hartu gabe. Lepoa okertuz, bizkarreko izenburuei antzemateko; esku artean
|
batari
eta besteari helduz, lehendabiziko lerroak nola hasi zituzten irakurtzeko. Ohiturari jarraituz, saguen gisara egin nuen ibilbidea:
|
|
|
Maria Bibiana, izan ere, hamahiru urteko neska gazte diskretua zen, zintzoa eta perfekzionista, jarrera hark eskrupulualdiak zituen ondorio kaltegarri, aldian aldian neska astintzen zutenak?, egoera bakoitzera egokitzen zekiena, hartarako bere buruaren aurkako ahaleginean jardun behar izaten bazuen ere maiz, nitasunaren ahotsa isilduz eta egoeraren nondik norakoen mende ipiniz: ..., buru belarri; batzuetan, galerian aurkitzen zuen Maria Bibianak Gabino, eta besteetan gelan; galerian aurkitzen zuenean, beste gaixo batzuekin batera, isilik egoten zen, edo hitz gutxi egiten zuen, edo kanpora irteten zen, baldin eta bere presentziak gaixoen elkarrizketa erosoa eragozten zuela ohartzen bazen; gelan aurkitzen zuenean, berriz, harekin egon eta eskua ematen zion behin edo behin, ez
|
batari
ez besteari ez asaldurarik eta ez urduritasunik sorrarazten ez zièn jarreran, edo santu onbideratzaile baten bizitza irakurtzen zion Maria Bibianak. Vida de los santos izeneko liburua eramaten zuen poltsan, badaezpada?, edo arrosarioa errezatzen zuten elkarrekin, edo, besterik gabe, senideen arteko elkarrizketak izaten zituzten, Jainkoaren bila abiatutako gizontto baten eta emakumetto baten arte...
|
|
|
irudimenak sortu eta landutako zuribide hura gabe ere, hain zeuden biak konbentzituta egiten ari zirenaz: tiro egiteko mementoan ez
|
batari
ez besteari egiten zion bederen armak eskuan dar dar?
|
|
|
Oraindik goizeko tentsioarekin daude. NAIA aulki batean eserita dago
|
batari
eta besteari begira.
|
|
|
Horren ondoren, beste bi artikulutxo aurkitu ditugu nahiko deigarriak;
|
batari
eta besteari ematen dien garrantzia ezberdina delako:
|
|
|
Lehenak gizartearen aurrean gidaritza bilatzen du, bigarrenak gizartearen jarrailaritza. Bi
|
batari
begira.
|
|
|
" Zuk Nikolai imajinatzen duzu, eta nik Laureano Cuesta" –, baina pentsatzekoa da biek berdin jokatuko zutela –irmotasun bertsuarekin, alegia– irudimenak sortu eta landutako zuribide hura gabe ere, hain zeuden biak konbentzituta egiten ari zirenaz: tiro egiteko mementoan ez
|
batari
ez besteari egiten zion bederen armak eskuan dar dar...
|
|
|
Maria Bibiana, izan ere, hamahiru urteko neska gazte diskretua zen, zintzoa eta perfekzionista –jarrera hark eskrupulualdiak zituen ondorio kaltegarri, aldian aldian neska astintzen zutenak–, egoera bakoitzera egokitzen zekiena, hartarako bere buruaren aurkako ahaleginean jardun behar izaten bazuen ere maiz, nitasunaren ahotsa isilduz eta egoeraren nondik norakoen mende ipiniz: ..., buru belarri; batzuetan, galerian aurkitzen zuen Maria Bibianak Gabino, eta besteetan gelan; galerian aurkitzen zuenean, beste gaixo batzuekin batera, isilik egoten zen, edo hitz gutxi egiten zuen, edo kanpora irteten zen, baldin eta bere presentziak gaixoen elkarrizketa erosoa eragozten zuela ohartzen bazen; gelan aurkitzen zuenean, berriz, harekin egon eta eskua ematen zion behin edo behin, ez
|
batari
ez besteari ez asaldurarik eta ez urduritasunik sorrarazten ez zièn jarreran, edo santu onbideratzaile baten bizitza irakurtzen zion Maria Bibianak –Vida de los santos izeneko liburua eramaten zuen poltsan, badaezpada–, edo arrosarioa errezatzen zuten elkarrekin, edo, besterik gabe, senideen arteko elkarrizketak izaten zituzten, Jainkoaren bila abiatutako gizontto baten eta emakumetto ...
|
|
2010
|
|
|
Hori guztia dela eta, otsailean egindako batzar orokorrean ezinbesteko ikusi genuen bai Udalarekin, bai Sustraiak Fundazioarekin elkartu eta bilera bana egitea aipatutako zalantza eta kezkak argitzeko. Halaxe egin genien eskaria martxoan
|
batari
zein besteari, eta gaur da eguna erantzunik ere jaso ez duguna, nahiz eta eskaria maiatzean errepikatu.
|
|
|
Isiluneak gaina hartu du, hara bildutakoen artean azkenak ere jabetu direnean hor norbanako bat zutik dagoela, eskuan papertxo bat, tartean hari eta tartean jendeari begira, inon ere arreta luzeegi lotu gabe,
|
batari
begi ematea bestearen aitzakia eta aitzinkaria baino ez balitz bezala.
|
|
|
Nafarroa Bai sortu zen egoera bideratzen ari dela aitortu duZabaletak. EArekin akordioa sinatu dute eta EAJren proposamen berri
|
batari
dira negoziatzen. Deia egin du Zabaletak:
|
|
|
«Zu ezaoz useuta inon be; baia erakutsiko tsuguz danak, eta zu trankila». Señorita
|
batari
etorten jakon pelukerea etxera, goiz guztietan, e. Ta, ziren?
|
|
|
herritarrena, arazoz betetako mundua; erlijioarena, ia kosmos armoniatsua. Hizkuntza erregistro desberdinak dagozkie
|
batari
eta besteari, ahozkoaren estruktura parataktikoak lehenari (solaskide eta enuntziatzaile kidearekiko fikziozko elkarrizketak,, anekdotak kontatzea, ilustrazioak, konparazioak), bai eta izernodain batzuk ere (ni, hi, berori, zu, gu). Beste rolari, erakusle eta predikatzailearen eremuari alegia, erregistro espezializatua dagokio (atrizio, contrizio, sakramentu, latina, anathema?).
|
|
|
Bisabisetarako aukera zeukan, hamabostean behin, eta Julenen kalkulua izan zen Aitziber eta Ixone txandaka ikustea, biekin hilean behin elkartzeko. Astero egin zezakeen telefono deia ere,
|
batari
edo besteari egingo zion. Eta gutunak biei idazteko asmoa zuen, horretan ez zegoen arazorik, gogoa izanez gero.
|
|
|
Afrika: izen berbera eman arren
|
batari
zein besteari, bata paper zati txikia bat da eta bestea lurralde zabal atzeman ezina.
|
|
|
Gainera, 250 pezetara igo zion pentsioa. Haren semeez ere arduratzen ziren espainolak, lanpostua eman zioten
|
batari
, estudioak ordaindu zizkioten besteari.
|
|
|
—Ahmed, ardiak sobran dituzue eta hogei librako arkume bat nahi dut —xurxulatu zion
|
batari
belarrira.
|
|
|
Ez zentzu batean, ez bestean. Horregatik, berdin zait, benetan,
|
batari
nahiz besteari ematea saria. Baina gauza arraro bat gertatu berri da...
|
|
2011
|
|
|
2011ko NaBai ala Bildu koalizioa? Orain arte kaleratu diren inkesta bakanek aditzera ematen dute NaBaik aurrea hartzen diola Bilduri, baina
|
batari
zein besteari botoa ematea zalantzan dutenen poltsa erabakigarria izango da balantza alde batera edo bestera eramaterakoan. Lehia hori irabazten duenak irabazten duela, interesgarria izango da ikustea biek zenbat eserleku lortzen dituzten.PSNren kasuan, inkestek aditzera ematen dute 12 edo 11 eserlekuri eutsi ahal izango diola, baina beherantz nabarmen egiteko arriskua du.
|
|
|
Soziolinguista horien ustean: diglosiazko egoeran, hizkuntza
|
batari
eta besteari funtzio sozial diferenteak atxikitzen zaizkien neurrian, prestijioa ere diferentea dute hizkuntza (edo aldaera) biek. d) hizkuntza kontaktu iraunkorrak, diglosiadunak, konfliktu iturri diglosia konfliktiboa da. hori da soziolinguistika katalanak, batez ere Ninyoles ek popularizatuak eta gugana zabalduak, esplizituki eta inplizituki planteatu duena. ez da hori ere, egia esateko, bere ... 200). edota" Marçais propose d’élargir le domaine d’emploi du français pour dépasser la diglossie arabe en Afrique du Nord.
|
|
|
Argi dago, orobat, diglosiarekiko mesfidantza handia. ez da arazo soziopolitikoa bakarrik, ordea, diglosiatik aldentzen dituena. osagai psikosozialik ere badu arbuiozko jarrera horrek. diglosia giroan bizi den hiztun menderatuak berariazko arazo psikikoak ditu bide batez. horregatik ere kaltegarria da diglosia. hona zergatik, soziolinguista horien ustean: diglosiazko egoeran, hizkuntza
|
batari
eta besteari funtzio sozial diferenteak atxikitzen zaizkien neurrian, prestijioa ere diferentea dute hizkuntza (edo aldaera) biek. hala dute kanpokoen begietan, eta halatsu hizkuntza horretako hiztunen beraienetan. Balioztatze diferente horrek hierarkizazioa sortzen du:
|
|
|
Etxerakoan, Florentziako hotel baten afaltzen gengozala, ni, umore onez,
|
batari
eta besteari ez dakit noren eta badakit noren antza hartzen hasi nintzan.
|
|
|
Markinalde honetan be ez zan izango kasualidade hutsa, euskera zaletasun edo giroko eleizgizonakaz lokarri estuagoak mamintzea, Durangaldean Txomin Arte txegaz egin eban legetxe. Hamaikatxo kontu zehetzen deuskuz, berari,
|
batari
edo besteari jazorikoak. Gure abade idazleagan ez eban eraginik txikiena izango, Julian Olazabalaga asmogile eta eragileak:
|
|
|
Salbuespenez, seme alabak jar daitezke aitona amonen, ahaideen edo beste pertsona batzuen ardurapean, horiek adostasuna emanez gero, eta, halako pertsonarik ez badago, erakunde egokiaren ardurapean;
|
batari
edo besteari zaintza eginkizunak emango zaizkio, epailearen agintepean eginkizun horiek bete ditzaten.
|
|
|
Besteren lurrean eraiki, erein edo landatu duena ez ezik, lurraren ugazaba ere gaitzusteduna denean,
|
batari
eta besteari dagozkien eskubideak dira bi biok onustez jardunez gero izango lituzketenak.
|
|
|
Mahaia besteek bezala goitik behera ikusi ahal izateko. Bestela mahaipera sartu eta zangoen artean aritzen nintzen,
|
batari
edo besteari hatz egiten, zapaten kordoiak soltatzen, endredatzen, harik eta baten batek mahaipean katua dabil esanda aupatzen ninduen arte.
|
|
|
ABELek amorruz begiratzen dio. ALIZIAk
|
batari
eta besteari begiratu.
|
|
|
Aldatzen ez dena, hori bai, zikloen joan etorri erritmiko eta etengabea da: ...and admit that the waters/ around you have grown, abes dezagun, bai, and accept it that soon/ you, ll be drenched to the bone, leun leun, if your time to you/ is worth savin?, berbarik bako tarteak txistuka lagunduz, then you better start swimmin?/ or you, ll sink like a stone, kantuaren ederra goza, bai, eta aldi berean norbere baitako ahotsari ere entzun (hori beti, hori beti), eta egin jaramon
|
batari
zein besteari eta atera ondorioak, erantzun egunerokoari eta datorrena datorrela...
|
|
|
Kontuan hartzeko abantaila da. Esan baitaiteke
|
batari
zein besteari muzin egitean datzala kontua, alboetara ere begiratu daitekeela jakitean. Irudika dezagun pendulu mugimendu bat aldi berean errotazio mugimendua egiten duena.
|
|
|
Bi galdeetarik
|
batari
nahi du ihardets dezakogun eskuaraz; bigarrenari frantsesez: horrek erran nahi baitu bi aldeetarat trebe dela gure jauna.
|
|
|
Eredu berria bi atalez osatuta dago:
|
batari
, (ci) deitzen zaio; besteari, (shi). Aurrenekoak kantatu egiten ziren eta, batzuetan, olerkariak berak asmatzen zuen doinua; gehienetan, ordea, abesti zaharren bat aukeratu ondoren, haren neurrira egokitzen zituen bere hitzak.
|
|
|
Ez zion ez
|
batari
ez besteari heldu. Galdetu zidana izan zen ea ikerketarekin edo dena delako horrekin jarraitzeko asmorik nuen.
|
|
2012
|
|
|
Izan ere, ez baita gauza bera heztea eta domestikatzea. Hausnarketa sakona luke horrek, gure lanak eta jarrerak zenbat ekartzen dion
|
batari
eta zenbat besteari kontziente izan gaitezen.
|
|
|
palestinarren erasoak geldiarazi behar dira, Israelek defentsarako eskubidea du, baina ahaleginak egin itzazue, Benjamin, zibilak ez hiltzeko. Telefono deiari buruzko informazioan, Etxe Zuriak ez du argitu hauteskundeez ere hitz egin ote zuten bi agintariek; batak zorionak eman ote zizkion besteari garaipenagatik, edo besteak zortea opa ote zion
|
batari
datorren urtarrilean, hara kasualitatea. Israelen egitekoak dituzten bozetarako.
|
|
|
Badaude frogak bai bataren bai bestearen aldekoak. Esaterako, Mullerren trinketa frogatzeko mikroorganismoekin ikerketa asko egin direla aipatu du Canciok, nahiz eta haietan sexua bestelakoa dela nabarmendu duen Elosegik: Bakterioetan sexua ez da gurasoen artekoa, kumeak sortzeko, baizik eta bi bakterioen elkarketa, non batak besteari plasmido bat ematen dion eta hark
|
batari
beste gene multzo bat.
|
|
|
Bertako bi emakumeak ere eseri dira, eta ume txiki bat, urtebetekoa edo. Haietakoren bat Gorkaren bikotea izango dela pentsatu du Gemak, baina afariaren ondoren ere ez zaio argi geratu, ez dio
|
batari
besteari baino keinu maitakorragorik egin. Maitasuna airean dago Egunsentian, eta dena hartzen du.
|
|
|
Laztantasun hau, eskierki, egunean egunean are handiagotzen ari zen senarrarekiko higuinaren pean. Zenbat eta gehiago ematen zitzaion
|
batari
, hainbat eta arbuiatzenago zuen bestea; sekula ez zitzaion iruditzen Charles hain gogaikarri, behatzak hain karratuak zituenik, izpirituz hain soraio, moldez hain arrunt nola Rodolpherekin egon ondoren, biak elkarrekin aurkitzen zirenean. Halakoetan, emaztearena eta bertutetsuarena egin ahala, garretan pizten zen ile beltzak bekoki brontzeaturantz kiribil batean bihurkatzen zitzaizkion buru hartaz pentsatzean, aldi berean hain sendoa eta hain lerdena zen gorputz hartaz, azken finean, gizon hartaz, zeinak hainbesteko esperientzia baitzeukan arrazoian nola oldarra irritsean!
|
|
|
Bueno? ez
|
batari
eta ez besteari; biei egin behar zaie, erdibana.
|
|
|
Orduan, KEVINek
|
batari
eta besteari begiratu eta dio:
|
|
|
" Zorionak"
|
batari
eta" zorionak" besteei. " Zorionak" Josu Elberdin organo jole pasaitarrari eta" zorionak" Oñatiko Ganbara abesbatzako kideei.
|
|
|
Hitz egiten duen bitartean, pentsatzen aritu naiz ea suizidioak balioko lukeen nire bizitza edota obra goratzeko,
|
batari
nahiz besteari plus bat emateko. Neure zorakeriak, pobrezia gorria, erbestea, gosea, umezurztegian norberaren umea utzi beharra, kontzentrazio esparrua, ospitale psikiatrikoak, minbizia, estatuaren izugarrikeriak, benetan hutsik eta biluzik geratzea zer den bere haragian probatu ez duen ahoberoaren plantak.
|
|
2013
|
|
|
Hala behartuta, EH Bilduri eta PPri akordiora biltzeko gonbita egin die. Bestela esanda, erronka jo dio
|
batari
, eta gonbita festara gonbidatu ez dutelako muxinduta dabilen besteari. Ahaztuta, ezberdinen arteko akordioa izateko, ezberdinak behar dutela izan zerbaitetan.
|
|
|
Badaki, gainera, gezurrak estalki eta edergarri aunitz behar dituela eta, halarik ere, ez dela behin ere aski edertzen eta estaltzen. Badaki, orobat, baldin gezurtiak bere gezurra egiatzat iragan eta salduko badu, penatu behar duela;
|
batari
eta bertzeari zer ihardetsiko dion, aitzinetik pentsatua eduki behar duela. Orain bost axola zaio hori guztia.
|