|
2023
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak 182/ 1997 epaian 1992an PFEZren eraldaketa aztertu zuen, tarifak modu nabarmenean jaitsi zenean.
|
Urte
horretako uztailean, Gobernuak atzeraeraginez aldatu zuen PFEZren tarifa, lege dekretu batean horren igoera ezarrita; 1997 urteko epai horretan, Konstituzio Auzitegiak deuseztatu egin du lege dekretu hori, kasu horretan modu nabarian ukitzen zelako Konstituzioaren I. tituluan ezarritako betebehar baten edukia, hain zuzen ere, gastu publikoei aurre egiteko betebeharrarena. Era berean, uztailaren 1eko 78/ 2020 epaian, Sozietateen gaineko Zergaren zatikako ordainketei buruz, ordainketa horiek kalkulatzeko era, horien ehuneko aplikagarria eta kopurua zehazteko modua lege dekretuz aldatzea Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi du tributu zorra nabarmen igo zelako.
|
|
|
Izan ere, zerga egitateaz aparte izaera ekonomikoko betebeharrak sor daitezke, eta, ikuspuntu berriaren ariora, tributuaren barne eskubideak ez ezik, eginbeharrak eta ahalmenak ere sartzen dira. Azken
|
urteotan
, bada, tributuaren ordainketa aurreratzeko tresna berriak sortu dira, atxikipenak eta zatikako ordainketak batik bat, eta, horren ondorioz, zerga egitatea ez da tributuaren egituraren ardatza. Hau da, ondare prestazio guztiak ez dira zerga egitatea gauzatzeagatik sortzen, ezpada prestazio horiek egitezko beste kasu batzuk gauzatzeagatik sor daitezke.
|
|
|
Ikusmolde hori oso kritikatua izan denez, azken
|
urteotan
beste teoria bat zabaldu da eta, horren ariora, salbuespena ezartzen duen arauak zerga egitatea ere definitu behar du, kargaturiko egitatea ezartzen duen arauarekin batera. Gaur egun autore batzuentzat, salbuespen arauak lehen zuen salbuespenezko izaera galdu du, hau da, tributua ezabatzeko izaera hura; gaur egungo tributu sistemaren helburuak lortzeko tresna bihurtu da.
|
|
|
Esan bezala,
|
urteetan barrena
, erakunde publikoak tributuen subjektu pasiboak izan daitezkeen ala ez eztabaidatu izan da, diru sarrerak egiteko betebeharra ere eurei egotziz. Alor horretan arazo bi nahastu dira:
|
|
|
Harremanotako batzuk tributu harremanak izan daitezke. Gainera, azken
|
urteotan
erakunde publikoek Zuzenbide pribatuko jarduera eta kudeaketa moduak erabili dituzte; kasu horietan erakundeak norbanakoen maila juridiko berean daude, inolako pribilejio edo administrazio ahalmenik gabe. Badirudi, beraz, kasu horietan guztietan erakunde publikoak Administrazioak ezarritako tributuen subjektu pasiboak izan daitezkeela, nahiz eta Administrazio horren menpeko erakundeak izan.
|
|
|
Zehapenaren iraupena eta epea bost
|
urtera
artekoa izan daiteke, gehienez. Epea zehaztuko da ezarritako diruzko isunaren eta erabilitako graduazio irizpideen arabera.
|
|
|
Irizpide hau aplikatuko da baldin eta urratzailea izaera bereko arau hausteagatik zehatu izan badute arau hauste berria gauzatu aurreko lau
|
urteetan
administrazio ebazpen irmoaren bidez28 Izaera bereko arau hausteak dira artikulu berean jasota daudenak; nolanahi den ere, aitorpena edo autolikidazio akastuna aurkeztearen ondorioz edo aitorpenik nahiz autolikidaziorik ez aurkeztearen ondorioz zorra ez ordaintzeagatiko arau haustea, eta itzulketak bidegabe lortzeagatiko arau haustea, izaera berekoak direla uste izango da ondore hauetarako29 Hala...
|
|
|
Erregela berezi hori aplikatu eta artikulu bereko beste ataletan ezarritako zehapena ez aplikatzeko, tipifikatutako jokabidea gauzatu behar da Administrazioaren errekerimendua jaso aurretik. Ulerbidez, otsailean (likidazio aldia hilabete horretakoa bada) luzatutako faktura baten BEZ sortua
|
urte
bereko ekaineko autolikidazioan sartu eta ordaintzen denean, Administrazioaren errekerimendurik gabe.
|
|
|
Ahalmen hori lau
|
urtetara
preskribatuko da (edo bost urtetara Araban). Tributu administrazioaren ahala egikaritzea preskribatzen da, tributu zorra zehazteko kasuan kasuko likidazioaren bitartez.
|
|
|
Ahalmen hori lau urtetara preskribatuko da (edo bost
|
urtetara
Araban). Tributu administrazioaren ahala egikaritzea preskribatzen da, tributu zorra zehazteko kasuan kasuko likidazioaren bitartez.
|
|
|
Demagun ondasun higiezina eskuratu dugula eta Kostu bidezko Ondare Eskualdaketa ordaindu dugula; gero salmenta beraren gainean Ogasun publikoak BEZ eskatu diola guri ondasuna saldu zigunari. KbOE itzultzea eskatuko dugunerako lau
|
urte
(edo bost urte) igaro badira ere, zerga hori itzultzea eska dezakegu preskripzio epea zenbatzen hasiko delako organoak ebazpena eman duenetik, tributu egokia zein den adierazteko.
|
|
|
Demagun ondasun higiezina eskuratu dugula eta Kostu bidezko Ondare Eskualdaketa ordaindu dugula; gero salmenta beraren gainean Ogasun publikoak BEZ eskatu diola guri ondasuna saldu zigunari. KbOE itzultzea eskatuko dugunerako lau urte (edo bost
|
urte
) igaro badira ere, zerga hori itzultzea eska dezakegu preskripzio epea zenbatzen hasiko delako organoak ebazpena eman duenetik, tributu egokia zein den adierazteko.
|
|
|
Nolanahi den ere, betebehar nagusiari zuzenean lotuta ez dauden formazko betebeharren kasuan, adibidez, subjektu berak informazio eman behar duenean, kontuan hartu behar dugu informazioa gorde eta emateko betebeharrak merkataritzako arauketan ezarritako epeen mende daudela sei
|
urte
dira Merkataritzako Kodearen 30 artikuluaren arabera derrigorrezko liburuetarakoedota formazko betebeharrak eskatzeko epeen mende, handiagoa izango balitz. Kasu honetan, horrenbestez, preskripzio epeak ez dute loturarik edozein betebehar nagusirekin.
|
|
|
Beste alde batetik, Administrazioak zergaldiak egiaztatzeko eta ikertzeko ahalak zabaltzen ditu preskribatutako zergaldien gainean, ahalen norainokoari buruz hamarkada bateko erabaki judizialak izan ondoren. Modu horretara, esan daiteke Tributu administrazioak duen eskubidea, egiaztapenak eta ikerketak egiteko eskubidea, ez dela preskribatzen (eta iraungitzen, Bizkaian), eskubide hori beste eskubide baten mendekoa izan litzatekeela dirudien arren, kasuan kasuko likidazioaren bidez tributu zorra zehazteko eskubidearen mendekoa, alegia; eta ondorioz, lau
|
urteren buruan
preskribatu litzatekeela (edo bost urte, Araban). Beste hitzekin esateko, zorra behar bezala likidatzeko aurretiaz zor hori egiaztatu eta ikertu behar da; horrenbestez, ahal horietako baten preskripzioa beste ahalekin lotuta egon litzateke.
|
|
|
Beste alde batetik, Administrazioak zergaldiak egiaztatzeko eta ikertzeko ahalak zabaltzen ditu preskribatutako zergaldien gainean, ahalen norainokoari buruz hamarkada bateko erabaki judizialak izan ondoren. ...Modu horretara, esan daiteke Tributu administrazioak duen eskubidea, egiaztapenak eta ikerketak egiteko eskubidea, ez dela preskribatzen (eta iraungitzen, Bizkaian), eskubide hori beste eskubide baten mendekoa izan litzatekeela dirudien arren, kasuan kasuko likidazioaren bidez tributu zorra zehazteko eskubidearen mendekoa, alegia; eta ondorioz, lau urteren buruan preskribatu litzatekeela (edo bost
|
urte
, Araban). Beste hitzekin esateko, zorra behar bezala likidatzeko aurretiaz zor hori egiaztatu eta ikertu behar da; horrenbestez, ahal horietako baten preskripzioa beste ahalekin lotuta egon litzateke.
|
|
|
Beste hitzekin esateko, zorra behar bezala likidatzeko aurretiaz zor hori egiaztatu eta ikertu behar da; horrenbestez, ahal horietako baten preskripzioa beste ahalekin lotuta egon litzateke. Laugarren
|
urtetik
aurrera (edo bost urtetik aurrera, Araban), Administrazioak ezin badu tributu zorra likidatu, delitu fiskala salatu ezik, orduan lituzke zor hori zehazteko egitateak egiaztatu eta ikertu. Hala ere, ez da hori legegilearen aukera izan; kontrara, administrazio ahalak zabaldu ditu preskribatutako zorrak (eta iraungitako zorrak, Bizkaian) ikertu eta egiaztatzeko.
|
|
|
Beste hitzekin esateko, zorra behar bezala likidatzeko aurretiaz zor hori egiaztatu eta ikertu behar da; horrenbestez, ahal horietako baten preskripzioa beste ahalekin lotuta egon litzateke. Laugarren urtetik aurrera (edo bost
|
urtetik
aurrera, Araban), Administrazioak ezin badu tributu zorra likidatu, delitu fiskala salatu ezik, orduan lituzke zor hori zehazteko egitateak egiaztatu eta ikertu. Hala ere, ez da hori legegilearen aukera izan; kontrara, administrazio ahalak zabaldu ditu preskribatutako zorrak (eta iraungitako zorrak, Bizkaian) ikertu eta egiaztatzeko.
|
|
|
Lehenengo kasuan, esaterako, demagun denborazko egozpenaren irizpideak aplikatzean desadostasuna dagoela eta aurreko ekitaldi batean tributu betebeharpekoak aitortu duen sarrera geroko zergaldira eraman nahi duela Ogasunak. Demagun ere, auzia
|
urteen buruan
ebazten dela betebeharpekoaren uziari ezezkoa emanez, behin sarrera aitortu zuen zergaldia preskribatu denean; orduan, ezin dezake zor ez diren sarreren itzulketa lortu, eta aldi berean, Ogasunak eskatu zuen geroko zergaldian sarrera ordaindu behar du. Kontrara, zergapetu gabeko egoerak ere gerta daitezke Administrazioak ordaintzeko edo itzultzeko kopuruak erregularizatu nahi dituenean denborazko egozpenaren irizpideetan desadostasunak daudelako.
|
|
|
Kontrara, zergapetu gabeko egoerak ere gerta daitezke Administrazioak ordaintzeko edo itzultzeko kopuruak erregularizatu nahi dituenean denborazko egozpenaren irizpideetan desadostasunak daudelako. Demagun tributu betebeharpekoak errekurtsoa jarri duela ordaindu behar duen likidazioaren aurka eta
|
urteak
igarota arrazoia ematen diotela. Halakoetan, Administrazioak ezin dezake itzultzeko likidazioak aldatu zergaldi horretakoak preskribatu direlako.
|
|
|
Horregatik, kasuan kasuko likidazioaren bitartez tributu zorra zehazteko administrazio ahala ezin daiteke egikaritu behin preskripzio ala iraungitzea, bietatik edozein, gertatu denean. Iraungitze epe horrek tributu zorra zehazteko ahalmenari eragiten dio; modu horretara, preskripzio epea geldiarazteagatik zorra likidatzeko ahalmena zazpi edo zortzi
|
urteetara
arte luzatu badaiteke ere, seigarren urtean ahalmena azkenduko da iraungi delako.
|
|
|
Horregatik, kasuan kasuko likidazioaren bitartez tributu zorra zehazteko administrazio ahala ezin daiteke egikaritu behin preskripzio ala iraungitzea, bietatik edozein, gertatu denean. Iraungitze epe horrek tributu zorra zehazteko ahalmenari eragiten dio; modu horretara, preskripzio epea geldiarazteagatik zorra likidatzeko ahalmena zazpi edo zortzi urteetara arte luzatu badaiteke ere, seigarren
|
urtean
ahalmena azkenduko da iraungi delako.
|
|
|
Subjektu pasiboak modu formalean jakinarazpenaren berri jaso izan ez balu, lau urteko preskripzio epea 2021eko ekainaren 30ean amaituko zatekeen; preskripzio epea 2020ko abenduaren 30ean geldiarazi zenez, ordea, epe hori ez da amaituko 2024ko abenduaren 30era arte. Nolanahi den ere, iraungitzeagatik, epea ezin daiteke luzatu 2023ko ekainaren 30etik aurrera sei
|
urte
2017ko ekainaren 30etik aurrera zenbatuta.
|
|
|
4 Isilbidezko lege hipoteka. Erregistro publikoen batean inskribatzeko moduko eskubide zein ondasunak edo horien ekoizkinak aldizka kargatzen dituzten tributuetan (berbarako, Ondasun Higiezinen gaineko Zergaren kasuan), Ogasunak lehenespena du
|
urte
horretako eta aurreko urteko zorrak kobratzeko, gainerako hartzekodunek euren eskubideak inskribatu arren.
|
|
|
Halaber, kontrabando delitua gauzatuko dute droga, estupefaziente, arma, lehergai edota horiek edukitzea delitu den beste ondasun batzuekin trafikatzen dutenek, ondasunen edo merkatugaien balioa gorabehera, bai eta tabako lanekin trafikatzen dutenek baldin eta merkatu gaien balioa 15.000 eurokoa edo hortik gorakoa bada. Kasu horietan zigorra izan daiteke urtebeteko espetxealditik bost
|
urtera
artekoa eta isun bat (merkatu gaien balioa seikoiztuz). Zigor horren barruan, merkatu gaien nahiz kontrabandoa egiteko erabili diren tresna, material eta makinen konfiskazioa egin behar da. zenbatekoa izan behar du; b) delitua izateko ere, iruzurrezko jokabidea nahitaezkoa da zorra ezkutatuz, hau da, aitorpenik edo autolikidaziorik ez aurkeztea edo horien datuak faltsutuz aurkeztea; eta c) delitua izateko, jokabidea doloz gauzatu behar da, eta arau hausteen kasuan, zabarkeriaren edozein mailagatik zehatu daitezke.
|
|
|
Ondorio horietarako, iruzurrezko zenbatekoa tributu bakoitzekoa izango da, baina horren zenbaketa ere tributuaren izaeraren araberakoa izango da. ...butuetan zenbatu behar da zerga egitatea likidatzeko balio duen kontzeptu ezberdin bakoitza aintzat hartuta (OEEJDZ, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zerga), tributu horiek dituzten berezitasunen arabera, ulerbidez, halako tributuak aldizka likidatuz gero (BEZ), ikusi baita aitortzeko epealdi bakoitzean iruzur egindakoa, epealdi hori hamabi hilabetetik beherakoa izan ezik, horrelakoetan egutegiko
|
urtean
iruzur egindakoa aintzat hartu behar da eta. Edozein kasutan, ziurrenik BEZaren kasuan iruzur egiteko egitura antolatuak gogoan izanik, artikuluak ezarri duenez, delitua berehala zigortu daiteke baldin eta gutxieneko kopurua aitortzeko edozein epealditan gaindituz gero.
|
|
|
Edozein kasutan, ziurrenik BEZaren kasuan iruzur egiteko egitura antolatuak gogoan izanik, artikuluak ezarri duenez, delitua berehala zigortu daiteke baldin eta gutxieneko kopurua aitortzeko edozein epealditan gaindituz gero. Halakoetan, ez da itxaron behar egutegiko
|
urtean
zehar iruzur egindako zenbatekoa zehaztu arte baldin eta jokabidea talde edo antolakunde kriminal baten baitan gauzatu bada edota egiazko jarduera ekonomikoan itxuraz ari diren pertsona edo erakundeek gauzatu badute, benetan inolako jarduerarik gauzatu gabe.
|
|
|
Delitu honetarako ezarritako zigorrak dira urtebetetik bost arteko espetxealdi zigorra eta iruzur egindako kopurutik horren sei halako arteko isuna. ...eurotik gorakoa bada, talde edo antolakunde kriminal baten baitan gauzatu bada, edota beste pertsona bat edo batzuk tartean jarri badira, negozio edo tresna fiduziarioak erabili badira, edo paradisu fiskalen bitartez gauzatu badira, erantzulea edo betebeharpekoa benetan nor den, bere ondarea zein den ala iruzur egindako kopurua zenbat den ezkutaturik geratzeko moduan, orduan espetxealdi zigorra bi
|
urtetik
sei artekoa izango da eta isuna bikoitzetik sei halako artekoa (305.bis. artikulua). Zigor bien kasuan, aurreko zigorrekin batera honako zigor osagarriak ezarriko dira:
|
|
|
diru-laguntzak edo laguntza publikoak lortzeko eskubidea galtzea eta onura nahiz pizgarri fiskalak edo Gizarte Segurantzakoak gozatzeko eskubidea galtzea. Tipo orokorraren kasuan, hiru eta sei
|
urteen artekoa
da zigor osagarria, eta tipo astunduan, lau eta zortzi urteen artekoa.
|
|
|
diru-laguntzak edo laguntza publikoak lortzeko eskubidea galtzea eta onura nahiz pizgarri fiskalak edo Gizarte Segurantzakoak gozatzeko eskubidea galtzea. Tipo orokorraren kasuan, hiru eta sei urteen artekoa da zigor osagarria, eta tipo astunduan, lau eta zortzi
|
urteen artekoa
.
|
|
|
Nolanahi den ere, pertsona juridikoen erantzukizunari buruz esandakoari jarraiki eta ZKren 310.bis. artikuluak ezarritakoa aplikatuz, erakundeari isuna ezar dakioke, iruzur egindako kopuruaren edota bidegabe lortutako kopuruaren besteko isunetik horren bi halako artekoa, baldin eta pertsona fisikoarentzat ezarritako espetxe aldi zigorra bi
|
urtetik gorakoa
bada. Isuna bikoitzetik horren lau halako artekoa izango da, ostera, pertsona fisikoaren espetxe aldi zigorra bost urtetik gorakoa bada.
|
|
|
Nolanahi den ere, pertsona juridikoen erantzukizunari buruz esandakoari jarraiki eta ZKren 310.bis. artikuluak ezarritakoa aplikatuz, erakundeari isuna ezar dakioke, iruzur egindako kopuruaren edota bidegabe lortutako kopuruaren besteko isunetik horren bi halako artekoa, baldin eta pertsona fisikoarentzat ezarritako espetxe aldi zigorra bi urtetik gorakoa bada. Isuna bikoitzetik horren lau halako artekoa izango da, ostera, pertsona fisikoaren espetxe aldi zigorra bost
|
urtetik gorakoa
bada. Erakundeari eta pertsona fisikoari ezarritako isunak aldi berean metatuz gero, epaile eta auzitegiek isunen bi kopuruak egokituko dituzte, biren baturak proportzio gabea izan ez dadin egitateen larritasuna kontuan hartuta.
|
|
|
Eta lehenago ikusi ditugun zigor osagarriak: diru-laguntzak edo laguntza publikoak lortzeko eskubidea galtzea eta onura nahiz pizgarri fiskalak edo Gizarte Segurantzakoak gozateko eskubidea galtzea, hiru eta sei
|
urteen artean
.
|
|
|
Aurrekoari lotuta, nabarmendu behar da preskripzioak ere ezberdinak direla, hau da, likidazio egokiaren bidez tributu zorra zehazteko Administrazioak duen ahala egikaritzeko preskripzioa eta delitu fiskalaren preskripzioa ezberdinak dira: tributuen arlokoa lau
|
urtekoa
da (Araban izan ezik, bertan bost urtekoa baita) eta delituen kasuan, bost urtekoa edo tipo astunduaren kasuan, hamar urtekoa. Hori dela-eta, ez da zentzugabea erregularizazioak administraziozko preskripzio epetik kanpo gertatzea; eguneroko praktikan oso usuak dira halako erregularizazioak zigor erantzukizunetik salbuesteko.
|
|
|
Aurrekoari lotuta, nabarmendu behar da preskripzioak ere ezberdinak direla, hau da, likidazio egokiaren bidez tributu zorra zehazteko Administrazioak duen ahala egikaritzeko preskripzioa eta delitu fiskalaren preskripzioa ezberdinak dira: tributuen arlokoa lau urtekoa da (Araban izan ezik, bertan bost
|
urtekoa
baita) eta delituen kasuan, bost urtekoa edo tipo astunduaren kasuan, hamar urtekoa. Hori dela-eta, ez da zentzugabea erregularizazioak administraziozko preskripzio epetik kanpo gertatzea; eguneroko praktikan oso usuak dira halako erregularizazioak zigor erantzukizunetik salbuesteko.
|
|
|
Aurrekoari lotuta, nabarmendu behar da preskripzioak ere ezberdinak direla, hau da, likidazio egokiaren bidez tributu zorra zehazteko Administrazioak duen ahala egikaritzeko preskripzioa eta delitu fiskalaren preskripzioa ezberdinak dira: tributuen arlokoa lau urtekoa da (Araban izan ezik, bertan bost urtekoa baita) eta delituen kasuan, bost
|
urtekoa
edo tipo astunduaren kasuan, hamar urtekoa. Hori dela-eta, ez da zentzugabea erregularizazioak administraziozko preskripzio epetik kanpo gertatzea; eguneroko praktikan oso usuak dira halako erregularizazioak zigor erantzukizunetik salbuesteko.
|
|
|
Zehapenak jartzeko ahala egikaritzeko Administrazioak duen preskripzio epea lau
|
urtekoa
da (bost urtekoa Araban); epe hori arau hausteak gauzatu direnetik zenbatzen hasiko da. Epe hori, gainera, geldiaraziko da hurrengo arrazoiengatik:
|
|
|
Iraungitze epea arau haustea gauzatu denetik zenbatzen hasiko da eta preskripzioarekin batera aldi berean zenbatzen da. Iraungitze epea sei
|
urtekoa
da; hortaz, preskripzio epea bigarren urtetik aurrera geldiaraziz gero, nahiz eta epea lau urte gehiagorako izan, preskripzio epe hori ezerezean geratuko da iraungitzea nahitaez lehenago gertatuko delako. BTFAOren 194.6 artikuluaren esanetan, zehapenak jartzeko ahala egikaritzeko Administrazioak duen iraungitze epea kasu hauetan etengo da:
|
|
|
Iraungitze epea arau haustea gauzatu denetik zenbatzen hasiko da eta preskripzioarekin batera aldi berean zenbatzen da. Iraungitze epea sei urtekoa da; hortaz, preskripzio epea bigarren
|
urtetik
aurrera geldiaraziz gero, nahiz eta epea lau urte gehiagorako izan, preskripzio epe hori ezerezean geratuko da iraungitzea nahitaez lehenago gertatuko delako. BTFAOren 194.6 artikuluaren esanetan, zehapenak jartzeko ahala egikaritzeko Administrazioak duen iraungitze epea kasu hauetan etengo da:
|
|
|
Iraungitze epea arau haustea gauzatu denetik zenbatzen hasiko da eta preskripzioarekin batera aldi berean zenbatzen da. Iraungitze epea sei urtekoa da; hortaz, preskripzio epea bigarren urtetik aurrera geldiaraziz gero, nahiz eta epea lau
|
urte
gehiagorako izan, preskripzio epe hori ezerezean geratuko da iraungitzea nahitaez lehenago gertatuko delako. BTFAOren 194.6 artikuluaren esanetan, zehapenak jartzeko ahala egikaritzeko Administrazioak duen iraungitze epea kasu hauetan etengo da:
|
|
|
Ahal hori lotu behar dugu kuota, oinarri eta kenkari horiek frogatzeko beharrarekin, eta preskribatutako zergaldian elementu horiek egiaztatzeko baldintzak bazirela frogatzearekin preskribatu gabeko zergaldietan ondoriorik sortuko badute. Bizkaian, frogatzeko behar hori oso zabal arautu da frogaren denborazko mugei eta norainokoari dagokienez, hots, egiazta eta iker daitezkeen elementuei dagokienez; lurralde erkidean, Araban eta Gipuzkoan, ostera, egiaztapenaren eta frogaren norainokoa berdina bada ere, aipatutako denborazko mugak ezarri dira, hau da, hogeita hamabosgarren eta hogeigarren
|
urtetik
aurrera, hurrenez hurren (lurralde erkidean hamargarren urtetik aurrera), preskribatutako zergaldietako datuak ziurtatu daitezke zergaldiko kontabilitatea eta aurkeztu ziren autolikidazio eta aitorpenen bidez. Esan beharrik ez dago halako egiaztatzeko eta ikertzeko ahalen barruan kalifikatzeko ahala ere badagoela, baldintza eta ondorio berdinetan.
|
|
|
Ahal hori lotu behar dugu kuota, oinarri eta kenkari horiek frogatzeko beharrarekin, eta preskribatutako zergaldian elementu horiek egiaztatzeko baldintzak bazirela frogatzearekin preskribatu gabeko zergaldietan ondoriorik sortuko badute. ...behar hori oso zabal arautu da frogaren denborazko mugei eta norainokoari dagokienez, hots, egiazta eta iker daitezkeen elementuei dagokienez; lurralde erkidean, Araban eta Gipuzkoan, ostera, egiaztapenaren eta frogaren norainokoa berdina bada ere, aipatutako denborazko mugak ezarri dira, hau da, hogeita hamabosgarren eta hogeigarren urtetik aurrera, hurrenez hurren (lurralde erkidean hamargarren
|
urtetik
aurrera), preskribatutako zergaldietako datuak ziurtatu daitezke zergaldiko kontabilitatea eta aurkeztu ziren autolikidazio eta aitorpenen bidez. Esan beharrik ez dago halako egiaztatzeko eta ikertzeko ahalen barruan kalifikatzeko ahala ere badagoela, baldintza eta ondorio berdinetan.
|
|
|
Tributu bakoitzaren Legeak edo Arauak bestelako presuntziorik arautu badezake ere, TFAOek (eta TLOk) honako presuntzioak aipatzen dituzte: ...da jarduleak berak egitateok egiaztatu baditu; akta, eginbide, aitorpen edota autolikidazio batean betebeharpekoak onartu dituen egitateak egiazkoak direla uste da, egitezko okerra gertatu dela frogatu ezik; Administrazioak ondasun, eskubide, enpresa, zerbitzu, jarduera, ustiategi edo funtzio baten titulartzat jo dezake erregistro ofizial batean titular ageri dena, kontrako frogarik ez badago; eta
|
urte
batetik beherako likidazio aldia duten tributuen kasuan, urteko kuota modu linealean banatu ahal izango da dagozkion likidazio adien artean, betebeharpekoak beste denbora banaketa bat aplikatu behar dela justifikatu ezik.
|
|
|
Interesdunak zehaztutako lekuan edo egoitza fiskalean egiten bada jakinarazpena, leku horretan dagoen hamalau
|
urtetik gorako
edozein pertsonari eman dakioke (39/ 2015 Legearen 42 artikulua) baldin eta bere identitatea jasotzerik bada, baita jabeen erkidegoko atezainari ere. Interesdunak edo horren ordezkariak jakinarazpena ez badu hartu nahi, ulertuko da jakinarazpena ondo egin dela.
|
|
|
Autolikidazio batean jasotako onura fiskala, kenkaria edo salbuespena baldintzatuta badago geroko betekizunak betetzeari (inbertsioari eustea
|
urte
batzuetan zehar, esaterako) eta onura, kenkari edo salbuespen hori galtzen bada geroko betekizuna bete ez delako, orduan tributu betebeharpekoak ez betetzea gertatu den urteko eta zergaldiko autolikidazioan sartu ditu aurreko zergaldietan bidegabe aplikatu den onura fiskal, kenkari edo salbuespenaren kopurua edo kuota eta berandutze interesak. Kasu horretan, ordea, ez da autolikidazio osagarri edo ordezkoa aurkeztu behar.
|
|
|
Horrez gain, urtebeteko zenbaketa bazter uzten du eta delitua zigortu daiteke behin iruzurraren zenbatekoak gutxienekoa gainditu duenean baldin eta delitua talde edo antolakunde kriminal baten baitan gauzatu bada edota egiazko jarduera ekonomikoan itxuraz ari diren pertsona edo erakundeek gauzatu badute, benetan inolako jarduerarik gauzatu gabe. ...oa baina 10.000 eurotik gorakoa bada, hiru hilabetetik urtebete arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio edo iruzurraren zenbatekotik horren hiru halako arteko isuna; aurrekoaz gain, zigor osagarria ere ezarriko zaio, hau da, diru-laguntzak edo laguntza publikoak lortzeko eskubidea galtzea eta onura nahiz pizgarri fiskalak edo Gizarte Segurantzakoak gozatzeko eskubidea galtzea, sei hilabete eta bi
|
urteen artean
.
|
|
|
desegitea, jarduera etetea, lokalak eta establezimenduak ixtea, etorkizunean jarduketa jakin batzuk gauzatzeko debekua eta epailearen esku hartzea. Horiekin batera, diru-laguntzak edo laguntza publikoak lortzeko eskubidea galtzea eta onura nahiz pizgarri fiskalak edo Gizarte Segurantzakoak gozatzeko eskubidea galtzea, sei hiru eta sei
|
urteen artean
(ZKren 310.bis artikulua).
|
|
|
Administrazioak edozein informazio eska dezake, bere ustez tributuetarako garrantzizkoa bada, nahiz eta prozedura zehatza hasi ez, edota eskatu diren datuak erabili nahi badira ikuskapenaren helburuak finkatzeko, besterik gabe. Horiek horrela, prezio batetik gorako ibilgailuen erosleei buruzko informazioa eskatu izan da, edota saltoki handi batean
|
urtean
30.000 euro baino gehiago gastatu duten ordain txartelen titularren informazioa ere (2015eko otsailaren 18ko Auzitegi Goreneko Epaia). Bilketa bidez lorturiko informazio hau emateko eskaeren aurka ezin daiteke alegatu banku sekretuaren mende egonik informazioa babestuta dagoela.
|
|
|
Epe hori amaitutakoan interesdunak uler dezake erreklamazioa ustez ezetsi dela administrazio isiltasunagatik (TFAOen 245 artikulua). Erreklamazioa jarri zenetik
|
urte
bat igaro bada eta oraindik ez bada berariazko ebazpenik eman, eta aurkaratutako egintza etetea erabaki izan bada, hortik aurrera berandutze interesak ez dira gehiago sortuko. Ebazpenetan oinarritzat hartu diren egitatezko aurrekariak eta Zuzenbideko oinarriak jaso dira, eta horien arabera espedientean agertzen diren autu guztiak erabakiko dira, interesdunak aurkeztutakoak izan zein ez.
|
|
|
Jarraian, 2003
|
urtetik
hona izan diren interes tasak dakartzagu:
|
|
|
|
URTEA
|
|
|
Horrela, egintza edo ebazpena kaltegarriak direla adieraz dezake baldin eta antolamendu juridikoaren aurkakoak badira, eta gero horien aurkako errekurtsoa jar dezake auzitegietan. Kaltegarritasun adierazpena ezin daiteke hartu behin lau
|
urte
igaro direnean administrazio egintza jakinarazi zenetik zenbatzen hasita.
|
|
|
Epea ere bitan zatitzen da. Itzulketarako eskubidea aitortzeko epea lau
|
urtekoa
(Araban, bost urtekoa) da, sarrera egiten denetik zenbatzen hasita; behin eskubidea aitortu eta gero, sarrera itzultzeko beste lau urteko epea (Araban, bost urtekoa) dago. Bi epe horiek preskripzio epeak dira, eta geldiaraz daitezke berriro zenbatzen hasteko.
|
|
|
Epea ere bitan zatitzen da. Itzulketarako eskubidea aitortzeko epea lau urtekoa (Araban, bost
|
urtekoa
) da, sarrera egiten denetik zenbatzen hasita; behin eskubidea aitortu eta gero, sarrera itzultzeko beste lau urteko epea (Araban, bost urtekoa) dago. Bi epe horiek preskripzio epeak dira, eta geldiaraz daitezke berriro zenbatzen hasteko.
|
|
|
Epea ere bitan zatitzen da. Itzulketarako eskubidea aitortzeko epea lau urtekoa (Araban, bost urtekoa) da, sarrera egiten denetik zenbatzen hasita; behin eskubidea aitortu eta gero, sarrera itzultzeko beste lau urteko epea (Araban, bost
|
urtekoa
) dago. Bi epe horiek preskripzio epeak dira, eta geldiaraz daitezke berriro zenbatzen hasteko.
|
|
|
Amaitzeko, aurrekontuen luzapena salbuespenezko neurria da aurrekontuen onespenak duen denborazko muga gainditzen baita. Luzapena automatikoa izango da ekitaldiaren lehen egunean ez badira
|
urte
horretako aurrekontuak oraindik onetsi.
|
|
|
Egoera hori goitik behera aldatu da, Europar Batasuneko Tratatuak 104 C eta 109 J artikuluek aginduta, estatu kideek gehiegizko defizit publikoak saihesteko konpromisoa hartu dutelako. Hortaz, Administrazio publikoen defizit bateratuak ezin du
|
urtean
Estatuko Barne Produktu Gordinaren %3 gainditu.
|
|
|
Helburu horretarako, Gobernu zentralak urtero egonkortasunaren eta zorduntzearen helburuak zehaztuko ditu Administrazio publiko guztientzat, aribideko
|
urterako
eta hurrengo hiru urtetarako. Halako helburuak lotesleak izango dira Administrazioentzat, haien aurrekontuak egitean.
|
|
|
Helburu horretarako, Gobernu zentralak urtero egonkortasunaren eta zorduntzearen helburuak zehaztuko ditu Administrazio publiko guztientzat, aribideko urterako eta hurrengo hiru
|
urtetarako
. Halako helburuak lotesleak izango dira Administrazioentzat, haien aurrekontuak egitean.
|
|
|
Aurrekontuak eratzen hasi aurretik, Gobernu zentralak aurrekontu egonkortasunaren eta Herri zorraren helburuak zehaztu behar ditu aribideko
|
urterako
eta hurrengo hiru urteetarako. Helburu hori zehazteko, gastu erregela, Estatuko Aurrekontuetako finantzazkoa ez den gastuaren muga eta Europako erakundeek emandako iritzi eta gomendioak aintzat hartuko ditu Gobernuak.
|
|
|
Aurrekontuak eratzen hasi aurretik, Gobernu zentralak aurrekontu egonkortasunaren eta Herri zorraren helburuak zehaztu behar ditu aribideko urterako eta hurrengo hiru
|
urteetarako
. Helburu hori zehazteko, gastu erregela, Estatuko Aurrekontuetako finantzazkoa ez den gastuaren muga eta Europako erakundeek emandako iritzi eta gomendioak aintzat hartuko ditu Gobernuak.
|
|
|
Estatuan, Gobernuak onetsi behar du Aurrekontuen Lege proiektua. d) Batzar Nagusiei bidaltzea. Azkenik, foru arauaren proiektu hori Aldundiak Batzar Nagusiei bidali behar die
|
urte
bakoitzaren azaroaren 1a baino lehen (AFAOren 50 artikulua). Estatuan, Konstituzioak erregela zehatza jaso du:
|
|
|
Horren bitartez, ondokoa bakarrik kontrola daiteke: gastua sortzen duen organoak horretarako eskumena ote duen, aurrekontuetako krediturik ote dagoen, proposaturiko kreditua gastuaren izaerarekin bat datorren, eta, azkenik,
|
urte
anitzeko gastuen kasuan, muga ezarriak errespetatu direla. b) Ordainketa aginduaren gaineko formazko kontu hartzailetza. Agindu horren legezkotasuna egiaztatzen da:
|
|
|
Urtarrilaren 15ean aitortutako betebeharrak betetzeko lotzen ez diren gastuen kredituak deuseztatu behar dira. Eskubideak bildu eta betebeharrak ordaintzeari dagokionez, ekitaldi bakoitzeko aurrekontua likidatu behar da egutegiko
|
urtearen
abenduaren 31n. Kobratzeke dauden eskubideak eta ordaintzeke dauden betebeharrak, azkenez, Foru Diruzaintzaren kontura geratuko dira.
|
|
|
Urteko aurrekontua
|
urte
batzuetako aurrekontuen aurreikuspen batera sartu behar da, hurrengo hiru urteetako aurrekontuen egonkortasun helburua zehaztuko baita. Ildo horretatik, urte batzuetarako gastuen gaineko konpromisoa har daiteke, gehienez, hurrengo lau urteetako gastuen gainean (AFAOren 36 artikulua eta ALOren 28 artikulua).
|
|
|
Urteko aurrekontua urte batzuetako aurrekontuen aurreikuspen batera sartu behar da, hurrengo hiru
|
urteetako
aurrekontuen egonkortasun helburua zehaztuko baita. Ildo horretatik, urte batzuetarako gastuen gaineko konpromisoa har daiteke, gehienez, hurrengo lau urteetako gastuen gainean (AFAOren 36 artikulua eta ALOren 28 artikulua).
|
|
|
Urteko aurrekontua urte batzuetako aurrekontuen aurreikuspen batera sartu behar da, hurrengo hiru urteetako aurrekontuen egonkortasun helburua zehaztuko baita. Ildo horretatik,
|
urte
batzuetarako gastuen gaineko konpromisoa har daiteke, gehienez, hurrengo lau urteetako gastuen gainean (AFAOren 36 artikulua eta ALOren 28 artikulua).
|
|
|
Urteko aurrekontua urte batzuetako aurrekontuen aurreikuspen batera sartu behar da, hurrengo hiru urteetako aurrekontuen egonkortasun helburua zehaztuko baita. Ildo horretatik, urte batzuetarako gastuen gaineko konpromisoa har daiteke, gehienez, hurrengo lau
|
urteetako
gastuen gainean (AFAOren 36 artikulua eta ALOren 28 artikulua).
|
|
|
SAINZ DE BUJANDAren esanetan, ostera, Estatuko aurrekontua" Gobernuak epe zehatz batean gehienez egin ditzakeen gastuak baimentzeko legea da aurrekontua, xehetasunez azaltzen diren zereginetan egin beharreko gastuak baimentzekoa, alegia; halaber, gastuok estaltzeko adina sarrera aurreikusi behar dira aurrekontuetan". Izan ere, aurrekontuak Legea edo Foru araua dira, bertan
|
urte
bakoitzean botere legegileak botere betearazleari gastu publikoak egiteko baimena ematen diona, Legeak berak ezarritako helburuekin eta mugekin.
|
|
|
Printzipio hori Konstituzioak berariaz ezarri du, dionean: " Estatuaren Aurrekontu Orokorrak
|
urtean
urtekoak izango dira...". Urterokotasuna, bestalde, bat dator hala Espainiako konstituzio tradizioarekin, nola Zuzenbide konparatuarekin.
|
|
|
Aurrekontuen Legea urtero onetsi behar denez, aurrekontuen iraupena mugatua da; horrela, aurrekontuak urtebeteko ekitaldiari buruzkoak dira, eta gurean ekitaldi horrek egutegiko
|
urtea
edo urte naturala hartzen du bere barne.
|
|
|
Aurrekontuen Legea urtero onetsi behar denez, aurrekontuen iraupena mugatua da; horrela, aurrekontuak urtebeteko ekitaldiari buruzkoak dira, eta gurean ekitaldi horrek egutegiko urtea edo
|
urte
naturala hartzen du bere barne.
|
|
|
Labur zurrean, printzipio horren ariora, Batzar Nagusiek urtero aurrekontuak onetsi behar dituzte eta, ondorenez, horiek
|
urtearen barruan
betearazi behar dira. Dena dela, urtean zehar betearazpenaren arazoa onespenarena baino konplexuagoa da:
|
|
|
Labur zurrean, printzipio horren ariora, Batzar Nagusiek urtero aurrekontuak onetsi behar dituzte eta, ondorenez, horiek urtearen barruan betearazi behar dira. Dena dela,
|
urtean zehar
betearazpenaren arazoa onespenarena baino konplexuagoa da: gerta daiteke ekitaldiaren barruan sortutako betebeharrak ezin burutu izatea ekitaldi berean.
|
|
|
Arazo hori AFAOren 40 artikuluak (eta ALOren 34 artikuluak) konpontzen du. Artikuluak dionez, urteko aurrekontuan sartu behar dira
|
urte
horretan likidaturiko eskubideak, horiek zein ekitalditan sortu ziren kontuan izan gabe, bai eta hurrengo ekitaldiko urtarrilaren 15era arte aitortutako betebeharrak ere, baldin eta ekitaldiaren barruan eta urte horretako kredituen pentsudan egindako eskuraketa, obra, zerbitzu, prestazio edo gastuen ondoriozkoak badira. Estatuan, gastuen inguruan aintzat hartu beharreko eguna abenduaren 31 da.
|
|
|
Arazo hori AFAOren 40 artikuluak (eta ALOren 34 artikuluak) konpontzen du. Artikuluak dionez, urteko aurrekontuan sartu behar dira urte horretan likidaturiko eskubideak, horiek zein ekitalditan sortu ziren kontuan izan gabe, bai eta hurrengo ekitaldiko urtarrilaren 15era arte aitortutako betebeharrak ere, baldin eta ekitaldiaren barruan eta
|
urte
horretako kredituen pentsudan egindako eskuraketa, obra, zerbitzu, prestazio edo gastuen ondoriozkoak badira. Estatuan, gastuen inguruan aintzat hartu beharreko eguna abenduaren 31 da.
|
|
|
alde batetik, justiziazko arrazoiengatik, besterik gabe, pertsona batek hainbat herrialdetan harremanak izateagatik ez lukeelako tributu gehiago ordaindu behar. Bestetik, azken
|
urteotan
zabaldu diren ideiak hizpidera ekarriz, ekonomia politikaren arrazoiek ere bidezko dezakete arazoaren konponketa, botere publikoek nazioarteko merkataritza eta inbertsioak suspertu behar dituztelako.
|
|
|
Azken
|
urteotan
, alabaina, doktrinaren arrazoinamendu hori aldatzen hasi da arrazoi desberdinak direla medio. Ezin baiezta daiteke analogiak Zuzenbidea ex novo sortzen duenik, edo kasu zehatzari aplikatu beharreko erregelak eratzen dituenik.
|
|
|
PFEZn betebehar nagusia diferentziazko kuota ordaintzea da. Zerga horrek epealdi zehatz batean errenta lortzea kargatzen du, egutegiko
|
urtearekin
bat. Errenta lortu duena (zerga egitatea) Zergaren subjektu pasiboa da eta zorra ordaindu behar du. b) Betebehar materialak ere badira konturako ordainketak egiteko betebeharra, aurreko betebeharretik lokabe.
|
|
|
Tributu sistemen azken
|
urteotako
bilakaera hobeto ulertzeko, bi ideia azpimarratu genituzke. Alde batetik, tributu sistema ekonomia agerpen orori hedatu zaio, gastu publikoa etengabe handitu ahala gastu horri aurre egiteko diru iturri berriak bilatu direlako.
|
|
|
Zerga subjektiboa eta pertsonala da. Pertsona fisikoek egutegiko
|
urtean
lortu dituzten errentak kargatzen ditu, oro har. Zerga egitatea errenta lortzea da, eta errenten artean etekinak (lanekoak, kapitalekoak eta jarduera ekonomikoak) eta ondare irabaziak daude.
|
|
|
Zerga pertsonala da. Pertsona juridikoen eta beste erakunde batzuen errenta kargatzen du ekitaldi baten epean lortutakoa, ekitaldia egutegiko
|
urtearekin
bat etorri ala ez.
|
|
|
Zigor Kodearen 305 artikuluak ezarri duenez, Ogasun publikoaren aurkako delitua izateko diruzko muga 120.000 eurotik gora izan behar da. Aldizka aitortzen diren zergen kasuan, muga hori gainditu den ala ez ikusteko aintzat hartuko dira aitortzeko epealdi bakoitzean ordaindu gabeko diru kopurua, eta epealdi horiek hamabi hilabetetik beherakoak izango balira, iruzurraren muga egutegiko
|
urtean
ordaindu gabeko kopurua da. Modu horretara, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kasuan, zergaldia eta aitortzeko epeak egutegiko urtearekin bat datozenez, begiratu behar da urte batean ordaindu gabe utzitakoa.
|
|
|
Aldizka aitortzen diren zergen kasuan, muga hori gainditu den ala ez ikusteko aintzat hartuko dira aitortzeko epealdi bakoitzean ordaindu gabeko diru kopurua, eta epealdi horiek hamabi hilabetetik beherakoak izango balira, iruzurraren muga egutegiko urtean ordaindu gabeko kopurua da. Modu horretara, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kasuan, zergaldia eta aitortzeko epeak egutegiko
|
urtearekin
bat datozenez, begiratu behar da urte batean ordaindu gabe utzitakoa. Balio Erantsiaren gaineko Zergan, aldiz, aitorpena aurkezteko epeak hilekoak edo hiruhilekoak dira, eta egutegiko urte bereko aitorpena aurkezteko epealdi batzuk batu dira, delitua gauzatu den jakiteko.
|
|
|
Aldizka aitortzen diren zergen kasuan, muga hori gainditu den ala ez ikusteko aintzat hartuko dira aitortzeko epealdi bakoitzean ordaindu gabeko diru kopurua, eta epealdi horiek hamabi hilabetetik beherakoak izango balira, iruzurraren muga egutegiko urtean ordaindu gabeko kopurua da. Modu horretara, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kasuan, zergaldia eta aitortzeko epeak egutegiko urtearekin bat datozenez, begiratu behar da
|
urte
batean ordaindu gabe utzitakoa. Balio Erantsiaren gaineko Zergan, aldiz, aitorpena aurkezteko epeak hilekoak edo hiruhilekoak dira, eta egutegiko urte bereko aitorpena aurkezteko epealdi batzuk batu dira, delitua gauzatu den jakiteko.
|
|
|
Modu horretara, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kasuan, zergaldia eta aitortzeko epeak egutegiko urtearekin bat datozenez, begiratu behar da urte batean ordaindu gabe utzitakoa. Balio Erantsiaren gaineko Zergan, aldiz, aitorpena aurkezteko epeak hilekoak edo hiruhilekoak dira, eta egutegiko
|
urte
bereko aitorpena aurkezteko epealdi batzuk batu dira, delitua gauzatu den jakiteko. Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergaren kasuan edota Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren kasuan, begiratu behar da likidatu den kontzeptu bakoitza.
|
|
|
hilabeteko epea ezarri da jakinarazpena jaso denetik zenbatzen hasita17 Administrazioen arteko elkarren laguntzaren arloan zerga bilketarako jarduketetan ere epe bera erabiltzen da18 Epeak zenbatzeko garaian, urriaren 1eko Administrazio Publikoen Administrazio prozedura Erkidearen 39/ 2015 Legeak ezarritakoa aintzat hartu behar da (30 artikulua): epeak egunetan edo hilabeteetan finkatu badira zenbaketa egun zehatz batetik hasita, egun hori zenbaketatik kanpo geratu eta zenbaketa biharamunean hasiko da; kontrakorik zehaztu ezean, epeak egunetan finkatu badira, egun baliodunetan direla uste da; epeak hilabeteetan edo
|
urteetan
finkaturik badaude, epeok datatik datara zenbatuko dira. Muga hilabetean zenbaketaren hasierako egunaren parekorik ez dagoenean, epea hilaren azken egunean agortzen dela ulertuko da.
|
|
|
Halakoetan ordenantza fiskalek esandakoa begiratu behar dugu. Bilboko Udalak, bestalde, epe orokorra uztaila amaitu arte ezarri du; udal tributu guztien ordainketa helbideratu bada, ostera, ordainketa hori
|
urtean zehar
zatikatu daiteke eta tributuak sei hilero, lau hilero, hiru hilero, bi hilero edo hilabetean behin ordain daitezke.
|
|
|
Bizkaian, zorra borondatezko epean badago eta bermea kreditu erakunde batek edota elkarrekiko berme sozietate batek emandako abal solidarioa edo kauzio aseguruaren ziurtagiria bada, orduan bermeak kuota edo zehapena eta horien guztiaren %5 gehiago estali behar du, betearazpen aldiko errekargu bezala; bai eta berandutze interesak ere, baina bi
|
urtetik gora
geroratzen bada, geroratzearen bi urteko interesak baino ez dira zenbatuko. Gainerako kasuetan, hots, bermea beste mota batekoa bada edota zorra betearazpen aldian badago, bermeak estali behar ditu gorago aipatu ditugun kopuruak (%20 edo premiamendu errekarguko %20+ %5), berandutza interesak barne, baina bost urtetik gora geroratzen bada, geroratzearen bost urteko interesak baino ez dira zenbatuko.
|
|
|
Bizkaian, zorra borondatezko epean badago eta bermea kreditu erakunde batek edota elkarrekiko berme sozietate batek emandako abal solidarioa edo kauzio aseguruaren ziurtagiria bada, orduan bermeak kuota edo zehapena eta horien guztiaren %5 gehiago estali behar du, betearazpen aldiko errekargu bezala; bai eta berandutze interesak ere, baina bi urtetik gora geroratzen bada, geroratzearen bi urteko interesak baino ez dira zenbatuko. Gainerako kasuetan, hots, bermea beste mota batekoa bada edota zorra betearazpen aldian badago, bermeak estali behar ditu gorago aipatu ditugun kopuruak (%20 edo premiamendu errekarguko %20+ %5), berandutza interesak barne, baina bost
|
urtetik gora
geroratzen bada, geroratzearen bost urteko interesak baino ez dira zenbatuko.
|
|
|
Nolanahi den ere, geroratzea onar daiteke bermearen lekapenarekin hurrengo kasuetan: ...uruz baldintzarik gabe. b) Bizkaian, ordaindu gabeko zorren kopuru osoa 50.000 eurotik beherakoa bada eta geroratzea kopuru ezberdineko 48 hilekotik beherakoa bada; edo 100.000 euro eta 36 hilabetetik behera; edo 500.000 euro eta 24 hilabetetik behera; eta era berean, bermea emateko ondasunik ez daukanean eta zordunak hala eskatuta, zorren kopurua 500.000 eurotik beherakoa bada eta geroratzea bost
|
urtetik beherakoa
bada. Gipuzkoan, kopurua 12.000 eurokoa da eta epea urtebetekoa. c) Gipuzkoan zatikatu nahi den kopurua 150.000 eurotik beherakoa bada eta bi urtetik behera ere, beti ere zordunak zorraren zati bat ordaindu badu (%20).
|
|
|
a) Ordaindu gabeko zorren kopuru osoa 10.000 eurotik beherakoa bada Araban, edo 3.000 eurotik beherakoa Gipuzkoan, gehieneko epeei buruz baldintzarik gabe. b) Bizkaian, ordaindu gabeko zorren kopuru osoa 50.000 eurotik beherakoa bada eta geroratzea kopuru ezberdineko 48 hilekotik beherakoa bada; edo 100.000 euro eta 36 hilabetetik behera; edo 500.000 euro eta 24 hilabetetik behera; eta era berean, bermea emateko ondasunik ez daukanean eta zordunak hala eskatuta, zorren kopurua 500.000 eurotik beherakoa bada eta geroratzea bost urtetik beherakoa bada. Gipuzkoan, kopurua 12.000 eurokoa da eta epea urtebetekoa. c) Gipuzkoan zatikatu nahi den kopurua 150.000 eurotik beherakoa bada eta bi
|
urtetik behera
ere, beti ere zordunak zorraren zati bat ordaindu badu (%20). Baldintzak bete ezean, bi urtetik beherako geroratzea bada, aurretiaz 30.000 euro ordaindu baditu, eta ordainketa hori egin eta gero, ordaindu gabeko zorra 150.000 eurotik beherakoa bada. d) Ogasun eta Finantzen foru diputatuak agintzen duenean, bermeak emateko zordunak ondasunik edo ondasun nahikorik ez duela frogatu badu; halakoetan, foru diputatuak ezarriko dituen baldintzak errespetatu behar dira.
|
|
|
Gipuzkoan, kopurua 12.000 eurokoa da eta epea urtebetekoa. c) Gipuzkoan zatikatu nahi den kopurua 150.000 eurotik beherakoa bada eta bi urtetik behera ere, beti ere zordunak zorraren zati bat ordaindu badu (%20). Baldintzak bete ezean, bi
|
urtetik beherako
geroratzea bada, aurretiaz 30.000 euro ordaindu baditu, eta ordainketa hori egin eta gero, ordaindu gabeko zorra 150.000 eurotik beherakoa bada. d) Ogasun eta Finantzen foru diputatuak agintzen duenean, bermeak emateko zordunak ondasunik edo ondasun nahikorik ez duela frogatu badu; halakoetan, foru diputatuak ezarriko dituen baldintzak errespetatu behar dira. Araban, foru diputatuak edo Ogasuneko zuzendariak (20.000 eurotik beherako zorra denean) bermea lekatu dezake baldin eta tributu betebeharpekoak tributu betebeharren ordainketa egunean izan ohi badu.
|
|
|
Preskripzio epea, egun, lau
|
urtekoa
da lurralde guztietan, Araban izan ezik han bost urtekoa baita. Preskripzioa geldiarazi egin daiteke eta, halakoetan, berriro zenbatu behar da epe osoa hasiera hasieratik.
|
|
|
Preskripzio epea, egun, lau urtekoa da lurralde guztietan, Araban izan ezik han bost
|
urtekoa
baita. Preskripzioa geldiarazi egin daiteke eta, halakoetan, berriro zenbatu behar da epe osoa hasiera hasieratik.
|
|
|
Erantzule izateko, egiaztatu behar da halako autolikidazioen aurkezpenetan ez dagoela ordainketa egiteko benetako asmorik, eta behin baino gehiagotan errepikatu dela. Autolikidazioaren aurkezpena sarrerarik gabe egin dela joko da, baldin eta horien zenbateko osoak ez badu gainditzen
|
urtean zehar
aurkeztutako zorren %50a. Eta ordainketa benetan egiteko asmorik ez dela joko da, baldin eta geroko epemuga duten beste kreditu batzuk ordaindu badira. g) Foru arauek ezarritako kasuak.
|
|
|
Bazkideek modu solidarioan erantzungo dute hurrengo mugaraino: bazkideen likidazio kuotaren balioraino, sozietatea desegin edo konkurtsoaren adierazpena gertatu aurreko (lehenago izan bada) lau
|
urteetan
bazkideek sozietatetik jasotakoak barne, baldin eta horiekin sozietatearen ondarea gutxitu bada. TLOn aurreko bi urteak kontuan hartuko dira, eta ez dago konkurtso adierazpenaren aipamenik ere.
|
|
|
bazkideen likidazio kuotaren balioraino, sozietatea desegin edo konkurtsoaren adierazpena gertatu aurreko (lehenago izan bada) lau urteetan bazkideek sozietatetik jasotakoak barne, baldin eta horiekin sozietatearen ondarea gutxitu bada. TLOn aurreko bi
|
urteak
kontuan hartuko dira, eta ez dago konkurtso adierazpenaren aipamenik ere. Sozietateak likidatzeko prozesuaren izapideei begiratuta, ezin daiteke sozietatea likidatu zor guztiak (tributu zorrak ere) aurretiaz ordaindu gabe, hortaz, bazkideak likidazio kuota jasotzen duenerako zorrak kenduta daudela ulertu behar da.
|
|
|
Gorago aipatu dugun muga, beraz, aplikatuko da: bazkideen erantzukizuna mugatzen bada, bazkideen likidazio kuotaren balioraino izango da erantzukizun hori, sozietatea desegin edo konkurtsoaren adierazpena gertatu aurreko (lehenago izan bada) lau
|
urteetan
(TLOn bi urte) bazkideek sozietatetik jasotakoak barne, baldin eta horiekin sozietatearen ondarea gutxitu bada. Bazkideen erantzukizuna mugatu ezean, ostera, ez dago mugarik zehapenen zorra eskatzeko orduan.
|
|
|
Gorago aipatu dugun muga, beraz, aplikatuko da: bazkideen erantzukizuna mugatzen bada, bazkideen likidazio kuotaren balioraino izango da erantzukizun hori, sozietatea desegin edo konkurtsoaren adierazpena gertatu aurreko (lehenago izan bada) lau urteetan (TLOn bi
|
urte
) bazkideek sozietatetik jasotakoak barne, baldin eta horiekin sozietatearen ondarea gutxitu bada. Bazkideen erantzukizuna mugatu ezean, ostera, ez dago mugarik zehapenen zorra eskatzeko orduan.
|
|
|
Dena dela, 1700
|
urtean
hil egin zen azken errege Austriarra, Karlos II.a, ordura arte Espainian antolamendu juridiko batzuk aplikatzen zirela. Bere oinordekoak, lehen Borboiak (Felipe V.ak) politika hori aldatu eta Estatu bateratua sortu nahi izan zuen, sasoi hartako Frantziako jarrera
|