|
2000
|
|
|
Ibilaldia 2000 antolatu duen Zubi Zaharra Ikastolak 28
|
urtez
lan garrantzitsua egin du euskara Enkarterrin barrena zabaltzeko. Izan ere, Zubi Zaharra da Enkartazioetako ikastola bakarra.
|
|
|
Bestalde, eta hainbeste
|
urtetako
lanen ondorioz, euskal kulturaren enpresetan aritzen diren kideek esperientzia metatu dute eta hau oso zaila izaten da erakundeko gainerako kideei esplizitoki transmititzea. Orain arte transmisiorako bide bakarra elkarrekin fisikoki lan egitea izan da eta noski, egoera hau oso gutxitan izaten da posible.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko arduradunek beraiek aitortu dute geroz eta lan istripu gehiago ari dela gertatzen EAEn. Horrela, Guillermo Lopez Vivanco, Osasunaren Plangintza eta Antolamendurako kontseilariordeak adierazi du azken hiru urteetako datuak alderatuz nabarmen ikusten dela urtetik
|
urtera
lan istripu gehiago dagoela.
|
|
|
Horietariko askok atera berria (edo ateratzear) dute lehen liburua (Meabe, Etxaniz Rojo, Unzueta, Merino, Estankona, Urrutikoetxea, Gabiria, Suarez, Egaña), baina gazteak izanagatik, ez dira berriak idazgintzan. Batzuek baN dute
|
urtetako
lana atzean, eta hainbatek, ipuin edo poemak argitaratu dituzte han hemenka, eta kajoiak bete bes terik dituzte, lan ineditoekin.
|
|
2001
|
|
|
1964 urtera iritsitakoan, euskaldunek gaur egungo Eskual Etxearen proiektua abian jarri zuten. Bi
|
urtez
lanean gogor aritu ondoren, 1966ko azaroaren 20an Bordeleko Maziers monsinore eta artzapezpikuaren bedeinkaziopean inauguratu zuten egungo Eskual Etxea.
|
|
|
Beste neurri multzo batek hobariak ezartzen ditu enpresek Gizarte Segurantzari ordaintzen dizkioten kuotetan, emakumeen kontratazioa bultzatzeko eta 55
|
urtetik gorakoak
lan merkatutik ez kanporatzen laguntzeko.
|
|
|
Parlamentaria izatera joango naiz Gasteizera. Aldatzeko unea iritsi da eta legebiltzarreko lana ahal den ondoen egin nahi nuke, datozen
|
urteetan
lan asko egongo baita Eusko Legebiltzarrean.
|
|
|
Datu esanguratsu bat aipatzearren, duela 30
|
urte
lan ezak bailara osoa jendez hustutzearen mehatxupean jartzen bazuen, gaur egun, eta INEMek 1999an eskainitako datuen arabera, Lea ibarra osoan 19 besterik ez dira lanik ez duten pertsonak, hamar emakume eta bederatzi gizonezko. Beste alde batetik, lanean ari diren pertsonen artean, gehienek zerbitzuetan egiten dute lan (%43, 5) eta gutxienek eraikuntzan (%9, 1); industrian (burdinola, kartoiak, grafikagintza, burdingaiak...) hiru leatarretik bat ari da eta, azkenik, antzina ogibide nagusia zen nekazaritzan bakarrik %13, 6k jarraitzen du.
|
|
|
2.500.000 metro film eta 7.000.000 metroko euskarri bideografikoak bereizten dute oraingoa eta 1978an 600 metrorekin soilik hasitako 23
|
urteotako
lana. 4.500 liburu espezializatuk, 19.000 aldizkarik eta 300.000 dokumentu inguruk osatzen dute gorde beharreko ondarea, egungo eta etorkizuneko belaunaldientzat.
|
|
|
Guztiarekin ere, garai oso nahasia izan zela esan behar dugu eta horrela,
|
urteetan
lan gatazkatik frankismoaren aurkako borrokara pasa zirela euskal herritarrak. Erregimenaren azken garaietan langile mugimendua areagotu egin zen.
|
|
|
Honekin guztiarekin batera, garai oso nahasia izan zela esan behar dugu, eta, horrela,
|
urteetan
lan gatazkatik frankismoaren aurkako borrokara pasatu zirela euskal hiritarrak. Erregimenaren azken garaietan langile mugimenduaareagotu egin zen.
|
|
|
Azkeneko
|
urteetako
lanetan ere motibazioa eta, motibazioarekin batera, jarrerak ere mantentzen dira 2Hren jabetzea aztertzerakoan, ez bakarrik ukipenezko2Hetara aplikatuz, baizik eta baita atzerriko 2Hetara ere aplikatuz. Gainera, 3Hmota batez ere hasi dira mintzatzen:
|
|
|
Laborategiko arratoiekin egindako azterketek erakutsi zuten garuneko tumoreak uzkurtu egiten zirela polioa harrapatu gabe “egun gutxi batzuetan” desagertu arte, ziurtatu zuen Groimeierrek. Zazpi
|
urtez
lan egin ondoren, bere taldea Minbiziaren Institutu Nazionalean sartu da. Han, eraldatutako birusaren prototipo bat prestatu du, gizakietan proba tratamendua hasteko, urte batzuen buruan.
|
|
|
kide, kontsulta jarri du herrixka batean. Bi
|
urte
lanean, bi urte ideiei larruzko jantzia josten. Egun batean, ordea, zulo handi batekin egin du topo.
|
|
|
Nondik edo handik hasi behar, eta zera otu zitzaidan: hainbeste
|
urtez
lan isil eta atergabean jardun eta hala ere sekula ez nekatzeko arrazoi ren bat izan behar duela Zavalak, sekretu ren bat. Bertsolaritzarekiko nire hasierako lilura hura gogoan, pentsatu nuen Zavala ere lilura horrek berak jota behar duela, eta hortixe hastea erabaki nuen:
|
|
|
Eta
|
urteetako
lana burutu ondoren, egindakoari begira une batez gelditzea bidezkoa ez ezik beharrezkoa da, akatsetatik ikasiz aurrerako bidean hainbat arrisku ekidin ahal izateko.
|
|
|
Dinamika hauen bidez, orain arte bateratzailea izan den euskara bera ere konfrontazio tresnatzat hartuta, gizarte sektore inportante bat euskararen kontra jarritakoan,
|
urteetako
lanaren emaitza den berreuskalduntze prozesuagelditu eta atzera eginaraztea da helburua.
|
|
2002
|
|
|
Bestalde, egoerarik larriena Iruñeko graffitilariek pairatzen dute. «Pin»en esanetan, mundu honetan murgildu eta bi
|
urteetara
lan txikiak egiten hasi ziren. Jendeak eskatuta, adibidez, dendak margotzen zituzten.
|
|
|
Hamabost
|
urte
lanean.
|
|
|
Hainbat erronka izango ditu pinakoteka berriak, izan ere, arte garaikidearen bilduma hoberenetako bat jaso nahi du. Horretarako guztira, joan den mendeko 1.600 lan izango ditu bere behin betiko erakusketan, eta arreta berezia jarriko dio azken 50
|
urteetako
lanei. Horrez gain, bigarren solairuan artistek euren obrak sortuko dituzte.
|
|
|
Gure asmoa ez zen proposamen hau une honetan kaleratzea, nahiz eta jakin sindikatu barruan hedapen zabala zuenez ezagutzera ematea normala zela. Fase honetan, gure asmoa, batez ere, barruko eztabaida eta hausnarketa sendotzea zen, proposamen honetan dauden ardatzek sindikatuaren hurrengo
|
urteetako
lanaren norabidea adierazi behar dutela uste dugulako. Horrek sindikatuko egitura guztiek ideia hauek bereganatzea eskatzen du.
|
|
|
Izan ere, 25 urtez lehendakari izandako Antonio Camposek kargua utziko du. Bost
|
urtez
lanean izan dira bost federazioak eta Euskal Herriko Ikastolen Elkartea estatutuak eztabaidatu eta finkatzen. Konfederazio berriak Zornotzan izango du egoitza.
|
|
|
Ixiltasuna, lurreko eta zeruko doe eder zan emoi zaratabakoaren gurari biziz eukan beti bai beti Nestor ixilbereak bere kolkoan. Makina artean urteak
|
urte
lan burrunbadatsuan jarduniko Nestorrek. Izan be, dringidrangak, karrakadak, durundi amaibakoak edonoiz, han lantegian.
|
|
|
Erabakia hartzea kosta egin zitzaidan, baina hainbeste
|
urte
lanean eman ondoren aukera hori ezin nuela pasatzen utzi ikusi nuen.
|
|
|
sabaian itogin txikia, sute ñimiñoa, arrunt birus erasokorra edo trebezia gutxiko adiskidea teklatuan aritzea aski da: disko gogorraren edukia ezaba dezakete makina bat ustekabekok eta hainbat hilabete edo
|
urtetako
lana galarazi.
|
|
|
Azken
|
urteetako
lan erreformak justifikatzeko, sindikatuek botere handiegiadutela aipatu izan da, eta botere horrek lan merkatua zurrunegia izatea ekarriduela. Jarraian, sindikatuek presioa egiteko dituzten bide nagusiak aipatuko ditugu.
|
|
|
2001
|
urtean
lan erreformarako lege berriaren eskutik, iraizpen kostuakjaistearen bidean sakondu da. Bidegabeko iraizpenen kalte ordaina murriztu da etalan egin den urte bakoitzeko 33 egunera jaitsi da.
|
|
|
Zalantzarik gabe azken
|
urteotan
lan asko eta ona egin da Euskal Unibertsitatearenalde, hau da, erreferentzia nagusitzat Euskal Herria eta euskal gizartea hartuko dituen eta oinarritzat euskara eta euskal kultura izango dituen unibertsitatea eraikitzearen alde. Hala ere, urte hauetako balantzea egiterakoan, ezin dugu ezkutatu geure desadostasuna eta dezepzioa euskal irakaskuntzak gaur egungo unibertsitateetanbizi duen egoeraz, eta, oro har, aurrera egiteko perspektiba garbiaren gabeziaz.
|
|
|
M. Barandiaranek (1953); Leisner ek, berriz, (1951), su garbitzaileak? zirela.Azken
|
urteetako
lanetan ez da aurkitu froga argirik eskaintzen ondorioz sortutakohondarrak direla esateko, eta hauei esker lortutako datak beste interpretaziobatzuetarako erabili dira: hilobiaren eraikuntzaren unea zehazteko, berrerabilerabat frogatzeko, etab. Beste hipotesi bat ere aipa daiteke:
|
|
|
Azken
|
urteotako
lanek, indusketa metodologia zainduagoak eta hilobi horietako batzuen aparteko kontserbazio egoerak kontuan hartuta, informaziointeresgarria eskaini dute.
|
|
|
Mundu propioa, babestua, lurralde eta arau markatu batzuk dituena9, baina garapen izugarriarekinlaurogeiko hamarkadan. Ez da harritzekoa, beraz, norbaitek lan historiografiko batidazten zuenean/ duenean, 1975
|
urtearen aurreko
lanei buruz aipamen ezkorrakazaltzea: «rancia bibliografia vasca adocenada por las medidas pretorianas del regimen o degenerada por la verborrea y epica nacionalista»10; eta egindakoa baikorbalioestea, ohartu gabe ezen hogeita bost urte luze pasa direla Franco hil zenetik, eta produkzioa bera eta inguruko historia lanak izan luketela euskal historiografiaren erreferentziak.
|
|
|
Bata erlijioa da, kontuan izanik gure herrian izan duen pisua. Bigarrena emakumea da, ia ia azkengaia baita, azken
|
urteotan
lan gehiago argitaratu diren arren; ezin da esan besteherrialde batzuetan lan kopuru garrantzitsua biltzen duen arloak interes handiriksortu duenik gure artean. Bestalde, kontzientzia eragozpenak eta intsumisioak hainbesteko eragina izan duten lurraldean, esanguratsua da zein gutxi ezagutzen dugunbertako antolaketa militarra eta, zuzenean Berrezarkuntzari buruz hitz egitendugunez?
|
|
|
Bi izango dira hemen erabiliko ditudan tresnak, gaur egun lantzen diren lerronagusiak azpimarratzeko orduan. Azken
|
urteetako
lan aipagarrienen iruzkina egingo dut. Horren aurretik, eta, gure irudiko, bide horren subjektibotasuna saihesteko, 1994 urtetik aurrera irakurri diren doktoretza tesien azterketa egingo dut.
|
|
|
Nafarroan, asko dira erakunde publiko, hauteskunde eta alderdien ezaugarriei buruz idatzitako lanak; Angel Garcia Sanz-en prosopografia eta hauteskundeen azterketa lanetatik hasi, eta Ignacio Olabarriren bultzadapean NafarroakoUnibertsitatean gauzatutako azterketak, besteak beste. Azken
|
urteetako
lanik mardulenak Maria del Mar Larraza rena (1997) eta Cesar Layana rena (1998) dira.Lehenak Iruñeko gizarte eta hauteskunde politika aztertu du 1890 eta 1923 urteenbitartean. Bigarrenak sufragio zentsitarioaren garaia jorratu du Nafarroa osoan.Bizkaiko kasuan, hutsuneak askoz ere handiagoak dira, ez baitago lurralde horriburuzko azterketa berezirik, Javier Real ek bere garaian egindakotik kanpo.
|
|
|
Erakundearen iturriek adierazi zutenez, kontsumitzaileen elkarteen kontsumo aholkularitzako sailak “enpresen eta kontsumitzaileen arteko harremanen aldaketen eta funtzionamenduaren isla dira”. Elkarteen eta administrazioaren 20
|
urtetik gorako
lanari esker, kontsumitzaileen eskubideen kontzientziazioa handitu egin dela “zalantzarik gabe” esan zuten. UCEk nabarmendu zuen azken urteetan izan diren aldaketa garrantzitsuenak kontsumoaren munduan gertatzen ari direla, eta aldaketa horiek berehalakotasuna adierazten duten teknologia berriek eragiten dituztela.
|
|
|
Laneko Arriskuei Aurrea Hartzeko Legeak (1997), enpresen prebentzio zerbitzuek arriskuen ebaluazioa egiteko betebeharra jasotzen du (horietako bat psikosozialak), eta, Izagirreren iritziz, lehen urratsa da estresa eragiten duten faktoreak kontuan hartzen hasteko, psikosozialak eta buruko karga. Osalaneko adituak adierazi du datorren
|
urtean
lan osasuneko informazio sistema bat martxan jartzea aurreikusten dela, Sisal. Sistema informatiko zentralizatua Osasun Ministerioan, autonomia erkidego guztietara iritsiko litzatekeena, laneko osasunari eta istripuei buruzko oinarrizko datuekin, eta horietan arrisku psikosozialen ebaluazioa sartuko litzateke.
|
|
|
Lleida, Madril eta Sevillaren hitzarmenek beren plantillen neurriei eusteko erretiroko klausulak baliatzen dituzte. Kataluniako probintziari dagokionez, 65
|
urterekin
lana uzten duen langileak «une bakoitzean indarrean dauden kontratazio modalitateetako edozein» ordezkatuko du. Madrilgo itunean, 63 urtetik aurrera egingo da erreleboa, «aldi baterako jartzea (batez ere, lehen enpleguko gaztea), ordezkatuari 65 urte betetzeko geratzen zaion denboragatik».
|
|
|
Unicefeko lehendakariordeak esan du arrazoi horiek modu sistematikoan babestea komeni dela, eta laguntza ez dagoela gertaera larrien mende, hala nola hondamendi naturalen edo gerren mende. Luis Bergarechek azken hiru
|
urteetan
lan egin du Unescoren enbaxadoreen Parisko bulegoan, eta tesi horien alde egin du. Haren iritziz, egokiena da pertsona ospetsuak “proiektu humanitario zehatzetan inplikatzea, kanpaina zabal eta bagoetan baino gehiago”.
|
|
|
•
|
Urteetako
lanak ez du lortu Euskal Herriko egitura soziolinguistikoari buelta ematerik. Euskararen beharrik gabe bizi daiteke, ez da lortu euskara beharkizun soziala izatea.
|
|
2003
|
|
|
Suárez Llanosek dioenez, I geroztik, Bigarren Mundu Gerraren ondotik Nazio Batuen Kontseilu Nagusiak Giza Eskubideen Deklarazioa aldarrikatu zenetik, munduko herrialde guztietan ezartzeko hainbeste
|
urtetako
lanaren lorpenetan atzera jotzeko arrisku handia dago orain.
|
|
|
Horien defentsan gizartea gero eta tinkoago dabilen arren, irailaren11z geroztik, hainbeste
|
urtetako
lanaren ondorioz eskuratutako lorpenak arriskuan daude.
|
|
|
Azken
|
urteotan
lan egoera ere ongi doa Zornotzan. –Enplegu Osoaren Gizartetik hurbil gaude?, hori dio IK2k eta datu apurrek ez gaituzte asko urruntzen ustehorretatik.
|
|
|
Medikuntza sailburuak egindako balantzean islatzen zen egoera. Sail horretara jende berria joan zen, «gainera erreta ez dagoena», lan egiteko gogoz, baina ez zuten beharrezko ikusten oporretako egunak sistematikoki galtzea,
|
urtean zehar
lan eginez gero. Gainera, UEUren dinamikaren inguruko berezko ikuspegia zuten sail horretako kide berriek:
|
|
|
UEU ez dela hamabost eguneko ekintza, urte osokoa baizik. Baieztapen hori egia da, prestaketa lanak kontuan hartuz gero, bai antolaketaren ikuspuntutik, baita ikastaroen edukiak atontzeko egin beharrekoa kontuan izanda ere; baina, neurri batean, irudi faltsua ere bazen,
|
urtean zeharreko
lana beste erakunde batzuetan egiten baitzen. Kalzadaren kasuan, liburua Zamorako kartzelan idatzi zuen, eta liburuak ibilbide luzea egin zuen bost urte geroago UEUk argitaratu arte145 Antzeko azalpena dute UEUko ikerketa lanek (jarduera hori azpimarratu zuen Martin Orbek Iruñeko udalak eskainitako harreran).
|
|
|
liburuen banaketa merkataritza etxe baten esku uztea (Zabaltzen); liburuentzako ISBNa eta zegokionean aldizkarien ISSNa eskatzea (Historiako urtekariaren kasua); urte bukaeran eratu zen Euskal Editoreen Elkartean sartzea; eta liburuek, hizkuntzari zegokionez, euskara eredu txukuna izan zezaten, orrazketa eta zuzenketa lana sistematikoki egitea. Hasierako
|
urteetan
lan hori sailburuek edo, kasuren batean, kanpoko talde edo erakunderen batek egin bazuten ere, Argia-k adibidez, denborak aurrera egin ahala, Jose Ramon Etxebarriak hartu zuen bere gain ardura hori. Ez ziren liburuak bakarrik, izan ere, urte horretako maiatzean UEU bideo bat euskaratzen hasi zen, Eusko Jaurlaritzaren babesarekin, baina bide hori ez zen emankorra izan eta bertan behera utzi zen.
|
|
|
Horren arrazoia Elhuyar eta UZEI taldeen jarduna eta unibertsitateko ikasleek irakasleek gidatuta egindako lana izan zen. Beraz, sail gehienetan
|
urtean zeharreko
lanak egin zuen huts. Erru osoa ez zen UEUrena izan, zituen baliabideak kontuan hartuz gero, irakasleek beren denbora librean prestatu behar baitzituzten hitzaldiak, kobratu gabe gainera.
|
|
|
Zuzen dari berriaren lanaren lehen helburua UEUren egitura Hegoaldean sendotzea eta azpiegitura egokia bilatzea izango zen. Aurreko
|
urteetako
lana baztertu edo gu txietsi gabe, Orbe izan zela berritutako UEUren bultzatzaile nagusia esan behar dugu. Izan ere, lehen urteetako adiskide giroa alboratu gabe, lan egiteko modu fin koagoak eta UEUren estiloa dei dezakeguna berak ezarri zituen.
|
|
|
Baso hori, zigorrekin, pinuekin eta haritzekin batera, Libano estaltzen zuen, hitzez hitz, eta intsektu izurrite bat akabatzeko zorian egon da. Bost
|
urtez
lanean aritu ondoren, izurrite horri eustea lortu da azkenean: “Cephalcia tannourinensis”, Libanoko zedro baso gehienak suntsitu eta inguruko herrialdeetarantz aurrera egiteko mehatxua egiten zuen egur satia.
|
|
|
–Nobela pazientzia ariketa bat da, energia pilaketa. Izatekotan ere
|
urteetako
lana metatuko duen bateria edo biltoki on bat aurkitzea da nobelagilearen meritua –esan nion Michel Tournier ek Meteoroak nobelari buruz kontatzen duena gogoratuz. Behin egitura eraiki zuelarik, berak agintzen omen zion etengabe zer egin:
|
|
|
Gehiago da egitekoa. " Eraikuntza hori dena (euskararena bera, eta beronen gizarte berriratzea) azken berrogei
|
urteetako
lana izan da (1956..), Euskal Herriko iraganean inoiz tamaina berean egin gabea, halako ahaleginaz eta era programatuz egin gabea. 1956, ia osorik lanaren zama gizarte zibileko borondate eta baliabideek eraman zuten; azken data horretatik hona, Herri Erakundeen politika ere tartean egon da.
|
|
|
Gelditu naiz lankideen keinuekin, operazioa oraindik zabalik zela jada dena antolatzen, lehen Egunero kalera ateratzeko. Gelditu naiz ordezkaritzetako erregist roak jasan behar izan zituztenen gogoetekin, bakarrik, dozena bat polizia inguruan begi zirrikituetatik zaintzen, lankideen agendak eta
|
urteetako
lana nola altxatzen zuten lekuko. Gelditu naiz besarkadekin, gelditu naiz itxieraz geroztik gure arteane re sortu diren bikoteekin, izan diren maitasun gauekin.
|
|
|
Eta hausnarketa hauek egiten ari den hau harritutadago, hainbat eta hainbat
|
urtetako
lanaren ostean, kultura sortzen eta aurrera egiten egon lukeen gizarte batek bere onenak besteen erasoetatik defendatzen eman behar dituelako. Eta aspaldi ahaztuta behar luketen diskurtso beligeranteak jasan behar dituelako, izateko eskubidea ere ukatu nahi zaion honetan.
|
|
|
• Parlamentu eta udal hautetsiei eta euskalgintzari beharrezko zaie lortu nahi diren helburuak ongi planifikatzea, pausoka eta pazientziarekin jokatzea, hemendik aitzina egin beharrekoan orain arte gertatutakoa eta bizitakoa ikasbide hartzea, bigarren aldiz harri berean ezero rtzeko. Hizkuntzaren normalizaziora iristea, egoerarik hoberenean ere,
|
urtetako
lana da, eta gauden egoera honetan, zer erranik ez.°
|
|
|
Nafarroan euskaldunok %15 gara eta, nire idurikotz, ga ren gutxiengo hori sendotzea izan litzateke lehentasuna. Finean, komunitatearen birsortzerako ezinbertzekoak diren egiturak,
|
urtetako
lanez sortuak, sendotu, orain bitartean gure biziraupen bermea izan baitira.
|
|
2004
|
|
|
Ikasketak bukatu ostean, hiru
|
urtez
lanean jardun nuen. Hala ere, Euskal Herrira etorri nahi nuen, euskara hobeto ikasteko.
|
|
|
17 urte besterik ez zituenean hasi zen aita medikuari laguntzen. Zaragozan ikasi zuen Medikuntza eta lizentziatu ondoren, hiru
|
urtez
lanean aritu zen Mexikon. Aitaren bideari segituz" profesional librea, basatia eta partikular" gisa definitzen du bere burua.
|
|
|
Osasun ministroei nekez entzungo badiezu ere, lan egoera txarrak dira hemen, zalantzarik gabe, osasunaren kaltegarri nagusiak. Eta ez da erraza
|
urtean zehar
lanean lasai eta gustura ari den langile asko aurkitzea. Ez ote genuke ahalegin handixeagoa egin 11 hilabete horietako bizimodua »gehienbat, lanak baldintzatua» hobetzeko?
|
|
|
Goiko grafikoan Hego Euskal Herriko lehen sektorean azken 28
|
urteetan
lana nola bilakatu den adierazten da. Datuak irakurrita ondorioztatzen da nahiz eta tartean gorabehera batzuk gertatu, lanpostu galera progresiboa eta larria izan dela, oro har.
|
|
|
Lertxundiren zain gaude, beraz, alor honetako kritikagintzaren orain arteko zurruntasunetik alde egiteko gogoz: . Hala ere, euskalgintzan ari den jende saiatu askok ez ditu gauzak batere garbi, urteak eta
|
urteak
lanean ari den askok etsipenez begiratzen dio egindako bideari: hutsuneak eta zuloak ikusten ditu irakaskuntzan, liburugintzan, herritarron eguneroko erabileran; defizitak antzematen dizkio euskararen proiekzioari; pentsatzen du bide gehiago egin zitekeela baina ez dugula egin; konturatuta dago begiak ixten dizkiogula arazo larri askori; ilusionatuko duen proiektu garbi, finko eta eraginkor bat falta zaio; euskararen inguruko eztabaida faltak kezkatzen du; atezuan dago globalizazioaren aurrean, ez baitu globalizazio horri buruzko estrategiarik ezagutzen...?. 165
|
|
|
Lege hori txikitxo geratzen zaigunean ni prest nago beste gauza bat lortzeko. Baina, gaur gaurkoz, euskararen legeak esaten duena hezurmamitzeak
|
urtetako
lana emango digu?. 277
|
|
|
Estatu Batuetako Espazio Agentziak, NASA izenaz ezaguna, atzo jakinarazi zuen Hubble teleskopio espazialeko lau tresnetako bat matxuratu eta funtzionatzeari utzi ziola. 1997an jarri zen Hubble ren bigarren zerbitzu misioan, eta bost
|
urtez
lan egiteko diseinatu zen. Tresna hori erabili zuten zulo beltzak ikertzeko, unibertsoaren adinari buruzko irudiak ematen dituzten izar tenuarrak aurkitzeko eta eguzki energiaz kanpoko planeta baten atmosfera aztertzeko.
|
|
|
Zalantzarik gabe esan ditekeala uste dut, azken
|
urteotako
lanik inportanteenetako bat ikastolen bidez egiten ari dela. Ba dakit, eta ba dakigu denok, ikastola horietan akats asko dagoela.
|
|
|
Baina inork ez zuen tutik ere erran. Etxean neukan, azken
|
urteotako
lanaren oroigarri gisa.
|
|
|
Hots, hasi eta buka dena berea duzu, bere atal guztietan berak honelaxe bururatua liburu bezala, azkenekoa izango zuen ideian zalantzarik gabe, eta bizi zela argitaratu ez bazuen ere, utzi dituen beste mila nota eta paper sakabanatuen artean, hau argitalpenerako prest bezala aurkitu da, txukun txukun eta dena bukatua, hitzaurretxoak eta guzti. Berehalaxe nabaritzen da azken
|
urteetako
lana dela, heriotzak markatua jada, bizi iraganari eta argitaraturiko obrari so. Gaixo eta makal, beharbada hutsal iritzita ere bere lanari –ohi zuen bezala–, ez da heldu publikatzera.
|
|
2005
|
|
|
Sindikatuek emandako erantzunaren arabera, aukera bada lanaldia murriztu eta soldatak igotzeko. Isilpean gordetzen dute azken zazpi
|
urteetan
lan kostuak %56, 7 igo zirela, enpresa etekinak %155, 5 handiagoak izan ziren bitartean. Bankuek eta aurrezki kutxek %20ko hazkundea izan zuten 2004ko mozkin izugarrietan eta euskal enpresa askok ere halako portzentaia hurbil izan zuen.
|
|
|
Sarasolak eta bukatu berri duten hiztegiak euskal jardunaren hazkundea jaso du hamasei tomotan, eta, hainbat
|
urtetako
lan eskergaitzaren ondoren horrelakorik entzutea bitxia bada ere, hiztegia berritu eta osatzeari ekin nahi omen diote hemendik aurrera.
|
|
|
www.crashcomic.com webgunea aurkeztu dute Atiza marrazkilari elkarteak eta Gasteizko Crash Comic jaialdiak, azken hogeita bost urteetan Araban komikigintzaren inguruan egindako lana biltzeko asmoz. Bertan Arabako hogei komikilariren informazioa (Alvarez Rabo, Mauro Entrialgo, Mikel Valverde, Santi Orue, Pirata...), eta, batzuk desagertu diren arren,
|
urteotan
lan eskerga egindako argitaletxe (Ikusager, Saure...), aldizkari (Araba Saudita, Octopus, TMEO, eta komiki denden (Totem, Zuloa...) erreferentziak bildu dituzte. Dokumentatuta gera daitezen.
|
|
|
Ana Urkiza idazle gazteen belaunaldikoa genuke, eta milurteko berriaren atarian bai narratiban bai olerkigintzan argitaratzeari ekin dion idazle berrietako bat. Desiren inguruan idatzitako bilduman
|
urteetako
lanaren emaitza bildu du.
|
|
|
Jondoni Paulo eta Jondoni Petrirekin ere hori da gertatu. Jalgitza liburuan (21,2) irakurtua zuketen" Esklabo hebrearra erosten baduzue, sei
|
urtez
lan eginen du zuentzat, baina zazpigarrenean libre geldituko da, ezer ordaindu gabe." Ez dute nehon sei urteko epe hori aipatzen esklaboentzat bi apostolu handiek. Biblia hebrearrentzat zela soilki?
|
|
|
Baina, aipatutako aldaketa hauek guztiak nahiko azalekoak izan ziren, eta 1975ean, Franco hil zenean, eta berarekin, erregimena ere erori zenean, emakumeak oraindik oso diskriminaturik segitzen zuen. Beraz, hurrengo
|
urteetan
lan handia egin behar izan zen berdintasunaren izenean, eta jomuga horrekin.
|
|
|
Bigarren Frankismoaren
|
urteetan
lan egiten zuten emakumeen kopurua asko areagotu zen arren (1960ean 18,2 eta 1966an 24,1), Europako beste herrialde garatu batzuetako kopuruarekin alderatuta, askoz ere baxuagoa zen. Gainera, emakume gehiagok lan egiten zuten arren, horrek ez du esan nahi berdintasunaren bidean pauso garrantzitsurik eman zenik.
|
|
|
5 eta 29 urte bitarteko esperientzia duten emakumeek gizonezkoek baino %12 eta %28 gutxiago kobratzen dute; 29 urteko esperientziatik aurrera, berriz, gizonezkoen soldata %73 handiagoa da. Alde handi horren arrazoia da prestakuntza maila handia duten emakume gutxi daudela 30
|
urtetik gorako
lan merkatuan. Gainera, Oliverren arabera, “lan esperientzia areagotzen denean”, soldata aldea “handitzen da” emakumeak merkatuan duen presentzia “uzteko” joera duelako, batez ere 35 eta 40 urte bitartean.
|
|
|
“pertsona horien presentzia eta eragin ekonomiko eta soziala dokumentatzea eta ikusaraztea, eta populazio horren ikerketak edo datu baseak egitea, populazio horrek ez baitu bere egoera erregularizatuta, kolektibo horiek politika publikoen onurak izan ditzaten”. “Paperik gabe”
|
urteetan
lan egiten duten pertsonen giza eskubideak errespetatzeko eskubidearen ikuspegitik diseinatzen dira ekintza guztiak. “Paperik gabe” urteetan lan egiten duten pertsonen giza eskubideak errespetatzeko eskubidearen ikuspegitik diseinatzen dira ekintza guztiak.
|
|
|
“Paperik gabe” urteetan lan egiten duten pertsonen giza eskubideak errespetatzeko eskubidearen ikuspegitik diseinatzen dira ekintza guztiak. “Paperik gabe”
|
urteetan
lan egiten duten pertsonen giza eskubideak errespetatzeko eskubidearen ikuspegitik diseinatzen dira ekintza guztiak. Horregatik, dekalogoan dokumentaziorik gabeko langileak protagonista dituzten ekintzak biltzen dira:
|
|
2006
|
|
|
Elorrioko hiru aretotan izango da, azaroaren bigarren hamabostaldian –6an hasita–, blues eta jazz doinu eta erritmoak gozatzeko aukera: Ateneoan, Portalekuan eta Parran izango diren zazpi kontzertutan; zazpi gautan.Aurreko hamazazpi
|
urteetako
lan berean darraite Arriolako Jazz Blues jaialdiaren antolatzaileek: Durangaldera, gure eskualdera, jazz eta blues piano, bateria, tronpeta, gitarra, baxu, saxo eta ahots desberdinen zale direnei aukera horixe helarazteko.
|
|
|
2005a amaitzear zela, Patxi Baztarrika Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordeak datozen lau
|
urteetarako
lan ildoak aurkeztu zituen. Lau urteko plana aurkezteaz gain, garrantzia berezia eman zion euskararen normalizaziorako akordio soziopolitikoa lortzeari.
|
|
|
Sail zelai hauetan garomen, soro, sagardi eta belardiak tartekatuz, nekazarien
|
urtetako
lanak mosaiko ikusgarria du emaitza. Erreka bazter eta etxe, borda eta ukuilu handien inguruetan harizti politak, lepatuak bezala gabeak, garai bateko basoen kondar.
|
|
|
Zurien esklabotasunetik ateratzeko beltzek egin duten borrokaren berri ematen du. Thomas Jeffersonen neskameetako batek 40
|
urtez
lan egin ondoren aurreztutakoarekin erosi zuen askatasuna, XX. mendean ondo sarturik ere beltzek jasaten zuten diskriminazioa, horri aurre egiteko egin zutena...
|
|
|
“Argentinosaurus” en etsai nagusia izan zitekeen, 100 tonako belarjalea eta ezagutzen diren dinosauroen artean handiena. Plaza Huinkul en inguruan bost
|
urtez
lan egin ondoren, Rodolfo Coria paleontologo argentinarrak eta Phill Currie kide estatubatuarrak espezie horretako zazpi ale lurpetik atera dituzte harrobi batean. Aditu horien ustez, tamaina eta adin desberdineko baina familia bereko animaliak batera hil ziren.
|
|
|
Ehun herrialde baino gehiago beren kontura antolatzen dituztenak gehituko zaizkie. Edozein ahalegin egitea ona da 2004
|
urtean
lan egiten zuten 217 milioi txikiek lan egiteari utzi ez diezaioten, “Haurren lana ezabatzea: gure esku dagoen helburua” izeneko txostenaren arabera.
|
|
|
“Krisi nazional baten aurrean gaude”, aitortu zuen. Indiako bost estatutan lau
|
urtez
lan egin ondoren, datuek arazo hori azaltzeko faktore ugari islatzen dituzte, Lundeko Unibertsitateko Ekonomia Historikoaren sailaren arabera. “Bikoteek seme alaba bakarra izatearen alde egiten dutenetik, gizonak du lehentasuna.
|
|
|
Garridoren ustez, diruarena inondik inora ez da garrantzitsuena, baina normalean kutsadura elektromagnetikoa ez dago onartuta eta horretaz kexatzen diren auzokideei zoro moduan tratatzen zaie. Testu-inguru horretan kokatu zuen gaur egungo Espainiako Osasun ministroa telefonia konpainia batean 7
|
urtez
lan egin izana. Gainera, medikuek ere ez daukate horren inguruko informazioa, nahiz eta ikerketa nahiko dagoen elektromagnetismoa ez dela kaltebakoa probatzeko, eta auzokideek izan ditzaketen sintomak tratatzeari ekiten diete, arazoaren oinarriari heldu gabe.
|
|
|
Baina nik erantsi nahi nioke ondorioan gertatu zitzaiona. Egun gutxira, beraren kargu" berezi" hartatik kanpora bidali zuten eta sei
|
urtean zehar
lanik gabe egon behar izan zuela nire aitak. Arrazoia?
|
|
|
1903
|
urtean
lan berezia iritsi zitzaien asschertarrei: ordura arte ezagutu izan zen landu gabeko diamanterik handiena, Excelsior zeritzana, zatietan moztu, zati bakoitza landu eta leundu, eta diamante zati haiekin bitxi ezin hobeak egiteko mandatua.
|
|
|
Albert Viaplanak dio arkitektura ez dela hain zaila, zutabe, habe, soliba, horma, lauza, ateburu eta leihoburu sorta batekin ia dena adieraz daitekeela. Baina baita ere dio arkitektura ikasi egiten dela, ez dela irakasten, eta horretarako denbora behar dela,
|
urteetako
lana, norberaren baitan dagoen ikusteko eta egoteko berariazko era aurkitu arte. Chillidak ere antzeko zerbait omen zioen eskulturaz, ikasi egiten dela, ezin dela irakatsi.
|
|
|
Antza bere kintakoa da, eskolan gela berean zeudela irakasleek Koskari larrua bero bero egiten omen zioten, behin kasurik ez zuelako egiten apaizak Biblia bota, buruan bretxa ireki zion. Esan dit baita ere lehengo urtean edo orain dela bi
|
urte
lanean ari zen enpresan milioi bat balio zuen pieza bat txikitu zuela Koskak, gero tailerretik alde egin eta laneko buzoa errekara bota zuela –hori, azken detaile hori gabe, eta beste era batera, Koskak berak kontatu zidan.
|
|
2007
|
|
|
Berrogei
|
urtez
lan arloko legeria beraren menpe egon ostean,
|
|
|
Baina laster okertu ziren gauzak. 2001ean Ministerioak King' s Collegeko taldeari ukatu egin zion bere lanarekin aurrera segitzeko eskatutako finantziazioa, eta bertan behera geratu zen beste bost
|
urtetarako
lana zeukan ikerbidea.
|
|
|
Azken
|
urteotan
lan mundua euskalduntzeko ahalegin bereziak egiten ari da hainbat eragile pribatu zein publiko eta zalantzarik gabe lan hori egin beharrezkoa da. Edonola, Euskara Elkarteen ikuspegitik azpimarratu beharrean gaude" etxegiroa, auzo ingurua eta bizi esparru amankomunak (gertuko Komunitatea)" euskalduntzeak eragin beharreko lehentasunezko esparrua izaten jarraitu behar duela.
|
|
|
Urtebete arteko epe mugadun kontratua dutenak zenbatuko dira, izendapenaren aurreko
|
urtean
lanean egindako lanegunen arabera. Lanean egindako berrehun egun edo zatikiko, langile bat gehiago zenbatuko da.
|
|
|
1 Debekatuta dago hamasei
|
urtetik beherakoak
lanerako hartzea
|
|
|
Hor dugu, adibidez, Fermat en teorema. Hark, XVII. mendean, frogarik gabeko enuntziatu batekin, beste matematikari askorentzat 300
|
urterako
lana utzi zuen, eta horren inguruan matematikari bikainak sortu eta bilakatu izan dira, galdera horri erantzuna eman arte, Andrew Wiles en lanarekin, 1995 urtean, hain zuzen ere.
|
|
|
Beharbada Mikek Chesneyren seinaleak hartuko ditu, eta agian posizio zehatza zein den ere jakingo du.
|
Urteetako
lanarekin teknika ondo menperatuta dauka.
|
|
|
Lehenengo euskaltzainetarikoa izan zen. Berrogei
|
urtez
lanetik baztertua izan ondoren, osasunez ahul baitzegoen, laurogei urte zituelarik kurtsoak ematen hasi behar izan zuen berriro, Donibane Lohizunen, bizitzeko dirurik ez baitzuen; Piarres Xarrittonekin izandako elkarrizketa, Bilbo, 2002ko urtarrilaren 25a.
|
|
|
Zortzi
|
urtez
lanean gogor jardun eta gero, dirua aurreztu eta bere negozioazabaldu zuen. Bezeroekin atsegina zen, langileei soldata duinak ordaintzen zizkien, eta diru etekin gehienak karitate eginkizunetarako erabiltzen zituen.
|
|
|
27.000 haur horietatik 13.400 bat bost eta zortzi urte bitartekoak ziren, eta gainerakoak bederatzi eta 13 urte bitartekoak. Joan den urrira arte indarrean zegoen Indiako legediak mugatu egiten zuen 14
|
urtetik beherakoen
lana “arriskutsutzat” jotzen ziren lanbideetan, hala nola meatzaritzan edo eraikuntzan. Gainerako enpleguetan, adin guztietako haurrek lan egin zezaketen, baina egunean lau eta sei ordu artean bakarrik, lanaren arabera, eta enplegatzaileek egunean gutxienez bi hezkuntza ordu eman behar zizkieten, ia inoiz gertatzen ez zena.
|
|
|
“Azken urteotan, berrezarkuntzak eman du lanik gehien turismo industriaren sektoreak, guztizkoaren %38arekin”. Nadia Budók, Madrilgo Goi Mailako Turismo Eskolako (ESERP) zuzendari nagusiak, azaldu du azken
|
urteotan
lan gehien eskaini duen turismoaren sektorea sukaldaritza izan dela, guztizkoaren %38 Atzetik datoz soldatapekoen %16ri enplegatzen dion hotel adarra, eta atzetik gainerako jarduerak bidaia agentziak, garraioak, ibilgailuen alokairua, aisialdia, kultura, etab., gainerako %45ari dagokiona. Oro har, ostalaritzak eskatzen du gehien.
|
|
|
«Giza genoma informazio biltegi dotore baina kriptikoa da». Hala hasi zen Encode partzuergoak ekainaren 14an Naturen argitaratu zuen artikulua, National Human Genome Research Institutek (NHGRI) eta Biologia Molekularreko Europako Laborategiak (EMBL) lau
|
urtez
lan egin ondoren. Lanaren eta lortutako emaitzen garrantzia Natureren artikuluarekin batera, Encodek 28 lan zehatzago argitaratu ditu Genome Research en.
|
|
|
Azken irizpena Senaturako Behe Ganberatik atera zen, aldeko 188 botorekin, aurkako batekin eta 17 abstentziorekin. Erretiro pentsio bat jasotzeko eskatzen den epea 15 urtera arte luzatzeaz gain, araudian jasotako beste aldaketa batzuk dira izatezko bikoteek alarguntza pentsioa kobratzea, 2002 baino lehen erretiratuen prestazioa hobetzea eta 65
|
urtetik gora
lan egiteko pizgarri berriak aplikatzea. Ezgaitasuna dutenen erretiro adina ere murrizten da, eta izatezko bikoteentzako alargun pentsioa arautzen da, besteak beste.
|
|
|
Enpresa ondo doalako saritu dute. "
|
Urteetako
lanak fruituak eman ditu" esan zioten," zorionak". Irribarrez ageri da argazkian, beste guztien erdian, zilarrezko plaka bat eskuetan.
|