|
2000
|
|
|
Oso sagardo gutxi egiten dira jatorrian bertako sagarra erabiliz, ekoizle txikienek erabiltzen dute gehienetan bertako sagarra soilik. Ohikoena sagarren %25 bitartean (kopurua
|
urtez
urte aldatzen da) kanpokoa izatea da. Labelak errentagarritasunik ekarriko luke?
|
|
|
Horren arrazoietako bat, abiadura beldurgarrian areagotzen ari den herrialde pobreen kanpo zorra da. Herrialde aberatsek ez dituzte garaiz eskuratzen beren kapitalak, eta herrialde pobreak horien interesak ordaintzera beharturik daude
|
urtez
urte, geroz eta zor handiagoa sortuz eta gurpil zoro horretatik inolaz ere atera ezinik.
|
|
|
\ 1984 eta 1995 artean hies kasuen agerpena
|
urtez
urte gorantz joan den bitartean (1995ean 582 izan ziren), ordudanik (farmako berrien laguntzaz) tendentzia beherakoa da. 1999an hiesdun berriak 207 izan ziren.
|
|
|
Lehenengo urtean 40 bertsolari inguruk hartu zuten parte idatzizko lanean.
|
Urtez
urte kopuruak gora egin zuen, eta 1989an, punturik gorenera iritsi zenean, 2.000 bertsopapera bildu ziren. Hainbesteko ume koadrila bideratu ezinda, geroztik ikastolei geletan bahea pasatzeko eskatzen zaie, eta egun 1.600 karpeta banatzen dira urtero, bertsoak izkiria ditzaten; eta bat batean 60 gaztek hartzen dute parte.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko arduradunek beraiek aitortu dute geroz eta lan istripu gehiago ari dela gertatzen EAEn. Horrela, Guillermo Lopez Vivanco, Osasunaren Plangintza eta Antolamendurako kontseilariordeak adierazi du azken hiru urteetako datuak alderatuz nabarmen ikusten dela
|
urtetik
urtera lan istripu gehiago dagoela.
|
|
|
Hala, ikasleek urte horretan omendua izan den antzerkigileari buruzko galderak erantzun behar izaten dituzte.
|
Urtez
urte kartel lehiaketa bat egiten da antzerki topaketak iragartzeko, eta ohiko bihurtu da kartel irabazleen erakusketa paratzea. Bestetik, antzerki amateurra bultzatze aldera, Azpeitiko Udalak diru laguntzak ematen dizkie talde hautatuei, antzezlan berriak estreina ditzaten.
|
|
|
BIA eta Andecha Astur ezkertiarrak, PAS eskumarago eta URAS, PPtik aldendutako Sergio Marquesek sortua). 1984an sortutako Xunta pola Defensa de la Llingua Asturiana (Asturieraren Aldeko Batzarra) eta gainontzeko idazle, irakasle eta antzeko elkarteak berriz, geroz eta hedatuago daude Asturiesen, eta
|
urtez
urte urrats txiki baina erabakiorrak eman dituzte.
|
|
|
" Euskaraz buru belarri" lemapean Nafarroa Oinez jai handiaren 20 edizioa burutuko da urriaren 22an. Aurten Zizur Txikiko San Fermin Ikastola izan da
|
urtez
urte milaka euskaltzale bildu ohi dituen ekitaldiaren antolatzailea. Ikastolak bere 30 urteurrena ospatu berri du, eta igandean lorturiko dirua eraikin berriak ordaintzeko erabiliko du.
|
|
|
1949an, Indiak bere independentzia lortu zuenean, maharajak ez ziren ahatik desagertu, aipatu 279 horiek ez, behintzat.
|
Urteak
urteak etorri, han jarraitu zuten beren pribilejio guztiekin, harik eta 1970eko" irailaren azkeneko egunetan, Indira Gandhi Lehendakariak, Nehru aundiaren alaba danak, erabaki zorrotza artu zuan" arte. Zein erabaki?
|
|
|
Ibilbidea
|
urtez
urte:
|
|
|
Izan ere, gure asmoa narratiba berria aztertzea denez, hamarkada honetan argitaraturiko lan guztiak aintzat hartzea zabalegia iruditu zaigu, eta beraz, egokiagotzat jo dugu esparrua murriztu eta lan jakin batzuei buruzko bilduma osatzea. Hortaz, datozen orri hauetan azken hamarkada honetan ezagutzera eman diren idazleen lanen zerrenda emango dugu
|
urtez
urte. Hala ere, 90eko hamarkada baino lehen narratiba lanik argitaratu ez dutenak ere hartu ditugu kontuan:
|
|
|
Honen guztiaren berri emateko lantxo hau lau ataletan banatu dugu: lehenik, bilduriko kritikaren zerrenda jaso dugu
|
urtez
urte; bigarrenik, hamarkada honetako eleberri eta ipuin bilduma batzuen iruzkinak eskaini ditugu; hirugarrenik, hamarkadaren ikuspegi orokor bat emateko asmoz, azken ohar orokor batzuk bildu ditugu; eta azkenik, eranskin labur bi atondu ditugu: batean idazleen gaineko datuak batu ditugu, eta bestean, literatur kritikaren inguruko hainbat terminoren azalpen labur batzuk eskaintzen dira, iruzkinetan erabilitako terminologia ezezaguna zaionari laguntzeko xedearekin.
|
|
|
Azken hamabost urteetan batean eta bestean izandako entzule kopuruak aldakorrak izan dira, joera FMko estazioen irratsaioak entzutearen aldekoa izanik. Euskal Autonomi Erkidegoan, esaterako, honako entzule indizeak eduki ditugu 1984tik aurrera, CIES enpresak (1999, 7) egindako azterketen arabera(
|
urtez
urte eta milaka zenbatuta):
|
|
|
|
Urteak
urteak etorri, 80ko hamarkadan aldaketa handia gertatu zen Hego Euskal Herriko irratietan. Telebistan, aldiz, estazio pribatu espainiarren heldu eta 90ko hamarkadako lehiakortasuna iritsi arte, ez zen aldatu estazio jabeen jarrera programazioaren antolakuntzari zegokionez.
|
|
|
Irratia, prentsa idatziari eta telebistari zerbaitetan irabaztekotan, informazioaren zabaltzean nagusitzen zaie. Albisteak iraupen laburrekoak dira irratibidean, apika minutukoak; telebistan zenbait orduz iraun dezakete albisteek, nahiz eta
|
urtez
urte informazio zerbitzuak handituz doazen, eta telebistak ere berrikitan gertatu denari buruzko informazioa bilatzen duen. Hortaz, irratiak informazioaren esparruan ere segitu behar du lehiatzen beste hedabideekin, baita Internetekin ere, entzule kopuruak emendatuko baditu.
|
|
|
Entzuleek momentuko informazioa jasotzen dute irratitik, eta musikarekin eta goizeko irrati komunikatzaile ospetsuekin betetzen dute beren gustuaren asealdia. Hala ere, hori ez da islatu publizitateak irratian
|
urtean
urtean uzten dituen diru sarreren emendatzean, gutxi gorabehera telebistak baino bost aldiz diru gutxiago jaso baitute irratiek azken urteetan publizitate bidez.
|
|
|
sal-erosi nahasiak izan ote ziren edo sal-erosi garbiak, lukurreriazko tratu gaixto engainamenduz beteak edo egainamendu gabeak, baina bai segura diezazuket ezen probetxu handikoak gertatu zitzaizkiola guztiak ere, halako suertez, non oker handirik gabe erran baitzitekeen gizon hartaz ezen nekez ereinen zuela bihirik buru beterik emanen ez zionik... Eta, hala, bide hartarik bideratu eta biribildu ahal izan zuen hurrengo hamabi hamahiru urteetan —bizi izan zen artean, beraz— mirakulu iduriko hura Urbiainen, zeren Euskal Herria pobretzen eta jendez hustutzen ari zela eta gainbehera zetorrela erdietsi baitzuen jauregiaren eta jauregi inguruaren jasotzea eta nehoiz baino goitiago edukitzea, diru irabaziak
|
urtez
urte berretzen eta gurentzen zituela.
|
|
|
" Urtero bi gutun jaso izan ditugu, baina azken boladan bat bera ere ez", erran zigun hark, gaineratzen zuela: " Gutun guztietan eta
|
urtez
urte erraiten zigun ezen aitzina zihoala, eta esperantza zuela ezen, urte batean ez bazen bertze an, etxerat itzuli ahal izanen zela, bertze Rafael bat bihurturik eta aitari emanikako hitza beterik. Zeren eta horretan ados baitzeuden aita semeak, noiz eta Pedrok aitaganik Italiarat joaiteko baimena eskuratu baitzuen.
|
|
|
Nire izaeraren bertze ezaugarri batzuk bezala, Kristinak ez zuen sekula onetsi adiskidantzak berritzeko ezintasun hori. Ez da sobera harrigarria,
|
urtez
urte lagun taldea —TALDEA, nahi bada, huts hutsean eta letra larriz— goitik beheiti aldatzen zuen lagun batengan.
|
|
|
Jende interesgarria ezagutzeko aukerak kilikatzen ditu hasberriak, baita lanbideak bere protagonisten bizierari dakarzkion bizitasunak eta arau ezak ere.
|
Urteak
urteei, zure aitzinetik desfilatzen diren pertsonaiak gero eta aspergarriagoak agitu eta bohème delako hori eramangaitza bilakatu ahalean, eguneroko lana txukun burutzeak ematen duen atsegin laburra baizik ez da gelditzen. Hori ere falta denean, narda eta nekea nagusitzen zaizkigu.
|
|
|
Sotanadun nahiz galtzadun, gure buru eskuarki hutsetan jakituria pixka bat sartzera ahalegintzen zirenen zerrenda agortuta, ikaskideak gertatu ziren nire abilezia nolabaitekoaren jomuga. " Atzelari"," Pito luze"," Martintzar"," Zinkoduros" dira orduko nire" aurkikuntza" batzuk, orain,
|
urteak
urteei, soslai jadaneko lanbrotsuetan agertzen zaizkidan aurpegiei uztarturik gelditu zaizkidanak. Geroago, nire adimen ustez pribilegiatuaren erakuspen gisa sortutako josteta hura tik baten pareko bihurtu zitzaidan, usadio lekedazu bat, harreman normal batzuen ezinean, bertzeen nortasunaren zati batez jabetzeko eginahal ezdeusa.
|
|
|
" Denon bizi  tza aski mediokrea dun", esaten zidan orokorki Teresak," horrexegatik ez dinagu ahantzi behar, tarteka, txinparta ba  tzuk piztea". Baina gero, zehatzago, txispatu ginen batean moz  kor mozkor eginda amaitu genuen azken afarian, aitortu zidan nire bizi  tzari
|
urtetik
urtera monotonoagoa irizten ziola (erabat ulertzen ez dudan arren, oso esanahi ona izan behar ez duen" patetiko" hi  tza ere erabili zuen), eta agian, banaketaren oinazea gorabehera, aukera ezin hobea zela norabidez aldatzeko eta txinparta desberdinak pizteko (dena aitortu behar badut, Teresak ez zuen sekula Dabid oso gogoko izan). Eta, egia esa  tera, orain neure baitan dardara inarrosle bat sumatzen dut, metrokoa baino askoz bortitzagoa, azpi azpian nuen desioa zuhaitzetako sustraiak bezala kanporatu nahian dabilena.
|
|
|
Honelako kultur balantzea urtero egitearen abantaila da (oraingo hau zazpigarrena da niretzat),
|
urtez
urte aldatuz doazen joeretan aldeak suma daitezkeela. Urtean izandako bizpahiru gertakari nagusi bilatu eta azaldu beharrean (Jaki n en enkargua hauxe baita) literaturgintzan" usaindu" ditudan joerak azaltzen ahaleginduko naiz, aurrekoetan bezalaxe modu intuitibo eta subjektiboan, eta inolako asmo zientifikorik izan gabe.
|
|
|
Esan gabe doa gizakiaren itzala, gizakiaren antza duena, edo bere irudia ispiluan, euria, ekaitzak, ilargiaren aldiak, urte sasoi aldaketak, gizakiarekin animaliek duten harremana eta animalien arteko antzekotasuna eta bereizketa, sexu bizitzaren, jaiotzaren eta heriotzaren fenomenoak, laburbilduz,
|
urtez
urte gizakiak bere inguruan hautematen duen guztiak, hainbeste bide desberdinetan gurutzaturik, horrek guztiak bere pentsamenduan (bere filosofian) eta bere ohituretan zeregin bat betetzen duela; edo, are gehiago, horixe da egiaz dakiguna eta interesgarria iruditzen zaiguna.
|
|
|
Esan gabe doa gizakiaren itzala, gizakiaren antza duena, edo bere irudia ispiluan, euria, ekaitzak, ilargiaren aldiak, urte sasoi aldaketak, gizakiarekin animaliek duten harremana eta animalien arteko antzekotasuna eta bereizketa, sexu bizitzaren, jaiotzaren eta heriotzaren fenomenoak, laburbilduz,
|
urtez
urte gizakiak bere inguruan hautematen duen guztiak, hainbeste bide desberdinetan gurutzaturik, horrek guztiak bere pentsamenduan (bere filosofian) eta bere ohituretan zeregin bat betetzen duela; edo, are gehiago, horixe da egiaz dakiguna eta interesgarria iruditzen zaiguna.
|
|
|
Beti izorratze aldera egiten dituzte gauzak, ez behintzat laguntzeko edo errazteko. Horrelaxe, kartzelerorik mozoloenak ere bere pixkatxoa ipiniz, saiatu dira
|
urtez
urte kolektiboa eta kolektiboko banakakoak handik edo hemendik izorratzen.
|
|
|
zazpi urte daramala kartzelan eta Antxoni hau eta hura esplikatzen. Zazpi
|
urte
urte asko da kartzelan egiteko, baina hemezortzi daramatzan bati lezioak emateko adina ez agian. Ahozabalik geratzen dira 18 entzuten diotenean; kartzelan sartu berria zela uste bide zuten.
|
|
2001
|
|
|
Ez da hau izan, hala ere, zinean euskara sustatzea helburu duen ekimen bakarra. Iruñeko Karrikiri euskara elkarteak, adibidez," Zinema euskaraz" zikloa antolatu ohi du
|
urtez
urte, eta zinean euskarak dituen hutsuneak bete asmoz, Gasteizko Bagare Euskal Tokiak ere egiten du lan. Horren islada da pasa den abenduan eskaini zuen euskarazko zine zikloa.
|
|
|
Dana aldatzen ziak
|
urtetik
urtera, egunetik egunera. Seminario batean egon litxeikek bertsolari bat; baita Unibersidade batean ere.
|
|
|
Are gehiago ere gertatzen zen, Z. A.ren ustez behintzat: " Ola dijoa aurrera gizadia bere burua gaindituz
|
urtetik
urtera. Marx-ek liokena mundua eta kosmosa zerbait gero eskuragoiago ari zaio gertatzen gizonari; eta obeki esanda nahi ba da, ari du egiten.
|
|
|
Diru dezente mugitzen dela baieztatu digu Aitorrek, baina diru gehien jokatzen dutenak lagun taldeak izaten direla. Badira ere
|
urtetik
urtera galdu eta galtzen ez dakiten apustlariak, pasadizo mingarriak izaten dira urtero hartaz: «Apustak egiteko era ezberdinak daude eta apust oso konplexuak ere badira.
|
|
|
TRESNA politikoak alboratzen zituen jarrera militar honek eragin zitzakeen «kalte kolateralak» mesprezatu egin zituen ezker abertzalearen zuzendaritzak. Helburu estrategiko borobilak lortu nahian, euskal gizarteak
|
urtez
urte eta neke askoren ondoren jaso dituen eraikinak lurreratzeko batere erreparurik ez zen izan (ez bakarrik Erkidegoan; begira bestela Nafarroa eta Iparraldeko abertzaleek esaten dituztenak).
|
|
|
Lurraldeka, 2001 urtean, Bizkaia da gehien jarriko duena, ekarpen guztiaren %50, 67, ondoren Gipuzkoa (%32, 93) eta azkenik Araba (%16, 40). Nolanahi ere, Bizkaiak bere ekarpen koefizientea jaisten jarraitzen du
|
urtetik
urtera, Gipuzkoaren eta Arabaren kaltetan. Horrela, azken hiru urte hauetan, Bizkaiaren partaidetza hori behera joan da:
|
|
|
Erreportaje hau galdera horiei erantzuten saiatuko da Euskadiko Kutxak 2000 urteari buruz egindako txostenean oinarriturik. Eta horretarako, finkaturiko 2000 urteko aurrekontuko datu ofizialak baliatuko ditugu, horiek baitira
|
urtez
urte izaten diren diru sarrera eta gastuak, urtero zertxobait handiagotzen direnak. Euskal Autonomia Erkidegoan, hain zuzen ere, 2000 urteko aurrekontuak luzatu dira 2001 urterako.
|
|
|
XX. mendean ere moduak izan dira fantasia ipuinak sortzeko. Egia eta gezurra, fantasia eta egunerokotasuna, edo oraindik gehiago, fikzioa eta errealitatea nahastatuz joan dira giza historian,
|
urteak
urteak etorri.
|
|
|
Egoera idiliko horrek berez du iraungitze data, sortzen duen tentsio egoerak eta eskatzen duen dedikazio handiak ezin baitute
|
urtez
urte iraun.
|
|
|
Erostea aurreikusia zenuen material horren parte bat etxean bertan izango duzu, seguruenik:
|
urterik
urte ezaugarri berdintsu edo berdinak dituzten gauzak eskuratu behar izaten dira eta.
|
|
|
Aurrezteko aukera hoberenak eskaintzen dituen atala bestelako materialak izenekoa da, bertan sartzen diren liburuak (hiztegiak, etab.)
|
urtez
urte berrerabili daitezken gaiak baitira; zailago suertatzen da testu-liburu edo uniformearen kasuan.
|
|
|
Zergatik igotzen da
|
urtez
urte OHZko kuota?
|
|
|
Abenduaren 22tik urtarrilaren 2ra bitartean Estatu espainiarrean lau milioi lagunek erosten dute txartela: hori ere aurreikusirik edukitzea komeni izaten da, enpresak zerbitzua indartzeko
|
urterik
urte trenari bagoi gehiago eransten dizkion arren, teknologia berriei esker, txartelak geroz eta lehenago erosten dira.
|
|
|
|
Urtetik
urtera elur gutxiago egiten duela egia hutsa da: denboraldi ikaragarriak aurreko belaunaldien oroimen kolektiboan daude, iraganeko ezaugarri gisa:
|
|
|
Txosten honen helburua, kontsumo gaietan herritarraren joera eta pertzepzioen neurriak zehaztuko duen barometroa plazaratzea da,
|
urterik
urte kontsumitzailearen bilakaera datu zehatzetan aztertuko bada.
|
|
|
Honako hauek dira
|
urtez
urte eguneroko bizitzaren inguruko gaietaz kontsumitzaileek duten iritziaren bilakaeraren jarraipena egiteko aukera emango duten adierazleak.
|
|
|
Logikaz, bi diferentzia horiek elkarri egokituta egon lirateke, balio absolutuan?; hala ere, 1987ko diferentzia 61 miliardo dolarreko kopurua da. Hortaz, NMFko adituen iritzia zeintzuen arabera diferentzia gutxituz baitoa
|
urtetik
urtera garrantzi gabekoa da.
|
|
|
Uzta horretatik atera daitekeen esentzia olioaren kantitatea aldakorra da
|
urtez
urte, noski, baina gutxi gorabehera hektarea bakoitzak 100en bat kilo esentzia olioa eman dezakeela uste dugu, Miguel Gomez de Segura-k esandakoaren arabera.
|
|
|
Espainian 46 Nazioarteko Txertaketa Zentro daude, Munduko Osasun Erakundeak onartuak.
|
Urtetik
urtera bisita gehiago jasotzen dituzten arren, oraindik bidaiari askok ez dakite haien osasuna ere haiekin oporretan joango dela. Ministerioak hartutako informazio neurriak areagotu egin ziren, urtetik urtera herrialde tropikal, exotiko edo garatze bidean dauden herrialdeetara bidaiari kopurua nabarmen handitu zelako.
|
|
|
Urtetik urtera bisita gehiago jasotzen dituzten arren, oraindik bidaiari askok ez dakite haien osasuna ere haiekin oporretan joango dela. Ministerioak hartutako informazio neurriak areagotu egin ziren,
|
urtetik
urtera herrialde tropikal, exotiko edo garatze bidean dauden herrialdeetara bidaiari kopurua nabarmen handitu zelako. Kasu gehienetan, osasunerako arriskuak saihesteko hartu beharreko prebentzio neurrien berri ez duten turistak dira.
|
|
|
Eta okerragoa dena: zifra
|
urtetik
urtera handitzen da. 1997an, erregistroa ez zen 200era iritsi, 2000n 749ra igo zen eta, 2001ean, zifra hori nabarmen gainditu da.
|
|
|
FDAko Elikagaien Segurtasunerako eta Nutrizio Aplikaturako Zentroetako zuzendari Joseph A.Levittek elikagaien segurtasuna sustatu du azken urteotan lehentasunezko helburu gisa, osasun publikoaren barruan nahitaezko eremua dela uste baitu. Gaur egun, inportazio produktuak arautzea eta
|
urtez
urte haztea da bere erronketako bat. Hori dela eta, aduana zaintza handituko duten programak diseinatzen eta produktuen gaineko kalitate kontrol zehatza egiten ari dira.
|
|
|
Goiok ondo ezagutzen zuen bere enbarkazioa. Branka alboetako kroskoa zeharo herdoilduta zegoen, baina irakurria zuen, edo imajinatua, ontziaren izena, Esmirna, itsasoetan zehar
|
urterik
urte luzitutakoa seguru asko. Hala ere, hantxe ezagutu zuen beti enbarkazioa, Kaioarriko paisaiaren zatia zelakoan, ez beste inongoa.
|
|
|
Alfonso Sastre Kultur Elkarteak (ASKE) Donostian antolatzen dituen jardunaldiek (hitzaldiak, mahai inguruak...)
|
urtetik
urtera interes handiagoa pizten dute.
|
|
|
Boto kontaketaren abiada
|
urtez
urte
|
|
|
|
Urtez
urte euskarazko irakaskuntza aukeratzen duten ikasleen gorakada aurrekoaren adibide garbia da, alderdiabertzaleek legebiltzarrean dituzten ordezkarien goraldian islarik ez duena.
|
|
|
Halatan, elurra mara mara aritu zen larunbat gau batez, etengabeko exilio geldoaren menpe abandonatu gintuen.
|
Urtetik
urtera aurrekontuak murrizten zitzaizkien Ivryko udaleko zerbitzu sozialentzat, huts egite galanta zena, jendearentzat, bereziki Maddalen Erreka bezalakoentzat, ametsaren hondar hatseko garaipena zen.
|
|
2002
|
|
|
|
Urtetik
urtera ikasle gehiagok eman du izena Armentia ikastolan. Esaterako, 1994 ikasturtean 152 ikaslek ikasi zuten, 245ek 1998 ikasturtean, 372k 2001 eta 420k 2002.
|
|
|
Iraganari begirada bat da, gizartea aldatuz nola joan den ikusteko tresna aproposa:
|
urtez
urte gertatutakoak, garaiko hemeroteka zatiak, pertsonaia ospetsuen profilak eta abar jasotzen baitira.
|
|
|
Iritzi artikulu hau ahitzeko, bi hitz:
|
urterik
urtera esku artetik joaki zaigun hizkuntzaren altxor menderen mende ondu hori berreskuratu eta geurekotu behar dugu, baina euskara kalitatezko eta moderno bati ateak hertsi gabe. Halabiz!
|
|
|
Mariasun Landak idatzitako guztia jasotzeko irrikaz egon ohi direnei oso lagungarri gertatuko zaie Donostiako Liburutegi Nagusiko Haur eta Gazte Liburuaren Dokumentaziogunetik igorri diguten irakurketa gida hau. Xabier Etxaniz Erleren aurkezpena, Mariasun Landa beraren «Elefante txori bihotzak» eta idazle honek 1982tik aurrera
|
urtez
urte kaleratu dituen liburuen erreferentziak eskaintzen ditu, hala nola gaztelerara, katalanera, galizierara, grekerara, bretoierara, albanierara, ingelesera, frantsesera, aranesera eta alemaniarara itzuliak izan diren ipuinei buruzko zehaztasunak. Horrez gain, Mariasun Landaren artikuluen zerrenda, egile honen inguruan idatzi diren zenbait artikuluena, eta Interneten berari buruzko informazioa non aurkitu.
|
|
|
1997an hasi zen on line ikastaroak eskaintzen. Hortik aurrera, pixkanaka
|
urtez
urte eskaintza handituz joan da. Hurrengo ikasturteari begira zortzi ikastaro eskainiko dituzte.
|
|
|
Kopuru horretatik, 37.127 milioi euro eman zituzten laguntza zuzen gisa (lehen pilarea) eta 6.500 milioi euro landa garatzeko (bigarren pilarea). Oraingo proposamenean, Europako Batasunak
|
urterik
urte %3 gutxitu nahi dizkie laguntza zuzenak, eskulanagatiko hobariak barne direla, 5.000 eurotik gorako diru sarrerak dituzten onuradunei. Zazpi urteren buruan, murrizpena %20ra iristea dute helburu eta kenketako funtsak landa garatzeko baliatzea.
|
|
|
|
Urteak
urteak etorri, kazetaritzak urrats berria eman zuen hutsune hura bete nahian, eta Iban Arregi kazetariak Anjel Otaegiren biografia dokumentatua prestatu eta argitaratu zuen: «Angelek bukaera bukaera arte ez suen sinetsi hil egingo zutela.
|
|
|
Lehen bai, ba neban ura be. Horraitino
|
urteen
urteez, idortu egin zan, eta orain idorrune hutsa da, sikua, agorbazterra.
|
|
|
Zaspi bidar,
|
urtez
urte ospatuteko Euzko Olerti egunak aurtengo ontan ere, barrituak izango ditugu edertzale ta euzkeltzaleon atsegin aundiz.
|
|
|
bertsolari guztiak ekin eutsen gogoz, zorrotz eta arduratsu.
|
Urterik
urtera jasoago ta bikaiñago agertu izan yakuz. Egundo ez lez, ziur asko.
|
|
|
|
Urteak
urteak etorri, Iparragirrek asmatua zala uste izan zuten doiñua, arena ez zala agertu izan digute. Zalantzaz ba zebillen aspaldi asko ta asko, Altuna-rena ote zan musika ura.
|
|
|
Beti aldatz, beti gorantz.
|
Urterik
urte ezezik, illerik illera be, bizimodua karuago; ta orregaitik, diruaren neurria aulago ta makalago.
|
|
|
Ixiltasuna, lurreko eta zeruko doe eder zan emoi zaratabakoaren gurari biziz eukan beti bai beti Nestor ixilbereak bere kolkoan. Makina artean
|
urteak
urte lan burrunbadatsuan jarduniko Nestorrek. Izan be, dringidrangak, karrakadak, durundi amaibakoak edonoiz, han lantegian.
|
|
|
Bizkaierea gal dadinean kalean be
|
urterik
urtera galduz galduz doa, ez gaitezen kirtenak izan, umeak eta gaztetxuak euskaldun urietan han frantses, hemen gaztelaniaz dihardue ta, gure euskalki hau gal dadinean, Euskerearen mendebaldeko mugea Zumaia, Azkoiti, Azpeiti, Zegama, Segura... eta hortik sartalderuntz... dana gure Enkarterri bezala?
|
|
|
Espainiako Epaitegi Gorenak, 1992 urtean, izatezko bikoteak definitu zituen: ... egunez egun eta
|
urtez
urte mantendutako erregimen egonkorrean, kanpora begira eta publikoki garatu beharreko bizimoduan, bi pertsonek elkar harturik elkarrekin bizitzea da, etxe beraren baitan interes eta helburu komunak sor daitezen moduz... .
|
|
|
Legeria nazioartekoa zein tokian tokikoa gogortu egiten da
|
urtez
urte eta zigortu egiten du naturaren heriotza eragiten duten ohitura erosoa, baina prozedurak zailak dira antzematen eta, zoritxarrez, erabiltzeko oso errazak eta merkeak.
|
|
|
Ingurumenarentzako errespetua, bio-aniztasuna babestea, ahalik eta baliabideen kontsumo txikiena egitea, tokian tokiko populazioaren bizi kalitatea hobetzen laguntzea, hezkuntza alorreko osagaiak sartzea eta tankera horretako kontzeptuak,
|
urterik
urte zale ugariago dituen turismoa ulertu eta praktikatzeko modu horrekin hertsiki loturik doaz.
|
|
|
Europa zaharrean eskiatzeko negozioa osasuntsu dabil eta
|
urterik
urte zaletu gehiago biltzen ditu bere ingurura.
|
|
|
EAE txikia da hedaduraz, eta demografia dentsitate altua du; gainera, industria eta urbanizazio maila handikoa da. ...rrezkoagoak, guztiz estrategikoak, bihurtzen ditu landa eremuak, eta ez soilik Barne ProduktuGordinari egiten dioten ekarpenari esker, baizik eta, batez ere, hiriekiko orekalortzeko eta ingurumena zaintzeko orduan duten zeregin ezinbestekoa dela medio.Landa eremuen eta baserrien biziraupena, beraz, funtsezko giltzarria da; zoritxarrez, baina, nekazaritza eta abeltzaintza jarduerak gainbehera datoz
|
urterik
urte, eta ildo horretan, eredu produktibista albo batera lagata, kalitatezko elikagaienekoizpenaren alde eta bestelako jarduera alternatiboen (baserri turismoa, kasu) alde egindako ekimenak guztiz adierazgarriak eta garrantzitsuak dira (nolanahi ere, aurrerantzean bultzatu eta hobetu beharrekoak). Horri guztiari beste aldagai batgehitu behar zaio:
|
|
|
EAEn Administrazio publikoak babestutako natur ingurune izendatu du baso azaleraren %22, eta
|
urtetik
urtera eremu babestu gehiago ari dira izendatzen. Aldiberean, 1994an Eusko Jaurlaritzak Euskadiko Baso Plana onartu zuen; planhorretan etorkizunari begirako ildo batzuk markatu ziren, baina aurrekonturik gabe; asmoa plangintza bera egitea izan zen, beraz.
|
|
|
Alde ekonomikotik begiratuta, hau da, baliabide publikoak zertan gastatzendiren aztertuz,
|
urtez
urte nabaria da, gastu arruntek, duten garrantzia, bai EAEn baiNFEn.
|
|
|
Etxebarriak eta Jazinto Iturbek (1990). Etxebarriarentzat, euskararen inguruko legerik ez zegoenean,
|
urterik
urte aurrerapausoak eman ziren, ikastetxe gehienetako euskal lerroak sortuz. Baina Estatutuak egokiak izan arren, paper erre bilakatuziren, aplikaziorako borondate politikoa falta baitzen.
|
|
|
MUren harreman hizkuntza euskara izatea, geroago eta pertsonagehiagoren artean erabiltzeko eta geroago eta zeregin gehiagotarako. Zailtasunakzailtasun eta tokian tokiko hizkuntza ohiturak oso kontuan hartuta, egunetikegunera eta
|
urtetik
urtera euskara gehiago irradiatuko duen unibertsitateaeraikitzen joatea da markaturiko norabidea.
|
|
|
Irakaskuntzan, oraindik ere gure hizkuntzaren presentzia eskasa da, bainaeuskaraz ikas daitezkeen irakasgaien kopurua gora doa
|
urtez
urte, eta azkenhamarkadako joerak bere horretan segitzen badu, urte gutxi barru emaitzak ikusikoditugu. Argitalpenen arloan ere gora egin behar dugu.
|
|
|
Egin beharreko lana handia da, ez bakarrik irakaskuntzari dagokionez, baiziketa, horrez gain, baita argitalpenetan, ikerkuntzan eta gizarteko beste eragilebatzuekin mantendu behar diren harremanetan ere. Unibertsitateen egokitze prozesu horrek ahalegin ekonomiko eta pertsonal handia eskatuko du, baina, zorionez,
|
urtez
urte gure ikasleak euskaraz ikas ditzaketen irakasgaiak gora doaz, eta azken hamarkadako joerak bere horretan segitzen badugu, urte gutxi barruemaitza onak ikusiko ditugu.
|
|
|
Dena den, Espainiako unibertsitateetanikasketa planak aldatu berriak direnez edo aldatzen ari direnez, desegonkortasunhandiko unea da.
|
Urtetik
urtera gorabehera handiak ari dira gertatzenmatrikulazioetan, hainbat ikasle ikasketa betetik bestera aldatzen baitira; eta horrekasko zailtzen ditu aurreikuspenak. Gure ustez, dozena erdi bat urtetan egoeranahikotxo baretuko da.
|
|
|
1 Ikasleen euskal lerroko eskaria igotzen ari da
|
urtez
urte.
|
|
|
Nafarroako hezkuntza sistema ez unibertsitarioan matrikulatuta daudenenkopurua
|
urtez
urte eta etengabeki jaisten ari da. 1985/ 86 ikasturtean 116.376 ikaslematrikulatu ziren, eta 2000/ 01 ikasturtean, berriz, 79.684 besterik ez.
|
|
|
...5/ 96 ikasturtean Dcrrigorrezko Bigarrcn Hezkuntza (DBH) tiasi Zen, etahorrek Batxilerrean eragina izan zuen, DBH hedatzen ari zen heinean eta batxilerberria ezartzen zen arte Batxiler Balioanitz Batuak ikasleak galtzen baitzituen.Dena den, galera hori (edo banaketa modu berri hori) eredu guztietan gertatu zenez (baita erdara hutsezkoan ere), euskal irakaskuntzaren portzentajeak gora joan ohidira,
|
urtez
urte. Horrela, ereduko ikasleen matrikulazioa geroago eta handiagoaizan arren, azken urteetako joerak (ikus 2000/ 01 ikasturtea) ñabartu eta mantsotuegin dira, nolabait ere.
|
|
|
Hain zuzen 31 taldea goizez, eta 46 taldea arratsaldez. Dena dela, sorrera horiez zen egin urte berean, baizik eta
|
urtez
urte osatu ziren talde berriak, oraindauzkagunetara heldu arte.
|
|
|
1, Plangintza akademikoari dagokionez, urrats handiak eman dira. EIREkaaldizkariak jasotzen duen moduan, euskal kreditu kopurua %46koa izan da MUn20000 ikasturtean, eta kopuru horrek gora egingo du
|
urtetik
urtera. Aipadezadan, adibide gisa, Oinatiko Fakultatearen kasua:
|
|
|
eta beste %13k badute euskararenezagupen mailaren bat. Eta kopuru horiek handituz doaz
|
urtetik
urtera. Nafarroan, beraz, bertako hizkuntza baliogabetu nahi duen Gobernu baten aurrean gaude.
|
|
|
Eta, bestetik, eskolako materia guztiek berenhistoria daukate:
|
urtez
urte materia horri kurrikuluan eman zaion garrantzia edo garrantzirik eza, programak, erabilitako didaktika, materialak, ebaluatzeko modua, etab. (Bronckart, 1989; Johsua Dupin, 1993.
|
|
|
Politika, kultura eta ekonomiarekin lotutako lanen batuketak produkzioosoaren %45 gainditzen du. Politikak eta ekonomiak, gainera, nagusitasun nabarmena izan dute
|
urtez
urte; kulturaren kasuan, ordea, azken hiru urte hauetan ezagutu du berebiziko igoera, Unamunoren eta, oro har, 98ko urteurrenaren hurbiltasunaren ondorioz.
|
|
|
Gaiak
|
urtez
urte
|
|
|
Biltzarra Madrilen izango da apirilaren 8tik 12ra. Azkar handitzea Oro har, adineko pertsonen munduko populazioa %2 hazten da
|
urtetik
urtera, biztanleria osoa baino bizkorragoa, eta datozen 25 urteetarako beste adin talde batzuek baino erritmo biziagoan hazten jarraitzea espero da. Baina, gainera, zaharrenen hazkundea ere handitu egingo da, eta 80 urteko populazioa (60 urtetik gorakoen %12) %21eraino haziko da 2050erako.
|
|
|
Valentziako Udalak udazken honetan proiektu berritzaile bat jarriko du martxan nekazariek arrozaren lastoa
|
urtez
urte erre ez dezaten. Helburua da araztegiko lohiekin nahastea eta ongarri bihurtzea.
|
|
|
Hamaika puntutik gorako aldea da. Baina ondoz ondoko gobernu sozialistek eta PPk ez zuten LGSa handitu zenbait ekitalditan, inflazioa igotzen zen modu berean, eta kopuru hori hilero kobratzen duten pertsonek (milioi erdi inguru, sindikatuek diotenez) ikusi dute beren erosteko ahalmena txikitzen ari zela
|
urtez
urte. Izan ere, Lanbidearteko Gutxieneko Soldatak harlauza astun bat darama bere baitan, eta horrek eragotzi egiten dio Gobernuak laguntzea.
|
|
|
Vicente Lino Ferrándizek sinatutako ekarpen espainiar handiena kiromasajea da, nahasketa horren emaitza. Masajeko Vallisoletano zentroak 1994an ireki zenetik
|
urtez
urte ikasle kopurua nola hazten den ikusten du, eta kiromasajearen sortzailearen ondorengoa den Segarra Ferrándiz doktorearen eskuliburua erabiltzen du. “Gehien tratatzen diren patologiak lunbalgiak, tendinitisa, zaintiratuak eta tortikoliak dira”, azaldu du Juan Carlos García Suárez zentroko arduradunak.
|
|
|
Azken urteko prezioen igoerak (bost hamarreko igoera izan zuen azken urtean urrian) Espainia jarri du euroguneko herrialde inflazionistenen buruan, eta prezioen diferentziala bere bazkide monetarioen batez bestekoaren aldean, balio historiko handienean, 1,7 puntu. Espainia urrian izan zen, eta
|
urtetik
urterako inflazio tasa %4koa izan zen, aurreko hilekoa baino bost hamarren handiagoa, Ekonomia eta Moneta Batasunean (UEM) prezio igoerarik handiena izan zuen herrialdea. Era berean, Espainian hazi zen gehien inflazio tasa azken hamabi hilabeteetan,% 2,5etik% 4ra igaro baitzen, eta 1,5 puntu egin zuen gora.
|
|
|
Espainiako hazkundearen garrantzia argi ikusten da kontuan hartzen bada azken urtean prezioak gehien igo ziren bi herrialdeetan, Luxenburgon eta Danimarkan, zortzi eta zazpi hamarrenetan igo zirela, hurrenez hurren.
|
Urtetik
urterako jaitsiera garrantzitsuenak Erresuma Batuan (%2, 9tik %1, 7ra, 1,2 puntu gutxiago), Alemanian (%2tik %1, 3ra, zazpi hamarren) eta Belgikan (%1, 9tik %1, 3ra, sei hamarren) izan ziren.
|
|
|
Hola sortu ziren ikastolak, adibidez, aitzindari nekaezinak ziren batzuen ahaleginen fruitu oparoa. Ondorioz, eta gauzak onerako aldatu direnean, historia osoan baliabide izan ez dituen horiek ditu euskarak, eta egiten diren ikerketei begira, euskaldun gehiago dugu gure artean
|
urterik
urte. Gazte gehienak gai omen dira euskaraz egiteko ez bada ere, euskararen ulertzeko bederen.
|
|
|
Eta hori, arlo guztietan gertatu ohi da. Ikasturte hasieran zaigu oroitaraziko honenbeste ikaslek eman duela bere izena ereduan, eta
|
urterik
urte ohartuko gara, ehunekoetan, gero eta jende gehiagok egiten duela aukera hau. Ez du inork ere galdetzen, hala ere, zein diren horren alde onak eta ez hain onak, arras zeharka ez baldin bada segurik.
|
|
|
Zinez pentsatzen dugu horrek ez duela alde txarrik? Honenbeste liburu argitaratu omen da aurten, gero eta gehiago
|
urtez
urte, baina ez gara hor hausnarketa sakonagorik egiten saiatzen. Ez da kezkatzekoa ikustea libururik salduenak, gure idazle ezagunenek idazten dituztenak bainoago batzuetan, EGAko azterketak direla, gramatika osoak eta zatikako hiztegiak?
|
|
|
Zoritxarrez, unibertsitateko ikasle anitzen maila, eta irakasle batzuena ere, apala da euskarari dagokionez, lehen aipatu dut. Maila hau
|
urtez
urte ibili gara neurtzen gobernuko Euskara Zerbitzuarekin batera, eta ondorioak ez dira batere pozik egoteko modukoak. Zirriki zarraka ari gara prestatzen gure ikasleak, maizegi hain beharrezkoa den material egokiaren ordez gure borondate ona besterik jartzen ez dugula.
|
|
|
A re gehiago; zinezko hizkuntz normalkuntza ren bidean gaudenetz jakiteko,
|
urtez
urte sortzen diren elkarte, enpresa, talde eta abarrek euren funtzionamenduan hautatutako hizkuntza aztertu baino ez dago. Harreman sarebe rri horietan, hizkuntz definiziorik egiten ez dutenak (edo erdara hutsezkoa dutenak) euskararen hautua egiten dutenak baino gehiago badira, euskarak atzera egingo du.
|