|
2000
|
|
|
20
|
urte
aurrera egin behar da «Igela»k ekindako bidearen jarraipena topatzeko; 1983an «Susa» literatura aldizkariak erotismoari eskaini zion bere 8 zenbakiaren zatirik handiena. «Susa Berotikoa» izenburuz karrikaratu zen.
|
|
|
GIPUZKOAKO Batzar Nagusietan 2003
|
urtetik
aurrera A autopistak bidesaririk ez izatearen eskaerak ekaitza ekarri du Diputazioko EAJ eta EAko agintarien, eta EHren artean. Eskaera PP, PSE EE eta EHren botoekin atera zen aurrera.
|
|
|
Iazko
|
urtetik
aurrera, gainera, saioa internet bidez ere jarrai daiteke, www.etxera.org/aieneak helbidean hain zuzen. Bestela, Tas Tas Irratiaren webgunetik ere (www.tas tas.org) konekta daiteke.
|
|
|
Une honetan ITPren ahalegin nagusietako bat Trent programan duen partaidetza handitzea da, hau da, Airbus A340 hegazkina, bere 500 eta 600 bertsioetan, hornitzeko erabiltzen den Trent 500 motorraren presio txikiko turbinak esklusiban diseinatzeko eta egiteko bazkide industrial gisa sartzea. Programa honi aurre egiteko aurreikusten den inbertsioa 20.000 milioi pezetakoa da 2008 urtera bitartean, eta horri esker urtean 10.000 milioi pezetako salmentak lortuko lirateke 2002
|
urtetik
aurrera, guztira 124.000 milioi pezetako salmenta izango luke 2010 urtera bitartean. Motorren mantenimendua sartzen den programa honen indarraldia 40 urtekoa da.
|
|
|
84
|
urteetatik
aurrera hasten den mogimenduak, bertsolaritzaren fenomenoa, protagonistek berek antolatzeko helburua hartzen du. Txapelketak lehenik, herrialdeetako elkarteak ondoren, bertso eskolak, dokumentazio bilketa (Xenpelar), bertsoaren dibulgazioa (Batpatean liburuak), komunikabideak:
|
|
|
Lan honen oinarri gisa erabili dugun inkestaren ondorioen bitartez badakigu Sarrionandiaren liburuak irakasleek 16 urte bitarteko gazteentzat gomendatuenetakoak direla, bereziki gailentzen delarik
|
urteak
aurrera egin arren, Narrazioak liburuak izandako arrakasta handia, beste narrazioen aldean, eta olerki nahiz saiakera liburuak oso atzera uzten dituelarik. Gazteek, bestalde, irakurketa hori gustukoa dutela aditzera eman du era berean Mari Jose Olaziregik gazteen irakurketa zaletasunen inguruan egindako ikerketa eta inkesten emaitzak.
|
|
|
Nolanahi ere,
|
urteak
aurrera joan ahala, bere bizitzaren ibilbide luzean izandakogora behera eta joan etorriei koherentzia printzipio orokor bat aurkitu diedala esateraausartuko naiz, errespetu eta salbuespen guztiekin. Txillardegiren pentsamendunagusiaren eta jokaeraren azalpen printzipioa dialektikoa da, sinkroniaren araberakoa1,, oposizio sistema?
|
|
|
Brontze Aroaren ondoren, K. a. 200
|
urtetik
aurrera, erromanizazioaren lehen urratsak bizi izan ziren Euskal Herrian. Alabaina, erromatarrek eragin txikia izan zuten Kantauri aldean.
|
|
|
Hau guztiau, ordea, gure artean, batez ere 1968
|
urtetik
aurrera hasi zen mamitzen. Beraz, giro hori erabat urrun zegoen Unamunok, bizi zenean, inguruan zuen gizarte egoeratik, eta horregatik oso ondo eduki behar dugu hori kontuan bilbotarrak euskara alde batera uzteko izan zuen jarrera epaitzeko orduan.
|
|
|
1937
|
urtetik
aurrera egoera larriagoa bihurtu zen, Pierre Lafittek eramaten zuenAintzina() ideologia abertzaleko aldizkariaren desagerpenarekin batera, hori baitzen kanpaina horri erantzuteko gauza izan zitekeen komunikabide bakarretako bat.
|
|
|
Hobekuntza horiek guztiak garrantzitsuak dira; partzialak halere, eta ez aski, beraz. 1997
|
urtetik
aurrera baizik ez da hasi lanean liburutegien egoera orokorretik abiatuz. Estreinakoz, apustua egin da etorkizunari begira:
|
|
2001
|
|
|
Energi arloko proiektu hauei esker, EAEren hornidura premiak betetzeaz gainera, Espainiako Estatuko beste lekuetara gasa saltzeko ate estrategikoa ere zabalik geratuko da, bertako premiak ase ondoren. Gainera, 2003
|
urtetik
aurrera jardunean izan behar duten bi proiektu hauen ondorioz, arduradunek diotenez, lehiakortasun maila handiagoa lortuko da gasaren prezioetan, eta hori erosleen onurarako izango da.
|
|
|
Lehenbizi etsipenez; 40 eta 60 urte artean denbora aurrera doala konturatzen goaz, eta azkenean, 70
|
urtetik
aurrera, jarrera lasaia nagusitu ohi da, heriotza gertu ikusten baita; zure ingurukoen heriotzak bizitzen zoaz eta zure azkenak ez du larregi beldurtzen.
|
|
|
HAMAR
|
URTETIK
AURRERAKOENTZAKO ABENTURAK
|
|
|
Berauek kontzientzia eragozleen laguntzari esker burutu dituzte gizarte zerbitzuak orainokoan. Espainiako Justizia Ministerioak eskaturik, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko aditu talde batek buruturiko azterketa baten arabera, datorren
|
urtetik
aurrera, erakunde hauen %24k zailtasun asko izango du zerbitzu sozialak bermatu ahal izateko.
|
|
|
|
Urteek
aurrera egin ahala ugaritzen dira bizipenak, eta horiek ahanzturan gal ez daitezen, gordetzea gauza ederra da. Baina batzuetan gure ganbarak huts egin diezaguke eta hobe izaten da oroitzapenei leku seguruago bat aurkitzea.
|
|
|
2002\.
|
urtetik
aurrera ikusi egin da EAEk Kupoaren izenean Espainiako Estatuari egin dion ekarpena. Hain zuzen ere, orain, urtarrila bitartean, Ekonomia Ituna berritzeko negoziaketan ari dira bi gobernuak, eta hor erabakiko da Kupoaren zenbatekoa.
|
|
|
Beno, behin hamalau hamabost
|
urtetik
aurrera oso ondo irakur daitekeelakoan nago.
|
|
|
Pasa den astean Bai Euskarari Akordioaren Jarraipen Batzordeak bilera egin zuen Bilbon eta Bai Euskarari Ziurtagiriak datorren
|
urtetik
aurrera hiru maila izango dituela erabaki zuen. Lehena, «Bidean», euskararen aldeko neurriak aplikatzen dituzten eragileentzat izango da; bigarrena, «Guk zerbitzua euskaraz», aipatu neurriak aplikatzeaz gaiz zerbitzua euskaraz ematen duten eragileentzat; eta hirugarrena, «Guk lana eta zerbitzua euskaraz», lana ere euskaraz egiten dutenentzat.
|
|
|
Honekin esan nahi dut ez daukagula EEBBetara jo beharrik halako taldeen sorrera ulertzeko, Islamak bere historian dituela. Geure garaira hurbilduz, oso garrantzitsua iruditzen zait 70eko
|
urteetatik
aurrera sortzen den apurketa; mugimendu islamistetatik zetozen pertsona eta pentsaerak jarrera erreformatzailea bultzatzea zuen nukleo bat bultzatu zuten Anaia Musulmanak esaterako, batez ere Sayyid Qotb moduko pertsonaien pentsamenduaren oso interpretazio berezia eginez.
|
|
|
Talde honetako zenbait kidek, aktiboki" konprometituta" egon zirenak (Abel Osa, Jon Igartua eta Iñaki Abaitua bera mezulari kontuetan),
|
urteak
aurrera joan ahala, ikuspuntu desberdinez ikusiko dituzte garai haiek:
|
|
|
65
|
urtetik
aurrera
|
|
|
Bigarren
|
urtetik
aurrera, lehen milioiaren %20a eta, hortik aurrera 2 milioi pezetara arte, %15ekoa.
|
|
|
Ez dago argi zergatik mota honetako hepatitisa duten gaixo batzuek zirrosia garatzen duten eta beste batzuek ez, baina hiru faktore dira gaitzaren bilakaera okerragoa eragiten dutenak: gizonezkoa izatea, 45
|
urtetik
aurrera infektatzea eta egunero alkohola hartzea.
|
|
|
Norbere gorputzaz gustura ez egotea gehitu egin ohi da hogei
|
urtetik
aurrera emakumeen artean eta gizonezkoen artean, berriz, oraindik ez da zehaztu sentimendu hori zein adinetan hasten den.
|
|
|
Honi dagokionez, 1989
|
urtetik
aurrera Trapagaranen buruturiko lau indusketa kanpainek Goi Erdi Aroko burdingintzaren inguruko aztarnak eskaini zituzten.Aztarna horien garrantzia ukaezina da, zeren, garaiko ekonomia zein garapenteknologikoari buruzko informazioa eskaintzeaz gain, orduko gizartearen garapenekonomiko urriaren ideia baztertzeko aukera ematen baitute. Hola, dirudienez, haizeolak produkzio gune garrantzitsuak izango ziren, eta, beraz, artzaintzarabakarrik dedikatu tako garapen gutxiko gizataldeen ideia zehaztu egin beharkolitzateke; hau da, gizatalde mugikorrak ala uste baino egonkorragoak eta aberatsagoak ote ziren?
|
|
|
“Jarduera fisikoa eta osasuna” gida nerabeen gurasoei zuzenduta dago, beren seme alabei ariketa egiteak osasunari dakarzkion onurak irakasten laguntzeko. Osasun Ministerioak emandako datuen arabera, neskek mutilek baino ariketa fisiko gutxiago egiten dute adin guztietan eta gizarte klase guztietan, eta ikusten da, halaber, hamaika
|
urtetik
aurrera gutxitu egiten dela bai neskatoen bai kirolean ari diren haurren ehunekoa. Gidak dio kirolak onura dakarrela, haurtzaroan osasuntsu hazten eta garatzen laguntzen duelako, eta ikasteko gaitasuna, autoestimua eta soziabilitatea areagotzen dituelako.
|
|
|
Alkoholak, esan zuen Urrak, “gure gazteak gehien kolpatzen dituen droga” da, Madrilgo Erkidegoan behinik behin, eta kontrolatzea lortzen ez bada, “etorkizunean mutil horien% 25 alkoholikoak izango direla ikusiko dugu”. Alkoholarekin batera, eta 16
|
urtetik
aurrera, gazteek pilulak eta oso talde txikia, kokaina, kontsumitzen dituzte. Beste talde bat ere badago, batez ere Afrikako iparraldetik datozen adingabeek osatua, itsasgarria kontsumitzen dutenak, baina “denak kolpatzen dituena”, esan zuen, alkohola da.
|
|
|
Elikagaien bidezko energia indibidiu bakoitzaren beharretara egokitu behar da, adinaren, gorpuzkeraren eta egiten duen jarduera fisikoaren arabera. OMEren (Osasunaren Mundu Erakundea) arabera, 40
|
urtetik
aurrera, emakumeen energia behar metabolikoak %5 murrizten dira hamarkada bakoitzeko. Horrek esan nahi du kaloria gutxiago eman behar direla, eta hori ez dute kontuan hartzen emakume gehienek; ondorioz, pisua handitu egiten da, eta, garaiz konpontzen ez bada, obesitatea eragin dezake.
|
|
|
Eta, aldi berean, prebentzio neurrien eraginkortasuna zehaztu litzateke, bereziki garbiketa eta desinfekzio neurriena. Ekintza mekanismoa eta ahalmen patogenoa Legionella pneumophila mikroorganismoak batez ere helduei eragiten die 55
|
urtetik
aurrera. Faktore eragileetako bat tabakismoa izan daiteke, gure bronkioetan berez ditugun zilioak ezabatzen baititu.
|
|
|
Tratamendu antibiotikoa eraginkorra izan ohi da, baina pertsonen %10 hil daiteke konplikazioengatik edo infekzioaren aurreko egoera txarragatik. Legionella pneumophilak 55
|
urtetik
aurrera eragiten die helduei, eta faktore eragileetako bat tabakismoa izan ohi da, gure bronkioetako zilioak ezabatzen baititu, egoera normaletan mikroorganismo horiek arnas sistema osatzen duten zelulen gainazalean itsastea galarazten baitute. “El ingenio industrial en la prevención de la Legionela” mahai inguruan, Industria Ingeniarien Elkargo Ofizialen Kontseilu Nagusiak antolatua, Antonio Gómez, Espainiako Klimatizazio eta Hozte Elkarte Teknikoaren (Atecyr) Andaluziako presidenteak, nabarmendu zuen prebentzio lanetan funtsezkoa dela zenbait ur hoditeria berrikustea (adibidez, urtean bitan, hotelak eta ospitaleak).
|
|
|
Adituaren aburuz, produktu bat “naturala” delako kontzeptua oso hedatuta dago, baina segurtasuna sortzeko, hori egiaztatzeko eta kontuan hartzeko gai diren laborategiak behar dira, “ez dela existitzen”. Elikagaien segurtasun agentziak
|
Urteek
aurrera egin ahala, kontsumitzaileek elikagaien aurrean dituzten itxaropenak handitu egin dira. Horrela, besteak beste, kalitatea, irisgarritasuna eta segurtasuna bilatzen dituzte, baita produktu osasungarri eta kaltegabeak ere.
|
|
|
Ez senarrarekin, ezta amoranteekin ere. 50
|
urtetik
aurrera lasai lo egitea zen gehien baloratzen nuena. Izatekotan, txortan egin eta ospa.
|
|
|
15 urte geroago, Danielarekin telebista ikusten eta uda sasoiko piku berde zoragarriak jaten ari ginela erabaki nuen nik ere banuela garaia. Gauzek bere momentua dutela, ez bere adina, eta nik
|
urteetan
aurrera egin arren ez nuela sexuaren momenturik bizi izan.
|
|
|
‘Gizakia gazte hasten da hiltzen, hogeita bost
|
urtetik
aurrera egunero 25.000 neurona galtzen dugu... ’
|
|
|
Maria zegoen bertan. Maria Domingo Maria baino bost urte gazteagoa zen; eta, ondorioz, ez zen hamabost
|
urte
aurretik herritik  alde egin zuen mutil koskor hartaz gogoratu ere egiten. Mariak alozdun alkandora zuria zeukan jantzita; eta, bihotza, bizi bizi.
|
|
|
Hizkuntza gutxituak eta Europa: 1990
|
urtetik
aurrera, alabaina, hizkuntza gutxituak gero eta aipatuagoak dira Europan, Brezigarrek gogorarazten zigun bezala. Baina, mugimendu berri horren pizgarria ez zen hizkuntza horien alde egiteko zioa, gatazka etnikoak —askotan, hizkuntza gutxituak tarte— ekiditea baizik.
|
|
|
– Hau dena oso ongi dago, baina
|
urteetan
aurrera noa eta nire burua dagoeneko pitzatu xamar dagoela uste dut. Estimatua dago baina honezkero zail ikusten dut islamismoan paradisua edo nire burua aurkitzea.
|
|
2002
|
|
|
Xabier Diaz Esartek zortzi
|
urtetik
aurrera neska mutikoentzat idatzi duen lan honen izen zehatza «Zape, Katu Jauna. Katu Jaun Txit Gorenaren zorionak eta zoritxarrak» da.
|
|
|
Pertsona bat ari da lanean Udalbiltza honentzako. Donostian apirilaren 13an egin zuten Batzarrean, zuzendaritzako kideek nabarmendu zituzten iazko
|
urtea
aurrera ateratzeko izandako zailtasunak, baina ez du erakunde honetako inork haserretu behar krisiaren ondoren eta" besteek" hartutako martxaren ondoan nahikoa blokaturik ikusi direla esaten badugu. Interneten duten www.udalbiltzainfo.com gunea nahiko adierazgarria da.
|
|
|
Zalantzarik gabe aldaketen garaiko edizioa izango da aurtengoa. Datorren
|
urtetik
aurrera garai berri bati emango baitzaio hasiera. Durangoko elizpean jaio zen azokaren ekimena duela 37 urte.
|
|
|
Durangoko elizpean jaio zen azokaren ekimena duela 37 urte. Azken urteotan karpa itxuran ezagutu badugu ere, datorren
|
urtetik
aurrera eraikin berria estreinatzeko moduan izango da. Aurtengoa trantsizio garaiko azoka da; eraikin berriak ekarriko dituen aldaketak eta etorkizunera begirako erronkak direla medio.
|
|
|
Gabonetako opariak erosteko zerrenda hartuta etorri naiz Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokara, beste askok egiten duten bezala. Aurtengoa desberdina omen da, karpa azpian egiten den azkena, datorren
|
urtetik
aurrera azokak eraikin propioa izango baitu.
|
|
|
65
|
URTETIK
AURRERA ERE LAN EGITEKO AUKERA.
|
|
|
Espainiako Gobernuaren Lege dekretu horrek, gazteen enpleguaren erasorako bada ere, baditu, izan, 65
|
urtetik
aurrera lanean jarraitzera motibatzeko neurriak. Horrela, 65 urte bete ondoren lanean segitu eta kotizazioko 35 urte osatuz gero, oinarri erregulatzailearen %100eko gailurra gainditu da.
|
|
|
Horretarako, honako hauxe da amua: segitu lanean 65
|
urtetik
aurrera, pentsio handiagoa kobratzeko itxaropen osoan. Gobernua dio Novalek gehiago kezkatzen du aurrekontu publikoetatik pentsioen karga arintzeak langabe dauden %13, 6 pertsonen existentziak baino, zein hiru laurdenetan doakoak baitira estatuaren fiskoarentzat».
|
|
|
Urzairen alde onak ere ikusi nai izan zituan eta
|
urteak
aurrera joanik, emakumeak ohi duan gudu joera berezirako, bere ardura ta tresnak gertuko zituan, noski.
|
|
|
Munduko Osasun Erakundeak argitara eman duen txosten ugaritan agertzen denez, 40
|
urtetik
aurrera bai sexu bateko bai besteko pertsonen energia premia jaitsi egiten da hamar urteko bakoitzean %5ean, gizakiaren metabolismo basala (hau da, atseden egoeran organismoak bizi funtzioak odola punpatzea, gorputzaren tenperatura mantentzea, etab mantentzeko kontsumitzen duen energia) motelduz doa eta.
|
|
|
Dakigunez, 30
|
urtetik
aurrera pixkanaka (baina etengabe) galtzen dugu hezur masa.
|
|
|
Lau
|
urtetik
aurrera, haurrak udako oporraldien zati bat hizkuntza bat ikasten eman dezake, bestelako jarduera osagarriekin batera: tailer kulturalak, musika edota kirolak, adibidez.
|
|
|
18
|
urte
aurretik hasten dira.
|
|
|
Era berean, bizirik iraun duten euskal enpresa askok Estatu espainoleko enpresetan edota transnazionaletan enbortuta jarraitzen dute. Euskal Herrian makineria elektrikoa ABBren eskuetan geratu zen 1989
|
urtetik
aurrera. Euskal altzairugintzaren kasuan, ACB eta AHV ren fabrika bukatzaileak Arcerlor en eskuetangeratu dira.
|
|
|
Ondoren, 1990
|
urtetik
aurrera, euskal enpresa askok zailtasunak eduki zituzten. Ondorioz, Eusko Jaurlaritzak onbideratze politika berria jarri zuen abian:
|
|
|
Hala baieztatzen du sektore desberdinetako prezioek euskalekonomian duten bilakaerak (Guenaga eta Zurbano, 1999). Egile horiek EAEkoprezio sektorialen bilakaera aztertu dute6, eta azken bi hamarkadetan prezioguztien hazkundearen murrizketa suertatu bada ere, zerbitzuen prezioen kasuanmurrizketa ondasunen prezioetan baino leunagoa izan dela frogatu dute, batez ere1986
|
urtetik
aurrera. Eskuarki, indarrean dauden ekonomia politika liberalen helburu antiiflazionistek esplikatzen dute prezio orokorren jaitsiera; baina ez prezio diferentzia.
|
|
|
Aipatu bezala, 1975
|
urtetik
aurrera Hego Euskal Herriko migrazio fluxuakerrotik aldatu ziren eta herrialde hartzaile izatetik, gehienbat, estatu espainiarrekogainerako probintzietatik zetorren emigrazioaren helburu izatetik, lurralde emigratzailea bihurtu da, oro har.
|
|
|
Zentzu honetan, kontuan hartzekoa da migraziohonek eredu oso finkoa zaintzen duela, eta herrialdeen artean zein aktibitatekonkretuen artean gertatzen den migrazioa dela (esaterako, emakume filipinarrakneskame lanetarako edo Marokoko gizonezkoak eraikuntza lanetarako...). Hortaz, 2000
|
urtetik
aurrera Espainiako erresumak zenbait herrialderekin sinatu dituenlaneskuari buruzko hitzarmenei jarraipena egin zaie, lanesku fluxuenaraupeketak gizarte eskubideak eta lan eskubideak errespetaraztea dakarren edoetorrera oztopatzea besterik ez dakarren egiaztatzeko.
|
|
|
azken hamarkadetan euskal enpresek eta eragile ekonomikoek aparteko joeraerakutsi dute nazioarteko beste eragile ekonomikoekiko harreman ekonomikoaksendotu eta areagotzeko. Joera hori ikusgarria da, batez ere 1993
|
urtetik
aurrera; izan ere, 1992 urterainoko lehen epean barne merkatu espainiarrak indar handiazuen, gastu publikoaren hazkundeari zein inbertsioaren igoera trinkoari esker.Horrela, Hego Euskal Herriko enpresentzat kanpo merkatuaren erakarpena gutxituegin zen sasoi horretan; are gehiago, pezetaren garaiko indarra kontuan hartuta.Dena den, arrazoi desberdinak daude 1993 urtearen ondorengo jauzia ulertzeko...
|
|
|
Aurrerago begira, EUSTATen hipotesien arabera13, 2010
|
urtetik
aurrera, bilakaerako hipotesiak honako hauek dira: ugalkortasun eta heriotza tasek berdintsujokatuko dute eta migrazioaren eragina, aurreikusteko zaila izan arren?
|
|
|
2015
|
urtetik
aurrera, 18 urte bitarteko gazteen kopuruak berriz erepixkanaka gehitzera joko du, eta 2025 urtean handiagotu egingo da, 2000 2005urteetarako aurreikusten diren jaiotzen kopuruak 17.500 direlako. Aurreragojoanda, 2010 urterako aurreikusitako proiekzioen arabera jaioko direnak kontuanizanda, hau da, 2028 urtean 18 urte izango dituztenak eta beraz, unibertsitatekoohizko ikasle potentzialak?, guztira 19.600 izango dira.
|
|
|
1975etik hona gehituz joan dira zaharrenen taldearen (65 urte eta gehiagokoen) pisu absolutua eta pisu erlatiboa; gazteenen taldea, aldiz, murriztu egin da.1995etik 2010era, 20 urtetik beherakoen taldeak ehun mila biztanletik goragalduko ditu, hau da, gutxi gorabehera zaharrenen taldeak irabaziko duen biztanle kopuru berdina. Horren ondorioz, 2000
|
urtetik
aurrera, gazteak baino zahargehiago egongo dira Euskal Herriko guztizko biztanlerian.
|
|
|
koa denean, oro har, gutxienez lehen hezkuntzako hirugarren
|
urtetik
aurrera hastenda. –
|
|
|
Bilakaera demografikoaren ondorioz, ohiko ikasleen(. 18 urtebitartekoak) kopurua nabarmenki jaitsiko da. Agian, gazte multzo horizertxobait errekuperatuko da 2020
|
urtetik
aurrera, baina ez lehenago.
|
|
|
– Biztanleria egonkortze bidean dago, eta 2025
|
urtetik
aurrera behera egingodu. Horrela, gaur egungo 375 milioiak 2010 urtean 385 milioi izango dira, eta 2020 urtean 388 milioi.
|
|
|
Beraz, hitzarmenaren helburu nagusiak, batetik, bi aldeen zama ontzienbabesa lortzea eta, bestetik, hitzarmenetik kanpo zeudenei egindako erasoak ontzatematea ziren. Baina
|
urteek
aurrera egin ahala, hitzarmen hori motz geratu zen.Merkataritzari buruz Conversa hitzarmenak ezer gutxi zioenez, Gipuzkoako agintariek erregearengandik pribilegio eta baimen ugari lortu behar izan zituzten Gortean, Lapurdikoekin salerosketan jardun ahal izateko. Horrela, 1558an, sei hilabeteko epean garia ekartzea eta, trukean, armak izan ezik beste edozein produktueramatea baimentzen zitzaien, frantsesei? 15 1594an elikagaiak libreki ekartzeaonartu zitzaien16, gero 1595ean baimena flandestar, eskoziar eta irlandarrei erezabalduz17 1597an, elikagaiak eta legezko produktuak ekarri zituzten ontzi horiei; trukean dirua ateratzea baimendu zitzaien18.
|
|
|
Azken urteetako lan aipagarrienen iruzkina egingo dut. Horren aurretik, eta, gure irudiko, bide horren subjektibotasuna saihesteko, 1994
|
urtetik
aurrera irakurri diren doktoretza tesien azterketa egingo dut.
|
|
|
Beste auzoetan badaude beste egitasmo xumeagoak; adibidez, Barakaldoko Zopinpa Irratia. 2001eko irailean emititzen hasi zen, bi
|
urte
aurretik jaiotako proiektuan oinarrituta. Lutxana auzoan kokatuta egon arren, Barakaldoko beste auzoetara ez ezik, Bilbora ere iristea zuten helburu.
|
|
|
|
Urteak
aurrera joan arren, eredu horrek bizirik dirau gaur egungo hedabideen artean; gaur egun, orduan legez, makina bat hedabide dira agintari klaseen morroi, makina bat hedabide dira botere kontrolaren agente zintzo eta errepresiorako erreminta zorrotz.
|
|
|
Alokairuaren lehenengo bost urteetan kontratuaren indarraldiko urte bakoitza betetzen denean bakarrik eguneratu ahal izango da, aurreko hamabi hilabeteetan KPIak izandako aldaketa aplikatuz. Seigarren
|
urtetik
aurrera, aldeek libreki adostu dezakete eguneratzea. Akordiorik lortzen ez bada, urteko kontsumorako prezioen indizea hartuko da erreferentziatzat.
|
|
|
Emakumeei azterketa bat egitea gomendatzen diete, urtean behin edo bitan, berrogei
|
urtetik
aurrera.
|
|
|
Mamografiei eta bularreko minbizian duten rolari buruzko polemikak indartu egin du metodo horren prebentzio balioa, eta AEBetako agintariek berrogei
|
urtetik
aurrera emakumezkoei azterketa bat egitea gomendatu diete, urtean behin edo bitan. «Minbiziaren detekzio goiztiarrak biziak salbatzen ditu», adierazi zuen Andrew Von Eschenback ek, AEBko Minbiziaren Institutu Nazionaleko zuzendariak (INC), eta mamografiei funtsezko prebentzio balioa eman zien.
|
|
|
Hala, bada, azken urteotan asko aldatu da giza gaixotasun infekzioso larri eta hilgarrienetako biren jatorria zuen eskema tradizionala —sifilia eta tuberkulosia— Errazagoa da sifilia Europan egotea Kolon Ameriketatik itzuli aurretik, eta, aldiz, ia seguru dago indigena amerikarrek tuberkulosia izan zutela europarrekin harremanetan jarri aurretik. Sifili epidemia 1500
|
urtetik
aurrera, Kolon Amerikara itzuli berria zenean, Europan sifili epidemia suntsitzailea agertu zen, “gaitz frantsesa” espainiarrentzat eta “gaitz espainiarra” gainerako europarrentzat. “Treponema pallidum” patogenoa karabeletako marinel baten gorputzean bidaiatu zuen ezkutuan, indigena batekin gozatuta, eta, era berean, ez zituen bere jarduera sexualak erreprimitu etxera iristean.
|
|
|
Ramiro Antón, Mikoko enpresa batzordeko kidea, Comisiones Obreras (CC.OO. ), atzo adierazi zuen 90eko hamarkadaz geroztik,
|
urteetan
aurrera egin duen enpresako zuzendari batekin liskarrak dituela. “Ni atzetik ibili naiz, eta harrezkero kilimak bilatzen aritu naiz.
|
|
|
Beraz, elikadurak kaloria gutxiago eman behar ditu bizitzaren aurreko etapetan baino, eta hala ez bada, erraz eta pixkanaka gizentzeko joera dago. 65
|
urtetik
aurrera, odoleko azukre maila ohi baino altuagoa da, eta, horregatik, hobe da gutxiago edo gutxiago kontsumitzea gozokiak, gozokiak, edariak azukrearekin… Ez da hori zerealak (ogia, arroza, pasta…), patatak eta lekaleak bezalako elikagaien kasua; gure elikaduraren oinarria, eguneko otordu bakoitzean egon behar baitute. Saiatu animalia jatorriko elikagai koipetsuak gehiegi ez erabiltzen (maionesa,, gurina, gazta onduak, haragi koipetsuak, hestebeteak, fianbreak eta pateak…), kolesterol maila handiekin eta bestelako gantzekin (triglizeridoak) zerikusia baitute gaixotasun kardiobaskularrekin.
|
|
|
Zuzentarau horrek gainditu egin du Parlamentuaren izapidea, eta Europako Kontseiluarekin bateratzeko zain dago. Testuak ez die fabrikatzaileei erantzukizunik aitortzen inportatzaileak merkaturatzen dituzten aparatuen bilketari buruz, eta 2006
|
urtetik
aurrera etxeko 6.000 kilogramo biltzeko urteko gutxieneko helburua ezartzen du. Cristina García Orcoyen Ingurumen Batzordean PPko eurodiputatuaren arabera, “araudia hilabete batean edo bitan eztabaidatuko du Ministroen Kontseiluak, eta, seguruenik, urte honen amaieran edo datorren urtearen hasieran argitaratuko da”.
|
|
|
Gaixotasun hori 55
|
urtetik
aurrera iristen da, eta ikusmena pixkanaka galtzea eragiten du.
|
|
|
Adinari lotutako makula endekapena (DMAE) pairatzen dute 300.000 espainiar inguruk. 55
|
urtetik
aurrera handitu egiten da begi asaldura hori, eta beste 75.000 lagunek miopia patologikoa dute, Vall d’Hebron ospitaleko Oftalmologia Zerbitzuko buruak, Josep García Armík, atzo emandako datuen arabera. Bi gaixotasunek makulari eragiten diote, ikusmen zentralaren ardura duen begiaren zatiari.
|
|
|
Bi gaixotasunek makulari eragiten diote, ikusmen zentralaren ardura duen begiaren zatiari. DMAEren lehen sintomak 55
|
urtetik
aurrera iristen dira, eta pertsona irudien ikuspegi desitxuratua izaten hasten denean agertzen dira, batez ere lerro zuzenena, espezialista horrek adierazi zuenez. Aldaketa horrekin batera, ikusmena pixkanaka galtzen ari da.
|
|
|
Aldaketa horrekin batera, ikusmena pixkanaka galtzen ari da. Adituen kalkuluen arabera, 55
|
urtetik
aurrera, espainiarren %1ek du asaldura hori, eta 80 urtetik gorakoen %30ek ere sintoma berak ditu. Hala ere, ukitutakoen kopurua hirukoiztu egingo da hurrengo 25 urteetan, biztanleria gero eta zaharragoa delako.
|
|
|
GPRS teknologiarekin konexioa jarraitua da, eta jasotako informazio bolumenagatik bakarrik ordaintzen da. Baina terminal horien hedapen masiboa ez da gertatu, Internet mugikorrerako edukiak ere ez dira erakargarriak, eta adituek diote 2003
|
urtetik
aurrera abiatuko direla. Terminal fabrikatzaile askok pairatzen duten krisi ekonomikoarekin bat egin du, duela hilabete batzuk, herritarrek antena mugikorrekiko duten beldurrak.
|
|
|
Bizkarrezurreko hausturen prebalentzia antzekoa da bi sexuen artean: %15 eta %25 artekoa 50
|
urtetik
aurrera. Jakina da gizonen hezurrak ahultzea, emakumeena bezala, zuzenean lotuta dagoela hormona gabeziarekin.
|
|
|
1985ean, Frantzia zen EBn gehien kontsumitzen zuen herrialdea (32,4 dosi egunean mila biztanleko); ondoren, Espainia (21,9 dosi, batez beste). 1996
|
urtetik
aurrera, eguneko 23,1 dosiko kontsumoarekin, Espainiako kontsumoaren beherakada jarraitua sumatzen hasi zen, 1998an 21,7koa baitzen eta 2000 urtean 20,4 dosikoa egunean. Erkidegoei dagokienez, Murtziak kontsumitzen du gehien, 2000 urtean 26,2 dosira iritsi baitzen; ondoren, Extremadurak 25,9 eta Gaztela Mantxak 24,3 Hiru autonomia erkidego horiek ere lehen hiru postu horiek betetzen zituzten duela 16 urte, nahiz eta ordena desberdinean, eta kontsumoa Gaztela Mantxan 26,7 dosi eta Murtzian 27,7 Antibiotikoak zentzuz erabiltzen dituzten erkidegoak hauek dira:
|
|
|
Aitorpenak etxean. Datorren
|
urtetik
aurrera, Ogasunak sistema berri bat sartu nahi du aitorpena aurkezteko. Eredu errazenen kasuan, akzioen salerosketarik edo bestelako gainbalio higiezinik ez dagoenean, zergadunak Ogasunetik egina duen aitorpena jasoko du etxean.
|
|
|
Hala dio Federico Soriguer ek, haur batek jaso dezakeen hezkuntzarik onena gurasoengandik datorrena baita. Horregatik, adituek uste dute ikastetxeetako jantokiek garrantzi handia dutela haurren hezkuntzari dagokionez, bi
|
urtetik
aurrera hasten baitira elikadura ohiturak hartzen. Elikadura tradizionalera itzultzea, fruta eta barazki kontsumo handiagoarekin, nutrizio adituen etengabeko borroka da; izan ere, “gurasoek haur bat eskertzen dutenean, pizzeria batera eramaten dute”, eta horrek “haurra hazten denean irauten duten elikadura ohitura txarrak” sortzeko baino ez du balio.
|
|
|
Osteoporosiak munduan 200 milioi emakumeri eragiten die, eta 50 urtetik gorako haustura jasateko arriskua% 40 inguru handitzen da. Menopausiaren ondoren estrogenoen jarioa gutxitu egiten da, eta horrek emakumeengan hezur masa galtzea bizkortzen du, 35
|
urtetik
aurrera gizaki guztiek hori bera gertatzen baita.
|
|
|
Alberto Galeron Migrazioen eta Gizarte Zerbitzuen Institutu Nazionaleko (IMSERSO) zuzendari nagusiak atzo azaldu zuen turismoko tarjera egiten ari direla, adineko pertsonentzako opor eta termalismo programen osagarri, eta datorren
|
urtetik
aurrera 60 urtetik gorako 500.000 lagun «kartara» bidaiatzeko aukera emango du. Gizarte Politika eta Enplegu Batzordean egindako agerraldian, Galeronek azaldu zuenez, modalitate horri esker, adineko pertsona gehiagok bidaiatu ahal izango dute edozein garaitan, Espainia osoan, baita Europa osoan ere, nahi duten tokira.
|
|
|
«Besteak oinez hasi dira, jostailuak kendu dizkio eta ama zaindu behar duela esan dio, eta haurra zaindu behar duela esan dio, baina mutilak oraindik ez du ulertzen». Gero, egoera kontrolatu egiten da, eta, 6 eta 7
|
urtetik
aurrera, haurrak bere anaiari joko laguna ikusten dio, manipulatu egin dezake eta jarraitu beharreko eredutzat hartzen du. «Eboluzio normala da, harremanak orain lankidetzakoak dira eta, bestalde, ez dute amaren esku hartzerik behar», azpimarratu du Fuentesek.
|
|
|
Denboraren poderioz, erradikal aske horiek ehunak eta organoak honda ditzakete, eta horregatik lotzen da zahartzaroko ohiko gaixotasunetako bat. Adinari lotutako makula endekapena Gaixotasun kronikoa eta progresiboa da, eta ikusmenaren galera itzulezinaren kausarik garrantzitsuena, 65
|
urtetik
aurrera. Makularen ehuna (erretinaren erdian dagoen eremua) hondatzen denean agertzen da.
|
|
|
Hala ere, eskaera hori Alderdi Popularraren aurkako errefusarekin aurkitu zen, «aurrekontu orekaren eta zerga baterakuntzaren arrazoi ekonomikoak» argudiatu zituena. Emakume bat hiltzear dago 13 urterekin, gutxi gorabehera, eta 50
|
urtetik
aurrera jarraitzen du. Horrek esan nahi du 37 eta 40 urte arteko arauak – bere bizitza emankorra.
|
|
|
Rentingaren sektorea aireratzen ari da Espainian, ez bakarrik enpresaburuen artean, baita partikularren artean ere. Bankuek, aseguru etxeek eta ibilgailuak alokatzen dituzten konpainiek ustiatu gabeko eremu zabal bat ikusi dute, eta joan den
|
urtetik
aurrera lortzera abiatu dira. Merkatu kuotaren aldeko borrokak abantaila handiak dakarzkio erabiltzaileari.
|
|
|
Prostata ere arduratzen da zakilak gernua noiz atera behar duen erabakitzeaz eta semenak noiz egin behar duen erabakitzeaz, esan zuen Torrecillasek. Patologia prostatikoa oso ohikoa da gizonezkoetan, batez ere 50
|
urtetik
aurrera. Tumore bat ager ez dadin, komeni da 45 urtetik aurrera urtero berrikustea.
|
|
|
Patologia prostatikoa oso ohikoa da gizonezkoetan, batez ere 50 urtetik aurrera. Tumore bat ager ez dadin, komeni da 45
|
urtetik
aurrera urtero berrikustea. Prostataren hazkundearen bi ondorioak txiza egiteko eta sexu harremanak izateko zailtasunak dira.
|
|
|
Kataluniako probintziari dagokionez, 65 urterekin lana uzten duen langileak «une bakoitzean indarrean dauden kontratazio modalitateetako edozein» ordezkatuko du. Madrilgo itunean, 63
|
urtetik
aurrera egingo da erreleboa, «aldi baterako jartzea (batez ere, lehen enpleguko gaztea), ordezkatuari 65 urte betetzeko geratzen zaion denboragatik». Sevillako araua zorrotzagoa da eta langile berriaren sarrera «izaera eta talde profesional bereko» kontratu bat izango du, erretiratuak gozatzen zuena baino.
|
|
|
Prostata ere arduratzen da zakilean gernua noiz atera eta semenak noiz egin behar duen erabakitzeaz. Patologia prostatikoa oso ohikoa da gizonezkoetan, batez ere 50
|
urtetik
aurrera. Tumore bat ager ez dadin, komeni da 45 urtetik aurrera urtero berrikustea.
|
|
|
Patologia prostatikoa oso ohikoa da gizonezkoetan, batez ere 50 urtetik aurrera. Tumore bat ager ez dadin, komeni da 45
|
urtetik
aurrera urtero berrikustea. Hiperplasia onberaren sintoma ohikoenak hauek dira:
|
|
|
Halaber, komeni da edari freskoak eta alkoholgabeak eramatea. Dokumentazioari dagokionez, ezinbestekoak dira gidabaimena, zirkulazio baimena, azterketa teknikorako txartela (ibilgailu berria erosi eta laugarren
|
urtetik
aurrera) eta nahitaezko asegurua. Haurrekin bidaiatuz gero, adinerako homologatutako euste gailuak erabili behar dira.
|
|
|
Gama altuko auto askok esku libreko sistemak dituzte, eta fabrikatzaileek gero eta gehiago erabiltzen dute mekanismo hori. Telefónica Móviles Españako kontseilari delegatu Javier Aguilerak berriki ziurtatu du datorren
|
urtetik
aurrera egiten diren auto guztiek telefono mugikor bat izango dutela. 6 Eta irratsaioen aurkako sistemekin?
|
|
|
Bi alderdi horiek, B2 eta B6 bitaminekin balizko aberasteko, garagardoak osasunari kalte handiak eragin diezazkioke, minbizi mota jakin batzuei aurrea hartzeko eta hesteetako florako bakterioen kontzentrazioa handitzeko. Gaur egun esperimentazio fasean dagoen produktua Europan merkaturatzen has daiteke datorren
|
urtetik
aurrera.
|
|
|
Oro har, onartzen da pertsona bat hirugarren adinean dagoela 65
|
urtetik
aurrera, nahiz eta hori ez den inoiz zehatza; izan ere, zahartzea prozesu progresiboa da, eta pertsona guztiek intentsitate bera dute. Gaur egun, “oso zahar” terminoa erabiltzen da 80 urte baino gehiago dituztenentzat, eta horrela, gazteenengandik bereizten dira, biztanlerian oro har ikus daitekeen bizitza luzera gero eta handiagoa ematen baitu.
|
|
|
Datorren
|
urtetik
aurrera, kontsumitzaileek konpainia hornitzailea aukeratu ahal izango dute
|
|
|
Ekonomia Ministerioa azken ukituak ematen ari da 2003ko urtarrilean sektore elektrikoa erabat eta behin betiko liberalizatzeko arau berriei. Horrek esan nahi du datorren
|
urtetik
aurrera kontsumitzaileek askatasunez aukeratu ahal izango dutela konpainia hornitzailea. Ministerioak komunikatu batean jakinarazi zuenez, etapa berriak araudia egokitzea eskatzen du, kontsumitzaileak merkatuan sartzea errazteko, hala nola, kontratazio prozedurei edo gaur egun dauden neurri baldintzei dagokienez, eta, horrela, ahalik eta kosturik txikienean bermatu behar da segurtasuna.
|