2000
|
|
Endesa eta Iberdrolaren arteko bat egitearen proiektua iragarri baino ordu batzuk lehenago, Endesaren zuzendaritzak aurretiko erretiroetarako plan bat adostu zuen CCOO eta UGTrekin; plan horrek 50 urtetik gorako 5.000 langile ingururi eragingo lioke. Dagokion erregulazio espedientearen ezarpenaren lehenengo bi
|
urteetan
langileek langabezia kobratzea aurreikusten da, eta horrek 3.000 milioi pezetako kostua eragingo lieke fondo publikoei (INEMi). Iberdrolaren kasuan ez da horri buruzko ezer ezagutzera eman, baina ziurra da antzeko ezaugarriak izango dituen erregulazio espediente bat egongo dela.
|
|
Aurretiko erretiro politika arbuiatzeko hauxe esan zuen Aznarrek: " Hautsi beharra dago adinaren mitoa eta 50
|
urtetik gorako
langileek errealitate berrietara egokitzeko gaitasunik ez duten ustea". Zentzuzkoak balira eta esandakoaz behar den koherentziaz jokatuko balute, Lan Ministerioak atzera bota luke Endesak mahaigaineratu duen espedientea edo Iberdrolak proposatu dezakeena.
|
2001
|
|
AEKn irakasle 12 urte luzez jarduna da eta Karrikiriren sorreran ere parte hartu zuen. Horregatik, berehala izan zuen zerbitzuaren berri eta azken bi
|
urtetan
langileak hartu izan ditu etxean, «gipuzkoarrak gehienak, azken unean irakasle postu bat eskaintzen dietenak eta».
|
2002
|
|
Langabezia sorospena Langabezia sorospena kontrolak areagotu dituen gizarte babeseko beste formuletako bat da: hemendik aurrera, laguntza jasotzen duten 52
|
urtetik gorako
langile guztiek beren errenten urteko aitorpena aurkeztu dute, eta edozein adinetan, sei hilean behin berritu dute. Bestela, eskabidean atzeratutako egunak kenduko zaizkio.
|
|
Laguntza hauek, lehentasunez, lanik aurkitzen ez duten eta familia zamak dituzten adin nagusiko langileentzat eta iraupen luzeko langabeentzat izanen dira. Sorospena ez da lanbide arteko gutxieneko soldataren% 75 baino handiagoa izanen, aparteko pagak kenduta, eta 18 hilabetez luzatuko da 52
|
urtetik gorako
langileentzat eta sei hilabetez 45 urtetik gorakoentzat. Talde horretan sartzen dira langile emigratzaile itzuliak, baina erreformarekin Gobernuak prestazioa jasotzeko baldintzak gogortuko ditu.
|
2003
|
|
Enpresaburuek dute exijitu langileen erretiratzea, baldin 65 urte bete gabeak badira, baina, hala eta guztiz, aurrez jubilatzeko atea zabalik utzi dute, beherapen edo penalizazio batzuk onartzearen truke. Gaur egun gertatzen dena gerta ez dadin, hau da, 55
|
urtetik gorako
langileek merkatu laborala utz ez dezaten, %3ko prima ezarriko zaie pentsioei 60 eta 65 urte bitartean lanean emandako urte bakoitzeko.
|
2005
|
|
(TAULA:
|
URTEA
LANGILE KOP. AZALERA KOP.)
|
2006
|
|
Legeak eszedentzien ondorengotza arautzerakoan ezdu esaten nola moldatzen diren lanpostuaren erreserbarako arauak. Eszedentziarenbigarren
|
urtean
langileak ez du bere lanpostuaren erreserba mantentzen, antzekolanpostu batena baizik, baina subjektu eragile berriak eszedentzia aldi berria erabiltzeko aukera ematen du, lanpostuaren erreserbarako eskubidearekin. Badirudi, kasu honetan, enpresariak langileak utzitako lanpostuaren bakantea errespetatubadu ez dagoela problemarik, bestela gehiegizkoa dirudi lanpostu berdina gordetzeko obligazioa ezartzeak.
|
|
Horren erakusgarri da Erregimen Bereziko Gizarte Segurantzako altak etengabe eta apurka apurka hazi direla. Hori oso nabarmena da, batez ere, 2005
|
urtean
langile etorkinak arautu zirenean. Lan horretan, emakume askok eta emakume gehienek zuzeneko ordezkapen lanak egiten dituzte enplegu emailearen eskulana, baita emakumeena ere, eta horrek merkatu balioa hartu du.
|
2007
|
|
2 Hautesle izango dira enpresa edo lantokiko hamasei
|
urtetik gorako
langile guztiak, baldin eta enpresan gutxienez hilabeteko antzinatasuna badute. Hautagai izango dira hemezortzi urtetiktzarmen kolektibo bidez epe laburragoa itun daiteke, betiere, hiru hilabeteko an gorako langileak, baldin eta euron antzinatasuna gutxienez sei hilabetekoa bada; hala ere, langileen mugigarritasunaren ondorioz, jarduera batzuetan hitzinatasuna izanik gutxieneko muga.
|
|
Aurretiaz enpresaburuen elkarteei eta sindikatuei egokitzat jotako kontsultak egin ondoren, Gobernuak behar diren arauak emango ditu, lege honen II. titulua enpresa eta kolektibo jakin batzuetan aplika dadin. Halako enpresen artean daude finko izaerarik gabeko langile asko edo hemezortzi
|
urtetik beherako
langile asko dituzten jarduera sektoreetakoak. Halako kolektiboen artean daude euren jardueren izaeraren ondorioz, eta euren jarduerak ohikotasunez gauzatzeari lotuta, mugigarritasun etengabea dutenak, sakabanaketa nabarmena dutenak edo herri batetik bestera joan etorrian ibili behar direnak.
|
|
Artikulu honetan ezarritakoaren arabera langilea eszedentzian dagoen aldia antzinatasun ondoreetarako zenbatuko da, eta langileak eskubidea izango du lanbide prestakuntzarako ikastaroetara joateko; enpresaburuak deitu dio, ikastaroetara joan dadin, batez ere, berriro lanean hasten denean. Lehenengo
|
urtean
langileak lanpostua erreserbatua izateko eskubidea du. Behin epe hori igarota, erreserba egokituko zaio lanbide talde bereko edo kategoria baliokide bateko beste lanpostu bati.
|
|
Hala ere, atseden hori hamalau eguneko aldietan pila daiteke. Hemezortzi
|
urtetik beherako
langileen asteko atsedena, gutxienez, etengabeko bi egunekoa izango da.
|
|
Azterlan baten arabera, 36
|
urtetik beherako
langileen erdiek baino gehiagok hilean 900 euro baino gutxiago kobratzen dute Espainian.
|
|
Langile Komisioen (CC.OO.) azterketa Kantabriatik begiratuta, 36
|
urtetik beherako
langileen% 52k baino gehiagok hilean 900 euro baino gutxiago kobratzen du Espainian. Egoera hori are nabarmenagoa da Kantabrian, Kantabriako langileen soldatak batez bestekoak baino txikiagoak direlako, iturri beraren arabera.
|
2008
|
|
Filosofia kooperatibistaren ikuspuntutik, esan beharrekoa da une honetako enplegatuetatik 30.000 baino ez direla kooperatibistak. MCCren helburua hurrengo bost
|
urteen buruan
langile guztien %70 bazkide izatea da, edo, horretarako arazo juridikoak dituztenen kasuan, nolabaiteko lotura izatea, behintzat, bakoitzaren enpresaren kudeaketa eta etekinekin.
|
|
45
|
urtetik gorako
langileei hilabeteko langabezi saria dagokienei ematen dieten diru laguntza berezia alde batera utzita, gainerako laguntzak 413 eurokoak dira hilean.
|
|
Emakume langabeak, baldin eta emakume enpleguaren indize txikiagoa duten lanbideetan lan egiteko kontratatzen badira. 45
|
urtetik gorako
langileak. Gutxienez sei hilabete jarraian lan eskatzaile gisa inskribaturik dauden langabetuak.
|
|
Hau da, langileak bere kontura hautatzen duen oinarriari% 29,80 aplikatuko zaio. Ekitaldi honetarako, Gizarte Segurantzak gutxieneko oinarri gisa 817,20 euro eta gehienez 3.074,10 euro ezartzen ditu, eta muga berezi bat 49
|
urtetik gorako
langileentzat, 1.601,40 euro. 2008ko urtarrilaren 1etik aurrera, ekintzaile berriak behartuta daude gertakizun edo gaixotasun arrunten ondoriozko aldi baterako ezintasunagatik kotizatzera Urte batzuk lehenago, autonomoak hala nahi izanez gero, kontingentzia arrunt horiengatik ere ez zuen kotizatzen.
|
|
Salbuespen horiek kasuan kasuko autonomia erkidegoko edozein lan bulegotan kontsulta daitezke. Kotizaziopeko langabezia prestazioa familia ardurarik gabe amaitu duten 45
|
urtetik gorako
langileak: prestazioaren iraupena ere sei hilabetekoa da.
|
|
Aldizkako langile finkoen kasuan, eskaeraren aurreko urtean langabeziagatik kotizatutako hilabete kopurua adinakoa izanen da iraupena. 24 hilabeteko langabezia prestazioa amaitu duten 45
|
urtetik gorako
langileentzako diru-laguntza berezia: prestazioak sei hilabete irauten du, kotizaziopeko prestazioa amaitzen denetik hasita, ezarritako epean eskatzen bada.
|
|
kasu horretan, prestazioaren iraupena aurreko egoeraren berdina da. 52
|
urtetik gorako
langileak: kasu horietan, langileak erretiro pentsioa kobratzeko kasu bakoitzean eskatzen den ohiko adina lortu arte aplikatzen da laguntza.
|
|
kasu horietan, langileak erretiro pentsioa kobratzeko kasu bakoitzean eskatzen den ohiko adina lortu arte aplikatzen da laguntza. Zenbatekoak eta epeak Langabezia sorospena jasotzeko eskaera aurkezteko epea, gehienetan, 15 egun baliodunekoa da, eta kotizaziopeko prestazioa edo 24 hilabeteko langabezia prestazioa agortu duten 45
|
urtetik gorako
langileentzako sorospen berezia agortu eta hilabete igaro ondoren hasten da kontatzen. Kasu horietan guztietan, 24 hilabeteko langabezia prestazioa agortu duten 45 urtetik gorako langileentzako sorospen berezia izan ezik, langabezia sariaren hileko zenbatekoa Ondorio Askotarako Errentaren Adierazle Publikoaren %80 da:
|
|
Zenbatekoak eta epeak Langabezia sorospena jasotzeko eskaera aurkezteko epea, gehienetan, 15 egun baliodunekoa da, eta kotizaziopeko prestazioa edo 24 hilabeteko langabezia prestazioa agortu duten 45 urtetik gorako langileentzako sorospen berezia agortu eta hilabete igaro ondoren hasten da kontatzen. Kasu horietan guztietan, 24 hilabeteko langabezia prestazioa agortu duten 45
|
urtetik gorako
langileentzako sorospen berezia izan ezik, langabezia sariaren hileko zenbatekoa Ondorio Askotarako Errentaren Adierazle Publikoaren %80 da: 399,36 euro/ hil 2007 urterako, eta 413,52 euro/ hil 2008an.
|
|
Sei
|
urte
langile eskasiarekin
|
|
Euskadiko CCOOk 55.322 afiliatu ditu, duela lau urte baino %10 gehiago. Afiliatuen %46 40
|
urtetik beherako
langileak dira. Lau urtean %13, 1 hazi da emakume afiliatuen kopurua.
|
2009
|
|
Lana ahozkoan dute. Azken sei zazpi
|
urtean
langile andanak erretiroa hartu du eta urte horietan 500 inguru kontratazio egin dituzte. Hizkuntza eskakizunak zorrotz bete dituztela dio Irizarrek eta gaineratu du gazteak direla asko, euskara badakitenak.
|
|
Sindikatuen arabera, gaurkoa azken 20
|
urteetako
langile mobilizaziorik handiena izan da.
|
|
Errepublika garaiko lehenengo bi
|
urteetan
langileen erakunde horiek guztiekizan zuten hedapenak islatzen du jokaleku politikoaren aldaketak izan zuen garrantzia eta aprobetxamendua. Oso antzera gertatu zen langileen alderdi politikoeneta erregimen berriaren defendatzaileen bilakaeran.
|
|
Gizarte Segurantzako enpresa kuoten hobaria, lan istripuena eta lanbide gaixotasunena barne, eta baterako diru bilketaren kuotak, kontratuak irauten duen bitartean, zenbateko hauetan: % 70, 45
|
urtetik beherako
langile kontratatu bakoitzeko; ezgaitasuna duten emakumeak kontratatuz gero,% 90; beste% 90, 45 urtetik gorako langile kontratatu bakoitzeko; eta, emakume ezinduak kontratatuz gero,% 100 Lanpostuak egokitzeko edo babes pertsonaleko baliabideak hornitzeko diru-laguntzak: 901,52 euro bitarte.
|
|
Gizarte Segurantzako enpresa kuoten hobaria, lan istripuena eta lanbide gaixotasunena barne, eta baterako diru bilketaren kuotak, kontratuak irauten duen bitartean, zenbateko hauetan: % 70, 45 urtetik beherako langile kontratatu bakoitzeko; ezgaitasuna duten emakumeak kontratatuz gero,% 90; beste% 90, 45
|
urtetik gorako
langile kontratatu bakoitzeko; eta, emakume ezinduak kontratatuz gero,% 100 Lanpostuak egokitzeko edo babes pertsonaleko baliabideak hornitzeko diru-laguntzak: 901,52 euro bitarte.
|
|
Horrela, legeak gauzazko ordainsarietatik kanpo uzten ditu doako entrega eta zerbitzu hauek edo merkatukoa baino merkeago ematen direnak: Enpresaren akzio edo partaidetzak, gehienez ere 12.000 euro
|
urtean
langile bakoitzeko. Tituluek gutxienez hiru urtez iraun behar dute, eta langileak ezin du enpresan zuzenean edo zeharka %5etik gorako partaidetzarik izan.
|
|
Aldiz, eskulan gazteak, mileuristak kasu askotan, lanpostu prekarioak eta gaizki ordainduak onartzen ditu. 45
|
urtetik gorako
langilearentzat ez da erraza lana galtzea, nahiz eta" ahokatzeko" modua asko aldatzen den profilaren arabera. Enpresaburuek asko baztertzen dituzte prestakuntza handirik ez dutenak edo urte askoren ondoren kaleratu direnak.
|
|
% 9,68k ez du ikasketarik. Adinekoak kontratatzeko laguntzak Erakundeek laguntzak ematen dizkiete 45
|
urtetik gorako
langileak mugagabe kontratatzen dituztenei. Kontratu horien ezaugarriak Zerga, Administrazio eta Zerga arloko Neurriei buruzko 53/ 2002 Legearen 47 artikuluan daude jasota.
|
|
Kontratuak emakume langabeekin lanaldi osoan egiten direnean, kuoten hobariak hamar puntu handituko dira. Halaber, 45
|
urtetik gorako
langileak mugagabe kontratatzen dituzten autonomoek eskubidea izanen dute aurreko ehunekoekiko bost puntuko igoera izateko. Kontratu mugagabe bakoitzak kontingentzia arruntengatiko Gizarte Segurantzako enpresa kuotaren hobaria izateko eskubidea emango du.
|
|
EINek, besteak beste, lanaldi partzialean lan egiten duten emakume gehiago egoteari egozten dizkio desberdintasun horiek, eta, horren ondorioz, urteko irabaziak txikiagoak dira. Autonomia erkidegoen arabera 2007an, soldata handienak Madrilgo Erkidegoak (24.242,08 euro
|
urtean
langile bakoitzeko), Euskal Autonomia Erkidegoak (23.892,65 euro) eta Nafarroak (22.219,46 euro) izan zituzten. Hiru erkidego horiek, Kataluniarekin eta Asturiasekin batera, batez besteko irabazi nazionala baino handiagoa izan zuten urtean.
|
|
Beraz, sorospen hori jasotzen den aldietan, osasun laguntzarako eta familia prestazioetarako eskubidea mantentzen da, baina kotizazio eskubidea egoera jakin batzuetan baino ez da gordetzen: 52
|
urtetik gorako
langileentzat. 52 urtetik gorako aldizkako langile finkoentzat.
|
|
Kutxako 425 langilek funtzionamendua hobetzeko 842 iradokizun egin zituzten iaz, eta Kutxak horietatik 217 ezarri ditu eguneroko jardunean. Azken hiru
|
urteetan
langileen 627 proposamen ezarri ditu. Proposamen onenek sariak jasotzen dituzte.
|
|
Zuzendaritzak, alde batetik, 55
|
urtetik gorako
langileak aurrez erretiratzea proposatuko du. Proposamen hori aurkeztuko zaie 90 langile ingururi, baina onartzen ez badute, aukera moduan lehen baino baldintza txarragoetan geratzera behartuko dituztela salatu du LABek.
|
|
ELAren ustez, ordea, administrazioaren proposamena, zekena? da, azken hamabost
|
urteetan
langile publikoen erosahalmena? %16 murriztu delako?.
|
2010
|
|
Elkarrizketa grabatuko nuela esan nion, atontzen ari ginen liburu baterako. Badakizu orain 30
|
urte
langileen borroken erdian hementxe egon nintzela kontenedore horien artean korrika?, esan zidan Joaquim Jorda zinegileak. Ez nekiela esan nion, portu horretantxe solasteko egin genion gonbitea kasualitate hutsa zela.
|
|
Haustura. Herritarren eskubideen murrizketa dakarten neurriak ezin dira onartu eta
|
urteetan
langile mugimenduak lorturikoari ezin diogu orain bizkarra eman, gobernu batek, gehienek, etxeko lanak gaizki egin dituztelako eta politika ekonomiaren aurrean makurtu delako. Neurrien berririk ez dut, elkarbanatu ditzakegun argudio filosofiko eta ideologikoak bai.
|
|
Gainera, gaitasun prozesala edo auzitarako gaitasuna izango dute 16 urtetik gora eta 18
|
urtetik beherako
langileek, lan kontratuetatik eta Gizarte Segurantzarekiko harremanetatik eratorritako eskubide eta interes legitimoei dagokienez, baldin eta gurasoen, tutoreen edo bere kargu dituen pertsona edo erakundearen legezko baimenik behar ez badute lan kontratua egiteko, edo guraso, tutore edo bere kargu dituen pertsona edo erakundeak baimena emana badie, lan arloko legeriararen arabera, kontratua egite...
|
|
Betearazpen hori enpresaburuaren kontura langileari aurrerakinak jasotzeko eskubidea aintzatetsiz mamitzen da. Zehazki, aurrerakin horiek, gehienez, sententzian ezarritako zenbatekoaren ehuneko berrogeita hamar artekoak izango dira, eta urteko jaso daitekeen diru kopurua, gehienez ere, denbora horretan indarrean den hemezortzi
|
urtetik gorako
langileentzako lanbide arteko gutxieneko soldata halako bi izango da, aparteko ordainsarien parte proportzionala barne. Aipatutako zenbatekoa epeka ordain daiteke helegitea izapidetzen den bitartean, eskaera egindako egunetik hasi eta behin betiko sententzia eman arte, edo edozein arrazoirengatik errekurritutako sententzia irmo bihurtu arte (LPLren 287 art.).
|
|
CEINAko ordezkariak zenbaketa aldia aldatu gabe lan egiteko eskatu zien diputatuei (pentsioaren zenbatekoa kalkulatzeko kontabilizatutako lan urteak); izan ere, nahiz eta kopuru hori handitzeak onura ekartzen dien erretirotik hurbil dauden langileei, ekimenak murrizketa dakar gainerakoentzat. Aurre erretiroak kentzeko ere eskatu zuen, hau da, 52
|
urtetik gorako
langileak kanporatzeko aukerarik ez izateko, jada lan merkatura itzuliko ez direlakoan. Egoera hori enpresek ordaindu lukete, diru kutxa publikorik gabe, esan zuen Méler ek, eta iritzi horrekin bat egin zuen Martinek.
|
|
GESTHAk pentsio plan pribatuen “arrakasta eskasa” egozten dio “espainiarrek aurrezteko duten gaitasun urriari”; izan ere, soldatapekoen, langabeen eta autonomoen %58, 8k hilean 1.100 euro baino gutxiagoko diru sarrera gordinak jasotzen ditu, gainera, ez dute lan segurtasunik. Horrek azaltzen du pentsio planetarako ekarpen gehien egiten dituzten espainiarren gehiengoa “45
|
urtetik gorako
langileei dagokiela, enplegu egonkorra dutela eta 30.000 eurotik gorako diru sarrerak dituztela”. Hala, espainiarren %17, 6 pentsio planen abantaila fiskalen %65 da.
|
|
25 urtetik beherakoen artean, %41ek soilik adierazi du bigarren lanpostu batera jo duela erosteko ahalmena hobetzeko. Datuek adierazten dutenez, 45
|
urtetik gorako
langileak ez dira hain egokiak lan osagarria bilatu behar dutelako. Talde horrek onartzen du haientzat jada “zaila” dela lanpostu bat lortzea; beraz, bi konbinatzea askoz zailagoa izango litzateke.
|
2011
|
|
Hori ordaintzea, ordea, benetako erronka da haientzat, gehienek jardun erdiz edo orduka egiten baitute lan.Langile horien lan baldintzak hobetzeko eskatu du Handik kolektiboak, eta lanpostuak egonkorragoak izateko. Izan ere, ez zaie bidezkoa iruditzen, besteak beste, sei
|
urteren ostean
langile horiei kontratua etetea. Epaiak horretan arrazoi ematen diela nabarmendu dute.
|
|
Izan ere, gero eta arruntagoak dira etxeen bahiturak. Guraso bakarreko familiak emakumeak, batez ere eta 40
|
urtetik gorako
langile langabetuak dira kaltetuenak. Gazteek, normalen, ez dute etxea eskuratzerik.
|
|
Galderak39 Adierazi zer prebentzio neurri aplikatu den kasu bakoitzean. Ondoren, sailkatu neurriak, aztertutako neurri moten arabera.a) Mediku bat sendaketa bat egiten ari zaio makina batean harrapaketa bat izan duen langile bati.b) Enpresari bat langile talde batekin bildu da, erabaki ahalmen handiagoa emateko.c) Enpresa batek baranda garaiagoa jarri du, azken 10
|
urteetan
langileen batez besteko garaiera 20 cm hazi dela jabetu ondoren.d) Denda bateko langileak urteko mediku azterketa egitera joaten dira.e) Oihalak ebakitzeko makina berri bat iristean, hura erabiltzen ikasteko ikastaroa jaso dute jantzigintza enpresa bateko langileek.40 Erreparatu zure hezkuntza zentroari, eta adierazi zer babes neurri kolektibo erabiltzen diren. Esan beren eginkizuna betetzen duten.
|
|
10
|
urtean
langile kopurua 980tik 920ra jaitsi zen, eta, orain, berriro, 980 gara, bitelebista kate gehiago izanda, ETB3 eta ETB4, ekoizpena handitu baita. la ia 1999angeneukan langile kopuru bera dugu, baina lehen ekoizten genuena baino askoz gehiagoekoizten dugu orain. Hau da, edukiak ugaritu ditugu, programazio ordu gehiago egitenditugu, langile kopurua handitu gabe.
|
|
Izan ere, Errepublika ezarri arte, UGT izan zen nagusi. Ildo horretan, euskal solidarioek kausa nazionalista babestu zuten, Autonomia Estatutuaren alde; betiere, langilearen defentsarako bere antolaketa eta aldarrikapen helburuak albo batera utzi gabe, eta lehenengo
|
urteetako
langile «maketo», «exotiko» eta «kanpotarraren» jarrera baztertuta. La Lucha de Clasesetik solidarioei dei egin zitzaien Fronte Popularraren alde bozkatzeko 1936an.
|
|
Azken bi urteetan irabaziak izan dituzten eta 50
|
urtetik gorako
langileentzat enplegua erregulatzeko espedientea (EEE) aurkezten duten 500 langiletik gorako enpresek ekarpen ekonomikoa egin diote Altxor Publikoari “eta, hala, langabeziagatiko babesaren gastua konpentsatu”. Neurri hori jasota dago enplegu politika aktiboak berritzeko lege proiektuari aurkeztutako zuzenketa batean, Lan eta Immigrazio ministro Valeriano Gómezek Joaquín Nieto Espainiako Lanaren Nazioarteko Erakundearen (LANE) Bulegoko zuzendari berriaren aurkezpenean azaldu duenez.
|
|
GKEak enplegua sortzen duen beste sektore bat bihurtu dira, boluntarioak erakarri gabe GKEak enplegua sortzen duen beste sektore bat bihurtu dira, “boluntarioak erakartzeari utzi gabe, beren laguntzari eta harri koskorrari esker ordaindu gabeko edo borondatezko lan baten bidez lagundu nahi dutenak”. Gaur egun, Luis Vives Fundazioaren datuen arabera, gizarte ekintzako hirugarren sektoreak 530.000 pertsonari ematen die lana (lan merkatuaren %2, 7), fundazioen %24, 4k 50 langile edo gehiago ditu, eta %75, 3k adierazi du azken hiru
|
urteetan
langile gehiago dituela. “Ordaindutako enpleguari buruzko datu horiei GKEekin lan egiten duten boluntarioen kopurua gehitu behar zaie, sektore osoan 873.000 inguru direla kalkulatzen baita”, gehitu du Fundazioak.
|
2012
|
|
Lan Segurtasunaren eta Osasunaren Nazioarteko Eguna etzi izango da. Amiantoa da azken
|
urteetan
langileen osasunari kalte gehien egin dien produktuetako bat. Datozen urteetan, haren eraginez gaixotutako milaka kasu berri berri agertzea espero da.
|
|
Sektore pribaturako datorren astean proposatuko dute belaunaldi kontratua deitua: 55
|
urtetik gorako
langileek langile gazteei erakustea. Helburua diru publikoan oinarrituta 500.000 lanpostu sortzea da.
|
|
2012 eta 2013 urteetan soldatak Kontsumorako Prezioen Indizearen azpitik igotzea proposatuko dute. Hala ere, 2014
|
urtean
langileen sakrifizio hori konpentsatu lukete enpresariek.
|
|
Besteak beste, 2012 eta 2013 urteetan soldatak Kontsumorako Prezioen Indizearen azpitik igotzea proposatuko dute. Hala ere, 2014
|
urtean
langileen sakrifizio hori konpentsatu lukete enpresariek, UGTren eta CCOOren proposamenen arabera.
|
|
Langile horientzat, gainera, langabezia kuotaren murrizketa bat jasotzen da, Gizarte Segurantzako kotizazio oinarriaren %2, 75ekoa, aldi baterako ezintasuneko (laneko baja), haurdunaldiko eta edoskitzaroko edo amatasun eta aitatasuneko egoeretan. Era berean, 60
|
urtetik gorako
langileen enplegua eta aukera berdintasuna mantentzeko hobariak, 59 urte edo gehiagokoentzat enplegua mantentzeko murrizketak eta familia erantzukizunak dituzten langabeekin egindako lanaldi osoko kontratu mugagabeetarako hobariak arautzen dira.
|
|
eguneko soldata jasotzen duten langileei dagokie. 8 taldea lehen eta bigarren mailako ofizialak dira eta 11 taldea 18
|
urtetik beherako
langileak.
|
2013
|
|
Horren harira, langile horiei lanaldi murriztua ezarriz gero, lanpostu horren kostua enpresak eta Estatuak bere gain hartuko zuten. 50
|
urtetik gorako
langileei dagokionez, Estatuak lanpostuaren% 60 ordainduko luke.
|
|
Neurketa parametro horrekin, langabetu nagusiek ezin izango dute sorospena kobratu, baldin eta 26 urte baino gutxiagoko ezkontidea badute, edo, bestela, familia unitateko kide guztien (eskatzailea barne) errenten baturak lanbidearteko gutxieneko soldataren %75 gainditzen ez badu (2013rako 641,30 euro), aparteko bi ordainsariren zati proportzionala kenduta. Horiek ezartzeak murrizketa larria ekarriko du sorospenerako sarbidean, 55
|
urtetik gorako
langileek eskubidea baitute, gaur egun, familia ardurarik ez badute ere, baldin eta beren prestazioa agortuta badute eta gutxienez sei urtez lanik egin badute lan bizitzan zehar. Hala ere, neurriak ez du atzeraeraginik izango, eta, beraz, ez die eragingo diru-laguntza horiek dituzten langabeei.
|
2014
|
|
30
|
urteren ostean
langileen kontrako erasoek berdin jarraitzen dute. Hego Euskal Herrian sei aldiz atera gara tiragoma gabe greba orokorretan.
|
|
Bestalde, desazkundearen estalpean ilusio faltsuak saltzen ari direnei garbi esan behar zaie, ez dagoela zerutik datorren diru sarrerarik, eta etekinak ere lanetik datozela. Ke gortina hori oso ongi baliatu dute liberalek hatza zaurian sartu eta
|
urteetan
langile mugimenduaren ardatza izan den" lanak soilik dakar mozkina!" goitik behera arrakalatzeko.
|
|
Duela hamabi urte, esatari lanetan hasi zen Lapurdi irrati kristauan Peio Ospital (Ezpeleta, Lapurdi, 1948). Aurreneko lau
|
urteetan
langilea izan zen. Gerora, kolaboratzaile boluntario gisa aritu da, euskaraz beti.
|
2015
|
|
Gauza asko zeuden, baina ez zitzaizkion ulertzeko zailak iruditu. Urtetik
|
urtera
langileek baja egun gutxiago hartzen zituzten; Mikelen iritziz, krisiaren eragina zen. Langileek, ahal izanez gero, nahiago zuten lanera hutsik ez egin.
|
|
612. Sindikatuen proposamenak: lanorduen murrizketa (35 ordura), aparteko orduen ezabatzea, 60
|
urtetik gorako
langileak ordezkatzeko kontratuen sustatzea, lanorduen borondatezko banaketarako aukera eta kolokako kontratuen egonkortasuna. Nolanahi, patronalarekikoak ez ziren zailtasun bakarrak; Confebaskekin negoziatzerako orduan, asko kostatzen zitzaion ELAri LAB planteamendu komunera erakartzea eskarmentu falta eta beldur eszenikoagatik, ELAkoen ustez; dena dela, ELAk nahiago izan zuen negoziazioan ematen ziren urratsak elkarrekin ematea, horrek haien bilakaera trabatzen edo mantsotzen bazuen ere.
|
|
Administrazio kontseiluko batzorde exekutiboak 2001eko abenduaren 21ean idatzi bidez aurre erretiro plana aurkeztu zion Espainiako Bankuari. 55
|
urtetik gorako
langileei borondatezko egitasmoa proposatu zien. Prest zeuden guztiek erretiratu arte soldata oinarriaren %85 jasoko zuten.
|
|
" Enpresaren ikuspuntutik, kontraesana begien bistakoa da", azpimarratzen du C. G. k. Bere ustez, sektorean teknologia berrien eragina gero eta handiagoa izanik eta Iruñeko Kutxaren eta CANen arteko bikoiztasunak zeudenez," 55
|
urtetik gorako
langileak aurre erretiratzeak zentzu praktiko eta ekonomiko bat bazuen". Azken finean, edozein aurre erretiro plan aurrezteko helburuarekin egiten da.
|
|
C. G. k gogoan duenez, tratu zuzenean" oso edukazio onekoa" zen," dena ziren hitz onak eta errespetua". Alta, 50
|
urtetik gorako
langile gehienak aurre erretiratu ostean, egoera errotik aldatu zen, eta zuzendaritzak makinaria behartu zuen langileen arteko zatiketa areagotzeko asmoz. Sare komertzialeko buruzagi batzuek bulegoetako arduradunak estutzen zituzten enpresaren irizpideak betearazteko eta hari men egiten ez zienak berehala ordezkatzen ziren modu arbitrario batean.
|
|
2001eko abendurako, 55
|
urtetik gorako
langileen kopurua 188 ingurukoa zen eta lehen kalkuluen arabera, 50 milioi euro inguruko kostua izan zezaketen aurre erretiroek. Gehiegizkoa, administrazio kontseiluaren ikuspuntutik.
|
2016
|
|
Maflow enpresatik kaleratuak izan ziren 15 langileak fabrikako azpiegitura eraitsia konpontzen hasi ziren: " Lehen bi
|
urteetan
langileen borondatezko lana medio produkziorako makinaria konpondu ahal izan genuen". Denbora horretan beste fabrika batzuetatik kaleratuak izan ziren 100 langile inguru batu zitzaizkien eta jende hori guztia etxetresna elektriko, ordenagailu eta altzariak errekuperatzen hasi zen.
|
|
" Merci patron" François Ruffin ek egin filma eta 9.00etan" Comme des Lions" Françoise Davisse zinegilearena eta ondotik berarekin debatea. Azken huntan kondatua da PSA Aulnay ko lantegian bi
|
urtez
langileek zerratzearen aurka eraman borroka, agertuz zuzendaritzaren gezurrak, estakuru faltsuak, garantiarik gabeko promesak... Ez dute" irabazi" bainan:
|
2017
|
|
Duela zazpi urte nik hartu nuen lekukotza osaba jubilatu zenean, eta bakarrik nabil harrezkeroztik. Hasierako
|
urteetan
langile moduan aritzen nintzen, eta azkeneko urteetan beste ardura batzuk ere hartu behar izaten ditut.
|
|
Aurten betetzen dira 21
|
urte
langile higituen (travailleur détaché) estatutua finkatua dela Euro Batasunean. Ahalbidetzen
|
|
Ikusiko bozkaldiak zer emanen duen! Enpresa ttipienetako 16
|
urtez gorako
langilek, edozein nazionalitatekoa izanikan ere, bozka dezake gostukoena duen sindikatuarentzat. Horri buruz, bakoitzak bere etxean eskuratua duke bozka baimena, behar diren elementuekin.
|
2018
|
|
Harrigarria badirudi ere, jakinez langabeziaren eragina, euskal ekonomiak ondoko
|
urtetan
langile eskasa paira dezake, PWCko ikerlanen arabera. Hamar urte barne, 100 mila langile eskas izan laitezke, 1958 belaunaldia," baby boom" arena, erretiroan sartuko delarik.
|
|
–Epaile jauna, ikusle arduratsuak, hemen gaude berriro batzuek jolastzat hartzen duten erabaki oso larria hartzeko. Nire ondoan Txetxu Urruti daukat, hogeita hamabi
|
urtez
langile zintzoa izandakoa. Hogeita hamabi urte horietan orbanik gabeko jokabidea izan duena, eredugarria.
|
2019
|
|
Guztiak alienatzaileak eta kapitalisten poltsikoak betetzen jarraitzera bideratuak baina, horietan azkena bereziki kezkagarria, gazteria desaktibatu eta galbidera eramateko duen gaitasunagatik. Bereziki kezkagarria azken
|
urteotan
langileoi miseriatik ateratzeko itxaropen faltsuak sortzeari esker izandako gorakadagatik.Hasieran esan bezala, aldaketak ez dira zerutik etortzen, ez dira naturaren patua; ekosistema hauetan agintzen dutenen estrategia dira eta estrategia horrek kondenatzen gaitu gauden bezala egotera, bizirautera. Etortzen denaren menpe aldi baterakotasunean harrapatuta.
|
|
lanaren antolaketarako eta balorizaziorako paradigma berriak, Kapitalismo Kognitiboak —joeraz, produkzio materialean baino gehiago produkzio ez materialean oinarritua— lankidetza sozialerako moldeetara zabaltzen du bidea eta molde horiek gainditu egiten dute balioa ekoiztea eta aginte kapitalista (Negri eta Hardt, 2002, 2004 eta 2010); agertoki berri honetan lankidetza sozialeko eta amankomuna ekoizteko moldeak ematen dira eta horiek immanenteak dira fordismoaren osteko ekoizpen modu berrietara — langile ez materiala, kognitibo anitza, general intellecteta balioa ekoizteko/ erauzteko modu berrietara hizkuntzaren, afektuen, komunikazioaren bidez (Giordano eta Montes Cato, 2012; Lazzarato eta Negri, 2001); modu horretara, Kapitala Lana harremanaren berregituraketa bat gertatuko litzateke, eta, horren arabera, kapitalismoak beti rol parasitarioagoa hartuko luke produkzioaren gain, balioa desjabetzekoa, erauztekoa eta harrapatzekoa, eta ez balio berria sortzekoa (Negri eta Hardt, 1995, 2010 eta 2017); lanaren antolaketa berri horrek amankomuna Kapitaletik kanpo eta harago askatzeko potentzialtasunak zabalduko lituzke, baita general intellecta adierazteko aukerak ere (eta jada ez Kapital erlazioaren barnean edo lanaren eraginez subjektu bihurtuta) subjektibotasuna eratzeko prozesu autonomoetan (Lazzarato eta Negri, 2001; Negri eta Hardt, 2004 eta 2010). Laburbilduz, lan kapitalistaren antolaketan izandako berregituraketak (1970eko
|
urteetako
langile borroken ondorioz sortuak) oinarriak jarriko zituzkeen soldatapeko lanaren molde historikoak gainditzeko, eta osaera hori berregiteko aukerak zabaltzeko osaera teknikoaren mailanlan molde berri horiei immanenteak baitira horiek. Iraultzaileen rola, beraz, osaera tekniko berriaren (ez materiala, fordismoaren ostekoa) potentzialtasun immanenteak ikertzea litzateke, eta amankomuna eraikitzeko eta lankidetza soziala adierazteko guneak indartzea, bai lanaren esferan —soldatapekoak ez diren beste lan molde batzuk martxan jarriz, hala nola lan kooperatiboa, autonomoa... —, bai gobernantzaren esferan — erakunde berriak, costituent governance delakoa (Negri eta Hardt, 2010; Negri eta Cocco, 2006) eta konstituzionalismo sozietala eraikiz (Allegri eta Negri, 2009).
|
|
Edo zehatzago, Iraultza Frantsesaren epe barruan emandako jakobinismoaren eta herritar sektoreen porrotari aurre egin nahian agertu zela batetik, eta kapitalismo industrialaren eta gizarte liberal burgesaren garapenenari erantzuteko asmotan jaio zela bestetik. Esan dugu ere,
|
urteetan zehar
langile mugimenduaren eta jakobinismoaren sintesia gauzatzen ibili zela eta elkarri elikatu ziotela beraz. Are gehiago, finean sozialismoaren eta jakobinismoaren arteko konbergentzia ekarri zutela.
|
2020
|
|
KOOPHEZI ikerketa proiektuaren baitan sortutako bi produktu dira liburu hauek eta bi adin multzotan banatu dituzte ikerketaren emaitzak. Oxel Azkarate Iturbe (16 urte bitarteko ikasle gazteen profil kooperatiboa) eta Ion Lezeta (23
|
urtetik gorako
langileen profil kooperatiboa) dira liburuen egileak.
|
|
Tartean Michelin lantegiari. ELA sindikatuak ohar bidez salatu duenez ordea, COVID19 az kutsatzeko arrisku handiena duten langileak lanera deitu ditu enpresako zuzendaritzak; tartean, besteak beste, 60
|
urtetik gorako
langileak baita osasun arazoak dituztenak ere. " Jarduera horien bidez agerian geratzen da, enpresak ekoizpena langileen osasunaren aurretik jartzen duela". Michelingo lan taldearen zati batek ERTEan segitzen du.
|
|
55
|
urtetik gorako
langileei aurretiko erretiroa eskaintzeak 12.500 pertsonen lantaldea nahiko murriztuko luke, baina sindikatuen arabera, kaleratze gehiago dira.
|
2021
|
|
Martxan da 90 urtetik gorakoen txertaketa Hego Euskal Herrian; atzo ekin zioten Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta gaur abiatuko da Nafarroan. Gainera, Gipuzkoan, atzo hasi ziren txertoa jartzen desgaitasuna duten pertsonentzako eguneko zentroetako eta etxebizitzetako erabiltzaileei, baita horiek artatzen dituzten 55
|
urtetik gorako
langileei ere.
|
|
Bestalde, atzo hasi zuten hiru lurraldeetako eguneko zentroetako langileen txertaketa. 55
|
urtetik beherako
langileak txertatu zituzten AstraZenecaren txertoekin, eta, Jaurlaritzako aurreikuspenen arabera, udaltzainak eta etxez etxeko laguntzako langileak izango dira hurrengoak txertoa jasotzen.
|
|
Zuzendaritzak langileen batzordeari proposatu dio 60
|
urtetik gorako
langileei erretiroa ematea, eta borondatez enpresa utzi nahi dutenei lan egindako urteko 45 eguneko kalte ordaina eskaini diete
|
|
Atzo goizean, bilera zuten bi aldeek, eta zuzendaritzak erabakia baieztatu zuen, betiere, langileen batzordeak etziko greba deialdia atzera botaz gero ere bai. Alternatiba gisa, sindikatuei proposatu die 60
|
urtetik gorako
langileei erretiro aurreratuak eskaintzea, eta borondatez enpresa utzi nahi dutenei, berriz, lan egindako urteko 45 eguneko kalte ordainak.
|
|
Balantza gutxi erabiltzen duten dendek, berriz, orain arte erabili dituzten balantzak erabil ditzaketela argitu du Aldalurrek, balantza zaharrarekin pisua kalkulatu ondoren, nahikoa litzatekeelako Ticket Bai instalatua duen ordenagailuan informazioa sartzearekin. Peronak, berriz, azaldu du Interneterako konexioa jarri beharrak Gipuzkoako denda gutxiri eragingo diela, 2020
|
urtean
langileen %97k baino gehiagok konexioa jarria baitzuen dendan.
|
|
Edonola ere, hautatu dituzten sektoreetako 55
|
urtetik gorako
langileei txertoa jartzen noiz hasiko diren ez du zehaztu Sagarduik. Izan ere, AstraZenecaren txertoa 55 urtetik gorakoekin ez erabiltzea erabaki dutenez, 65 urte arteko langileekin Pfizerren eta Modernaren txertoak erabili dituzte.
|
|
Hurrengo faseetan zehar, 55 urtetik beherako 12.000 langile inguruk jasoko dute Astra Zenecaren txertoa; hezkuntza publikoan, itunpekoan eta pribatuan. Eta, ondoren, 55
|
urtetik gorako
langileentzako txerto egokia bilatu du Osakidetzak.
|
|
Azken
|
urteetan
langileen ordezkaritza sindikalak behin eta berriz eskatu dio enpresari mahai baten bueltan esertzeko, lantegiaren zein langileen etorkizunaz hitz egiteko. Baina hori egin beharrean, kudeatzaileek enpresa hiltzen utzi dute.
|
|
Gauzak horrela, Osasun Sailak lehentasuna eman dio Astra Zenecaren txertoak adierazitako kolektiboei jartzen hasteari (Udaltzaingoa eta ELZ), eta baita multzo bereko beste batzuei ere (Ertzaintza, suhiltzaileak...) baina betiere 55
|
urtetik beherako
langileak badira.
|
|
Aitortu behar dut anbulantziako langileak ez direla beti gisakoak, suhiltzaileak bezala. Ezagutu dut, joan den
|
urtean
langile bat arras nardagarria. Beste xahar batzuek erran dautate gauza bera.
|
2022
|
|
Alabaina, egoera are gehiago konplikatu dela eta, jarrerak urrun daudela azpimarratu dute. KPIa %6, 5 igo izana oztopo handia bihurtu da, eta, sindikatuek azpimarratu dutenez, azken
|
urteetan
langileen erosketa ahalmena %8 txikitu da. Soldatetatik haragoko eskakizunak ere badituzte; besteak beste, aldi baterako laneko enpresen erabilera mugatzea, azpikontraten subrogazioa itunean sartzea eta lanordu kopurua doitzea.
|
|
Alabaina, egoera are gehiago konplikatu dela eta jarrerak urrun daudela azpimarratu dute. KPIa %6, 5 igo izana oztopo handia bihurtu da, eta, sindikatuek azpimarratu dutenez, azken
|
urteetan
langileen erosteko ahalmena %8 apaldu da. Soldatari ez dagozkion eskakizunak ere badituzte; besteak beste, aldi baterako lan enpresen erabilera mugatzea, azpikontraten subrogazioa itunean sartzea eta lanorduak doitzea.
|
|
Hautetsontzietara deituta daude Mercedes Benzen Gasteizko fabrikako langileak berriz ere. Lan hitzarmena berretsi eta lau hilabetera, datozen lau
|
urteetan
langile batzordea osatuko duten ordezkariak aukeratuko dituzte. Bozketa garrantzitsua izango da, ez soilik Euskal Herriko lantegirik handiena delako (ia 5.000 langile daude boto ematera deituta), baizik eta aukeratuko duten langile batzordeak lantegiaren elektrifikazioaren aroaren hasiera kudeatu duelako.
|
|
«Nik ere bai», adierazi du Arroyok. «Gainera, mutualitateak ez digu kasurik egiten; 40
|
urtetik gorako
langileei esaten diete artrosia dutela eta ez dela lanak eragindako zerbait; oso zaila da baja lortzea», zehaztu du Menendezek.
|
|
J.C.L: Aurreko
|
urtean
langile bat zorabiatu egin zen bertan zegoenean. Dena den, aire giroturik jarri nahi ez badute, goiko etxola ireki dezakete, hori badagoelako prestatuta.
|
|
Zentzu horretan, ETA frankismoaren bigarren erdialdean ireki zen aukera leihoa baliatu zuen mugimendu goiztiar bezala identifika dezakegu, gure historia garaikidearen protesta zikloari bide eman ziona. Erbestean deserriratutako EAJren zuzendaritzaren eragiteko gaitasun mugatuak (Dez, 1999; Perez Agote, 1984; Gurrutxaga, 1985), hurrengo
|
urteetan
langile mugimenduak ezagututako bultzadak (Ibarra 1987; Letamendia 1994) edota nazioarteko testuinguruan deskolonizazio prozesuei lotuta emandako giro iraultzailearen zabalpenak (Letamendia, 1994; 1997) osatu zituzten leiho horren aukera nagusiak. Alde horretatik, frankismoaren azken
|