2000
|
|
Lopetegi hasi zen azala betetzen eta 88tik aurrera Mattinek beteko zuen haren tokia. Xamarrek ere ekin zion
|
urte
berean eta hurrengoan Asisko Urmeneta gehitu zitzaien. Azken biek egun ere astero osatzen dute ARGIAn euren orrialdea «Gora pro nobis» izenburuarekin eta Marko Armaspach en Errobiko pirañekin batera betezen dute umore grafikoaren txokoa
|
|
1886an Carcer jaunak, aurreko udan izandako arrakasta eta kirol honen abantailak ikusita, pilotalekua txukuntzeko eta ustiatzeko proposamena egin zion udaletxeari.
|
Urte
berean, Lucio Gonzalez enpresariak Atotxako pilotalekua botatzeko beharra adierazi zuen, udaletxeari zuzendutako eskutitz baten bitartez. Arrazoia ulerterraza zen:
|
|
Pentagonoak finantzatu zuen lehen froga praktikoa. 1969an, gizakia ilargira heldu zen
|
urte
berean, ireki zen ARPANET sareko lehen nodoa, Kaliforniako Unibertsitatean. Datu biltegi batera sartu ahal izateko elkar loturiko ordenadore multzoa zen berrikuntza.
|
|
EAJrekiko gure harremana dezepzionagarria eta zapuzgarria bihurtu da azken bi
|
urteetan
bere politika dela-eta. EAJren politika zinez okerra da, arazoak konpontzen ez dituena, herria guztion artean eraikitzea eta euskal gizartearen aniztasuna sendotzea galerazten duena.
|
|
1889an Frantziako Ohorezko Legioaren" Chevalier" izendatu zuten eta,
|
urte
berean," El Buscon" ilustrazio sortarekin urrezko domina irabazi zuen Parisko Erakustaldian, Eiffel Dorrea eraiki berri. Lanez gainezka zegoenean, hemiplejia makurrago batek jo eta 1904an hil zen Urrabieta.
|
|
Hurrengo partida
|
urte
bereko Gabonetan eta Atotxan izan zen; aurkari Bulgaria, eta emaitza 4 gure koloreen alde.
|
|
Jada 1978an, Verbo Divino ikastetxearen eraikin eta lur sail guztiak erosi zituen San Fermin Ikastolak.
|
Urte
berean, San Fermineko 950 ikasleetatik 165 bertatik atera eta Iruñeko Udal Ikastola sortu zuten. 1980an, eta ikastolan sartzeko eskaera handiari ezin erantzunez, Jaso Ikastola abiatu zen San Fermin Ikastolaren laguntzaz.
|
|
\ 1985: EAJ banantzean, 38
|
urtetan
bere alderdia izandakoa utzi zuen EAn sartzeko.
|
|
1985eko
|
urte
berean Susa argitaletxearen eskutik argitaratu zen, bestalde, Sarrionandiak eginiko beste itzulpen lan bat Marinela. Beragan eragin sakona izan duen Fernando Pessoa poeta portugaldarraren antzerki lana da itzulgaia, eta liburuan hitzaurrean dioenez," Gatazkarik eta mugimendurik ez dagoen teatro estatikoa da".
|
|
nan203 ere beste katexima bat agertu zen 1812an. Azkenez, Pedro Astarloaren204 liburua gelditzen zaigu aipatzeko, Bartolomeren Icasiquizunac saileko lehenengo liburukia agertu zen
|
urte
berean, 1816an, argitaratua.
|
|
euskalkultura eta hizkuntza sustatzea eta, gainera, herritarrentzako informazio eta integrazio lanabesa izatea.
|
Urte
beraren amaieran emititzeari ekin zion lehen kanala, euskarazaritzen zen nagusiki. 1986an, ETB2 sortzeaz batera, nolabaiteko zeregin banaketaematen hasi zen, eta ez hizkuntzari zegokionez bakarrik.
|
|
Lehiaketa 1999ko urtarrilaren 11an zabaldu zen, eta
|
urte
bereko irailaren 2an erabaki zen irabazlea.
|
|
Eta
|
urte
berean, Euskal Herriari buzuz zera idatzi zuen:
|
|
1937ko urriaz geroztik, Junta hartako Barne Segurtasun, Ordena Publikoeta Mugen Buru izan zen Martinez Anido, eta agintean gorako urrats bat emanondoren, Ordena Publikorako Ministeritza eman zitzaion hurrengo lehen Gobernuan.1938ko martxoan Gotzainari erantzun zionean, Gobernuko Ministro zen, hortaz. Halaere, ez zen Ministro aldi luzea izan harena,
|
urte
bereko abenduan hil baitzen Jenerala (Equipo Mundo 1970: 17).
|
|
Audio streaming aren jasoketaren alorrean urrats nagusia zen hori.
|
Urte
berean, 1995eko udaberrian zehazki, Kalifornia-ko Silicon Valley ko enpresa batek Streamworks ospetsua plazaratu zuen, Real Audio 1en kalitatea gaindituz. Lehiakortasuna hasia zen audioaren esparruan Interneten.
|
|
Estatu Batuetan, ostera, urte bi arinago (1923) egina zuten lehen Albistegi Nagusia; Bill Slocum, Herald Tribune ko kazetaria, hamabost minutuko albiste laburrak irakurtzen hasi zen New York eko WJZ estaziotik, ohikoak bihurtuko ziren albistegi laburrak sortuz.
|
Urte
berean H. V Kaltenborn kazeta zuzendaria ere hasi zen antzeko serial informatiboak egiten (Dary, 1970, 12). Garai hartan prentsa idatziko kazetariak kontratatzen zituzten irratietako albistegiak egiteko; informazio agentziek. United Press, International News Services izenekoak eta Associated Press ek?
|
|
1999 urtean EGMren arabera, adineko hiritarren %53, 5ek entzun zuen irratia eta kopuru horretatik konbentzionalak %32, 2a hartzen du; irrati formula, ostera, %24, 6rekin geratzen da. Irrati estazioen kopuruari gagozkiola, estatu osoan 1700 estazio zeuden
|
urte
berean eta kategoriaka, 1000 pribatuak ziren, 303 gobernu zentralarenak eta 402 gobernu autonomiko eta udalenak nolabait esatearren. Beraz, panorama anitza eta konplexua irratia ondo ezagutzeko eta aztertzeko.
|
|
Krisi ekonomikoak, krisi soziala piztu zuen XIII. mendean, Euskal Herria banderizoen guduetan murgilduz. Familia desberdinen arteko borroka horietako ezagunenak oinaztarren eta ganboatarren artekoa eta agramondarren eta beaumondarren artekoa ditugun arren, Karrantzan ere gertatu ziren horrelakoak, eta hainbat
|
urtetan
bertako biztanleak eta lurrak Karrantza errekak bereizitako bando bitan banatuta egon ziren, Gil sendiaren aldekoak batetik eta Negrete sendiaren partaideak bestetik.
|
|
1833an. Subdelegados principales de Fomento? direlakoak (gaur egun ezagunak ditugun Gobernadoreak) sortu ziren, eta
|
urte
berean funtsean gaur arte mantendu izan den probintzien arteko banaketa onartu zen153.
|
|
Bestalde, lege horrek gizartearen modernotze prozesuan hezkuntza sistema eraikitzeko emandako urratsa pixkanaka finkatzen ari zen Estatu burgesaren sendotzean guztiz garrantzitsua izan zela ikusteko adibide aparta eskaintzen digu. Beharbada
|
urte
berean aipatutako legeari bidea irekitzeko asmotan aldarrikatu zen araudiak161, diogunaren arrazoia emango digu; esate baterako, hona hemen, en todas las escuelas públicas de Instrucción primaria del Reino? (1go art.) nahitaezkoak ziren edukiei buruz Peset ek, Garma k eta Pérez Garzón ek diotena:
|
|
Eta hori hala bada, zergatik nabilkizu orduan horrela? Ote da zeren anitzetan lotuagoak egon baitaitezke bi egun diferentetan edo urte diferentetan gertatu hainbat gertaki, egun berean eta
|
urte
berean gertatuak baino, eta zeren, nola jaun Marcelez ari bainintzen, jaun Marcelekin jarraiki bainatzaizu. Eta ote da zeren azkenean hobe izan baitaiteke loturik dauden gertakiak loturik emaitea, egunen gainetik eta urteen gainetik, gertakien arima eta aroma hobeki eskuratu ahal izaiteko, aitzin-solasean erran dizudan bezala?
|
|
Bigarrenik, mudantza. Unai sortu aitzineko
|
urteetan
bere gogoa honako edo harako" taldeen" menera jartzen zuenetan, nire bizilagunak lasterka urruntzeko guraria eragiten zidan, gure izate osoa eraberritzeko premiaz mintzatzen zelarik. Abuztuko asteazken horretako goizean, berriz, aldaketaren ezinbertzea ispilu bat bezain garbi azaldu zitzaidan.
|
|
Gainerako lagunok Unibertsitateko atea jo genuen
|
urte
berean, denda mutil hasi zen Zabalguneko merkatu plazako postu batean. Bere hautua izan zen, lekua baitzuen aita militar erretretatuaren elektrotresnen saltokian, ikuzgailuen eta hozkailuen artean.
|
|
" Zure begiak eneetan" edo" zure begietan eneak" dioenean transzendentzia bati ari zaio Artze, Espriuk —erreprotxe izpi batean, ene ustez—" betazalik gabeko begia" esaten zion berari... Artzek poema hau argitaratu zuen
|
urte
berean eman zuen ezagutzera Patziku Perurenak bere Emily liburua, eta hartan irudi berdina erabili zuen, bitxia da," zureetan eneak", hitanoz baina:
|
|
Estatu espainiarrean, El Temps aldizkari valentziarrak 1994 urtean jarri zuen lehen edizio digitala martxan.
|
Urte
berean sareratzen da ere Espainiako Boletn Oficial del Estado agerkaria. 1995ean Bartzelonako hiru egunkari nagusiak — La Vanguardia, El Periodico de Catalunya eta Avui— Interneten irakur zitezkeen.
|
|
Bada, Parisera doa eta une horretatik hiri horretan euskal arazoen ardura eramaten hasten da. Handik gutxira,
|
urte
bereko urrian, Gernikan deklaratu zen Euskal Gobernuaren delegatua izendatu zuten ofizialki. Ondoren, Picavea, lan politikoan eta propagandako ekimenetan buru belarri inplikatuko da.
|
|
Beheratze luze horren hasikinak Frantziako Iraultzaren gogortadak ditugu. Areago, 1789
|
urtean
bertan Versaillesko Estatu orokorretarako deialdia erregeak egin eta Ipar Euskal Herriko lurraldeetan nabari zen aspaldiko foruak zaintzeko gogoa. Hiru lurraldeotako lege beregainak ziren jokoan.
|
|
Hegel, eta batez ere Heidegger, izan zituzten kritika mota hauen xedetzat. Neurathek 1932an eta Carnapek, honek ere
|
urte
berean, Heideggerren lanak zentzugabekeri multzotzat jo zituzten. Heideggerren diskurtsoak —’deusak deusten du’ [Das Nichts selbst nichtet/ The nothing nothings/ La nada nadea] eta antzeko adierazpenez betea—, deskalifikazio gogorrak jaso zituen bere jite guztiz absurdua zela eta60 Carnap eta Heideggerren arteko eztabaidak, 1929ko martxoaren 6an Davosen (Suitza) lehenengo aldiz elkarrekin topo egin eta gero, denborarekin, anglosaxoniar filosofia analitiko eta zientziazalearen eta kontinenteko filosofia antizientifikoaren arteko muga ia gaindiezin bihurtu zuen.
|
|
|
Urte
berean Martin Heidegger, Charles Chaplin eta Adolf Hitler jaio ziren.
|
2001
|
|
Baina bibote kiribildu horren atzean, zazpi
|
urterekin
bere lehen urratsak eman zituen artista dago, bere lan handiak burutzeko hainbat eta hainbat zirriborro egindako artista, Josep Pla lagunari liburuak irudiz edertzen zizkiona. Eta horixe da, hain zuzen, Amarica aretoko erakusketak islatzen duena.
|
|
Berger ez da oso ezaguna Euskal Herrian, baina bere lanak nazioartean arrakasta franko izan du. Houston International Film Festival eko garaile 1995ean, Palm Springs International Film Festivaleko lehen postua eskuratu zuen
|
urte
berean eta New Yorkeko" Film Expo" saria ere.
|
|
Monet margolariak bere bizitzako azken hogeita hamar
|
urteak
bere lorategia pintatzen eman zituela jakitean. Asko inpresionatu ninduen horrek.
|
|
Gero Davos-eko foroa etorri zen,
|
urte
bereko urtarrilean, eta globalizazioaren alderdi onak eta txarrak eztabaidatu ziren. Apirilean, udaberriko bilerak egin ziren Washingtonen, hau da, NMFaren eta MBaren egoitzak dauden hirian.
|
|
Donostiatik elkarrizketa bat egitera joandako «Ciaboga» aldizkarikoak erdaraz hasi zitzaizkion eta erantzuten ez ziela ikusita, euskaraz probatu eta orduan lortu zuten bestela sekula gauzatuko ez zen elkarrizketa hura; handik ehun urtera oriotarrek darabilten patroi donostiarra euskaldun berria da, jator askoa bera! Manuel oinez etorri omen zen orain ehun
|
urte
bere mutilekin Donostiatik, Igeldotik barrena. Oskar automobilez etortzen da Donostiatik Oriora egunero entrenamendua egitera.
|
|
1936ko irailaren 11n errepublikar gobernuan sartu zen. 1937ko maiatzaren 17 eta irailaren 10 artean eta, halaber,
|
urte
bereko abendutik 1938ko abuztua bitartez Justizia ministroa izendatu zuten, bertzeak bertze euskal estatutuaren aldeko lan garrantzitsua eginez. 1939ko otsailean Kataluniatik Frantziarat abiatu zen, Agirre lehendakariarekin baterat.
|
|
DOKUMENTALETAN Manuel Intxaustik 1923an zuzendutako film etnografikoak nabarmendu behar dira,
|
urte
bereko kongresuan Sociedad de Estudios Vascos Eusko Ikaskuntzak hartutako erabaki baten ondorioz," Eusko Ikusgaiak" izenarenpean lehenengo euskal albistegitzat har daitekeena. 60 minutuko luzapena duten dokumentuak gordetzen dira.
|
|
\ Euroaren erabileraren abiatzea (2002). 2002ko urtarrilaren 1etik
|
urte
bereko otsailaren 28ra elkarrekin batera ibiliko dira pezeta eta euroa edo libera eta euroa. Eta 2002ko martxoaren 1etik aurrera euroa izango da erabili daitekeen bakarra
|
|
OFF Janne Galen Kalela Siren Kalevalako marrazkiak sortu zituen maisuaren birbiloba da eta
|
urteetan
bere birraitonaren figura aztertzen aritu da.
|
|
oliba berdea da hasieran eta, heldu ahala, belztu egiten da. Oliba olioa ekoitzi den
|
urte
berean kontsumitzea komeni izaten den arren, behar bezala kontserbatuz gero urte eta erdia ere iraun dezake, ezaugarri organoleptiko hoberenak galdu edo murrizteke. Airea, argitasuna eta beroa dira produktu honen etsai arriskutsuak, olioa endekatzen dutelako.
|
|
Ondorengo asmakuntzaSaizarbitoriari zor diogu. Elsa Scheelen argitaratu zen
|
urte
berean argitaratu zenEgunero hasten delako, polifonia linguistikoa agerian ezartzen duen lehen eleberria. Ehun metro eleberriarekin hizkuntzen nahasketa oraindik sistematikoagoaeta errealistagoa egin zen, are gehiago, eleberriaren ekintza euskal ingurumenbatean kokatzen dela (aurreko lanean ez bezala) kontuan hartzen bada?, euskarakerrealitatean bizi duen egoera diglosikoa baliabide narratologiko honi esker inoizbaino hobeki adieraziz.
|
|
Hor ile labur zuriko emakume beltz bat marraztu duzu; ziur zaude amonak bere marrazkia ikusten duenean barre eginen duela. Besoa amonaren sorbaldan jarrita aitona imajinatu duzu, beste eskuan hainbeste
|
urtean
bere maitale izan zuen tronpetarekin, dagoeneko behinola amodio abestiak konposatzeko balio izan zuen tresnak ahots kraskatu mingarri bat besterik ateratzen ez duen arren. Bien erdian zure marrazkia egin duzu, amonak egunero orrazten dizkizun txirikordekin eta eskolako uniforme garbituarekin.
|
|
Doloresek bere bizitza egin du Europa zaharreko lurralde arrotz horretan. Orain bost
|
urte
bere zerbitzuak erabili beharrean hitz egiteko ordaintzen zion gizon batekin ezkondu zen, agian ez maiteminduta zegoelako, baizik herbestean zeraman denboran goxotasuna eskeini zion bakarra izan zelako. Ezin eraman lezake ordea bere txikia atlantikoz bestaldera; hori esaten dio behintzat ezer ulertzen ez dion abokatu batek.
|
|
Alegiek bazuten zerikusia irakaskuntzarekin, nondik zuten ez badugu ere orain ongi ikusten. XIX. mendean, mende mugaren aldamenean gehienez, Mogeldarrenak ditugu eta gero, Lafontaine eta Samaniegoren atzean maizenik, Zabala, Iturriaga (1842), Goihetxe (1852), Arxü (1848)
|
urte
berean, nola ez ba, Kantu patriotikak argitara zituena eta, geroxeago, Uskara eta franzes gramatika, 1852an lehen aldiz eta 1868an hirugarrenez.
|
|
Iraupen eskaseko Revista Euskara eta Revista de las Provincias Euskaras, Iruñean eta Gasteizen, 1878koak dira.
|
Urte
berean argitaratzen da Iriyarena, bi urtez lehenago Ziburun antzeztua. 1879an Amaya (eta barka biezadate erdarazkoen eta horrelakoen alde ez daudenek), baita ere Piarres Adameren" aipamen onez" saritua izan zen pasartea, Donostiako Euskal izkribatzaillen indar neurtzean14.
|
|
7 Pedro Pujana Agirregabiriak argitaratu zuen, ordea, itzulpen bat, Mitxelenaren artikulu hau argitaratu zen
|
urte
berean. Ikus Bizkaiko Foru Barria, Bilbo, 1981.
|
|
Nork ez daki zein jakobinoa eta hizkuntza frantsesaren ezartzailea den Frantziako agintea 1794az geroztik. Bada, berrehun
|
urtetan
bere gutun nagusian aitortu ez dutena, oraintxe egin dute: hizkuntza frantsesa frantses nortasunaren zati dela.
|
|
Bere berea izan zen, noski, hogei
|
urtez
bere pertsona osoan, indibidualki eta sozialki (bere familia barne) pairatu behar izan zuena: hogei urtez" agnostizismo sakon ilunean", gizarte giro ‘hartan’, sinesmen gabeko herriko seme batek lau hankako asto batek hegan baino harridura handiagoa sortzen zuenean (horren naiz, bai, lekuko).
|
2002
|
|
1618ko San Jorge parrokia (XVIII. mendeko erretaula nagusia, fatxada manierista, eta Carlos III.aren armarria duen ataldea), atxikita dagoen
|
urte
bereko Castel Ruiz kultur gunea (sekulako arkudun etxalde zentrala) eta ezkerrerago dagoen Huarteko Markesaren jauregi barrokoa (gaur egun liburutegia dena eta sarrera atzeko Herrerias kaletik duena). Azken honek izugarrizko eskailera inperiala, kupula artistikoa, XVI. mendeko armadura, margoak eta bestelako altxorrak gordetzen ditu.
|
|
Hasi, ordea, urte batzuk lehenago hasi zen prozesua. 1996ko apirila maiatza aldera hasi omen ziren aukera horretan pentsatzen eta
|
urte
bereko azaroan egin zuten eskaera. Bidean zailtasun berezirik ez zutela topatu esan digute eta luzatu, lehen aipatutako arrazoiagatik luzatu zela.
|
|
Lehenbiziko entsegua 1982ko apirilean burutu zuten musikariek. Jaurlaritzaren magaleko orkestraren aurkezpen ofiziala, ordea,
|
urte
bereko San Joan egunean egin zen Irunen. Hurrengo urtean uholdeek kaltetutakoei laguntza emateko asmoz, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak Bartzelonan kontzertu bat eskaini zuen, eta baita Espainiako hiri nagusienetan ere.
|
|
Urtero egiten duten biltzarrean, elkarteko kideek euren ezagupenak eta ekimenak elkartrukatzen dituzte.
|
Urte
bereko udan, Donostian, Manifesta Biurteko ibiltaria egingo da.
|
|
Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko «Boletin»aren euskarazko gehigarri gisa egun azaltzen den «Egan» euskal literatur aldizkariaren azkenengo zenbakian, euskal literatur sorkuntzak 2001ean izan duen emaitza,
|
urte
bereko poesia kritika, Aita Justo Mari Mokoroaren omenaldia eta zenbait idazlanei eginiko kritikaz gainera, besteak beste, honokoak aurki ditzakezue: Lourdes Otaegiren«' Asaba zaharren baratza' z orainik Ramon Saizarbitoriaren' Gorde nazazu lurpean' irakurtzeko modu bat», Luis Mari Mujikaren«' Egipcios, bereberes, guanches y vascos', intuizio filologikoaren bidea?», Inaxio Lopez de Aranaren «Leon Azoulay:
|
|
Hots, 100 lagunetik ia 23k euskara erabili ohi du kalean. Datu hau EKBk 1993 eta 1997an egindako Kale Neurketekin alderatzen badugu, bi herriotako erdigunean EKBk zona horretara mugatu zuen bere ikerketa euskararen erabilera azken
|
urteetan
bere horretan mantendu dela ohartuko gara. 1993an %17, 2koa zen, 97an %26, 3koa eta 2001ean %26, 2koa.
|
|
15 hizkuntzatara itzuli dute eta sari garrantzitsuak hartu ditu: Kritika Saria 1993an, Premio Nacional de Narrativan finalista
|
urte
berean, Zilarrezko Euskadi Saria 1994an, 1994ko libururik onena El Urogallo eta Elle aldizkarientzat... Eta sarigai izan da, besteak beste, Aristeion Sarian (1996) eta International IMPAC Dublin Literary Award delakoan (1997).
|
|
Gutun moduan idatzitako heziketa eleberria dela esan genezake. Protagonistak, Xabier Nolotolonek, gutunak idazten dizkio hiru
|
urtean
bere berririk batere helarazi ez dion Virginiari. Testuan berriro azaltzen dira, aipatu pertsonaiaz gain, lehen eleberrian agertzen ziren leku fiktizio berberak:
|
|
1990 urtean Lurraldearen Antolaketarengaineko 4/ 1990 Legea onartu zen EAEn.
|
Urte
berean Jarduera EkonomikoetarakoLurraren Plan Sektorialaren aurrerapena idatzi zen, nahiz eta plan hori 1993 urteraarte publiko egin ez. Plana 1994ko abuztuan onartu zen lehenengoz, kontseilaritzaren ordena baten bitartez.
|
|
Bestalde, Nafarroan Lan Enpresen Elkarte Nafarra (ANEL) sortu zen ASLEsortu zen
|
urte
berean, hots, 1982an. 1986an ekonomia sozialeko 48 enpresak zuten elkarte horretan (lan elkartuko kooperatibak zein lan sozietateak berebaitan hartuta); guztira 2.396 langilek ziharduten bertan eta salmentak 93,76 milioi eurokoak izan ziren, hor nonbait.
|
|
Bartzelonako Unibertsitateak
|
urte
berean onartu zuen bere Lehen Hizkuntza Normalkuntzarako Plana.
|
|
Gainera, kontuan hartu behar da ezen Farmazia Fakultateak duen kokapen geografikoak kontra jokatzen duela, printzipioz. Hain zuzen, ikasturtea erreferentziatzat hartuta, Farmazia Fakultatean euskarazko matrikulazioaren portzentajea (%25, 3) urrun zegoen
|
urte
berean Unibertsitatean Sartzeko Hautaproba euskaraz burutu zutenen portzentajetik (%33). Horrek, esan nahiko luke, ikasle euskaldunen portzentaje garrantzitsuak gaztelaniazkoirakaskuntza aukeratzen duela Unibertsitatean.
|
|
Osasun zientzien arloan 1996 urtean Medikuntza eta Odontologiakolangabezia tasa %ll, 7koa zen, aurreko hamar urtetakoa %16an jaitsiz, numerusclaususen ondorioz dirudienez. Farmaziako lizentziatuen arteko langabezia tasa%15koa izan zen
|
urte
berean. Erizainei dagokienez, portzentajea %12koa zen.
|
|
Nafarroako Unibertsitate Publikoa hurrengo ikasturtean? 1987/ 88 ikasturtean hain zuzen? sortu zen, eta
|
urte
berean, Irakasle Eskolako irakasleek Zaragozako Unibertsitatearekin eta Euskal Herriko Unibertsitatearekin harremanak estutzeko eskatu zioten, bai eta sail komunak eraikitzeko beharra aditzera eman ere.Euskarari zegokionez, Euskal Kulturaren Unibertsitate Institutuaren sorrera etaeuskara bere egin eta elebitasuna helburu izan zezan eskatu zitzaion unibertsitatejaioberriari. 1988/ 89 ikasturtean, lehenengo euskal promozioa atera zen Zaragozako Unibertsitatetik.
|
|
Hain zuzen 31 taldea goizez, eta 46 taldea arratsaldez. Dena dela, sorrera horiez zen egin
|
urte
berean, baizik eta urtez urte osatu ziren talde berriak, oraindauzkagunetara heldu arte.
|
|
|
Urte
berean Armando Otero-k Radio Vizcaya S.A. izeneko emisora sortu zuen Bilbon13, EAJ adierazlea zuelarik. Bigarren estazio horren sostengurako Unión Radio Asociación de Vizcaya14 izeneko elkartea sortu zuten hainbat irratizale bilbotarrek 1925eko otsailean, eta lehendakaria Langa jauna izan zen.
|
|
|
Urte
bereko maiatzean Mozoilo Irratia jaio zen Galdakaon. Hori izan zen Bizkaiko lehenengo irrati askea.
|
|
Ezkerraldeko beste herri batean, Sestaon, Karibe Irratiaren emanaldiak hasi ziren
|
urte
berean, ekainean, jaien ospakizunekin batera. Karibe Kolektiboak bultzatuta, emisora hori abian jartzeko lehenengo pausoak aurreko urtean, 1984an, hasi ziren.
|
|
|
Urte
bereko urtarrilean hasi zen emititzen Betekada Irratia Gernikan, herri bizkaitar horretako Kultur Elkarteak bultzatuta. FMko 192, 3MHz etan kokatzen zen eta 50 W eko potentzia zuen; finantzabide nagusia bazkideek ordaintzen zuten 1000 pezetako kuota zen (Ibidem).
|
|
105).
|
Urte
bereko otsailean emititzen hasi zen, 106 MHz-etan. Data horretan, Durangalderako emititzen hasi zen Aldaba Irratia, Durangon.
|
|
Orduan, Telekomunikazioetako bi teknikari heldu ziren emandegira, eta bost eguneko epean tresneria desmuntatu eta emititzeari utzi behar ziotela agindu zieten.
|
Urte
bereko apirilean, ixteko agindua heldu zitzaien bigarren aldiz; Gobernadore Zibilak sinatuta, gainera. Dena dela, oraindik jarraitzen dute hasierako kokapenean, FMeko 107,6 MHz-etan:
|
|
Beste aldetik, irratiaren legeztapena 1984an gertatu zen.
|
Urte
berean Baigura mendira eraman zuten antena, hedadura eremua zabaltzeko helburuz.
|
|
|
Urte
bereko urrian, irratien ordezkariak berriz bildu ziren Altsasun. Urte amaieran, 2001eko abenduan, hogei bat irratik hartu zuten Arrosa ekoizpen zentroa aurrera ateratzeko konpromisoa, eta publikoki aurkeztu zuten Biarritzen egindako bilkuran10 Era berean, hortik aurrera erabiliko zuten lan metodologia eta egutegia finkatu zituzten.
|
|
Euskadi Irratia emititzen hasi zen euskaraz Donostiatik (azaroaren 23an),
|
urte
berean Eusko Jaurlaritzak EITBEuskal Irrati Telebista?, sortzearen ondorioz.
|
|
Esan bezala, 1964ko maiatzean Arrate Irratia ere itxiarazi zuen Madrilgo gobernuak epe guztiak agortu eta gero8 1978ko uztailean berriz hasi ziren emisora eibartar horren emanaldiak, baina berriz itxiarazi zuten
|
urte
bereko azaroan, baimenik ez zuelako. 1982an ireki zen, Bernardo Ibarraren zuzendaritzapen.
|
|
40).
|
Urte
berean Donostiako emandegia katearen barruan sartu zen osorik, eta oso irrati garrantzitsua izan zen Unión Radio taldean, bere hedadura eremua oso zabala baitzen, tokikotasuna gainditzen zuena. Estatu osoko entzuleriak emankizun asko jaso ahal izan zituen; besteak beste, zezen plazatik Uzkudunen eta Haymann en arteko boxeo burrukaldia eskaini zien zuzenean Radio San Sebastián irratiak Madril, Bartzelona eta Sevillako emandegiei (Ibidem:
|
|
irrati emankizunaren adibideari jarraituz, euskararen ofizialtasuna eskatzeko manifestazioa egin zen Donostian, 1978ko urtarrilean; irakaskuntzan eta administrazioan ez ezik, komunikabideetan ere euskararen ofizialtasunaren ezagutzeko eskatzen zuten antolatzaileek.
|
Urte
bereko urrian, Herri Irratiak bultzatuta, euskarazko irratigintzaren aldeko manifestazio bat burutu zen Donostian. Hain zuzen ere, Uhin Ertaineko maiztasunen eta potentzien banaketan euskal irratiek jasan zuten bazterketa salatu zuten han bildutako 15.000 lagunek.
|
|
Emisora hori Cadena Vasca zelakoaren partaidez osatu zen, baina ez zuen iraun lizentziarik gabe geratu eta gero. Trapagarandik, JB Irratia hasi zen emititzen
|
urte
berean, sorrera bi urte lehenago kokatu behar den arren (Ibidem: 34).
|
|
Donostiako irratiak proba emanaldiak hasi zituen 1925eko uztailean.
|
Urte
bereko urriaren 5ean, igandean, inauguratu zen ofizialki, arratsaldeko bostetan hasi zen ekitaldi batean, eta bertako agintariek parte hartu zuten. Irrati horren egoitza bikoitza zen:
|
|
Ondoren, Radio Vizcaya estazioa bereganatu zuen enpresa espainiarrak. aurrerago,
|
urte
bereko ekainaren 26an, Donostiako Radio San Sebastián delakoa Unión Radio enpresara pasatu zen (Garitaonaindia, 1988: 38).
|
|
Unión Radio izeneko emisorak arratsaldeko 19:00etatik 21: 30etara33 bitartean emititzen zuen 415 m ko uhin luzeran. Dena dela, ez bata ez bestea, emisora horiek ez ziren berriro ondo ibili, eta
|
urte
bereko udaberrian biak itxita zeuden. Ondorioz, Bizkaiko irrati kontzesioa bertan behera geratu zen, eta Bilbok ez zuen irratirik izan 1932ra arte (Garitaonaindia, 1988:
|
|
Radio VitoriaEAJ() eta Radio TudelaEAJ() izenekoak
|
urte
berean lortu zuten emititzeko baimena; 1934an, alegia. Tuterako emisorak, berriz, ez zuen inoiz emititu (Ibidem:
|
|
Eredu berriko egunkaria sortzeko lehen saiakera arrakastatsua Benjamin Day editorearena izan zen. 1833
|
urtean
bere New York Sun argitaratu zuen, harpidetzarik gabe kaleetan saltzeko; eta, asmatu egin zuen: Sun egunkariak hiriko albisteak, gizarte gaiak eta erreportaia sentsazionalistak argitaratu zituen bere lehen aletik bertatik.
|
|
Gerra Zibilean Ponpeioren kanpamenduan izan zen, baina ez atseginez eta Zesarrek, garaitzean, abegi onez hartu zuen. K.a. 46
|
urtean
bere bizitza pribatuaren gainbehera hasi zen: Terentziarekin dibortzioa, Tulia alabaren dibortzioa eta heriotza...
|
|
Haurren heriotza tasa —urtebetetik beherako haur hilen kopurua mila jaiotzako— Europako altuenetakoa da, eta iaz %14, 8koa izan zen; iaz, berriz, %15, 6koa. Joera demografikoen neurria ematen duten Estatistiken Estatuko Batzordearen datuen arabera, 2001eko abenduaren 1ean, Errusiak, 144 milioi biztanlerekin,
|
urte
bereko urtarrilaren hasieran baino 781.800 herritar gutxiago zituen.
|
|
Baina hamabost urte bete artean ez ziren hartaz ohartu, bi neskek elkarrekin bost urte zeramatzaten arren, biak ala biak mojen ikastetxean
|
urte
berean matrikulatu zirenez gero, bost urte aurrerago doi, batxiler laborala egiteko. Batxilerreko seigarren kurtsoa hasi berria zenean ohartu ziren, beraz, antzekotasun eta kidetasun hartaz, doña Remedios Formación del Espíritu Nacionaleko señorita berria –aurrekoa jubilaturik– bere buruaren aurkezpena egin ondoren ikasleei halaxe mintzatu zitzaienean, gaztelaniaz:
|
|
Unibertsitate hau sortu zenean, ahal izan zen bezala sortu zen eta irakasle gehienak kanpotik etorri ziren. Horrek ondorio handiak izan ditu ondoko urteetan hizkuntza kontuekin unibertsitatearen barnean, bai baitirudi batzuek ez daramatzatela hemen hogeita hamar urte (unibertsitate hau, adiskide, Euskaltzaindiak Arantzazun bere oinarriak jartzen zituen
|
urte
berean sortu zen, nahiz beste izen batekin), baizik atzo gauean etorriak direla. Ezin esan daiteke beste edozein tokitan arruntzat hartuko litzatekeen moduan gizarteratu direnik.
|
|
Pello Lizarralderen Sargori,
|
urte
berekoa, beste kontu bat da. Badirudi ipuin hauetan ez dela ezer gertatzen, baina ez da egia:
|
|
Bere kolkorako barre egin eta irakurtzeari ekin zion. Hirugarren artikuluak
|
urte
bereko maiatzaren leheneko data zekarren, errepublikarrik gabeko eguna, sinatzaileak hondakin eta errautsak besterik ez baitzituen topatu, negar anpuluek lagatako begi gorriren bat.
|
2003
|
|
Horrela, artistek euren ikuspuntu partikularra eta gaurkotua erantsi diote klasiko honi. ...; Alberto Schommerek Margarita infanta lebitatzen ipini du, gainerakoa bere horretan utzita; Cristobal Toralek XVII. mendeko eszena XX. mendeko ekipaiaz bete du; Paloma Navaresek aldiz, beste pertsonaia guztiak jarri ditu mugimenduan, Margarita geldirik mantenduz; Eduardo Txillidak Donostiako badia erantsi dio; Llamazaresek soka eta linua eta elementu mekanikoak erabili ditu; Dora Salazarrek azken
|
urteetan
bere lanean ohiko bilakatu den kobrezko haria; Ouka Lelek pertsonaia ezagunak erabili ditu bere konposiziorako, eta gero, ohi duen bezala, argazkia koloreatu egin du; Pepe Yaguesen lanean meninaren gona kaiola bihurtu da...
|
|
Baina hori baino lehen, denok ohartzen gara bizi dugun egoera politikoaren larritasunak ezin dezakeela itxaron ez dakit zenbat hamarkada gutxieneko oinarri batzuetan ados jartzeko, amaierarik gabeko sukalde lanetan aritzeko. Batetik, hauteskundeak irabazi eta
|
urte
berean, politika orokorreko Legebiltzarreko jardueran, lehendakariak hainbat gauza iragarri zituen: autogobernuaren inguruko plenoa egingo zuela, bakearen inguruko plenoa egingo zuela eta batzorde bat jarriko zuela martxan autogobernuaren nondik norakoak aztertu eta bere potentzialitateaz hitz egiteko.
|
|
Hurrengo puntua fabrika bera da, Patricio Echeverria S.A., 1908an fundatua eta edozein lanbidetarako tresnak egiten zituena. 1931
|
urtean
bere altzairu propioa ekoizten hasi zen, tresnen ekoizle integrala bilakatuz. Barruak Fritz Langen «Metropolis» filman irudikatutako paisaia ematen zuen, hiri handi bat bezala, tren batek zeharkatutako kaleekin, autobusen barne zerbitzuekin eta bizikleta horiz gora eta behera zebiltzan langileekin.
|
|
Gero, bere senarra eta biek Madril utzi eta Valentziara, handik Bartzelonara, eta azkenean Frantziara abiatu behar izan zuten. Eta handik Mexikora, Ernestinari hogeita hamahiru
|
urtez
bere babesa eskainiko zion herrialdera (ikus 1978an argitaratu zuen" Primer exilio" idazlana).
|
|
Eta ni herri txiki baten jaio eta hogei
|
urtez
bertan bizitakoa naiz. Baserriko ume bat.
|
|
Oskillasok 1962an azalduko du plazara lehenengo liburu hau.
|
Urte
berean" Mikel eta erdeldunak" izeneko ipuintxoa plazaratuko du Egan aldizkarian.23 Hamarkada horretan aldizkari hori bihurtuko da Oskilla23 Ipuin honek" Kirikiño Saria" irabazi zuen, Euskaltzaindiak eta Bizkaiko Aurrezki Kutxak antolatua, Gerediaga Elkartea ere artean zela. Ipuin hau, bestalde, Oskillasoren euskara pentsamoldea dela ta esanguratsuenetarikoa da, beraren umorearen erakusle onenetarikoa izanaz bestalde. soren eta beste euskal idazle itzaltsu askoren topagune eta literatura erreferentzia.
|
|
Goazen orain lora barriakana:
|
urte
berean, 202 izan dira parrokia horretan Bateo santua hartu daben seintxuak. Ez dira gitxi, ez; hildakoak baino 144 gehiago.
|
|
Elvira Andrés 1978an sartu zen Balet Nazionalean, Antonio Gades Baletaren zuzendari lanetan hasi zen
|
urte
berean.
|
|
Aita Woronieckik bazekien, ordea, 1918ko
|
urte
berean, nazionalitateen printzipio berari esker, Poloniak berreskuratu zuela hain zuzen, XVIII. mendeaz geroz galdua zuen bere estatu propioa. Ez zuen beraz poloniar batek ahanzten ahal, bazirela menturaz oraino beste nazio batzuk Poloniaren zorte bera izan ez zutenak, hala nola, juduak, armeniarrak edo kurduak.
|
|
|
Urte
berean, ene ikaskide bati esker, Erroman anitzek Lamennais heretiko zenaren ume susmagarri zeukaten Jacques Maritain pentsalari eta enbaxadorearen laguntzaile batekin, J.T. Delos domingotarrarekin harremanetan sartu nintzen. Teologo honek Vitoria eta Suarezen irakaspenak landuak zituen gerla aitzin, eta gerla denboran La Nation liburua ere argitaratua zuen Montréalen.
|
|
Aitortuko dut beraz gogotik, kontziliotik lekora, Jainkoaren Herria hurbildu zaiola, asko gisatara, herri xeheari eta jende xumeari: Pacem in terris eta Populorum progressio k, adibidez, izan zuten eraginik munduan zehar eta gutarik hurbilago ere, Franco hil aitzineko
|
urte
berean, 1974an.
|
|
Orai delako bi etxek badute ura ausarki, beherean bezala estai guzietan?. Antza, Baigorri eta Donibane Garaziko laborari etxe anitzek ezarri zuten. Etxepareren lerroetan jakin dugu, halaber, lehen irratiak 1926an entzun zirela, eta
|
urte
berean iritsi behar zela argindarra Alduderaino, baina, hitzarturiko epeak bete ziren arren, enpresak ez zuela argirik eman, eta, okerrago, etxeetaraino heltzeko sariak itsuski emendatu zituela.
|
|
Esatebaterako, 1981eanJanSmitholandesakarrokazko esferatxikitxoak aurkituzituen, Caravaca kogeruzairidioz aberatsean, Murtzian.Esferulahorienosaketakimikoak etaitxurak mikrotektitakzirelairadokitzenzuten, hauda, asteroidebatentalkakurtueta atmosferarajaurtirikoarroka printzak.Lurrarenorbitabaxubateandenbora tarte bathegazemanetagero, printzahoriekberriro lurreratukozireneta depositatu, inpaktuostekoegunetan edotahilabeteetan. Bestalde,
|
urte
berean, RobertTschudypaleobotanikariakerakutsizuenez, MexikoBerriko landareenfosil erregistroanetenoso esanguratsuagertatuzen, hainjustuiridio anomaliarenuneberean: lurraldehorretakolandarenormalenpolena bat bateandesagertueginzen, etairatze esporekordeztuzuten.Ezaguna denez, iratzeakdesastre espezieakdira, lurralde disturbatuakosoazkar kolonizatzendituztenak, adibidez, sutebatekkiskalitako espar...
|
|
1858an, esate batarako, Alexander Meabe delako Hegoaldeko batek Erromanoak euskaldunen guduan izeneko lana aurkeztu zuen. Eta
|
urte
berean, Indianotegi zeritzon Iparraldeko batek, hola zioen bertso batean: –Beti fier, leal eta kortes/ Eskalduna kantabre da sortzez,/ Izena du xoilki kanbiatu,/ Bainan ezta arraza mendratu.?
|